Tall-y sõmblem sẽn pid ne nonglem ne sẽn dat-b sõngrã

“Tall-y sõmblem sẽn pid ne nonglem ne taaba.”—ZAKARI 7:9, NW.

1, 2. a) Bõe yĩng tɩ d segd n wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem? b) Sʋgs-bʋs la d na n vaeese?

WẼNNAAM A ZEOVA Gomdã sagenda tõnd tɩ d nong “sõmblem sẽn pid ne nonglem.” (Miise 6:8, tẽngr notã, NW ) A leb n wilgda bũmb nins sẽn kɩt tɩ d segd n maan woto wã. Bũmb a yembr sẽn be, “[ned sẽn tar sõmblem sẽn pid ne nonglem, NW ] maanda a meng neere.” (Yelbũna 11:17) Ad woto yaa sɩd tɛkẽ! D sã n tar sõmblem sẽn pid ne nonglem bɩ kɩs-sɩd nonglem, d paamda zood sõma sẽn kaoosd ne neb a taabã. Woto na n kɩtame tɩ d paam zo-rãmb sẽn tar kɩs-sɩda, tɩ woto yaa keoor sẽn sɩd tar yõod wʋsgo.—Yelbũna 18:24.

² Sẽn paase, Gʋlsg Sõamyã yeta tõndo: ‘Ned sã n baood tɩrlem ne [“sõmblem sẽn pid ne nonglem,” NW ], a na n paama vɩɩm.’ (Yelbũna 21:21) N-ye, sõmblem sẽn pid ne nonglmã baoob na n kɩtame tɩ Wẽnnaam nong-d wʋsgo, la rẽ na n kɩtame tɩ d wa tõog n paam bark beoog-daare, tɩ vɩɩm sẽn pa satã naag rẽ pʋgẽ. La yaa wãn to la d tõe n wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem? D tõe n wilg-a-la ãnda wɛɛngẽ? La wãn to la sõmblem sẽn pid ne nonglmã yaa  toor ne maan ned neer d sẽn nong n neẽ wã?

Maan ned neere, la sõmblem sẽn pid ne nonglmã

3. Wãn to la sõmblem sẽn pid ne nonglmã yaa toor ne maan-neerã?

³ Ninsaalbã sẽn maand b taabã neerã yaa toor ne sõmblem sẽn pid ne nonglmã zĩis toɛy-toɛy pʋsẽ. Wala makre, neb nins sẽn maand b taabã neerã nong n maand-a-la yĩngr-yĩngr bala, tɩ pa tũ ne zood sẽn tar pãng ye. Baasg zãnga, d sã n tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne neda, d paamda zood sẽn pid ne nonglem ne-a. Biiblã pʋgẽ, sõmblem sẽn pid ne nonglem ninsaalb sẽn tall ne taab tõe n tika zood sẽn da zoe n be-b sʋkã zugu. (Sɩngre 20:13, NW; 2 Sãmwɛll 3:8, NW; 16:17, NW ) Bɩ rẽ tõe n tika zems-n-taar zugu, b sẽn da zoe n tall tʋʋm sẽn wilgd sõmblem sẽn pid ne nonglem yĩnga. (Zozue 2:1, 12-14, NW; 1 Sãmwɛll 15:6, NW; 2 Sãmwɛll 10:1, 2, NW ) Sẽn na yɩl n wilg tɩ maan-neer yaa toor ne sõmblem sẽn pid ne nonglem ninsaalb sẽn tall ne taaba, bɩ d rɩk makr a yiib sẽn be Biiblã pʋgẽ.

4, 5. Wãn to la Biiblã makr a yiibã b sẽn gom b yell ka wã wilgd tɩ sõmblem sẽn pid ne nonglem pa yembr ne maan-neere?

⁴ Makr a yembr sẽn pukd maan-neer la b tall ne tʋm-tʋmd a Poll la neb nins sẽn da be ne yẽ b koglgã sãoong wakatã. Ra yaa Malt ko-sʋk tẽngã mogr noor la b yaas-yã. (Tʋʋma 27:37–28:1) Baa ne sẽn da pa tɩlae ne Malt nebã tɩ b sõng sãambã, tɩ loees ra pa be bãmb ne nin-kãens sʋkã, ko-sʋk tẽngã neb maan-b-la sãando, n ‘maan bãmb neer wʋsgo.’ (Tʋʋma 28:2, 7) B sẽn deeg nebã n maan-b neerã ra yaa ne lingri, sẽn paase, b maana woto ne sãamba. Woto yĩnga, ra yaa maan-neer bala.

