1. Bõe la kom-bɩɩs wʋsg tõog n maane, hal tɩ sek pẽgre?

 YƲƲMD fãa, kom-bɩɩs tusa n deegd lisgu. Yãmb me yaa bi-bɩɩg sẽn deeg lisg bɩ? Sã n yaa woto, tigingã neb sũy nooma ne-yã. A Zeova me sũur nooma ne-yã. (Yel. 27:11) Tags-y n ges-y bũmb nins fãa y sẽn tõog n maanã. Wala makre, y maaga y yĩng n zãms Biiblã. Tõe meng tɩ y maana rẽ yʋʋm wʋsgo. Woto sõng-y lame tɩ y kɩs sɩd tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomde. La pa rẽ bal ye. Y wa n bãnga soab ning sẽn kɩt tɩ b gʋls Biiblã, hal n nong-a. Yãmb nonglmã ne a Zeova wã talla paasgo, hal tɩ y wa rɩk y meng n kõ-a n deeg lisg n lebg a kaset soaba. Woto yaa yam-yãkr sẽn yaa sõma wʋsgo.

2. Bõe la d na n bãng sõs-kãngã pʋgẽ?

 ² Yaa sɩd tɩ nand tɩ y wa reeg lisgu, zu-loees wʋsg n kɩt tɩ ra yaa toog ne-y tɩ y maan sɩd ne a Zeova. La y lisgã poor me, y na n paama zu-loees a taaba. A Sʋɩtãan na n makame sẽn na yɩl tɩ y sẽn nong a Zeova to-to wã pãng booge, la tɩ y wa bas a tũubu. (Efɛ. 4:14) La y pa segd n bas t’a tõog-y ye. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y kell n maan sɩd ne a Zeova, la y kell n tũ-a wa y sẽn pʋlm-a wã? Yaa y sẽn na n “modg” n kell n yɩ kiris-ned tẽeb sẽn bɩ. (Ebre. 6:1) Wãn to la y tõe n maan rẽ? D na n bãnga rẽ sõs-kãngã pʋgẽ.

3. Bõe la kiris-ned fãa segd n maan a lisgã poore?

³ D lisgã poore, d fãa segdame n modg n tũ saglg ning tẽn-tʋmd a Poll sẽn kõ Efɛɛz kiris-nebã. A sagl-b lame tɩ b lebg neb “sẽn bɩ zãng” wa Kiristã. (Efɛ. 4:13) A ra rat n yeelame tɩ b ket n modgd n bɩɩsd b tẽebã. A Poll rɩka  kiris-ned tẽeb sẽn bɩt to-to wã n mak ne biig sẽn bɩt to-to. Biig sã n dog paalem, a roagdbã nong-a lame, tɩ b sũur noom ne-a. La a pa na n kell n pa bi-pɛɛlg ye. Bilf-bilfã, a wat n basa “yãadmẽ yɛlã” tɩ sa. (1 Kor. 13:11) Yaa woto me ne kiris-nebã. D lisgã poore, d segd n ket n modgdame n bɩɩsd d tẽebã. D ges bũmb kẽer d sẽn tõe n maan rẽ wɛɛngẽ tɩ sõng-do.

4. Bõe la y tõe n maan tɩ sõng-y tɩ y tẽebã bɩ? (Filip rãmbã 1:9)

⁴ Modg-y tɩ y sẽn nong a Zeova to-to wã pãng tar paasgo. Yaa sɩd tɩ y zoe n nonga a Zeova wʋsgo. La y tõe n nong-a lame n paase. Wãn to la y tõe n maan rẽ? Tẽn-tʋmd a Poll wilga bũmb a ye d sẽn tõe n maane, tɩ be Filip rãmb 1:9 wã pʋgẽ. (Karm-y.) A Poll pʋʋsa Wẽnnaam n kos tɩ Filip kiris-nebã “nonglmã paas la a ket n tar paasgo.” Dẽnd tõnd me tõe n modgame tɩ d sẽn nong a Zeova to-to wã paasdẽ. Wãn to? Yaa d sẽn na n modg n paam “bãngr hakɩɩk la yam-vẽenem wʋsgo.” D sã n baood n bãngd a Zeova n paasdẽ, d na n maneg n nong-a lame la d nand-a, a zʋg-sõma wã, la a sẽn maand yɛlã to-to wã yĩnga. D na n tʋllame n noog a sũur wakat fãa, n pa tol n dat n maan bũmb sẽn na n sãam a sũur ye. D na n maana d sẽn tõe fãa n bao n bãng a sẽn dat tɩ d maane, la d sẽn tõe n maan rẽ to-to.

