1. Baa yi-kãadem daar sẽn yaa sũ-noog daarã, bõe la Wẽnnaam Gomdã wilg-yã? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.)

YI-KÃADEM daare, pʋg-paalã sɩd sã n wa yã a pagã sẽn maneg a meng sõma, n yaa neerã, a sũ-noogã pa tõe n bãng n bilg ye. Pʋg-paalã sũur me nooma hal wʋsgo. B sẽn wa n baood taabã, b nonglmã talla paasgo, hal tɩ b rat masã n pʋlem tɩ b na n zĩnda ne taab b yõor tɛka. Kãadmã poore, b ned kam fãa na n wa mikame tɩ rẽnda a toeem bũmb kẽere, n tõog n kell n zĩnd ne a to wã. La a Zeova sẽn yaa kãadmã lugundã kõo sagls a Gomdã pʋgẽ, n na n sõng sẽn kẽ-b kãadmã tɩ b tõog tɩ b zĩid-n-taarã tall barka. (Yel. 18:22) Baasgo, Biiblã wilgame tɩ ninsaal sẽn pa zems zangã, sẽn kẽed-b kãadmã na n ‘paama yel-pakr’ bɩ zu-loeese. (1 Kor. 7:28) Bõe la b tõe n maan tɩ zu-loe-kãens ra paam pãnga? Bõe n na n sõng kiris-neb nins sẽn kẽ kãadmã tɩ b zĩid-n-taarã tall barka?

2. Wilg-y nonglmã buk toor-toorã sẽn kẽ-b kãadmã sẽn segd n bɩɩsã.

² Biiblã wilgdame tɩ nonglem yaa tɩlɛ ne ninsaal buud fãa. La nonglmã yaa buk toor-toore, tɩ sẽn kẽ-b kãadmã segd n bɩɩs b  fãa. Wala makre, b segd n bɩɩsa nonglem ning sẽn be ned ne a zoa sʋkã, nonglem ning sẽn kɩtd tɩ pag ne rao yam kẽ taabã, la nonglem ning sẽn be zak rãmb ne taab sʋkã. B sã n wa paam kamba, nonglem ning sẽn be zak neb ne taab sʋkã segd n maneg n paama pãnga. La nonglmã buk a to la b segd n bɩɩs n yɩɩda, tɩ b kãadmã yɩ sõma. Yaa nonglem ning ned sẽn segd tall ne a to, baa ne a bɛɛbã. Nonglem-kãng yell la tʋm-tʋmd a Poll sẽn gome, a sẽn yeel tɩ “ned kam fãa nong a pag wa a menga,” la tɩ “pag fãa waoog a sɩdã.”—Efɛ. 5:33.

3. Hal sẽn ta zĩ-bʋg la pag ne a sɩd segd n nong taaba?

³ A Poll yeelame: “Raopã, bɩ yãmb ned kam fãa nong a paga, a wa Kiris sẽn nong b tẽedbã, n kõ b meng b yĩnga.” (Efɛ. 5:25) Kiris-nebã rɩka a Zeezi naoore, n nong taab wa a sẽn da nong a karen-biisã to-to wã. (Karm-y Zã 13:34, 35; 15:12, 13.) Rẽnd pag ne a sɩd sẽn yaa kiris-neb segd n nonga taab wʋsgo, hal tɩ b ned kam fãa tõe n sak n ki a to wã yĩnga. La zu-loe-kɛgems sã n wa be b kãadmã pʋgẽ, b tõe n tagsdame tɩ b nonglmã pa ta zĩ-kãng ye. Sã n wa yaa woto, bõe n tõe n sõng-ba? D tẽeg tɩ sẽn kẽ-b kãadmã sẽn segd n bɩɩs n yɩɩd yaa nonglem ning sẽn kɩtd tɩ ned nong a to, baa ne a bɛɛbã. Nonglem-kãng “maanda sugr ne bũmb fãa, la a tẽeda bũmb fãa, a gũuda a tẽeb pidsg ne bũmb fãa, la a tõe n tõoga toog fãa.” Nonglem-kãng “ka sɛt abada.” (1 Kor. 13:7, 8, Wẽnnaam Sebre, 1983) Sẽn kẽ-b kãadmã segd n tẽegdame tɩ b pʋlmame tɩ b na n nonga taaba, la tɩ b na n zĩnda ne taab b yõor tɛka. Rẽ, sẽn wa n yaa zu-loɛɛg ning fãa la b tara, b na n baoa a Zeova sõngre, la b naag taab n welg zu-loɛɛgã.

