1, 2. Bõe yĩng tɩ y segd n kelg y Naandã sẽn na yɩl n bãng n yãk y sẽn na n tees y vɩɩmã neng ningã? (Ges-y fot-rãmbã sẽn be yĩngrã.)

KOM-BƖƖSE, yaa vẽeneg tɩ y paamda sagls ka tɛk y beoog vɩɩmã wɛɛngẽ. Tõe tɩ y karen-saam-dãmba, kõnseye-rãmb la neb a taab sagenda yãmb tɩ y modg n karem karen-bɛda, n wa paam tʋʋm-sõngo. La a Zeova sẽn sagend yãmb tɩ y maanã yaa toore. Yaa sɩd t’a ratame tɩ y wɩsg y meng n karem sõma, n wa tõog n tʋm n ges y meng yelle. (Kol. 3:23) La a miime me tɩ yaa y bi-bɩɩlmã wakat la y segd n yãk y sẽn na n tees y vɩɩmã neng ningã. Rẽ n so t’a kõt-y sagls sẽn na n sõng-y y yam yãkr fãa pʋgẽ, sẽn na yɩl tɩ y tõog tɩ y vɩɩmã yɩ sõma la ta a yam, baa ne d sẽn be dũniyã yaoolem wakatã.—Mat. 24:14.

² Tẽeg-y t’a Zeova mii bũmb fãa. A mii sẽn wat beoogo, la a mi dũniyã sɛɛb daar takɩ. (Eza. 46:10; Mat. 24:3, 36) A mii yãmb ned kam fãa me sõma. A mii sẽn sãamd y sũuri, la a mi bũmb ning sẽn kõt-y sũ-noogo. Rẽ n so tɩ baa ned saglg sã n  wõnd yaa sõma, sã n pa zems ne Wẽnnaam Gomdã sẽn yetã, yaa yalemdo.—Yel. 19:21.

3, 4. A Ãdem ne a Awa sẽn kelg saglg sẽn pa sõma wã, baasa wãna?

³ Pa rũndã-rũndã bal la sagls sẽn tõe n wã ned be ye. Sɩnga hal dũniyã sɩngrẽ. Wuk-m-meng soab a Sʋɩtãan n yɩ pipi n kõ saglg sẽn pa sõma. A yeela d yaab a Awa tɩ yẽ ne a Ãdem sã n yãk yam n na n maand b mensã raabo, rẽ la b paamd sũ-noog n yɩɩda. (Sɩng. 3:1-6) La togs sɩdã, a Sʋɩtãan sẽn da baoodã yaa yẽ mengã nafre! A ra ratame t’a Ãdem ne a Awa, n paas kambã la yagensã b sẽn na n paamã bas a Zeova waoogre, n tũ yẽ raabã la b waoogd yẽ. A yaool n pa maan baa fʋɩ n kõ a Ãdem ne a Awa ye. A Zeova n kõ-b bũmb fãa. Yẽ n naam-b rao la paga, n naan zĩ-neer n ning-b be, n naan-b tɩ b yĩngã pa tar zanga, tɩ b tõe n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa.

⁴ Bʋko, a Ãdem ne a Awa sak n kɩɩsa Wẽnnaam. B sẽn maan woto wã, b zãaga b mens ne sẽn kõ-a bãmb vɩɩmã. Wa d sẽn mi wã, waa ne yel-beedo. Wa fɩlɛɛr b sẽn tõsg sẽn zelgd bilf-bilf n wa kʋɩ wã, b sɩnga kʋʋlg bilf-bilfu, n wa ki. B yel-wẽndã biis ket n namsda b yagensã hal ne rũndã. (Rom. 5:12) La ne rẽ fãa, neb wʋsg toog kae ne Wẽnnaam goamã ye. B yãka yam n na n maand b mensã sẽn dat bala. (Efɛ. 2:1-3) Woto wata ne bõe? Yɛlã sẽn lebg to-to wã wilgda vẽeneg tɩ “ninsaal yam” sã n pa zems ne a Zeova raabã, yaa yalemdo.—Yel. 21:30.

