1-2. Biig sã n sok sokr d sẽn tẽed bũmb ninsã wɛɛngẽ, a roagdbã manesem segd n yɩɩ wãna?

 NEB wʋsg na n sak n deegame tɩ kamb wubr yaa tʋʋmd meng-menga. Yãmb sã n tara biig sẽn ket n paoodẽ, d pẽgd-y lame, y sẽn modgd wʋsg sẽn na yɩl n sõng-a t’a tẽebã paam pãngã yĩnga. (Tõo. 6:6, 7) La y biigã sã n wa bɩtẽ, a tõe n wa sokd-y-la sogsg d sẽn tẽed bũmb ninsã wɛɛngẽ. Wala makre Biiblã noyã wɛɛngẽ.

² Y biigã sã n wa sɩng sogsgo y tõe n maanda rabeem bilfu. Y tõe n getame meng t’a sogsg kẽer wilgdame t’a tẽebã lebda poorẽ. La sɩd-sɩda, biig sã n bɩtẽ yaa tɩlɛ t’a sok sogsg sẽn na yɩl n maneg n kɩs sɩd ne a sẽn tẽed bũmb ninsã. (1 Kor. 13:11) Rẽnd y pa segd n maan dabeem ye. Y biigã sã n pelg a pʋg n sok sokr fãa, y tõe n gesa rẽ wa segb y sẽn paam n na n sõng-a t’a tagsd sõma.

3. Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

³ Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa roagdbã sẽn tõe n sõng b biig wall b kamb to-to tɩ b maneg n kɩs sɩd ne bũmb nins b sẽn tẽedã, tɩ b nand Biiblã noyã, la b gomd bũmb nins b sẽn tẽedã yelle. D leb n na n yãa kambã sogsgã sẽn tar yõodã võore, la bũmb kẽer y sẽn tõe n naag y kambã n maan tɩ pak sor tɩ y gom bũmb nins d sẽn tẽedã yelle.

SÕNG-Y Y BIIGÃ T’A MANEG N KƖS SƖD NE BŨMB NINS A SẼN TẼEDÃ

4. Sogs-bʋs la biig tõe n soke, la bõe yĩnga?

⁴ Roagdb nins sẽn yaa kiris-nebã miime tɩ biig pa rogd ne tẽeb ye. Yãmb mengã pa rog n tẽed a Zeova ye. Yaa woto ne y biigã me. Y biigã tõe n wa sokda a meng yaa: ‘Bõe n  wilgd tɩ Wẽnnaam beeme? Mam tõe n kɩsa sɩd ne Biiblã sẽn yetã bɩ?’ Sɩd me Biiblã sagend-d lame tɩ d tags ‘ne d yamã,’ la tɩ d ‘mak bũmb fãa n gese.’ (Rom. 12:1; 1 Tes. 5:21) Woto wã, wãn to la y tõe n sõng y biig t’a tẽebã pãng paase?

