1-2. Ãnd dãmb n tõe n sõng Biibl karen-biig t’a wa tõog n deeg lisgu?

SAAM-BI-POAK a Ami sẽn be Fidzi wã yeelame: “Mam sẽn da bãngd bũmb ning m Biiblã zãmsgã sasa wã ra noom-m-la wʋsgo. Mam da miime tɩ yaa rẽ la sɩdã. La yaa m sẽn wa n tɩ naag saam-biisã la saam-bi-pogsã, la m sɩng masã n toeem bũmb wʋsg m vɩɩmã pʋgẽ, n modg n wa tõog n deeg lisgu.” A Ami sẽn yeelã sõngda tõnd tɩ d bãng bũmb a ye sẽn tar yõod wʋsgo: Biibl karen-biig na n bɩɩ tao-tao n wa tõog n deeg lisgu, a sã n paam tigingã neb a taabã sõngre.

² Koe-moond fãa tõe n sõngame tɩ tigingã neb sõor paase. (Efɛ. 4:16) So-pakd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Leilani n be Vanuta yeelame: “B yetame tɩ tẽng tõr n wubd biiga, la yaa woto me ne d sẽn sõngd nebã sẽn na n yɩl tɩ b lebg a Zeezi karen-biisã. Yaa tiging tõr n sõngd ned t’a wa sɩdã pʋgẽ.” Yɩlẽ tɩ biig wa bɩ n lebg kãsma, tũuda ne a zakã rãmba, a zo-rãmbã la a karen-saam-dãmbã sõngre. Yaa b sã n kengd biigã raoodo, n zãmsd-a bũmb wʋsg sẽn tar yõod la b na n sõng-a ta wa tõog n bɩ. Woto me, koe-moondbã tõe n sagenda Biibl karen-biisã, n kengd-b raood la b kõt-b mak-sõngo, tɩ sõng-b tɩ b wa tõog n deeg lisgu.—Yel. 15:22.

3. A Ana, a Dãniyɛll la a Leilani sẽn yeelã sõngda yãmb tɩ y bãng bõe?

³ Bõe yĩng tɩ koe-moond sẽn zãmsd ned Biiblã segd n maan sũ-noogo, neb a taabã sã n sõngd a Biibl karen-biigã? Ad saam-bi-poak a Ana sẽn yaa zall so-pakd n be Moldova wã sẽn yeele: “Yaa toog ne nin-yend t’a tõog n sõng a Biibl karen-biig t’a tẽebã bɩ.” Saam-biig a Dãniyɛll *  me sẽn be Moldova n yaa zall so-pakdã yeelame: “Naoor wʋsgo, koe-moondb a taabã mi n yeela bũmb tɩ kẽ Biibl karen-biigã sõma, bũmb mam mengã sẽn zɩ n tags a yelle.” A Leilani le togsa bũmb a to n paase. A yeelame: “Saam-biisã la saam-bi-pogsã sã n wilg Biibl karen-biigã tɩ b sɩd nong-a lame, sõngd-a lame t’a bãng a Zeova nin-buiidã n bake.”—Zã 13:35.

4. Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

⁴ La tõe tɩ y sokda y meng yaa: ‘M maanda wãn n sõng Biibl karen-biig t’a tẽebã bɩ, tɩ yaool n pa maam n zãmsd-a Biiblã?’ Bɩ d ges d sẽn tõe n maane, d sã n wa yãag koe-moond t’a na n tɩ zãms ned Biiblã, la d sẽn tõe n maane, Biibl karen-biigã sã n wa sɩng tigissã waoongo. D na n yãa kãsem-dãmbã me sẽn tõe n maan n sõng Biibl karen-biisã tɩ b wa tõog n deeg lisgu.

5. Y sã n yãag koe-moond t’a na n tɩ zãms ned Biiblã, yãmb tʋʋmd yaa bõe?

⁵ Biibl zãmsg sasa, sẽn tɩ yɩɩd fãa, yaa karen-saambã n segd n sõng karen-biigã t’a wʋm Wẽnnaam Gomdã võor sõma. Karen-saambã sã n yeel tɩ y wa yãag-a, bɩ y ning y yamẽ tɩ y yaa a tũud-n-taaga. Yãmb tʋʋmd yaa y sõng-a. (Koɛ. 4:9, 10) Zãmsgã sasa, bõe la y tõe n maan takɩ n sõnge?

