Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A maanda bũmb fãa paals wa b sẽn deng n togsã

A maanda bũmb fãa paals wa b sẽn deng n togsã

A maanda bũmb fãa paals wa b sẽn deng n togsã

“Sẽn zaoa geera yeelame yaa: ‘Gese, mam maanda bũmb fãa paalse.’ La b yeela maam yaa: ‘Gom-kãens yaa sɩda la b zemsa reegre.’ ”—WILGRI 21:5.

1, 2. Bõe yĩng tɩ neb wʋsg be bʋʋm n maand sãmb-sãmb ne beoog-daarã sẽn na n wa ne bũmb ningã?

YÃMB zoe n yeelame bɩ y tags woto: ‘Ãnda n tõe n bãng sẽn wat beoogo?’ Y tõe n bãnga bũmb ning sẽn kɩt tɩ neba maand sãmb-sãmb ne mak n bãng bũmb ning sẽn wat beoogã, bɩ ne tall bas-yard ne b rãmb nins sẽn yãgd n togsd bũmb nins sẽn wat beoogã. Ninsaalbã pʋd n pa tar tõog n tõe n deng n togs bũmb ning sẽn na n zĩnd kiis bɩ yʋʋm nins sẽn watã tɩ zems takɩ ye.

2 Forbes ASAP zʋrnallã yiisg zall la b maan n gom wakatã yelle. Pʋgẽ be, a Robert Cringely sẽn yaa televiziõ dokimantɛɛr taoor lʋɩt gʋlsame: “Wakatã wat n baas n ninga tõnd fãa yãnde, la neb pa be wakatã sẽn namsd n yɩɩd neb nins sẽn dengd n togsd yɛlã ye. Mak n bãng bũmb nins sẽn wat beoogã yaa bũmb d sẽn pa na n tol n tõog n maan la bala. . . . Baasgo, b sẽn boond b rãmb tɩ mitbã ket n dengd n togsda beoog sẽn na n yɩ a soaba.”

3, 4. a) Neb kẽer tara saag-bʋg sã n yaa ne yʋʋm tusr paalgã wɛɛngẽ? b) Gẽeg-bʋg sẽn zems la neb a taab tar beoog-daarã wɛɛngẽ?

3 Yãmb yãame tɩ neba sẽn tagsd yʋʋm tusr paalgã yell sõma-sõma wã, tõe n wõnda neb wʋsg sẽn tar paasg tagsda beoog-daarã yelle. Rɩẽ yʋʋmdã sɩngrẽ, Maclean’s zʋrnallã yeela woto: “Tõe tɩ ne Kanada neb wʋsg sẽn yɩɩda, yʋʋmd 2000 wã na n yɩɩ wala yʋʋm a taaba bala, la a tõeeme n zems ne sɩngr sẽn sɩd yaa paalga.” Porfesɛɛr Chris Dewdney sẽn be York Inivɛrsite n wã kõo saagr bʋʋm kãngã: “Yʋʋm tusrã rat n yeelame tɩ d tõe n yĩma yʋʋm kob-gĩnd sẽn sɩd yɩ wẽng wʋsgo.”

4 La yão wã wõnda a yaa tʋlsem bal bɩ? Kanada, neb 22 koabg zug b sẽn sʋk b rãmbã sʋk bal n “tẽed tɩ yʋʋmd 2000 wã na n waa ne sɩng-paalg dũniyã yĩnga.” Togs sɩda, bãmb pʋɩ-sʋk la bal n “gũud dũni gill zabr a to” ka ne yʋʋm 50 pʋgẽ. Vẽenega, neb wʋsg sẽn yɩɩd pa tagsd tɩ yʋʋm tusr paalg tõe n yiisa tõnd zu-loeesã la a kɩt tɩ bũmb fãa yɩ paals ye. A Michael Atiyah sẽn yɩ Gãrãnd Bertayn Sosiete Royal perzidã wã, gʋlsame: “Toeengã sẽn maand tʋʋll-tʋʋllã . . . wilgdame tɩ yʋʋm kob-gĩnd pisi la a ye soabã na n waa ne yel-tood sẽn yaa kãsems tõnd vɩɩm halhaalã tõr zugu. Neba sõor paasgo, laogã sẽn paoodã, tẽngã rẽgengo, la naongã sẽn piuug zĩig fãa wã zoe n yaa yɛl sẽn zao d zut d sẽn segd n mao ne tao-tao.”

