Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

D kell n tall sũur pʋgẽ bãane, baa yɛlã sẽn tar toeengã

D kell n tall sũur pʋgẽ bãane, baa yɛlã sẽn tar toeengã

“Mam gãnega m yam n zĩ sɩɩ.”—YƖƖN. 131:2.

YƖƖLA: 128, 129

1, 2. a) D vɩɩmã yɛl kẽer sã n tiig n toeeme, wãn to la tõe n nams-do? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.) b) Yɩɩn-sõamyã 131 wilgdame tɩ bõe n tõe n sõng-d tɩ d kell n tall sũur pʋgẽ bãane?

B SẼN wa n yeel a Loyiid ne a pag a Alɛgsãndra tɩ b na n basa Betɛllẽ tʋʋmã n lebg so-pakdbã, b sũurã sãama wʋsg sɩngrẽ wã. B ra tʋma Betɛllẽ wã n kaoos yʋʋm 25. Ad a Loyiid sẽn yeele: “M da nonga Betɛllã ne tʋʋmd ning m sẽn da tʋmd be wã, hal n da zɩ n tags tɩ m na n wa maana bũmb a to tɩ ka rẽ ye. M da wʋmda bũmb nins sẽn kɩt tɩ b toeem yɛlã, la semen nins sẽn pʋglã la baa kiis a wãn poore, m da mi n getame tɩ yaa wa b riga tõndo. M sũurã ra sãamda yaar-yaare. M sũurã tõe n noomame, n wẽneg n sãam zĩig pʋgẽ.”

2 Wakat ninga, d vɩɩmã yɛl kẽer tõe n tiig n toeemame, tɩ kɩt tɩ d maand yɩɩr wʋsgo. (Yel. 12:25) Sasa ning menga, yaa toog tɩ d sak toeengã. Sã n wa yaa woto, bõe la d tõe n maan tɩ ‘gãneg d yam’? (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 131:1-3.) Bɩ d ges pĩnd la rũndã-rũndã wẽn-sakdb sẽn maan to-to, n tõog n tall sũur pʋgẽ bãane, baa yɛlã sẽn wa n tiig n toeemã.

“WẼNNAAM LAAFƖ WÔ SẼN SÕNGD-D TO-TO

3. Wãn to la a Zozɛf vɩɩmã tiig n toeeme?

3 D gom a Zozɛf yelle. A sẽn wa n tar yʋʋm 17 woto la a ba-biis koos-a yembdo, sũ-kiir yĩnga. Yẽ n da yaa a ba a Zakoob bi-nongre. (Sɩng. 37:2-4, 23-28) Yʋʋm 13 la a Zozɛf sẽn nams Ezipt tẽngẽ wã. A ba wã a sẽn da nong wʋsgã ra pa be yambẽ ye. A Zozɛf reng n yɩɩ yamba. Rẽ poore, a zĩnda bãens roogo. Bõe n sõng-a t’a pa tags t’a yɛlã yõome, n lebg sũ-to-neda?

4. a) A Zozɛf sẽn wa n be bãens roogẽ wã, bõe yell la a ra tagsd n yɩɩda? b) Bõe n wilgd t’a Zeova leoka a Zozɛf kosgã?

4 A Zozɛf sẽn wa n be bãensã roogẽ wã, tog n da yaa bũmb nins sẽn wilgd t’a Zeova ket n sõngd-a lame wã yell la a ra tagsd n yɩɩda. (Sɩng. 39:21; Yɩɩn. 105:17-19) Tõe t’a ra mi n tagsa a yãadmẽ zãmsd nins sẽn yɩ bãngr-goamã yelle, tɩ ra sõngd-a t’a tõe n bas a yam t’a Zeova bee ne-a. (Sɩng. 37:5-11) Wõnda a pʋʋsa a Zeova naoor wʋsgo, n togs-a bũmb nins fãa sẽn da be a sũurẽ wã. (Yɩɩn. 145:18) A Zeova leoka a Zozɛf kosgã, n kɩt t’a ra kɩs sɩd tɩ sẽn wa n yaa a soab fãa, a ‘bee ne-a.’—Tʋʋ. 7:9, 10. *

