1. Bõe n wilgd t’a Zeova ratame tɩ d kolg-a?

 A ZEOVA yeta tõnd tɩ d kolg-a. (Zak 4:8) A ratame n yɩ d Wẽnnaam, d Ba la d zoa. A kelgda d pʋʋsgã, la a sõngd-d toog wakate. A leb n zãmsda tõnd ne a siglgã maasem la a kogend tõndo. La bõe la d segd n maan n kolg a Zeova?

2. Bõe la d tõe n maan n kolg a Zeova?

² D sã n pʋʋsd a Zeova n karemd a Gomdã la d bʋgsd a zugu, d na n tõog n kolg-a lame. D sã n maand woto, d na n maneg n nong-a-la ne d sũur fãa. D ratame n sakd a Zeova la d waoogd-a wa sẽn segdã. (Vẽn. 4:11) D sã n bãngd a Zeova n paasdẽ, d na n maneg n kɩsa yẽ ne a siglgã a sẽn lugl tɩ sõngd tõndã me sɩd n paase.

3. Wãn to la a Sʋɩtãan modgd n na n welg tõnd ne a Zeova? Bõe n na n sõng-d tɩ d ra tol n bas Wẽnnaam ne a siglgã? (Yɩɩn-sõamyã 31:14, 15)

³ A Sʋɩtãan raabã yaa a welg tõnd ne a Zeova, sẽn yɩɩd fãa d sã n wa maood ne zu-loeese. Wãn to la a maand rẽ? A modgda bilf-bilf n na n kɩt tɩ d wa pa le kɩs a Zeova ne a siglgã sɩd ye. La d tõeeme t’a ra tõog-d ye. D tẽebã sã n tar pãnga, la d sã n kɩs a Zeova sɩd zãng-zãnga, d pa na n wa bas Wẽnnaam ne a siglgã ye.—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 31:14, 15.

4. Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

⁴ Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa zu-loees a tãab d sẽn tõe n seg a Sʋɩtãan dũniyã pʋgẽ. Yaa zu-loees sẽn tõe n kɩt tɩ d wa pa le kɩs a Zeova ne a siglgã sɩd ye. Wãn to la zu-loe- kãens tõe n welg tõnd ne a Zeova, la bõe la d tõe n maan t’a Sʋɩtãan ra tõog-do?

5. Wãn to la d zu-loeesã tõe n kɩt tɩ d wa pa le kɩs a Zeova ne a siglgã sɩda?

⁵ Wakat ninga, d maooda ne zu-loeese. Wala makre, tõe n yaa d zakã neb n namsd tõnd d tũudmã yĩnga, wall yaa d tʋʋmd n sãame. Wãn to la zu-loees a woto tõe n kɩt tɩ d wa pa le kɩs a Zeova siglgã sɩda, la welg tõnd ne a Zeova? D sã n mao ne zu-loees n kaoose, d sũurã tõe n sãama wʋsgo, hal tɩ d koms raoodo. A Sʋɩtãan tũnugda ne yɛl a woto buudu, n dat tɩ d wa tagsdẽ t’a Zeova pa nong-d ye. A ratame tɩ d tags tɩ yaa a Zeova bɩ a siglgã n kɩt tɩ d namsdẽ. Yell a woto buud paama Israyɛll neb kẽer sẽn da be Ezipt. Sɩngrẽ wã, b sak n deegame tɩ yaa a Zeova n tʋm a Moyiiz ne a Aarõ tɩ b wa n na n yiis-b yembdã pʋgẽ. (Yik. 4:29-31) La kaoosg zugẽ, a Farawõ sẽn wa n kɩt tɩ b vɩɩmã lebg toog n yɩɩd pĩndã, b ninga a Moyiiz ne a Aarõ taale, n yeel-b yaa: ‘Yãmb n maan tɩ Farawõ ne a tʋmtʋmdbã tugd beem ne tõndo. Yãmb dɩka zabr sʋʋg n ning b nugẽ tɩ b na n kʋ tõndo.’ (Yik. 5:19-21) B ninga wẽn-sakdb a yiibã taale. Sɩd yɩɩ kaeto! Y sã n maood ne zu-loees n kaoosdẽ, bõe la y tõe n maan n kell n kɩs Wẽnnaam ne a siglgã sɩd zãng-zãnga?

