Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Zoe-y a Zeova la y tũ a noyã

Zoe-y a Zeova la y tũ a noyã

Zoe-y a Zeova la y tũ a noyã

“Zoe Wẽnnaam la f sak bãmb tõodo. Tɩ bõe, ninsaal fãa tog n maana woto.”—KOƐƐG SOABA 12:13.

1, 2. a) Wãn to la rabeem tõe n kogl tõnd vɩɩmã? b) Bõe yĩng tɩ roagdb sẽn tar yam maood n zãmsd b kambã tɩ b tall rabeem sẽn zemse?

“WALA raood sẽn ningd vɩɩm yell pʋgẽ wã, rabeem kogend-a lame,” woto la a Leonard de Vinci togs-yã. Yalem-daood tõe n luda ned yam t’a pa ne yelle, tɩ rabeem yaool n tẽegd-a t’a gũusi. Wala makre, tõnd sã n kolg geemd n yã t’a zãnta wʋsg ne tẽngrã tɩ d tõe n yi be n lʋɩ, tõnd wʋsg sẽn yɩɩd pa sʋkd ned la d tar n leb poorẽ ye. Woto me, zoees sẽn zems kɩtdame tɩ d tall zems-n-taar sẽn yaa sõma ne Wẽnnaam wa d sẽn yã sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ wã yembo, la a leb n kogenda tõnd ne yelle.

2 Baasg zãnga d segdame n zãms n maan dabeem ne rũndã-rũndã yɛl wʋsgo. Kamb wʋsg sẽn pa mi tɩ kʋʋrã wã bɩ galʋ-tẽnsẽ wã sor zug kẽndã tõe n waa ne yellã yĩnga, b tõee nana-nana n paam sãmpog-kãsemse. * Roagdb sẽn tar yam modgdame n zãmsd b kambã tɩ b tall rabeem sẽn zemse, n keoogd-b n yɩlemd naoor wʋsg tɩ b gũus ne yɛl nins sẽn gũbg-bã. Roagdbã miimi tɩ rabeem kãng tõe n yɩɩ koglg n kõ b kambã vɩɩm.

3. Bõe yĩnga, la wãn to la a Zeova keoogd tõnd tɩ d gũus ne yell sẽn tõe n paam-d tẽebã wɛɛngẽ?

3 A Zeova rata tõnd neer woto me. Wala Ba sẽn tar nonglem, a tũnugda ne a Gomdã la a siglgã n zãmsd tõnd d meng nafr yĩnga. (Ezai 48:17) Zãmsg ning Wẽnnaam sẽn kõtã keoogda tõnd me “naoor yaka” tɩ d gũus tɩ tẽebã wɛɛngẽ bẽds n be, sẽn na yɩl tɩ d tall zoe-sõngã buud ne yel-kãense. (2 Kɩbaya 36:15, Sebr Sõngo; 2 Pɩɛɛr 3:1) Hal tẽn-kʋdem wẽndẽ n tõk masã, tẽeb yel-beed wʋsg la namsg wʋsg la b ra tõe n gili, ‘nebã sã n da toeem b sũyã sẽn na yɩl n zoe Wẽnnaam la b sak a noyã.’ (Tõodo 5:29, NW ) ‘Wakat tood’ kãensã pʋgẽ, wãn to la d tõe n toeem d sũurã sẽn na yɩl n zoe Wẽnnaam la d zãag d mens ne yell sẽn tõe n paam-d tẽebã wɛɛngẽ?—2 Tɩmote 3:1.

Zãag-y y mens ne wẽnga

4. a) Kisg bʋg la kiris-nebã segd n bao? b) A Zeova tagsg ne yel-wẽnd yaa bõe? (Ges-y tẽngr vẽnegrã.)