5. Yɛ la d tõe n paam kɩbay sẽn tar bas-yard sã n yaa ne sẽn wat beoogã wɛɛngẽ?

5 Tõeeme tɩ y tagsd woto: ‘Sẽn mik tɩ ninsaalbã pa tõe n deng n togs sẽn wat beoogã, d pa segd n kell n yĩm beoog-daarã yell bala?’ Leokrã yaa ayo! Yaa sɩd tɩ ninsaalbã pa tõe n togs sẽn wat beoog-daar takɩ ye, la d pa segd n tags tɩ ned pa be sẽn tõe n maan dẽ ye. La ãnda n tõe n maan dẽ, la bõe yĩng tɩ d segd n tall saagr ne beoog-daare? Y tõe n paama sʋgs-kãensã leoor sẽn tat y yam yɛl a naas b sẽn deng n togs takɩ pʋsẽ. B gʋlsa yel-kãens sebr ning neb wʋsg sẽn yɩɩd sẽn tare, la b sẽn karemd n yɩɩdã pʋgẽ, la sẽn leb n yaa sebr ning neb wʋsg sẽn yɩɩd sẽn pa wʋm a võor la b sẽn pa tũudã. Seb-kãng yaa Biiblã. Baa yãmb sẽn tagsd bũmb ning Biiblã zugu, la baa y sẽn tagsd tɩ y mi-a-la to-to fãa, zĩ-kãsems kãensã a naasã vaeesg na n naf-y lame. B sɩd rengd n togsda beoog-daar sẽn yaa sõma wʋsgo. Sẽn paase, bãngr-gom-kãsems kãensã a naasã wilgda yãmb ne y nin-nongdsã beoog-daar sẽn tõe n yɩ a soaba.

6, 7. Wakat bʋg la a Ezai togs bãngr-goama, la wãn-wãn la a sẽn deng n togs bũmb ninsã pidsd ne manesem kãsenga?

6 Pipi soabã bee Ezai sak 65 pʋgẽ. Sẽn deng tɩ y karem-a, ning-y y yamẽ wã yɛlã sẽn maand zĩig ningã vẽenega, sẽn dat n yeel tɩ wakat ning b sẽn gʋls-a wã, la a sẽn gom bũmb ning yellã. Yaa Wẽnnaam no-rɛɛs a Ezai n gʋls gom-kãensã. A vɩɩmda sẽn yɩɩd yʋʋm koabg sẽn deng Zida rĩungã saabo. Saabã waa wakat ning a Zeova sẽn da bas n pa le kogend Zʋɩf rãmbã sẽn pa kɩs-sɩd dãmbã, la a bas tɩ Babilon nebã sãam Zerizalɛm la b tall a nebã n kẽng yembdã. Rẽ zĩnda sẽn yɩɩd yʋʋm koabg a Ezai sẽn da reng n togs-a wã poore.—2 Kɩbaya 36:15-21.

7 Sã n yaa ne a pidsgã sẽn zĩnd yɛl nins pʋsẽ kʋdemdã wɛɛngẽ wã, bɩ y tẽeg tɩ Wẽnnaam sor-wilgr pʋgẽ, a Ezai reng n togsa Pɛrs rĩm a Sirus yʋʋr meng t’a nan pa rog ye. Yẽ sɩd wa n baas n lub Babilon. (Ezai 45:1) Yaa a Sirus n dɩk segls tɩ Zʋɩf rãmbã lebg n kul b ba-yir yʋʋmd 537 S.D.T.W. La yaa bũmb sẽn lingd menga, tɩ d yã t’a Ezai reng n togsa lebs-n-lugl kãnga, wala d sẽn tõe n karem sak 65 wã pʋgẽ wã. A gom n tadga yɛl nins Israɛll nebã sẽn da tõe n paame, b sẽn lebg n kul b ba-yirã.

