1. D sã n wa gomd d sẽn maan to-to n bãng “sɩdã” yelle, wãn to la rẽ tõe n naf-do?

 “YÃMB maana wãn n bãng sɩdã?” Sãmbg kae tɩ b zoe n soka yãmb woto naoor wʋsgo. Sok-kãngã naaga sogsg nins d sẽn mi n sok d tẽed-n-taaga, d sã n dat n bãng-a sõma n paasã. D rat n bãnga d tẽed-n-taasã sẽn maan to-to n bãng a Zeova la b nong-a wã. D nongame me n togs-b d sũur sẽn noom to-to, d sẽn bãng sɩdã. (Rom. 1:11) Woto sõngda tõnd tɩ d ket n tagsd d sẽn bãng sɩdã sẽn nafd tõnd to-to wã yelle. Sõngd-d lame me tɩ d yãk yam n ‘ket n kẽnd sɩdã pʋgẽ,’ rat n yeel tɩ n modg tɩ d sẽn vɩ to-to wã tat a Zeova yam, tɩ d paamd a bark me.—3 Zã 4.

2. Bõe la d na n bãng sõs-kãngã pʋgẽ?

² Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa bũmb a wãn sẽn kɩt tɩ d sẽn bãng sɩdã noom-do. Rẽ poore, d na n yãa d sẽn tõe n maan n kell n wilg tɩ d sũur nooma ne d sẽn bãng sɩdã. Sãmbg kae tɩ na n sõng-d lame, tɩ d wilg tɩ d sũur nooma ne a Zeova sẽn tak tõnd n wa sɩdã pʋgẽ wã. (Zã 6:44) Leb n na n sõng-d lame tɩ d tʋll n sõng neb a taabã tɩ bãmb me bãng sɩdã.

3. Sẽn yɩɩd fãa, yaa bõe yĩng la d sũur sẽn noom ne d sẽn bãng sɩdã?

³ D sũur nooma ne d sẽn paam n be sɩdã pʋgẽ wã, bʋʋm wʋsg yĩnga. Sẽn yɩɩd fãa, yaa d sẽn nong Wẽnnaam a Zeova, soab ning sẽn so sɩdã. Ne Biiblã sẽn yaa a Gomdã maasem, d bãngame t’a yaa pãng sẽn ka to soab sẽn naan saasã la tẽngã, la t’a leb n yaa d saasẽ Ba sẽn nong-do, la a get d yell sõma. (1 Pɩy. 5:7) D bãngame tɩ d Wẽnnaamã yaa ‘nimbãan-zoɛt la bark kõta, t’a sũur pa yikd tao- tao, t’a yaa nonglem soaba, la t’a maanda sɩda.’ (Yik. 34:6) A Zeova nonga tɩrlem. (Eza. 61:8) A sã n yã tɩ d namsdẽ, a sũur sãamdame, la a tʋllame n kɩt tɩ namsgã fãa sa. A pʋd n yãka wakat takɩ rẽ yĩnga. (Zer. 29:11) Tõnd me gũuda wakat kãng ne d sũur fãa. Woto yaa bʋʋm sẽn kɩt tɩ d nong a Zeova hal wʋsgo.

4-5. Bõe yĩng tɩ tẽn-tʋmd a Poll mak d sẽn saagd tɩ manegr n watã ne baare?

⁴ Bõe me n kɩt tɩ d sũur noom ne d sẽn be sɩdã pʋgẽ wã? D sẽn paam n be sɩdã pʋgẽ wã nafda tõnd hal wʋsgo. Wala makre, sõngda tõnd tɩ d bãng tɩ beoog na n yɩɩ neere. Tẽn-tʋmd a Poll goma rẽ sẽn nafd tõnd to-to wã yell n yeel yaa: “Tõnd sẽn saagd n na n wa paam bũmb ningã yaa wa baar tõnd sɩɩsã yĩnga, sẽn vigl kãn-kãe la sẽn pa vigsdi.” (Ebre. 6:19) Wa koom-kogl baar sẽn mi n kɩt tɩ koom-kogl yalsã, Biiblã sẽn sõng tõnd tɩ d bãng tɩ manegr n watã tõe n sõng-d lame tɩ d yals kãn-kãe, baa toog wakate.

⁵ Vɛrse-kãngã pʋgẽ, a Poll ra gomda kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeeb n saagdẽ n na n tɩ vɩɩmd saasẽ wã yelle. La a sẽn yeel bũmb ningã me tõe n nafa kiris-neb nins sẽn saagd n na n wa vɩɩmd wakat sẽn kõn sa tẽngã sẽn na n lebg arzanã zugã. (Zã 3:16) D sẽn bãng tɩ d tõe n wa paam n vɩɩmda wakat sẽn kõn sa wã kɩtame tɩ d vɩɩmã tar võore.