6. Y sã n wa na n yãag koe-moond t’a tɩ zãms ned Biiblã, wãn to la y tõe n tũ saglg ning sẽn be Yel-bũn 15:22?

⁶ Segl-y y meng zãmsgã yĩnga: Pipi, kos-y karen-saambã t’a togs yãmb bũmb kẽer karen-biigã zugu. (Karm-y Yel-bũn 15:22.) Y tõe n sok-a lame yaa: “Bõe la fo mi karen-biigã zugu? Bõe yell la f na n tɩ gom ne-a? Bõe la fo rat t’a bãng zãmsgã sasa? Fo nee bũmb mam sẽn tõe n yeel bɩ n maane, bɩ m sẽn pa segd n yeel wall n maan bɩ? Bõe la m tõe n maan n sõng karen-biigã t’a ket n wɩngd ne zãmsgã?” Yaa vẽeneg tɩ karen-saambã pa na n togs yãmb yɛl kẽer karen-biigã zug y sẽn pa segd n bãng ye. La a sẽn na n togs yãmb bũmb ning karen-biigã zugã tõe n sõng-y lame. Saam-bi-poak a ye sẽn yaa misioneer t’a yʋʋr boondẽ t’a Zoy nong n sɩd maanda woto ne neb nins sẽn yãagd-a t’a tɩ zãmsd neb Biiblã. A yeelame: “Woto sõngda sẽn yãag-a maamã t’a tʋll n sõng karen-biigã, la a bãng a sẽn na n yeel bũmb ning zãmsgã sasa.”

7. Y sã n na n yãag koe-moond t’a tɩ zãms ned Biiblã, bõe yĩng tɩ y segd n segl y meng sõma?

⁷ Y sã n wa na n yãag koe-moond t’a tɩ zãms ned Biiblã, yɩta sõma tɩ y reng n segl bũmb ning y sẽn na n tɩ zãms karen-biigã. (Ɛsd. 7:10) A Dãniyɛll, saam-biig ning yell d sẽn zoe n gomã yeelame: “Sẽn na n yãag-a maamã sã n deng n segl a menga,  noom-m lame. Woto, a tõogd n kẽesa a toog sõma zãmsgã sasa.” Sẽn paase, karen-biigã na n bãngame tɩ yãmb y yiibã fãa segla y mens sõma. La woto na n yɩɩ mak-sõng n kõ-a. Baa y pa tõog n segl y meng sõma zãmsgã yĩnga, bɩ y modg n ges zãmsgã zĩis nins sẽn tar pãng n yɩɩdã bala.

8. Bõe la y tõe n maan tɩ y pʋʋsgã yɩ takɩ Biibl zãmsg sasa?

⁸ Biibl zãmsg sasa, pʋʋsgã tara yõod wʋsgo. Rẽ wã, reng-y n tags-y y sẽn na n yɛɛlgã, b sã n wa kos-y tɩ y pʋʋse. Woto, y na n bãng n goma bũmb takɩ yell y pʋʋsgã pʋgẽ. (Yɩɩn. 141:2) A Ana sẽn be Zapõ wã ket n tẽra saam-bi-poak a ye sẽn da pʋʋse. Saam-bi-poakã ra yãaga koe-moond a to tɩ b wa na n zãms a Ana Biiblã. Ad a sẽn yeele: “Mam bãngame t’a tara zood sõma ne a Zeova. La m da rat n yɩɩ wa yẽ. Sẽn paase, a sẽn pʋd mam yʋʋr a pʋʋsgã pʋgẽ wã wilgame t’a ra nong-m lame.”

9. Sẽn zems ne Zak 1:19 wã, bõe la y tõe n maan n yɩ tũud-n-ta-sõng Biibl zãmsg sasa?

⁹ Sõng-y karen-saambã zãmsgã sasa: Saam-bi-poak a Omamuyovbi sẽn yaa zall so-pakd n be Nizeria wã yeelame: “Tũud-n-ta-sõng kelgda sõma Biibl zãmsg sasa. A kẽesda a toog zãmsgã sasa, la a pa gomd wʋsg ye. Bala a miime tɩ yaa karen-saambã n segd n sõng karen-biigã n tɩ yɩɩda.” Zãmsgã sasa, y maanda wãn n bãng wakat ning y sẽn tõe n gome, la y sẽn na n yɛɛlgã? (Yel. 25:11) Karen-saambã ne karen-biigã sã n wa sõsda, bɩ y kelg neere. (Karm-y Zak 1:19.) Rẽ la y na n tõog n bãng n kẽes y toogo. La y segd n tagsa neer n yaool m gome. Wala makre, y pa segd n gomd wʋsgo, wall n kʋʋgd karen-saambã goamã, bɩ n wẽnemd sõsgã n tees zĩig a to ye. Y tõe n goma koɛɛg-koɛɛg bala, bɩ n dɩk makr wall n sok sokre, tɩ sõng karen-biigã t’a wʋm zãmsgã võor sõma. Wakat ninga, y tõeeme n pa tar y sẽn na n paas ye. La y sã n pẽg karen-biigã, n wilg tɩ y sɩd nand-a lame, na n sõng-a-la wʋsg t’a tẽebã bɩ.