4, 5. a) Rao sẽn yaa a pag zu-soabã, a segd n gesa a yell wãn to? b) Biiblã sẽn yeel tɩ rao yaa pag zu-soabã, bõe la pa rat n yeele? d) Yɩɩ tɩlɛ tɩ pag a ye ne a sɩd maan bõe?

⁴ A Poll bilga pag ne a sɩd manesem sẽn segd n yɩ to-to ne taabã, n yeel woto: “Pagba, bɩ yãmb ned kam fãa sak a sɩda, a wa yãmb sẽn sakd Zu-soabã. Bala, rao yaa a pag zu-soaba, a wa Kiris sẽn yaa bãmb tẽedbã Zu-soabã.” (Efɛ. 5:22, 23) A Poll gomdã pa rat n yeel tɩ Wẽnnaam nifẽ, rao sãoo pag ye. Wẽnnaam pʋd n datame tɩ pag sõng a sɩd t’a yɩ zak soab sẽn get a zak yell neere. Sɩd me, a Zeova sẽn wa n dat n naan pagã, a togsa gomd sẽn wilgd t’a nanda pag wʋsgo. A yeelame: “A ka neer tɩ ninsaal zĩnd a yembr ye. Mam na n maana sõngd sẽn wẽnd yẽnda n kõ-a.” (Sɩng. 2:18) Raoã sẽn yaa pagã zu-soabã sã n dɩk a Zeezi sẽn yaa tigingã “Zu-soabã” togs-n-taar n nong a pagã, a pagã yam na n gãandame, tɩ yɩ nana ne-a me t’a waoogd a sɩdã, la a teend-a.

⁵ Pag yʋʋr sẽn boond t’a Cathy sak n deegame tɩ ned sã n wa kẽ kãadem, yaa tɩlɛ t’a toeem yɛl kẽere. ^[1] Ad a sẽn yeele: “Nand tɩ m kẽ kãadem, m da geta m meng yell m toore, n pa teeg ned ye. La m kãadmã poore, m da segd n teega m sɩdã masã. Pa yɩ nana ne-m ye. Baasgo, d yiibã fãa sẽn da modgd n maand wa a Zeova sẽn datã, d nonglmã ne taabã ra paasdame.” A sɩd a Fred yeela woto: “M sã n da na n maan bũmbu, yɩl n yãk m sẽn na n maanegã zɩ n yɩ nana ne-m ye. Kãadmã poore, maneg n lebga toogo. Bala, m da segd n kelga m pagã me tagsgo, n yaool n yãk d sẽn na n maanegã. La m sẽn pʋʋsd a Zeova n kot sõngr la m kelgd m pagã, lebgda nana. Masã, m neeme tɩ d ned kam fãa be a to sõngr yĩnga.”

6. Pag ne a sɩd sã n wa tar zu-loees b kãadmã pʋgẽ, wãn to la nonglem sẽn yaa “loɛtg sɩd-sɩdã” tõe n sõng-ba?

 ⁶ Sẽn kẽ-b kãadmã sã n dat tɩ b nonglmã tall pãnga, b segd n ‘tʋkda taab zɩɩbo,’ la b ‘maand taab sugri.’ Bala, b yiibã fãa sẽn pa zems zãngã, b mi n kongdame. La b segd n dɩka yam b kongr fãa pʋgẽ, n kõt taab sugri, la b wilg nonglem, bala, “nonglem yaa loɛtg sɩd-sɩda.” (Kol. 3:13, 14) Sẽn paase, “nonglem tara sũ-mare, nonglem sõngda neb a taaba, . . . a ka bĩngd wẽng ning b sẽn maan-a wã a sũurẽ ye.” (1 Kor. 13:4, 5) Pag ne a sɩd moor sã n yõsge, sã n tõe, b segd n welg-a lame tɩ wĩndgã nan pa kẽ ye. (Efɛ. 4:26, 27) Yaa sɩd tɩ sak n deeg tɩ f kongame, n kos sugr baooda sik-m-meng la raoodo, la sõngdame tɩ pag ne a sɩd tõog n welg b zu-loeese, tɩ b nonglmã ne taabã me paase.

