Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Bɩ tõnd fãa yɩ yam a ye wa a Zeova ne a Zeezi

Bɩ tõnd fãa yɩ yam a ye wa a Zeova ne a Zeezi

‘Mam pʋʋsdame . . . tɩ bãmb fãa na lebg yembre.’—ZÃ 17:20, 21.

YƖƖLA: 24, 99

1, 2. a) A Zeezi sẽn na n naag a tʋm-tʋmdbã n dɩ nand tɩ b wa yõk-a wã, bõe la a pʋʋs n kose? b) Tõe tɩ yaa bõe yĩng la a Zeezi sẽn gom zems taab yam a yembrã yellã?

A ZEEZI ra rata ne a sũur fãa t’a karen-biisã yɩ yam a yembre. A sẽn na n naag-b n dɩ nand tɩ b wa yõk-a wã, a togsa gomd sẽn wilgd rẽ. Baraarã, a sɩd pʋʋsame n kos t’a karen-biisã yɩ yembr wa yẽ ne a Ba wã. (Karm-y Zã 17:20, 21.) A Zeezi karen-biisã sã n yaa yam a yembre, na n yɩɩ kaset tɩ yaa a Zeova n tʋm-a. Yaa b sẽn na n nong taabã n na n wilg tɩ b yaa a Zeezi karen-biis hakɩɩka, la kɩt me tɩ b maneg n yɩ yam a ye.—Zã 13:34, 35.

2 Baraarã, a Zeezi sẽn gom zems taab yam a yembrã yell n yɩlmã, a bee bʋʋm. A mikame t’a tʋm-tʋmdbã ra pa tolg n yaa noor a yembr ye. Wala makre, b “wẽe nokoeemd ne taab wʋsg n dat n bãng ned ning b sẽn tog n ges wa kãsem bãmb sʋkã,” la ra pa b pipi ye. (Luk 22:24-27; Mark 9:33, 34) Vugr me, a Zak ne a Zã kosa a Zeezi t’a sã n wa rɩt a naamã bɩ a kɩt tɩ bãmb ned a ye zĩnd a goabga, t’a to wã zĩnd a rɩtgo.—Mark 10:35-40.

3. Bõe n da tõe n wa ne welsg a Zeezi karen-biisã sʋka? Sogs-bʋs la d na n leoke?

3 La pa yʋʋrã la naamã raabã bal n da tõe n wa ne welsg Kiristã karen-biisã sʋk ye. A Zeezi wakatẽ wã tɩ zems-n-taar ra kae Israyɛll nebã sʋka, bala b ra kisa taab la b sãbsd taaba. Ra yaa tɩlɛ t’a Zeezi karen-biisã mao n bas zʋgd a woto. La a Zeezi mengã manesem yɩɩ wãn ne yel-kãnga? Wãn to la a sõng a karen-biisã tɩ b wa pa le bakd nebã, n tõog n yaa yam a yembre? Wãn to la a mak-sõngã la a sẽn zãms-b bũmb ninsã tõe n sõng tõnd me tɩ d ket n tũud a Zeova yam a ye? D na n leoka sogs-kãensã sõs-kãnga pʋgẽ.

B SÃBSA A ZEEZI NE A KAREN-BIISÃ

4. Bõe n wilgd tɩ b ra sãbsda a Zeezi?

4 B sãbsa baa a Zeezi mengã. A Filip sẽn wa n yeel a Natanayɛll t’a yãa Mesi wã, a Natanayɛll sokame yaa: “Dẽ yĩnga, bõn-sõng tõe n yii Nazarɛt sɩda?” (Zã 1:46) Wõnda a Natanayɛll ra miime tɩ Mesi wã segd n doga Betlehɛm wa Miise 5:1 sẽn wilgdã. Tõe t’a ra tagsdame tɩ Nazarɛt tẽngã paood ne a na yɩ Mesi wã ba-yiri. Zide nin-kãsems kẽer me ra pa nand a Zeezi, a sẽn da yaa Galile nedã yĩnga. (Zã 7:52) Zide neb wʋsg ra getame tɩ bãmb tẽngã neb sãoo Galile nebã. Zʋɩf-rãmb sãnda boola a Zeezi tɩ Samari neda, n na n paoog-a. (Zã 8:48) Samari nebã tẽngã la b tũudmã ra pa ye ne zʋɩf-rãmbã ye. Zide nebã ne Galile nebã fãa ra pa waoogd Samari nebã ye. B ra gind-b lame menga.—Zã 4:9.

