Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Zeova kisa zãmbo

A Zeova kisa zãmbo

A Zeova kisa zãmbo

‘Ra zãmb-y taab ye.’—MALAKI 2:10, Sebr Sõngo.

1. Bõe la Wẽnnaam baood tɩ tõnd maane, d sã n dat n paam vɩɩm sẽn pa satã?

YÃMB rata vɩɩm sẽn pa sat bɩ? Y sã n tẽed kãabg ning sẽn be Biiblã pʋgẽ wã, y na n yeelame tɩ ‘n-ye.’ La y sã n dat tɩ Wẽnnaam maan-y lohorem n kõ-y vɩɩm sẽn pa sat a dũni paalgã pʋgẽ, y segd n maana bũmb nins Wẽnnaam sẽn baood tɩ y maana. (Koɛɛg Soaba 12:13; Zã 17:3) Yaa toog tɩ ninsaalb sẽn pa zems zãng maan woto bɩ? Ayo, tɩ bõe, a Zeova maanda togs-kãngã sẽn kengd raoodã: “Yaa nonglem la mam data, ka maoong ye. Mam datame tɩ m neba bãng maam, ka maoong sẽn yõogd bugum la m dat ye.” (Oze 6:6) Woto, baa ninsaalb sẽn yaa koangdb tõe n maana bũmb nins Wẽnnaam sẽn baood tɩ b maana.

2. Wãn to la Israɛll neb wʋsg zãmb a Zeova?

2 La pa nebã fãa n dat n maan a Zeova raabã ye. A Oze wilgame tɩ baa Israɛll neb wʋsg ra pa rat n maan a Zeova raabã ye. Israɛll buudã sakame n maan kaoole, bɩ pʋleng tɩ b na n saka Wẽnnaam sẽn yeelã fãa. (Yikri 24:1-8) La pa yã n kaoos la b kɩɩs a noyã n ‘sãam kaoola’ ye. Woto kɩtame t’a Zeova yeel Israɛll nin-kãensã tɩ b ‘zãmb-a lame.’ (Oze 6:7) Rẽ tɛka, yaa woto la neb wʋsg maanda. La a Zeova pa nong tɩ b maan yẽ bɩ neb nins sẽn nong-a la b balemd-a wã zãmb ye.

3. Bõe la d na n bao n bãng zãms-kãngã pʋgẽ?

3 Pa a Oze bal n yɩ no-rɛɛs sẽn wilg Wẽnnaam tagsg ne zãmbã ye. Tõnd sã n dat n paam vɩɩm sẽn tar sũ-noogo, d segd n saka Wẽnnaam tagsg zãmbã wɛɛngẽ. Sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ, d sɩnga a Malaki bãngr-gomdã vaeesg ne pipi sakã. Masã wã bɩ d leb seb-kãngã sak a yiibã zĩigẽ, n ges b sẽn wilg Wẽnnaam sẽn tagsd to-to ne zãmbã n paase. Baa ne a Malaki sẽn da gomd yɛl nins sẽn da be Wẽnnaam nin-buiidã sʋk yʋʋm pi-gĩn Babilon yembdã poorã, sak a yiib-n-soabã tara võor sẽn yaa kãseng tõnd yĩng rũndã-rũndã.

Maan-kʋʋdbã tara taale

4. Keoog-bʋg la a Zeova taas maan-kʋʋdbã?

4 Sak a 2 wã sɩngda ne a Zeova sẽn ning Zʋɩf rãmbã maan-kʋʋdb taale, b sẽn bas a noyã sẽn yaa tɩrsã yĩnga. B sã n pa tũ a saglsã ne b sũy fãa n toeem b manesmã, yel-beed n na n paam-ba. Ges-y pipi verse a yiibã: “Saasẽ-pãng-soaba yeelame: ‘Maan-kʋʋdba, tõ-kãng yaa yãmb yĩng masã. Yãmb sẽn ka kelg la y reeg a neng gãneng tɩ yɩ m yʋʋra waoogrã, mam na n kɩtame tɩ kãab wẽng toog paam-yã. Mam na n kɩtame tɩ bark ninga yãmb sẽn da na n paama lebg wẽnga.’” Maan-kʋʋdbã sã n da zãmsẽ-la nebã Wẽnnaam Tõogã la b tũ-a, b ra na n paama barka. La b sẽn pa maan Wẽnnaam daabã yĩnga, yaa kãab-wẽng n da na n wa rẽ zĩigẽ. Baa bark nins maan-kʋʋdbã sẽn da togsã ra na n lebga kãab wẽnga.