4 Biiblã wilgdame tɩ “Zusoaba zoees la wẽng kisgri.” (Yelbũna 8:13) Biiblã gom-biis võor sebr wilgdame tɩ kisg kãng yaa “sũurẽ tagsg f sẽn tar ne neb bɩ yɛla, f sẽn pa nonge, f sẽn pa nande, tɩ f pa rat n kolg-b bɩ n tall lagem-n-taar ne-b ye.” Woto yĩnga, wẽn-zoeer me yaa f sẽn na n kis bũmb ning fãa sẽn yaa wẽng a Zeova nifẽ. * (Yɩɩl Sõamyã 97:10) A tusda tõnd tɩ d zãag ne wẽnga, wa rabeem ning sẽn na n keoogd tõnd tɩ d zãag d mens tao-tao ne bog-zulung noore. “Zusoaba zoees kɩtdame tɩ ned gil toog [“wẽng,” NW ] n looge.”—Yelbũna 16:6.

5. a) Wãn to la d tõe n paas d wẽn-zoeerã la wẽng kisgrã pãnga? b) Bõe la Israɛll buudã vɩɩm zãmsd tõnd rẽ wɛɛngẽ?

5 D tõeeme n paas rabeem kãng sẽn yaa sõma wã pãnga, bɩ wẽng kisgrã pãnga, d sã n ges baas-beed ning yel-wẽnã sẽn wat ne tɩ sãmbg ka be wã. Biiblã wilgda tõnd vẽeneg tɩ d na n kẽeba d sẽn bʋde. D sã n bʋd tɩ zems yĩngã ratem wẽns bɩ zemsa ne vʋʋsem sõngã me, yaa rẽ la d kẽebda. (Galat dãmba 6:7, 8) Rẽ kɩtame t’a Zeova wilg vẽeneg t’a noyã kɩɩsg la sɩd balengã basg baasda wẽng tɩ sãmbg ka be ye. Wẽnnaam sã n da pa koglẽ Israɛll buudã sẽn da yaa kɩdg n ka pãngã, tẽn-yags sẽn yaa toos la b tar pãng n da na n soog-b n maan b sẽn data. (Tõodo 28:15, 45-48) Israɛll kɩɩsgã sẽn wa ne yel-beed ninsã b gʋlsame tɩ yaa vẽeneg Biiblã pʋgẽ, tɩ yɩ “saglg” sẽn na yɩl tɩ d paam zãmsg la d bɩɩs wẽn-zoeere.—1 Korẽnt dãmba 10:11.

6. Mak-bʋs kẽer sẽn be Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ la d tõe n vaees n paam wẽn-zoeere? (Ges-y tẽngr vẽnegrã.)

6 Bũmb ning sẽn paam Israɛll buudã toor sẽn ka be, Biiblã gomda yɛl sẽn paam neb yembr-yembr yelle. Yɩɩ yɛl wala sũ-kiiri, yoobo, rat-tɩ-loog la wuk-m-meng sẽn tõog neb yelle. * Nin-kãens kẽer balma a Zeova sẽn na maan yʋʋm wʋsgo, la makr wakat n zĩnd b vɩɩmã pʋgẽ tɩ b wẽn-zoeerã pa tall pãng tɩ sek ye, la b kẽeba biis sẽn yaa wẽns wʋsgo. D sã n bʋgs Gʋlsg Sõamyã mak-kãens zutu, tõe n kɩtame tɩ d keng raood sõma n da maan b tudgrã buud ye. Ad sɩd yaa kaeto tɩ d bas tɩ yel-be-kãseng wa paam-d tɩ d yaool n gãd Wẽnnaam saglsã sõma! Sẽn yaa lebend ne nebã sẽn nong n tagsdẽ wã, pa ned sẽn na n maan n yã, sẽn yɩɩd fãa f meng tʋlsem pidsg tɩ koak kaẽ, n zãmsd ned yam n yɩɩd ye.—Yɩɩl Sõamyã 19:8.

7. Ãnd soab la a Zeova boond a makr wɛɛngẽ fu-roogã pʋgẽ?