5. Wẽnnaam ra kɩsa sɩd tɩ neb n na n maan bõe, la bõe n wilgd t’a ra bee bʋʋm?

⁵ La a Zeova ra kɩsa sɩd tɩ neb kẽer n na n bao n bãng yẽ, la b maan a raabã, la tɩ kom-bɩɩs wʋsg n na n zĩnd b sʋka. (Yɩɩn. 103:17, 18; 110:3) Hakɩɩka, a sũur nooma wʋsg ne kom-bɩ-kãense! Yãmb me yaa bi-bɩɩg sẽn tũud a Zeova bɩ? Sã n yaa rẽ, yaa vẽeneg tɩ y sũur yaa noogo, a sẽn kõt-y “bũmb fãa tɩ seke,” tɩ y tõe n maan sũ-noogã. (1 Tɩm. 6:17; Yel. 10:22) Wala makre, a kõt-y-la bũmb wʋsg y tẽebã kengr yĩnga, a kõt-y-la zo-sõma, la a sõngd-y tɩ y bãng n yãk y sẽn dat n maanegã, la a kõt-y lohorem hakɩɩk me. D na n goma bõn-kãensã a naasã yelle.

6. Bõe yĩng tɩ y segd n bao n keng y tẽebã? Wãn to la a Zeova sõngd-y rẽ wɛɛngẽ?

⁶ Ninsaal miime t’a tog n bao n bãnga a Naandã, n tẽ-a, la a maan a raabã, la pa woto rũmsã nengẽ ye. (Mat. 4:4) Y sã n kelg Wẽnnaam neere, y paamda yam la bãngr ne sũ-noogo. Ad a Zeezi sẽn yeele: “Sũ-noog rãmb la neb nins sẽn mi tɩ b segd n baoa Wẽnnaamã.” (Mat. 5:3, MN) Yaa ne Biiblã maasem, la bũmb nins fãa tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã sẽn yiisdã maasem la Wẽnnaam sõngd-y tɩ y bãngd a raabã n paasdẽ, tɩ y tẽebã kengdẽ. (Mat. 24:45) D tõe n maka tʋm-tʋmdã sẽn yiisdã fãa ne rɩɩbo, bala kengda tõnd tẽebã tɩ tõnd ne a Zeova zoodã paamd pãnga, wa rɩɩb sẽn kõt ned pãngã. Bũmb nins tʋm-tʋmdã sẽn yiisdã waoogame, t’a sõmblmã me ka to ye.—Eza. 65:13, 14.

7. Wãn to la bũmb nins a Zeova sẽn kõt-y y tẽebã kengr yĩngã na n sõng-yã?

⁷ Bũmb nins a Zeova sẽn kõt-y y tẽebã kengr yĩngã na n sõng-y lame tɩ y paam yam-vẽenem, n tõe n tags neere, tɩ rẽ na n kogl-y bũmb wʋsg pʋgẽ. (Karm-y Yel-bũn 2:10-14.) Wala makre, sõngd-y lame tɩ y bãng sẽn yaa ziri wã. Makre, b sẽn yet tɩ Naand pa be wã, la tɩ teedã la ligdã n kõt sũ-noogã. Na n sõng-y lame me tɩ y bãng tʋls-wẽns sẽn tõe n wa be y sũurẽ, la y sẽn na n maan to-to n tõog-ba, n da wa tall manesem sẽn na n wẽneg n wã-y ye. Rẽ wã, maan-y y sẽn tõe  fãa, n paam yam-vẽenem, n tõe n tags neer bũmb fãa pʋgẽ. Woto, y na n nee vẽeneg t’a Zeova nonga yãmba, n dat y neere.—Yɩɩn. 34:9; Eza. 48:17, 18.

8. Bõe yĩng tɩ yaa masã la y segd n mao n tall zood sõma ne Wẽnnaam, la wãn to la rẽ na n naf-y beoog sẽn wate?

⁸ Ka la bilf bala, b na n sãama a Sʋɩtãan dũniyã bũmb fãa. Wakat kãnga, a Zeova bal n tõe n kogl-do. Na n yɩɩ tɩlɛ meng tɩ d teeg-a, n paam hal baa d daarã rɩɩbo. (Hab. 3:2, 12-19) Dẽnd yaa masã la y segd n mao n tall zood sõma ne Wẽnnaam, n sɩd teeg-a zãng-zãnga. (2 Pɩy. 2:9) Y sã n maan woto, baa sẽn wa n yaa yell ning fãa n be, y tagsg na n yɩɩ wa yɩɩn-gʋlsd a Davɩɩde. Ad a sẽn da yeele: “Mam geta Sẽn-Ka-Saab daar fãa. Bãmb sã n be mam dɩtgo, bũmb kõn tol n miim maam ye.”—Yɩɩn. 16:8.