5, 6. a) Bõe yĩng tɩ maan-kʋʋdbã ra tar taal n yɩɩd neb a taabã? b) Wãn to la a Zeova wilg t’a ra pa nand maan-kʋʋdbã?

5 Bõe yĩng tɩ maan-kʋʋdbã tar taal n yɩɩd neb a taabã? Verse a 7 wã wilgda vẽeneg woto: “Maan-kʋʋdba tog n zãmsa neba bãngre. La neba tog n baoo Saasẽ-pãng-soaba tõoda zãmsg bãmb nengẽ.” Sẽn yɩɩd yʋʋm tusr sẽn denge, b ra tũnuga ne a Moiiz n kõ Israɛll Wẽnnaam tõodã, n yeel tɩ maan-kʋʋdbã tʋʋmd ra yaa b ‘zãms Israɛll neba tõod nins fãa Zusoaba sẽn da kõ wã.’ (Maankʋʋre 10:11) Zu-bʋko, kaoosg zugẽ, 2 Kɩbaya 15:3 gʋlsdã wilga woto: “Wakat n zĩndi tɩ Israɛll ka tar sɩd soab a Wẽnnaam ye, la b ka tar maan-kʋʋdb sẽn na n zãms bãmba, la b ka tar Wẽnnaam tõoda me ye.”

6 A Malaki wakatã me, sẽn yɩ yʋʋm kob-gĩnd a nu soab sẽn deng Kirist zãmaanã, maan-kʋʋdbã sẽn da be zĩig ningã me ra yaa woto. B ra pa zãmsd nebã Wẽnnaam Tõogã ye. Woto yĩnga, ra zemsame tɩ maan-kʋʋdb kãensã wa kolg n togse. Ges-y keoogr sẽn tar pãng ning a Zeova sẽn taas-bã. Malaki 2:3 (Sebr Sõngo) togsdame: “Yaa rũmsa bĩndu la m na n lob y nenga.” Ad sɩd yaa sɩbgr menga! D tẽrame tɩ b ra rɩkda rũms nins b sẽn maan maandã bĩndã n lak ne tãb-sikã n tɩ yõog kɛɛngã. (Maankʋʋre 16:27) La a Zeova sẽn wa n yeel-b t’a na n dɩka bĩndã n lob b nensã, rẽ wilgda vẽeneg t’a pa nande, a pa sakd b maandã la neb nins sẽn da kõt-bã ye.

7. Bõe yĩng t’a Zeova yik a sũur ne Tõogã karen-saam dãmba?

7 Yʋʋm kob-gĩn sẽn deng a Malaki wakatã, a Zeova ra yãka Levi nebã tɩ b ges sɛk roogã, la kaoosg poore wẽn-doogã la balengã tʋʋmd yelle. B ra yaa Israɛll buudã karen-saam dãmba. Tʋʋm-kãngã maaneg ra na n kõo bãmb la buudã vɩɩm ne laafɩ. (Sõdbo 3:5-8) La Levi nebã basa Wẽnnaam zoeesã b sẽn da tar pĩndã. Rẽ n so t’a Zeova yeel-b tɩ: “La maan-kʋʋdba, yãmb bʋdgame n bas neer maanego n kɩt tɩ neb wʋsg kong n bas m tõodã. Yãmb sãama kaool ninga mam sẽn da maan ne yãmbã . . . y sẽn ka sak m goama yĩnga.” (Malaki 2:8, 9) B sẽn pa zãms nebã sɩdã la b sẽn kõ mak-wẽngã yĩnga, maan-kʋʋdbã tudga Israɛll neb wʋsgo, t’a Zeova ra be bʋʋm n na n yik a sũur ne-ba.