5. Wãn to la “Wẽnnaam laafɩ wã” tõe n kɩt tɩ d kell n wɩng ne Wẽnnaam raabã maanego?

5 Baa tõnd me zu-loeesã sẽn wa n yaa to-to fãa, d tõe n paamame tɩ “Wẽnnaam laafɩ wã” gũ tõnd ‘sũyã ne d tagsa’ wã, tɩ d paam sũur pʋgẽ bãane. (Karm-y Filip-rãmb 4:6, 7.) Dẽnd d sã n wa maand yɩɩr wʋsg bɩ d kos Wẽnnaam sõngre. Rẽ, d paamdame tɩ “Wẽnnaam laafɩ wã” kõ-d pãng la raoodo, tɩ d kell n maan Wẽnnaam raabã n da bas ye. D tẽed-n-taas kibay n wilgd rẽ. Bɩ d gom neb a wãn bal yelle.

KOS-Y A ZEOVA T’A SÕNG-Y TƖ Y LE PAAM SŨUR PƲGẼ BÃANE

6, 7. D sã n pʋʋs a Zeova, n togs-a d zu-loɛɛg takɩ, wãn to la rẽ tõe n sõng-d tɩ d le paam sũur pʋgẽ bãane? Togs-y kibare.

6 B ra yãka a Rayan ne a Zʋlyɛt tɩ b yɩ zall so-pakdb kiis a wãna. Wakatã sẽn wa n ta, tɩ b yeel-b tɩ b tog n basame wã, b sũyã sãama wʋsgo. A Rayan yeelame: “D pʋʋsa a Zeova zĩig pʋgẽ, n togs-a yellã. D ra miime tɩ yaa segb d sẽn paame, n na n wilg tɩ d teeg-a lame. Tõnd tigingã neb wʋsg sẽn da sɩng a Zeova tũub nan pa kaoos woto ye. Rẽ n so tɩ d pʋʋs a Zeova, n kos-a t’a sõng-d tɩ d tall tẽeb ne-a, tɩ yɩ mak-sõng n kõ-ba.”

7 Wãn to la a Zeova leok b pʋʋsgã? Ad a Rayan sẽn yeele: “D pʋʋsgã poor bala, tags-kɛgã d sẽn da tarã la yɩɩrã me kell n saame. D ra neeme tɩ Wẽnnaam laafɩ wã gũuda d sũyã la d tagsa wã. D pʋd n bãngame tɩ d sã n kell n wɩng ne a Zeova teegre, a na n ket n kõt-d-la tʋʋm a raabã pidsg yĩnga.”

8-10. a) D sã n wa maand yɩɩr wʋsgo, wãn to la vʋʋsem sõngã tõe n sõng-do? b) D sã n kell n lʋɩɩs tũudmã yɛl taoore, wãn to la a Zeova na n sõng-do?

8 Wẽnnaam vʋʋsem sõngã tõe n sõnga tõnd tɩ d yamã gãande, la tõe n kɩtame me tɩ d tẽeg Biiblã goam sẽn na n sõng-d tɩ d kell n lʋɩɩs tũudmã yɛl taoore. (Karm-y Zã 14:26, 27.) A Filip ne a pag a Maari kibarã wilgda rẽ. B tʋma Betɛllẽ wã n kaoos yʋʋm 25 la bala. Kiis a naas pʋgẽ bala, b yiibã fãa ma-rãmbã maana kaalem, t’a Filip zakã ned a to me maan kaalem. Sẽn paase, ra lebga bãmb n tog n ges a Maari ba wã yelle. A bẽeda zu-lɛbg buudu.

9 Ad a Filip sẽn yeele: “M da tagsdame tɩ m sẽn da zoe n maood ne zu-loe-kãensã to-to wã yaa sõma, mik ra pa sek ye. Gũusg Gasgã zãmsg sõsg a ye pʋgẽ la m wa n karem Koloos-rãmb 1:11 wã, n bãng tɩ m tõogda toog yaa sɩda, la nan pa pid zãng ye. Ra segdame tɩ m mao n tõog toogã ne sũ-mar la sũ-noogo. Vɛrse wã tẽega maam tɩ m sũ-noogã pa be ne m yɛlã sẽn yaa to-to wã, la tɩ bee ne vʋʋsem sõngã sẽn tar pãng ning mam mengã zugã.”