5. Bõe n wilgd tɩ b ra sãbsda a Zeezi karen-biisã?

5 Zʋɩf-rãmbã taoor dãmb ra sãbsda a Zeezi karen-biisã me. Fariziẽ-rãmbã ra boond-b lame tɩ “neb kãab-wẽng sẽn be b zutu.” (Zã 7:47-49) Ned sã n pa karem zʋɩf-rãmbã tũudum lekollẽ, wall a pa tũud b minimdã, fariziẽ-rãmbã ra geta a soab wa ned sẽn ka võore, la nin-zaalga. (Tʋʋ. 4:13) Yaa wakat kãng nebã sẽn da nong b tũudmã la b buudã tɩ loog noore, la b ra baood ziirã n kɩt tɩ b ra sãbsd a Zeezi ne a karen-biisã. Sãbs-taabã ra bee karen-biisã me sũyẽ. Ra yaa tɩlɛ tɩ b toeem b tagsgã sẽn na yɩl n ket n zemsd taab yam a yembre.

6. Bõe n wilgd tɩ b tõe n sãbsda tõndo, wall tõnd mengã tõe n sãbsda neba?

6 Dũniyã pida ne neb sẽn sãbsd b taabã. Neb tõe n sãbsda tõndo, wall yaa tõnd mengã n sãbsd neba. Ostrali so-pakd a ye yeelame: “M sã n da wa tagsd yel-kɛg nins b sẽn maan aborizɛn-dãmbã pĩnd wẽndẽ la baa masã wã, kɩtdame tɩ m maneg n kis nasaar-dãmbã.” B sẽn nams yẽ mengã to-to wã me kɩtame t’a ra tolg n kis nasaar-dãmbã. Kanada saam-biig me yeelame: “Mam da tagsdame tɩ sẽn gomd-b farendã sãoo neb a taabã. Kɩtame tɩ m da tolg n kis sẽn gomd-b ãngilindã.”

7. A Zeezi manesem da yaa wãn ne sãbs-taabã?

7 Wa a Zeezi wakatẽ wã, rũndã-rũndã me, sãbs-taabã tõe n paama pãng nebã sũyẽ, hal tɩ yɩl n toeemã pa nana ye. La a Zeezi manesem da yaa wãn ne sãbs-taabã? Pipi, yẽ mengã zɩ n sãbs ned ye. A ra pa bakd neb n nongẽ ye. A taasa koɛɛgã rakã-rãmb la naong rãmba, fariziẽ-rãmb la Samari neba, la baa yaood rɛɛgdb la tʋʋm-wẽns maandba. Yiib-n-soaba, ne a no-goamã la a tʋʋm-tʋmdɩ wã, a wilga a karen-biisã tɩ b pa segd n maand sãmb-sãmb ne b taabã wall b sãbsd-b ye.

