1. D sã n pa gũusi, wãn to la d tõe n wa rɩk dũniyã nebã togs-n-taare, tɩ lebg d mensã yell n pak-do?

BÕE yĩng tɩ yɩl n tũ bũmb nins d sẽn bãng Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã pa nana? Bũmb a ye sẽn kɩt tɩ pa nana, yaa tɩ sẽn na yɩl n maan sẽn yaa tɩrga, yaa tɩlɛ tɩ f yɩ sik-m-meng soaba. La d sẽn be dũniyã ‘yaoolem wakatã’ kɩtame tɩ tõog n kell n yɩ sik-m-meng soab yaa toogo. Bala, nebã wʋsg yaa “beed-rãmba,” rat n yeel tɩ b mensã yell bal n pak-ba. B yaa “ligd-noangdba, yʋ-baoodba, wilg-m-mens rãmba,” la neb sẽn “ka tar yõk-m-menga.” (2 Tɩm. 3:1-3) D sẽn tũud Wẽnnaamã, d miime tɩ zʋg-kãensã pa sõma ye. La tõe tɩ wakat ninga, d mi n getame tɩ sẽn yaa-b woto wã vɩɩm noom-b lame. (Yɩɩn. 37:1; 73:3) Tõe meng tɩ d mi n soka d meng yaa: ‘M sã n modgd n lʋɩɩsd bũmb nins sẽn manegd m taabã taoore, tara yõod sɩda? M sã n sikd m menga, nebã na n ket n waoogd-m lame sɩda?’ (Luk 9:48) D sã n dɩk dũniyã nebã togs-n-taare, tɩ lebg d mensã yell bal n pak-do, tõe n sãama tõnd ne d tẽed-n-taasã zems-n-taare, la kɩt me tɩ yɩ toog tɩ nebã bãng tɩ d yaa  kiris-neba. La d sã n bʋgsd pĩnd wẽndẽ wẽn-sakdbã kibay sẽn be Biiblã pʋgẽ wã, la d rɩkd b togs-n-taare, rẽ na n nafa tõnd n yɩɩda.

2. D sã n bʋgsd pĩnd wẽn-sakdbã kibay zugu, wãn to la na n naf-do?

² D sã n dat n dɩk pĩnd wẽn-sakdbã togs-n-taare, rẽnda d reng n bao n bãng bũmb nins sẽn kɩt tɩ b tõog n maan sẽn yaa tɩrgã. Bõe n sõng-b tɩ b tõog n ta Wẽnnaam yam, n lebg a zo-rãmba? Bõe n sõng-b tɩ b paam raood n maan a raabã? D sã n wa zãmsd Biiblã, n sokd d mens sogsg a woto, d rɩlgda d tẽebã t’a paamd pãnga.

3, 4. a) Wãn to la a Zeova sõngd tõnd tɩ d paamd sagls la zãmsgo? b) Bõe yĩng tɩ d sã n bãng Wẽnnaam daabã bɩ rẽ bal pa sek d tẽebã pãng na paase?

³ A Zeova sõngda tõnd tɩ d paamd sagls la zãmsg sõma ne Biiblã maasem, la ne siglgã sɛbã, d sɩt wɛɛb rãmbã, JW Télédiffusion wã, la d tigissã ne d tigis-kãsemsã maasem. La a Zeezi sẽn yeel bũmb ning Zã 4:34 wilgda vẽeneg tɩ d sã n bãng Wẽnnaam daabã, rẽ bal pa sek d tẽebã pãng na paas ye. Bõe me n yaa tɩlɛ? Ad a sẽn yeelã: ‘Mam rɩɩbã, yaa tɩ maan sẽn tʋm-a maamã raabo, la m baas tʋʋmd ning bãmb sẽn kõ maam tɩ m maanã.’

⁴ A Zeezi ra getame tɩ Wẽnnaam raabã maaneg yaa wa rɩɩbo. Bõe yĩnga? Ned sã n dɩt rɩ-sõma, a sũur noomame, la leb n paasda a yĩnsã keelem. Woto me, d sã n maand Wẽnnaam daabã, kengda d pɛlga, la rɩlgd d tẽebã t’a paamd pãnga. Wala makre, tõe tɩ naoor wʋsgo, y yii koɛɛgã mooneg ne yaamse, la y sẽn wa n lebg n kuiisẽ wã, y mikame tɩ y paama raoodo, tɩ y sũur me noomẽ.