9. a) Zã 6:44 wilgdame t’a Zeova maanda bõe? b) Y sã n seg ned sẽn pa tũud a Zeova, pa yembr ne y sẽn seg y tẽed-n-taag ye. Bõe yĩnga?

⁹ Y sã n seg ned sẽn pa a Zeova Kaset soaba, tɩ yaa y sẽn yãt-a pipi, y sẽn tõe n bãng a soab zug zĩig pʋgẽ wã pa waoog ye. Y tõe n bãnga a yʋʋre, la a nengã yalẽ wã. Naoor wʋsgo, pa zʋʋgd rẽ ye. La sã n yaa a Zeova Kaset soaba, yaa toore. Y miime t’a nonga a Zeova. Y miime me t’a Zeova yãa zʋg-sõma a nengẽ la a sẽn sõng-a t’a wa be tũudum hakɩɩkã pʋgẽ wã. (Karm-y Zã 6:44.) Baa a sẽn yitẽ, la baa b sẽn wub-a to-to, y zoe n mii bũmb wʋsg a zugu, tɩ yẽ me mi bũmb wʋsg yãmb zugu.

10, 11. Bõe la d zoe n mi a Zeova Kaset soab fãa zugu, la wãn to la rẽ nafd tõndo?

¹⁰ Yãmb ne y tẽed-n-taag sã n seg taab pipi, y yiibã fãa zoe n miime tɩ y gomda buud-gomd sẽn yaa yɩlemdã. (Sof. 3:9) Rat n yeelame tɩ y yiibã fãa tẽeda a Zeova la y tũud-a. A noyã y sẽn tũudã me yaa yembre. Y fãa tẽedame tɩ manegr n wate. Woto fãa kɩtame tɩ y tõe n kɩs taab sɩda, n yõg zood sẽn tar pãnga, tɩ na n kaoos wakat fãa.

¹¹ Rẽ n so tɩ d tõe n yeel tɩ y sẽn tũud a Zeova wã, y tara zo-sõma. Rẽ me, yaa  zo-rãmb sẽn be zĩig fãa, dũniyã gill zugu, baa y nan zɩ n seg taaba. Sã n pa a Zeova Kaset rãmbã, y mii neb a taab sẽn tõe n paam a buud sɩda?

12. Bõe la y tõe n yãk yam n na n modg n maan a Zeova tũudmã pʋgẽ?

¹² Karm-y Koɛɛg soab 11:9–12:1. Bũmb la y magd n na n maan a Zeova tũubã pʋgẽ, n dat rẽ ne y sũur fãa bɩ? Tõe tɩ y maoodame n na n karemd Biiblã daar fãa, pa rẽ bɩ n na n maneg y sẽn mi n leokd to-to tigissã sasa wã, wall yaa nebã zãmsgã minim la y modgd n na n bɩɩse. Sẽn yaa to-to fãa, yãmb mengã sã n wa ne y modgrã biisi, pa rẽ bɩ ned sã n yã y modgrã n pẽg-yã, y sũur kõn yɩ noog sɩda? Yaa vẽeneg tɩ y sũur na n yɩɩ noogo. Yaa bũmb sẽn segd me. Bõe yĩnga? Bala wilgdame tɩ y rɩka a Zeezi togs-n-taare, n lʋɩɩsd a Zeova raabã taoore.—Yɩɩn. 40:9; Yel. 27:11.

13. Ned sã n wɩngd ne Wẽnnaam tũub n são a sẽn na n bao bũmb a taaba. Bõe yĩnga?

¹³ Y sã n wɩngd ne a Zeova tũubu, y maanda bũmb sẽn na n kõ-y sũ-noogo, la kɩt tɩ y vɩɩmã tall barka. Tʋm-tʋmd a Poll ra yeelame: ‘Yals-y kãenkãe, tɩ bũmb da tõog n vigs yãmb ye. Kẽng-y taoor Zu-soabã tʋʋmd pʋgẽ wakat fãa, yãmb sẽn mi tɩ tʋʋmd ning yãmb sẽn tʋmd Zu-soabã yĩngã ka na n yɩ zaalmã yĩnga.’ (1 Kor. 15:58) Neb nins sẽn yaool n wɩngd ne ligdã la teedã baoobo, pa rẽ bɩ yʋʋrã baoobã pa paamd sũ-noog sɩd-sɩd ye. Baa sã n wõnd b sẽn maand fãa yãkda nenga, naoor wʋsgo, bãmb mens getame tɩ b vɩɩmã ka bark ye. (Luk 9:25) Rĩm a Salomo kibarã wilgda rẽ.—Rom. 15:4.

