Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

‘Bɩ y bao laafɩ la y tũ-a’

‘Bɩ y bao laafɩ la y tũ-a’

‘Bɩ y bao laafɩ la y tũ-a’

“Sã n tõe, t’a yellã sã n bee ne yãmba, bɩ y kɩt tɩ laafɩ zĩnd yãmb ne neba fãa sʋka.”—ROM DÃMBA 12:18, Kãab-paalgã Koe-noogo.

1, 2. Bʋʋm kẽer bʋs n kɩt tɩ laafɩ ning sẽn yit ninsaal nengẽ wã pa na n kaoose?

MAMS-Y n ges roog yẽbgr sẽn na n pa sõma, t’a raadã põog tɩ sugrã pa sõma ye. Y na n datame n tɩ kẽ be tɩ yɩ y zak sɩda? D pa tẽed ye. Baa b ning-a pẽntiir paalga, ket n yaa roog sẽn ka pãnga. Sã n wa beẽ-beẽ, a na n siigame.

2 Laafɩ buud fãa sẽn yit dũni kãngã pʋgẽ yaa wa ro-kãngã. A sẽn yẽbg bũmb ning zugã ka pãng ye. Yẽbg-kãng yaa ninsaalbã kãabs la b magbo, tɩ ninsaal yaool n ‘ka tõe n fãag ned ye.’ (Yɩɩl Sõamyã 146:3) Ãdem-biisã vɩɩm yaa zab woo zab tẽnsã ne taab la buudã ne taab sʋka. Yaa sɩd tɩ laafɩ sasa rãmb n zĩndi, la yaa laafɩ sɩd-sɩd bɩ? Tẽns a yiib sã n zabd taab tɩ b wa yeel tɩ b basa zabrã tɩ laafɩ wa, sã n pa tẽng a yembr n tõog a to, yaa tẽns a yiibã n mik tɩ zabrã pa nafd-b ye. Sã n yaa woto yaa laafɩ sɩd-sɩd bɩ? Kisgrã, rɩk yam wẽng n dogl f to wã, la sũ-kiirã sẽn wat ne zabrã ket n beeme. Laafɩ sẽn yaa laafɩ ne yʋʋr balã, sẽn yaa kisgr b sẽn ‘bol-bol n solgã’ pa laafɩ sẽn kaoosd ye.—Ezekɩɛll 13:10.

3. Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam nin-buiidã laafɩ yaa toor ne laafɩ ning ninsaalbã sẽn wat ne wã?

3 Baasg zãnga, laafɩ hakɩkã bee dũni kãngã sẽn tar zab wʋsgã pʋgẽ. Yaa yɛ? Ya a Zezi Kirist karen-biis nins sẽn tũud a naoã sʋka. Yaa bãmb la kiris-neb hakɩkã sẽn kelgd a Zezi goama n maood n na n dɩk a vɩɩmã togs-n-taarã. (1 Korẽnt dãmba 11:1; 1 Pɩɛɛr 2:21) Baa b sẽn yit buud toɛy-toɛya, tɩ b tarma yaa toor-toore, la b yit tẽns toɛy-toɛyẽ wã, laafɩ hakɩk n be kiris-neb hakɩkã sʋka. Woto tõe n yɩɩme, bala b tara zems-n-taar ne Wẽnnaam sẽn yẽbg tẽeb ning b sẽn tar ne a Zezi Kirist maoongã sẽn yaa rondã zugu. B laafɩ wã yaa Wẽnnaam kũuni, la pa laafɩ sẽn yit ninsaal nengẽ ye. (Rom dãmba 15:33; Efɛɛz rãmba 6:23, 24) Yaa b sẽn sak “Laafɩ Nabiig” a Zezi Kirist la b balemd a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam sẽn yaa nonglem la laafɩ soaba” yĩnga.—Ezai 9:6, NW; 2 Korẽnt dãmba 13:11.

