Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 37

‘Ra bas f nus tɩ yɩ zaalem ye’

‘Ra bas f nus tɩ yɩ zaalem ye’

“Bʋd f bõn-buud yibeoogo, la f ra bas f nus tɩ yɩ zaalem zaabr ye.”—KOƐ. 11:6.

YƖƖLL 68 D bʋd Rĩungã bõn-buudu

D SẼN NA N Yà Wà*

1-2. Koɛɛg soab 11:6 sẽn yet bũmb ningã wilgda bõe Rĩungã koe-noogã mooneg wɛɛngẽ?

TẼNS kẽere, nebã sã n paam tɩ b taas-b koe-noogã, b sũy noomame, tɩ b rat n bãng n paase. Kell n yaa rẽ bal la b ra gũuda! La tẽns a taaba, nebã pa baood n na n bãng Wẽnnaam wall Biiblã ye. Yãmb tẽngẽ wã, nebã manesem yaa wãn to ne koe-noogã? Sẽn yaa a soab fãa, a Zeova ratame tɩ d kell n moon koe-noogã, hal n tãag a sẽn na n wa yeel tɩ sekame.

2 A Zeova zoe n yãka wakat ning koe-noogã mooneg sẽn na n wa yalsã. “Rẽ poor la saabã na n ta.” (Mat. 24:14, 36) La nand tɩ wakat-kãng ta, d na n maana wãn n tũ saglg ning sẽn yet tɩ d ‘ra bas d nus tɩ yɩ zaalmã’? *—Karm-y Koɛɛg soab 11:6.

3. Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

3 Sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ, d yãa bũmb a naas d sẽn segd n maane, n lebg koe-moondb sẽn yõgd neb sõma ‘wa b sẽn yõgd zĩmã to-to wã.’ (Mat. 4:19) Sõs-kãnga pʋgẽ, d na n yãa bũmb a tãab d sẽn tõe n maane, n kell n yãk yam n moon koɛɛgã, baa yɛlã sẽn yaa to-to. D leb n na n yãa bũmb ning sẽn kɩt tɩ tar yõod tɩ 1) d kell n wɩng ne koe-moonegã, 2) n tall sũ-mare, la 3) n kell n tall tẽeb sẽn tar pãnga.

D KELL N WƖNG NE KOE-MOONEGÃ

4. Bõe yĩng tɩ d segd n kell n wɩng ne tʋʋmd ning a Zeova sẽn kõ-dã?

4 A Zeezi pĩnd n togsa yɛl nins sẽn na n wilg tɩ d bee yaoolem wakatã, la sẽn tõe n tiis a karen-biisã tɩ b bas koɛɛgã moonego. A sagla a karen-biisã tɩ b “kell n gũ.” (Mat. 24:42) Yɛl wʋsg sẽn tiis a Nowe wakatẽ nebã tɩ b pa kelg a Nowe keoogrã la d ne rũndã-rũndã me. (Mat. 24:37-39; 2 Pɩy. 2:5) Rẽ n so tɩ d rat n kell n wɩng ne koe-moonegã, sẽn yaa tʋʋmd ning a Zeova sẽn kõ-dã.