⁵ D rɩk rẽ n mak ne sãand ning rĩm a Davɩɩd sẽn maan a zoa a Zonatã biribl a Mefibosɛtã. A Davɩɩd yeela a Mefibosɛt yaa: “Fo na n dɩɩ ne maam daar fãa.” A Davɩɩd wilga a sẽn da maand woto wã võore, n yeel-a: “Mam na n maana foom neere [n tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne-fo, NW ] f ba a Zonatã maasem yĩnga.” (2 Sãmwɛll 9:6, 7, 13) Zemsame tɩ b yeel t’a Davɩɩd sẽn deeg-a n zã tɩ kaoosã yaa sõmblem sẽn pid ne nonglem wilgri, la pa maan-neer bal ye, bala rẽ wilga vẽeneg t’a ra tara kɩs-sɩd ne zood ning a sẽn da yõgã. (1 Sãmwɛll 18:3; 20:15, NW, 42) Woto me, rũndã-rũndã, Wẽnnaam sõgen dãmbã maanda ãdem-biisã fãa neere. La b tara sõmblem sẽn pid ne nonglem sẽn kaoosde, bɩ kɩs-sɩd nonglem, ne neb nins sẽn naag bãmb n tũud Wẽnnaamã.—Matɩe 5:45; Galat dãmba 6:10.

6. Sõmblem sẽn pid ne nonglmã ninsaalb sẽn tall ne taab nens bʋs la b wilg vẽeneg Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ?

⁶ D ges Biiblã kɩbay a tãab sẽn gomd zʋgd kãngã yell koɛɛg-koɛɛga, n ges a nens kẽere. Kɩba-kãens na n sõnga tõnd tɩ d bãng tɩ sõmblem sẽn pid ne nonglmã ninsaalbã sẽn wilgdã 1) pukda ne tʋʋm sẽn yaa takɩ, 2) b maand-a-la ne yamleoogo, la 3) sẽn tɩ yɩɩd fãa ne neb nins sẽn be sõngr daab pʋgẽ wã. Sẽn paase, kɩba-kãensã wilgda d sẽn tõe n wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem to-to rũndã-rũndã.

Ba sẽn tall sõmblem sẽn pid ne nonglem

7. Yaa bõe la a Abrahaam sõgna yeel a Betuɛll ne a Labã, la yaa yel-bʋg la sõgna wilg-yã?

⁷ Sɩngre 24:28-67 wilgda a Abrahaam sõgna yell b sẽn gom sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ wã kɩbar sẽn ketã. A sẽn seg a Rebeka wã poore, b bool-a-la pʋg-sadã ba a Betuɛll yiri. (Verse 28-32) Beenẽ, sõgna vẽeneg n togsame t’a baooda pag n na n kõ a Abrahaam biriblã. (Verse 33-47) A wilga vẽeneg tɩ yellã sẽn manegã ra yaa bãnd sẽn yit a Zeova nengẽ, “sẽn yãag-a maam so-sõng zug tɩ m tall mam zu-soaba saam-biig bipugla n wa kõ bãmb biriblã.” (Verse 48) Sãmbg sẽn ka be, sõgna ra tẽedame t’a sã n togs yellã sẽn yɩ to-to wã vẽenega, ra na n kɩtame t’a Betuɛll ne a biribl a Labã sak tɩ ya a Zeova n da ningd tʋʋmdã  barka. Sõgna baas n yeelame: “La masã, yãmb sã n na n [“talla sõmblem sẽn pid ne nonglem ne m zu-soabã,” NW ] walla y sã n ka na n maane, bɩ y wilg maam tɩ m bãng m sẽn na n maanega.”—Verse 49.