4. Wãn to la kiris-ned ‘tũud’ laafɩ?

4 Ninsaalb sẽn pa zems zãng pa paamd laafɩ nana-nana woto ye. Woto yĩnga, a Pɩɛɛr yeelame tɩ kiris-ned fãa segd n ‘baoa laafɩ la a tũ-a.’ (1 Pɩɛɛr 3:11) Wãn to la d tõe n maan woto? Bãngr-gom-kʋdr n leokd sʋk-kãngã. A Zeova tũnuga ne a Ezai n yeele: “Fo kamba fãa na n yɩɩ Zusoaba karen-biisi. La bãmb laafɩ wã na n yɩɩ wʋsgo.” (Ezai 54:13; Filip rãmba 4:9) N-ye, laafɩ hakɩkã yaa neb nins sẽn kelgd a Zeova zãmsgã n paamd-a. Sẽn paase, laafɩ ne “nonglem la sũ-noogo . . . la sũ-mare la maan neere la sũ-maasem la tẽebo la sũ-bʋgsem la yõk-m-menga” yaa Wẽnnaam vʋʋsem sõngã biisi. (Galat dãmba 5:22, 23) Ned sẽn pa tar nonglem, sũ-noogo, sũ-mare, maan-neere, sũ-maasem, tẽebo, sũ-bʋgsem bɩ yõk-m-meng pa tõe n paam-a ye.

“Bɩ y kɩt tɩ laafɩ zĩnd yãmb ne neba fãa sʋka”

5, 6. a) Bõe n welg ned sẽn tar laafɩ la ned sẽn baood laafɩ? b) Kiris-nebã maoodame n na n bao laafɩ ne ãnd dãmba?

5 Laafɩ yaa f sẽn na n tar bãane. Võor wilgr a woto tɩ loee ne yɛl wʋsg zabr sẽn kaẽ ye. Rẽnd baa ned sẽn ki tara laafɩ! La sẽn na yɩl n paam laafɩ hakɩkã, d pa segd bal n tall laafɩ ye. A Zezi Tãng zug Zãmsgẽ wã a yeela woto: “Bark bee zab-paasdba [“laafɩ baoodba,” NW ] zutu, tɩ bõe, b na bool bãmb tɩ Wẽnnaam kamba.” (Matɩe 5:9) A Zezi ra gomda ne neb nins sẽn da na n wa paam sor n lebg “Wẽnnaam kamba” tẽeba wɛɛngẽ wã, la sẽn na n paam vɩɩm saasẽ n pa kiidẽ wã yelle. (Zã 1:12; Rom dãmba 8:14-17) La baasgo, ãdem-biis nins fãa sẽn yaa kɩs-sɩd dãmb n pa tar saasẽ vɩɩmã saagrã na n “paam[a] pʋɩɩr ne Wẽnnaam kamba b lohorma ne b ziira pʋgẽ.” (Rom dãmba 8:21) Yaa neb nins sẽn baood laafɩ wã bal n tõe n paam saagr a woto. Gerɛk gom-biig ning b sẽn lebg tɩ ‘laafɩ baoodã,’ rat n yeela sɩd-sɩd tɩ ‘laafɩ maanda.’ Naoor wʋsgo, tall laafɩ la bao laafɩ pa yembr ye. Sã n yaa ne Gʋlsg Sõamyã, bao laafɩ rat n yeelame tɩ d tʋm n wa ne laafɩ wã, wakat ninga yaa d sẽn na n kɩt tɩ laafɩ zĩnd zĩig ning a sẽn da kaẽ wã.