6. Yam-bʋg la d tõe n dɩk no-rɛɛs a Habakuk sẽn maanã pʋgẽ, tɩ sõngd tɩ d tõog n mao ne d zu-loeesã? (Habakuk 3:17-19)

⁶ Pelg-y y pʋg n pʋʋs a Zeova la y bao a sõngre. No-rɛɛs a Habakuk maoo ne zu-loees wʋsgo. Wakat n zĩnd t’a ra sãmbd a yell sã n sɩd paka a Zeova. Rẽ kɩtame t’a pelg a pʋg n pʋʋs a Zeova. A yeelame yaa: “Sẽn-Ka-Saabo, mam na n kelem n boola yãmb n kos sõngr tɩ ta dabʋre, tɩ y yaool n kelg-ma? . . . Bõe yĩng tɩ y get tõnd tɩ d be namsg pʋga?” (Hab. 1:2, 3) A Zeova no-rɛɛsã sẽn pelg a pʋg n pʋʋs-a wã, a leok-a lame. (Hab. 2:2, 3) A Habakuk sẽn maag a yĩng n bʋgs a Zeova sẽn fãag a nin-buiidã to-to wã, sõng-a lame t’a le paam sũ-noogo. A wa n kɩsa sɩd t’a yell paka a Zeova, la t’a na n sõng-a lame t’a tõog n mao ne zu-loɛɛg buud fãa. (Karm-y Habakuk 3:17-19.) Yam-bʋg la d tõe n dɩke? Y sã n wa maood ne zu-loees bɩ y pʋʋs a Zeova n togs-a rẽ sẽn namsd-y to-to wã. Rẽ poore, bao-y sõngr a nengẽ. Y sã n maan woto, y tõe n basa y yam t’a Zeova na n kõ-y-la pãng ning sẽn na n sõng-y tɩ y tõog toogã. Y sã n ne a sẽn sõngd-y to-to wã, y tẽebã pãng na n paasdame.

7. A Sɛɛrli roagd a ye ra ratame t’a Sɛɛrli maan bõe, la bõe n sõng-a t’a pa bas a Zeova tũubu?

⁷ Ket-y n maand-y bũmb nins sẽn paasd yãmb ne a Zeova zoodã pãngã. D ges rẽ sẽn sõng saam-bi-poak a ye to-to, a sẽn wa n tar zu-loeese. A yʋʋr la a Sɛɛrli, n yit Papuwazi Nuvɛll Gine. b A zakã rãmb ra yaa naong rãmba, tɩ ra mi n yaa toog ne-b tɩ b paam rɩɩb tɩ seke. A zakã ned a ye baoome n na n kɩt t’a bas a Zeova teegre. A yeela a Sɛɛrli yaa: “Fo yeelame tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã sõngda foo, la a sõngrã bɛɛ? Fo zakã rãmb ket n yaa naong rãmba. Fo sãamda f sẽkã n moond koɛɛga.” A Sɛɛrli yeelame: “M soka m meng yaa: ‘Tõnd yell paka Wẽnnaam sɩda?’ Zĩig pʋgẽ, m pʋʋsa a Zeova n togs-a bũmb ning fãa sẽn be m sũurẽ. M pa tol n bas Biiblã la d sɛbã  kareng ye. M da ket n moonda koɛɛgã la m kẽnd tigissã n pa vaandẽ ye.” A Sɛɛrli wa n sak n deegame t’a Zeova geta yẽ zakã rãmb yelle. B ra pa kongd rɩɩbo, b sũyã me ra noomame. A Sɛɛrli yeelame: “M yãame t’a Zeova ra leokda m pʋʋsgã.” (1 Tɩm. 6:6-8) Y sã n ket n maand bũmb nins sẽn paasd yãmb ne a Zeova zoodã pãngã, y pa na n bas tɩ zu-loeesã wall sãmbsã welg yãmb ne a Zeova ye.