5. Wãn to la yam nafd neda?

⁵ D sã n sik d meng n maand a Zeova sẽn datã, rẽ wilgdame tɩ d tara yam. (Zak 3:13) Sẽn maand-a woto paamda bark ka tɛka. Ad Biiblã sẽn yete: “Bark bee ned ning sẽn tar-a yamã zugu. . . . Yam tara yõod n yɩɩd kĩndi halaale. La bõn-neebã fãa ka tõe n dɩk n mak ne-a ye. . . . Yam yaa vɩɩm tɩɩg ned ning sẽn tar-a wã yĩnga, la ned sã n tar yam, a tara sũ-noogo.” (Yel. 3:13-18) A Zeezi ra yeela a karen-biisã yaa: “Yãmb sã n mi rẽnda, yãmb yaa sũ-noog rãmba, yãmb sã n maand a woto.” (Zã 13:17) Dẽnd yaa a karen-biisã sã n sak n tũud bũmb nins a sẽn zãms-bã la b na n paam sũ-noog wakat fãa. Pa wakat ning a Zeezi sẽn gom ne-bã bal la b ra segd n tũ bũmb nins a sẽn zãms-bã ye. Segd n yɩɩ wakat fãa, la bũmb fãa pʋgẽ.

6. Bõe yĩng tɩ yaa tɩlɛ tɩ d ket n tũud d sẽn zãmsd Biiblã pʋgẽ wã?

⁶ Rũndã-rũndã, tõnd me segd n ket n maanda bũmb nins d sẽn mi tɩ yaa sõma wã. D rɩk makr ne mikanisiyẽ sẽn tar bãngr sõma, la a tar a tʋʋm-teedo. A sã n pa tʋmdẽ, woto fãa pa na n naf-a ye. Baa a sẽn sɩng n tʋmdẽ wã sã n yaa yʋʋm wʋsgo, yaa tɩlɛ t’a ket n tʋmdẽ. Sã n pa rẽ, a wat n pa le yaa mikanisiyẽ-sõng ye. Woto me, d sã n nan bãng a Zeova paalem, n tũud d sẽn zãms Biiblã pʋgẽ wã, d sũur nooma wʋsgo. La d sã n dat tɩ d sũ-noogã kell n yɩ wakat fãa, yaa tɩlɛ tɩ daar fãa bɩ d sikd d meng n tũud a Zeova sẽn zãmsd tõndã.

7. Wãn to la kibayã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã tõe n sõng-d tɩ d rɩk yam?

⁷ Sõs-kãnga pʋgẽ, d na n goma bũmb a wãn yelle. Yaa yɛl sẽn tõe n wa kɩt tɩ yɩ toog tɩ ned kell n yɩ sik-m-meng soaba. D na n yãa pĩnd wẽn-sakdb sẽn maan to-to n kell n yɩ sik-m-mens rãmb yel-kãens buudã pʋgẽ. La d sẽn na n bãng rẽ wã bal pa sek d tẽebã pãng na paas ye. Yɩta sõma tɩ ned kam fãa tags n ges a sẽn na n maan to-to n tũ d sẽn na n bãngã, la a modg n sɩd tũ, n da bas tɩ kaoos ye.

8, 9. Wãn to la kibar ning sẽn be Tʋʋm 14:8-15 wã wilgd t’a Poll ra yaa sik-m-meng soaba? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.)

⁸ Wẽnnaam daab yaa neb buud fãa “paam fãagre, la b tõog n bãng sɩdã.” (1 Tɩm. 2:4) Yãmb tagsg yaa wãn ne neb nins sẽn nan pa mi sɩdã? Tʋm-tʋmd a Poll koe-moonegã pʋgẽ, a ra segd n sõsa ne neb sẽn da zoe n mi bũmb kẽer a Zeova zugu. La a ra segd n sõsa ne neb me sẽn da pʋʋsd wẽn-naandse. A sẽn da na n tall manesem ning ne sẽn da pa mi-b a Zeova wã ra na n wilga a sã n yaa sik-m-meng soaba. Bõe yĩng tɩ d yet woto?