6 Ne rẽ d yamẽ, bɩ d ges tʋm-tʋmd a Poll saglg ning a sẽn taas Rom dãmbã: “Sã n tõe, t’a yellã sã n bee ne yãmba, bɩ y kɩt tɩ laafɩ zĩnd yãmb ne neba fãa sʋka.” (Rom dãmba 12:18, Kãab-paalgã Koe-noogo) A Poll da pa yet Rom dãmbã tɩ b zĩnd bãan bal ye, baa ne rẽ sẽn tõe n sõng-bã. A ra sagend-b lame tɩ b maan tɩ laafɩ zĩndi. Ne ãnda? Ne “neba fãa,” ne zaka neba, kiris-nin-taasã, la baa ne neb nins sẽn da pa tar tẽeb a ye ne tõndã. A sagla Rom dãmbã tɩ b maan tɩ laafɩ zĩnd ne neb a taabã, ‘yellã sã n bee ne bãmba.’ A ra pa rat tɩ b kɩɩs b tẽebã, laafɩ wã poorẽ ye. B ra pa segd n kɩɩs neb a taabã zaalem yĩng ye, la b ra segd n goma ne-b laafɩ pʋgẽ. Kiris-nebã ra segd n maana woto, ne tigingã la ne yɩng nebã. (Galat dãmba 6:10) Wa sẽn zems ne rẽ, a Poll gʋlsa woto: “Bɩ y maan sẽn yaa neer daar fãa sã n yaa yãmb sʋka walla a sã n yaa neba fãa sʋka.”—1 Tesalonik rãmba 5:15.

7, 8. Wãn to la bõe yĩng tɩ kiris-nebã baood laafɩ ne neb nins sẽn pa tar tõnd tẽebã?

7 Wãn to la d tõe n bao laafɩ ne neb nins sẽn pa tar tõnd tẽebã, la ne sẽn kɩɩsd-bã mengã? Bũmb a yembr n be, yaa d ra maan wa d yɩɩda d taabã ye. Wala makre, na n yɩɩ toog tɩ d bao laafɩ, d sã n gomd neb takɩ yell n paoogd-ba. A Zeova wilgame t’a kaoa sigls la neb sul bʋʋdo, la tõnd pa tar sor n na n gom ned yell wa b zoe n kaoa a bʋʋd t’a tar taal ye. Sɩd-sɩda, d pa segd n kao neb a taabã, baa d bɛɛbã meng bʋʋd ye. A Poll sẽn togs a Tɩt t’a sagl kiris-nebã sẽn be Kɛrɛtã tɩ b tall manesem sẽn zems ne nanambsã poore, a yeelame t’a tẽeg-b tɩ b “da gom ned ba a ye wẽng ye, la b ra yɩ zabr dãmb ye, la bɩ bãmb yɩ mi-m-meng rãmba sẽn maand sũ-bʋgsem ne neba fãa.”—Tɩt 3:1, 2.

8 D sã n baood laafɩ ne neb nins sẽn pa tar tõnd tẽebã, na n sõng-b lame tɩ b sak sɩdã. Yaa sɩda, d pa baood zood sẽn ‘sãamd minim sõamyã’ ye. (1 Korẽnt dãmba 15:33, Kãab-paalga Koe-noogo) La d tõe n talla waoogre, la d segd n talla burkĩnd manesem la sõmblem ne nebã fãa. A Pɩɛɛr gʋlsame: “Bɩ y kɩt tɩ yãmb yel-manesem yɩ sõama neb nins sẽn ka pʋʋsd Wẽnnaama sʋka, tɩ baa bãmb sẽn kãnegd yãmb wa nin-wẽnsã, bãmb na waoog Wẽnnaam b waoonga daare bãmb sẽn na n yã yãmb tʋʋm sõama wã yĩnga.”—1 Pɩɛɛr 2:12.

D baooda laafɩ koe-moonegã pʋgẽ

9, 10. Mak-bʋg la tʋm-tʋmd a Poll bas-yã, sã n yaa ne bao laafɩ ne sẽn pa tẽed-bã wɛɛngẽ?