8. A Ezai reng n togsa beoog-daar bʋg sẽn be sũ-noogo, la sẽn yɩɩd fãa, gom-bʋg võor la d rat n bãnge?

8 D karemda Ezai 65:17-19 pʋgẽ tɩ: “Mam na n maana yĩngr paalga la dũni paalga [sa-paalse la tẽn-paalga, NW ] la b ka na n le tẽeg bũmb nins sẽn da zĩnd pĩnda yell ye, b ka na n le tags b yell ye. Maan sũ-noog n kɩdem wakat fãa bũmb ninga mam sẽn na n maana yĩnga. Tɩ bõe, mam na n naana Zerizalɛm kɩdeng yĩnga la m maan a neba sũ-noog yĩnga. Mam na n kɩdma Zerizalɛm yĩnga, la mam na n maana sũ-noog m neba yĩnga. Ned ka na n le wʋm yãbr koɛɛga walla toog kelems a pʋgẽ ye.” Sɩd-sɩda, a Ezai bilga yɛl sẽn da na n yɩ sõma wʋsg n yɩɩd Zʋɩf rãmbã sẽn da yã yɛl nins Babilonã. A reng n togsa sũ-noog la kɩdeng waoongo. Masã bɩ y ges gomd ning sẽn yet tɩ ‘sa-paals la tẽn-paalgã.’ Zĩ-kãngã yaa zĩis a naas nins pʋsẽ gom-kãngã sẽn pukd Biiblã pʋgẽ wã pipi soaba. La zĩ-kãensã a naasã fãa tõe n tɩ loee vẽeneg ne tõnd beoog-daarã, hal n deng n togsd a sẽn na n yɩ to-to menga.

9. Wãn-wãn la Ezai 65:17-19 pidsgã ra pak Zʋɩf rãmbã?

9 Ezai 65:17-19 wã pipi pidsgã ra tɩ loee ne tẽn-kʋdem wẽndẽ Zʋɩf rãmbã sẽn lebg n kul n tɩ zĩnd b ba-yirã n lebs n lugl baleng yɩlemdã be wã, wala a Ezai sẽn deng n togs takɩ wã. (Ɛsdras 1:1-4; 3:1-4) Vẽenega y miimi tɩ b sẽn da kul b ba-yirã, ra ket n yaa tẽn-kãngã zug bala, ra pa ãndũniyã zĩig a to pʋgẽ ye. Yɛlã bãngr a woto tõe n sõng-d lame tɩ d bãng bũmb ning a Ezai sẽn da rat n yeel a sẽn gom sa-paals la tẽn-paalgã yellã. Pa tɩlae tɩ d mams yɛlã wa neb kẽer sẽn maand sẽn tɩ loe ne a Nostradamus bɩ ninsaalb a taab sẽn dengd n togsd sẽn wat beoog tɩ yaool n pa vẽenes wɛɛngẽ wã ye. Biiblã meng kõta tõnd vẽnegr a Ezai sẽn da rat n yɛɛlgã zugu.

10. Wãn-wãn la d segd n wʋm ‘tẽn-paalgã’ a Ezai sẽn deng n togs a waoongã võore?

10 Biiblã pʋgẽ, pa wakat fãa la “tẽnga” tɩ loe ne tõnd tẽn-gãongã ye. Wala makre, Yɩɩla 96:1 (Sebr Sõngo) yeta vẽeneg woto: “Tẽnga gilli, yɩɩl-y Soaala yĩnga.” D miimi tɩ tõnd tẽngã, sẽn dat n yeel tɩ tẽn-gãongã la ko-kãsemsã, pa tõe n yɩɩl ye. Yaa nebã n yɩɩnde. Sɩda, Yɩɩla 96:1 gomda neb nins sẽn be tẽngã zugã yelle. * La Ezai 65:17 (NW ) me le gomda ‘sa-paals’ yelle. ‘Tẽngã’ sã n makda neb lagem-taab paalg sẽn be Zʋɩf rãmbã ba-yiri, yaa wãn to yẽ ne ‘sa-paalsã’?