7, 8. a) Sagl-bʋs la Biiblã kõ sẽn kẽ-b kãadmã, lagengã wɛɛngẽ? b) Bõe yĩng tɩ sẽn kẽ-b kãadmã segd n belemd taaba?

⁷ Biiblã kõta sagls sẽn tõe n sõng sẽn kẽ-b kãadmã tɩ b tall tagsg sẽn zems pag ne rao lagengã wɛɛngẽ. (Karm-y 1 Korẽnt-rãmb 7:3-5.) Rẽ wɛɛngẽ, tara yõod tɩ ned kam fãa bãng a to wã tagsg la a sẽn date. Rao sã n ka mi a pag belengo, tõe n kɩtame tɩ pag ne rao lagengã pa tat a pagã yam ye. Biiblã sagenda sɩdbã tɩ b ‘zĩnd ne b pagbã ne wʋm taab yam.’ (1 Pɩy. 3:7, Sebr sõngo) Pag ne rao lagengã pa segd n tũ ne modgr wall bõos-toog ye. Segd n yɩɩ ne yamleoogo. Naoor wʋsgo, pag ne rao lagengã sasa, raoã yĩns yikda tao-tao n yɩɩd pagã. La ne rẽ fãa, segdame tɩ b tõog tɩ zems ne b yiibã fãa.

⁸ Yaa sɩd tɩ Biiblã pa kõ noy takɩ sẽn wilgd belengã sẽn segd n yɩ to-to wall n kaoos to-to ye. La Biiblã gomda rẽ yelle, tɩ wilgdẽ tɩ tara yõodo. (Sal. yɩɩl. 1:2; 2:6) Pag ne a sɩd sẽn yaa kiris-neb segd n belemda taaba.

9. Bõe yĩng tɩ pa segd tɩ ned sẽn kẽ kãadem bas t’a yam kẽ ned a to?

⁹ Pag ne a sɩd sã n nong Wẽnnaam, la b nong b taabã, b pa na n bas tɩ bũmb wall ned boog bɩ n sãam b zems-taarã ye. Kẽer kãadem pa le noome, wall pʋd n sãamame, b nin-yend sẽn bas tɩ yoobã yɛl gesg soog-a wã yĩnga. Sẽn kẽ-b kãadmã segd n zãaga b mens ne yoobã yɛl gesgo, la bũmb nins fãa sẽn tõe n wa kɩt tɩ b yam kẽ ned a to. B pʋd n segd n gũusame n da wa tall manesem ne ned sẽn pa b pag wall b sɩda, tɩ nebã sã n getẽ bɩ yaa wa b rood-a lame ye. Woto yaa wẽng wʋsgo. Sẽn kẽ-b kãadmã segd n tẽegdame tɩ Wẽnnaam mii b tagsa wã, la t’a nee b tʋm-tʋmdɩ wã fãa. Rẽ na n kɩtame tɩ b rat ne b sũur fãa n ta Wẽnnaam yam, la b kell n maan sɩd ne b to wã.—Karm-y Matye 5:27, 28; Ebre-rãmb 4:13.

10, 11. a) Bõe n wilgd tɩ kãadmã kaoob lebga bũmb sẽn wae? b) Bõe la Biiblã yet welgrã wɛɛngẽ? d) Bõe n tõe n sõng neb sẽn kẽ kãadem tɩ b ra yɩ yãg-yãg n welg taaba?

¹⁰ Pag ne a sɩd sã n wa tar zu-loe-kɛgems b kãadmã pʋgẽ, b tõe n dat n welga taaba, wall b pʋd n kao kãadmã. Tẽns kẽer pʋsẽ, sẽn kẽ-b kãadmã sʋka, sẽn yɩɩd pʋɩ-sʋkã fãa wat n kaoo b kãadmã. La kãadmã kaoob pa bũmb sẽn wae a Zeova nin-buiidã sʋk ye. Baasgo, kiris-neb n tar zu-loe-kɛgems b kãadmã pʋgẽ. Nin-kãens sõorã tara paasgo.