9 B ra mii pipi yʋʋm kob-gĩndẽ kiris-nebã b raoodã yĩnga. B ra pa boog b koɛɛgã pãng ye, la b sã n da seg kɩɩsgo, b ra rɩkda sard sẽn pa vigisd n na n sak Wẽnnaam wa naaba, la pa ninsaalbã ye. (Tʋʋma 4:29; 5:29) Baasg zãnga, b ra pa paoogd nebã n tẽed tɩ yaa raood la woto ye. Ges-y a Poll sẽn maan to-to, a sẽn da wa n gomd n teend a tẽebã Rĩm a Herood Agripa 2 soab taoorã. A Herood ra kẽeda ne a tão a Berenis. Baasg zãnga a Poll pa gom dẽ yell ye. Ayo, la a goma yɛl bãmb fãa sẽn sak zugu. A pẽga a Agripa n yeel t’a mii Zʋɩf rãmbã minung sõma, la a yeel n paas t’a Agripa tẽeda no-rɛɛsdbã.—Tʋʋma 26:2, 3, 27.

10 A Poll ra gomda woto bal n fʋʋsd a Agripa sẽn na yɩl t’a kõ-a paam-m-meng bɩ? Ayo. A Poll tũu a meng saglgã n togs sɩda. A sẽn yeel a Herood Agripa bũmb nins fãa ra yaa sɩda. (Efɛɛz rãmba 4:15) La a Poll da yaa laafɩ baooda, la a ra mii a sẽn na n maan to-to n yɩ “bũmb fãa neba [buud fãa] yĩnga.” (1 Korẽnt dãmba 9:22) A sẽn da ratã ya a wilg t’a ra tara sor n na n moon a Zezi. A Poll sẽn da yaa ned sẽn mi neb zãmsgã sɩngame n gomd bũmb yẽ ne a Agripa sẽn da tõe n sak zugu. Woto, a Poll sõnga rĩm kãngã sẽn yaa yoaadã t’a tall tagsg sẽn yaa sõma n yɩɩd ne kiris-nedemdã.—Tʋʋma 26:28-31.

11. Wãn to la d tõe n bao laafɩ d koe-moonegã pʋgẽ?

11 Wãn to la d tõe n yɩ laafɩ baoodb d koe-moonegã pʋgẽ? Wala a Polle, d segd n laka d mens ne no-koɛɛma. Yaa sɩda, wakat ninga, d segdame n “togsd Wẽnnaam koɛɛga . . . tɩ rabeem kaẽ ye,” n teend d tẽebã. (Filip rãmba 1:14) La naoor wʋsgo, tõnd sẽn baood bũmb ning pipi wã yaa d moon koe-noogã. (Matɩe 24:14) Ned sã n sɩd bãng Wẽnnaam sẽn na n maan bũmb ninsã, a tõe n sɩngame n bas ziri tũudmã zãmsg n yɩlg a meng n bas minim dẽgdã. D maan d sẽn tõe tɛk n gom yɛl sẽn yaa sõma zutu, sẽn na n tall yamleoog ne tõnd kɛlgdbã. D sɩng n gom yɛl bãmb ne tõnd sẽn sak zutu. Tõnd sã n kɩɩs neda, pa na n wom biis ye, la tõe tɩ tõnd sã n gom ne-a ne sũ-bʋgsem bɩ a kelg tõnd koɛɛgã.—2 Korẽnt dãmba 6:3.