⁹ A Poll sẽn na n gilg n moon koɛɛgã pipi wã, yẽ ne a Barnabaas wa n tũ taab n kẽng Listri. Beenẽ nebã baoome n na n waoog-b wa wẽnnaam-dãmba. B yeelame t’a Poll yaa bãmb wẽnnaam a Ɛrmeese, t’a Barnabaas yaa b wẽnnaam a Zeese. La rẽ yĩnga, a Poll ne a Barnabaas sũy yɩɩ noogo, tɩ b ges tɩ woto na n kɩtame tɩ b yʋʋrã yi bɩ? B ra getame tɩ na n sõngame tɩ b ra paam namsg wa tẽn-taasã pʋgẽ wã bɩ? B tagsame tɩ na n sõngame tɩ neb wʋsg sak n kelg koe-noogã bɩ? A bada! Zĩig pʋgẽ, b kẽesa b futã n na n wilg tɩ b sũur pa noom ne nebã sẽn maandã, la b pʋd n wudg n kẽ kʋʋngã sʋk n zẽk b koees n yeele: “Yaa bõe tɩ y maand a woto? Tõnd me yaa ninsaalb wa yãmb bala.”—Tʋʋ. 14:8-15.

10. A Poll ne a Barnabaas sẽn yeel tɩ bãmb me yaa ninsaalb wa Listr nebã, rat n yeelame tɩ bõe?

¹⁰ A Poll ne a Barnabaas sẽn yeel tɩ bãmb me yaa ninsaalb wa b taabã, yaa sẽn dat n yeel tɩ bãmb me yaa koangdba. La pa rat n yeel tɩ bãmb sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã pa toor wʋsg ne Listr nebã sẽn pʋʋsd wẽn-faadã ye. D tẽeg tɩ yaa Wẽnnaam n da yãk a Poll ne a Barnabaase, n tʋm-b tɩ b tɩ taas bu-zẽmsã koe-noogã. (Tʋʋ. 13:2) Wẽnnaam ra zae-b-la ne a vʋʋsem sõngã, tɩ b ra saagd tɩ b na n wa tɩ vɩɩmda saasẽ. Baa ne rẽ, a Poll ne a Barnabaas pa tags tɩ b yɩɩda b taabã ye. B ra miime tɩ Listr nebã me tõe n wa paama bark nins bãmb me sẽn paamã, b sã n sak Wẽnnaam koɛɛgã.

11. Koɛɛgã mooneg pʋgẽ, wãn to la d tõe n yɩ sik-m-meng soab wa a Polle?

¹¹ Wãn to la d tõe n wilg tɩ d yaa sik-m-meng soab wa a Polle? Baa sẽn yaa tʋʋmd ning fãa la b kõ tõnd Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ tɩ d tõog n maane, d pa segd n baoodẽ tɩ b waoog-do, wall n sak tɩ b kilsd-d rẽ yĩng ye. Bɩ d ned kam fãa sok a meng yaa: ‘M tagsg yaa wãn ne tõnd tigingã mooneg zĩigẽ nebã? M baka neb n sãbsdẽ bɩ?’ Dũniyã gill zugu, a Zeova Kaset rãmbã kẽnda zĩig fãa, n baood neb buud fãa sẽn na n sak n kelg koe-noogã, baa buud nins neb a taabã sẽn pa nandã. Kẽer meng zãmsda nin-bãmb buud-gomdã wall b minimdã. La b zɩ n tags tɩ b sãoo neb nins b sẽn taasd koɛɛgã ye. B maoodame meng n na n bãng ned kam fãa sõma, n tõog tɩ Rĩungã koɛɛgã kẽ a sũurã.

12. Bõe la a Epafras maan-yã, tɩ wilgdẽ tɩ neb a taabã yell ra pak-a lame?

¹² Bũmb a to me sẽn na n wilg tɩ d sikda d mens n tũud bũmb nins Wẽnnaam sẽn zãmsd tõndã, yaa d sẽn na n pʋʋsd n kõt “neb nins sẽn paam tẽeb sẽn tar yõod wa tõndã,” rat n yeel tɩ d tẽed-n-taasã. (2 Pɩy. 1:1) Woto la a Epafras ra maanda. B sẽn wa n pag a Poll roog Rommã, a gʋlsa lɛtr n tool Kolos kiris-nebã, n gom a Epafras yelle, n yeel t’a ‘maooda b yĩng a pʋʋsg pʋgẽ n ka basdẽ ye.’ (Kol. 4:12) A Epafras ra mii a tẽed-n-ta-kãensã sõma, tɩ b yell ra pak-a hal wʋsgo. A Poll yeelame t’a Epafras ‘bee bi-bees roog pʋg ne yẽ.’ (File. 23) Dẽnd baa ne yẽ me sẽn da tar a zu-loeesã, a ra tagsda a tẽed-n-taasã yelle, n maand bũmb sẽn na n sõng-ba. Woto pa wilgd tɩ pa a meng yell bal n da pak-a sɩda? A ra pʋʋsda  a tẽed-n-taasã yĩnga, n pʋt b yʋyã menga. Tõnd me tõe n maanda wa yẽ. Pʋʋs-kãensã buudã tara pãng wʋsgo.—2 Kor. 1:11; Zak 5:16.