5. Wãn to la Tʋʋm 1:6-8 wilgd koe-moonegã sẽn na n taẽ zĩig ninga?

5 Rũndã-rũndã, d segd n kell n wɩnga ne koe-moonegã n da bas ye. A Zeezi pĩnd n togsame tɩ koɛɛgã na n mooname n zãage, la tɩ hal a kũumã poor menga, a karen-biisã na n moon-a lame n kaoose. (Zã 14:12) A Zeezi kũumã poore, a karen-biis kẽer leba zĩmã yõgb tʋʋmdẽ. A vʋʋgrã poore, a maana yel-solemd t’a karen-biis kẽer paam zĩm zembala. A tũnuga ne segb-kãng n wilg-b tɩ b tʋʋmdã sẽn yaa yõg neb wa b sẽn yõgd zĩmã to-to wã yõod yɩɩda tʋʋmd buudã fãa. (Zã 21:15-17) Sẽn wa n ket bilf bal t’a Zeezi rʋ saasẽ, a yeela a karen-biisã tɩ koe-moonegã a sẽn sɩngã na n wa zʋʋga Israyɛll todsã n zãage. (Karm-y Tʋʋm 1:6-8.) Yʋʋm a wãn poore, a Zeezi vẽnega tʋm-tʋmd a Zã, t’a yã bũmb ning sẽn na n wa maan “Zu-soabã daarã.” * Vẽnegrã pʋgẽ, a Zã le yãa bũmb sẽn yaa yel-solem-kãsenga. A yãa Malɛk sẽn tar “koe-noog sẽn ka sɛt” b sẽn da moond “neb sẽn yit buud toɛy-toɛy pʋsẽ, sẽn gomd buud-goam toɛy-toɛya, la sẽn yit tẽns toɛy-toɛy pʋsẽ.” (Vẽn. 1:10; 14:6) Dẽnd yaa vẽeneg t’a Zeova raab ne tõnd rũndã-rũndã yaa d kẽes d toog koe-noogã b sẽn moond dũniyã gill zugã pʋgẽ, hal n tãag tʋʋmdã saabo.

6. Bõe n tõe n sõng-d tɩ d kell n wɩng ne koɛɛgã moonego?

6 D sã n tagsd bũmb nins fãa a Zeova sẽn maand n sõngd tõnd koɛɛgã mooneg pʋgẽ wã yelle, na n kɩtame tɩ d kell n wɩng ne tʋʋmdã. Wala makre, a kõta tõnd bũmb wʋsg d tẽebã bɩɩsg yĩnga. Yaa sɛba, b sẽn yiis tɩ d tõe n paam ẽntɛrnetã pʋgẽ me, video-rãmba, odio, la teledifizɩyõ wã. Tags-y n ges-y-yã: Tõnd sɩt wɛɛbã pʋgẽ, y tõe n paama bũmb wʋsg ne buud-goam tusr la zaka. (Mat. 24:45-47) Politikã, tũudmã, la tarmã sẽn yaa toor-toorã welga nebã ne taaba, la Wẽnnaam nin-buiidã sõor sẽn yɩɩd milyõ a nii wã tara zems-n-taare, n yaa wa zak a ye neba. Wala makre, yʋʋmd 2019 tʋʋl-nif kiuug rasem 19 wã sẽn yɩ arzũm daarã, a Zeova Kaset rãmbã sẽn be dũniyã gill zugã fãa gesa video sẽn wilg daarã vɛrse wã wɛgsgo, tɩ rẽ wilgd b zems-n-taarã. Baraar zaabre, neb milyõ 20, la neb tus kobs-wɛ la piig la wɛ, la neb pis-naas la a ye, n tigim taab n maan a Zeezi kũumã tẽegrẽ. D sã n tags d sẽn paam n ne zems-n-taar a woto sẽn yaa yel-solemdã, tɩ tõnd me naagã, kɩtame tɩ d segd n wɩng ne koɛɛgã moonego.

A Zeezi pa bas tɩ bũmb tiis-a t’a pa moon koɛɛgã ye (Ges-y sull a 7)

