1. Bõe yĩng t’a Zeezi kos a Zeova t’a gũ a karen-biisã?

 YƲNG ning b sẽn yõk a Zeezi wã, a pʋʋsa a saasẽ Ba wã n kos-a bũmb sẽn tar yõod wʋsgo. A kos-a lame t’a gũ a karen-biisã. (Zã 17:15, 20) Yaa sɩd t’a Zeova sɩng n kogenda a nin-buiidã la a get b yelle. La a Zeezi ra miime t’a Sʋɩtãan na n namsa a karen-biisã ne nams-toaaga. A ra miime me tɩ yaa tɩlɛ tɩ b paam a Zeova sõngre, sẽn na yɩl t’a Sʋɩtãan ra tõog-b ye.

2. Wa Yɩɩn-sõamyã 33:18-20 sẽn wilgdã, bõe yĩng tɩ d pa segd n zoe rabeem d sã n wa maood ne zu-loeese?

² Dũni-kãngã sẽn be a Sʋɩtãan nugẽ wã yĩnga, kiris-neb hakɩɩkã paamda zu-loees wʋsgo. Sɩd me, d maooda ne yɛl wʋsg sẽn tõe n koms d raoodo, la sẽn tõe n mak d tẽebã menga. Sõs-kãngã na n sõng-d lame tɩ d bãng tɩ d pa segd n zoe rabeem ye. Bala a Zeova nin bee tõnd zugu. A nee zu-loees nins fãa d sẽn maood ne wã, la a tʋll n sõng-d lame tɩ d tõog n mao ne-ba. Bɩ d gom Biiblã kibay a yiib yelle, sẽn wilgd t’a Zeova “nif bee sẽn zoet-b bãmbã zugu.”—Karm-y Yɩɩn-sõamyã 33:18-20.

3. Bõe n tõe n wa kɩt tɩ d tagsdẽ tɩ d yaa d yembre?

³ Baa ne d sẽn tar saam-biis la saam-bi-pogs tigingã pʋgẽ wã, wakat ninga d getame tɩ d yaa d yembre. Wala makre, bi-bɩɩg sã n wa segd n yals a karen-bi-taas taoor n wilg a sẽn tẽed bũmb ninsi, wall a sã n wa toeem tiginga, a tõe n getame t’a yaa a yembre. D sʋkã neb kẽer sũy tõe n sãamame wall b koms raoodo, n tagsdẽ tɩ ned kae n tõe n sõng-b ye. Sã n wa yaa woto, d tõeeme n pa rat n gom rẽ yell ne neb a taaba, d sẽn tagsd tɩ b pa na n wʋm d yellã võorã yĩnga. Wakat ninga, d tõe n sokda d meng d yellã sã n sɩd paka neda. D sã n wa getẽ tɩ d yaa d yembre, tõe n kɩtame tɩ d  maand yɩɩre, n tagsdẽ tɩ d yellã pa tar tɩɩm ye. A Zeova pa tol n dat tɩ d tags woto ye. Bõe yĩng tɩ d yet woto?

4. Bõe yĩng tɩ no-rɛɛs a Eli yeel tɩ yaa yẽ a “yembr bal n ket n vɩ?”

⁴ D gom wẽn-sakd a Eli kibarã yelle. Wakat n zĩnd t’a zoe n yi tẽngã, a Zezabɛll sẽn da wẽen n pids t’a na n kʋ-a lame wã yĩnga. A kẽna sẽn yɩɩd rasem pis-naase, n na n zoe n fãag a yõore. (1 Rĩm. 19:1-9) A wa n tɩ solga tãng bokẽ, n yeel a Zeova yaa: “Yaa maam m yembr bal n ket n vɩ.” (1 Rĩm. 19:10) No-rɛɛsdb a taab n yaool n da ket tẽngã pʋga. Wala makre, a Abdyaas ra solga no-rɛɛsdb bãmb koabga, t’a Zezabɛll pa paam-b n kʋ ye. (1 Rĩm. 18:7, 13) Bõe yĩng masã t’a Eli ra getẽ t’a yaa a yembre? Tõe t’a ra tagsdame tɩ no-rɛɛsdb nins a Abdyaas sẽn solgã baa a ye pa põs ye. A Zeova sẽn wa n maan yel-solemd Karmel tãngã zug n wilg tɩ yẽ la Wẽnnaam sɩd-sɩdã, ned baa a ye pa naag a Eli tɩ b na n tũ a Zeova ye. Tõe tɩ rẽ kɩtame t’a ra tagsdẽ t’a yaa a yembre. Tõe me t’a ra tagsdame tɩ ned baa a ye pa mi t’a yõorã bee yell pʋgẽ, wall tɩ ned baa a ye toog kae ne-a ye. Kibarã pʋgẽ, b pa togs a Eli tagsg sẽn yɩ to-to wã fãa ye. D sẽn mi bal yaa t’a Zeova ra wʋmda a Eli sẽn da getẽ t’a yaa a yembrã võore, la a ra mi a sẽn tõe n sõng-a to-to.