7 Bũmb a to sẽn kɩt tɩ d segd n bao n tall wẽn-zoeer yaa tõnd sẽn tʋll n kogl d zems-n-taarã ne Wẽnnaamã. D zoeta d na n wa maan bũmb tɩ sãam a Zeova sũuri, d sẽn get d zoodã ne-a wa bũmb sẽn tar yõod wʋsgã yĩnga. Ãnd la Wẽnnaam get tɩ ya a zoa, ned a sẽn na n bool a makr wɛɛngẽ fu-roogẽ wã? “Yaa ned ninga [bal] sẽn kẽnd ne pʋ-peelem la a maand tɩrga.” (Yɩɩl Sõamyã 15:1, 2) D sã n nand zems-n-taar kãng d sẽn tar ne d Naandã wʋsgo, d na n gũusame n kẽn ne pʋ-peelem a taoore.

8. Wãn to la Israɛll neb kẽer sẽn da vɩ a Malaki wakatã pa tall naneb ne b zoodã ne Wẽnnaamã?

8 Zu-bʋko, Israɛll neb kẽer sẽn da be a Malaki wakatã pa tall naneb ne b zoodã ne Wẽnnaamã ye. B pa zoe a Zeova n waoog-a ye, b rɩka rũms sẽn yaa bãad dãmb la wobs n maan maand a yĩng tẽn-kugrã zugu. B wẽn-zoeer kaalma yɩɩ vẽeneg b manesmã ne kãadmã pʋgẽ me. Sẽn na yɩl n kẽ kãadem ne pʋg-bɩɩse, b ra kaooda kãadem ne b bi-bɩɩlem wẽndẽ pagbã yel-yaals poorẽ. A Malaki yeel-b lame t’a Zeova kisa “ned sẽn digd a paga,” la a paas tɩ b zãmbã zãag-b-la ne b Wẽnnaam. Wãn to la a Zeova ra tõe n ges b maandã ne lohorem, tẽn-kugrã sã n da madg ne nintãm makr wɛɛngẽ, ne sũ-toog nintãm ning pagb nins b sẽn digã sẽn da raagdã? A Zeova noyã kɩɩsg sẽn loog noor woto wã tus-a lame t’a sʋke: “M zoeesa bee yɛ?”—Malaki 1:6-8; 2:13, NW; 14-16.

9, 10. Wãn to la d tõe n wilg tɩ d nanda d zoodã ne a Zeova wʋsgo?

9 Rũndã-rũndã, sɩdb la ba-rãmba, bɩ pagb la ma-rãmb sẽn yaa rat-m-yembr dãmb la yoaadb n sãam kẽed-n-taas wʋsg b sẽn zãmb la b kamb vɩɩm. A Zeova nee nin-kãensã fãa sũ-sãangã. Sɩd-sɩda woto sãamda a sũuri. Wẽnnaam zoa na n gesa yɛlã wa Wẽnnaam sẽn get-b to-to wã, la a na n tʋma wʋsg n paas a kãadmã pãnga, n zãgs dũniyã tagsg sẽn pa nand kãadmã loets yõodã, la a “zoe yoobo.”—1 Korẽnt dãmba 6:18.

10 Kãadmã n paas vɩɩmã nens a taabã pʋsẽ, kisg bũmb ning fãa sẽn yaa wẽng a Zeova nifẽ wã, n paas mi-beoog wʋsg tallg a zoodã yĩng na n kɩtame tɩ d paam a Zeova lohorem la d ta a yam. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto vẽenega: “Yaa sɩda, mam bãnga masã tɩ Wẽnnaam ka tũusd neb ye. La buud fãa sʋka, ned ninga sẽn zoet bãmba la sẽn maand tɩrga, yẽ soab tata bãmb yam.” (Tʋʋma 10:34, 35) Tõnd tara makr wʋsg sẽn yit Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ sẽn wilgd wẽn-zoeerã sẽn tus neb to-to tɩ b maan sẽn yaa tɩrg yɛl toɛy-toɛy sẽn makd tẽeb pʋsẽ.