6-7. A Ivõn sẽn bãng Biiblã sẽn yet bũmb ning beoog-daarã wɛɛngẽ wã, wãn to la rẽ naf-a?

⁶ D gom saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Ivõn yelle. A sẽn wa n yaa biiga, a roagdbã ra pa a Zeova Kaset rãmb ye. La a ra zoeta kũumã. Daar a ye, a karma gomd b sẽn da gʋlse, tɩ kell n pa a yamẽ wã n namsd-a. B ra gʋlsame yaa: “Daar n wat tɩ d ka na n vẽeg beoog ye.” Ad a Ivõn sẽn yeele: “Gom-kãngã kɩtame tɩ m sã n da kẽ yʋng fãa, m pa gõe ye. M da tagsda sẽn wat yelle. M da yeta m meng yaa: ‘Vɩɩmã pa tõe n tek woto bal ye. M vɩɩmã võor yaa bõe?’ Sɩd-sɩdã m da pa rat n ki ye.”

⁷ Kaoosg zugẽ, a Ivõn sẽn wa n lebg bi-bɩɩga, a sega a Zeova Kaset rãmbã. A yeelame yaa: “B sõnga maam tɩ m bãng tɩ m tõe n wa paam n vɩɩmda wakat sẽn kõn sa tẽngã sẽn na n lebg arzanã zugu.” D saam-bi-poakã sẽn bãng sɩdã, wãn to la rẽ naf-a? A yeelame: “Masã, m sã n kẽ yʋngo, m gõeeme. M pa le maand yɩɩr ne sẽn watã yelle, la kũumã yell ye.” A Ivõn sũur nooma wʋsgo, a sẽn bãng Biiblã sẽn yet bũmb ning beoog-daarã wɛɛngẽ wã. A sõngda neb a taabã tɩ bãmb me bãngd rẽ, hal tɩ noom-a.—1 Tɩm. 4:16.

8-9. a) Yel-bũndã a Zeezi sẽn wẽ wã pʋgẽ, bõe la raoã maan tɩ wilgdẽ tɩ bõn-sõma wã a sẽn yã wã yõod ka to? b) Sɩdã y sẽn bãngã yõod ne yãmb taa zĩ-bʋgo?

⁸ Biiblã gomda Wẽnnaam Rĩungã koe-noogã me yelle. A Zeezi maka Wẽnnaam Rĩungã ne bõn-sõma b sẽn solge. Matiye 13:44 pʋgẽ, a yeelame yaa: “Saasẽ Rĩungã yaa wa bõn-sõma sẽn solg pʋʋg pʋgẽ, tɩ rao yã n lebs n solge. A sũurã sẽn yaa noogã yĩnga, a tɩ koosa a sẽn tarã fãa n da pʋʋgã.” Bãng-y tɩ raoã ra pa gẽesd bõn-sõma kãens ye. La a sẽn wa n yã rẽ wã, a maana a sẽn tõe fãa sẽn na yɩl n paam-a. A pʋd n koosa bũmb nins fãa a sẽn da tarã. Bõe yĩnga? A ra mii bõn-sõma wã a sẽn paamã yõod sẽn ta zĩng ninga. A yõodã yɩɩda bũmb nins fãa a sẽn koosã hal zĩig sẽn zãre.

⁹ Yãmb me tagsg yaa woto ne y sẽn bãng sɩdã bɩ? Sãmbg kae tɩ yaa woto. D tara sũ-noog masã menga, d sẽn tũud a Zeova wã yĩnga, la d saagdẽ me n na n  wa vɩɩmd wakat sẽn kõn sa, a Rĩungã sã n wa soog tẽngã gilli. D miime tɩ bũmb ka be dũni-kãngã pʋgẽ t’a yõodã ta rẽ ye. D sẽn paam n tar zood sõma ne a Zeova wã yõodã yɩɩda bũmb nins fãa d sẽn segd n sak n bõnã. D sẽn paam n ‘tat a Zeova yam zãngã’ n noom tõnd n tɩ yɩɩda.—Kol. 1:10.

10-11. Bõe n sõng a Misɛll t’a toeem bũmb wʋsg a vɩɩmã pʋgẽ?