5. Bõe la roagdb tõe n maan n sõng b biig t’a kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã? (Rom dãmbã 12:2)

⁵ Sagl-y y biigã t’a bao kaset toor-toor sẽn na n kɩt t’a kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã. (Karm-y Rom dãmb 12:2.) Y biig sã n wa sok-y sokre, y tõe n bẽda ne rẽ n wilg-a a sẽn tõe n tall vaeesgã tʋʋm-teedã n bao a sokrã leoor to-to. Wala makre, a tõe n talla Index des publications des Témoins de Jéhovah ne Vaeesg sebre, a Zeova Kaset rãmbã yĩnga n bao a sokrã leoore. Vaeesg sebrã pʋgẽ, a sã n kẽ zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Biiblã” n ges “Wẽnnaam n vẽneg tɩ b gʋlsã” tẽngre, a na n yãa kaset buud toor-toor sẽn wilgd tɩ Biiblã pa sebr ninsaalb sẽn gʋls bal ye. Yaa “Wẽnnaam gomde.” (1 Tes. 2:13 ) Wala makre, a tõe n maana vaeesg tõnd sɛbã pʋsẽ n bao sõss sẽn gomd Niniiv sẽn da yaa Asiiri galʋ-tẽngã yelle. Pĩndã, bãngdb kẽer da yetame tɩ Niniiv pa tẽng sẽn sɩd zĩnd ye. La yʋʋmd 1850 soabã sẽnese, tẽn-vaeesdbã vaeesame n yã Niniiv raboogã, tɩ wilgdẽ tɩ Biiblã sẽn yet bũmb ningã yaa kɛpɩ. (Sof. 2:13-15) A sã n dat n bãng Niniiv sãoongã sẽn pids Biiblã bãngr-goam to-to, a tõe n gesa yʋʋmd 2021 sɩpaolg kiuug Gũusg Gasgã sõsg ning gom-zug sẽn yaa: “Yãmb ra miime bɩ?” A sã n mak b sẽn yet bũmb nins tõnd sɛbã pʋsẽ wã ne bãngdbã sɛbã sẽn yet bũmb ninsã, a na n yãa kaset buud toor-toor sẽn na n kɩt t’a maneg n kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã.

6. Wãn to la roagdb tõe n sõng b biig t’a tags sõma n bãng a sẽn tõe n kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã võore? Rɩk-y makre. (Ges-y fotã me.)

⁶ Sõng-y y biigã t’a tags sõma n bãng a sẽn tõe n kɩs sɩd ne Biiblã sẽn yetã võore. Roagdbã tara segb buud toor-toor b sẽn tõe n tũnug ne n sõs ne b biiga, n gom Biiblã yelle, wall Wẽnnaam yelle. Y tõe n paama segb a woto y sã n wa tũ taab n kẽng zĩis kẽere. Wala makre, y sã n wa kẽng miize pʋgẽ n na n tɩ gilg n ges te-kʋda, pa rẽ bɩ y kẽe ẽntɛrnetẽ wã n na n ges teed a woto buudu, y sã n wa kẽng zẽed zĩigẽ, wall y kẽngame n na n tɩ kaag a Zeova Kaset rãmbã biru. Mams-y wa y sẽn na n get video sẽn wilgd pĩnd wẽndẽ yɛla. Y tõe n tika kibar wall bũmb sẽn be video wã pʋgẽ tɩ Biiblã gomd a yelle, n sõng y biigã t’a bãng tɩ Biiblã sẽn yetã yaa takɩ. Y tõe n goma a Mesa kugrã yell ne y biigã. Yaa kugr b sẽn pees na maan yʋʋm  tus a tã rũndã, tɩ Wẽnnaam yʋ-peellã be a zugu. Rũndã-rũndã, kug-kãng bee miize di Luuvr sẽn be Paari sẽn yaa Fãrens na-tẽngã. Sẽn paase a Zeova Kaset rãmbã biru-kãsengã sẽn be Warwik sẽn yaa Niuyork soolmẽ wã, b paka miize n pʋd a yʋʋrã tɩ “Biiblã ne Wẽnnaam yʋʋrã.” Miize-kãng pʋgẽ, kugr b sẽn pees tɩ wõnd a Mesa kugrã n be be. A Mesa kugrã zugu, gʋlsem n be be n wilgdẽ tɩ Mowaab rĩm a Mesa tõdga Israyɛll rĩmã. Rẽ zemsa ne Biiblã sẽn yet bũmb ningã. (2 Rĩm. 3:4, 5) Yãmb biigã sã n yã kaset nins sẽn wilgd tɩ Biiblã goamã yaa sɩd la takɩ wã a toore, a tẽebã pãng na n paasame.—Ges-y 2 Kibay 9:6.