Neb a tãab sẽn zoe Wẽnnaam

11. Yel-bʋs pʋsẽ la b togs t’a Abrahaam “zoeta Wẽnnaam”?

11 Biiblã pʋgẽ ned a ye la a Zeova mengã bool t’a zoa. Yaa bu-yaleng ba a Abrahaam. (Ezai 41:8) A Abrahaam wẽn-zoeerã paama makre, Wẽnnaam sẽn da wa n kos-a t’a rɩk a biribl yend a Izaak n maan maoongã. La Wẽnnaam yaool n da kãabame tɩ yaa ne biribl kãng maasem la a ra na n pids a kãabg ning sẽn yet t’a Abrahaam yagensã na n lebga bu-kãsengã. (Sɩngre 12:2, 3; 17:19) “Wẽnnaam zoa” wã ra na n tõog n yɩɩ kɩs-sɩd soab mak-kãngã pʋgẽ bɩ? (Zak 2:23) Sasa ning meng a Abrahaam sẽn zẽk a sʋʋgã n na n kodg a Izaakã, a Zeova malɛkã yeelame: “Ra sɩɩs biiga ye! Ra maan-a bũmb ye! Tɩ bõe, masã, mam miimi tɩ fo zoeta Wẽnnaam. Fo ka mong maam fo biiga sẽn yaa fo bi-yenda ye.”—Sɩngre 22:10-12.

12. Yaa bõe n tus a Abrahaam t’a tall wẽn-zoeere, la wãn to la d tõe n wilg tɩ d tara wẽn-zoeer kãng buudu?

12 Baa ne a Abrahaam sẽn da zoe n wilg t’a ra zoeta a Zeova wã, so-kãngã, a wilga a wẽn-zoeerã ne manesem sẽn yaa kãseng wʋsgo. A sẽn da tʋll n dɩk a Izaak n maan maoongã ra tara pãng n yɩɩd sakr sẽn naag ne waoogr zĩig sẽn zãre. Ya a Abrahaam sẽn da tar bas-yard zãng-zãng t’a yĩngr Ba wã ra na n pidsa A kãabgã fãa n vʋʋg a Izaake, sã n da yaa tɩlae wã, n kɩt t’a maan woto wã. Wala a Poll sẽn gʋlsã, a Abrahaam da ‘tẽe hakɩka tɩ Wẽnnaam sẽn kãab bũmb ninga, a tõe n pidsame.’ (Rom dãmba 4:16-21) Tõnd seglame n na n maan Wẽnnaam daabã, baa rẽ sã n baooda modgr la mong-m-meng wʋsg bɩ? Tõnd kɩsa sɩd zãng fasɩ tɩ sakr a woto na n waa ne nafa kaoosg zugẽ, n miẽ t’a Zeova yaa “neb nins sẽn baood bãmba roanda” bɩ? (Hebre dãmba 11:6) Yaa woto la Wẽnnaam zoees hakɩka.—Yɩɩl Sõamyã 115:11.

13. Bõe yĩng t’a Zozɛf ra tõe n yeel tɩ yẽ yaa ned sẽn ‘zoet Wẽnnaam’?

13 Bɩ d ges wẽn-zoeer makr a to. Ya a Zozɛf rẽndã. A Zozɛf sẽn da yaa yamb a Potifaar zakẽ wã, daar fãa a zu-soaba pag ra rood-a lame n dat t’a yo ne-a. A ra pa tar a sẽn na maaneg n gil a zu-soabã pag ye. Wakat fãa pagã ra pẽdgda a Zozɛf t’a yo ne-a. Pagã wa n baas n “gãda a Zozɛf,” t’a Zozɛf fãsg meng n “zoe n yi yɩnga.” Yaa bõe n tus a Zozɛf t’a zãag a meng ne wẽngã zĩig pʋgẽ? Sãmbg sẽn ka be, bũmb ning sẽn tus-a n yɩɩdã yaa Wẽnnaam zoeese. A ra pa tʋll n maan “yel-wẽn-kãseng woto n beeg . . . Wẽnnaam” ye. (Sɩngre 39:7-12) Wa sẽn zemse, a Zozɛf ra tõe n yeelame tɩ yẽ yaa ned sẽn ‘zoet Wẽnnaam.’—Sɩngre 42:18.