10 A Filip ne a Maari sẽn kell n lʋɩɩs a Zeova raabã maaneg taoorã, b paama bark buud toor-toore. B sẽn bas Betɛllẽ tʋʋmã, pa kaoos la b yiibã fãa paam Biibl karen-biis sẽn wɩngd sõma ne Biiblã zãmsgo, hal n dat tɩ b wat n zãmsd-b naoor wʋsg semen pʋgẽ. Ad a Maari sẽn yeele: “Rẽ n da kõt-d sũ-noogo. Leb n da yaa wa a Zeova tũnugda ne rẽ n yet tõnd tɩ d bas d yam tɩ na n zemsame.”

MAAN-Y BŨMB T’A ZEOVA PAAM N NING BARKA

Wãn to la d tõe n dɩk a Zozɛf togs-n-taare, baa d yɛlã sẽn yaa to-to fãa? (Ges-y sull 11-13)

11, 12. a) Bõe la a Zozɛf maan t’a Zeova na n paam n ning-a barka? b) Wãn to la a Zeova ning-a barka?

11 Bũmb ning sã n tiig n toeem d vɩɩmã pʋgẽ, d tõe n basame tɩ lebg yɩɩr wʋsg ne-do, hal tɩ yaa rẽ yell bal la d tagsda. A Zozɛf ra tõe n maana woto. La a yãka yam n na n maan a sẽn tõe fãa a yellã pʋgẽ. Woto la a Zeova na n paam n ning-a barka. Bãensã roogẽ, a tʋma tʋʋm nins fãa bi-bees roog gũudbã naab sẽn kõ-a wã ne a sũur fãa, wa a sẽn da tʋmd to-to a sẽn wa n yaa a Potifaar yambã.—Sɩng. 39:21-23.

12 B wa n kosa a Zozɛf t’a na n get bi-bees a yiib yelle. B ra yɩɩ a Farawõ tʋm-tʋmdba, n da tʋmd na-yirã. A Zozɛf maan-b-la neere, hal tɩ b bas b yam ne-a. Daar a ye, b togs-a-la b zu-loeese, la zãmsd b sẽn zãms baraar yʋngã. (Sɩng. 40:5-8) A Zozɛf ra pa mi tɩ na n kell n tũu ne rẽ tɩ b wa yiis-a bãensã roogẽ ye. B sɩd wa n yiis-a-la yʋʋm a yiib poore, t’a lebg yiib-n-soab Ezipt soolmã pʋgẽ.—Sɩng. 41:1, 14-16, 39-41.

13. Baa d yɛlã sẽn yaa to-to fãa, bõe la d tõe n maane, n paam t’a Zeova ning-d barka?

13 Wa a Zozɛfe, yell ning tõe n wa paama tõnd me, tɩ d pa tar a tɩɩm ye. La d sã n kell n maan sũ-mare, la d maan d sẽn tõe wã fãa, a Zeova paamd n ning-d-la barka. (Yɩɩn. 37:5) Yaa sɩd tɩ wakat ninga, d tõeeme n ‘ka mi d sẽn na n maanega,’ la d pa na n tol n ‘boog raoodo,’ n pa le tẽed manegr ye. (2 Kor. 4:8) A Zeova na n kell n zĩnda ne-do, sẽn yɩɩd fãa, d sã n kell n wɩng ne a tʋʋmdã.

KET-Y N WƖNGD-Y NE TŨUDMÃ TƲƲMÃ

14-16. Baa ne a Filip yɛlã sẽn tall toeengã, bõe n wilgd t’a kell n wɩnga ne koe-moonegã?