5-6. Bõe la d tõe n maane, tɩ d sẽn nong a Zeova to-to wã pãng paasdẽ?

⁵ D sã n bao n bãng Wẽnnaam Bi-riblã sõma n paase, na n sõng-d lame tɩ d maneg n nong a Zeova, bala a Zeezi rɩkda a Ba wã togs-n-taar kɛpɩ. (Ebre. 1:3) Y sã n karem Evãnzill-dãmb a naasã, y na n bãnga a Zeezi sõma. Y sã n nan pa yãk wakat n karemd Biiblã daar fãa, bõe yĩng tɩ y pa na n sɩng masã menga? Y sã n wa karemd Biiblã kibar sẽn gomd a Zeezi yelle, bɩ y bao n bãng a sẽn yɩ ned ning buudã. A ra yaa ned pẽnegr sẽn yaa nana, n da sakdẽ tɩ kambã wat a nengẽ. (Mark 10:13-16) A ra maandame t’a karen-biisã basd b yam ne-a, n da pelgd b pʋg n togsd-a sẽn be b sũurẽ. (Mat. 16:22) A Zeezi sẽn maan woto wã, a rɩka a Ba wã togs-n-taare. D tõe n pẽnega a Zeova me nana-nana pʋʋsg pʋgẽ. D sã n wa pʋʋsd a Zeova, d tõe n pelga d pʋg ne-a. D tõe n basa d yam t’a pa na n ning-d taal ye. A nong-d lame, tɩ d yell me pak-a.—1 Pɩy. 5:7.

⁶ A Zeezi ra zoeta nebã nimbãanega. Tẽn-tʋmd a Matiye yeelame: “A Zeezi sẽn yã kʋʋngã, b nimbãaneg yõka bãmba. Bala, b mikame tɩ b yaa wa piis sẽn pa tar kɩɩma, n namsdẽ la b pa tar ned sẽn get b yell ye.” (Mat. 9:36) La a Zeova tagsg yaa wãna? A Zeezi yeelame: “M Ba sẽn be saasẽ wã pa rat tɩ baa kom-bõon-kãensã nin-“yend sãam ye.” (Mat. 18:14) Gom-kãensã wilgdame t’a Zeova nong-d-la wʋsgo. D sã n baood n bãngd a Zeezi sõma, d sẽn nong a Zeova to-to wã pãng me na n paasdame.

7. Y sã n nong n sõsd ne kiris-neb tẽeb sẽn bɩ, wãn to la tõe n naf-yã?

⁷ Y sã n nong n sõsd ne y tigingã neb nins tẽeb sẽn bɩ wã, na n sõng-y lame tɩ y sẽn nong a Zeova to-to wã pãng paasdẽ, la sõng-y me tɩ y wa lebg kiris-ned tẽeb sẽn bɩ. Y sã n gũus n gese, y mikdame tɩ b tara sũ-noogo. B pa maand b bãngẽ ne b sẽn yãk yam n tũud a Zeova wã ye. Kos-y-b tɩ b togs-y bũmb kẽer sẽn yɩ-b noog a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ. Y sã n wa rat n yãk yam n maan bũmb sẽn tar yõod wʋsgo, bɩ y kos-b saglse. Bala, Biiblã yetame tɩ  “sagendb sã n yaa wʋsgo, tõogr beeme.”—Yel. 11:14.