NONGLEM LA SIK-M-MENG KƖTDAME TƖ D BAS SÃBS-TAABÃ

8. Bõe n kɩt tɩ yaa tɩlɛ tɩ kiris-nebã yɩ yam a yembre?

8 A Zeezi wilga a karen-biisã bũmb a ye sẽn kɩt tɩ yaa tɩlɛ tɩ b yɩ yam a yembre. A yeel-b lame yaa: “Yãmb fãa yaa ba-biisi.” (Karm-y Matye 23:8, 9.) D fãa sẽn yaa a Ãdem yagensã, d sɩd yaa ba-biisi. (Tʋʋ. 17:26) La a Zeezi sẽn yeel t’a karen-biisã yaa ba-biisã pa rẽ yĩng bal ye. B fãa sak n deegame t’a Zeova yaa b Ba sẽn be saasẽ. (Mat. 12:50) Sẽn paase, b lebga Wẽnnaam zakã neba, n nong-a la b tẽed-a, tɩ rẽ kɩt tɩ b zemsd taab yam a yembre. Rẽ n so tɩ tʋm-tʋmdbã lɛta wã pʋgẽ bɩ b boond b tẽed-n-taasã tɩ b “ba-biisi.”—Rom. 1:13; 1 Pɩy. 2:17; 1 Zã 3:13. *

9, 10. a) Bõe yĩng tɩ zʋɩf-rãmbã ra pa be bʋʋm n na n nong b buudã tɩ looge? b) Bõe la a Zeezi yeel-yã, n na n wilg tɩ ned sã n sãbsd buud a taabã nebã, pa zemse? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.)

9 A Zeezi sẽn yeel a karen-biisã tɩ b yaa ba-biisã poore, a wilg-b lame me tɩ yaa tɩlɛ tɩ b yɩ sik-m-mens rãmba. (Karm-y Matye 23:11, 12.) Wa d sẽn da zoe n togsã, tʋm-tʋmdbã ra mi n pa noor a ye, b sẽn da nand b mens tɩ loogã yĩnga. B wakatẽ wã me tɩ neb wʋsg ra nonga b mens buudã tɩ looge. Tõe tɩ rẽ me ra yaa b zu-loɛɛga. Sɩd me, zʋɩf-rãmbã wʋsg ra tagsdame tɩ b sẽn yaa a Abrahaam yagensã, b sãoo neb a taabã. La a Zãmbatiis yeel-b lame yaa: “Wẽnnaam tõe n dɩka kug-kãensã n kɩt tɩ b lebg a Abrahaam yagense.”—Luk 3:8.

10 A Zeezi wilga vẽeneg tɩ pa segd tɩ ned nong a buud tɩ loog ye. Daar a ye, gʋlsd n sok-a yaa: “Ãnda la mam to?” A rɩka makr n wilg tɩ bu-welsg pa sõma ye. A yeelame tɩ fãadb n yek zʋɩf sẽn da togd sore, n pãb-a n pogle. Zʋɩf-rãmb n gill raoã n looge, tɩ Samari ned yaool n zoe a nimbãanega, n ges a yelle. Kibarã baasgẽ, a Zeezi yeela gʋlsdã t’a modg n yɩ wa Samari nedã. (Luk 10:25-37) Kibarã wilga zʋɩf-rãmbã tɩ Samari ned tõe n sõng-b lame tɩ b bãng nong f to sẽn dat n yɛɛlgã.

11. Bõe yĩng t’a Zeezi karen-biisã ra pa segd n bakd nebã? Wãn to la a Zeezi sõng-b tɩ b bãng rẽ?

11 A Zeezi karen-biisã sã n dat n tʋm tʋʋmd ning a sẽn kõ-bã sõma, yaa tɩlɛ tɩ b bas zẽk-m-meng la sãbs-taaba. Nand t’a loog saasẽ, a yeel-b lame tɩ b kẽng n moon koe-noogã “Ziide soolmã fãa, la Samaari, hal tɩ ta dũniyã tɛk fãa.” (Tʋʋ. 1:8) Sẽn na yɩl n sõng a karen-biisã tɩ b moon koɛɛgã n da bak neba, a Zeezi pẽga bu-zẽms neb naoor wʋsg a karen-biisã taoore. Wala makre, a pẽga sodaas koabg naab sẽn yaa bu-zẽnga, n yeel t’a tẽebã yaa kãsenga. (Mat. 8:5-10) Daar a ye, a Zeezi sẽn wa n be Nazarɛte, a goma a Zeova sẽn sõng bu-zẽms neba, wala makre, Fenisi pʋg-kõorã sẽn da be Sarepta wã, la Siiri rao a Naama sẽn da yaa wãoorã. (Luk 4:25-27) A Zeezi taasa Samari pag a ye koɛɛgã. La a pʋd n maana rasem a yiib Samari tẽng a ye pʋgẽ, n na n sõng sẽn sak-b n kelgã.—Zã 4:21-24, 40.