14. Yam-bʋg la y tõe n dɩk a Salomo kibarã pʋgẽ?

¹⁴ Rĩm a Salomo yɩɩ arzɛg-kẽeng soaba, n da tar ziir wʋsgo. A tagsa a sũurẽ, n yeele: “Mam na n makame n maan sũ-noogo, la m bãng sũ-noog sẽn yaa-a soaba.” (Koɛ. 2:1-10) A mee zag-bɛda, n maan zardẽ-rãmb la park-rãmb sẽn yaa neeba, la a maan a sẽn dat fãa. La rẽ yĩnga, a paama sũ-noog woto fãa pʋgẽ bɩ? Ad a meng sẽn yeele: “Mam tagsa tʋʋm nins fãa mam nus sẽn dag n maanã, . . . La ade, fãa yaa zaalem.” A pʋd n paasame tɩ “bũmb sẽn tar yõod ka be dũniyã zug ye.” (Koɛ. 2:11) Y sak n deegame t’a Salomo kibarã sɩd kõta tõnd yam bɩ?

15. Bõe yĩng tɩ tẽeb yaa tɩlɛ? La wa Yɩɩn-sõamyã 32:8 wã sẽn wilgdã, wãn to la tẽeb na n naf-yã?

¹⁵ A Zeova pa rat tɩ y tudgi, tɩ rẽ sẽn wat ne bi-wẽns ninsã nams-yã, tɩ y yaool n dɩk yam ye. La yɩl n sak n kelgd a Zeova la y lʋɩɩsd a raabã taoore, yaa tɩlɛ tɩ y tall tẽeb ne-a. Tẽeb a woto yõod ka to ye. Y kõn tol n maan y bãngẽ y sẽn tall tẽeb ne a Zeova wã yĩng ye. A Zeova me kõn tol n yĩm ‘nonglem ning yãmb sẽn wilg a yʋʋrã yĩngã’ ye. (Ebre. 6:10) Rẽ wã, maan-y y sẽn tõe fãa n bɩɩs y tẽebã. Woto, y na n nee vẽeneg tɩ y saasẽ Ba wã sɩd rata y neere.—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 32:8.

16. Bõe yĩng tɩ d tog n nong lohorem, la d maan sẽn segd d lohormã pʋgẽ?

¹⁶ A Poll yeelame t’a Zeova vʋʋsem sõngã “sẽn be zĩig ninga, lohorem bee be.” (2 Kor. 3:17) A Zeova miime tɩ lohorem noomame. Yẽ n naan ninsaal me t’a nong lohorem. La a ratame tɩ baa y lohormã pʋg bɩ y maan sẽn segde, tɩ rẽ n na n kogl-yã. Tõe tɩ y mii y rog-taas sẽn get pornogarfi, tɩ kẽer yooda, tɩ sãnda nong ɛspoor sẽn tõe n tũ ne yõore, tɩ taab me yũud dorge, wall b yũud rãam n suuda. Y sã n get-ba, tõe n wõnda b paamda sũ-noogo. La naoor wʋsgo, baasda wẽnga. Wala makre, b wat n pa tõe n base, tɩ kẽer nengẽ baasd ne bãase, la kũum menga. (Gal. 6:7, 8) B tagsdame tɩ b tara lohorem, la hakɩɩka, wã pa lohorem ye!—Tit 3:3.

17, 18. a) Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ Wẽnnaam sakrã kõta lohorem? b) Bõe n wilgd tɩ sɩngrẽ wã, a Ãdem ne a Awa lohorem ra yɩɩda lohorem ning ninsaalbã sẽn tar rũndã-rũndã wã?

 ¹⁷ Yãmb mii ned sẽn lʋɩ bãaga, a sẽn tũud Biiblã noyã yĩng bɩ? A Zeova noyã sakr kõta laafɩ la lohorem. (Yɩɩn. 19:8-12) Sẽn paase, y lohormã pʋgẽ, y sã n maand sẽn segde, rat n yeel tɩ y yam-yãkr fãa pʋgẽ tɩ y sã n tũud a Zeova noyã la a saglsã sẽn yaa sõma zãngã, y wilgda a Zeova ne y roagdbã tɩ y yaa ned b sẽn tõe n kɩs sɩda. Tõe n pʋd n kɩtame tɩ y roagdbã kõ-y lohorem n paase. Sẽn yɩɩd menga, a Zeova pʋlmame tɩ ka la bilfu, a na n kõo sẽn tũud-b yẽ wã fãa lohorem sɩd-sɩda. B boonda lohorem-kãng Biiblã pʋgẽ tɩ “Wẽnnaam kambã lohorem sẽn be ziirã.”—Rom. 8:21.