8. Y sã n maand sãmbs ne Biiblã sẽn yet bũmb ninsã, bõe la y tõe n maan tɩ sõng-yã?

⁸ Modg-y tɩ y sãmbsã sa. Wa d sẽn yã sull a  2 pʋgẽ wã, a Sʋɩtãan na n makame n kɩt tɩ y sẽn nong a Zeova to-to wã pãng booge, tɩ y wa bas a tũubu. A tõe n kɩtame tɩ y wa maand sãmbs ne bũmb kẽer Biiblã sẽn yete. Wala makre, lekollẽ wã, b tõe n yeta yãmb tɩ bũmb fãa wa n bee woto tɩ pa tũ ne naand sabab ye. Rẽ la b sẽn boond tɩ evolisɩõ wã. Tõe tɩ y sẽn wa n yaa bi-bilfu, y ra pa tagsd rẽ yell ye. La masã, b zãmsda yãmb rẽ lekollẽ wã. Y karen-saam-dãmbã sẽn yet bũmb ning evolisɩõ wã wɛɛngẽ wã tõe n wõnda yaa sɩda, la kɛpɩ. La tõeeme tɩ b zɩ n bao n bãng bũmb sã n beeme n wilgd vẽeneg tɩ Naand n be ye. Tẽeg-y Yel-bũn 18:17 (MN) sẽn yet bũmb ningã. B yeta be yaa: “Wõnda sẽn yɩ-a pipi n togs a yell bʋʋd zĩigẽ tara bʋʋm, hal t’a zabd-n-taagã wa, n sok-a sogsg sẽn na yɩl tɩ b bãng yɛlã sẽn sɩd yɩ to-to wã.” Dẽnd y pa segd n tẽ bũmb nins fãa b sẽn togsd yãmb lekollẽ wã zond-yaar ye. Maag-y y yĩng n bao n bãng Biiblã sẽn yet rẽ wɛɛngẽ. Maan-y vaeesg siglgã sɛbã pʋsẽ. Sõs-y ne y tẽed-n-taas sẽn da tẽed evolisɩõ wã. Sok-y-b n gese, bõe n kɩt tɩ b kɩs sɩd tɩ Naand n be, la t’a nong-d lame? Sogsg a woto tõe n sõng-y lame tɩ y bãng tɩ Naand n sɩd be.

9. A Melisa kibarã sõnga yãmb tɩ y bãng bõe?

⁹ Saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Melisa maana vaeesgo, n bãng tɩ Naand n be, tɩ naf-a wʋsgo. * A yeelame: “Lekollẽ wã, b sẽn zãmsd karen-biisã evolisɩõ wã to-to wã wõnda bũmb sẽn yaa sɩda. Sɩngrẽ wã, m da pa rat n maan vaeesg evolisɩõ wã wɛɛngẽ ye. Bala m da yɛɛsda m na n wa sak n tẽ tɩ yaa sɩda. La m yeela m meng t’a Zeova pa rat tɩ d tũud-a zond-yaar ye. Rẽ n so tɩ m sɩng n maand vaeesgo, evolisɩõ wã wɛɛngẽ. Mam karma “Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous ?” sebrã, “La vie a-t-elle été créée ?” sebrã, ne “Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie” sebrã. Seb-kãens sõnga maam wʋsgo. M maanda m  bãngẽ, m sẽn bas tɩ kaoos n yaool n na n maan vaeesgã.”

10-11. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y tõog n mao ne tʋls-wẽnse? (1 Tesalonik rãmbã 4:3, 4)

¹⁰ Zãag-y y meng ne tʋls-wẽnse. Y sã n nan yaa bi-bɩɩga, pag ne rao lagengã tʋlsem tõe n tara pãng wʋsg y zugu. Neb a taab tõe n pẽdgd-y lame n dat tɩ y yo. Yaa woto la a Sʋɩtãan rat tɩ y maane. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y tõog y tʋls-wẽnsã? (Karm-y 1 Tesalonik rãmb 4:3, 4.) Y sã n wa pʋʋsd a Zeova, bɩ y pelg y pʋg n togs-a sẽn be y sũurẽ, la y kos-a t’a sõng-y tɩ y kell n yals kãn-kãe. (Mat. 6:13) Tẽeg-y t’a Zeova sẽn dat yaa a sõng-yã, la pa a ning-y taal ye. (Yɩɩn. 103:13, 14) Biiblã me tõe n sõng-y lame. Yɩɩ woto ne a Melisa ning yell d sẽn zoe n gomã. A ra maooda ne tags-yoodo. A yeelame: “Mam sẽn da karemd Biiblã daar fãa wã sõng-m lame tɩ m tõog n mao ne tʋls-wẽnsã. Sõnga maam tɩ m da tẽegd wakat fãa tɩ m dɩka m meng n kõ a Zeova n na n maan a raabã.”—Yɩɩn. 119:9.

¹¹ Da bao-y n na n welg yɛlã y toor ye. Togs-y y roagdbã yɛl nins sẽn namsd yãmbã. Yaa sɩd tɩ yɩl n togs y roagdbã rẽ pa nana ye. La y segd n togs-b lame. A Melisa yeelame: “Mam pʋʋsa a Zeova n paam raoodo, n tõog n togs m baaba yellã. Rẽ poore, m yamã gãandame. M bãngame t’a Zeova sũur nooma ne-ma.”

12. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y yãk yam sẽn noom a Zeova?