8. Bõe n tõe n paam saam-biis sẽn lʋɩt a Zeova siglgã taoore?

⁸ D bɛɛbã tũnugda ne kiba-kɩtbã la reezo sosiyo-rãmbã n yelgd ziri, saam-biis nins sẽn lʋɩt a Zeova siglgã taoorã zugu. (Yɩɩn. 31:14) Polɩɩs-rãmb yõga d saam-biis kẽere, n yeel tɩ b tʋma tʋʋm-wẽnse. Yɩɩ woto ne pipi kiris-nebã, b sẽn wa n dõd tẽn-tʋmd a Poll n yõk-a n kẽes bãens roogã. B manesem yɩɩ wãna.

9. Tẽn-tʋmd a Poll sẽn wa n be bãens roogã, kiris-neb kẽer manesem yɩɩ wãn ne-a?

⁹ Pipi kiris-nebã wakatẽ, b sẽn wa n kẽes tẽn-tʋmd a Poll bãens roog Rommã, a tẽed-n-taas kẽer basa a sõngre. (2 Tɩm. 1:8, 15) Bõe yĩnga? Tõe tɩ b ra getame tɩ yaa yãnde, nebã sẽn da get a Poll wa nin-wẽngã yĩnga. (2 Tɩm. 2:8, 9) Tõe me tɩ yaa b sẽn da yɛɛsd b na n wa nams bãmb me wã yĩnga. Sẽn yaa a soab fãa, tags-y n ges-y a Poll sũurã sẽn tog n sãam to-to. A ra maoo ne zu-loees ka tɛka, n da gẽneg a yõor b yĩng menga. (Tʋʋ. 20:18-21; 2 Kor. 1:8) Bɩ d ra tol n maan wa kiris-neb nins sẽn daag a Poll n base, a sẽn wa n dat sõngrã ye. B sã n wa namsd saam-biis sẽn lʋɩt d taoore, bõe la d pa segd n yĩmi?

10. B sã n wa namsd saam-biis sẽn lʋɩt d taoore, bõe la d pa segd n yĩmi, la bõe yĩnga?

¹⁰ Tẽeg-y b sẽn namsd tõndã võore, la soab ning sẽn be rẽ poorẽ wã. Yiib Tɩmote 3:12 yetame tɩ “neb nins fãa sẽn dat n tũ Kirist Zeezi n vɩɩmd wẽn- sakr pʋgẽ wã me na n paama namsgo.” Dẽnd a Sʋɩtãan sẽn zabd ne neb nins sẽn lʋɩt tõnd taoorã pa segd n ling-d ye. A ratame tɩ saam-bi-kãens bas a Zeova tũubu, la kẽes tõnd rabeem.—1 Pɩy. 5:8.

11. A Onezifoor mak-sõngã wilgda tõnd bõe? (2 Tɩmote 1:16-18)

¹¹ Kell-y n teel-y y tẽed-n-taasã n da bas b sõngr ye. (Karm-y 2 Tɩmote 1:16-18.) Pipi kiris-nebã wakatẽ, b sẽn wa n kẽes a Poll bãens roogã, a Onezifoor pa maan wa kiris-neb a taabã ye. A “pa zoe [a Poll] bãensã yãnd ye.” A gẽesa a Polle, la a sẽn wa n yã-a wã, a baoo a sẽn tõe n maan n sõng-a. A Onezifoor gẽnega a yõore, sẽn na yɩl n sõng a Polle. Woto wilgda tõnd bõe? D pa segd n bas tɩ ninsaal zoeesã kɩt tɩ d bas n pa teel d saam-biis nins sẽn paamd namsg b tẽebã yĩngã ye. D tog n maana d sẽn tõe fãa n sõng-ba. (Yel. 18:24) B ratame tɩ d wilg-b tɩ d nong-b lame, la tɩ d teend-b lame.

12. D tẽed-n-taas nins sẽn be Risi wã mak-sõngã wilgda tõnd bõe?

¹² D gom Risi saam-biisã sẽn sõngd b tẽed-n-taas nins sẽn be bãens roogẽ wã yelle. B sã n wa na n kao b tẽed-n-taasã bʋʋdo, wʋsg kẽngda bʋʋdã zĩigẽ, n tɩ teel-ba. Woto wilgda tõnd bõe? B sã n wa sãam saam-biis sẽn lʋɩt d taoor yʋʋre, bɩ n kẽes-b bãens roog wall n namsd-ba, d pa segd n bas tɩ rẽ kẽes-d rabeem ye. Pʋʋsd-y b yĩnga, n sõngd b zakã rãmba, la y baood y sẽn tõe n maan n teel-ba.—Tʋʋ. 12:5; 2 Kor. 1:10, 11.

