Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Yãmb mii gũub bɩ?

Yãmb mii gũub bɩ?

Yãmb mii gũub bɩ?

YÃMB tõe n mamsa sẽk ning nebã sẽn dɩkd yʋʋmd fãa n gũudẽ wã bal bɩ? B tongda taab n gũud te-koosg rotẽ bɩ esãensã ningr zĩisẽ. B gũuda b rɩɩbo, rɩɩb koosg zĩisẽ. B gũuda logtor yiri. B gũuda bis rãmbã la tẽr dãmbã. N-yẽe, ned vɩɩmã pʋgẽ, a rɩkda sẽk wʋsg n gũudẽ tɩ bũmb maane. Sã n yaa ne vaees-n-gɛsg a yembre, Alemayn nebã bal dɩkda lɛɛr dãmb milyaar a 4,7 yʋʋmd fãa n gũud soayã zut mobilã sẽn yaa wʋsgã yĩnga! Ned n mag n ges tɩ rẽ zema neb 7 000 vɩɩm kaoosg tõre.

Gũub tõe n sãama sũur wʋsgo. Rũndã-rũndã, wõnda sẽkã zɩ n sek sẽn na yɩl n maan bũmbã fãa ye, la d sã n tags bõn-kãens a taabã d sẽn segd n maana yelle, tõe n kɩtame tɩ gũubã sɩd yaa toogo. Gʋlsd a Alexander Rose yeela woto vugri: “Vɩɩmã yel-tood pʋɩ-sʋk yaa gũubã.”

Amerik tẽng taoor soab a Benjamin Franklin sak n deegame tɩ gũub tõe n waa ne ligd bõn me. Sẽn yɩɩd yʋʋm 250 sẽn looge, a yeelame: “Sẽk yaa ligdi.” Yaa rẽ la sẽn kɩt tɩ ligdã baoob pʋgẽ nebã baood soay n na n lak b mens ne sẽk sãoong zaalem tʋʋmã wakate. B sã n tõog n yiis te-koosdem wakat bilf pʋgẽ, a tõe n waa ne ligd nafa wʋsg n paase. Sosiete nins sẽn koosd b tʋʋm zãma wã mengã modgdame n na n kãab tʋʋm b sẽn maand tao-tao: rɩɩb raab zĩig pʋgẽ, reeg ligd bãnkẽ n pa yi f mobill pʋgẽ ye la yɛl sẽn wõnd woto, bala b miime tɩ b sã n dat tɩ raadensã sũy yɩ noogo, yaa b sẽn na n maan tɩ gũubã wakat ra kaoos ye.

Tõnd vɩɩmã sẽk sãoongo

Amerik gʋls-mit a Ralph Waldo Emerson sẽn vɩɩmd yʋʋm kob-gĩnd piig la a wɛ soabã yẽgma woto vugri: “Ninsaal rɩkda sẽk wʋsg a vɩɩmã pʋgẽ n sãamd gũub pʋgẽ!” Sẽn pa kaoos pʋgẽ, seb-gʋlsd a Lance Morrow yẽgma gũub sẽn wat ne yam-yiisg la yĩng namsg ningã yĩnga. La rẽ poore, a goma “gũub sẽn sɩlem n wat ne ninbãaneg ningã” yelle. Yaa bõe? “Yaa f sẽn mi tɩ bũmb nins f sẽn tar tɩ be yõod n yɩɩdã a yembre, sẽkã, f vɩɩmã babg a yembrã tara sãoongo, n menemdẽ tɩ f ye pa tõe n paam-a wã yĩnga.” La zu-bʋko yaa sɩda. Sẽk ning sẽn menemd gũub pʋgẽ wã menemda wakat fãa yĩnga.

Yaa sɩd tɩ vɩɩmã sã n da pa koɛɛg woto, gũubã ra pa na n yɩẽ yel-pakr woto ye. La vɩɩmã yaa koɛɛga. Yʋʋm tusa sẽn looge, Biiblã yɩɩl-gʋlsd goma woto: “Tõnd yʋʋma tõnd vɩɩm wakat yaa yʋʋm pis-yopoe, la yĩns keelem sã n beẽ, b tõe n taa pis-nii. La baa bãmb sõor woglem sẽn yaa woto wã, yaa toog ne sũ-sãoong bala; tɩ bõe, bãmb loogda tao-tao, tõnd loogdame.” (Yɩɩl Sõamyã 90:10) Tõnd sẽn vɩ zĩig ning fãa la d sẽn ya a soab fãa, tõnd vɩɩmã: rayã, lɛɛr dãmbã, minit rãmb nins sẽn be tõnd taoorã tõnd sẽn dog tɛkã, tara koaka. La d pa tõe n gil yɛl sẽn na n modg-d tɩ d sãam sẽk kãngã sẽn tar yõod wʋsgã babg a yembr n gũ yɛl bɩ neb ye.

