Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Sʋɩtãan sɩd beeme

A Sʋɩtãan sɩd beeme

A Sʋɩtãan sɩd beeme

“Kãab Paalgã fãa pʋgẽ d neeme tɩ zab-kãseng n maand Wẽnnaam ne Sʋɩtãan sʋka, la neerã pãens ne wẽngã pãens sʋka. Tags-kãngã pa Biiblã gʋlsd a ye bɩ bãmb b wãn dẽnd bal ye, la yaa b fãa. . . . Kãab Paalgã kaset yaa vẽenega. A Sʋɩtãan yaa nin-wẽng sẽn sɩd be, n kis Wẽnnaam la a nin-buiidã wakat fãa.”—“The New Bible Dictionary.”

LA MAANA wãn masã tɩ neb wʋsg sẽn yet tɩ b yaa kiris-neba, bɩ sẽn yet tɩ b tẽeda Biiblã pa rat n sak t’a Sʋɩtãan beeme? Yaa tɩ sɩd-sɩda, b pa sak tɩ Biiblã yaa Wẽnnaam Gomd ye. (Zeremi 8:9) B yetame tɩ Biiblã gʋlsdb ra pukda tẽns nins sẽn da gũbg bãmbã ninsaalb tagsgo, la tɩ b pa gʋls sẽn sɩd yaa sɩd sẽn yit Wẽnnaam nengẽ ye. Wala makre, katolik tũudum karen-saamb a Hans Küng gʋlsa woto: “Tagsa a Sʋɩtãan ne zĩn dãmb wʋsg wɛɛngẽ sẽn yaa soalma . . . sɩnga Babilon soalmẽ wã n kẽ Zidaismã pʋgẽ, n yi be n tɩ kẽ Kãab Paalgã pʋgẽ.”—On Being a Christian.

La Biiblã pa ninsaalb gomd bal ye. A sɩd yaa Wẽnnaam Gomd vʋʋsem sõngã sẽn vẽneg tɩ b gʋlse. Rẽnd yaa yam tʋʋmd tɩ d kelg a sẽn yet a Sʋɩtãan wɛɛngẽ wã n da reem ye.—2 Tɩmote 3:14-17; 2 Pɩɛɛr 1:20, 21.

A Zezi tagsg yɩɩ wãn-to rẽ wɛɛngẽ?

A Zezi Kirist ra tagsame t’a Sʋɩtãan sɩd ra beeme. Ra pa wẽng sẽn be a Zezi mengã pʋgẽ n mak-a ye. Ra yaa ned sɩd-sɩd la sẽn mak-a wã. Yẽ la b sẽn wa n boondẽ tɩ “dũniyã naaba.” (Zã 14:30; Matɩe 4:1-11) A Zezi ra tẽedame me tɩ malɛgs a taab n da sõngd a Sʋɩtãan a sɩlem wẽnsã pʋgẽ. A maaga neb “zĩn sẽn tara.” (Matɩe 12:22-28) Baa sebr a yembr sẽn zãmsd wẽnd kae (A Rationalist Encyclopædia) wilgda rẽ võor a sẽn wa n yeel tɩ: “Wakat fãa yaa toog ne tũudum karen-saamb rãmbã tɩ b sak tɩ Evãnzill dãmbã Zezi ra tẽeda malɛg-wẽnsã belem.” A Zezi sẽn gom a Sʋɩtãan la a zĩn dãmbã yellã, ra pa tẽeb ziri sẽn yi Babilon soalmẽ wã la a lebs n dɩk ye. A ra miime tɩ b sɩd beeme.

D zãmsda yɛl wʋsg a Sʋɩtãan Munaafɩɩkã wɛɛngẽ, d sã n ges gom-kãensã a Zezi sẽn taas yẽ wẽndẽ tũudmã karen-saam dãmbã: “Sʋɩtãana la yãmb ba, la yãmb dat n maana yãmb ba ratem. Yẽ yaa nin-kʋʋda hal sɩngre, la yẽ ka paad sɩd pʋgẽ ye, sɩda sẽn ka be yẽ pʋgẽ wã yĩnga. Yẽ sẽn yagd ziri, yẽ gomda a meng sũur pʋgẽ dẽnda, tɩ bõe, yẽ yaa ziri yagda, la ziri ba.”—Zã 8:44.

Sã n yaa ne woto, Munaafɩɩkã, sẽn dat n yeel tɩ “tẽn-kãn-nedã,” ra yaa “ziri yagda, la ziri ba.” Yẽ n yɩ pipi bõn-naandg sẽn yag ziri Wẽnnaam zugu, la yɩɩ Edɛn zẽedẽ wã. A Zeova ra yeelame tɩ tõnd pipi roagdbã “sɩd na n kiimi,” b sã n dɩ sõma ne wẽng bãngr tɩɩgã biiga. A Sʋɩtãan tũnuga ne waafã noor n yeel tɩ pa sɩd ye. (Sɩngre 2:17; 3:4) Wa sẽn zemse, b bool-a lame tɩ “wag-kʋdre sẽn boond tɩ diabl [munaafɩɩka, NW ] la Sʋɩtãana.”—Wilgri 12:9.

A Sʋɩtãan yaga ziri sõma ne wẽng bãngr tɩɩgã wɛɛngẽ. A kɩɩsame n yeel tɩ b sẽn gɩdg tɩ-kãng biigã rɩɩbã ra pa zemse, la tɩ ra yaa pãng maanego. A yeelame t’a Ãdem ne a Hawa ra tõeeme n “lebg wa Wẽnnaam,” n mi sẽn yaa sõma ne wẽng b toore. A Sʋɩtãan da rat n yeelame tɩ b sẽn da tõe n maan b yam daabã yĩnga, b ra segd n yãka yam n maan b sẽn dat fãa. (Sɩngre 3:1-5) Wẽnnaam naamã zemsg b sẽn kɩɩs woto wã waa ne yel-kãsemse. Woto, a Zeova kõo sẽk tɩ yel-kãensã paam welgre. Woto rat n yeelame tɩ Wẽnnaam yãka wakate, n bas a Sʋɩtãan t’a na n ket n beẽ. Wakat ning b sẽn yãk n kõ-a wã kolgda saab tao-tao. (Wilgri 12:12) La a ket n zãagda ãdem-biisã ne Wẽnnaam n tũnugd ne zɩlem-beed la tudgri, n tũnugd ne neb sẽn wõnd gʋlsdbã la Fariziẽ dãmbã a Zezi wakatã, sẽn na yɩl n yelg a ziri zãmsgã.—Matɩe 23:13, 15.

A Zezi leb n yeelame t’a Sʋɩtãan yaa ‘nin-kʋʋd hal sɩngrẽ,’ la “yẽ ka paad sɩd pʋgẽ ye.” Rẽ pa rat n yeel t’a Zeova naana a Sʋɩtãan t’a yaa ‘nin-kʋʋd ye.’ A pa naan-a t’a yɩ bõn-bãnd buud sẽn so bugum la namsg zĩig tɩ b na n ning neb nins sẽn kɩɩsd Wẽnnaamã be ye. Sẽn paase, Biiblã wilgdame tɩ sẽn ki-bã bee yaoogẽ, la pa bugum zĩigẽ a Sʋɩtãan sẽn beẽ ye.—Tʋʋma 2:25-27; Wilgri 20:13, 14.