11. Gomd ning sẽn yaa ‘sa-paalsã’ gomda bõe yelle?

11 Bãngr sebr a yembr (Encyclopédie de littérature biblique, théologique et ecclésiastique, a McClintock la a Strong sẽn gʋlsã) yetame: “Zĩig ning fãa sẽn tɩ loe ne yãab sẽn yaa bãngr-goamã, saagã rat n yeelame tɩ . . . pãn-soaadb sẽn dɩt naamã sull gill . . . sẽn be zẽembã zut n dɩt naam b zutã, wala saag meng-mengã sẽn be zugẽ n dɩt naam tẽngã zugã.” Sã n yaa ne gomd ning sẽn yaa “saag la tẽngã” wɛɛngẽ, Encyclopédie wã wilgdame tɩ ‘bãngr-goam pʋgẽ gom-kãngã tɩ loee ne neb sẽn tar yasr toɛ-toɛ naamã wɛɛngẽ. Saagã yaa naamã, tɩ tẽngã yaa zẽembã, sẽn yaa neb nins zut sẽn yɩɩd-b bãmb sẽn dɩt naamã.’

12. Wãn-wãn la pĩnd Zʋɩf rãmbã paam ‘sa-paals la tẽn-paalga’?

12 Zʋɩf rãmbã sẽn da wa n leb b ba-yirã, b paama d sẽn tõe n bool tɩ yɛl siglg paalga. Naam dɩtb sul-paalg n da be beenẽ. A Davɩɩd yageng a Zorobabɛll n da yaa guvɛrneerã, t’a Zozue ra yaa maan-kʋʋd kãsmã. (Azze 1:1, 12; 2:21; Zakari 6:11) Bãmb n da yaa ‘sa-paalsã.’ La b ra yaa sa-paals ãnd dãmb zutu? ‘Sa-paalsã’ ra rɩta naam “tẽn-paalg” zugu, sẽn da yaa neb b sẽn yɩlg sẽn da leb b tẽngẽ sẽn na yɩl n lebs n me Zerizalɛm la a wẽn-doogã a Zeova balengã yĩngã. Woto yĩngã, ne võor-wʋmb meng-meng a woto pʋgẽ, pidsgã pʋgẽ, sa-paals la tẽn-paalg sẽn tɩ loe ne Zʋɩf rãmbã rẽ wẽnd n zĩndi.

13, 14. a) Gomd ning sẽn yaa ‘sa-paals la tẽn-paalgã’ tara nen-bʋg d sẽn segd n vaeese? b) Sẽn yɩɩd fãa, bõe yĩng tɩ d segd n dat n bãng a Pɩɛɛr bãngr-gomdã võor rũndã-rũndã?

13 La gũus-y neer n wʋm a võorã sõma. Woto pa Biibl võor wilgr sẽn maand to-to zãmsg ye, leb n pa kʋdemd yell bal la d togsd me ye. Y tõe n bãnga rẽ, y sã n kẽng ‘sa-paalsã la tẽn-paalgã’ pukr a to zĩigẽ. Y na n yãa puk-kãng 2 Pɩɛɛr sak a 3 pʋgẽ, la y na n yãame tɩ tõnd beoog-daarã tɩ loee ne rẽ.