7. Wãn to la a Zeezi mak-sõngã sõngd tõnd tɩ d kell n wɩng ne koɛɛgã moonego?

7 Bũmb a to d sẽn tõe n maan tɩ sõng-d tɩ d kell n wɩng ne koɛɛgã mooneg yaa d sẽn na n tũ a Zeezi mak-sõngã. A pa bas tɩ bũmb tiis-a t’a pa moon koɛɛgã ye. (Zã 18:37) A Sʋɩtãan sẽn wilg-a “dũniyã soolem toɛy-toɛyã fãa ne b ziirã,” a pa bas tɩ rẽ yamleoog kẽ-a ye. Neb a taab sẽn wa n dat t’a lebg rĩmã me, a zãgsame. (Mat. 4:8, 9; Zã 6:15) A pa tol n kẽes a toog arzɛgsã baoob pʋgẽ sẽn da tõe n tiis-a wã, wall a bas tɩ nebã sẽn da namsd-a ne nams-toaagã kẽes-a rabeem ye. (Luk 9:58; Zã 8:59) D sã n wa paamd makr d tẽebã yĩnga, d sã n tẽeg saglg ning tʋm-tʋmd a Poll sẽn kõ wã, tõe n sõng-d lame tɩ d kell n wɩng ne koɛɛgã moonego. A sagla kiris-nebã tɩ b tũ a Zeezi mak-sõngã, sẽn na yɩl n ‘da yɛ n koms raood n bas ye.’—Ebre. 12:3.

D TALL SŨ-MARE

8. Ned sẽn tar sũ-mar manesem yaa wãn to, la bõe yĩng tɩ sũ-mar yaa tɩlɛ ne-d masã menga?

8 Ned sẽn tar sũ-mar yaa ned sẽn tõe n maag a meng n gũ tɩ yell wa toeeme. Yaa yel-toog saab la d gẽegd tɩ yaa bũmb pidsg la d gũud hal sẽn kaoose, rẽnda d tall sũ-mare. No-rɛɛs a Habakuk ra gũuda ne a sũur fãa tɩ wẽnemã sẽn be Zida soolmẽ wã sa. (Hab. 1:2) A Zeezi karen-biisã ra tẽedame tɩ Wẽnnaam Rĩungã na n “puka zĩig pʋgẽ,” n fãag-b Rom-dãmbã sẽn da weoogd-bã nusẽ. (Luk 19:11) D gũuda ne d sũur fãa wakat ning Wẽnnaam Rĩungã sẽn na n menes wẽnemã, la a kɩt tɩ tɩrlem zĩnd dũni-paalgã a sẽn na n luglã pʋgẽ wã. (2 Pɩy. 3:13) La yaa tɩlɛ tɩ d tall sũ-mar n gũ wakat ning a Zeova sẽn yãk rẽ yĩngã. Bɩ d ges bũmb a wãn a Zeova sẽn maande, n na n sõng-d tɩ d tall sũ-mare.

9. Mak-bʋs n wilgd t’a Zeova tara sũ-mare?

9 Sũ-marã tallg wɛɛngẽ, a Zeova n yaa mak-sõng sẽn ka to. A kõo a Nowe weer tɩ sek a na tõog n ka koom koglgo, la a “yɩ tɩrlem koe-moonda.” (2 Pɩy. 2:5; 1 Pɩy. 3:20) A Zeova sẽn wa n yãk yam n na n sãam Sodom ne Gomoor sẽn da pid ne nin-wẽnsã, a Abrahaam soka a Zeova sogsg wʋsg rẽ wɛɛngẽ, la a Zeova maaga a meng n kelg-a neere. (Sɩng. 18:20-33) A Zeova talla sũ-mar sẽn ka to ne Israyɛll nebã sẽn da lebg wẽn-kɩɩsdbã, n kaoos yʋʋm kobse. (Nee. 9:30, 31) A Zeova sẽn kõt nebã weer rũndã-rũndã tɩ b tõe n ‘tek yam n kos sugrã,’ wilgda vẽeneg t’a tara sũ-mare. (2 Pɩy. 3:9; Zã 6:44; 1 Tɩm. 2:3, 4) A Zeova mak-sõngã kõta tõnd bʋʋm tɩ d tall sũ-mare, n ket n moond koɛɛgã la d zãmsd nebã Biiblã. A leb n tũnugda ne makr a ye sẽn be a Gomdã pʋgẽ n zãmsd tõnd sũ-mare.