13. B sã n wa yaand tõndo, tõe n kɩtame tɩ d wa tar tags-bʋg a Zeova ne a siglgã zugu?

¹³ D zakã neb sẽn pa tũud a Zeova, d tʋmd-n-taas wall d karen-bi-taas tõe n yaand-d lame, d sẽn moond koɛɛgã bɩ d sẽn tũud a Zeova noyã yĩnga. (1 Pɩy. 4:4) B tõe n yeel-d lame yaa: “Mam nonga foo, la yãmb tũudmã yaa dem-deme. Yãmb sẽn maand bũmb ninsã ka le maand rũndã ye.” Neb kẽer tõe n gomda tõnd wẽnga, d manesem sẽn yaa to-to ne neb nins b sẽn yiis tigingã pʋgẽ wã yĩnga, n yetẽ yaa: “Yãmb yɩta wãn n yeel tɩ y nonga y taabã, n yaool n tar manesem a woto ne-ba?” Goam a woto tõe n kɩtame tɩ d wa maand sãmbse. D tõe n wa sokda d meng yaa: “A Zeova sẽn dat tɩ m maanã pa loog noor sɩda? A siglgã pa dem-deme sɩda?” Y sã n maooda ne zu-loe-kãngã buudu, bõe n tõe n sõng-y tɩ y kell n tall zood sõma ne a Zeova, la y kell n zĩnd a siglgã pʋgẽ?

14. Nebã sã n wa yaand tõnd d sẽn tũud a Zeova wã yĩnga, d manesem segd n yɩɩ wãna? (Yɩɩn-sõamyã 119:50-52)

¹⁴ Ket-y n maand-y sẽn yaa tɩrg a Zeova nifẽ. Rẽ wɛɛngẽ, a Zoob kõo tõnd mak-sõngo. A ra ket n tũuda a Zeova noyã, baa ne b sẽn da yaand-a rẽ yĩngã. A Zoob zo-rãmbã nin-yend goma gomd sẽn na n kɩt t’a Zoob tẽ tɩ baa a sã n maand sẽn yaa tɩrga, Wẽnnaam toog kae ne rẽ ye. (Zoob 4:17, 18; 22:3) La a Zoob pa tẽ a ziri-n-beedã ye. A ra kɩsa sɩd tɩ noy nins a Zeova sẽn gãneg sẽn yaa sõma la sẽn yaa wẽngã wɛɛngẽ wã zemsame, n da rat ne a sũur fãa n tũ no-kãense. A pa bas tɩ neb a taabã kɩt t’a bas a Zeova sakr ye. (Zoob 27:5, 6) Woto wilgda tõnd bõe? Ra bas-y tɩ b sẽn yaand yãmbã kɩt tɩ y maand sãmbs ne a Zeova noyã ye. Tags-y bũmb nins fãa sẽn maan  y vɩɩmã pʋgẽ wã yelle. Y yãa naoor wʋsg tɩ y sẽn sakd a Zeova noyã, nafd-y lame. Bɩ y ket n teend a Zeova siglgã sẽn pa reemd ne no-kãensã tũubã. Woto, baa yaoolgã sẽn yit zĩig ninga, la sẽn yaa to-to fãa, pa na n tõog n welg yãmb ne a Zeova ye.—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 119:50-52.