Sɩngrẽ wã, a Sʋɩtãan ra bee ‘sɩdã pʋgẽ.’ A ra ya a Zeova yĩngr zakã neda, n da yaa Wẽnnaam malɛk la a biribl sẽn zems zãnga. La a ka ‘pa sɩd pʋgẽ ye.’ A meng soyã la a noy sẽn tik zɩlem-beedã zug la a nong n yɩɩda. A Zezi sẽn yet tɩ ‘hal sɩngrã’ pa wakat ning b sẽn naan a Sʋɩtãan t’a yaa malɛk sẽn yaa Wẽnnaam biriblã ye, la yaa wakat ning a sẽn yãk a toorẽ yam n na n kɩɩs a Zeova la a togs a Ãdem ne a Hawa zɩlem-beedã. A Sʋɩtãan yaa wa neb nins sẽn kɩɩs a Zeova a Moiiz wakatã. D karemda bãmb wɛɛngẽ woto: “Wẽnnaam da maana bãmb tɩ b yaa sõama, la bãmb basame n maan wẽnga. Bãmb zamaana yaa zamaan yoog sẽn pid ne yel-kɛga.” (Tõodo 32:5) B tõe n yeela woto me ne a Sʋɩtãana. A lebga “nin-kʋʋda,” a sẽn wa n kɩɩs n yɩ sabab ne a Ãdem la a Hawa kũumã, la ãdem-biisã fãa kũumã.—Rom dãmba 5:12.

Malɛg-tõtba

Malɛgs a taab n naag a Sʋɩtãan a tõdgrã pʋgẽ. (Luk 11:14, 15) Malɛg-kãens “ka tall bãmb naam” ye. B rɩka ninsaalb yĩns sẽn na yɩl n gãand “ninsaalba kompugli” a Nowe wakatã. (Ziid 6; Sɩngre 6:1-4; 1 Pɩɛɛr 3:19, 20) “Ãdg a yembr tãab fãa sʋka sẽn be yĩngrã,” sẽn dat n yeel tɩ malɛk rãmb kẽer n maan woto.—Wilgri 12:4.

Wilgr sebrã sẽn yaa bõn-makdem meng-meng sebrã bilgda a Sʋɩtãan wala “wag-bãnde, moomd zãnga.” (Wilgri 12:3, Sebr Sõngo) Bõe yĩnga? Pa rat n yeel tɩ yẽ mengã sɩd tara yĩng sẽn yaa ra-wẽn-geebr ye. Sɩda, tõnd pa mi malɛgsã yĩns sẽn wõnd bũmb ning ye, la yaa wa a Sʋɩtãan yĩngã pa toor ne malɛk rãmb a taabã rẽnd ye. La “wag-bãnde, moomd zãnga,” yaa bilgr sẽn zems ne a Sʋɩtãan sẽn tar manesem wa we-rũng sẽn yaa voalga, sẽn kõt rabeem, la a yaa sãamdã.

Wẽnnaam booga a Sʋɩtãan ne a zĩn dãmbã tõog hal wʋsgo. B ye pa tõe n puk tɩ b yã-b wa b sẽn da tõe n maan pĩndã ye. B sẽn lugl Wẽnnaam Rĩungã yʋʋmd 1914 n ning Kirist nugẽ wã poor bilfu, b rig-b lame tɩ b kẽng tẽngã zug sẽnese.—Wilgri 12:7-9.

A Sʋɩtãan yaa bɛ sẽn tar pãnga

Baasg zãnga, a Sʋɩtãan ket n yaa bɛ sẽn tar pãnga. A “gõoda wa gɩgemd sẽn kelemda n baood a sẽn tõe n paam a soaba n sãam.” (1 Pɩɛɛr 5:8) A pa wẽngã sẽn be tõnd yĩnsã sẽn pa zems zãngã pʋgẽ ye. Yaa sɩd tɩ tõnd tara maoor daar fãa ne d mengã yel-wẽn tʋlsem tɩ sãmbg ka be ye. (Rom dãmba 7:18-20) La maoorã meng-mengã yaa “ne sɩɩs wẽns buud fãa sẽn be yĩngri la bãmb dĩm dãmba la pãens rãmba la lik soaadba sẽn so pãng masã.”—Efɛɛz rãmba 6:12.

A Sʋɩtãan sẽn tar pãng ning nebã zutã taa hal zĩ-bʋgo? “Dũniyã fãa bee wẽng soaba nugẽ,” woto la tʋm-tʋmd a Zã yeta. (1 Zã 5:19) Yaa sɩda, d pa rat t’a Sʋɩtãan kẽes-d rabeem tɩ looge, bɩ d bas tɩ tẽeb ziri wã sẽn tɩ loe ne-a wã kẽes-d rabeem tɩ d ye pa tõe n maan bũmb ye. La yaa yam tʋʋmd ne-do, tɩ d gũus ne modgr nins a sẽn maand n dat n lud tõnd yama tɩ d ra bãng sɩdã, la a sãam tõnd burkĩndã Wẽnnaam taoorã.—Zoob 2:3-5; 2 Korẽnt dãmba 4:3, 4.

Pa wakat fãa la a Sʋɩtãan tũnugd ne pãng n zabd ne neb nins sẽn dat n maan Wẽnnaam daabã ye. Wakat kẽere, a maanda a meng wa “vẽenem malɛka.” Tʋm-tʋmd a Poll yeela kiris-nebã tɩ b gũus ne yel-kãng a sẽn wa n gʋls tɩ: “A wa waaf sẽn da belg a Hawa ne a sɩlmã, mam zoeta rabeem tɩ yãmb tagsg na n wa lebg wẽnse n kɩt tɩ yãmb bas Kirist pʋ-peelem.”—2 Korẽnt dãmba 11:3, 14.

Woto yĩnga, d segd n ‘yõka d mens n gũusi, n yals kãn-kãe tẽeb pʋgẽ.’ (1 Pɩɛɛr 5:8, 9; 2 Korẽnt dãmba 2:11) Gũus-y n da kõ a Sʋɩtãan weer t’a tudg-y ye. Ra bao-y n dat n bãng baa yaa bũmb a ye sẽn tɩ loe ne zĩn dãmbã yɛl ye. (Tõodo 18:10-12) Karm-y Wẽnnaam Gomdã neere. Tẽeg-y t’a Zezi Kirist tika Wẽnnaam Gomdã zug n yɩlem, a Sʋɩtãan sẽn da wa n makd-a wã. (Matɩe 4:4, 7, 10) Pʋʋs-y n paam Wẽnnaam vʋʋsem sõngã. A biisã tõe n sõng-y lame tɩ y lak y mens ne yĩngã ratem tʋʋma, a Sʋɩtãan sẽn tusd nebã n kẽesd a pʋgẽ sõma-sõma wã. (Galat dãmba 5:16-24) Sẽn paase, bɩ y pʋʋs a Zeova sõma-sõma, y sã n wa neẽ t’a Sʋɩtãan la a zĩn dãmbã rat n kʋɩɩb-y lame.—Filip rãmba 4:6, 7.

D pa segd n zoe rabeem tɩ loog ne a Sʋɩtãan ye. A Zeova kãabame t’a na n sɩd kogla tõnd ne bũmb ning fãa a Sʋɩtãan sẽn tõe n maane. (Yɩɩl Sõamyã 91:1-4; Yelbũna 18:10; Zak 4:7, 8) “Bɩ y paam daood Zusoaba tũudum pʋgẽ n deeg bãmb pãng kãsengã,” woto la tʋm-tʋmd a Poll yeel-yã. Yaa rẽ la “yãmb tõe n tõog Sʋɩtãan sɩlem fãa.”—Efɛɛz rãmba 6:10, 11.

[Foto, seb-neng a 3]

A Zezi ra miimi t’a Sʋɩtãan ra yaa ned sẽn sɩd be

[Foto rãmba, seb-neng a 5]

Zãms-y Wẽnnaam Gomdã la y pʋʋs wakat fãa, n tõog n kɩɩs a Sʋɩtãan sõma