1-2. Tʋʋm-bʋs la kãsem-soab tʋmda?

 YÃMB sã n yaa kãsem-sõngd tɩ kaoos bilfu, tõe tɩ y zoe n bɩɩsa zʋg-sõma wʋsg y sẽn segd n bɩɩs tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-soabã. Yãmb dat n tʋma “tʋʋm-sõng” ning kãsem-dãmbã sẽn tʋmdã bɩ?—1 Tɩm. 3:1.

² Tʋʋm-bʋs la kãsem-soab tʋmda? A lʋɩta taoor koɛɛgã mooneg pʋgẽ, a tʋmda wʋsg n kengd a tẽed-n-taasã raood la a zãmsd-ba, la a kengd b tẽebã ne a no-goamã la a mak-sõngã. Sɩd bee bʋʋm la Biiblã sẽn boond kãsem-dãmbã sẽn tʋmd wʋsgã tɩ “kũun sẽn yaa rapã.”—Efɛɛ. 4:8.

3. Bõe la saam-biig tõe n maan tɩ b yãk-a t’a lebg kãsem-soaba? (1 Tɩmote 3:1-7; Tɩte 1:5-9)

³ Bõe la y segd n maan tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-soaba? Bao n lebg kãsem-soab yaa toor ne tʋʋm baoobo. Naoor wʋsgo, f sã n tar minim tʋʋm ning wɛɛngẽ seka b na rɩk-f tʋʋma. La y sã n dat tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-soaba, y sã n tar minim koɛɛgã mooneg la nebã zãmsg wɛɛngẽ bal pa sek ye. Y segd n bɩɩsa zʋg-sõma nins kãsem-soab sẽn segd n bɩɩs tɩ be 1 Tɩmote 3:1-7 ne Tɩt 1:5-9 pʋgẽ wã. (Karm-y-yã.) Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n goma zʋg-sõma kãsem-dãmbã sẽn segd n bɩɩs yelle. Yaa zʋg-sõma b sẽn segd n bɩɩs zĩis a tãab wɛɛngẽ: B sẽn tõe n maan to-to n paam yʋ-noog tigingã pʋgẽ la yɩng rãmbã nengẽ, b sẽn tõe n kõ mak-sõng zakã zãab wɛɛngẽ, la b sẽn tõe n sõngd tigingã neb ne yamleoogã wɛɛngẽ.

 Y SẼN TÕE N MAAN TO-TO N PAAM YƲ-NOOGO

4. Yɩ “ned sẽn pa tar taalã” rat n yeelame tɩ bõe?

⁴ Y sã n dat n wa lebg kãsem-soaba, y “segd n yɩɩ ned sẽn pa tar taale,” rat n yeel tɩ y segd n yɩɩ ned sẽn tar yʋ-noog tigingã pʋgẽ, y sẽn zãad y meng sõma tɩ ned pa tõe n yã bũmb n dõd-y-yã yĩnga. Sẽn paase, y “segd n tara kaset-sõng yɩng rãmbã nifẽ.” Sẽn pa-b tẽedbã tõe n wɩta yãmb y sẽn yaa kiris-nedã yĩnga, la b pa segd n yã bũmb b sẽn tõe n tik n yeel tɩ y yaa pʋ-lik soab wall tɩ y pa zãad y meng sõma ye. (Dãn. 6:4, 5) Sok-y meng yaa: ‘M tara yʋ-noog tigingã pʋgẽ la yɩng rãmbã nifẽ bɩ?’

5. Bõe la y tõe n maan n wilg tɩ y yaa “ned sẽn nong sẽn sõmbe”?

⁵ Y sã n yaa “ned sẽn nong sẽn sõmbe,” y na n geta y taabã zʋg-sõma wã la y pẽgd-b rẽ yĩnga. Y na n maanda y taabã neere, hal n maandẽ tɩ zʋʋgd y sẽn segd n maanã. (1 Tes. 2:8) Bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsg tɩ kãsem-soab yɩ ned sẽn nong sẽn sõmbe? Bala rẽ na n kɩtame t’a baood sẽk n tʋʋmd a tʋʋmã sõma tigingã pʋgẽ, la a kengd a tẽed-n-taasã raood ne sũ-noogo. (1 Pɩy. 5:1-3) Baa rẽ sẽn baood modgr wʋsgã, a na n paama sũ-noog wʋsg a sẽn sõngd a taabã yĩnga.—Tʋʋ. 20:35.