8. A Betuɛll manesem yɩɩ wãn to a Rebeka wɛɛngẽ wã?

⁸ A Zeova ra zoe n talla sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a Abrahaam. (Sɩngre 24:12, 14, 27, NW ) A Betuɛll me ra na n maana woto n bas a Rebeka t’a tũ a Abrahaam sõgnã n kul bɩ? Ninsaalba na n talla sõmblem sẽn pid ne nonglem wa Wẽnnaam sẽn tallã bɩ? Bɩ sõgna so-wokã yɩɩ zaalem yĩnga? Segd n yɩɩ bũmb sẽn kõ a Abrahaam sõgna belsg wʋsgo, a sẽn wʋm a Labã ne a Betuɛll sẽn yeel tɩ: “Bõn-kãngã yita Zusoaba [“a Zeova,” NW ] nengẽ” wã. (Verse 50) B sak n deegame t’a Zeova kẽesa a toog yellã pʋgẽ, tɩ b sak n tũ a raabã tao-tao. Rẽ poore, a Betuɛll wilga a sõmblem sẽn pid ne nonglem n paas woto: “Ad a Rebeka sẽn be fo taoore. Tall-a n kẽng t’a tɩ yɩ fo zu-soaba biig pag wa Zusoaba [“a Zeova,” NW ] sẽn yeelã.” (Verse 51) A Rebeka saka ne yamleoog n tũ a Abrahaam sõgna, la pa kaoos la a lebg a Izaak pʋg-nongr ye.—Verse 49, 52-58, 67.

Biribl sẽn tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a ba

9, 10. a) A Zakoob kosa a biribl a Zozɛf t’a maan bõe n kõ-a? b) Wãn to la a Zozɛf tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a ba wã?

⁹ A Abrahaam yageng a Zakoob me paamame tɩ b tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne-a. Wa Sɩngr sak 47 sẽn wilgdã, a Zakoob ra vɩɩ Ezipt rẽ wẽnde, t’a “kũum daar . . . kolge.” (Verse 27-29) Yellã ra pak-a lame, bala a sẽn da na n kiẽ wã ra pa tẽng ning Wẽnnaam sẽn da kãab a Abrahaama ye. (Sɩngre 15:18; 35:10, 12; 49:29-32) La a Zakoob ra pa rat tɩ b mum-a Ezipt ye, rẽ n so t’a na n segl sẽn na yɩl tɩ b rɩk a kũumã n kẽng Kana tẽngã. Ãnd n sɩd ra tõe n kɩt tɩ b maan a raabã n yɩɩd a biribl a Zozɛf sẽn da tar naamã?

¹⁰ Biiblã yetame: “La [a Zakoob] . . . boola a biig a Zozɛf n yeel-a yaa: ‘Fo sã n nong maam, . . . maan maam neere la sɩda [“bɩ f tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne maam,” NW ]. Mam kota foom tɩ f ra mum maam Ezipt ye. La mam sã n wa gãand ne m yaab rãmba, bɩ f rɩk maam n yi Ezipt n tɩ mum maam m yaab rãmba yaad zĩigẽ.’ ” (Sɩngre 47:29, 30) A Zozɛf kãabame t’a na n maana woto, la rẽ poor bilfu, a Zakoob maana kaalem. A Zozɛf ne a Zakoob komdibli a taabã rɩka a kũumã “n ta Kana tẽnga. La bãmb muma yẽ Makpela pʋʋg tãn-bok pʋgẽ. Yaa pʋʋg ninga a Abrahaam sẽn da ra” wã. (Sɩngre 50:5-8, 12-14) Woto, a Zozɛf talla sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a ba wã.

Bi-pag sẽn tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a sɩd ma

11, 12. a) Wãn to la a Rut tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a Naomi? b) Wãn to la a Rut “yaoolem” sõmblem sẽn pid ne nonglmã ra yaa kãseng n yɩɩd ‘pĩnd’ rẽndã?

¹¹ A Rut sebrã wilgda pʋg-kõor a Naomi sẽn paam t’a bi-pag a Rut sẽn yaa Moaab poak sẽn da yaa pʋg-kõor wa yẽ wã tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne-a to-to. A Naomi sẽn da wa n  dat n leb Betlehɛm sẽn be Zida wã, a Rut wilga a sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a sũur fãa n yeel woto: “Zĩig ninga fo sẽn na n kẽngã, mam me na n kẽnga be, la zĩig ninga fo sẽn na n sigã, mam me na n siga be, la fo neba na n yɩɩ mam neba, la fo Wẽnnaama me na n yɩɩ mam Wẽnnaam.” (Rut 1:16) A Rut ye talla sõmblem sẽn pid ne nonglem, a sẽn wa n wilg t’a rat n kẽe kãadem ne a Naomi roagd a Boaaz sẽn kʋʋlã. * (Tõodo 25:5, 6; Rut 3:6-9) A Boaaz yeela a Rut tɩ: ‘Yaoolem bõn-neer ninga fo sẽn maana yaa neere n yɩɩd bũmb nins fo sẽn da maan pĩndã. Tɩ bõe, fo ka bao rasãmb naong rãmba walla rakãag rãmb sʋk ye.’—Rut 3:10.