¹⁸ Yaa lohorem a woto buud la a Ãdem ne a Awa sẽn da tarã. B sẽn wa n be Edɛn zẽedã zĩigẽ wã, yaa bũmb a ye tãa la Wẽnnaam sẽn da gɩdg tɩ b ra maanã. Tɩɩg a ye bal biis la a ra yeel tɩ b ra rɩ ye. (Sɩng. 2:9, 17) Y tagsdame tɩ noorã yaa kɛgre, wall looga nug bɩ? Yaa vẽeneg tɩ y na n leokame tɩ ayo! Mak-y no-kãng ne noy ka tɛkã ninsaalbã sẽn lugli, n modgd b taabã tɩ b tũudẽ wã.

19. Bõe la a Zeova ne a Zeezi zãmsd tõndo, tɩ na n sõng-d tɩ d paam lohorem?

¹⁹ A Zeova manesem sẽn yaa to-to ne a nin-buiidã wilgdame t’a yamã ka to ye. A pa kõt tõnd noy ka tɛk ye. Ne sũ-mare, a wilgda tõnd d sẽn tõe n tũ nonglem tõogã to-to. A ratame tɩ d tũ a noyã ne a saglsã, la d kisg sẽn yaa wẽnga. (Rom. 12:9) A Biig a Zeezi sẽn zãms nebã bũmb nins tãngã zugã sõngda tõnd tɩ d bãng nebã sẽn maand wẽngã võore. (Mat. 5:27, 28) Dũni-paalgã pʋgẽ, a Zeezi sẽn yaa Wẽnnaam Rĩungã Rĩmã na n ket n zãmsda tõnd sẽn na yɩl tɩ d nong tɩrlem la d kisg sẽn yaa wẽngã wa yẽnda. (Ebre. 1:9) A na n kɩtame me tɩ d lebg neb sẽn zems zãnga, n tar yĩns keelem la tagsa sẽn yaa sõma zãnga. Tags-y n ges-y! D pa na n leb n tʋlg wẽnga, yel-wẽndã biisã me pa na n le tar tõnd n namsdẽ ye. Rẽ masã la d na n paam “Wẽnnaam kambã lohorem sẽn be ziirã” wa a sẽn pʋlmã.

20. a) Baa ne a Zeova sẽn tar lohorem zãng-zãngã, bõe la a maanda? b) Wãn to la y tõe n dɩk Wẽnnaam togs-n-taare?

²⁰ La baa dũni-paalgã pʋgẽ, tõnd lohormã pa na n yɩ lohorem zãng-zãng ye. D sẽn nong Wẽnnaam la d taabã yĩnga, d pa na n maand d sẽn dat fãa ye. Woto pʋd n yaa a Zeova mengã togs-n-taar la d rɩkda. Baa a sẽn tar lohorem zãngã, a manesem sẽn yaa to-to ne tõndã, la a sẽn maand fãa pʋgẽ, a wilgda nonglem. (1 Zã 4:7, 8) Dẽnd d tõe n yeelame tɩ yaa d sã n dɩkd Wẽnnaam togs-n-taar bal la d paamd lohorem meng-menga.

21. a) Bõe n wilgd t’a Davɩɩd sũur da nooma ne a Zeova? b) Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

²¹ Y sũur nooma ne bõn-sõma nins fãa a Zeova sẽn kõt yãmbã bɩ? A kõt-y-la bũmb wʋsg y tẽebã kengr yĩnga, ne zo-sõma, la a sõngd-y tɩ y magb buud fãa tõe n tall barka, la a sõngd-y tɩ y na n wa paam lohorem meng-menga. (1 Tɩm. 6:17) Tõe tɩ yãmb me tagsg yaa wa a Davɩɩde. A ra pʋʋsa a Zeova n yeel-a yaa: “Yãmb na n kɩtame tɩ m bãng vɩɩm sore. Sũ-noog wʋsg bee yãmb nengẽ. Naar meng-meng bee yãmb dɩtg wakat sẽn ka sɛta.” (Yɩɩn. 16:11) Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n wɛgsa Yɩɩn-sõamyã 16 goamã, tɩ sõng-y tɩ y bãng y sẽn tõe n maaneg n paase, n paam tɩ y vɩɩmã tall barka.