¹² Tũud-y Biiblã saglsã. Bilf-bilfã, y na n wa paamame tɩ y roagdbã kõ-y sor tɩ y tõe n yãk y toorẽ yam. La bãng-y tɩ bũmb wʋsg n be y sẽn ket n pa mi. Bõe n tõe n sõng-y tɩ y ra wa maan bũmb sẽn na n sãam yãmb ne a Zeova zoodã? (Yel. 22:3) Saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Kari wilga bũmb sẽn sõng yẽ t’a bãng n yãk yam. A bãngame tɩ f sã n yaa kiris-ned tẽeb sẽn bɩ, pa baood tɩ b wilg foo f sẽn segd n maan bũmb fãa pʋgẽ ye. Ad a sẽn yeele: “Mam da segd n deng n bao n bãnga a Zeova tagsgo, n da tũud noy woto bal ye.” Y sã n wa karemd Biiblã, bɩ y sok y meng yaa: ‘A Zeova tagsg yaa bõe ne b sẽn yet bũmb ning kaanẽ wã? Sagls n be be n tõe n sõng-m tɩ m maan sẽn yaa tɩrg bɩ? M sã n tũ saglsã, wãn to la na n naf-ma?’ (Yɩɩn. 19:8; Eza. 48:17, 18) Y sã n karemd Biiblã la y bʋgsd a saglsã zugu, y na n tõog n yãkda yam sẽn noom a Zeova. Y sã n bɩɩsd y tẽebã, y na n bãngame tɩ pa tɩlɛ tɩ b wilg yãmb bũmb fãa pʋgẽ y sẽn segd n maan ye. Bala y zoe n mii a Zeova tagsgo.

13. Wãn to la y zo-rãmbã tõe n sõng-yã? (Yel-bũnã 13:20)

¹³ Bao-y zo-rãmb sẽn nong a Zeova. Wa d sẽn yã sull a 7 pʋgẽ wã, y zo-rãmbã tõe n sõng-y lame tɩ y wa lebg kiris-ned tẽeb sẽn bɩ. (Karm-y Yel-bũn 13:20.) Yɩɩ woto ne saam-bi-poak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Saara. A sũ-noogã wa n boogdame. La bũmb n wa n maane, tɩ sõng-a t’a le paam sũ-noogo. Ad a sẽn yeele: “Wakat kãnga, m paama zo-rãmb sẽn sõng-m wʋsgo. Semen fãa, maam ne saam-bi-poak a to sẽn yaa bi-bɩɩg ra naagda taab n zãms Gũusg Gasgã sõsg ning d sẽn na n zãms tigsgã sasa wã. M zoa a to me n sõng maam tɩ m le sɩng n leokd tigissã sasa. M zo-rãmbã sẽn sõng maamã yĩnga, m maneg n wɩnga ne Biiblã zãmsg la pʋʋsgo. M leb n paama zood sõma ne a Zeova, la sũ-noog me.”

14. A Ziliyẽ maana wãn n paam zo-rãmb sẽn na n naf-a?

¹⁴ Y maanda wãn n paam zo-rãmb sẽn  na n naf-yã? Saam-biig a ye yʋʋr sẽn boond t’a Ziliyẽ, n yaa kãsem-soab yeelame: “Mam sẽn wa n yaa bi-bɩɩga, mam yõga zood ne neb m sẽn da tũud n moond koɛɛgã. B ra tara yẽesem. B sõnga maam tɩ m bãng tɩ koɛɛgã mooneg yaa tʋʋmd sẽn kõt sũ-noog wʋsgo. Mam wa n yãka yam n na n lebg so-pakda. M da pa tar zo-rãmb wʋsg ye. La m bãngame tɩ yaa m sẽn da baood zo-rãmb m rog-taasã sʋk balã yĩnga. Masã m tʋmda Betɛllẽ wã, n tar zo-rãmb me beenẽ. B mak-sõngã sõnga maam tɩ m zãag m meng ne reem nins sẽn pa sõma wã. La woto kɩtame tɩ m paam zood sõma ne a Zeova.”

15. Bõe la a Poll yeel a Tɩmote, tũud-n-taarã wɛɛngẽ? (2 Tɩmote 2:20-22)

¹⁵ La y sã n wa bãng tɩ ned n be tigingã pʋgẽ n pa tũud-n-ta-sõngo, y maanda wãna? Pipi kiris-nebã wakatẽ, a Poll ra miime tɩ tigingã neb kẽer tagsa la b yel-manesem pa sõma ye. Rẽ n so t’a yeel a Tɩmote t’a zãag a meng ne-ba. (Karm-y 2 Tɩmote 2:20-22.) Tõnd zoodã ne a Zeova wã tara yõod wʋsgo. Y modga wʋsg n paam a Zeova zoodo. Dẽnd y pa segd n tall zo-rãmb sẽn na n sãam yãmb ne y saasẽ Ba wã zoodã ye.—Yɩɩn. 26:4.