15. Bõe yĩng tɩ b ra yaand-a Birziti?

¹⁵ D gom saam-bi-poak a ye yelle. A bee Ẽnd, t’a yʋʋr boond t’a Birzit. A zakã rãmb ra yaand-a-la a tũudmã yĩnga. A reega lisg yʋʋmd 1997 wã. Rẽ poor bilfu, a sɩdã sẽn pa tũud a Zeova wã tʋʋmd sãamame. Rẽ n so t’a sɩdã yãk yam tɩ yẽ ne a pagã la b kom-pugli wã na n yik n tɩ zĩnd ne yẽ roagdbã sẽn da be tẽng a to wã. La a Birzit paama zu-loees a taaba. A sɩdã sẽn da pa le tar tʋʋmdã yĩnga, a ra segd n tʋma wʋsg daar fãa, n ges zakã rãmb yelle. Sẽn paase, tiging ning sẽn da pẽ-a wã ra bee hal sẽn ta kilo 350 zĩigẽ. A sɩdã zak rãmb wa n sɩnga a namsg a tũudmã yĩnga. Namsgã wa n paama pãnga, t’a Birzit ne a zakã rãmb kong n yik n tɩ zĩnd zĩig a to. Rẽ poore, a sɩdã wa n tiig n maana kaalem. A bi-pugl a ye sẽn da bẽed kãnsɛɛr me n maan kaalem. A ra tara yʋʋm 12 bala. A Birzit roagdbã ninga a Birzit taale, yɛl nins sẽn paam-a wã yĩnga. Woto paasa a Birzit toogã. B yeelame t’a sã n da pa lebg a Zeova Kaset soaba, yel-be-kãensã fãa ra pa na n paam-a ye. Baa ne rẽ, a Birzit kell n teega a Zeova la a pa a siglgã pʋgẽ.

16. A Birzit sẽn kell n teeg a Zeova la a tũ a siglgã saglsã, bark-bʋs la a paam-yã?

¹⁶ A Birzit zakã sẽn da zãr wʋsg ne tigingã yĩnga, tigims sull yel-gɛt n salg-a t’a moond koɛɛgã a sakã pʋgẽ, la a maand tigissã a zakẽ wã. Sɩngrẽ wã, a ra getame tɩ na n yɩɩ toog wʋsgo. La a sak n tũu saglgã. A ra moonda nebã koɛɛgã, n maand tigissã a zakẽ wã, la a yãk wakat me n maand zak pʋgẽ Biibl zãmsgã ne a kom-pugli wã. A sẽn maan woto wã woma biisi? A tõog n sɩnga Biiblã zãmsg  ne neb wʋsgo, hal tɩ b sʋkã kẽer wa reeg lisgu. Yʋʋmd 2005 wã, a lebga wakat fãa so-pakda. A sẽn kell n teeg a Zeova la a tũ siglgã saglsã, a Zeova ning-a-la barka. A kom-pugli wã tũuda a Zeova ne b sũy fãa. Masã, tigims a yiib n be b sẽn beẽ wã. A Birzit kɩsa sɩd t’a zakã rãmb sẽn wa n yaand-a wã, yaa a Zeova n kõ-a pãng t’a tõog n mao ne a zu-loeesã, la a tõog toogo.

17. Bõe la d segd n yãk yam n maane?

¹⁷ A Sʋɩtãan ratame tɩ d tẽ tɩ d sã n wa tar zu-loeese, a Zeova raagda tõnd n base, la tɩ d sã n teend a Zeova siglgã, d zu-loeesã paasdame. A Sʋɩtãan ratame tɩ rabeem kẽ-do, b sã n wa sãamd saam-biis nins sẽn lʋɩt d taoorã yʋʋre, bɩ n namsd-b wall n kẽes-b bãens roogo. A leb n kɩtdame tɩ nebã yaand tõndo, n dat tɩ d bas a Zeova noyã tũubu, la d da le kɩs a siglgã sɩd ye. D mii a Sʋɩtãan sɩlmã, tɩ rẽ kɩt t’a pa tõe n belg-d ye. (2 Kor. 2:11) Bɩ y yãk yam n da tẽ a Sʋɩtãan ziri wã, la y kell n kɩs a Zeova ne a siglgã sɩda. Tẽeg-y t’a Zeova pa na n tol n daag yãmb n bas ye. (Yɩɩn. 28:7) Rẽ wã, ra bas-y tɩ bũmb baa a ye welg yãmb ne a Zeova ye.—Rom. 8:35-39.

18. Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

¹⁸ Sõs-kãngã pʋgẽ, d yãa neb nins sẽn pa tũud a Zeova wã sẽn tõe n nams-d to-to. D yãame me tɩ tigingã neb kẽer manesem tõe n kɩtame tɩ d pa le kɩs a Zeova ne a siglgã sɩd ye. Bõe n tõe n sõng-d tɩ d tõog n mao ne zu-loe-kãensã? D na n goma rẽ yell sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ.