Zabrã poglg maagre
Zabrã poglg maagre
A ABRAHAM ra bee tãb-biis sẽn yaa tõatb pʋgẽ sẽn na maan yʋʋm 20. * La a basa zabr n pa na n ye tol n kẽng-a ye. Sɩda, a pĩnd bɛɛb kẽer lebga a zo-rãmb sõma-sõma. Yaa bõe n kɩt t’a toeeme? Yaa Biiblã. Biiblã kõo a Abraham saagr la yam, n sõng-a t’a ges ninsaal yɛlã wa Wẽnnaam sẽn get-b to-to wã. Biiblã yiisa zabr tʋlsem a sũurẽ, t’a sũ-sãamsã ne a sũ-toogã sɩng maagre, t’a kisgrã sɩng loogre. A yãame tɩ Biiblã tara tɩɩm sẽn tar pãng sũ-sãams taoore.
Yaa wãn to la Biiblã sõngd ned t’a yĩn-sidg poglg maage? Biiblã ra pa tõe n toeem bũmb ning sẽn da paam a Abrahamã ye. Baasg zãnga Wẽnnaam Gomdã kareng la a zug bʋgsg kɩtame t’a tags wa Naandã. Masã a tara saagr beoog-daar yĩnga, la bõn-yood a taab sẽn tar yõod n yɩɩda. Bũmb nins sẽn tar yõod ne Wẽnnaamã n lebg bũmb nins sẽn tar yõod n yɩɩd ne yẽ wã. Rẽ sẽn sɩng zĩndgã bal la sũurã sãmpoag sɩng maagre. Yaa woto la b sõng a Abraham t’a toeeme.
A ra fõr n kẽe tẽng pʋgẽ zabrẽ
A Abraham roga Aifiriki, yʋʋmd 1930 wã poore. Dũni gill zabr a yiib-n-soaba poore, ra yaa tẽn-yak sẽn tar pãng n da rɩt naam a tẽngã pʋgẽ, la a Abraham tẽngã neb wʋsg ra rata b soog-m-menga. Yʋʋmd 1961, a Abraham tɩ naaga neb sull sẽn baood paam-m-menga, sẽn maan tõatb zabr ne tẽn-yakã sẽn tar pãngã.
“B ra yaa tõnd bɛɛba. B ra geenda tõnd kʋʋbo, rẽ n so tɩ tõnd me ra yik n dat n kʋ-ba,” woto la a Abraham wilgda.
Naoor wʋsgo, a Abraham vɩɩmã ra bee yell pʋgẽ, rẽ n so tɩ yʋʋmd 1982 yʋʋm 20 zabr poore, a zoe n kẽng Erope. Masã wã, a kolga yʋʋm 50, la a tara sẽk tɩ sek n na n tags a vɩɩmã zugu. La yaa wãn to ne yẽ sẽn da tʋll bũmb ning pidsgã? Bõe n wat beoog-daare? A Abraham sega a Zeova Kaset rãmb kẽer n sɩng b tigissẽ wã kẽnde. A tẽegame tɩ yẽ sẽn da wa n be Afirik yʋʋm a wãn sẽn looge, a ra karma seb-vãoog Kaset soab a yembr sẽn kõ-a. Seb-vãoogã ra bilgda arzãn sẽn wat tẽng zugu, la saasẽ goosneema sẽn na n wa rɩ naam ãdem-biisã zutu. Woto tõe n yɩɩ sɩd bɩ?
A Abraham yeelame: “Biiblẽ wã, m bãngame tɩ yʋʋm kãensa fãa m sẽn dɩk n zabã yɩɩ sẽk sãoongo. Goosneema ning bal sẽn na n tall tɩrlem manesem ne neba fãa wã yaa Wẽnnaam Rĩungã.”
A Abraham sẽn deeg lisg n lebg a Zeova Kaset soab poor bilfu, n lebg a sẽn boond t’a Robert n yi Afirik n zoe n kẽng Erop galʋ-tẽng ning a Abraham sẽn da beẽ wã. A Robert ne a Abraham ra zaba zab-yɛng pʋgẽ, la b ra yaa bɛɛb zabrã pʋgẽ. A Robert da sʋkda a meng wʋsg vɩɩmã võor sẽn ya a soaba. A ra yaa ned sẽn nong tũudum, la a sẽn da karem Biiblã babs kẽerã yĩnga, a ra miime tɩ Wẽnnaam yʋʋrã ya a Zeova. Kaset rãmb nins sẽn be a Abrahaam tigingẽ wã sẽn kãab a Robert tɩ b na n sõng-a lame t’a wʋm Biiblã võor sõma n paasã, a saka zĩig pʋgẽ.
A Robert wilgda woto: “Hal sɩngrẽ wã, mam sũur yɩɩ noog wʋsg ne Kaset rãmbã sẽn da tʋmd to-to ne a Zeova la a Zezi yʋyã, n sak n deeg tɩ b yaa neb toɛ-toɛyã. Woto ra zemsa ne mam sẽn da zoe n mi bũmb ning Biiblã pʋgẽ wã. Kaset rãmbã ra leb n ningda fut tɩ zemse, la b ra nonga taaba, baa b sẽn da yit tẽng ningã fãa. Yɛl a woto talla pãn-tusd-kãseng mam zugu.”
Bɛɛb sẽn lebg zo-rãmba
A Robert ne a Abraham sẽn da yaa beemã lebga zo-rãmb sõma-sõma masã. B yaa wakat fãa koe-moondb a Zeova Kaset rãmbã tiging a yembr pʋgẽ. “Zabrã wakate, mam da nong n sʋkda m meng tɩ maana wãn tɩ tẽn-yags neba, tɩ bãmb wʋsg be tũudum a yembr pʋgẽ, wa kisg taaba? A Robert ne maam da bee egiliiz a yembrẽ, la d yaool n tɩ zaba taaba. Masã tõnd d yiiba fãa ya a Zeova Kaset rãmba, la tõnd tẽebã zemsa tõnd ne taaba.” Woto la a Abraham wilgda.
T’a Robert paase: “Yaa zĩ-kãng la yɛlã sẽn yaa toorã. Masã tõnd bee tẽeb sẽn kɩt tɩ d be saam-biir hakɩk pʋgẽ. D kõn tɩ zab zabr yɛs abada.” Biiblã talla pãn-tusd-kãseng nin-kãens sẽn da yaa beem ne taabã sũy zutu. Bilf-bilfu, kisgrã la sũ-toogã basa weer n kõ bas-yard la zoodo.
Wakat ning a Abraham la a Robert sẽn da be zabrẽ wã, kom-bɩɩs a yiib a taab n da zabd taab zabr sẽn maand tẽn-yags ne taab pʋgẽ. Pa kaoos la Biiblã tʋm wala tɩɩm sẽn tar pãng sẽn na yɩl n sãoog bãmb me sũyã ye. Wãn-wãna?
Kʋ, la f ki f tẽeb yĩnga
A Gabriel b sẽn wub wẽn-tũudb zak pʋgẽ wã ra paama zãmsg sẽn wilgd t’a ba-yirã ra fõr n kẽe tũudum zabr pʋgẽ. Woto yĩnga, a sẽn da wa n tar yʋʋm 19, a kẽe sodaar n kos tɩ b kẽng ne-a zabrã zĩigẽ. Kiis 13 pʋgẽ, a ra bee zab-toos nins sẽn yɩɩdã pʋsẽ. Wakat ninga a sẽn da pẽ ne bɛ wã pa yɩɩd kɩlometr a yembr la pʋɩ-sʋk ye. A yeelame: “Sẽn yɩɩd fãa, bũmb a yembr la mam tẽra. Tõnd komandã wã yeela maam tɩ bɛ wã na n wẽe baraar yʋngo. Wulumdame hal tɩ tõnd wẽ ne d bug-ra-toorã yʋngã tõre.” A ra geta neb nins sẽn yit tẽn-yakẽ
wã wala a bɛɛb sẽn tog ne kũum. “Mam sẽn da tagsd yaa m kʋ neb wʋsg wa m sẽn tõe tɛka. Woto, wala mam zo-rãmb wʋsgo, m da rat n kii m tẽeba yĩnga.”La wakat n zĩnd t’a Gabriel yamã wa. A zoe n kẽnga tãensẽ wã, n vũnum n pasg toadgã n kẽ tẽng sẽn pa kẽes a toog zabrẽ wã, n tog sor n kẽng Erop. A kell n talla Wẽnnaam sʋkr n dat n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ vɩɩmã yaa toog wʋsg woto wã, n dat n bãng zu-loeesã sã n yaa sɩbgr sẽn yit Wẽnnaam nengẽ. A wa n sega a Zeova Kaset rãmba, tɩ b wilg-a Biiblã pʋgẽ bũmb ning sẽn kɩt tɩ vɩɩmã pid ne zu-loees wʋsg woto rũndã-rũndã wã.—Matɩe 24:3-14; 2 Tɩmote 3:1-5.
A Gabriel sã n da zãmsd Biiblã n paasdẽ, a ra bãngdame n paasdẽ tɩ sɩdã ra bee be. “Mam bãngame tɩ d tõe n vɩɩmda wakat sẽn pa sat tẽng zug arzãnẽ. Bãng-y tɩ m sẽn da wa n yaa biiga, woto yaa bũmb m sẽn da tʋll wʋsgo.” Biiblã belsa a Gabriel n yols-a ne a sũ-sãamsã a sẽn da tar hal tɩ ta wakat kãngã wã. A yĩn-sidg sãmpog-kãsengã sɩnga maagre. Woto, a Gabriel sẽn da wa n seg a Daniel sẽn da ya a bɛ pĩndã t’a ra pa beem ne ned ba a yembr yɛs ye. La yaa bõe n wa ne a Daniel Erope?
“F sã n sɩd beẽ, m bõos tɩ f sõng-ma!”
B wuba a Daniel t’a yɩ Katoliki, la a yʋʋm 18 b bool-a-la sodaare. B bool-a lame t’a tɩ zab zabr ning a Gabriel sẽn zabã, la ra yaa ne a Gabriel tẽngã bɛɛbã. A Daniel da pẽe zabrã, n da wẽnd saar tɩ b lob bõn-pusdem saarã pʋgẽ. A zo-rãmbã kiime, tɩ yẽ mengã pogl wʋsgo, tɩ bɛɛbã yõk-a. A maana kiis logtor yir la tãb-sik pʋgẽ tɩ b yaool n tall-a n kẽng tẽng a yembr sẽn pa kẽes a toog zabrẽ wã. A sẽn da ya a yembr n be naong pʋgẽ wã, a ra geenda a meng kʋʋbo. A Daniel pʋʋsa Wẽnnaam woto: “F sã n sɩd beẽ, m bõos tɩ f sõng-ma!” Vẽk-n-beoogã bala, a Zeova Kaset rãmbã wa n sõsa ne-a, n tõog n leok a sʋgsg wʋsgo. Sẽn na n baase, a kẽnga Erop wala nokenga. A Daniel ye tɩ naaga Kaset rãmbã n zãms Biiblã. A sẽn zãms bũmb ningã yols-a-la ne a yɩɩrã la a sũ-toogã.
Masã a Gabriel ne a Daniel yaa zood sõma-sõma. B tara zems-n-taar tẽeb saam-biir pʋgẽ, n deeg lisg n ya a Zeova Kaset rãmba. “Mam nonglmã ne a Zeova la ne Biiblã bãngr sõnga maam tɩ m ges yɛlã wa yẽ sẽn get-b to-to wã. A Daniel ye pa mam bɛ ye. Yʋʋm sẽn looge, m da na n tʋlga ne sũ-noog n kʋ-a. Biiblã zãmsa maam tɩ m maan sẽn yaa lebend zãnga: tɩ m sak kũum a yĩnga,” woto la a Gabriel yeta.
A Daniel yeela woto: “Mam yãa neb sẽn yit tũudum la tẽns toɛ-toɛ sẽn kʋʋd taaba. Sẽn paase yaa tũudum a ye neb me sẽn kʋʋd taab zabrã zĩigẽ. Mam sẽn yã rẽ wã m tagsame tɩ Wẽnnaam
da tara taal ne rẽ. Masã m miime tɩ ya a Sʋɩtãan n be zaba fãa poorẽ. Masã maam ne a Gabriel yaa saam-biis tẽeba pʋgẽ. D kõn leb n maan zabr yɛs abada!”“Wẽnnaam goama vɩɩme la a tara pãnga”
Bõe yĩng t’a Abraham, a Robert, a Gabriel la a Daniel toeem wʋsg woto? Wãn-wãn la b tõog n yiis kisgr sẽn kɩ yẽg la sũ-sãams wʋsg woto b sũyã pʋsẽ?