14. Wãn to la a Zozɛf nimbãan-zoeerã wilg t’a sɩd ra zoeta Wẽnnaam?

14 Yʋʋm loogr poore, a Zozɛf wa n sega a ba-biisã sẽn da pa zoe a nimbãaneg n koos-a tɩ b tall-a n kẽng yembdã. A ra tõe n tũnuga ne b sẽn da rat rɩɩb n ka mi b sẽn maandgã n dok a sũur ne wẽngã b sẽn da maan-a wã. La toom manesem tallg ne neb wilgdame tɩ f pa zoet Wẽnnaam ye. (Maankʋʋre 25:43) Woto, a Zozɛf sẽn yã t’a saam-biisã sũy toeemame tɩ sekã, a zoeya b nimbãaneg n kõ-b sugri. Wala a Zozɛfe, tõnd me sã n tar wẽn-zoeere, na n kɩtame tɩ d maan neer n tõog wẽngã, la d ra lʋɩ makr pʋgẽ ye.—Sɩngre 45:1-11; Yɩɩl Sõamyã 130:3, 4; Rom dãmba 12:17-21.

15. Bõe yĩng t’a Zoob manesmã noog a Zeova sũuri?

15 A Zoob me yɩɩ mak-kãseng Wẽnnaamã zoees wɛɛngẽ. A Zeova yeela a Sʋɩtãan woto: “Fo yãa mam tʋm-tʋmd a Zoob bɩ? Ned ka be dũniyã zug n wẽnd-a ye. Yẽ yaa pʋ-peelem soaba la nin-sõngo. La yẽ zoeta maam n ka rat n maan wẽng ye.” (Zoob 1:8) Sẽn na maan yʋʋm wʋsgo, a Zoob burkĩndã nooga a yĩngr Ba wã sũuri. A Zoob zoee Wẽnnaam, bala a ra miimi tɩ rẽ yaa tɩrga, la vɩɩm manesem sẽn yaa sõma n yɩɩdã. A Zoob yeela woto: “Gese, yaa Zusoaba zoees la yam, yaa wẽng basg la bãngre.” (Zoob 28:28) A Zoob sẽn da kẽ kãadmã ra pa get pʋg-bɩɩs ne ratem wẽng ye, a ra leb n pa tar yoob magb a sũurã pʋgẽ ye. Baa ne a sẽn da yaa arzɛk soabã, a zãgsame t’a kõn teeg a arzɛkã ye, la a zãaga a meng ne wẽn-naands pʋʋsg buud fãa.—Zoob 31:1, 9-11, 24-28.

16. a) Wãn to la a Zoob wilg t’a yaa nin-sõngo? b) Wãn to la a Zoob wilg t’a ra pa zãgsd sugr kũuni?

16 Baasg zãnga, Wẽnnaam zoees rat n yeelame me tɩ d maan sẽn yaa neer la d lak d meng ne sẽn yaa wẽnga. Woto, a Zoob yɩɩ nin-sõng ne zoensã, koms rãmbã la naong rãmbã. (Maankʋʋre 19:14; Zoob 29:15, 16) A Zoob bãngame tɩ “ned sã n ka zoet a yak nimbãanega, a ka zoet Sẽn-tõeyã-fãa wã me ye.” (Zoob 6:14) F sã n pa tar sõmblem, rat n yeelame me tɩ f pa kõt sugri, bɩ f tara sũ-kẽka. Wẽnnaam sor-wilgr pʋgẽ, a Zoob pʋʋsa a tũud-n-taas a tãabã sẽn da sãam a sũurã wʋsgã yĩnga. (Zoob 42:7-10) Tõnd me tõe n kõo d tẽed-n-taag sẽn beeg tõnd sugr woto me bɩ? D sã n pʋʋs ne pʋ-peelem ned ning sẽn beeg tõndã yĩnga, tõe n sõng-d-la wʋsg tɩ d ra tall sũ-kẽk ye. Bark nins a Zoob sẽn paam a wẽn-zoeerã yĩngã yaa reng-n-lɛmbg ne ‘bũmb sõama kãsems nins a Zeova sẽn bĩng a zoɛtba yĩnga.’—Yɩɩl Sõamyã 31:20; Zak 5:11.