A ZEEZI KAREN-BIISÃ RA SEGD N MAO N BASA SÃBS-TAABÃ

12, 13. a) A Zeezi tʋm-tʋmdbã sẽn wa n yã t’a gomd ne Samari pagã, b manesem yɩɩ wãna? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.) b) Bõe n wilgd t’a Zak ne a Zã pa rɩk yam a Zeezi manesmã pʋgẽ?

12 Yɩl n bas sãbs-taabã pa yɩ nana ne tʋm-tʋmdbã ye. B sẽn wa n yã t’a Zeezi gomd ne Samari pagã, ling-b lame. (Zã 4:9, 27) Bõe yĩnga? Bala, zʋɩf-rãmbã tũudum taoor dãmbã pa na n sak n gom ne pag neb sʋka, tɩ b pa sokd Samari pag sẽn da pa tar yʋ-noog ye. Karen-biisã sẽn yeel a Zeezi t’a wa rɩ wã, a sẽn leok-b to-to wã wilgame t’a sẽn taasd pagã koɛɛgã yaa bũmb sẽn noom yẽ n yɩɩd rɩɩbo. Yaa Wẽnnaam n dat t’a taas ned buud fãa koɛɛgã, baa Samari pagã. A sẽn paam n maand a Ba wã raabã, yaa wa a sẽn dɩte.—Zã 4:31-34.

13 A Zak ne a Zã pa rɩk yam a Zeezi manesmã pʋgẽ ye. Daar a ye, bãmb ne tʋm-tʋmdb a taabã ra togda sor ne a Zeezi, n wa ta Samari tẽng a ye pʋgẽ n kos gãag-sobendo. Tẽngã rãmb zãgsame, t’a Zak ne a Zã sũurã yik hal tɩ b rat n kɩt tɩ bugum yi yĩngr n sig n dɩ tẽngã neb gilli. A Zeezi zab-b lame. (Luk 9:51-56) Tõe tɩ sã n da yaa Galile sẽn yaa b ba-yirã la yel-kãngã ra maan-yã, b manesem pa na n yɩẽ woto ye. Tog n yaa b sẽn da sãbsd Samari nebã yĩng la b sũyã sẽn yikã. Kaoosg zugẽ, a Zã sẽn wa n tɩ taas Samari nebã koɛɛgã tɩ wʋsg sak n kelgã, tõe tɩ yãnd n yõk-a a sẽn da tall manesem ning ne-b pĩndã yĩnga.—Tʋʋ. 8:14, 25.

14. B maana wãn n welg pʋg-kõapã rɩɩb pʋɩɩb yellã?

14 Yʋʋmd 33 Pãntekotã loog tɩ rasem a wãna, bak-n-sõng n wa ne zu-loɛɛg tigingã pʋgẽ. B sã n da wa pʋɩt pʋg-kõapã rɩɩbã, sẽn gomd-b gɛrkã pa paamd b pʋɩɩrã wa sẽn zems ye. (Tʋʋ. 6:1) Tõe tɩ yaa b sẽn da pa gomd buud-gom-yɛngã me n wa ne yellã. Tʋm-tʋmdbã welga yellã tao-tao. B yãka rap a yopoe sẽn da kõt mak-sõng tɩ b na n ges rɩɩbã pʋɩɩb yelle. B fãa yʋyã ra yaa gɛrk-rãmb yʋya. Tõe tɩ rẽ sõngame tɩ pʋg-kõap nins sẽn da gomd-b gɛrkã bas b yam.