D bao laafɩ zakã pʋgẽ

12. Wãn to la d tõe n yɩ laafɩ baoodb zakã pʋgẽ?

12 A Poll yeelame tɩ neb nins sẽn kẽed kãadmã “na n paama toog ne yĩnga yelle.” (1 Korẽnt dãmba 7:28) Tood buud toor-toor la d na n sege. Bãmb sʋkã kẽer yaa tɩ kẽed-n-taas kẽer na n talla mo-yõsr wakat-wakate. Wãn to la b segd n welg-ba? Laafɩ pʋgẽ. Ned sẽn baood laafɩ na n modgame n yals mo-yõsr t’a ra kẽng taoor ye. Wãn to? Pipi ya a sẽn na n tõog a zɩlemdã. F sã n tũnug ne-a n sãbg f to, bɩ n tʋ-a, bõn-kɩdg kãngã sɩd tõe n yɩɩ wa “bõn-wẽnga tɩ ned ka tõe n gɩdg-a ye, la a pida ne zẽnem toaaga.” (Zak 3:8) Laafɩ soab zɩlemd gomdame tɩ yɩ a taab noogo, lakae a pa gomd tɩ sãamd b sũur ye.—Yelbũna 12:18.

13, 14. Wãn to la d tõe n kell n tall laafɩ, d sã n wa tudg d no-goamẽ, bɩ d sũurã sã n wa yiki?

13 D sẽn pa zems zãngã yĩnga, tõnd fãa mi n wa togsa yɛl n wa maan m bãngẽ. Sã n wa yɩ woto bɩ d yɩ tao-tao n dems yɛlã, n maan tɩ laafɩ zĩndi. (Yelbũna 19:11; Kolos rãmba 3:13) Bɩ y gũus n da wa zab “gom-biis poorẽ,” la y ‘we no-koɛɛm.’ ye. (1 Tɩmote 6:4, 5, Kãab-paalgã Koe-noogo) Sẽn yaa lebende, bao-y n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ y kẽed-n-taagã maand woto wã. B sã n gom ne yãmb ne zabr goam bɩ y ra leok woto ye. Tẽeg-y tɩ “ned sã n leok ne gom-noodo, a sigsda sũuri.”—Yelbũna 15:1.

14 Wakat-wakate, yaa sõma tɩ y tẽeg saglg ning sẽn be Yelbũna 17:14 (Sebr Sõngo) pʋgẽ wã: “Bas zabra tɩ sɛ t’a nan ka yãng ye.” Bas-y goama sasa kãng tɩ yellã nan da yãng ye. Kaoosg poore, y sũyã sã n wa maage, y na n tõogame n welg zu-loɛɛgã laafɩ pʋgẽ. Yɛl kẽer pʋsẽ tõe tɩ yaa sõma tɩ y kos kiris-ned sẽn yaa yel-gɛt sẽn bɩ sõngre. Ra-kãensã sẽn tar minim la nimbãan-zoeerã tõe n yɩɩ yolsg la sõngre, kãadem laafɩ sã n wa rat n sãame.—Ezai 32:1, 2.

D bao laafɩ tigingã pʋgẽ

15. Sã n yaa ne a Zake, yam wẽng bʋg n zĩnd kiris-neb kẽer sʋka, la bõe yĩng tɩ yam-kãng yaa “tẽng” zugu, “rũng” la “Sʋɩtãan” dẽnda?

15 Zu-bʋko, yʋʋm pipi kob-gĩndẽ kiris-neb kẽer wilgame tɩ b tara sũ-kiir la no-koɛɛm yam, tɩ yaa lebend zãng fasɩ ne laafɩ wã. A Zak yeelame: “Yam kãng ka yit yĩngr ye, a yaa dũniyã rẽnda la ninsaal dẽnda la Sʋɩtãana rẽnda. Tɩ bõe, sũ-kiiri ne no-koɛɛma sẽn be zĩig ninga, zũnglg ne tʋʋm wẽns buud fãa bee beenẽ.” (Zak 3:14-16) Neb kẽer tagsdame tɩ Gerɛk gom-biig ning b sẽn lebg tɩ “no-koɛɛma” tɩ loee ne mag-bɛda, naam baoob ne sɩlem. Yaa ne bʋʋm la a Zak yeel tɩ “yaa tẽng zug yam, a yaa rũng bɩ Sʋɩtãan dẽnda.” (Sebr Sõngo) Hal sẽn sɩng pĩnda, dũniyã nanambs wẽe no-koɛɛma. B maana wa we-rũms sẽn zabd taaba. No-koɛɛm sɩd yaa ‘tẽng zug’ la “rũng” manesem. A leb n yaa “Sʋɩtãan” manesem. Belgr manesem kãngã yaa malɛk sẽn nong naam wʋsg n kɩɩs Wẽnnaam a Zeova n puk-a pipi, n lebg Sʋɩtãana, sẽn yaa zĩn dãmbã naabã.