Wẽnnaam zoees yaa lebend ne ninsaal zoeese

17. Bõe la ninsaalb zoees tõe n maan tõndo, la bõe yĩng tɩ ned sẽn tar zoees a woto yam ka ne yɩɩga?

17 Wẽnnaam zoees tõe n tusa ned t’a maan sẽn yaa tɩrga, tɩ ninsaal zoees yaool n sãamd tẽebo. Rẽnda yĩnga, a Zezi sẽn da wa n sagend tʋm-tʋmdbã tɩ b yɩ koe-noogã moondb sẽn tar yẽesmã, a yeel-b lame: “Bɩ y ra zoe neb nins sẽn kʋʋd yĩngã, la b ka tõe n kʋ sɩɩga ye. Sẽn yɩɩda bɩ y zoe sẽn tõe n sãama sɩɩga ne yĩng a yiib fãa bug-tẽngã.” (Matɩe 10:28) A Zezi wilgame tɩ ninsaalb zoees muta ned yam t’a pa ne yɩɩga, bala ninsaalb pa tõe n sãam tõnd beoog-daar vɩɩm saagrã ye. Sẽn paase, tõnd zoeta Wẽnnaam, d sẽn mi t’a tara pãng sẽn ka to, tɩ b sã n mak tẽn-tẽnsã fãa pãng ne-a, bɩ bãmb pãngã pa zem baa fʋɩ wã. (Ezai 40:15) Wala a Abrahaam, d tara bas-yard zãng-zãng ne pãng ning a Zeova sẽn tar n tõe n vʋʋg A sõgen dãmb sẽn yaa kɩs-sɩd dãmbã. (Wilgri 2:10) Woto yĩnga, tõnd yeta woto ne bas-yardo: “Wẽnnaam sã n be ne tõndo ãnda n tõe n tõog-do?”—Rom dãmba 8:31.

18. Wãn to la a Zeova keood neb nins sẽn zoet-a wã?

18 Sẽn kɩɩsd-a tõndã sã n yaa tõnd zakã ned bɩ d karen-bi-taag sẽn yaa nin-toaag me, d na n yãame tɩ “sẽn zoeta Zusoaba . . . ka yɛɛsd bũmb ye.” (Yelbũna 14:26) D tõe n pʋʋsa Wẽnnaam n paam pãnga, n miẽ t’a na n kelg-d lame. (Yɩɩl Sõamyã 145:19) A Zeova zɩ n yĩm neb nins sẽn zoet-a wã ye. A tũnuga ne no-rɛɛs a Malaki n kõ tõnd bas-m-yam woto: “Woto, neb nins sẽn zoet Zusoaba yẽsa ne taaba. La Zusoaba kɩlla b tʋbre n wʋm. La b gʋlsa sebr Zusoaba nengẽ neb nins sẽn zoet bãmb la b waoogd bãmb yʋʋra tẽegr yĩnga.”—Malaki 3:16.