¹² A Rut sẽn tall sõmblem sẽn pid ne nonglem “pĩndã” yɩɩ sasa ning a sẽn bas a buudã n pa ne a Naomi wã. (Rut 1:14; 2:11) A Rut “yaoolem” sõmblem sẽn pid ne nonglmã wilgri, a sẽn tʋlg n kẽ kãadem ne a Boaazã yɩɩda a sẽn maan pĩndã. A Rut ra na n tõogame masã n kõ a Naomi yagenga, bala a Naomi rogem da saame. Kãadmã kẽeme, la a Rut sẽn wa n dogã, Betlehɛm pagbã kaasa woto: “Biiga roga a Naomi yĩnga.” (Rut 4:14, 17) A Rut sɩd ra yaa “pʋg-sõngo,” t’a Zeova ra kõ-a zu-noog kãseng t’a lebg a Zezi Kirist yaaba.—Rut 2:12; 3:11; 4:18-22; Matɩe 1:1, 5, 6.

A pukda ne tʋʋma

13. Wãn to la a Betuɛlle, a Zozɛf la a Rut wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem?

¹³ Yãmb yãa a Betuɛlle, a Zozɛf la a Rut sẽn wilg b sõmblem sẽn pid ne nonglmã to-to bɩ? B maana woto ne goam sẽn be rasãnd yembo, la ne tʋʋm takɩ me. A Betuɛll pa yeel bal tɩ: “Ad a Rebeka” ye, la a sɩd ‘kõo bãmb sor tɩ b kul ne a Rebeka.’ (Sɩngre 24:51, 59) A Zozɛf pa yeel ne noor bal tɩ: “Mam na n maana wa yãmb sẽn yeelã” ye, la yẽ ne a saam-biisã sɩd saka a Zakoob noorã, b “maana wa yẽ sẽn da yeel bãmbã.” (Sɩngre 47:30; 50:12, 13) A Rut pa yeel bal tɩ: “Zĩig ninga fo sẽn na n kẽngã, mam na n kẽnga be” ye, la a basa a buudã n tũ a Naomi, hal tɩ ‘bãmb tũ taab n ta Betlehɛm.’ (Rut 1:16, 19) B sẽn wa n ta Zida tẽngã, a Rut ye maana “wa a sɩda ma sẽn yeel yẽ t’a maanã.” (Rut 3:6) N-ye, a Rut me wilga a sõmblem sẽn pid ne nonglmã ne tʋʋma.

14. a) Wãn to la Wẽnnaam rũndã-rũndã sõgen dãmbã wilgd sõmblem sẽn pid ne nonglem ne b tʋʋmã? b) Tʋʋm-bʋs sẽn pukd sõmblem sẽn pid ne nonglem la y ne tɩ yãmb babgẽ kiris-nebã maanda?

¹⁴ Ad sɩd kengda raoodo, d sẽn ne Wẽnnaam sõgen dãmbã sẽn ket n wilgd sõmblem sẽn pid ne nonglem ne tʋʋm rũndã-rũndã wã. Wala makre, tags-y neb nins sẽn belsd koms-rãmbã, yam ka m meng rãmba, bɩ sũ-sãams sẽn paam tõnd tẽebã pʋgẽ saam-biisã yelle. (Yelbũna 12:25) Wall y ges a Zeova Kaset rãmb wʋsgã sẽn dɩkd sẽn kʋʋl-bã ne mobill wakat fãa n kẽngd tigissẽ wã Rĩungã Roogẽ semen fãa wã. Pʋg-yãang a Ana sẽn tar yʋʋm 82 tɩ bãag b sẽn boond tɩ artirit namsd-a wã wilgda neb wʋsg a taab yĩn-sidg a sẽn wa n yeel tɩ: “M geta b sẽn dɩkd-m ne mobill n kẽngd tigissã fãa wã wa bark sẽn yit a Zeova nengẽ. M pʋʋsd-a-la bark ne m sũur fãa, a sẽn kõ-m saam-biis la saam-bi-pogs sẽn tar nonglem woto wã.” Yãmb me maanda tʋʋm a woto y tigingã pʋgẽ bɩ? (1 Zã 3:17, 18) Y sã n maand woto, bɩ y kɩs sɩd tɩ y sõmblem sẽn pid ne nonglmã yaa bũmb b sẽn nand wʋsgo.