16. Wãn to la pipi yʋʋm kob-gĩndẽ kiris-neb kẽer tall a Sʋɩtãan yamã buudu?

16 A Zak sagla kiris-nebã tɩ b kɩɩs no-koeemd yam t’a sãamda laafɩ. A gʋlsa woto: “Bõe n wat ne zabre la no-koɛɛma yãmb sʋka? A ka yãmb datem n zabd ne taab yãmb yĩnga wila pʋsẽ sɩda?” (Zak 4:1) Ka wã, ‘ratmã’ tõe n tɩ loee ne laog tʋlsem bɩ yʋʋr baoobo, taoor-lʋɩɩs bɩ naam tʋlsem. Wala a Sʋɩtãana, kẽer n da be tigingã pʋgẽ n dat n yɩ nin-bɛda, la b pa rat n yɩ ‘nin-kɩds’ wa a Zezi sẽn yeel t’a karen-biis hakɩkã ra na n yɩɩme wã ye. (Luk 9:48) Yam kãngã buud tõe n sãama tigingã laafɩ.

17. Rũndã-rũndã, wãn to la kiris-nebã tõe n maan tɩ laafɩ zĩnd tigingã pʋgẽ?

17 Rũndã-rũndã, tõnd me segd n gũusame n da yɩ laog-noangdba, sũ-ki-rãmb bɩ mag-bɛd sẽn ka yõod rãmb ye. Tõnd sã n yaa laafɩ baoodb hakɩka, d pa na n yɛɛs tɩ neb a taab sẽn tar tõod n yɩɩd tõnd zĩis kẽer na n wa lʋɩɩ tõnd taoor tigingã pʋgẽ ye. D leb n pa na n bao n sãbg-b neb a taabã taoor n dɩk yam-wẽns n dogl-b ye. Tõnd sã n tar tõog tɩ yaa vẽeneg nebã fãa nifẽ, d pa na n tũnug ne rẽ n bao n yɩɩg neb a taabã, tɩ yaa wa d rat n wilgame tɩ tigingã sẽn tar bark ningã yaa tõnd tõogã la d minimã yĩng bal ye. Yam a woto na n waa ne welgre, la pa laafɩ ye. Laafɩ maandbã pa wilgd b tõodã ne wuk-m-meng ye, la b baooda ne sik-m-meng n dɩk-b n tʋm sẽn na yɩl n sõng b saam-biisã la b pẽg a Zeova. B neeme tɩ baasg zãnga, yaa nonglmã lakae pa tõodã n kɩtd tɩ b bãng kiris-ned hakɩk ye.—Zã 13:35; 1 Korẽnt dãmba 13:1-3.

‘Laafɩ wã n so foom’

