Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Maan-y wa Rĩma sẽn maanã

Maan-y wa Rĩma sẽn maanã

Maan-y wa Rĩma sẽn maanã

“[A tog n gʋlsa tõog kãngã sebr pʋgẽ a meng yĩnga . . . , NW] Bɩ a bĩng sebra a nengẽ n karemd-a daar fãa a yõor tɛka.”—TÕODO 17:18, 19.

1. Tõeeme tɩ kiris-ned tʋlg n yɩ wa ãnda?

TÕE tɩ ka na n tol n wa y yamẽ tɩ y mak y meng ne rĩm bɩ rĩm poak ye. Kiris-nin-bʋg sẽn yaa Biibl karen-biig sẽn yaa kɩs-sɩd soab n na n sak n tags t’a maanda wa naaba, wala rĩm sõma a Davɩɩde, a Zozias, a Ezekɩas, bɩ a Zozafate? Baasgo, zĩig a ye n be tɩ y tõe la y segd n yɩ wa bãmba. Zĩ-bʋgo? La bõe yĩng tɩ y segd n tʋlg n yɩ wa bãmb zĩ-kãng wɛɛngẽ?

2, 3. Bõe la a Zeova ra reng n yã rĩm sẽn yaa ninsaalã wɛɛngẽ, la rĩm a woto ra segd n maana bõe?

2 A Moiiz wakatã, hal sẽn kaoos meng tɩ Wẽnnaam nan ka sak tɩ Israɛll nebã paam rĩm sẽn yaa ninsaalã, a reng n yãame t’a nin-buiidã na n wa tʋlga rĩma. Yaa rẽ n so t’a vẽneg a Moiiz t’a gʋls noy sẽn zems rẽ yĩng Tõogã kaool pʋgẽ. No-kãens ra yaa noy b sẽn kõ rĩm t’a tũ.

3 Wẽnnaam yeelame: “Yãmb sã n wa tɩ kẽ tẽng ninga Zusoab a Wẽnnaam sẽn kõ yãmbã . . . n wa rat rĩm t’a soog-y wa buud nins sẽn gũbg yãmba sẽn tarã, yaa ned ninga Zusoab a Wẽnnaam sẽn na n yãkã n tog n yɩ yãmb dĩma. . . . Yẽ sã n deeg naamã, [a tog n gʋlsa tõog kãngã sebr pʋgẽ a meng yĩnga, NW]. Bɩ a bĩng sebra a nengẽ n karemd-a daar fãa a yõor tɛka n zãms Zusoab a Wẽnnaam zoeese la a sak tõoda goama fãa la a maan rog-n-mika fãa.”—Tõodo 17:14-19.

4. Noyã Wẽnnaam sẽn kõ rĩma ra baoodame t’a maan bõe?

4 Sɩda, rĩm ning a Zeova sẽn da na n yãk n kõ a balemdbã ra segd n gʋlsa goam sẽn be yãmb Biiblã pʋgẽ wã sebr pʋgẽ a meng yĩnga. Rẽ poore rĩma ra segd n karemd-a-la daar fãa, n yɩlemdẽ. Ra ka bũmb a sẽn na n maand wakat fãa bal sẽn na yɩl n nekd a pʋ-tẽer ye. Ra yaa zãmsg sẽn tar bõn-datl sẽn be nafre. Sẽn na yɩl n ta a Zeova yam rĩma ra segd n maana zãmsg a woto n tõog n paam sũur sẽn yaa tɩrga, la a kell n tall-a. Sẽn paase, a ra segd n zãmsa Gʋlsg Sõamyã gom-kãensã vʋʋsem sõng sẽn vẽnegã n tõog n yɩ rĩm sẽn tar yam, la t’a naamã yɩ sõma.—2 Rĩm dãmba 22:8-13; Yelbũna 1:1-4.