14 A Pɩɛɛr gʋlsa a lɛtrã sẽn yɩɩd yʋʋm 500, Zʋɩf rãmbã sẽn da leb b ba-yirã loogr poore. La a sẽn da ya a Zezi tʋm-tʋmdã, a Pɩɛɛr da gʋlsda Kiristã b sẽn bool tɩ ‘Zusoab’ 2 Pɩɛɛr 3:2 pʋgẽ wã karen-biisi. Verse a 4 (NW ) pʋgẽ, a Pɩɛɛr goma a Zezi “belmã b sẽn kãabã” yelle. Rẽ kɩtame tɩ bãngr-gomdã zems ne tõnd wakatã hal wʋsgo. Kaset wʋsg wilgdame tɩ Dũni gill Pipi Zabrã wakat tɛka, a Zezi beeme, sẽn dat n yeel t’a tara naam n yaa Wẽnnaam saasẽ Rĩungã naaba. (Wilgri 6:1-8; 11:15, 18) Woto tara võor sẽn yaa toor zalle, bũmb a to a Pɩɛɛr sẽn deng n togs sak kãngã pʋgẽ wã yĩnga.

15. Wãn-wãn la a Pɩɛɛr bãngr-gomd ning sẽn tɩ loe ne ‘sa-paalsã’ paamd pidsgu?

15 D karemda 2 Pɩɛɛr 3:13: “Wa sẽn zems bãmb kãabgo, tõnd gũuda yĩngr paalga [sa-paals, NW ] la tẽng paalga, tɩrlem sẽn na n zĩnd b pʋsẽ.” Tõe tɩ y zoe n bãngame tɩ yaa a Zezi, sẽn be saasẽ wã, n yaa ‘sa-paalsã’ Na-kãsenga. (Luk 1:32, 33) Baasg zãngã, Biiblã verse rãmb a taab wilgdame t’a pa rɩt naamã a yembr ye. A Zezi kãabame tɩ tʋm-tʋmdbã la neb a taab sẽn yaa wa bãmb na n paama zĩig saasẽ. Hebre dãmba sebrẽ, tʋm-tʋmd a Poll goma nin-kãensã yell n yeel tɩ b “paamda pʋɩɩr ne saasẽ boollã.” Sẽn paase a Zezi yeelame tɩ sul-kãngã nebã na n zaoa naam gɛy zut ne yẽ saasẽ. (Hebre dãmba 3:1, NW; Matɩe 19:28; Luk 22:28-30, NW; Zã 14:2, 3) La ka wã d rat n wilgame tɩ neb a taab sẽn lagem ne a Zezi n dɩt naamã, n naag n yaa sa-paalsã. La ‘tẽn-paalgã’ a Pɩɛɛr sẽn gom a yellã võor yaa bõe?

16. ‘Tẽn-paalg’ bʋg n zoe n beẽ?

16 Wala pĩnd pidsgẽ wã sẽn yɩ Zʋɩf rãmbã sẽn da lebg n kul b ba-yirã, 2 Pɩɛɛr 3:13 masã pidsgã tɩ loee ne neb sẽn sakd sa-paalsã naam. Y tõe n yãa neb milyõ rãmb nins sẽn sakd naam kãngã ne sũ-noog rũndã-rũndã. Nin-kãensã rɩta zãmsg a sẽn siglã nafa, la b modgd n na n tũ a noyã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã. (Ezai 54:13) Nin-kãensã n yaa ‘tẽn-paalgã’ yẽbgre, sẽn dat n yeel tɩ b yaa neb sẽn yit buud fãa, buud-goam fãa, sẽn lagemd taab n tʋmd n sakd Rĩm a Zezi Kirist naamã. Yaa y bãng tɩ y tõe n zĩnda bãmb sʋka!—Miise 4:1-4.

17, 18. Bõe yĩng tɩ goam nins sẽn be 2 Pɩɛɛr 3:13 pʋgẽ wã kõt tõnd bʋʋm tɩ d na n tall saagr ne beoog-daare?