D tũ Wẽnnaam noyã

8. Bao tɩ ninsaalb tũ Wẽnnaam noyã yaa bũmb sẽn yaa toog tɩ loog bɩ? Wilg-y-yã.

8 Bɩ d ra wa tags tɩ maan-kʋʋdb kãensã sẽn da yaa ninsaalb sẽn pa zems zãngã yĩnga, b ra pa tõe n tũ Wẽnnaam noyã, tɩ rẽ kɩt tɩ b ra zems ne nimbãan-zoeer la sugr ye. D bãng tɩ ninsaalbã tõe n tũu Wẽnnaam noyã, bala a Zeova pa yet-b tɩ b maan b sẽn pa tõe ye. Tõe tɩ maan-kʋʋdb kẽer sẽn da be rẽ wẽndẽ wã ra tũuda Wẽnnaam noyã, la sãmbg sẽn ka be, kaoosg poore ned a yembr n maan woto, ya a Zezi sẽn yaa “maan-kʋʋdba kãsma.” (Hebre dãmba 3:1) Woto, b sɩd ra tõe n yeela yẽ wɛɛngẽ tɩ: “Bãmb zãmsa neb sɩd karengo; bãmb ka zãms b wẽng ye. Bãmb tũu maam ne laafɩ la tɩrlem n kɩt tɩ neb wʋsg bas wẽnga.”—Malaki 2:6.

9. Ãnd dãmb n taas sɩdã wakat fãa tõnd wakatã?

9 Woto me, sẽn yɩɩd yʋʋm koabg masã, Kirist saam-biis sẽn zae ne vʋʋsem sõng n tar saagr n na n vɩɩmd saasẽ wã yɩɩ “maan-kʋʋdb sẽn yaa sõama tɩ kõ maand sẽn yaa [tẽeb, NW ] rẽnda Wẽnnaam sẽn deegda.” (1 Pɩɛɛr 2:5) B lʋɩɩ taoor n taas neb a taabã sɩd ning sẽn yit Biiblã pʋgẽ wã. Yãmb sẽn bãng sɩd ning b sẽn zãms-yã, y pa yã tɩ sɩdã noy zãmsg bee b noorẽ wã sɩda? B sõnga neb wʋsg tɩ b yi tũudmã tudgr pʋgẽ. Masã yaa neb milyõ rãmb dũniyã gill zug n paam sɩdã sẽn yit Biiblã pʋgẽ wã zãmsgo, n tar vɩɩm sẽn pa satã saagre. Bãmb me tara zu-noog n na n zãms sɩdã noy neb milyõ rãmb a taaba.—Zã 10:16; Wilgri 7:9.

D sẽn segd n gũusã võore

10. Bõe yĩng tɩ d segd n maan gũusgu?

10 Baasg zãnga, d segd n gũusame. D tõeeme n yĩm zãmsg sẽn yaa vẽeneg ning sẽn be Malaki 2:1-9 pʋgẽ wã. Tõnd mengã gũusdame tɩ sẽn pa tɩrg ra zĩnd tõnd no-bɩmsẽ wã bɩ? Wala makre, tõnd zakã rãmb sɩd tõe n kɩsa sɩd ne tõnd sẽn yetã bɩ? Tõnd saam-biisã la d saam-bi-pogsã sẽn be d tigingã pʋgẽ wã tõe n kɩsa sɩd ne tõnd sẽn yetã bɩ? Yaa nana wʋsg tɩ f minim n togsd goam sẽn wõnd sɩda, tɩ yaool n belgd neb a taabã. Bɩ ligd afɛɛr pʋgẽ ned tõe n wãaga koom bɩ a solg yɛl kẽere. Ad a Zeova nee rẽ! La tõnd sã n minim n maanda woto, d tẽedame t’a Zeova na n saka tõnd no-bɩmsã pẽgr maand bɩ?

11. Sẽn yɩɩd fãa, ãnd dãmb n segd n gũusi?

11 Sã n yaa ne neb nins sẽn lʋɩt taoor n zãmsd tigingã Wẽnnaam Gomdã rũndã-rũndã wã, Malaki 2:7 segd n yɩɩ keoogr ne-ba. A yetame tɩ b no-bɩmsã “tog n zãmsa neba bãngre. La neba tog n baoo Saasẽ-pãng-soaba tõoda zãmsg” bãmb noyẽ. Zɩɩb sẽn zɩs n zao karen-saam dãmb kãensã zutu, bala Zak 3:1 wilgdame tɩ bãmb “bʋʋd na n yɩɩ toog n yɩɩda.” Baa ne b sẽn segd n zãms nebã ne raood la yẽesmã, b zãmsgã segd n tika Wẽnnaam Gomdã sẽn yaa Biiblã zugu, la zãmsg ning b sẽn tũnugd ne a Zeova siglgã n kõtẽ wã zug sõma-sõma. Woto, b na n paama “tõog ning sẽn segdã sẽn na yɩl n zãms neb a taaba.” Yaa rẽ yĩng la b sẽn sagend-b tɩ b “nang pãng n ta Wẽnnaam yam n yɩ tʋm-tʋmd[b] sẽn kõn zoe yãnd ye, la sẽn togsd sɩd koɛɛga tɩrg bala.”—2 Tɩmote 2:2, 15.