¹⁰ D sʋkã neb wʋsg sak n bõna bũmb wʋsgo, sẽn na yɩl n ta a Zeova yam. Neb kẽer sak n basa tʋʋm sẽn da tõe n kɩt tɩ b paam ziir bɩ ligd wʋsg dũniyã pʋgẽ. Kẽer basa arzɛgs baoobo. Sãnda sẽn bãng a Zeova wã tɛka, b sak n toeema b sẽn da vɩ to-to wã fasɩ. Yaa woto la a Misɛll maan-yã. A roagdbã ra pa a Zeova Kaset rãmb ye. A sẽn wa n yaa bi-bɩɩga, a zãmsa karate wẽebo. A yeelame: “M da yaa wẽbre, hal tɩ m sũur noom ne m menga. M da mi n getame tɩ ned pa tõe maam ye.” La a Misɛll sẽn wa n sɩng Biiblã zãmsgã, a bãnga a Zeova tagsg sẽn yaa to-to nen-kɛglmã wɛɛngẽ. (Yɩɩn. 11:5) A Misɛll goma pagã ne a sɩdã sẽn zãms-a Biiblã yell n yeel yaa: “B zɩ n yeel maam tɩ m bas karate wã wẽeb ye. B ra ket n zãmsda maam Biiblã sẽn yet bũmb ningã bala.”

¹¹ A Misɛll sẽn da bãngd a Zeova n paasdẽ wã, a sẽn da nong-a to-to wã me ra paasdame. Bũmb ning sẽn yɩ-a noog n tɩ yɩɩda, yaa a Zeova sẽn zoet sẽn tũud-b yẽ wã nimbãanegã. A Misɛll wa n bãngame t’a segd n toeema bũmb wʋsg a vɩɩmã pʋgẽ. A yeelame yaa: “M bãngame tɩ karate wã basg n da na n yɩ toog n yɩɩda. La m bãngame tɩ m sã n tõog n base, na n yɩɩ a Zeova noogo. M da kɩsa sɩd tɩ bũmb pa be t’a yõodã ta a Zeova tũub ye.” A Misɛll sũur da nooma ne a sẽn paam n bãng sɩdã. Rẽ kɩtame t’a sak n toeem bũmb wʋsg a vɩɩmã pʋgẽ.—Zak 1:25.

12-13. Wãn to la Biiblã sẽn yet bũmb ninsã sõng a Meyili?

¹² Biiblã pʋgẽ, b rɩka sɩdã n mak ne fɩtl vẽenem sẽn yãgd lik pʋgẽ, sẽn na yɩl n wilg sɩdã yõod sẽn ta zĩig ninga. (Yɩɩn. 119:105; Efɛ. 5:8) Saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Meyili sẽn yit Azɛrbagiyã sũur yɩɩ noog wʋsg ne Biiblã sẽn sõng-a t’a bãng bũmb ningã. A roagdbã ra bee tũudum toor-toor pʋgẽ. A yeelame yaa: “M da pa maand sãmbs Wẽnnaam sã n beeme ye. La m da tara sogsg wʋsg rẽ wɛɛngẽ. M da sokda m meng yaa: ‘Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam naan ninsaalbã? La bõe yĩng tɩ ninsaalbã namsd ka, n na n le tɩ nams bug-tẽng wakat fãa yĩnga?’ Sẽn mik tɩ nebã ra yetame tɩ bũmb nins fãa sẽn maandã yaa Wẽnnaam daabã, m da sokda m meng yaa: ‘Wẽnnaam tʋʋm yaa a get nebã tɩ b namsdẽ t’a sũur noomẽ bɩ?’”

¹³ A Meyili ra ket n baooda a sogsgã leoore. A wa n sakame tɩ b zãms-a Biiblã, hal t’a wa lebg a Zeova Kaset soaba. A yeelame: “Biiblã sẽn yet bũmb ninsã sẽn yaa vẽenegã sõng-m lame tɩ m sũ-noogã paase. Vẽenem ning m sẽn paam Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã kɩtame tɩ m paam sũur pʋgẽ bãane.” Wa a Meyili, tõnd fãa pẽgda a Zeova, “soab ning sẽn bool [tõnd] n yiis lik pʋgẽ n kẽes bãmb vẽenem-kãsengã pʋgẽ wã.”—1 Pɩy. 2:9.

14. Bõe la d tõe n maan n maneg n nong sɩdã n paase? (Ges-y zĩ-gũbrã: “ Bũmb a taab b sẽn dɩk Biiblã goamã n mak ne.”)

¹⁴ Woto yaa bũmb a wãn bal b sẽn dɩk Biiblã goamã n mak ne, tɩ wilgd sɩdã yõod sẽn ta zĩig ninga. Sãmbg kae tɩ y mii  bũmb a taab sẽn wilgd sɩdã yõod sẽn ta zĩig ninga. D Biiblã zãmsg sasa, d tõe n modgame n bao n bãng bʋʋm a taab sẽn kɩt tɩ d segd n nong sɩdã. Woto na n sõng-d lame tɩ d nong sɩdã n paase.