B wilgd-a-la ne yamleoogo

15. Sõmblem sẽn pid ne nonglmã nens bʋs la Biiblã kɩbay a tãab d sẽn vaees wilg vẽenega?

¹⁵ Biiblã kɩbay nins tõnd sẽn vaeesã leb n wilgdame tɩ sõmblem sẽn pid ne nonglem yaa zʋg-sõng ned sẽn wilgd ne yamleoogo, lakae pa ne modgr ye. Yaa ne yamleoog la a Betuɛll sõng a Abrahaam sõgna, la a Rebeka me maana woto. (Sɩngre 24:51, 58) A Zozɛf wilga a sõmblem sẽn pid ne nonglmã tɩ pa tũ ne neb a taabã pẽdgr ye. (Sɩngre 50:4, 5) A Rut “ra rat n tũu [a Naomi] ne a sũur fãa.” (Rut 1:18) A Naomi sẽn wa n yeel a Rut t’a pẽneg a Boaazã, sõmblem sẽn pid ne nonglem tusa Moaab  poakã t’a yeele: “Yãmb sẽn yeel maam tɩ m maan bũmb ninga bala m na n maaname.”—Rut 3:1-5.

16, 17. Bõe n kɩt t’a Betuɛlle, a Zozɛf la a Rut sõmblem sẽn pid ne nonglmã sɩd tar yõod wʋsgo, la yaa bõe n tus-b tɩ b wilg zʋg-sõng kãngã?

¹⁶ Sõmblem sẽn pid ne nonglem ning a Betuɛll, a Zozɛf la a Rut sẽn tallã tara yõod wʋsgo, bala a Abrahaam, a Zakoob la a Naomi ra pa tõe n modg-b tɩ b maan woto ye. D sã n na n ges menga, noor da ka be n modgd a Betuɛll t’a bas a bipuglã t’a loog ye. A ra tõee nana-nana n yeel a Abrahaam sõgna tɩ: ‘Ayo, m datame n kell n tall m bipugl-tʋmdgã.’ (Sɩngre 24:18-20) Woto me, a Zozɛf ra tõeeme n maan a ba wã sẽn kosã bɩ a bas n da maane, bala a Zakoob ra kiimi n da pa tõe n modg a Zozɛf t’a sak a noorã ye. A Naomi me togsa a Rut t’a sã n da rata, a ra tõe n paa Moaab. (Rut 1:8) A Rut ra leb n tara sor n tõe n bas a Boaaz sẽn yaa nin-kẽemã n kẽ kãadem ne ‘rasãmbã’ sʋk ned a yembre.

¹⁷ A Betuɛlle, a Zozɛf la a Rut wilga sõmblem sẽn pid ne nonglem ne yamleoogo. B maana b sũyã sẽn tus-b tɩ b maane. B ra getame tɩ b segd n maana woto ne neb nins b sẽn tar loets ne wã, wala rĩm a Davɩɩd sẽn wa n tags kaoosg poor t’a segd n wilga a sõmblem sẽn pid ne nonglem ne a Mefibosɛtã.

18. a) Yaa ne yam bʋg la kiris-neb kãsem dãmbã “kɩɩmd bãgrã”? b) Kãsem soab a yembr yeelame tɩ bõe, a tẽed-n-taasã sõngr wɛɛngẽ?

¹⁸ Sõmblem sẽn pid ne nonglem ket n yaa manesem sẽn be Wẽnnaam nin-buiidã nengẽ, tɩ rap nins sẽn kɩɩmd Wẽnnaam bãgrã be b sʋkã. (Yɩɩl Sõamyã 110:3; 1 Tesalonik rãmba 5:12) Kãsem dãmb bɩ yel-gɛtbã neeme tɩ b segd n vɩɩmdame tɩ zems ne bas-yard ning b sẽn tall ne-b n yãk-bã. (Tʋʋma 20:28, Kãab-paalgã Koe-noogo) Baa ne rẽ, b pe-kɩʋʋngã tʋʋmd la b sõmblem sẽn pid ne nonglem tʋʋm a taabã b sẽn maand n sõngd tigingã “ka modgr yĩng ye, la yaa ne yamleoogo.” (1 Pɩɛɛr 5:2) Kãsem dãmbã kɩɩmda bãgrã, bala yaa zɩɩb sẽn zao b zugu, la b tʋllame me n maan rẽnda. B wilgda sõmblem sẽn pid ne nonglem ne Kirist piisã, bala b segd n maana woto, la b rat n maana woto me. (Zã 21:15-17) “M nong n tɩ gesa saam-biisã b yiya, wall m bool-b n yeel-b bal tɩ m tagsda b yelle. Saam-biisã sõngr kõta maam sũ-no-kãsenga!” Woto la kãsem soab a yembr yeel-yã. Kãsem dãmb nins fãa sẽn get tigingã yell ne nonglmã na n sak n deega woto ne b sũy fãa.