17 La ra tags-y tɩ yɛlã tɛk la woto, tɩ d pa tar vẽnegr wʋsg ne sẽn wat beoog-daar ye. Sɩda, yãmb sã n vaees 2 Pɩɛɛr sak a 3 wã, y na n yãa yɛl sẽn wilgd tɩ toeeng sẽn yaa kãseng n wate. Verse a 5 wã la a 6 pʋgẽ, a Pɩɛɛr gʋlsa a Nowe wakatẽ sa-kãsengã wɛɛngẽ. Yaa sa-kãseng ning sẽn da sãam wakat kãng dũni wẽngã. Verse a 7 (NW ) wã pʋgẽ, a Pɩɛɛr wilgame tɩ b bĩnga “saasa la tẽnga sẽn be masã wã,” sẽn yaa nanambsã la nin-buiidã, ‘bʋʋda raare la Wẽn-kɩɩsdba sãoong daar’ yĩnga. Rẽ sɩd wilgdame tɩ goam nins sẽn yaa ‘saasã la tẽngã sẽn be masã wã’ pa tɩ loe ne tõnd ãndũniyã nif sẽn ne wã ye, la tɩ loee ne ninsaalbã la b nanambsã.

18 A Pɩɛɛr wilgda rẽ poor t’a Zeova daarã na n waa ne yɩlgr sẽn yaa kãsenga, tɩ rẽ na n tuk sor sa-paalsã la tẽn-paalgã yĩnga, wa b sẽn wilg verse 13 pʋgẽ wã. Tẽeg-y tɩ verse kãng baasdame n yetẽ tɩ ‘tɩrlem n na n zĩnd b pʋsẽ.’ Woto pa rat n yeel tɩ toeen-sõng sẽn yaa kãseng n na n wa sɩda? Rẽ pa wat ne saagr ne yɛl sẽn sɩd yaa paals waoongo, wakat ning ninsaalbã sẽn na n paam sũ-noog sẽn yaa kãseng ne vɩɩmã n yɩɩd rũndã-rũndã wã sɩda? Y sã n tõe n bãng rẽ, dẽnd y paama võor wʋmb ne Biibla sẽn deng n togs tɩ na n waame wã, bãngr neb wʋsg sẽn pa tara.

19. Yel-bʋs pʋsẽ la Wilgr sebrã gomd ‘sa-paalsã la tẽn-paalgã’ sẽn ket n watẽ wã yelle?

19 La bɩ d kẽng taoor ne d vaeesgã. Tõnd gesa gomd ning sẽn yaa ‘sa-paals ne tẽn-paalgã’ pukr Ezai sak 65 pʋgẽ, la a pukr zĩig a to 2 Pɩɛɛr sak a 3 pʋgẽ. Masã bɩ y lak Wilgri sak 21, zĩig ning d sẽn yãt gom-kãngã pukr a to Biiblã pʋgẽ wã. Ka yɛsa, d sã n wʋm gom-kãngã sẽn tɩ loe ne yɛl ninsã, na n sõng-d lame. Sags a yiib sẽn deng zĩ-kãnga, Wilgri sak 19 pʋgẽ, d yãta zabr b sẽn bilg ne manesem sẽn tar pãnga, la zab-kãng pa tẽns sẽn kis taab zabr ye. Zabrã neng a yembrẽ ‘Wẽnnaam Gomdã’ n be. Tõe tɩ y bãngame tɩ woto yaa a Zezi Kirista waoogr yʋʋre. (Zã 1:1, 14) A bee saasẽ, la yãabã pʋgẽ b bilg-a lame t’a be ne a saasẽ tãb-biisi. B zabda ne ãnd dãmba? Sak kãngã pʋgẽ b yeelame tɩ yaa “rĩm dãmba,” “sodaas nanambse,” la neb sẽn tar yasr toɛ-toɛya, sẽn yaa “nin-tals la nin-kãsemse.” Zab-kãngã tɩ loee ne a Zeova daarã sẽn watã, sẽn yaa wẽnemã sãoongã. (2 Tesalonik rãmba 1:6-10) D sã n ta taoore, Wilgri sak 20 wã sɩngrẽ wã wilgda b sẽn dig “wag-kʋdre sẽn yaa diable la Sʋɩtãana.” Rẽ kɩtame tɩ d tõe n vaees Wilgr sak 21 (Sebr Sõngo) pʋgẽ.