6. Wãn to la y tõe n wilg tɩ y nonga sãamb reegre? (Ebre-rãmbã 13:2, 16; ges-y fotã me.)

⁶ Y tõe n wilgame tɩ y yaa “ned sẽn maand sãamb sãando,” y sã n maand neb a taabã neere, baa neb nins sẽn pa y zo-rãmbã. (1 Pɩy. 4:9) Sebr a yembr wilga ned sẽn maand sãamb sãand sẽn yaa to-to wã, n yeel tɩ “yaa ned sẽn maand baa neb nins a sẽn pa mi wã neere, la t’a sakd n deegd-b-la a zakẽ wã ne sũ-noogo.” Sok-y meng yaa: ‘Neb a taabã geta maam wa ned sẽn nong sãamb reegr bɩ?’ (Karm-y Ebre-rãmb 13:2, 16.) Ned sẽn nong sãamb reegr maanda sãan buud fãa neere. Wala makre, sẽn yaa-b naong rãmbã, saam-biis nins sẽn wat n wɛgsd sõss d tigingẽ wã, la neb nins sẽn tʋmd wʋsg b tẽed-n-taasã yĩngã, wala tigims sull yel-gɛtbã.—Sɩng. 18:2-8; Yel. 3:27; Luk 14:13, 14; Tʋʋ. 16:15; Rom. 12:13.

7. Wãn to la kãsem-soab wilgd t’a “pa ligd-noanga”?

⁷ Y segd n yɩɩ ned “sẽn pa ligd-noanga,” rat n yeel tɩ pa segd n yɩ ligdã la teedã  baoob n pak-y n yɩɩd ye. Y yaa naong soab tɩ y yaa rakãagr me, y segd n lʋɩɩsa Rĩungã yɛl taoor y vɩɩmã nens fãa pʋsẽ. (Mat. 6:33) Y segd n baooda sẽk n tʋmd a Zeova tʋʋmã, n get y zakã rãmb yelle, la y sõngd tigingã nebã wa y sẽn tõe tɛka, n kẽesd-y paoongã rẽ pʋgẽ. (Mat. 6:24; 1 Zã 2:15-17) Sok-y meng yaa: ‘M tagsg yaa wãn ne ligdã? M kɩtdame tɩ bũmb nins m sẽn tarã sekd-m bɩ, bɩ m modgdame n na n paam ligd la teed wʋsgo?’—1 Tɩm. 6:6, 17-19.

8. Wãn to la y tõe n wilg tɩ y yaa ned sẽn “maand gũusg bũmb fãa pʋgẽ” la tɩ y yaa “yõk-m-meng soaba”?

⁸ Y sã n yaa “ned sẽn maand gũusg bũmb fãa pʋgẽ” la “yõk-m-meng soaba,” y na n maanda bũmb fãa tɩ zemsdẽ. Wala makre, y pa na n yɩ yõ-be-neda, wall ned sẽn yũud rãam wʋsg ye. Y na n maanda gũusg mengã manegrã la reemã wɛɛngẽ. Y pa na n dɩkd dũniyã rãmb togs-n-taar ye. (Luk 21:34; Zak 4:4) Y na n tõogda y menga, baa ned sã n wa baood y noore. Y pa na n yɩ “rã-yũud-kãaga,” wall ned b sẽn mi t’a yũuda rãam wʋsg ye. Sok-y y meng yaa: ‘Mam sẽn vɩ to-to wã wilgdame tɩ m maanda gũusg bũmb fãa pʋgẽ la tɩ m yaa yõk-m-meng soab bɩ?’