Bãmb ned kam fãa karmame, n bʋgse, la b zãms sɩdã Biiblã ‘sẽn vɩ la a tar pãngã’ pʋgẽ. (Hebre dãmba 4:12) Biiblã Soab yaa ãdem-biisã Naanda. A mii a sẽn na n maan to-to n tall pãn-tusdg sẽn yaa sõma ned sẽn dat n kelg la a zãms sũur zugu. “Gʋlsg Sõamyã zãnga yaa Wẽnnaam n kõ tõndo: la a bee bark zãmsg yĩnga, la tɩ wilg ned a kongre, la saglg yĩnga, la tɩ zãms tɩrlem.” Karemd sã n bas tɩ Biiblã wilg-a sore, a paamda no-paalse. A sɩngdame n bãngd a Zeova sẽn get yɛlã to-to. Woto maaneg kõta nafa wʋsgo, tɩ zabã poglgã maagr be sʋka.—2 Tɩmote 3:16.
Wẽnnaam Gomdã wilgdame tɩ tẽng bɩ buud ba a yembr pa são a to, bɩ a pa wẽng n yɩɩd a to me ye. “Wẽnnaam ka tũusd neb ye. La buud fãa sʋka, ned ninga sẽn zoet bãmba la sẽn maand tɩrga, yẽ soab tata bãmb yam.” Karemd ning sẽn sakd sõng-kãngã wã paamda sõngr bilf-bilf sẽn na yɩl n bas buud bɩ tẽn-zẽng neb kisgri.—Tʋʋma 10:34, 35.
Biiblã bãngr-goam wilgdame tɩ ka la bilfu, Wẽnnaam na n ledga ninsaal naamã siglg sẽn be masã wã ne a Mesi Rĩungã. Ne a goosneema wã maasem, Wẽnnaam “kɩtdame tɩ zabr sɛ hal dũniyã tɛk fãa.” B na n menemsa sigls nins sẽn wat ne zab la b tusd nebã tɩ n kẽesd zab-kãens pʋsẽ wã. B na n vʋʋga sẽn ki-b zabã pʋsẽ wã, n kõ-b zu-noog tɩ b vɩɩmd tẽng zug arzãn pʋgẽ. Pa na n yɩ tɩlae ne ned ba a yembr t’a zoe pigd bɩ wɛoogd taoor ye.—Yɩɩl Sõamyã 46:10; Daniɛll 2:44; Tʋʋma 24:15.
Biiblã yeta woto ninsaalbã sẽn na n vɩɩmd rẽ wẽndã wɛɛngẽ: “B na n mee zags n zĩnd b pʋsẽ. Bãmb na n sela tɩɩse n dɩ b biisã. Bãmb ka na n me yir tɩ ned a to reeg n kẽ ye . . . Bãmb ka na n tʋm zaalem ye. La b ka na n dog kamb tɩ b sãam b nifẽ ye.” Wẽng bɩ sãmpogr kae b sẽn pa na n maag ye. Tẽeb maaneg ne saagr kãngã yiisda sũ-sãamsã bilf-bilf ned sũur pʋgẽ.—Ezai 65:21-23.
Biiblã sɩd yaa tɩɩm sẽn tar pãng sẽn tõe n maag sũuri. A zãmsgã zoe n maagda zabrã sãmpoaga. Pĩnd bɛɛb paamda zems-n-taare tẽn-tẽns saam-biir pʋgẽ. Maagr kãngã na n kell n kẽnga taoor Wẽnnaam yɛl siglg paalgã pʋgẽ hal tɩ kisgrã la sũ-sãamsã yi ãdem-biisã sũyẽ. Naandã pʋlemdame tɩ “b ka na n le tẽeg bũmb nins sẽn da zĩnd pĩnda yell ye, b ka na n le tags b yell ye.”—Ezai 65:17.
[Tẽngr note]
^ sull 2 B toeema yʋy kẽer sõs-kãngã pʋgẽ.
[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 3]
“Biiblẽ wã, m bãngame tɩ yʋʋm kãensa fãa m sẽn dɩk n zabã yɩɩ sẽk sãoongo”
[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 4]
Biiblã tõe n talla pãn-tusdg wʋsg neb sẽn da yaa beem sũy zutu
[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 5]
Kisgr la sũ-toog basda weer bilf-bilf n kõ bas-yard la zoodo
[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 5]
Karemd sã n bas tɩ Biiblã wilg-a sore, a paamda vɩɩm manesem no-paalse
[Foto, seb-neng a 6]
Neb sẽn da yaa beem pĩnd lagemda taab tẽn-tẽns saam-biir pʋgẽ masã
[Fotã soaadbã, seb-neng a 3]
Refizie rãmb sik-zĩiga: ONU FOTO 186811/J. Isaac