7-8. a) Bõn-naandsã sẽn sigl to-to n yaa neebã wilgda tõnd bõe? Rɩk-y makre. (Ges-y fot-rãmbã me.) b) Sogs-bʋs n tõe n sõng y biig t’a kɩs sɩd tɩ Naand n be?

⁷ Sagl-y y biigã t’a tags bõn-naandsã zugu. Yãmb ne y biigã sã n wa kẽnd weoogẽ wall zẽed zĩigẽ, y tõe n tika bũmb sẽn sigl sõma zug n sõs ne-a. Bõe yĩnga? Bala wilgdame tɩ yaa yam-kãseng soab n naan bõn-kãnga. Wala makre, na maan yʋʋm wʋsg masã, siãnsã bãngdb maanda vaeesg bõn-naands nins sẽn yaa gõdem-gõdmã zugu. Bãngd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Nicola Fameli yeelame tɩ f sã n sõd bõn-naands nins sẽn yaa gõdem-gõdmã bũmb toor-toorã, f yãtame tɩ b sẽn sigl to-to wã yaa a yembre. B boonda b sẽn sigl to-to wã tɩ la Suite de Fibonacci. D tõe n yãa bõn-naands buud toor-toor sẽn yaa gõdem-gõdme. Wala makre, ãd-sul kẽere, garwend sãnda, tɩɩs kẽer vãado, la tɩɩs sãnda puudu. a

⁸ Y biigã sã n wa zãmsd siãnsã lekollẽ wã, a na n bãngame tɩ bũmb fãa tũuda noya. Wala makre, a na n bãngame tɩ pãng buud n be n kɩtdẽ tɩ f sã n lobg kugr yĩngr bɩ a lebg n lʋɩ. Yaa pãn-kãng n kɩtd tɩ pemsmã tõnd sẽn vʋʋsdã be tẽngã zugu, la a kɩtdẽ tɩ mogrã koom mi n zẽkdẽ wall a sigda. Pãn-kãng sã n da ka be, d ra pa na n tõog n vɩɩmd tẽngã zug ye. Ãnda n naan pãng ning sẽn kɩt tɩ bũmb fãa be a zĩigẽ wã? Ãnda n kɩt tɩ bõn-naandsã sigl sõma tɩ pa yaarã? Y biigã sã n bʋgs sogsg a woto zugu, tõe n kɩtame t’a maneg n kɩs sɩd tɩ yaa Wẽnnaam n naan bũmb fãa. (Ebre. 3:4) Y tõe n wa sok-a lame yaa: “Sã n mik tɩ yaa Wẽnnaam n naan tõndo, pa zems tɩ d tags t’a kõ-d-la noy d sẽn segd n tũ sẽn na yɩl tɩ d vɩɩmã yɩ noog me sɩda?” Rẽ poore y tõe n sõng-a lame t’a bãng tɩ no-kãens bee Biiblã pʋgẽ.

 SÕNG-Y Y BIIGÃ T’A WA NAND BIIBLÃ NOYÃ

9. Bõe n tõe n wa kɩt tɩ biig sok sokr n na n bãng Biiblã noyã tũub sã n sɩd tara yõodo?

⁹ Y biig sã n sokd-y sogsg n na n bãng Biiblã saglsã tũub sã n sɩd tara yõodo, bɩ y bao n bãng bũmb ning sẽn kɩt t’a sokd woto wã. Yaa a sẽn pa tẽed tɩ Biiblã sẽn yetã yaa sɩd yĩng bɩ, bɩ yaa a sẽn pa mi a sẽn na n gom to-to n teel bũmb nins a sẽn tẽedã yĩnga? Sẽn yaa a soab fãa, y tõe n zãmsa Vɩɩmd-y wakat sẽn kõn sa! sebrã ne y biigã, n sõng-a t’a wa nand Biiblã noyã. b