15. Wãn to la a Pɩyɛɛr wa n tõog n pa le bakd nebã? (Ges-y sõsgã sɩngrẽ fotã.)

15 Yʋʋmd 36 tɛka, a Zeezi karen-biisã sɩngame n taasd buudã fãa neb koɛɛgã. Sẽn deng wakat kãngã tɩ yaa ne zʋɩf-rãmbã bal la tʋm-tʋmd a Pɩyɛɛr ra minim n be ne. La Wẽnnaam wa n maaname tɩ lebg vẽeneg tɩ welsg pa segd n zĩnd kiris-nebã sʋka, n kɩt t’a Pɩyɛɛr tɩ taas Rom sodaag a Korney koe-noogã. (Karm-y Tʋʋm 10:28, 34, 35.) Rẽ tɛka, a Pɩyɛɛr ra naagda bu-zẽmsã neb n dɩtẽ la a maand bũmb a taaba. Yʋʋm a wãn poore, a wa n kẽnga Ãntiyoose, n da naagd kiris-neb nins sẽn yaa bu-zẽmsã n dɩtẽ. La a wa n tiig n basame n pa le naagd-b ye. (Gal. 2:11-14) A Poll yeel-a-la vẽeneg t’a sẽn maandã pa segd ye. A Pɩyɛɛr saka remsgã. Sɩd me, a sẽn wa n gʋls a pipi lɛtrã n tool Aazimineer kiris-nebã sẽn da yaa zʋɩf-rãmb la bu-zẽmsã, a wilga vẽeneg tɩ b segd n nonga ba-biisã fãa.1 Pɩy. 1:1; 2:17.

16. Bõe la nebã ra yet pipi kiris-nebã wɛɛngẽ?

16 A Zeezi mak-sõngã sɩd sõnga a tʋm-tʋmdbã tɩ b bãng tɩ b segd n nonga ned buud fãa. (Zã 12:32; 1 Tɩm. 4:10) B tõog n toeema b tagsg sẽn da yaa a soab neb a taabã zugã, baa sẽn pa yɩ zĩig pʋgẽ wã. Nebã ra nee vẽeneg tɩ pipi kiris-nebã sɩd nonga taaba. Yʋʋmd 200 wã sẽnese, seb-gʋlsd a Tɛrtiliẽ togsa bũmb nebã sẽn da yet kiris-nebã wɛɛngẽ. A yeela a sebr a ye pʋgẽ tɩ b ra yetame tɩ kiris-nebã “nonga taaba,” la tɩ b “saka b na ki b to yĩnga.” Pipi kiris-nebã sẽn mao n yelg “yalẽ-paalgã,” sõng-b lame tɩ b wa tõog n getẽ tɩ nebã fãa yaa yembr Wẽnnaam nifẽ.—Kol. 3:10, 11.

17. Togs-y kibay sẽn wilgd ned sẽn tõe n maan to-to n yiis sãbs-taab a sũurẽ.

17 Rũndã-rũndã me, tõe n kaoosame tɩ ned yaool n wa tõog n yiis sãbs-taab a sũurẽ. Fãrens saam-bi-poak a ye wilgame tɩ pa yɩ nana ne yẽ ye. Ad a sẽn yeele: “A Zeova sõnga maam tɩ m bãng m sẽn tõe n wilg nonglem to-to, m sẽn tõe n yɩ kõat to-to, la m sẽn tõe n wilg to-to tɩ m nonga ned buud fãa. Baasgo, m ket n maooda sẽn na yɩl n da sãbsd m taabã, la pa wakat fãa la yaa nana ye. Rẽ n so tɩ m pʋʋsd wakat fãa n kot sõngre.” Ɛspayn saam-bi-poak me n maood ne yell a woto. Ad a sẽn yeele: “M mi n maooda ne tags-kɛg m sẽn tar buud a ye neb zugu. Yaa sɩd tɩ naoor wʋsgo, m tõogdame. La m miime tɩ m segd n ket n maoodame. Ne a Zeova sõngre, m sũur yaa noog m sẽn paam n be ne m tẽed-n-taasã, tɩ d yaa wa zak a ye rãmbã.” D ned kam fãa segd n feesa a meng n ges a sã n pa segd n mao n yiis sãbs-taab a sũurẽ, wa saam-bi-pogs a yiibã.