10. Y sã n togs Biibl karen-biig bũmb kẽer sẽn zĩnd y vɩɩmã pʋgẽ, wãn to la tõe n sõng-a?

¹⁰ Togs-y bũmb sẽn maan yãmb vɩɩmã pʋgẽ tɩ tõe n sõng karen-biigã: Sã n zemsame, koɛɛg-koɛɛg bala y tõe n togsa karen-biigã y sẽn bãng sɩdã to-to, y sẽn tõog n mao ne zu-loɛɛg ning to-to, bɩ a Zeova sẽn sõng-y to-to y vɩɩmã pʋgẽ. (Yɩɩn. 78:4, 7) Tõe tɩ y sẽn na n yeel bũmb ningã na n zemsa kɛpɩ ne karen-biigã sẽn da ratã. Tõe n paasa a tẽebã pãnga, bɩ n keng-a raood t’a kell n modg n wa tõog n deeg lisgu. Tõe n sõng-a-lame t’a bãng a sẽn tõe n maan to-to n kell n yals kãn-kãe, sã n mikame tɩ b namsd-a-la a tẽebã yĩnga. (1 Pɩy. 5:9) Saam-biig a Gabriyɛll sẽn be Berzill n yaa so-pakd masã wã tẽega bũmb  ning sẽn sõng-a, a sẽn wa n zãmsd Biiblã. A yeelame: “Mam sẽn kelg saam-biisã kibayã, m bãngame t’a Zeova nee zu-loees nins fãa d sẽn segdã. B sẽn tõog n mao ne b zu-loeesã, ma-me na n tõogame.”

11-12. Biibl karen-biig sã n wa tigsgã, bõe yĩng tɩ d segd n deeg-a neere?

¹¹ Biibl karen-biig sã n dat n wa tõog n deeg lisgu, a segd n kẽnda tigissã wakat fãa, la a rɩt-b nafa. (Ebre. 10:24, 25) Yaa vẽeneg tɩ karen-saambã na n boola karen-biigã daar a ye t’a wa tigsgã. A sã n wa, tigingã neb fãa tõe n kenga a raoodo, sẽn na yɩl t’a ket n wat Rĩungã roogẽ. Bõe la d tõe n maan takɩ n keng a raoodo?

¹² D reeg karen-biigã neere: (Rom. 15:7) Karen-biigã sã n yã tɩ tigissã sasa d reeg-a-la neere, na n kɩtame t’a tʋll n ket n wat Rĩungã roogẽ. Pʋʋs-y-yã-a neere, n tall-a n wilg neb a taabã la y gũus n da ning-a yãnd ye. Gom-y ne-a, n da bas-a t’a yas a yembr kaoo ye. Tõe t’a karen-saambã nan pa wa, bɩ a bee tʋʋmd zug Rĩungã roogẽ. Maag-y y yĩng n kelg karen-biigã, la y wilg t’a yell sɩd pak-y lame. Y sã n deeg karen-biigã neer woto, wãn to la na n naf-a? Ad saam-biig a ye yʋʋr sẽn boond t’a Dimitri kibare. Yʋʋm a wãn bal la woto a sẽn deeg lisgu, n yaa kãsemb-sõngd masã. A tẽega a sẽn kẽng tigsg pipi Rĩungã roogẽ n yeel yaa: “Saam-biig a ye n yã mam sẽn da yas yɩng n yɛɛsd n pa rat n kẽ ye. La a wa n peega maam tɩ d kẽ. Neb wʋsg wa n pʋʋsa maam tɩ sɩd ling-m wʋsgo. Yɩ-m-la noogo, hal tɩ m da rat tɩ tigissã maand daar fãa. M da na zɩ n kẽng zĩig tɩ b reeg maam sõma n ta woto ye.”