15. Bõe la d tõe n maan tɩ wilg tɩ d sũur nooma ne d sẽn bãng sɩdã?

¹⁵ D sã n zãmsd Biiblã wakat fãa, la sɛb nins siglgã sẽn yiisdã, wilgdame tɩ d sũur nooma ne d sẽn bãng sɩdã. Baa ne d sẽn kaoos sɩdã pʋgẽ to-to, bũmb wʋsg n ket d sẽn tõe n bao n bãnge. A Zeova Kaset rãmbã pipi Gũusg Gasgã b sẽn yiisã pʋgẽ, b yeelame yaa: “Sɩdã yaa wa fɩlɛɛr sẽn solg mood sʋka. Sã n pa f maag f yĩng n gẽes sõma, f pa na n yã ye. F sã n paam fɩlɛɛr a ye, f pa segd n bas gẽesgã ye. Rẽnda f ket n gẽesdẽ, n wa paam a taab n paase. Tõnd me sã n bãng bũmb Biiblã pʋgẽ, d segd n kell n wɩnga ne zãmsgo, n paam n bãng bũmb a taaba, tɩ d bãngrã tar paasgo.” Sebr zãmsg baooda modgre, la pa sẽk sãoong ye.

16. Wãn to la y zãmsd Biiblã tɩ nafd yãmba? (Yel-bũnã 2:4-6)

¹⁶ Pa nebã fãa n nong sebr kareng la  a zãmsg ye. A Zeova yet-d lame tɩ d kell n ‘maag d yĩng n bao n wʋm’ Biiblã goamã võor sõma n paase. (Karm-y Yel-bũn 2:4-6.) D sã n modgd n maand woto, na n naf-d-la wakat fãa. Saam-biig a ye yʋʋr sẽn boond t’a Koore yeelame t’a sã n wa karemd Biiblã, a yalsd n tagsa vɛrse fãa zugu. Ad a sẽn yeele: “M karemda vɛrse fãa tẽngr not-rãmba, vɛrse-rãmb a taab sẽn tõe n sõng tɩ b wʋm vɛrse wã võor sõma, la m maan vaeesg a taab n paase. . . . Woto sõngda maam tɩ m paam n bãng bũmb wʋsgo.” Yaa woto la d maand n zãmsd Biiblã tɩ pa woto me, d sã n baood sẽk n modgd n zãmsd Biiblã, d wilgdame tɩ d sũur nooma ne d sẽn bãng sɩdã.—Yɩɩn. 1:1-3.

17. Bõe la d tõe n maan n bãng d sã n tũuda d sẽn zãmsd bũmb ningã? (Zak 1:25)

¹⁷ D sã n zãmsd Biiblã woto bala, pa sek ye. D sã n dat tɩ naf-d sõma, d segd n tũuda bũmb nins d sẽn zãmsdã d vɩɩmã pʋgẽ. Yaa d sã n maand woto la d na n paam sũ-noog hakɩɩka. (Karm-y Zak 1:25.) Bõe la d tõe n maan n bãng d sã n sɩd tũuda d sẽn zãmsd bũmb ningã? Yaa d sẽn na n fees d meng n gese, bõe la d maand tɩ yaa sõma, la bõe la d maand tɩ pa sõma n segd n demse. Tẽn-tʋmd a Poll goma rẽ yell n yeel yaa: “Baa d sẽn bɩ to-to fãa, bɩ d kell n kẽn sõma woto.”—Fili. 3:16.

18. Bõe yĩng tɩ d segd n maan d sẽn tõe fãa n ‘ket n kẽnd sɩdã pʋgẽ’?

¹⁸ Tags-y n ges-y nafa nins d sẽn paamde, d sã n ‘ket n kẽnd sɩdã pʋgẽ.’ D paamdame tɩ d vɩɩmã lebg sõma, la pa rẽ bal ye. D noogda a Zeova ne d tẽed-n-taasã sũur me. (Yel. 27:11; 3 Zã 4) Rẽ n so tɩ d segd n wilg tɩ d sũur nooma ne d sẽn paam n be sɩdã pʋgẽ wã, la d maand d sẽn tõe fãa n tũud bũmb nins d sẽn zãmsdã.