10. Bõe la y tõe n maan n sõng y biig t’a bãng t’a segd n baoo a Zeova zoodo?

¹⁰ Sõng-y y biigã t’a bãng tɩ yẽ ne a Zeova zoodã tara yõod wʋsgo. Y sã n wa zãmsd Biiblã ne y biiga, bɩ y tũnug ne sogsg kẽer la fot-rãmbã sẽn be Vɩɩmd-y wakat sẽn kõn sa! sebrã pʋgẽ wã, n bao n bãng sẽn be a sũurẽ wã. (Yel. 20:5) Wala makre, sak a 8 wã pʋgẽ, b maka a Zeova ne zoa sẽn tẽegd tõnd bũmb nins sẽn tõe n kogl-d la naf-dã. Y sã n karem 1 Zã 5:3 n sõs a zug poore, y tõe n soka y biigã yaa: “D sẽn mi t’a Zeova yaa Zo-sõng a woto wã, d manesem segd n yɩɩ wãn ne bũmb nins a sẽn yet tõnd tɩ d maanã?” Tõe n wõnda yaa sokr leokr sẽn pa toogo, la y sã n sok y biigã woto, tõe n kɩtame t’a neẽ tɩ Wẽnnaam sẽn kõt tõnd noyã yaa a sẽn nong-dã yĩnga.—Eza. 48:17, 18.

11. Bõe la y tõe n maan n sõng y biig t’a wa nand Biiblã saglsã? (Yel-bũnã 2:10, 11)

¹¹ Sõs-y ne y biigã Biiblã saglsã tũub sẽn nafd tõnd to-to wã zugu. Y sã n wa naag taab n karemd Biiblã wall daar vɛrse wã, bɩ y gom Biiblã saglsã tũub sẽn naf yãmb zakã rãmb to-to wã yelle. Wala makre, y biigã miime tɩ wɩsg f meng n tʋm la pʋ-peelem tara yõod bɩ? (Ebre. 13:18) Y leb n tõe n sõnga y biigã t’a bãng tɩ d sã n tũud Biiblã saglsã, paasda d yĩnsã laafɩ la d sũ-noogã. (Yel. 14:29, 30) Y sã n wae n sõsd ne y biigã woto, tõe n kɩtame t’a maneg n nand Biiblã saglsã.—Karm-y Yel-bũn 2:10, 11.

12. Bõe la rao a ye maan n sõng a biig t’a wa nand Biiblã saglsã?

¹² A Stiiv sẽn yaa saam-biig sẽn be Fãrensã wilga yẽ ne a pagã sẽn maan to-to n sõng b biig a Etan sẽn yaa bi-bɩɩgã t’a bãng t’a Zeova sẽn kõt tõnd noyã yaa a sẽn nong-dã yĩnga. A yeelame: “D mi n sok-a lame yaa: ‘Fo tagsdame tɩ yaa bõe yĩng t’a Zeova rat tɩ d tũ no-kãngã? Wãn to la no-kãngã wilgd t’a Zeova nonga tõndo? Fo sã n pa tũ noorã, bõe n tõe n maane?’” B sẽn wae n sõsd ne a Etan woto wã sõng-a lame t’a kɩs sɩd t’a Zeova noyã yaa d neer yĩnga. A Stiiv paasame: “D sẽn da ratã yaa d sõng a Etan t’a bãng tɩ Biiblã saglsã sõmblem yɩɩda ninsaalbã sagls hal zĩig sẽn zãre.”

13. Bõe la roagdb tõe n maan n sõng b biig t’a zãms Biiblã saglsã tũubu? Rɩk-y makre.

¹³ Zãms-y y biigã Biiblã saglsã tũubu. Bũmb a ye y sẽn tõe n tũnug ne n maan dẽ yaa b sã n wa wilg y biigã sebr a sẽn segd n karme, n wa maan ɛspooze lekollẽ wã. Sebrã pʋgẽ b tõe n gomda neb sẽn yood wall sẽn yaa nen-kɛglem dãmb yelle, tɩ b sẽn gomd b yell to-to wã kɩt tɩ yaa wa b yaa mak-sõngo. Y tõe n sagla y biigã t’a tik Biiblã saglsã n bao n bãng a Zeova tagsg sẽn yaa a soab ne neb nins sẽn tʋmd tʋʋm-kãensã. (Yel. 22:24, 25; 1 Kor. 15:33; Fili. 4:8) Rẽ tõe n sõng-a lame t’a wa tõog n gom a sẽn tẽed bũmb  ninsã yell ne a karen-saambã la a karen-bi-taasã a ɛspooze wã sasa.