13. Wãn to la y mak-sõngã tõe n sõng Biibl karen-biiga?

¹³ Kõ-y mak-sõngo: Y yel-manesmã ne y tʋʋm-tʋmdɩ wã tõe n sõnga karen-biigã t’a kɩs sɩd t’a bãnga sɩdã. (Mat. 5:16) Saam-biig a Vitali sẽn yaa so-pakd n be Moldova masã wã yeelame: “Mam bãnga tigingã neb kẽer sẽn da vɩ to-to, b sẽn da tagsd to-to, la b yel-manesmã sẽn da yaa to-to. Woto sõnga maam tɩ m kɩs sɩd t’a Zeova Kaset rãmbã tũudmã la sɩda.”

14. Wãn to la y mak-sõngã tõe n sõng Biibl karen-biiga?

¹⁴ Nand tɩ karen-biigã wa tõog n deeg lisgu, a segd n tũuda a sẽn zãmsdã. Woto pa nana wakat fãa ye. La karen-biigã sã n ne vẽeneg tɩ Biiblã saglsã tũub nafd-y lame, a na n dat n maana wa yãmba. (1 Kor. 11:1) Rẽ wɛɛngẽ, ad a Ana, saam-bi-poak ning yell d sẽn da zoe n gomã sẽn yeele: “Saam-biisã la saam-bi-pogsã ra zoe n  tũuda bũmb nins m sẽn da zãmsdã. M bãnga m sẽn tõe n kengd m taabã raood to-to la m kõt-b sugri, la m sẽn tõe n wilg to-to tɩ m nong-b lame. Wakat fãa, b ra gomd n pẽgda b taabã, tɩ m da rat n dɩk b togs-n-taare.”

15. Sẽn zems ne Yel-bũn 27:17 wã, bõe yĩng tɩ d segd n yõg zood ne Biibl karen-biig sẽn wat tigissã?

¹⁵ Yõg-y zood ne karen-biigã: Karen-biigã sẽn ket n wat tigissã, kell-y n wilg-y-yã-a t’a yell sɩd pak-y lame. (Fili. 2:4) Y tõe n sõsa ne-a n bao n bãng-a sõma. Y tõe n pẽg-a-la a sẽn modg n toeem yɛl kẽer a vɩɩmã pʋgẽ wã yĩnga, la y sok-a sogsg kẽer a Biiblã zãmsg wɛɛngẽ, a zakã rãmba, la a tʋʋmã wɛɛngẽ. La y segd n gũusame n da sok-a sogsg sẽn na n ning-a yãnd ye. Sõsg a woto tõe n kɩtame tɩ y zoodã pãng paase. Y sã n yõg zood ne karen-biigã, y sõngd-a lame t’a wa tõog n deeg lisgu. (Karm-y Yel-bũn 27:17.) Saam-bi-poak a Ana lebga wakat fãa so-pakd masã. A tẽega a sẽn wa n sɩng tigissã kẽndã, n yeele: “Mam sẽn paam zo-rãmb tigingã pʋgẽ wã tɛka, m da gũuda tigissã ne yãgbo. Baa m sã n da ya, m modgdame n kẽnge. M sã n da be ne m zo-rãmb nins sẽn be tigingã pʋgẽ wã, m sũur da noomame. Woto sõnga maam tɩ m lak m meng fasɩ ne m zo-rãmb nins sẽn pa tũud a Zeova wã. M da rat n maneg n pẽnega a Zeova la m tẽed-n-taasã n paase. Rẽ kɩtame tɩ m yãk yam n deeg lisgu.”

16. Bõe me la y tõe n maan n sõng Biibl karen-biig t’a sũur yɩ noog ne a sẽn be tigingã pʋgẽ wã?

¹⁶ Karen-biigã sã n ket n toeemd yɛl kẽer a vɩɩmã pʋgẽ, bɩ y kɩt t’a bãng vẽeneg t’a naaga tigingã nebã. Sẽn na yɩl n maan rẽ, y tõe n deegd-a-la sãando. (Ebre. 13:2) Saam-biig a Deni sẽn be Moldova wã tẽega wakat ning a sẽn da zãmsd Biiblã n yeel yaa: “Saam-biisã boola maam ne m pagã naoor wʋsgo, tɩ d wa naag-b n noog d yõore. B ra togsda tõnd a Zeova sẽn sõngd-b to-to. Woto kenga d raoodo. D sẽn da paam n mi n be ne-bã sõng-d lame tɩ d bãng tɩ d sɩd rat n tũu a Zeova, la tɩ vɩ-noog n wate.” Biibl karen-biigã sã n wa sɩng koɛɛgã moonego, y tõe n mi n kos-a lame t’a tũ yãmb n moon koɛɛgã. A Diego sẽn yaa saam-biig sẽn be Berzillã yeelame: “Saam-biis wʋsg ra boonda maam tɩ m naagd-b n moondẽ. Yaa ne rẽ maasem la m maneg n bãng-b sõma. Kɩtame tɩ m paam n bãng bũmb wʋsgo, la kɩt me tɩ m maneg n paam zood sõma ne a Zeova la ne a Zeezi.”