18. Wãn to la kãsem dãmbã sõngd n wa ne laafɩ bãmb ne taab sʋka?

18 Yaa tigingã kãsem dãmb n lʋɩt taoor n maan tɩ laafɩ zĩndi. A Zeova ra reng n togsa woto a nin-buiidã wɛɛngẽ: “Mam na n kɩtame tɩ laafɩ soog foom tɩ tɩrlem lebg fo tʋʋm soaadba.” (Ezai 60:17) Wala sẽn zems ne bãngr-gom-kãensã, neb nins sẽn yaa kãsem dãmb kiris-nebã sʋkã modgdame n na n sõng n paas laafɩ wã bãmb ne taab la bãgrã sʋka. Kãsem dãmbã tõe n talla laafɩ wã bãmb ne taab sʋka, n wilg tɩ b tara “yam ninga sẽn yit yĩngra” sẽn be laafɩ la a tar maan-tɩ-zemsã. (Zak 3:17) Kãsem dãmbã sẽn bɩ zĩis toɛy-toɛy la b yã yɛl sẽn yaa toɛy-toɛy ne taab b vɩɩmã pʋgẽ wã kɩtame tɩ b tagsa wã yaa toɛy-toɛya. Rẽ rat n yeelame tɩ b pa tar laafɩ ne taab bɩ? B sã n tall manesem sẽn zems ne yellã pa woto ye. Laafɩ baoodba wilgda b sẽn tagsd ne sik-m-menga, rẽ poore, b kelgda neb a taabã ne waoogre. Laafɩ baood pa yet tɩ b sak yẽ sẽn data tɩlae ye. La a baood n na n vaeesa a saam-biigã tagsg ne pʋ-peelem. B sã n pa kɩɩs Biiblã noor ba a yembre, naoor wʋsgo, sor kõome tɩ tagsa toɛy-toɛy zĩndi. Neb a taabã sã n pa sak ne ned sẽn baood laafɩ, a na n basa a rẽndã n teel nebã fãa sardo. Yaa woto la a wilgd t’a yaa ned sẽn tar yel-manesem sẽn zemse. (1 Tɩmote 3:2, 3) Yel-gɛtb nins sẽn tar minimã miime tɩ laafɩ wã koglg tara yõod n yɩɩd f sẽn na n maan yɛlã wa f sẽn tagsde.

19. Wãn to la kãsem dãmbã tʋmd wa laafɩ baoodb tigingã pʋgẽ?

19 Kãsem dãmbã sõngd n wata ne laafɩ bãgrã neba sʋka, b sã n sõngd-ba, n pa sãbg-b wʋsg n yetẽ tɩ b pa modgd tɩ sek ye. Yaa sɩd tɩ wakat-wakate, kẽer na n data remsgo. (Galat dãmba 6:1) La kiris-neb yel-gɛt pipi tʋʋmd pa kiblg ye. Naoor wʋsgo a pẽgdame. Kãsem dãmb sẽn tar nonglem maoodame n na n ges neb a taabã zʋg-sõma. Yel-gɛtbã nanda b kiris-nin-taasa modgrã, la b tara bas-yard tɩ b tẽed-n-taasã maanda b sẽn tõe tɛka.—2 Korẽnt dãmba 2:3, 4.

20. Wãn to la tigingã nafda, nebã fãa sã n baood laafɩ?

20 Woto yĩnga, zakã pʋgẽ, tigingã pʋgẽ, la d sẽn maand to-to ne neb nins sẽn pa tar tẽeb a ye ne tõndã, d maoodame n baood laafɩ, n tʋmd laafɩ wã yĩnga. Tõnd sã n modgd n baood laafɩ wã, d na n sõng n paasa tigingã sũ-noogo. Wakat kãng pʋgẽ me, d na n paama koglg la pãng paasg zĩis wʋsg wɛɛngẽ, wa d sẽn na n yã sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ wã.

Yãmb tẽrame bɩ?

• Yɩ laafɩ baood rat n yeelame tɩ bõe?

• Wãn to la d tõe n yɩ laafɩ baood ne neb nins sẽn pa Kaset rãmbã?

• Wãn to la d tõe n bao laafɩ zakã pʋgẽ?

• Wãn to la kãsem dãmbã tõe n sõng n wa ne laafɩ wã tigingã pʋgẽ?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 23]

Laafɩ baoodb pa maand wa b yɩɩda b taabã ye

[Foto rãmba, seb-neng 24]

Kiris-nebã yaa laafɩ baoodb koe-moonegã pʋgẽ, yir la tigingã pʋgẽ