Wa ka-koaad sẽn tʋmd wʋsg la a tar sũ-marã, tõnd me gũuda d modgrã biis ne sũ-mare (Ges-y sull 10-11)

10. Ka-koaadã makrã sẽn be Zak 5:7, 8 pʋgẽ wã zãmsda tõnd bõe?

10 Karm-y Zak 5:7, 8. Ka-koaadã makrã zãmsda tõnd sũ-mare. Yaa sɩd tɩ kood kẽer bɩta tao-tao. La bõn-bɩts wʋsgo, sẽn yɩɩd fãa, sẽn womd-b biisã tõe n kaoosa wʋsg n yaool n bɩ n ta wobr bɩ kẽebgo. Israyɛll tẽngẽ wã, bʋdbã wakat n tãag kẽebgã wakat kaoosda kiis a yoobe. Dẽenem saagã poor la ka-koaad bʋta, la a kẽebd yaoolem saagã poore. (Mark 4:28) Bɩ tõnd me tall yam, n yɩ sũ-mar dãmb wa ka-koaadã. La rẽ tõeeme n pa yɩ nana ye.

11. D sã n tar sũ-mare, wãn to la na n sõng-d koɛɛgã mooneg pʋgẽ?

11 Naoor wʋsgo, ninsaal sẽn pa zems zãngã rat n dɩɩ a tʋʋmã yõod zĩig pʋgẽ. La d sã n dat tɩ d sẽn bʋd bũmb ningã wome, yaa tɩlɛ tɩ d ges-b yell wakat fãa. D segd n tuume, n sele, n kood la d zãgsd koom. Tõnd me sã n dat n sõng nebã tɩ b lebg a Zeezi karen-biisi, d segd n ket n tʋmda wʋsgo. Kaoosdame tɩ d yaool n wa tõog n sõng ned d sẽn zãmsd Biiblã t’a bas bu-welsg la a nong a taabã. D sã n tar sũ-mare, na n sõng-d lame tɩ nebã sã n pa kelgd tõnd bɩ d ra koms raood ye. Nebã sã n sakd n kelgd tõnd la b rat n bãng n paase, d segd n ket n tara sũ-mare. D pa tõe n modg d Biibl karen-biig t’a tall tẽeb ye. A Zeezi karen-biisã meng ra mi n pa wʋmd bũmb kẽer a sẽn da zãmsd-b võor tʋʋll-tʋʋll ye. (Zã 14:9) D tẽeg tɩ d bʋtame la d zãgsd koom, la yaa Wẽnnaam n kɩtd tɩ bɩtẽ.—1 Kor. 3:6.

12. D sã n wa moond koɛɛgã d neb nins sẽn pa tũud a Zeova wã, d maanda a wãn n tall sũ-mare?

12 Bũmb sẽn tõe n yɩ toog ne-d tɩ d tall sũ-mare, yaa d sã n wa rat n moon d neb nins sẽn pa tũud a Zeova wã. Koɛɛg soaba 3:7 saglgã tõe n sõng-d lame. Be, b yetame: “Sĩndim wakat beeme, la goam wakat me beeme.” D manesem sõngã tõe n kɩtame tɩ d buudã neb rat n kelg-do. La d sã n paam segb fãa, bɩ d gom a Zeova yell ne-ba. (1 Pɩy. 3:1, 2) D sã n wa moond koɛɛgã ne yẽesem la d zãmsd nebã Biiblã, d segd n talla sũ-mar ne nebã fãa, d zakã rãmb me sẽn naage.

13-14. Mak-sõng bʋs la d tar sũ-marã wɛɛngẽ?

13 Wẽn-sakdb sẽn zĩnd pĩnd-wẽndẽ la rũndã-rũndã mak-sõngã tõe n zãmsa tõnd sũ-mare. A Habakuk ra rata ne a sũur fãa tɩ wẽnemã sa, la a kell n talla sũ-mare. A yeelame: “Mam na n gũume n ges.” (Hab. 2:1) Tʋm-tʋmd a Poll yeelame t’a rata ne a sũur fãa n “baas” a tʋʋmdã. La baa ne rẽ, a talla sũ-mar n kell n “moon Wẽnnaam barkã koe-noogã sõma.”—Tʋʋ. 20:24.