14 Koe-moond a Filip wɩnga ne Wẽnnaam tʋʋmdã, baa yɛl kẽer sẽn toeem a vɩɩmã pʋgẽ naoor wʋsgã. Woto yaa mak-sõng n kõ tõndo. A Etɩyɛn kʋʋbã poore, b ra yik n namsda kiris-nebã Zerizalɛm. * Wakat kãng tɩ b ra nan kõo a Filip tʋʋmd kiris-nebã sʋka. (Tʋʋ. 6:1-6) La namsgã sẽn wa n kɩt tɩ kiris-nebã sãeegã, a Filip pa sak n na n zĩẽ n pa maand bũmb ye. A zoe n kẽnga Samari. Rẽ tɩ koe-noogã ra pa ta be ye.—Mat. 10:5; Tʋʋ. 8:1, 5.

15 A Filip ra sakame n na n kẽng zĩig ning fãa vʋʋsem sõngã sẽn na n wilg-a t’a kẽngã. Rẽ n so t’a Zeova kɩt t’a na n kell n tɩ moon koɛɛgã zĩis nebã sẽn da zɩ n wʋm koe-noogã. Zʋɩf-rãmb wʋsg ra pa nand Samari nebã, la a Filip yẽ ra pa woto ye. A taas-b-la koe-noogã ne a sũur fãa. Woto kɩtame tɩ b ‘naag taab’ n kelge.—Tʋʋ. 8:6-8.

16 Wẽnnaam vʋʋsem sõngã wa n kɩtame t’a Filip kẽng Asdood ne Sezaare n tɩ moon koɛɛgã. Bu-zẽmsã ra yaa wʋsg beenẽ. (Tʋʋ. 8:39, 40) A Filip sẽn wa n be be wã, yɛl kẽer n da le toeem a vɩɩmã pʋgẽ. A ra lebga zak soab masã. Rẽ t’a sẽn yi Zerizalɛm n tɩ sɩng koɛɛgã mooneg Samari wã taa yʋʋm 20. La baa a yɛlã sẽn tall toeeng woto wã, a Filip kell n wɩnga ne koe-moonegã. Kɩtame tɩ yẽ ne a zakã rãmb paam t’a Zeova ning-b barka.—Tʋʋ. 21:8, 9.

17, 18. D yɛlã sã n wa toeeme, tɩ d kell n wɩng ne Wẽnnaam tʋʋmdã, wãn to la na n sõng-do?

17 Neb wʋsg sẽn kẽes b meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ yetame tɩ b sẽn wɩngd ne tʋʋmdã kɩtame tɩ baa b yɛlã sã n wa toeem bɩ b pa tar tags-kɛga, n ket n tar sũ-noogo. A Osborn ne a pag a Polayit yita Afirikdisiidi. B ra tʋmda Betɛllẽ wã, tɩ b wa kɩt tɩ b base. B ra tagsdame tɩ b na n wẽneg n paama roogo, la tʋʋmd sẽn pa rɩkd b sẽkã zãnga. La ad a Osborn sẽn yeele: “Bʋko, d pa paam tʋʋm tao-tao wa d sẽn da tẽedã ye.” A Polayit paasame: “Maana kiis a tã tɩ d ket n pa paam tʋʋma, n da pa tar ligd d sẽn bĩng me ye. Pa yɩ nana baa-baa!”

18 Bõe n sõng a Osborn ne a Polayit yel-kãngã pʋgẽ? A Osborn yeelame yaa: “D sẽn da naagd tigingã neb n moond koɛɛgã sõng-d-la wʋsg tɩ d kell n tall tags-sõma, tɩ ra ket n yaa Wẽnnaam tʋʋmdã n pak-d n yɩɩda. D ra pa zĩ yir n sidgdẽ ye. D pʋd n yãka yam n na n kell n wɩng ne Wẽnnaam tʋʋmdã. Woto kõo tõnd sũ-noog wʋsgo. D gilga zĩig fãa n bao tʋʋma, n wa paame.”

MAAN-Y SŨ-MAR N GŨ A ZEOVA

19-21. a) Bõe n na n sõng-d tɩ d kell n tall sũur pʋgẽ bãane? b) Baa d yɛlã wa n toeeme, d sã n kell n mao, wãn to la tõe n naf-do?