12. Sẽn zãmsd-b neb a taabã segd n gũusa ne bõe?

12 D sã n pa gũusi, d tõe n wa ratame n naag tõnd mens sẽn datã bɩ d tagsa wã d zãmsgã pʋgẽ. Rẽ tõe n yɩɩ yell n yɩɩd ne ned sẽn nong n gãd a meng tagsa kãn-kãe, baa rẽ sã n wa kɩɩsd zãmsg ning a Zeova siglgã sẽn kõtã. La Malaki sak a 2 wilgdame tɩ d segdame n gũ tɩ tigingã karen-saam dãmb gãd Wẽnnaamã zãmsgo, la pa bãmb mensã tagsa sẽn tõe n yɩ kug-lakdg ne piisã ye. A Zezi yeelame: “La ned sã n maan kom-bõoneg kãens sẽn tẽed maama ned a yembr t’a lʋɩ, a yaa sõama tɩ b loe yẽ soab kokor ne pĩig kugri n lob-a ko-kãsenga pʋgẽ.”—Matɩe 18:6.

Kãadem kõom ne ned sẽn pa tẽeda

13, 14. Zãmb manesem a ye bʋg la a Malaki wilg vẽenega?

13 Sẽn sɩng ne verse 10 n tar n debda, Malaki sak a 2 gomda zãmbã yell vẽeneg meng n yɩɩda. A Malaki gomda manesem a yiib yell vẽenega, n gom b yell n yɩlem n tũnug ne gom-biig ning sẽn yaa ‘zãmbã.’ Pipi, bãng-y t’a Malaki sɩngda a saglsã ne sʋgs-kãensã: “Tõnd fãa ka ba a ye laa? Ka Wẽnnaam a yembre n naan tõnd laa? Sã n yaa woto, yaa bõe tɩ d ka maand sɩd ne taaba, la d sãamd kaool ninga Wẽnnaam sẽn maan ne d yaab rãmbã?” Rẽ poore, verse 11 wã paasame tɩ Israɛll zãmb manesmã kɩtame tɩ b paoog a “Zeova sẽn yaa sõng soabã” (NW ). Ra yaa bõe la b maand tɩ yaa wẽng wʋsg woto? Verse kãng wilgda wẽng a yembr b sẽn da maande: B ra “peega pagb sẽn waoogd bu-zẽms wẽnnaam dãmba.”

14 Sẽn dat n yeel tɩ Israɛll neb kẽer sẽn da be buud ning sẽn dɩk a meng n kõ a Zeova wã sʋk ra kẽe kãadem ne neb nins sẽn da pa balemd a Zeova wã. Verse rãmb a taaba sõngda tõnd tɩ d bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ sɩd ra yaa yellã. Verse 10 yetame tɩ b ra tara ba a ye. Pa a Zakoob (b sẽn lebs n pʋd a yʋʋrã tɩ Israɛllã), bɩ a Abrahaam bɩ a Ãdem meng yell la b sẽn da gomd ka wã ye. Malaki 1:6 wilgdame tɩ ra ya a Zeova la “ba a ye” wã. Israɛll buudã da tara loees ne Wẽnnaam. B ra bee kaool ninga Wẽnnaam sẽn maan ne b yaab rãmbã pʋgẽ. Kaool kãng pʋgẽ b yetame tɩ: “Ra maan-y yikãadem ne bãmb ye. Ra rɩk-y y kom-pugli n kõ bãmb tɩ b maan b pagb ye. La y ra peeg bãmb kom-pugli n kõ y kamb tɩ b maan b pagb ye.”—Tõodo 7:3.

15. a) Wãn to la kẽer tõe n kõ b mens bʋʋm n kẽ kãadem ne ned sẽn pa tẽeda? b) Wãn to la a Zeova wilg a sẽn tagsd kãadma wɛɛngẽ?