19. Bõe zoees n na n sa, la yaa bʋg n na n pa wakat sẽn pa sate?

19 Wakat kolgame tɩ neb nins fãa sẽn be tẽngã zugã na n balem a Zeova tɩ ninsaal zoees menem. (Ezai 11:9) Kom, bãase, bi-beer la zabr dabeem me na n menemame. La Wẽnnaam zoees na n paa wakat sẽn pa sate, a sõgen dãmb sẽn yaa kɩs-sɩd dãmb sẽn be saasẽ la tẽng zugã sẽn na n ket n waoogd-a, n sakd-a la b pẽgd-a wa sẽn zemsã. (Wilgri 15:4) Nananda, bɩ tõnd fãa tũ a Salomo sagl-kãngã vʋʋsem sõng sẽn vẽneg t’a gʋlsã ne d sũy fãa: “Ra maan sũ-kiir ne yel-wẽn-maand ye. Zoe Zusoaba raar fãa. Tɩ bõe, daar n be tɩ f tẽeba ka na n yɩ zaalem ye.”—Yelbũna 23:17, 18.

[Tẽngr not rãmbã]

^ sull 2 Kãsemb kẽer wat n ye pa zoet rabeem b tʋʋma zĩigẽ ye, b tʋʋmdã sẽn kɩt tɩ b minim n maand tʋʋm sẽn tõe n wa wa ne yellã yĩngã. B sẽn sʋk tɩ maana wãn tɩ ra-wãadb wʋsg nug-bil a ye ka be wã, nug-tʋʋmd soab sẽn tar minim sõma leokame bala: “Yaa b sẽn bas n ye pa zoet rabeem ne b si wã sẽn marsd ne kuurã n yilimd tʋʋll-tʋʋllã yĩnga.”

^ sull 4 A Zeova mengã tara kisg-kãngã buudu. Wala makre Efɛɛz rãmba 4:29 (Sebr Sõngo) yetame tɩ gom-yood yaa “gom-beed[o].” Gerɛk gom-biig ning b sẽn lebg tɩ ‘gom-beedã’ võor meng-meng tɩ loee ne tɩɩg biiga, bɩ zĩm bɩ nemd sẽn põoge. Ne manesem sẽn tar pãnga, gomd a woto wilgda kisgr ning d sẽn segd n tall ne gom-yood bɩ ne gom-beedã. Woto me, Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ, b nong n boonda wẽn-naandsã tɩ “rẽgdo.” (Tõodo 29:17, NW; Ezekɩɛll 6:9, NW ) Tõnd sẽn kis rẽgd bɩ bĩnd to-to wã sõngda tõnd tɩ d bãng Wẽnnaam sẽn kis wẽn-naands pʋʋsg buud fãa wã võore.

^ sull 6 Wala makre, ges-y Gʋlsg Sõamyã kɩbay nins sẽn gomd neb yelle: a Kayẽ (Sɩngre 4:3-12); a Davɩɩd (2 Sãmwɛll 11:2–12:14); a Gehazi (2 Rĩm dãmba 5:20-27); la a Ozias (2 Kɩbaya 26:16-21).

Yãmb tẽrame bɩ?

• Wãn to la d zãmsd sẽn yaa wẽng kisgri?

• Wãn to la Israɛll neb kẽer sẽn zĩnd a Malaki wakatã pa tall naneb ne b zoodã ne a Zeova?

• Bõe la d tõe n zãms a Abrahaam, a Zozɛf la a Zoob wɛɛngẽ sã n yaa ne Wẽnnaamã zoees wɛɛngẽ?

• Yaa zoe-bʋg n na n pa wakat fãa, la bõe yĩnga?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 25]

Roagdb sẽn tar yam zãmsda b kambã tɩ b tall zoees sẽn yaa sõma wã buudu

[Foto, seb-neng 26]

Wa rabeem sẽn sõngd tõnd tɩ d zãag ne yellã, wẽn-zoeer kɩtdame tɩ d zãag d mens ne wẽnga

[Foto, seb-neng 28]

A Zoob talla a wẽn-zoeerã ba a ziri zo-rãmbã taoore

[Seb-neng 28 fotã sẽn yitẽ]

Yita Biibl lebgr ning sẽn yaa Vulgata Latina, yʋʋmd 1795 rẽndã pʋgẽ