NONGLEM SÃ N PAASDẼ, SÃBS-TAAB SATAME

18, 19. a) Bõe yĩng tɩ d segd n deeg d tẽed-n-taasã fãa? b) Wãn to la d tõe n wilg tɩ d reegda d tẽed-n-taasã fãa?

18 Yɩta sõma tɩ d tẽeg tɩ wakat n zĩnd tɩ tõnd fãa ra pa mi Wẽnnaam, n da zãr ne-a. (Efɛ. 2:12) La a Zeova ‘loee tõnd ne nonglem loeese,’ n tɛ tõnd n pẽneg a menga. (Ooze 11:4; Zã 6:44) A Zeezi me reega tõnd neere. A kɩtame tɩ d paam n lebg Wẽnnaam zakã neda. (Karm-y Rom-dãmb 15:7.) A Zeezi sẽn deeg tõnd neer woto baa ne d sẽn pa zems zãngã, d pa segd n sãbs neda, n pa rat n sak t’a naag-d ye.

D sẽn kot “yam sẽn yit yĩngrã” kɩtame tɩ d nong taab la d zemsd taab yam a ye (Ges-y sull 19)

19 Dũni-kãngã sɛɛbã sẽn tar kolgrã, welsgã ne sãbs-taabã la kisgrã na n maneg n paasame. (Gal. 5:19-21; 2 Tɩm. 3:13) La d sẽn tũud a Zeova wã, d kot-a lame t’a kõ-d “yam sẽn yit yĩngrã,” tɩ sõng-d tɩ d ra bakd nebã, la sõng me tɩ laafɩ zĩnd d sʋka. (Zak 3:17, 18) D sakd n yõgda zood ne tẽns a taab neba, n sakd b minimdã, la d tõe meng n zãms b buud-gomdã, hal tɩ noom-do. D sẽn maand woto wã, kɩtame tɩ laafɩ wã sẽn be d sʋkã yaa wa kʋɩlg koom sẽn zoete, tɩ d tɩrlmã yaa wa ko-kãsengã ko-wiisi.—Eza. 48:17, 18.

20. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ nonglem sã n tek d sũurã ne d yamã, sãbs-taab la kisgr satame?

20 Ostrali saam-bi-poakã sẽn zãms Biiblã, sõng-a lame t’a tõog n yiis sãbs-taabã la kisgrã bilf-bilf a sũurẽ wã. Ad a sẽn yeele: “M sũurã la m yamã fãa teka zãnga. Kɩtame tɩ sãbs-taabã la kisgrã sẽn da kɩ yẽg m sũurẽ wã sa fasɩ.” Kanada saam-biigã yeelame tɩ masã yẽ “bãngame tɩ naoor wʋsgo, yaa zɩɩmã n wat ne bu-welsgã, la tɩ ned zʋgd pa be ne a sẽn dog zĩig ningã ye.” A kẽe kãadem ne saam-bi-poak sẽn gomd ãngilindi! Nin-bãmbã sẽn tõog n toeemã wilgdame tɩ nonglem sõngda ned t’a tõog n yiis sãbs-taab a sũurẽ. Hakɩɩka, nonglmã kɩtdame tɩ d yaa noor a ye wakat fãa.—Kol. 3:14.

^ sull 8 B sã n yeel tɩ “ba-biis” bɩ “saam-biisi,” tigingã pagbã me naagame. Wala makre, a Poll sẽn gʋls a lɛtrã n tool Rom kiris-nebã, a yeelame tɩ yaa “ba-biisã” yĩnga. La yaa vẽeneg tɩ pagbã me naagame. Bala, a pʋda b kẽer yʋy menga. (Rom. 16:1, 3, 6, 12) Hal na maan yʋʋmã, Gũusg Gasgã pʋgẽ, b boonda tigingã neb tɩ ‘saam-biis la saam-bi-pogse.’