Wilg-y sõmblem sẽn pid ne nonglem ne neb nins sẽn dat sõngrã

19. Yel-bʋg sẽn tɩ loe ne sõmblem sẽn pid ne nonglmã la b wilg vẽeneg Biiblã kɩbay nins zut d sẽn sõs ka wã pʋsẽ?

¹⁹ Biiblã kɩbay nins zut tõnd sẽn sõsã leb n wilgda vẽeneg tɩ b segd n talla sõmblem sẽn pid ne nonglem ne neb nins sẽn dat sõngrã. A Abrahaam sã n da rat t’a roogã neb kell n pa, a Betuɛll sõngrã ra yaa tɩlae ne-a. Sẽn na yɩl t’a kũumã kẽng Kana, a Zakoob ra rata a Zozɛf sõngre. Sẽn paase, sẽn na yɩl n paam yagenga, a Naomi ra rata a Rut sõngre. A Abrahaam, a Zakoob bɩ a Naomi ra pa tõe n pids ratem kãens tɩ pa tũ ne sõngr ye. Woto me, rũndã-rũndã, b segd n talla sõmblem sẽn pid ne nonglmã ne neb nins sẽn dat sõngrã. (Yelbũna 19:17) Tõnd segd n dɩka zak soaba a Zoob togs-n-taare. A “sõnga naong rãmb sẽn zẽk b koees n bõos sõngre, la kɩɩbs sẽn ka tar neb sẽn na n ges b yell ye,” n paas “nimbãan dãmb[a].” A Zoob leb n “kɩtame tɩ pʋg-kõap paam sũ-noogo,” la a yɩ “nin zoens yĩnga la wa nao põe yĩnga.”—Zoob 29:12-15.

20, 21. Ãnd dãmb n dat tɩ d tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne-ba, la bõe la tõnd ned kam fãa segd n sɩd maane?

²⁰ Sɩd-sɩda, “naong rãmb sẽn zẽk b koees n bõosd sõngr” bee kiris-neb tiging fãa pʋgẽ. Bũmb ning sẽn tõe n wa ne yel-kãngã yaa yembr sidgrã, raood komsgo, f sẽn na n tagsdẽ tɩ f ka yõodo, sũ-sãams neb a taabã manesem yĩnga, bã-kɛgeng bɩ f nin-nongr kũum. Baa yellã sẽn ya a soaba, nin-nongds kãensã fãa tara ratem d sẽn tõe n pidsi, la d sẽn segd n pids n tall manesem sẽn wilgd sõmblem sẽn pid ne nonglem wakat fãa yĩnga.—1 Tesalonik rãmba 5:14.

²¹ Woto, bɩ d ket n dɩkd Wẽnnaam a Zeova togs-n-taare. A “tara sõmblem sẽn pid ne nonglem wʋsgo.” (Yikri 34:6, NW; Efɛɛz rãmba 5:1) D tõe n maana woto n tall manesem takɩ, sẽn yɩɩd fãa n sõng neb nins sẽn be sõngr daab pʋgẽ wã. La rẽ, d sɩd na n waooga a Zeova la d paam sũ-no-kãsenga, d sã n “tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne taaba.”—Zakari 7:9, NW.

[Tẽngr note]

Wãn-to la y na n leoke?

• Wãn to la sõmblem sẽn pid ne nonglem yaa toor ne maan-neerã?

• Wãn to la a Betuɛlle, a Zozɛf la a Rut wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem?

• Yaa ne manesem bʋg la d segd n wilg sõmblem sẽn pid ne nonglem?

• Ãnd dãmb n dat tɩ d tall sõmblem sẽn pid ne nonglem ne-ba?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 15]

Wãn to la a Betuɛll tall sõmblem sẽn pid ne nonglem?

[Foto, seb-neng 17]

A Rut kɩs-sɩd nonglmã yɩɩ bark n kõ a Naomi

[Foto rãmba, seb-neng 19]

Ninsaal sõmblem sẽn pid ne nonglmã maanda ne yamleoogo, a maanda bũmb takɩ, la a sõngda sẽn be-b sõngr daab pʋgẽ