15 Tõe tɩ kẽer yeta b mens rũndã-rũndã: ‘Mam sẽn nong a soabã sɩd yaa sõma wʋsgo. Tõeeme tɩ ka la bilfu a na n saka baleng hakɩkã.’ Tags-kãngã buud wilgdame bal tɩ keoog-kãngã vʋʋsem sõng sẽn vẽneg tɩ b gʋlsã yaa sɩda: “Ninsaal sũur tara ziri n yɩɩd bũmb fãa, la a yaa wẽng wʋsgo. Yaa ãnda n tõe n bãng-a?” (Zeremi 17:9) B wilga Wẽnnaam sẽn tagsd to-to ne ned sẽn kẽ kãadem ne ned sẽn pa wilgd tẽeb ne yẽ Malaki 2:12 (Sebr Sõngo) pʋgẽ, n yeele: “Bɩ Wẽnd yiis-a.” Woto kɩtame tɩ b sagend kiris-nebã tɩ b kẽ kãadem ne “ned sẽn tũud Zusoaba bala.” (1 Korẽnt dãmba 7:39) B pa ‘yiisd’ kiris-ned t’a kẽe kãadem ne ned sẽn pa balemd a Zeova ye. La kẽed-n-taag sẽn pa tẽed sã n kell n pa woto, yaa bõe n na n paam nin-kãngã, Wẽnnaam sã n wa na n sãam zãmaan kãngã ka la bilfu?—Yɩɩl Sõamyã 37:37, 38.

F kẽed-n-taag namsgo

16, 17. Zãmb manesem bʋg la kẽer tall-yã?

16 Rẽ poore, a Malaki gomda zãmb a yiib-n-soab yelle: yaa f kẽed-n-taag namsgo, sẽn yɩɩd fãa kãadem kaoob sẽn pa zems yelle. Sak a 2 verse 14 yetame: “Yaa fo sẽn sãam kaool ninga fo sẽn da maan ne f pag ninga fo sẽn peeg f bi-bɩɩlem wakatẽ wã n ka maan sɩd ne yẽ wã yĩnga. Zusoaba yaa yãmb kaset soaba. Fo maana kãadem ne-a, la f ka pids f kãabga ye.” Sɩdb nins sẽn yaa Zʋɩf rãmb sẽn zãmb b pagbã kɩtame t’a Zeova tẽn-kugrã ‘madg ne nintãm,’ sã n yaa ne makr wɛɛngẽ. (Malaki 2:13, NW ) Ra-kãensã ra kaooda kãadem tɩ kɩɩsd a Moiiz Tõogã sẽn yeelã n basd b bi-bɩɩlem wẽndẽ pagbã tɩ bʋʋm kaẽ ye, tõe tɩ b ra lebsd n kẽeda kãadem ne pagb sẽn yaa poal n yɩɩd b pĩnd pagbã bɩ ne kɩfen-pogse. La maan-kʋʋdbã sẽn yaa zãmb rãmba basame tɩ rẽ zĩndi. La Malaki 2:16 yetame: “Zusoab a Wẽnnaam yetame: ‘Mam kisa ned sẽn digd a paga.’” Kaoosg poore, a Zezi wilgame tɩ yaa raglem yĩng bal la ned tõe n kao kãadem, tɩ kõ kẽed-n-taag ning sẽn tara bʋʋma sor t’a lebg n kẽ kãadem.—Matɩe 19:9.

17 Tags-y a Malaki goama zutu, n ges tɩ b sɩd kɩtdame tɩ d tall nimbãan-zoeer la sõmblem wʋsgo. A gomda “kaool ninga fo sẽn da maan ne f pag ninga fo sẽn peeg f bi-bɩɩlem wakatẽ wã” yelle. Ra-kãensã fãa ra kẽe kãadem ne Israɛll poak sẽn balemd a Zeova wa bãmba, n yãk-a wa a tũud-n-ta-nongr vɩɩmã tõr yĩnga. Baa b sẽn da yaa kom-bɩɩs b sẽn da wa n kẽ kãadma, yʋʋmã sẽn loogã pa kɩtd tɩ b kãadem pʋlengã kaool sa ye.