9. Bõe n wilgd tɩ ‘ned yam vẽename,’ la t’a “pa nong zũnd-zãnde”?

⁹ Y sã n yaa “ned yam sẽn vẽenẽ,” yell buud fãa taoore y na n tika Biiblã sagls n tags n bãng y sẽn segd n maanega. Y tika sagl-kãens n tags sõma n paam yam-vẽenem la bãngre. Y pa ned sẽn yɩt tao-tao n yãk yam ye. Y rengd n bao n wʋma yell vɩʋʋg n yaool n yãk yam. (Yel. 18:13) Woto kɩtdame tɩ y bãngd n yãkd yam tɩ zemsd ne a Zeova sẽn get yɛlã to-to wã. Y sã n yaa “ned sẽn pa nong zũnd-zãnde,” y na n siginda y yɛlã sõma la y maand bũmb fãa a wakate. Nebã na n neeme tɩ y yaa ned b sẽn tõe n teege, la tɩ kãsem-dãmbã sã n kõ-y tʋʋmde, y tũuda saglsã n tʋm-a. Zʋg-sõma-kãens na n kɩtame tɩ y paam yʋ-noogo. Masã, d ges zʋg-sõma nins Biiblã sẽn yeel tɩ kãsem-soab segd n tallame, n tõog n kõ mak-sõng zak zãab wɛɛngẽ wã.

KÕT-Y MAK-SÕNG Y ZAKÃ ZÃAB WƐƐNGẼ

10. Bõe la rao tõe n maan n wilg t’a “zãada a zak sõma”?

¹⁰ Y sã n kẽe kãadem la y rat n lebg kãsem-soaba, b na n gesa y zakã rãmb manesmã me. Rẽ n so tɩ y segd n yɩ “ned sẽn zãad a zak sõma.” Nebã segd n neeme tɩ y nonga y zakã rãmba, la tɩ y pa reemd ne b yell gesg ye. Wala makre, y na n lʋɩta taoor tũudmã tʋʋm wɛɛngẽ. Bõe yĩng tɩ rẽ tar yõodo? Tẽn-tʋmd a Poll sokame yaa: “Ned sã n pa mi a sẽn na n zã a zak to-to, a na n yɩɩ wãn n ges Wẽnnaam tigingã yelle?”—1 Tɩm. 3:5.

11-12. Zak soab sã n dat n lebg kãsem-soaba, bõe yĩng tɩ tar yõod t’a zakã rãmb me tall manesem-sõngo? (Ges-y fotã me.)

¹¹ Y sã n tara kamb sẽn ket n yaa bõonego, bɩ y modg tɩ b yɩ “sakdb la b zãad b mens sõma.” Y segd n zãmsd-b lame la y kibind-b ne nonglem. Yaa vẽeneg tɩ y ratame tɩ y kambã nong reem la laad wa kamb a taabã. La y segd n sõng-b lame tɩ b bãng sakr la waoogre, la b zãad b mens sõma. Sẽn paase, y segd n maana y sẽn tõe n sõng-b tɩ b bao a Zeova zoodo, n tũud Biiblã saglsã la b modgd sẽn na yɩl n wa reeg lisgu.

¹² Y sã n tara kamba, b segd n “yaa tẽedb sẽn pa tar taal b sẽn vɩ vɩ-yook yĩnga, wall b sẽn yaa tõatb yĩng” ye. Biig  sẽn deeg lisg sẽn ket a ba zakẽ sã n maan yel-wẽn-kãsenga, tõe n kɩtame tɩ b pa kõ a ba wã tʋʋmd tigingã pʋgẽ bɩ? Ba wã sã n pa wubd a kambã sõma, tõe n kɩtame t’a pa tõog n lebg kãsem-soaba, wall a kell n yɩ kãsem-soab ye.—Ges-y yʋʋmd 1996 zĩ-likr kiuug rasem 15 Gũusg Gasgã s.n. 21 s. a 6-7.