5. Bõe la a Zeova maan n sõng a Eli t’a bãng t’a pa a yembre?

⁵ A Zeova maana bũmb wʋsg n sõng a Eli. A soka a Eli sogsg sẽn na n kɩt t’a gome. A soka a Eli naoor a yiib fãa yaa: “Bõe la fo be ka n maandẽ?” (1 Rĩm. 19:9, 13) A Zeova kelga a Eli naoor a yiibã fãa a sẽn togs-a sẽn be a sũurẽ wã. A Zeova sõnga a Eli t’a bãng t’a bee ne-a, la t’a yaa pãng sẽn ka to soaba. A leb n sõng-a lame t’a bãng tɩ neb wʋsg n ket n tũud yẽ. (1 Rĩm. 19:11, 12, 18) Sãmbg kae t’a Eli sẽn togs a Zeova sẽn be a sũurẽ wã, la a kelg a Zeova sẽn leok-a wã kɩtame t’a yam gãande. A Zeova kõo a Eli tʋʋmd sẽn tar yõod wʋsgo. Wala makre, a yeel-a lame t’a pʋdg a Azayɛll zug kaam t’a lebg Siiri rĩma, la a pʋdg a Zehu me zug kaam t’a lebg Israyɛll rĩma, la a yãk a  Eliize t’a lebg no-rɛɛsa. (1 Rĩm. 19:15, 16) A Zeova sẽn kõ a Eli tʋʋm-kãensã wã sõng-a lame t’a bas tags-kɛgã. Wẽnnaam leb n kɩtame t’a Eliize lebg a Eli tʋmd-n-taaga. Y sã n wa getẽ tɩ y yaa y yembre, bõe la y tõe n maan n paam a Zeova sõngre?

6. Y sã n wa getẽ tɩ y yaa y yembre, bõe la y tõe n togs a Zeova y pʋʋsg pʋgẽ? (Yɩɩn-sõamyã 62:9)

⁶ A Zeova ratame tɩ y pʋʋsd-a. A nee zu-loees nins y sẽn maood ne wã. A yet-y lame t’a na n kelga y pʋʋsgã, sẽn yaa wakat ning fãa. (1 Tes. 5:17) A Zeova sã n kelgd a nin-buiidã sẽn pʋʋsd-a wã, a sũur noomame. (Yel. 15:8) Y sã n wa getẽ tɩ y yaa y yembre, bõe la y tõe n togs a Zeova y pʋʋsg pʋgẽ? Togs-y-yã-a sẽn be y sũurẽ wã, wa a Eli sẽn maanã. (Karm-y Yɩɩn-sõamyã 62:9.) Togs-y-yã-a yɛl nins sẽn pak yãmbã, la rẽ sẽn namsd-y to-to wã. Y sã n wa getẽ tɩ y yaa y yembre, wall y sũur sã n wa sãame, bɩ y kos a Zeova t’a sõng-yã. Wala makre, y karen-bi-taas sã n wa sok yãmb bũmb y tẽebã wɛɛngẽ tɩ y zoet rabeem wall n getẽ tɩ y yaa y yembre, bɩ y kos a Zeova t’a kõ-y raood tɩ y tõog n togs-b y sẽn tẽed bũmb ninsã. Y pʋd n tõe n kos-a-la yam n tõog n togs-b y sẽn tẽed bũmb ninsã ne waoogre. (Luk 21:14, 15) Y sũur sã n wa sãam wall y sã n koms raoodo, bɩ y kos a Zeova t’a sõng-y tɩ y tõog n gom rẽ yell ne kiris-ned tẽeb sẽn bɩ. Y tõe n kos-a lame t’a sõng kiris-nin-kãng t’a bãng yellã sẽn namsd-y to-to wã. Togsd-y-yã a Zeova sẽn be y sũurẽ. Gũusd-y n get a sẽn leokd y pʋʋsgã to-to wã, la y sakd y taabã sõngrã. Y sã n maand woto, y pa na n le getẽ tɩ y yaa y yembr ye.