Zãms-y wala Rĩma

5. Biiblã seb-bʋs la a Davɩɩd ra tõe n paam n gʋls la a karem, la bõe la a ra tagsd rẽ wɛɛngẽ?

5 A Davɩɩd sẽn da wa n lebg Israɛll rĩma, bõe la yãmb tagsd t’a ra segd n maaname? Be neere, a ra segd n gʋlsa Biiblã pipi sɛb a nu (Sɩngre, Yikri, Maankʋʋre, Sõdbo, Tõodo). Yãmb wee n tags a Davɩɩd sẽn tũnug ne a meng nin la a nus n gʋls Tõogã sebr pʋgẽ a meng yĩngã sẽn da na n kɩt tɩ Tõogã tagsa kẽ a yamã la a sũurã sõma to-to. Wõnda ra ya a Moiiz n gʋls a Zoob sebrã ne Yɩɩl Sõamyã 90 la 91 soabã. Rẽ yĩnga a Davɩɩd gʋlsa seb-kãens me bɩ? Tõeeme t’a gʋls-b lame. Sẽn paase, Zozue, Bʋkaoodba, la a Rut sɛbã ra zoe n beeme. Rẽ y neeme tɩ rĩm a Davɩɩd ra tara Biiblã babg sẽn yaa kãseng n na n karem la a wʋm a võore. La y tara bʋʋm n na n sɩd yeel t’a maana woto bal kɛpɩ, tɩ bõe, ges-y bũmb ning a sẽn yet Wẽnnaam Tõogã wɛɛngẽ Yɩɩl Sõamyã 19:8-12 pʋgẽ.

6. Wãn to la d tõe n bãng a Zezi ne a yaab a Davɩɩd sã n da nonga Gʋlsg Sõamyã?

6 A Davɩɩd Biig a Zezi, sẽn yaa Davɩɩd Kãsengã me maana wa a Davɩɩde. A Zezi ra minim n debda a ba-yirã karen-doogẽ rasem a yopoe fãa. Beenẽ a ra wʋmda b sẽn karemd Gʋlsg Sõamyã la b wɛgsd a võor n wilgdẽ. Sẽn paase, vugri a Zezi mengã karma Wẽnnaam Gomdã zãma taoor n wilg a võore. (Luk 4:16-21) Y tõe n yãa zĩig pʋgẽ bal t’a ra mii Gʋlsg Sõamyã sõma. Yãmb wee n karem evãnzill dãmbã bal tɩ y na n yãame t’a ra Zezi nong yetame tɩ “a gʋlsame,” bɩ a goma Gʋlsg Sõamyã babs takɩ yelle. Wala makre, a Tãng zug zãmsgã a Matɩe sẽn gʋlsã pʋgẽ, a Zezi togsa goam sẽn yit Hebre Gʋlsgã pʋgẽ naoor 21.—Matɩe 4:4-10; 7:29; 11:10; 21:13; 26:24, 31; Zã 6:31, 45; 8:17.

7. Wãn to la a Zezi ra yaa toor ne tũudum taoor dãmbã?

7 A Zezi tũu sagl-kãngã sẽn be Yɩɩl Sõamyã 1:1-3 pʋgẽ wã: “Bark bee ned ninga zugu sẽn ka reegd nin-wẽns saglg ye. . . . Yẽ nonga Zusoaba tõogo n tagsd a yell wĩntoog ne yʋngo. . . . Bũmb nins fãa yẽ sẽn maanda na n zĩnda barka.’ Ad a manesmã sɩd ra yaa lebend zãng fasɩ ne a wakatẽ tũudmã taoor dãmba, sẽn da “zĩ a Moiiz zĩigẽ” n yaool n kɩɩsd ‘Zusoabã tõogã’!—Matɩe 23:2-4.

8. Bõe yĩng tɩ Zʋɩf tũudmã taoor dãmb ka paamd nafa Biiblã kareng la a zãmsg pʋgẽ?

8 La a Zezi togsa goam tɩ wõnd wala a ra ka rat tɩ neba zãms Biiblã ye, tɩ rẽ tõe n kẽes neb kẽer yam-yuusg pʋgẽ. A Zezi yeela a wakatẽ neb kẽer woto, tɩ be Zã 5:39, 40 pʋgẽ: “Yãmb baoodame n dat n bãng Gʋlsg Sõamyã, yãmb sẽn tẽed tɩ yãmb paamda vɩɩm sẽn ka sɛt Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ wã yĩnga. La yaa Gʋlsg Sõamyã n kɩt mam kaseto. La yãmb ka rat n wa mam nengẽ n paam vɩɩm ye.” A Zezi sẽn yeel woto wã, a ra pa sagend Zʋɩf rãmbã sẽn da kelgd-a wã tɩ b ra zãms Gʋlsg Sõamyã ye. Vẽenega, yaa b bãong la a ra pukda, b pʋ-likã, bɩ b sẽn da nong n toeemd yamã yĩngã. B ra miimi tɩ Gʋlsg Sõamyã ra tõe n tall-b lame n kẽng vɩɩm sẽn-kõn-sa zĩigẽ, la yaool n da yaa Gʋls-kãens meng n da segd n tall-b n kẽng a Zezi sẽn yaa Mesi wã nengẽ me. La b zãgsame tɩ b kõn deeg-a ye. Dẽ b zãmsgã ka naf-b ye, bala b ra ka pʋ-peelem dãmb ye, b ra ka reegd zãmsg ye.—Tõodo 18:15; Luk 11:52; Zã 7:47, 48.