¹¹ Biiblã sagenda sẽn kẽ-b kãadmã woto: “Bɩ pag ra bas a sɩd ye. La yẽ sã n bas a sɩda, bɩ a kell n zĩnd a yembr wala bɩ a maneg a yell ne a sɩdã n zĩnd ne-a. La bɩ rao me ra yiis a pag ye.” (1 Kor. 7:10, 11, Wẽnnaam Sebre, 1983) Neb sã n tar  zu-loe-kɛgems b kãadem pʋgẽ, b pa segd n yɩ yãg-yãg n welg taab ye. Tõe n wõnda rẽ la b zu-loeesã tɩɩm, la naoor wʋsgo, welgrã wata ne zu-loees a taaba. A Zeezi sẽn wa n tẽeg a kɛlgdbã tɩ Wẽnnaam yeelame tɩ rao na n basa a ba ne a ma n zĩnd ne a pagã, a paasame: “Bɩ ninsaal da welg bũmb nins Wẽnnaam sẽn lagem ne taabã ye.” (Mat. 19:3-6; Sɩng. 2:24) A Zeezi gomdã wilgdame me tɩ baa pagã wall a sɩdã pa segd n “welg bũmb nins Wẽnnaam sẽn lagem ne taabã ye.” Rẽnd a Zeova ratame tɩ b zĩnd ne taab b yõor tɛka. (1 Kor. 7:39) Sẽn kẽ-b kãadmã sã n tẽegdẽ t’a Zeova na n wa soka d fãa, na n sõng-b lame tɩ b welgd b zu-loeesã tao-tao, n da bas tɩ zẽn ye.

12. Bõe n tõe n wa kɩt tɩ neb sẽn kẽ kãadem rat n welg taaba?

¹² Bõe n kɩt tɩ kẽer tar zu-loe-kɛgems b kãadmã pʋgẽ? Sãnda maga b kãadmã sẽn na n yɩ noog to-to wã tɩ loog nugu, n wa mik pa woto ye. Rẽ mi n waa ne sũ-sãamse, tɩ lebg sũ-toogo. Pag ne a sɩd tõe n wa tara zu-loees ne b reem-dãmbã, pa rẽ bɩ b kambã wubr wɛɛngẽ, wall ligdã zãab poorẽ. Sẽn paase, b ned kam fãa manesem sẽn pa yembr yell buud fãa taoore, tɩ b wubrã me pa yembrã, mi n waa ne zu-loeese. La kiris-neb nins sẽn kẽ kãadmã fãa la bal baooda Wẽnnaam sõngr n tõogd n welgd b zu-loeesã, hal tɩ d pẽgd-b rẽ yĩnga.

13. Yel-bʋs n tõe n kɩt tɩ pag ne a sɩd be bʋʋm n na n welg taaba?

¹³ Yɛl kẽer tõe n wa kɩtame tɩ pag ne a sɩd tar bʋʋm n na n welg taaba. Wala makre, rao sã n zãgs t’a kõn ges a zak yelle, nin-yend sã n tar a to wã n pãbd hal tɩ tõe n tũ ne a yõore, wall a sã n gɩdgd-a t’a pa tõe n tũ Wẽnnaam baa bilfu. Kiris-neb sã n wa tar zu-loe-kɛgems a woto, b segd n baoo kãsem-dãmbã sõngre. Nin-kãensã tara minim wʋsgo, n tõe n sõng-b tɩ b tũ Biiblã saglse. Sẽn paase, sẽn kẽ-b kãadmã sã n pʋʋs a Zeova n kõs a vʋʋsem sõngã, na n sõng-b lame tɩ b tũ Biiblã saglse, la b tõog n bɩɩs zʋg-sõma nins vʋʋsem sõngã sẽn sõngd ned t’a bɩɩsã.—Gal. 5:22, 23. ^[2]

14. Bõe la Biiblã yet kiris-neb nins pagb wall b sɩdb sẽn pa tũud a Zeova wã?

¹⁴ Kiris-neb n be tɩ b pagã wall b sɩdã pa a Zeova Kaset soab ye. Biiblã wilgda bũmb toor-toor sẽn kɩt tɩ b segd n kell n zĩnd ne taaba. (Karm-y 1 Korẽnt-rãmb 7:12-14.) Sẽn pa-a a Zeova Kaset soabã mi t’a pa mi me, a lebga ‘nin-sõng’ a to wã maasem yĩnga. Wẽnnaam nifẽ, b kambã me yaa “nin-sõamyã,” t’a kogend-ba. A Poll yeelame: “Paga, fo na n yɩɩ wãn n bãng tɩ fo ka na n fãag f sɩda, la raoa, fo na n yɩɩ wãn n bãng tɩ fo ka na n fãag f paga?” (1 Kor. 7:16, Wẽnnaam Sebre, 1983) Sɩd me, d tẽed-n-taas wʋsg n tõog n sõng b pag wall b sɩd t’a lebg a Zeova Kaset soaba.