18. Wãn to la a Malaki sagls nins sẽn tɩ loe ne zãmbã pak tõnd rũndã-rũndã?

18 Sagl-kãngã tara pãng woto me rũndã-rũndã. Yaa kaeto, kẽer sẽn zãgs Wẽnnaam noyã sẽn yet tɩ d kẽ kãadem ne ned sẽn tũud Soaalã balã. La yaa kaeto me, kẽer sẽn pa maood n na n kɩt tɩ b kãadmã kell n tall pãngã. La b baoa padems n tall manesem ning Wẽnnaam sẽn kisã, n kao kãadem sẽn pa zems ne Gʋlsg Sõamyã, sẽn na yɩl n lebs n kẽ kãadem ne ned a to. B sẽn maan woto wã kɩtdame t’a ‘Zeova yam yi ne-ba.’ A Malaki wakatã, neb nins sẽn zãgs Wẽnnaam saglsã pʋd n tagsame meng t’a Zeova tagsa wã pa tɩrs ye. B sɩd yeelame: “Wẽnnaam tɩrg bee yɛ?” Ad sɩd yaa tags-wẽng menga! Bɩ d ra tol n lʋɩ bẽd-kãngã buud pʋgẽ ye.—Malaki 2:17.

19. Wãn to la sɩdb la pagb tõe n paam Wẽnnaam vʋʋsem sõngã?

19 Sẽn yaa lebend ne rẽ, a Malaki wilgdame tɩ yẽ wẽndẽ wã, sɩdb kẽer pa tall zãmb ne b pagbã ye. B ‘ra tara Wẽnnaam vʋʋsem sõngã sẽn kellã.’ (Verse 15, NW ) Zu-noogo, Wẽnnaam siglgã sẽn be dũniyã gill zugã pida ne rap woto buudu, sẽn ‘waoogd b pagbã.’ (1 Pɩɛɛr 3:7, Sebr Sõngo) B pa maand b pagbã pãngã, b pa tʋʋd-ba, b pa pẽdgd n maan pag ne rao lageng buud sẽn yaa wẽnga, la b pa paoogd b pagbã n tall rolsem manesem ne pagb a taab bɩ n get yoobã yɛl ye. A Zeova siglgã leb n tara barka, ne a sẽn tar pagb sẽn yaa kiris-neb wʋsg sẽn tar kɩs-sɩda, la sẽn sakd Wẽnnaam ne a tõodã wakat fãa wã yĩnga. Rap la pagb a woto mii Wẽnnaam sẽn kisi, rẽ n so tɩ b tar tagsa la yel-manesem sẽn zems ne Wẽnnaam daabã. Ket-y n maand wa bãmba, n ‘sakd Wẽnnaam wa naaba,’ la y na paam a vʋʋsem sõngã wʋsgo.—Tʋʋma 5:29.

20. Yaa wakat bʋg n pẽneg ãdem-biisã fãa yĩnga?

20 Ka la bilfu, a Zeova na n kaoa dũni kãngã bʋʋd n sãam-a zãnga. Ned fãa na n kolg n togsa Wẽnnaam taoor a tũudmã tẽeb la a tʋʋmã wɛɛngẽ. “Tõnd ned kam fãa na n togsa a meng yell Wẽnnaam taoore.” (Rom dãmba 14:12) Woto yĩnga, ad sʋkr sẽn tar pãngã: Ãnd n na n põs a Zeova daarã? Sõsg a tãab-n-soab sẽn yaa yaoolem sõsgã na n sõsa rẽ zugu.

Y tõe n wilgame bɩ?

• Bʋʋm kãseng bʋg yĩng la a Zeova leng maan-kʋʋdbã Israɛlle?

• Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam noyã tũub pa toog tɩ loog ne ninsaalbã?

• Bõe yĩng tɩ d segd n gũus ne d zãmsgã rũndã-rũndã?

• Manesem a yiib bʋs la a Zeova ningd taal n tɩ yɩɩda?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 25]

A Malaki wakatẽ maan-kʋʋdbã paama taale, b sẽn pa kell n tũ a Zeova noyã yĩnga

[Foto, seb-neng 26]

A Zeova ninga Israɛll neb taale, b sẽn kao kãadem bʋʋm faad yĩng n lebs n kẽ kãadem ne kɩfen pogsã

[Foto, seb-neng 26]

Rũndã-rũndã, kiris-nebã tara waoogr ne b kãadem kaoolã