WILG-Y Y BIIGÃ A SẼN TÕE N GOM A SẼN TẼED BŨMB NINSÃ YELL TO-TO

14. Bõe yell goam n tõe n yɩ toog ne kiris-neb nins sẽn yaa kom-bɩɩsã, la bõe yĩnga?

¹⁴ Wakat ninga, kiris-neb nins sẽn yaa kom-bɩɩsã mi n yɛɛsdame n pa rat n gom b sẽn tẽed bũmb ninsã yell ye. B sã n wa gomd evolisiyõ wã yell karengã sasa, b tõe n yɛɛsdame n pa rat n kẽes b toog ye. Bõe yĩnga? Tõe tɩ b karen-saam-dãmbã gomda evolisiyõ wã yell wa bũmb sẽn sɩd yaa sɩda. Y sã n yaa roagda, bõe la y tõe n maan n sõng y biig t’a kɩs sɩd ne bũmb nins a sẽn tẽedã?

15. Bõe n tõe n sõng kiris-ned sẽn yaa bi-bɩɩg t’a maneg n kɩs sɩd ne bũmb nins a sẽn tẽedã?

¹⁵ Sõng-y y biigã t’a maneg n kɩs sɩd ne bũmb nins a sẽn tẽedã. Y biigã pa segd n zoe yãnde, a sẽn mi sɩdã Naandã zugã yĩng ye. (2 Tɩm. 1:8) Bõe yĩnga? Siãnsã bãngdb wʋsg me tẽedame tɩ vɩɩmã pa wa puk yaar woto ye. B sã n get bõn-vɩɩsã bũmb fãa sẽn sigl sõma to-to wã, b neeme tɩ yaa yam-kãseng soab n naan-ba. Rẽ n so tɩ b pa tẽed evolisiyõ wã b sẽn zãmsd lekoll-dãmbã fãa la bal pʋsẽ dũniyã gill zugã ye. Bũmb a to sẽn tõe n sõng y biig t’a maneg n kɩs sɩd ne a sẽn tẽed bũmb ninsã yaa a sẽn na n bao n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ saam-biis la saam-bi-pogs a taab kɩs sɩd tɩ Naand n be wã. c

16. Wãn to la roagdb tõe n sõng b biig t’a bãng a sẽn tõe n gom to-to n wilg bũmb ning sẽn kɩt t’a tẽed tɩ Naand n be wã? (1 Pɩyɛɛr 3:15) (Ges-y fotã me.)

¹⁶ Sõng-y y biigã t’a bãng a sẽn tõe n gom to-to n wilg bũmb ning sẽn kɩt t’a tẽed tɩ Naand n be wã. (Karm-y 1 Pɩyɛɛr 3:15.) Y tõe n naaga taab n karem sõss sẽn be jw.org pʋgẽ n gomd evolisiyõ wã yelle. Rẽ poore y biigã tõe n gesa kaset nins b sẽn kõ sõssã pʋsẽ tɩ wilgdẽ tɩ Naand n be wã, n yãk kẽer a sẽn tagsd tɩ na n sõnga a taabã n tɩ yɩɩda, tɩ y sõs rẽ zugu. Tẽeg-y-yã-a t’a pa segd n wẽ no-koɛɛm ne a karen-bi-taasã ye. Sõng-y-yã-a t’a bãng tɩ kẽer sã n sak n na n sõs ne-a, a segd n modgame t’a goamã võor wʋmb yɩ nana, la yɩ goam sẽn na n kɩt tɩ b tags  neere. Wala makre, a karen-bi-taag tõe n yeelame yaa: “Mam tẽeda bũmb ning m sẽn tõe n yã wã bala. La mam zɩ n yã Wẽnnaam ye.” Sã n yaa woto y biigã tõe n yeelame yaa: “Mams wa fo sẽn na n kẽnd we-raoog pʋgẽ ned sẽn ka be, n wa tɩ yã ro-neere. F tagsg na n yɩɩ wãna? Yaa vẽeneg tɩ yaa ned n me roogã. Yaa woto me ne tẽngã ne bũmb nins sẽn be a zugã. B tara Naanda.”