17. Wãn to la kãsem-dãmbã tõe n sõng Biibl karen-biisã?

¹⁷ Bao-y sẽk Biibl karen-biisã yĩnga:  Kãsem-dãmba, y sã n nong Biibl karen-biisã la y wilgdẽ tɩ b yell pak-y-lame, tõe n sõng-b lame tɩ b wa tõog n deeg lisgu. Y tõe n sõsda ne Biibl karen-biisã b sã n wa tigissã. Y sã n ket n tẽr b yʋyã, sẽn yɩɩd fãa b sã n wa sɩng n leokd tigissã sasa, b na n bãngame tɩ y tagsda b yelle. Y tõe n baoo wakate, n nong n yãagd koe-moondbã tɩ b kẽnd n zãmsd neb Biiblã. Tõe n sõnga karen-biigã tɩ yɩɩg yãmb sẽn da tẽedã. So-pakd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Zakie n be Nizeria yeelame: “Biibl karen-biis wʋsg sã n bãng tɩ ned ning sẽn yãag maam tɩ d wa n na n zãms-a Biiblã yaa kãsem-soaba, lingd-b-la wʋsgo. A yeelame: ‘Tõnd pastɛɛrã pa tar daar n maan woto ye. Yaa ra-kã-rãmbã bal la a kẽnd n kaagdẽ, wall b sã n kõ-a ligd bala.’” Karen-bi-kãng wata tigissã masã.

18. Wãn to la kãsem-dãmbã tõe n tũ Tʋʋm 20:28 sẽn yetã?

¹⁸ Sõng-y koe-moondbã tɩ b paam minim, la y kengd b raoodo: Kãsem-dãmba, sẽn yɩɩd fãa yãmb n segd n sõng koe-moondbã tɩ b paam minim koɛɛgã mooneg la nebã Biiblã zãmsgã wɛɛngẽ. (Karm-y Tʋʋm 20:28.) Y sã n yãag koe-moond t’a na n tɩ zãms ned Biiblã, n tɩ ta t’a zoet yãnd n pa rat n maan zãmsgã yãmb taoore, bɩ y kos-a n lʋɩ taoor n zãms karen-biigã Biiblã. A Zakie, koe-moond ning yell d sẽn zoe n gomã yeelame: “Kãsem-dãmbã nong n sokda maam n na n bãng m karen-biisã kibare. Sã n wa yaa toog ne-m tɩ m zãms ned Biiblã, kãsem-dãmbã sõngd-m-la ne saglse.” Nebã Biiblã zãmsgã wɛɛngẽ, bũmb wʋsg la kãsem-dãmbã tõe n maan n keng koe-moondbã raoodo. (1 Tes. 5:11) A Zakie paasame: “Kãsem-dãmbã sã n keng m raoodo, n yeel-m tɩ b sũur nooma ne m tʋʋmdã, noogda m sũur hal wʋsgo. Yaa wa m sẽn paam ko-maasg n yũ tʋʋlg sasa. B sẽn pẽgd maam woto wã kɩtame tɩ m bãng tɩ m zãmsda nebã Biiblã sõma. Leb n paasda m sũ-noogã.”—Yel. 25:25.

19. Bõe n tõe n kõ-d fãa sũ-noogo?

¹⁹ Baa d sã n nan pa tar ned n zãmsd-a Biiblã, d ket n tõe n sõnga neb a taab tɩ b wa reeg lisgu. D sã n segl d mens sõma, d tõe n sõnga Biibl karen-saamb Biibl zãmsg sasa, n yaool n pa gom wʋsg ye. D tõe n yõga zood ne Biibl karen-biisã, b sã n wa Rĩungã roogẽ. D leb n tõe n kõ-b-la mak-sõngo. Kãsem-dãmbã tõe n baoo sẽk n kengd Biibl karen-biisã raoodo, la b sõng koe-moondbã tɩ b paam minim, n pẽgd-b me tɩ kengd b raoodo. Hakɩka, d sã n mi tɩ d maana baa yaa bũmb bilf n sõng ned t’a wa nong d saasẽ Ba a Zeova, d sũ-noogã pa tõe n bãng n bilg ye.