GES-Y TIGINGÃ YELLE

13. Bõe la y tõe n maan n wilg tɩ y “pa dem-deme,” la tɩ y pa “tɩta-neda”?

¹³ Saam-biis nins sẽn tar zʋg-sõma wã nafda tigingã neb wʋsgo. Rao “sẽn pa dem-dem” sõngdame tɩ zems-n-taar be tigingã pʋgẽ. Y sã n dat tɩ neb a taabã neẽ tɩ y pa dem-deme, y segd n maagda y yĩng n kelgd-ba, la y baood n wʋmd b tagsa wã võore. Mams-y wa yãmb sẽn na n zoe n yaa kãsem-soaba. Kãsem-dãmbã sã n maan tigsg n yãk yam bũmb ning wɛɛngẽ tɩ pa kɩɩsd Biiblã noor wall a saglga, y na n sak n teela b yam-yãkrã baa y sã n da ratame tɩ b yãk yam a to bɩ? Ra yɩ “tɩta-nedã” rat n yeelame tɩ y pa na n pẽdgd n maand yɛlã wa y sẽn dat bal ye. Y miime tɩ tara yõod tɩ y kelg sagendb wʋsg saglse. (Sɩng. 13:8, 9; Yel. 15:22) Y pa na n yɩ “zab-zabda” wall “ned sũur sẽn yikd tao-tao” ye. Y pa na n yɩ ned sẽn paoogd a taab wall sẽn nong no-koɛɛm ye. Y na n yɩɩ nin-bʋgsg la ned sẽn gomd ne gũusgu. Y sẽn yaa ned sẽn baood laafɩ wã, y na n maana y sẽn tõe fãa tɩ laafɩ be yãmb ne neb a taabã sʋka, baa rẽ maaneg sã n wa pa nana. (Zak 3:17, 18) Y sẽn gomd ne bʋgsmã tõe n kɩtame tɩ ned sũur sẽn yik sigi, baa neb nins sẽn pa nong tõnd tũudmã.—Bʋ. 8:1-3; Yel. 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24.

14. B sẽn yeel tɩ kãsem-soab “pa segd n yɩ ned sẽn nan lebg kiris-ned paalem,” la t’a segd n yɩɩ “ned sẽn maand sɩdã” võor yaa bõe?

¹⁴ B pa segd yãk rao “sẽn nan lebg kiris-ned paalem” t’a lebg kãsem-soab ye. Baa sẽn pa tɩlɛ tɩ y gũ yʋʋm wʋsg y lisgã poorã, yɩl n lebg kiris-ned tẽeb sẽn bɩ rɩkda sẽka. Nand tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-soaba, y segd n wilgame tɩ y yaa sik-m-meng soaba, la tɩ y sakame n na n  gũ a Zeova t’a wa kõ-y tʋʋmde, wa sẽn yɩ to-to ne a Zeezi wã. (Mat. 20:23; Fili. 2:5-8) Y tõe n wilgame tɩ y yaa “ned sẽn maand sɩda,” y sẽn na n kell n zĩnd a Zeova poorẽ, n tũud a noyã la sagls nins a siglgã sẽn kõtã.—1 Tɩm. 4:15.

15. Yaa tɩlɛ tɩ kãsem-soab yɩ ned sẽn tar minim wʋsg sõssã wɛgsg wɛɛngẽ bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

¹⁵ Biiblã yeela vẽeneg tɩ kãsem-soab segd n yɩɩ ned “sẽn mi neb zãmsgo.” Woto rat n yeelame tɩ y segd n yɩɩ ned sẽn tar minim wʋsg sõssã wɛgsg wɛɛngẽ bɩ? Ayo. Kãsem-dãmb n be n pa tar minim wʋsg sõssã wɛgsg wɛɛngẽ ye. La b tara minim koɛɛgã mooneg wɛɛngẽ, la tɩ kaag b tẽed-n-taag n keng a tẽebã wɛɛngẽ. (Ges-y 1 Korẽnt rãmb 12:28, 29 ne Efɛɛz rãmb 4:11.) Baa sã n pa tɩlɛ tɩ y tall minim wʋsg sõssã wɛgsg wɛɛngẽ, y segd n ket n maanda modgr n paasd y minimã. Bõe la y tõe n maan tɩ sõng-yã?