14 D gom pag a ye ne a sɩd yelle. B sẽn sa Gileaad lekollã bala, b tʋm-b-la tẽng a Zeova Kaset rãmbã sẽn yaa kar-kare, tɩ tẽngã neb fãa la bal pa kiris-neb ye. Sẽn da rat-b n zãms Biiblã me pa waoog ye. B Gileaad karen-bi-taas kẽer b sẽn tʋm tẽns a taabã ra toond-b-la kibaya, n wilgd-b tɩ bãmb yẽ paamda neb wʋsg sẽn sak n zãmsd Biiblã, hal n dat n lebg a Zeova Kaset rãmba. La pagã ne a sɩdã kell n talla sũ-mar n moond koɛɛgã, baa ne neb wʋsg sẽn da pa kelgdã. B kell n moona zĩ-kãng n maan yʋʋm a nii. B wa n baas n paamame tɩ b Biibl karen-biig a ye reeg lisgu, hal tɩ yɩ sũ-noog tɛkẽ. Kiba-kãnga ne pĩnd wẽndẽ kibayã wilgda tõnd bõe? Wẽn-sakdb-kãensã yẽesmã pa tol n booge, b pa bas b nus me tɩ yɩ zaalem ye. A Zeova ning-b-la bark b sũ-marã yĩnga. Bɩ d rɩk “neb nins sẽn tall tẽeb la b maan sũ-mar n paam pʋlemsã togs-n-taare.”—Ebre. 6:10-12.

D KELL N TALL TẼEB SẼN TAR PÃNGA

15. Wãn to la tẽebã sõngd tõnd tɩ d yãk yam n kell n moon koɛɛgã?

15 D kɩsa sɩd ne koɛɛg ning d sẽn moondã. Rẽ n so tɩ d rat n maan d sẽn tõe fãa tɩ neb wʋsg wʋm koe-kãnga. D tẽeda pʋlems nins sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã. (Yɩɩn. 119:42; Eza. 40:8) D yãa Biiblã bãngr-goam wʋsg sẽn pidsi. D yãa nebã vɩɩm sẽn lebg sõma to-to, b sã n wa sɩng n tũud Biiblã saglsã. Woto fãa kɩtame tɩ d maneg n kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam Rĩungã koe-noogã yaa koɛɛg ned buud fãa sẽn segd n wʋme.

16. Sẽn zems ne Yɩɩn-sõamyã 46:2-4, d sã n tẽed a Zeova la a Zeezi, wãn to la na n sõng-d tɩ d kell n yãk yam n moond koɛɛgã?

16 Sẽn paase, d tẽeda a Zeova, bala koɛɛgã d sẽn moondã yita a nengẽ. D tẽeda a Zeezi me sẽn yaa soab ning Wẽnnaam sẽn yãk t’a yaa a Rĩungã Rĩmã. (Zã 14:1) Sẽn wa n yaa zu-loɛɛg ning fãa la d segda, a Zeova na n kell n yɩɩ tõnd zĩ-soalgdga, la d pãng zĩiga. (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 46:2-4.) Sẽn paase, d mii vẽeneg t’a Zeezi bee saasẽ, n tũnugd ne pãng la zu-sobend ning a Zeova sẽn kõ-a wã n get koe-moonegã yelle.—Mat. 28:18-20.

17. Togs-y kibar sẽn wilgd tɩ d segd n ket n moonda koɛɛgã.

17 Tẽebã leb n sõngda tõnd tɩ d kɩs sɩd t’a Zeova na n ninga d modgrã barka. Wakat ning menga, barkã yɩɩgda d sẽn da tẽedã. (Koɛ. 11:6) Wala makre, daar fãa, neb tusa n loogd n get d sẽn moond ne perzãntoaar-dãmbã. D sẽn moond ne perzãntoaar-dãmbã womda bɩɩs bɩ? Hal sõma! Yʋʋmd 2014 sɩpaolg kiuug Rĩungã Tʋʋmd sebr pʋgẽ, b goma inivɛrsite karen-biig sẽn da rat n gʋls bũmb a Zeova Kaset rãmbã zugu. Ra yaa toog ne-a t’a bãng d Rĩung roog zĩiga. La a wa n yãa koe-moondb sẽn moond ne perzãntoaar inivɛrsite n wã, tɩ b sõng-a t’a paam kibay la sɛb nins fãa a sẽn da ratã. A wa n deega lisg n lebg a Zeova Kaset soaba, n yaa wakat fãa so-pakd masã. Kiba-kãensã kõta tõnd raood tɩ d ket n moond koɛɛgã, bala wilgdame tɩ neb n ket n baood n na n wʋm Rĩungã koɛɛgã.