16. Bõe la y tõe n yãk yam n maane?

¹⁶ Yãk-y yam n maan bũmb kẽer sẽn na n naf-yã. Yãk-y yam n maan bũmb kẽer sẽn na n paas y tẽebã pãnga, la sẽn na n sõng-y tɩ y lebg kiris-ned tẽeb sẽn bɩ. (Efɛ. 3:16) Wala makre, y tõe n modgame tɩ y sẽn yãk wakat ning n zãmsd Biiblã la y karemd-a wã ra vaand ye. (Yɩɩn. 1:2, 3) Y tõe n maneg n pʋʋsda naoor wʋsgo, la ne y sũur fãa n yɩɩd pĩndã. Tõeeme me tɩ y segd n maana gũusg ne reem nins y sẽn nongã, wall n gũusdẽ n da sãamd y sẽkã ye. (Efɛ. 5:15, 16) A Zeova sã n neẽ tɩ y maanda y sẽn tõe fãa sẽn na yɩl tɩ y tẽebã bɩ, noom-a lame.

17. Y sã n sõngd neb a taabã, wãn to la nafd yãmb mengã?

¹⁷ Y sã n sõngd nebã, y tẽebã bɩtame. A Zeezi yeelame tɩ “kũun wata ne sũ-noog  n yɩɩd reegre.” (Tʋʋ. 20:35) Y sã n dɩkd y sẽkã la y pãngã n sõngd neb a taabã, na n naf-y-la wʋsgo. Wala makre, y tõe n yãka yam n sõngd y tigingã neb nins sẽn kʋʋlã, wall sẽn ka-b laafɩ wã. Y tõe n sõngd-b-la ne teed kẽer raabo, bɩ n sõng-b tɩ b bãng b sẽn na n tʋmd ne b tablɛt-rãmbã wall b pogtaabl-dãmbã to-to. Y tõe n yãka yam n wa lebg kãsem-sõngda, n paam n sõng tigingã neb sõma. (Fili. 2:4) Y sã n taasd nebã Wẽnnaam Rĩungã koe-noogã, wilgdame tɩ y nong-b lame. (Mat. 9:36, 37) Sã n tõeyã, bɩ y yãk yam n wa lebg so-pakda, bɩ n tɩ tʋmd Betɛllẽ, wall n tɩ sõngd n met siglgã roto.

18. Y sã n kẽes y meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ, wãn to la tõe n naf-yã?

¹⁸ Y sã n kẽes y meng zãng a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ, y na n paam n maana bũmb wʋsg a Zeova siglgã pʋgẽ, tɩ paas y tẽebã pãnga. Wala makre, y sã n yaa so-pakda, y tõe n paam n kẽnga Rĩungã koe-moondb lekolle. Y tõe n paamame me n tɩ tʋmd Betɛllẽ wã, wall n sõngd n met siglgã roto. Saam-bi-poak a ye sẽn yaa so-pakda, n tar yʋʋm 21 t’a yʋʋr boond t’a Katlin yeelame: “M lisgã poore, mam sẽn da moond koɛɛgã ne koe-moondb sẽn tar minimã n sõng maam n tɩ yɩɩd tɩ m paam zood sõma ne a Zeova. B mak-sõngã sõng-m lame tɩ m maneg n wɩng ne Biiblã zãmsgo, la m paam minim nebã zãmsgã wɛɛngẽ n paase.”

19. Y sã n ket n modgd n bɩɩsd y tẽebã, bark-bʋs la y na n paame?

¹⁹ Y sã n kell n modg n bɩɩsd y tẽebã, a Zeova na n ning-y-la barka. Leb n na n sõng-y lame tɩ ra rɩk y sẽkã la y pãngã n maand bũmb sẽn ka yõod ye. Y na n gila zu-loees nins yam-yãkr sẽn pa sõma sẽn wat ne wã. (1 Zã 2:17) Y na n paama sũ-noogo, y vɩɩmã me na n talla barka. (Yel. 16:3) Y mak-sõngã na n nafa y tẽed-n-taasã. (1 Tɩm. 4:12) La sẽn tɩ yɩɩd fãa, y na n paama sũur pʋgẽ bãane, y sẽn mi tɩ y tata a Zeova yam, la tɩ y tara zood sõma ne-a wã yĩnga.—Yel. 23:15, 16.