D zãms gũubu

Tõnd wʋsg sẽn yɩɩd zoe n kẽe mobill pʋgẽ ne sʋfɛɛr sẽn baood wakat fãa n na n loog lor ning sẽn be a taoorã. Naoor wʋsgo, kẽnda pa yãgb ye, sʋfɛɛrã pa tar kẽn-yãgdem ye. Ne rẽ fãa, a pa rat tɩ sʋfɛɛr a to modg-a t’a yãk a kẽndã tʋʋlem ye. A sẽn pa tar maag-m-mengã wilgdame t’a pa zãms gũub ye. N zãms gũubu? N-yẽe, bãng gũub yaa bũmb f sẽn tog n zãmse. Ned ba a ye pa rog ne-a ye. Kom-peelsã rata tɩ b ges b yell zĩig pʋgẽ, kom sã n tar-b bɩ b sũy sã n pa noomẽ. Yaa b sẽn na n wa bɩ n paas bal la b bãngd tɩ wakat ninga, b segd n gũume n yaool n paam b sẽn datã. Sɩda, sẽn mik tɩ gũub yaa bũmb d sẽn pa tõe n gil vɩɩmã pʋgẽ wã, d sã n mi gũub ne maag-m-menga, sã n yaa tɩlae, wilgdame tɩ d yaa ned sẽn bɩ.

Yaa sɩd tɩ yel-yãgdem n be n kɩt tɩ d tõe n bãng ned sẽn yãgdã võore. Pʋg-sɩd sẽn yaa bi-bɩɩg sẽn yãgd n na n tall a pag n kẽng logtor yiri, b bipɛɛlgã sẽn dat n dogã yĩng kɩtame t’a be bʋʋm n tõe n yɩ yãg-yãg n da kaoos ye. Malɛgs nins sẽn da sagend a Lot t’a yi Sodomã ra pa rat n gũ a Lot sẽn da kaoosdã sasa ye. Sãoongã ra ta n saame, t’a Lot ne a zakã rãmb yõy ra bee yell pʋgẽ. (Sɩngre 19:15, 16) La zĩis wʋsg sẽn yɩɩd pʋsẽ, yõy pa be yell pʋgẽ, sã n wa yaa tɩlae ne nebã tɩ b gũ ye. Zĩ-kãensa sasa, yɛlã tõe n talla yamleoog wʋsg n yɩɩge, ned fãa sã n zãms maag-m-menga, baa sã n yaa ned a to sẽn pa tʋmd sõma bɩ a toog-kaeyã n wa ne gũubã. Sẽn paase, yɩtẽ-la nana n paas ne nebã fãa tɩ b yɩ maag-m-mens rãmba, ned kam fãa sã n da rɩkdẽ-la gũubã wakat n tʋmdẽ tɩ nafd-a. Zĩ-gũbrã sẽn be seb-neng a 5 wã tara sagls a wãn sẽn kɩtd tɩ gũubã ra yɩ toog wʋsgo, la a tall nafre.

D ra yĩm tɩ yãg-yãg yam tõe n pukda wuk-m-meng manesem, sẽn yaa tagsg ned sẽn tar n tẽed t’a tara yõod wʋsg hal n kɩt tɩ b pa segd n kɩt t’a gũ wã ye. Neb nins fãa sẽn tar manesem a woto buudu, Biiblã gom-kãensã sẽn pʋgdã zemsa ne b vaeesgo: “La sũ-mar soaba n são tɩta neda.” (Koɛɛg Soaba 7:8) Zẽk-m-mengã bɩ wuk-m-mengã yaa zʋg-wẽng sẽn pa reem yelle, la Biiblã yel-bũnd yeta woto: “Zusoaba ka nong tɩta ned ye.” (Yelbũna 16:5) La maag-m-menga, gũub zãmsgo, tõe n baoodame tɩ d vaees d mengã neere la d moorã sẽn yaa to-to ne neb nins sẽn gũbg tõndã.

Maag-m-meng na n paama keoobo

Naoor wʋsgo, d getame tɩ gũub yaa nana n yɩɩda, d sã n kɩsa sɩd tɩ sekame tɩ d gũ, la d kɩs sɩd tɩ tar-n-tarẽ na n wa yɩɩ woto. Rẽ wɛɛngẽ wã, yaa sõma tɩ d tags tɩ Wẽnnaam balemdb nins fãa sẽn tar pʋ-peelmã gũuda a kãab kãsemsã sẽn be Biiblẽ wã pidsgu. Wala makre yɩɩll vʋʋsem sõngã sẽn vẽneg tɩ b gʋls yeta tõnd woto: “Nin-tɩrs na n sooga dũniyã la bãmb na n zĩnda a zug wakat sẽn ka sɛta.” Tʋm-tʋmd a Zã lebs n togsa kãabg kãngã a sẽn wa n yeel tɩ: “Ned ninga sẽn maand Wẽnnaam daab paada wakat sẽn ka sɛta.” (Yɩɩl Sõamyã 37:29; 1 Zã 2:17) Vẽenega, d sã n da tõe n vɩɩmd wakat sẽn ka sɛta, gũubã ra pa na n yɩẽ toog wʋsg ye. La tõnd nan pa vɩ wakat sẽn pa sat masã ye. La pʋd n yaa bũmb sẽn zems tɩ d gom vɩɩm sẽn pa sat yell bɩ?