20. Wilgri 21:1 wilgdame tɩ toeen-kãseng bʋg n be taoore?

20 Tʋm-tʋmd a Zã sɩngda ne gom-kãensã sẽn sidgd yĩngã: “M yãee sa-paalle la tẽn-paalga, tɩ pipi saaga la pipi tẽnga da menemame la mogra ra fẽbgame.” D sã n tik bũmb ning d sẽn yã Ezai sak 65 ne 2 Pɩɛɛr sak a 3 pʋgẽ wã zugu, d tõe n kɩsa sɩd tɩ yão wã pa rat n yeel tɩ b na n sɩd toeema sa-gãnã la tõnd tẽngã ne a ko-kãsemsã ye. Wala poorẽ sagsã sẽn wilgã, b na n yiisa nin-wẽnsã la b nanambsã, b naab nif sẽn pa ne wã sẽn ya a Sʋɩtãanã sẽn paase. Sɩda, b sẽn kãabd bũmb ning ka wã yaa yɛl siglg paalg sẽn tɩ loe ne neb nins sẽn be tẽng zugã.

21, 22. A Zã kõta tõnd bas-m-yam tɩ kãab-bʋs n na n pidsi, la nintãmã yẽesg rat n yeelame tɩ bõe?

21 D sã n kẽng taoor bãngr-gom-kãngã sẽn be yamleoogã pʋgẽ, woto lebgda bũmb sẽn pa be kɩɩsgo. Verse a 3 wã baasgẽ, b gomda wakat ning Wẽnnaam sẽn na n zĩnd ne ãdem-biisã yelle, n ges neb nins sẽn maand a raabã yell n maan-b neerã. (Ezekɩɛll 43:7) A Zã yeela woto n paas verse a 4 la a 5 pʋgẽ: “Bãmb [a Zeova] na n yẽesa nintãma fãa t’a ra le zĩnd bãmb ninẽ ye, la kũum ka na n le zĩnd ye, la sũ-sãoong bɩ yãbre wala toog kõn le zĩnd yɛs ye, tɩ bõe, dẽenem bũmb fãa loogame. La sẽn zaoa geera yeelame yaa: ‘Gese, mam maanda bũmb fãa paalse.’ La b yeela maam yaa: ‘Gʋlse! Tɩ bõe, gom-kãens yaa sɩda la b zemsa reegre.’ ” Ad yaa bãngr-gomd sẽn kõt raoolgo!

22 Bɩ y yals bilf n ges Biiblã sẽn dengd n togsd bũmb ningã ne yamleoogo. ‘Wẽnnaam na n yẽesa nintãma fãa t’a ra le zĩnd bãmb ninẽ ye.’ Yão wã pa tõe n yɩ nintãm zaalgã sẽn pekd tõnd ninã, a leb n pa tõe n yɩ sũ-noog nintãm ye. Ayo, nintãm ning Wẽnnaam sẽn na n yẽesa yaa namsgã, sũ-sãamsã, sũ-toogã, yĩn-sidg poglgã, la nams-toaagã sẽn wat ne nintãm ningã. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd ne rẽ? Kãabg sẽn be yamleoog kãngã Wẽnnaam sẽn maan n yeel t’a na n yẽesa nintãma tɩ loee ne ‘kũum la sũ-sãoong bɩ yãbr wala toog sẽn ka na n le zĩnd yɛsa.’—Zã 11:35.