17. Bõe la roagdb tõe n maan n sõng b biig t’a baood segb buud toor-toor n gomd Biiblã yell ne a taabã? Rɩk-y makre.

¹⁷ Sagl-y y biigã t’a baood segb buud toor-toor n gomd Biiblã yell ne a taabã. (Rom. 10:10) D tõe n maka modgr ning y biigã sẽn maand sẽn na yɩl n gomd bũmb nins a sẽn tẽedã yell ne a taabã ne ned sẽn zãmsd yʋʋm-teoog wẽebo. Ned sã n zãmsd yʋʋm-teoog wẽebo, sɩngrẽ wã a pa na n baood n wẽedẽ tɩ yaa noog wʋsg ye. La bilf-bilfu a bãngrã wat n paasame, tɩ wẽebã lebg nana. Woto me, kiris-ned sẽn yaa bi-bɩɩg sã n wa na n gom a sẽn tẽed bũmb ninsã yell ne a taabã, sɩngrẽ wã a pa na n gom bũmb võor wʋmb sẽn yaa toog yell ye. Wala makre a tõe n soka a karen-bi-taag yaa: “Fo miime tɩ bãngdbã wae n geta bõn-naandsã n maand bũmb a taab sɩda? Tɩ m wilg-f video sẽn gomd rẽ yelle.” B sã n ges video sẽn be jw.org zĩig ning b sẽn gʋls tɩ Yaa Wẽnd n naan bɩ, bɩ wa n bee woto bala? n sa, a tõe n sok-a lame yaa: “Bãngd sã n ges bõn-naandg n maan bũmbu, nebã pẽgd-a lame. Woto wã, ãnda la b segd n pẽge, bũmb ning yẽ sẽn ges n maanã yĩnga?” Sõsg a woto tõe n kɩtame t’a karen-bi-taagã rat n bãng a Zeova n paase.

KELL-Y N SÕNG-Y Y BIIGÃ T’A PAASD A TẼEBÃ PÃNGA

18. Bõe la roagdb tõe n maan n sõng b biig t’a maneg n tẽ Wẽnnaam?

¹⁸ Rũndã-rũndã neb wʋsg pa tẽed a Zeova ye. (2 Pɩy. 3:3) Woto wã, yãmb a roagdba, y sã n wa zãmsd Biiblã ne y biig bɩ y sagl-a t’a zãms bũmb kẽer sẽn na n kɩt t’a maneg n nand Wẽnnaam Gomdã la a noyã. Gom-y ne y biigã a Zeova bõn-naandsã sẽn be rasãndã yelle, tɩ sõng-a t’a tags sõma t’a tẽebã pãng paase. Gom-y Biiblã bãngr-goam nins sẽn zoe n pidsã yell ne-a. La sẽn yɩɩd fãa, naagd-y y biigã n pʋʋsdẽ, la y pʋʋsd a yĩnga. Y tõe n kɩsa sɩd tɩ y sã n maand woto sẽn na yɩl n sõng y biigã t’a paas a tẽebã pãnga, a Zeova na n ninga y modgrã barka.—2 Kib 15:7.