7. A Morisiyo kibarã sõnga yãmb tɩ y bãng bõe?

⁷ A Zeova kõo tõnd fãa tʋʋm buud toor-toor sẽn tar barka. Y tõe n basa y yam t’a nee bũmb nins fãa y sẽn maand tigingã pʋgẽ la koe-moonegã pʋgẽ wã, la t’a sũur nooma ne rẽ. (Yɩɩn. 110:3) D sã n wɩngd ne tʋʋm-kãensã, wãn to la tõe n sõng-do, d sã n wa getẽ tɩ d yaa d yembre? D gom saam-biig a ye yelle. A yaa bi-bɩɩga, t’a yʋʋr boond t’a Morisiyo. * A lisgã poor bilf bala, a zo-nongr n sɩng bilf-bilf n lakd a meng ne tigingã neba, n wa tolg n bas a Zeova tũubu. A Morisiyo yeelame: “M sẽn bãng t’a basa a Zeova tũubã, kɩtame tɩ ma-me naan n koms raood n base. M da sokda m meng m sã n na n tõog n pidsa m sẽn pʋlem a Zeova bũmb ningã, la m sã n na n tõog n kell n zĩnda a nin-buiidã sʋka. M da getame tɩ m yaa m yembre, n da tagsdẽ tɩ ned kae n tõe n wʋm mam yellã võor ye.” Bõe n sõng a Morisiyo? Ad a sẽn yeele: “Mam nanga pãng ne koɛɛgã moonego. Woto kɩtame tɩ ra pa le yaa m mengã yell bal n pak maam ye. Sõng-m lame me tɩ m bas tags-kɛgã. M sã n da wa moond koɛɛgã ne neb a taaba, m sũur noomame, m da pa le getẽ me tɩ m  yaa m yembr ye.” Baa d sã n pa tõe n naag d tẽed-n-taasã n yit n moond koɛɛgã, d sã n naagd-b n moond ne lɛta wall ne telefõn maasem, kengda d raoodo. Bõe me la a Morisiyo maan tɩ sõng-a? A paasame yaa: “M da tʋmda wʋsg tigingã pʋgẽ me. B sã n da kõ maam sõsg tigingã pʋgẽ, m segenda m meng sõma. Woto fãa kɩtame tɩ m da ne vẽeneg t’a Zeova la neb a taabã nand-m lame.”

8. D sã n wa maood ne zu-loe-kɛgemse, d manesem tõe n yɩɩ wãna?

⁸ D sẽn vɩ yaoolem wakatã, d miime tɩ d na n paama zu-loeese. (2 Tɩm. 3:1) Baa ne rẽ, zu-loɛɛg ning tõe n ling-d lame. Wala makre, tõe n yɩɩ ligd zu-loeese, bã-kɛgenga, bɩ d nin-nongr kaalem. Sã n wa yaa woto, d sũur tõe n sãamame tɩ d getẽ tɩ yɛlã yɩɩda d nugu, sẽn yɩɩd fãa yɛlã sã n pʋgl taaba, wall fãa sã n wa wakat yɛnga. La d segd n tẽegame t’a Zeova mii yɛl nins sẽn namsd tõndã, la t’a na n sõng-d lame tɩ d tõog n mao ne zu-loɛɛg buud fãa, n da koms raood n bas ye.

9. Togs-y zu-loees nins a Zoob sẽn mao ne wã.

⁹ D ges a Zeova sẽn sõng wẽn-sakd a Zoob to-to. A zu-loeesã yɩɩ kɛgemse. Yɩɩ yɛl sẽn pʋgl taab n wa wakat yɛnga. Daar a ye, a Zoob wʋma koe-beedo. B wa n togs-a lame tɩ b zuu a rũmsã, tɩ b kʋʋ a tʋm-tʋmdbã, la t’a kambã fãa kii zĩig pʋgẽ. (Zoob 1:13-19) Rẽ poor bilfu, a sẽn wa n ket n be a sũ-sãangã pʋgẽ, yĩn-gãong bã-kɛgeng sẽn zabd wʋsg n yõk-a. (Zoob 2:7) A Zoob toogã ra yaa wʋsgo, hal t’a yeel yaa: “Mam yamã yii ne m vɩɩmã!”—Zoob 7:16.