Nand tɩ d leoke, bɩ y bãng tɩ Wẽnnaam naana tõnd pipi roagdbã ne vɩɩm sẽn pa sat saagre. Yaa b sẽn maan yel-wẽndã yĩng bal la b kong saag-kãngã, bãmb mens yĩng la b kambã yĩnga, tõnd sẽn naage. La b yel-wẽndã poor bala, Wẽnnaam togsa raab ning a sẽn yãk n na n yiis b kɩɩsgã biisã. A kãabame tɩ “yageng” n wate. Yagengã yɩɩ a Zezi Kirista.—Sɩngre 3:15; Rom dãmba 5:18.

Bee ne tõnd yembr-yembr tɩ d rɩk sard n dɩ a kãabsã pidsg nafa. Sẽn na yɩl n maan woto, rẽndame tɩ d tall maag-m-menga. Sẽn na yɩl n sõng tɩ d zãms maag-m-meng kãng buudu, Biiblã sagenda tõnd tɩ d tags koaad makr yelle. A bʋta a bõn-buudã, la a pa tar a sẽn na maaneg tɩ sã n pa a gũ ne maag-m-menga, n maand a sẽn tõe n kogend a pʋʋgã, hal tɩ tigisgã wakat ta ye. Rẽ poore, a maag-m-mengã paamda rolbo, t’a yã a tʋʋmdã biisi. (Zak 5:7) Tʋm-tʋmd a Poll gomda maag-m-meng makr a to yelle. A tẽegda tõnd pĩnd wẽndẽ doap la pagb sẽn tall kɩs-sɩd yelle. B ra gẽegda Wẽnnaam daabã pidsgu, la b ra segd n gũu wakat ning Wẽnnaam sẽn yãkã. A Poll yeta tõnd tɩ d rɩk nin-kãensã togs-n-taare, “sẽn paam kãabgo tẽeb ne sũ-mar yĩnga.”—Hebre dãmba 6:11, 12.

N-yẽe, gũub yaa bũmb d sẽn pa tõe n gil vɩɩmã pʋgẽ. La a pa tɩlae t’a nams-d wakat fãa ye. A tõe n kõo neb nins sẽn gũud Wẽnnaam daabã pidsgã sũ-noogo. B tõe n dɩka gũubã wakat n bao zems-n-taar sẽn tar pãng ne Wẽnnaam la b maan tʋʋm sẽn wilgd b tẽebo. La ne pʋʋsgo, zãmsg la bʋgsgo, b tõe n bɩɩsa bas-yard sẽn pa vigsd sẽn wilgd tɩ bũmb ning fãa Wẽnnaam sẽn kãabã na n pidsa a wakate.

[Zĩ-gũbri/Foto, seb-​neng a 5]

BOOG-Y GŨUBÃ TOOM!

Reng-y n geele! Y sã n miẽ tɩ y na n wa gũume, bɩ y segl n karem, n gʋlse, n wʋge, bɩ n kẽes y meng tʋʋmd a to sẽn tar yõod pʋgẽ.

Rɩk-y sẽkã n bʋgse, tɩ woto yaa bũmb sẽn lebgd toog n paasdẽ tõnd dũniyã yɛl sẽn kẽngd taoor tʋʋll-tʋʋllã pʋgẽ.

Tall-y sɛb y sẽn tõe n karem tɩ pẽ telefõnã, tɩ y tõe n karem, sõsgã sã n wa yals bilfu. Minit a nu bɩ piig pʋgẽ y tõe n karma seb-nens a wãna.

Y sã n gũud sull pʋgẽ, sã n tõe, bɩ y tũnug ne sorã sẽn kõ wã n sɩng sõsg ne neb a taabã n togs-b tagsa sẽn kengd raoodo.

Tall-y karne bɩ sɛb y sẽn tõe n karem y mobillẽ wã tɩ y pa mi wa yɩ tɩlae tɩ y gũ ye.

Mum-y y nin n vʋʋse, bɩ n pʋʋse.

SẼN YƖƖD FÃA, GŨUB SÕMA BEE NE F MANESMÃ LA F SẼN DENG N SEGL TO-TO RẼ YĨNGÃ.