19 Kiba-kãensã fãa wilgdame tɩ baa d yɛlã sẽn wa n yaa to-to fãa, d sã n maan d sẽn tõe, la d gũ a Zeova n kɩs sɩd t’a na n sõng-d lame, d na n tõog n kell n paama sũur pʋgẽ bãane. (Karm-y Miise 7:7.) D tõe n wa neeme meng tɩ d sẽn kell n mao baa ne d yɛlã sẽn toeemã paasa tõnd ne a Zeova zoodã. A Polayit yeelame: “B sẽn kɩt tɩ d toeem tʋʋmdã sõnga maam tɩ m bãng teeg a Zeova zãng-zãng bũmb fãa pʋgẽ wã sẽn sɩd rat n yɛɛlga, baa sã n wa wõnd d yell baa a ye pa yãkd nenga. Maam ne a Zeova zoodã paasa sõma!”

20 A Maari, pag ning yell d sẽn da gomã ket n geta a ba wã sẽn kʋʋlã yelle, la a ket n yaa so-pakda. Ad a sẽn yeele: “M wa n bãngame tɩ yɩɩrã sã n dat n loog-ma, sẽn yaa a soab fãa la m maanda, m segd n basame, n pʋʋs a Zeova, tɩ rẽ poor bɩ m gãneg m yam. M tagsdame tɩ bũmb m sẽn bãng tɩ sõng-m n tɩ yɩɩda, yaa tɩ m segd n basa bũmb fãa a Zeova nugẽ, la tɩ na n maneg n yɩɩ tɩlɛ meng tɩ m maan woto beoog sẽn wate.”

21 A Loyiid ne a Alɛgsãndra me yeelame tɩ yɛlã sẽn toeem b vɩɩmã pʋgẽ wã yɩɩ bũmb sẽn mak b tẽebã, la tɩ b ra zɩ n tags tɩ na n yɩɩ woto ye. La ad b sẽn yeele: “Ned tẽeb sã n paam makre, na n wilga sã n sɩd yaa tẽeb hakɩɩka, tẽeb sẽn tar pãng n na n sõng a soabã zu-loees sasa t’a paam raood la belsgo. Yellã manega tõnd tẽebã n paase.”

D yɛlã sã n tiig n toeeme, tõe n baasa ne bark ka tɛk d sẽn da pa tẽede! (Ges-y sull 19-21)

22. D yɛlã sã n toeem tɩ d kell n maan d sẽn tõe fãa, d tõe n basa d yam ne bõe?

22 D sẽn ket n be dũni-kãngã pʋgẽ wã, d yɛlã tõe n wa tiig n toeemame. Wala makre, b tõe n wa toeema tʋʋmd d sẽn tʋmd a Zeova tũudmã pʋgẽ, wall bãag tõe n yõk-d lame. D zakã rãmb yell gesg wɛɛngẽ me, d zɩɩbã tõe n paasame. Sẽn yaa a soab fãa, bɩ y bas y yam t’a Zeova geta y yelle, la tɩ y sã n wa rat sõngr fãa, a na n sõng-y lame. (Ebre. 4:16; 1 Pɩy. 5:6, 7) La nananda, maan-y y sẽn tõe fãa yellã pʋgẽ. Pʋʋsd-y y Ba a Zeova, la y mao tɩ bũmb fãa pʋgẽ bɩ y sɩd teeg-a zãng-zãnga. Rẽ, baa y yɛlã sẽn wa n toeemd to-to fãa, y na n kell n talla sũur pʋgẽ bãane.

^ sull 4 Yʋʋm a wãn poore, a Zozɛf sẽn wa n dog a bi-kãsengã, a pʋda a yʋʋr t’a Manase sẽn dat n yeel tɩ ‘yĩmbu.’ Bala, a yeelame: “Wẽnnaam kɩtame tɩ mam yĩm m toogã.” Woto wilgdame t’a bãngame tɩ yaa a Zeova n kõ-a biigã n na n bels-a.—Sɩng. 41:51.

^ sull 14 Ges-y sõsg ning gom-zug sẽn yet tɩ “Yãmb ra miime bɩ?” wã sẽn be seb-kãnga pʋgẽ wã.