23. A Zã bãngr-gomdã kõo bas-yard kaset ne yel-bʋs saabo?

23 Woto pa kõt kaset tɩ b na n yiisa kãnsɛɛre, kalkõt zɩ-wĩir pusgr bɩ a yẽdbo, la sũur bãas sɩda? Tõnd sʋkã, ãnda nin-nongr la bãaga, sãmpogre, bɩ sabab-wẽng pa kʋ? Kaanẽ Wẽnnaam kãabdame tɩ kũum pa na n le zĩnd ye. Rẽ rat n yeelame tɩ tõe tɩ kamb nins sẽn na n dog wakat kãnga wã pa na n bɩ n wa kʋʋle, n wa baas ne kũum ye. La bãngr-gom-kãngã rat n yeelame me t’a Alzheimer bãagã, kõab bãase, pʋg-bãase, la nin bãase, sẽn nong n pukd wʋsg kʋʋlem wakatã pa na n ye zĩnd ye.

24. Wãn-wãn la ‘sa-paalsã la tẽn-paalgã’ yaa bark bũmbu, la bõe me la d na n vaeese?

24 Sãmbg sẽn ka be, y na n sak n deegame tɩ kũumã, kʋʋlmã, la bãasã yiisg na n kɩtame tɩ sũ-sãamsã la yãbrã booge. La yaa wãn to ne talemd piig la a yiibã, kamb modgrã, bu-welsg sẽn wat ne weoogrã f sẽn yitẽ bɩ f yĩn-kõbg yĩngã? Yel-kãensã sẽn piuug wʋsg rũndã-rũndã wã sã n da na n ket n beẽ, d kõn ket n maand sũ-sãams la d yãbd sɩda? Dẽ, yel-kãensã sẽn be rũndã-rũndã n wat ne sũ-sãamsã pa na n zĩnd “sa-paalsã la tẽn-paalgã” pʋgẽ ye. Ad yaa toeeng meng-menga! Woto, gomd ning sẽn yaa “sa-paalsã la tẽn-paalgã” sẽn pukd Biiblã pʋgẽ naoor a naasã sʋka, d wɛgsa bãmb b tãab sõma. A yembr n kete, n tar loees ne bũmb ning tõnd sẽn vaeesã. Sẽn paase, a wilgda bũmb ning sẽn kɩt tɩ d tar bʋʋm n na n gẽeg Wẽnnaam sẽn na n pids a kãabgã sẽn yet t’a ‘na n maana bũmb fãa paalsã’ sẽn na n yɩ wakat ninga, la ne manesem ningã. Sõsg ning sẽn pʋgdã na n goma bãngr-gom-kãngã, la a sẽn tõe n kõ tõnd sũ-noog ningã yelle.

[Footnotes]

^ sull 10 The New English Bible lebgda Yɩɩl Sõamyã 96:1 woto: “Yɩɩl-y n pẽg SOAALÃ, tẽngã tõr neba.” Tɩ Contemporary English Version yet zĩ-kãng woto: “Ned ning fãa sẽn be tẽn-kãngã zugu, bɩ a yɩɩl n pẽg ZUSOABÃ.” Wã zemsa ne a Ezai sẽn gom ‘tẽn-paalgã’ yellã. A ra gomda Wẽnnaam nin-buiidã sẽn da leb b ba-yirã yelle.

Bõe la y tẽra?

• Zĩis a tãab bʋs pʋsẽ la Biiblã reng n togsd ‘sa-paals la tẽn-paalg’ waoongo?

• Wãn-wãn la ‘sa-paalsã la tẽn-paalgã’ pidsg ra pak pĩnd Zʋɩf rãmbã?

• Wala a Pɩɛɛr sẽn wilgã, ‘sa-paalsã la tẽn-paalgã’ pidsg võor yaa bõe?

• Wãn-wãn la Wilgr sak 21 wilgd tõnd beoog-daar sẽn be yamleoogo?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 10]

Wala a Zeova sẽn da reng n togsã, a Sirus rɩka segls tɩ Zʋɩf rãmbã lebg n kul b ba-yirã yʋʋmd 537 S.D.T.W.