13. Pʋʋsgã wɛɛngẽ, wãn to la y tõe n dɩk a Epafras togs-n-taare?

¹³ Tags-y n ges-y ãnd soab yĩng la y tõe n pʋʋse, hal n pʋd a soab yʋʋre. Tõe tɩ y tagsda y zoa ning yelle, pa rẽ bɩ zak neb sẽn be yãmb tigingã pʋgẽ, tɩ y miẽ tɩ b maooda ne zu-loeese. Sãnda tog n yãka yam yell ning pʋgẽ tɩ yaool n pa nana, wall b bee makr pʋgẽ. Wʋsg me pʋʋsd n kõta d tẽed-n-taas nins sẽn be bãens roogo, tɩ b sõdg b yʋyã jw.org pʋgẽ wã, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Témoins de Jéhovah emprisonnés en raison de leur foi” wã. (Kẽ-y SALLE DE PRESSE > VEILLE JURIDIQUE.) D tõe n pʋʋs n kõo d tẽed-n-taas nins neb sẽn maan kaalmã, sẽn zoe-b zab yĩnga, wall sabab-wẽns sẽn paam-b rãmbã, la sẽn namsd-b ligd zu-loees yĩngã. Hakɩɩka, d tẽed-n-taas wʋsg n dat tɩ d pʋʋs n kõ-b tɩ sõng-ba. D sã n pʋʋsd n kõt-ba, d wilgdame tɩ d pa baood d meng nafr bala, la tɩ d baooda neb a taabã nafr me. (Fili. 2:4) A Zeova reegda pʋʋs-kãensã buudã.

14. Bõe n wilgd tɩ kelgrã wɛɛngẽ, a Zeova n kõt mak-sõng sẽn ka to?

¹⁴ Bũmb a to yɛs d sẽn tõe n maan tɩ wilg tɩ d yaa sik-m-meng soab yaa d sẽn na n sakd n kelgd d taabã. Zak 1:19 yetame yaa: “Bɩ ned fãa wɩng ne kelgre.” Kelgrã wɛɛngẽ, a Zeova n kõt mak-sõng sẽn ka to. (Sɩng. 18:32; Zoz. 10:14) D ges a sẽn da kelg a Moyiiz to-to, la d rɩk yam. Kibarã be Yikr 32:11-14. (Karm-y-yã.) Baa ne a Zeova sẽn da pa baood t’a Moyiiz togs-a a tagsg tɩ sõng-a wã, a kõ-a-la weer t’a togs sẽn be a sũurẽ. Y sã n mi tɩ ned pa mi n tags tɩ bɩ, y na n sak n maaga y yĩng n kelg-a, la y tũ a saglg sɩda? A Zeova yaool n maanda sũ-mar n kelgd ned buud fãa sẽn pʋʋsd-a ne tẽebo.

15. Bõe la d tõe n maan tɩ wilg tɩ d rɩkda a Zeova togs-n-taar n waoogd d taabã?

¹⁵ Bɩ d ned kam fãa sok a meng yaa: ‘A Zeova sã n sakd n sikd a meng n kelgd ninsaalba, wa a sẽn sik a meng n kelg a Abrahaam, a Rasɛlle, a Moyiizi, a Zozuwe, a Manoa, a Eli la a Ezekɩyaasã, rẽ yĩnga, ma-me pa segd n modg n waoogd m tẽed-n-taasã fãa, n sakd n kelgd b sẽn yetã, tɩ sã n zemsame bɩ m tũ meng sɩda? Rasmã noorã, m getame tɩ m zakã ned wall tigingã ned la m segd n maag m yĩng n kelg bɩ? Bõe la m na n maan rẽ wɛɛngẽ?’—Sɩng. 30:6; Bʋ. 13:9; 1 Rĩm. 17:22; 2 Kib. 30:20.