15, 16. a) Saam-bi-poak sɩd sã n pa tũud a Zeova, sagl-bʋs la Biiblã kõt-a? b) La kiris-ned pag wall a sɩd sẽn pa tũud a Zeova sã n yeel tɩ b welg taaba?

¹⁵ Tʋm-tʋmd a Pɩyɛɛr sagla saam-bi-pogsã tɩ b sak b sɩdbã, tɩ “baa bãmb neb kẽer sẽn ka sakd Wẽnnaam koɛɛgã, bɩ b sẽn yãt b pagbã yel-manesmã sẽn yaa sõama wã, la sẽn waoogd bãmbã, kɩt tɩ b sak Wẽnnaam, tɩ ka tũ ne goam ye.” Pag sã n bɩɩsd “sũ-bʋgsem” la “sũ-maasem,” tõe n sõnga a sɩdã t’a wa sak a Zeova, n yɩɩd a sẽn na n gomd a tẽebã yell wakat fãa ne-a. Zʋg-sõma-kãens tara “yõod wʋsg Wẽnnaam nifẽ.”—1 Pɩy. 3:1-4.

¹⁶ La sẽn pa-a kiris-nedã sã n yeel tɩ b welg taaba? Ad Biiblã sẽn yete: “Sẽn ka tẽed-a wã sã n welge, bɩ a welge. Sã n yɩ a woto, bũmb ka loet ba-bi-raoogã bɩ ba-bi-poakã ne a to wã ye. Wẽnnaam boola tõnd tɩ d vɩɩmd laafɩ pʋgẽ.” (1 Kor. 7:15)  Woto pa rat n yeel tɩ sẽn yaa-a kiris-nedã tara sor n tõe n le kẽ kãadem ne ned a to ye. La a pa segd me n modg sẽn dat-a welgrã t’a pa ye. Welgrã tõe n waa ne laafɩ bilfu. Sẽn paase, d tẽed-n-taagã tõe n saagame tɩ sẽn dat-a welgrã na n wa teka yam, tɩ b naag taab n maneg b yellã, n le zĩnd ne taaba. Tõe meng t’a wa lebg a Zeova Kaset soaba.

17. Bõe n segd n pak sẽn kẽ-b kãadmã n tɩ yɩɩda?

¹⁷ D vɩɩ ‘yaoolem wakatã,’ tɩ dũniyã sɛɛbã ta n sa. Rẽ n so tɩ yaa “tood” wakate. (2 Tɩm. 3:1-5) La d sã n mao tɩ tõnd ne a Zeova zoodã ket n paamd pãnga, na n sõng-d lame tɩ d ra rɩk dũniyã nebã zʋg-wẽnsã ye. A Poll yeelame tɩ ‘wakatã lebga bilfu.’ A paasame: “Sẽn sɩng masã bɩ neb nins sẽn tar pagba yɩ wa b sẽn ka tar pagb ye. . . . La bɩ neb nins sẽn baood dũniyã bũmba maan wa b sẽn ka baood ye, tɩ bõe, dũni kãngã loogdame.” (1 Kor. 7:29-31, Wẽnnaam Sebre, 1983) A Poll gomdã pa rat n yeel tɩ sẽn kẽ-a kãadem maan wa a toog kae ne a to wã ye. La dũniyã sɛɛb sẽn ta n sa wã, bũmb ning sẽn segd n pak-b n yɩɩd yaa a Zeova raabã maanego.—Mat. 6:33.

18. Bõe yĩng tɩ kiris-nebã tõe tɩ b kãadem tall barka?

¹⁸ Baa d sẽn vɩ tood wakat n neẽ tɩ neb wʋsg kãadem pa yãkd nengã, d tõeeme tɩ d kãadem tall barka, tɩ d zĩid-n-taarã noomẽ. Sɩd me, kiris-neb nins sẽn kẽ kãadmã sã n kell n pa a Zeova nin-buiidã sʋka, n tũud Biiblã saglsã, la b sakdẽ t’a Zeova wilgd-b sor ne a vʋʋsem sõngã maasem, b na n tõogame n da ‘welg bũmb nins Wẽnnaam sẽn lagem ne taabã ye.’—Mark 10:9.