10. Bõe la a Zeova maan n sõng a Zoob t’a tõog n mao ne a zu-loeesã? (Ges-y sebrã pipi neng fotã.)

¹⁰ A Zeova pa bas a Zoob ye. A sẽn da nong-a wã yĩnga, a kõo-a-la bũmb nins fãa sẽn na n sõng-a t’a tõog toog n kell n maan sɩd ne-a wã. A Zeova goma ne a Zoobe, n wilg-a tɩ yẽ yamã ka koaka, la t’a nonga a bõn-naandsã n get b yell neere. A goma rũms wʋsg a sẽn naan tɩ b tar pãng la yam yelle. (Zoob 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 40:25, 26) A Zeova leb n tũnuga ne bi-bɩɩg a ye sẽn yaa wẽn-sakd t’a yʋʋr boond t’a Eliyu, n keng a Zoob raood la a bels-a. A Eliyu sõnga a Zoob t’a bãng tɩ wakat fãa a Zeova keooda neb nins sẽn tũud yẽ wã, b sẽn tõogd toogã yĩnga. La a Zeova leb n kɩtame t’a Eliyu sagl a Zoob ne nonglem. A Eliyu tẽega a Zoob tɩ ninsaal pa tõe n dɩk a meng n mak ne a Zeova sẽn yaa ãndũniyã fãa Naandã ye. Woto sõnga a Zoob t’a pa le tags a mengã yell tɩ loog noor ye. (Zoob 37:14) A Zeova leb n kõo a Zoob tʋʋmde. A yeel-a lame t’a pʋʋs a zo-rãmb a tãabã sẽn beegã yĩnga. (Zoob 42:8-10) Rũndã-rũndã, d sã n wa maood ne zu-loe-kɛgemse, bõe la a Zeova maand n sõngd tõndo?

11. D sã n wa maood ne zu-loeese, wãn to la Biiblã tõe n sõng-do?

¹¹ A Zeova pa gomd ne tõnd vẽeneg-vẽeneg wa sẽn yɩ to-to ne a Zoobã ye. Yaa ne Biiblã sẽn yaa a Gomdã maasem la a gomd ne tõndo. (Rom. 15:4) A sõnga tõnd tɩ d bãng tɩ manegr n wate, tɩ rẽ belsd tõndo. D ges bũmb kẽer Biiblã sẽn yete, tɩ tõe n bels-d zu-loees sasa. Biiblã wilgame tɩ baa fʋɩ, baa zu-loe-kɛgems “pa na n tõog n welg tõnd ne Wẽnnaam nonglmã” ye. (Rom. 8:38, 39) A leb n wilgame t’a Zeova “pẽe neb nins sẽn boond bãmb” ne pʋʋsgã maasmã. (Yɩɩn. 145:18) A Zeova yeta tõnd tɩ d sã n teeg yẽ, d na n tõog n maoo ne toog buud fãa, la d pʋd n paam sũ-noogo, baa d sã n namsdẽ. (1 Kor. 10:13; Zak 1:2, 12) Wẽnnaam Gomdã leb n tẽegda tõnd tɩ d  zu-loeesã yaa wakat bilf yĩnga, d sã n dɩk n mak ne vɩɩm sẽn kõn sa wã Wẽnnaam sẽn pʋlem tõndã. (2 Kor. 4:16-18) A Zeova wilgame t’a na n sãama neb nins fãa sẽn wat ne zu-loeesã, rat n yeel t’a Sʋɩtãan ne a poorẽ dãmbã. (Yɩɩn. 37:10) Yãmb dɩka Biiblã vɛrse kẽer ne zugu, vɛrse-rãmb sẽn tõe n sõng-y zu-loees sasa tɩ y paam belsg la y tõog toog bɩ?

12. Bõe la a Zeova rat tɩ d maane, n paam t’a Gomdã sõng-do?

¹² A Zeova ratame tɩ d yãk wakat takɩ n zãmsd Biiblã n pa vaandẽ, la d bʋgsd d sẽn karemdã zugu. D sã n tũud d sẽn zãmsd bũmb ninsã, d tẽebã pãng paasdame, tõnd ne d saasẽ Ba wã zoodã me paamda pãnga. Woto kɩtdame tɩ d paam pãng n tõog n mao ne zu-loeesã. Sẽn paase, a Zeova kõta neb nins sẽn tẽed a Gomdã a vʋʋsem sõngã. Vʋʋsem sõngã tõe n kõo tõnd “pãng ning sẽn yɩɩd ninsaal rẽndã” tɩ d tõog n mao ne zu-loɛɛg buud fãa.—2 Kor. 4:7-10.

13. Wãn to la bũmb nins “tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã” sẽn yiisdã sõngd tõnd tɩ d tõogd toog zu-loees sasa?