16. A Simeyi sẽn bao rĩm a Davɩɩd noorã, a maana wãna?

¹⁶ Bũmb me d sẽn tõe n maan tɩ wilg tɩ d yaa sik-m-meng soab yaa d sẽn na n tõog d sũuri, ned sã n bao d noore. (Efɛ. 4:2) Yell a woto buud la b togs tɩ be 2 Sãmwɛll 16:5-13, tɩ d tõe n dɩk yam a pʋgẽ. (Karm-y-yã.) Rĩm a Sayull roogã ned a ye yʋʋr sẽn boond t’a Simeyi n bao a Davɩɩd ne a nebã noore, n da tʋʋd-b la a wʋkd kug n lobd-ba. Baa ne a Davɩɩd sẽn da tõe tɩ b maan a Simeyi yellã, a tõoga a menga. Bõe n sõng-a? Yɩɩn-sõamyã a tãab-n-soabã sõngda tõnd tɩ d leok sokrã.

17. Bõe n sõng a Davɩɩd t’a tõog a sũurã, la wãn to la tõnd me tõe n dɩk a togs-n-taare?

¹⁷ Yaa a Davɩɩd biig a Absalom sẽn wa n baood n na n kʋ-a wã, la a sẽn gʋls yɩɩn-sõamyã a tãab-n-soabã. Yaa wakat  kãng sẽn pa yɩ nana ne a Davɩɩdã, la a Simeyi sẽn bao a noorã. La a kell n paama pãng n tõog a sũuri. Bõe n sõng-a? Yɩɩn-sõamyã 3:5 wã pʋgẽ, a Davɩɩd yeelame yaa: “Mam zẽkda m koɛɛg n kelemd n boond Sẽn-Ka-Saabo, bãmb zĩndida b tãn-sõngã zug n leokd maam!” Ned sã n bao tõnd me noor wall a maan-d kɛgre, d segd n pʋʋsa a Zeova. Rẽ, a Zeova na n kõ-d-la a vʋʋsem sõngã, tɩ sõng-d tɩ d tõog d sũuri. Y getame tɩ yɛl kẽer pʋgẽ la y tog n maneg n bɩɩs sũ-tõog la sugr bɩ? Y kɩsa sɩd t’a Zeova nee y nimbãanegã, la t’a na n sõng-y lame, la a ning-y bark bɩ?

18. D sã n ket n tũud bũmb nins a Zeova sẽn wilgd tõndã, nafa wã na n yɩɩ bõe?

¹⁸ D sã n wɩng ne d sẽn mi tɩ yaa sõma wã, wilgdame tɩ d yaa yam dãmba. A Zeova na n ning-d-la bark rẽ yĩnga. Yel-bũn 8:11 wã yeelame tɩ ‘bõn-sõma baa a yembr ka tõe n dɩk m mak ne yam ye.’ Yaa sɩd tɩ yaa bãngr n wat ne yam, la bãngr bal pa sek ye. Yaa d sã n bãngd n yãkd yam-sõng la wilgd tɩ d tara yam. D rɩk makr ne gũuri. Baa ne b sẽn pa tar bãngr woto wã, b sẽn tigsd b rɩɩbã n bĩngdẽ wã wilgdame tɩ b tara yam. (Yel. 30:24, 25) Kiristã b sẽn boond tɩ “Wẽnnaam yamã” maanda sẽn noom a Ba wã wakat fãa. (1 Kor. 1:24, MN; Zã 8:29) Wẽnnaam miime tɩ bãng n yãk yam yaa toore, tɩ tõog n maan wa f sẽn yãk yam ningã me yaa toore. A keooda neb nins sẽn maood n sikd b mens wakat fãa n maand b sẽn mi tɩ yaa tɩrgã. (Karm-y Matye 7:21-23.) Bɩ d fãa ket n modgd n bɩɩsd sik-m-menga, tɩ woto na n sõnga tigingã neb a taabã tɩ bãmb me tũ a Zeova ne sik-m-meng sɩd-sɩda. Yɩl n wa tõog n maand bũmb nins f sẽn mi tɩ yaa tɩrgã kaoosdame, tɩ yaa tɩlɛ tɩ d tall sũ-mare. La d sã n tõoge, wilgdame tɩ d yaa sik-m-mens rãmba, tɩ rẽ na n kõ-d sũ-noog masã menga, la wakat sẽn kõn sa.