D KELL N DA BAS D NUS TƖ YƖ ZAALEM YE

18. Bõe yĩng tɩ d kɩs sɩd tɩ Rĩungu koɛɛgã mooneg na n pidsa wa a Zeova sẽn datã?

18 D tõe n kɩsa sɩd tɩ wakat ning a Zeova sẽn yãk tɩ koe-moonegã na n yalsã pa na n vaal ye. Tẽeg-y bũmb ning sẽn maan a Nowe wakatẽ wã. A Zeova wilgame t’a maanda bũmb fãa tɩ zemsd a wakat kɛpɩ. A Zeova pĩnd n togsa sa-kãsengã niib raare, tɩ ra ket yʋʋm 120 tɩ daar-n-kãng ta. A sẽn yãk daarã, yʋʋm wʋsg poore, a yeela a Nowe t’a ka koom koglgo. A Nowe kell n tʋma ne yẽesem yʋʋm 40 bɩ 50, tɩ saagã yaool n na n ni. Baa ne nebã sẽn da pa kelgd-a wã, a kell n mooname n keoog-ba, hal n tãag a Zeova sẽn wa n yeel tɩ wakat taame t’a segd n kẽes rũmsã koglgã pʋgẽ wã. Rẽ poore, a Zeova “paga koom koglgã” tɩ zems a wakat kɛpɩ.—Sɩng. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. D sã n pa bas d nus tɩ yɩ zaalem, bõe la d na n wa paame?

19 Ka la bilfu, a Zeova na n kɩtame tɩ d bas koɛɛgã moonego. Rẽ poore, a na n sãama a Sʋɩtãan dũniyã, la a kɩt tɩ tɩrlem zĩnd dũni-paalgã a sẽn na n luglã pʋgẽ. La nand tɩ wakat-kãng ta, bɩ d rɩk a Nowe, a Habakuk, la neb a taabã sẽn pa bas b nus tɩ yɩ zaalmã togs-n-taare. Bɩ d kell n wɩng ne koɛɛgã moonego, n tall sũ-mare, la d kell n tẽ a Zeova la a pʋlemsã pidsgu.

YƖƖLL 75 “Ad maam, bɩ f tʋm maam”

^ sull 5 Sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ, d yãa d sẽn tõe n sõng d Biibl karen-biisã to-to tɩ b sak a Zeezi boolgã, n lebg koe-moondb sẽn yõgd nebã wa b sẽn yõgd zĩmã to-to wã. Sõs-kãnga pʋgẽ, d na n yãa koe-moondbã fãa, sẽn tar-b minimã la sẽn nan sɩng-b paalmã sẽn tõe n maan to-to, n yãk yam n kell n moon Rĩungã koe-noogã, hal n tãag a Zeova sẽn na n wa yeel tɩ sekame.

^ sull 2 GOMDÃ VÕORE: Sõs-kãngã pʋgẽ, gomd ning sẽn yet tɩ ‘ra bas f nus tɩ yɩ zaalmã’ rat n yeelame tɩ d yãk yam n kell n moon koe-noogã, hal n tãag a Zeova sẽn na n wa yeel tɩ sekame.

^ sull 5 “Zu-soabã daarã” sɩnga yʋʋmd 1914, wakat ning a Zeezi sẽn lebg Rĩm saasẽ wã. Daar-n-kãng sata a Zeezi naamã sẽn na n kaoos yʋʋm tusrã saabẽ.