¹³ Ne a Zeova sõngre, “tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã” yiisda sõssa, video-rãmb la mizigsi, sẽn tõe n sõng-d tɩ d tẽebã paam pãnga, la d kell n tall zood sõma ne a Zeova. (Mat. 24:45) D segd n dɩɩ bũmb nins fãa a Zeova sẽn kõt tõndã yõod sõma. Sẽn nan pa kaoose, saam-bi-poak a ye sẽn be Etazĩni, t’a yʋʋr boond t’a Diyan wilgame t’a sũur nooma ne bũmb nins fãa siglgã sẽn yiisdã. A yeelame: “Yʋʋm 40 la woto mam sẽn tũud a Zeova. La m tẽebã paama makr naoor ka tɛka.” Sɩd me, a maoo ne zu-loe-kɛgems wʋsgo. Wala makre, ned n yũ rãam n su, n fão a yaab-raoog ne mobill n kʋ. Bã-kɛgeng n yõk a ba wa ne a ma wã, tɩ tũ ne b yõore. Naoor a yiib fãa me la kãnsɛɛrã bãag yõk-a. Bõe n sõng-a t’a tõog toogo? Ad a sẽn yeele: “A Zeova kell n gesa m yelle. A sẽn tũnugd ne tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩdã n kõt tõnd bũmb nins d tẽebã kẽngr yĩngã sõnga maam tɩ m tõog toogo. Woto kɩtame tɩ ma-me yet wa a Zoob sẽn da yeelã. A ra yeelame yaa: ‘Hal n tãag mam kũum, mam kõn tol n bas m burkĩndã ye.’”—Zoob 27:5.

14. Wãn to la a Zeova tũnugd ne d tẽed-n-taasã n sõngd tõndo, d sã n wa maood ne zu-loeese? (1 Tesalonik rãmbã 4:9)

¹⁴ A Zeova sõnga a nin-buiidã tɩ b nong taab la b belsd taab toog wakate. (2 Kor. 1:3, 4; karm-y 1 Tesalonik rãmb 4:9.) Wala  a Eliyu, d tẽed-n-taasã me tʋllame n sõng-d tɩ d kell n maan sɩd ne a Zeova, d sã n wa maood ne zu-loeese. (Tʋʋ. 14:22) Yɩɩ woto ne saam-bi-poak a Diyan. A sɩdã sẽn wa n bẽed bã-kɛgenga, tigingã neb kenga a Diyan raoodo, la b sõng-a t’a kell n maan sɩd ne a Zeova. A Diyan yeelame: “Ra pa nana ye. La d yãa a Zeova nugu. Sasa kãens fãa, a wilgame t’a sɩd nong-d lame. Tigingã neb maana bũmb wʋsg n sõng-do. B ra wat n kaagda tõndo, n boond tõnd ne telefõnne, la b mi n mobg-do. Woto fãa sõng-d lame tɩ d tõog toogo. Mam sẽn da pa mi mobill wẽnebã yĩnga, tigingã neb ra wat n dɩkda maam n kẽnd tigissã la koɛɛgã moonego, sã n da mikame tɩ m tõeeme.” D sẽn paam n naag tigingã neb sẽn nong taabã sɩd yaa bark meng-menga!

15. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd tɩ d na n tõog n maoo ne zu-loɛɛg buud fãa?

¹⁵ D ned kam fãa na n sega zu-loeese. La wa d sẽn yã wã, d sã n wa maood ne zu-loeese, bɩ d ra tol n tags tɩ d yaa d yembr ye. A Zeova yaa wa Ba sẽn nong a kamba, n get b yell wakat fãa. A bee ne-do, n na n kelg tõnd sẽn kot a sõngrã, la a tʋllame n sõng-do. (Eza. 43:2) D kɩsa sɩd tɩ d na n tõog n maoo ne zu-loɛɛg buud fãa, bala, a Zeova kõo tõnd bũmb nins fãa sẽn na n sõng-d tɩ d tõog toogo. Wala makre, a kɩtame tɩ d tõe n pʋʋs-a, a kõo tõnd Biiblã, bũmb ka tɛk sẽn tõe n paas d tẽebã pãnga, la saam-biis sẽn sõngd tõnd toog wakate.

16. Bõe la d tõe n maan n paam t’a Zeova ket n get d yelle?

¹⁶ D sẽn paam tɩ d saasẽ Ba wã get d yellã noom-d-la wʋsgo. “Tõnd maanda sũ-noog ne bãmba.” (Yɩɩn. 33:21) D sã n dɩt bũmb nins fãa a Zeova sẽn maand n sõngd tõndã nafa, d wilgd-a lame tɩ d sũur nooma ne a sẽn get d yell ne nonglmã. Tõnd me segd n maana d sẽn tõe fãa, n paam tɩ Wẽnnaam ket n get d yelle. Dẽnd d sã n maand d sẽn tõe fãa n sakd a Zeova la d maand sẽn yaa tɩrg a nifẽ, a na n kell n gesa d yell wakat sẽn kõn sa yĩnga.—1 Pɩy. 3:12.