16. Bõe la y tõe n maan tɩ y goamã kẽ nebã? (Ges-y fotã me.)

¹⁶ Y segd n “gãda gomd ning b sẽn tõe n teegã kãn-kãe.” Y sã n dat n paas y minim nebã zãmsgã wɛɛngẽ, y segd n modgame tɩ y sã n wa wɛgsd sõsg wall y sã n wa na n kõ ned saglga, bɩ tik Wẽnnaam Gomdã. Rẽ n so tɩ y segd n zãmsd Biiblã la siglgã sɛbã sõma. (Yel. 15:28; 16:23) Y sã n wa zãmsdẽ bɩ y maag y yĩng n ges b sẽn bilgd vɛrse-rãmbã võor to-to wã. Y sã n wa wɛgsd sõsg bɩ y modg tɩ y goamã kẽ kɛlgdbã. Y sã n dat n paas y minimã, y tõe n kosa kãsem-dãmb sẽn tar minim saglse, la y modg n tũ sagl-kãense. (1 Tɩm. 5:17) Kãsem-soab segd n yɩɩ ned sẽn tõe n keng a tẽed-n-taasã raoodo. La wakat ninga, a segd n kõo saglga, wall a “wilg kɩɩsdbã b kongr” menga. Sẽn yaa a soab fãa, kãsem-soab segd n yɩɩ nin-bʋgsgo. Y sã n maand rẽ ne bʋgsem la nonglem, la y tikd y zãmsgã Wẽnnaam Gomdã zugu, y goamã na n kẽeda nebã. Bala y rɩkda a Zeezi sẽn yaa Karen-saam-kãsengã togs-n-taare.—Mat. 11:28-30; 2 Tɩm. 2:24.

 KET-Y N MODGD-Y-YÃ

17. a) Bõe n tõe n sõng kãsem-sõngd t’a kell n modg sẽn na yɩl n wa lebg kãsem-soaba? b) Kãsem-dãmbã sã n wa get b sã n tõe n yãka saam-biig t’a lebg kãsem-soaba, bõe la b pa segd n yĩmi? (Ges-y zĩ-gũbrã: “ Y sã n wa gomd saam-biig yãkr yell bɩ y ra yɩ dem-dem ye.”)

¹⁷ Kãsem-sõngdb kẽer sã n ges zʋg-sõma nins fãa b sẽn segd n bɩɩs tɩ b yãk-b tɩ b lebg kãsem-dãmbã, b tõe n tagsdame tɩ b pa na n tol n tõog n lebg kãsem-dãmb ye. La tẽeg-y t’a Zeova ne a siglgã pa baood tɩ y bɩɩs zʋg-sõma-kãens fãa tɩ zems kɛpɩ ye. (1 Pɩy. 2:21) Sẽn paase, yaa a Zeova vʋʋsem sõngã sẽn tar pãng wʋsgã n na n sõng-y tɩ y bɩɩs zʋg-sõma wã. (Fili. 2:13) Zʋg-sõng takɩ n be y sẽn dat n bɩɩs bɩ? Pʋʋs-y-yã a Zeova n gom rẽ yelle. Maan-y vaeesg zʋg-sõng-kãng zugu, la y kos kãsem-soab t’a wilg-y y sẽn tõe n maan to-to n bɩɩs-a sõma.

18. Bõe la b sagend kãsem-sõngdbã fãa tɩ b maane?

¹⁸ Bɩ d fãa ket n modgd n bɩɩsd zʋg-sõma nins yell d sẽn gom sõs-kãngã pʋgẽ wã, baa sẽn zoe n yaa-b kãsem-dãmbã. (Fili. 3:16) Y yaa kãsem-sõngd bɩ? Ket-y n tʋmd-y wʋsg n sõngd y tẽed-n-taasã. Kos-y-yã a Zeova t’a sõng-y tɩ y paam minim sẽn na yɩl n tõog n tʋm a tʋʋmdã sõma, la y sõng tigingã nebã. (Eza. 64:8) Bɩ a a Zeova ning-y bark wʋsgo, y sẽn modgd n na n wa lebg kãsem-soabã.