9. Mak-sõng bʋg la tʋm-tʋmdbã la pĩnd no-rɛɛsdbã kõ-yã?

9 Ad a Zezi tʋm-tʋmdbã ne a karen-biis a taabã manesem yɩɩ lebend fasɩ ne rẽ! B zãmsa ‘Gʋlsg Sõamyã sẽn tõe n vẽneg [ned] t’a paam fãagrã.’ (2 Tɩmote 3:15) B sẽn maan woto wã b yɩɩ wa pĩnd no-rɛɛsdbã sẽn da ‘bao ne b sũyã fãa n dat n bãngã.’ No-rɛɛsdb kãens pa ges tɩ baoob a woto yaa kiis a wãn bɩ yʋʋmd pʋgẽ bal la b segd n wɩng ne zãmsgã ye. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeelame tɩ b ‘kell n baoome n dat n bãnge,’ sẽn yɩɩd fãa Kiristã la ziir nins sẽn tɩ loe ne tʋʋmd ning a sẽn tar n na n fãag ãdem-biisã wɛɛngẽ. A Pɩɛɛr pipi lɛtrã pʋgẽ, naoor 34 a togsa goam sẽn yit Biiblã sɛb piig pʋsẽ.—1 Pɩɛɛr 1:10, 11.

10. Bõe yĩng tɩ tõnd ned kam fãa segd n nong Biiblã zãmsgo?

10 Dẽnd vẽenega, Wẽnnaam Gomdã zãmsg neerã ra yaa tʋʋmd b sẽn kõ tẽn-kʋdem wẽndẽ Israɛllã rĩm dãmba. A Zezi me maana wa bãmba. Sẽn paase, Wẽnnaam Gomdã zãmsg yaa tʋʋmd neb nins sẽn na n dɩ naam ne Kirist saasẽ wã me sẽn segd n maane. (Luk 22:28-30; Rom dãmba 8:17; 2 Tɩmote 2:12; Wilgri 5:10; 20:6) Woto me, rũndã-rũndã neb nins sẽn gẽegd bark tẽngã zug Rĩungã naam wakatã segd n maana wa rĩm dãmba sẽn maana.—Matɩe 25:34, 46.

Tʋʋmd rĩm dãmb la yãmb sẽn segd n maane

11. a) Zãmsgã wɛɛngẽ, yel-bʋg n tõe n paam kiris-neba? b) D segd n maana d mens sʋgs-bʋse?

11 D tõe n yeela vẽenega, la ne pʋ-peelem tɩ kiris-ned hakɩk fãa segd n zãmsa Biiblã a toore. Woto ka bũmb y sẽn segd n maan y sẽn da wa n zãmsd Biiblã ne a Zeova Kaset soab sɩngrẽ wã bal ye. Tõnd ned kam fãa segd n dɩka sard kãn-kãe n da yɩ wala tʋm-tʋmd a Poll wakatẽ neb kẽer sẽn da wa n tall yam-kaalg ne Biibl zãmsgã wakat bilf loogr poorã ye. B ra zãmsa “Wẽnnaam koɛɛg ninga [bãmb] sẽn sɩng n zãms pĩndã,” wala makre “Kirist koɛɛgã [bãmb] sẽn sɩng n zãms pĩndã.” La b pa kell n kẽng taoor ne b zãmsgã n “pẽdg n ta bɩʋʋng zĩigẽ” (NW ) ye. (Hebre dãmba 5:12–6:3) Wa sẽn zems ne rẽ, d tõe n sʋka d mens woto: ‘Mam bee kiris-neb tigingã pʋgẽ hal daar zãr tɩ yaa wakat sẽn pa kaoos pʋgẽ me, mam tagsg yaa wãn-wãn ne Wẽnnaam Gomdã zãmsg m toorã? A Poll ra pʋʋsa a wakatẽ kiris-nebã yĩnga, sẽn na yɩl tɩ b ket n ‘bɩt Wẽnnaam bãngr’ hakɩkã pʋgẽ. Rẽ yĩnga m wilgdame tɩ m tara tʋlsem a woto bɩ?’—Kolos rãmba 1:9, 10.

12. Bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsg tɩ d ket n nong Wẽnnaam Gomdã wakat fãa?

12 Rɩlla y tall nonglem ne Wẽnnaam Gomdã n tõog n minim a zãmsg sõma. Yɩɩl Sõamyã 119:14-16 wilgdame tɩ yaa f sẽn na n bʋgsd Wẽnnaam Gomdã zug ne bõn-datl wakat fãa la f tõe n wa maan sũ-noog ne-a. Baa ned sẽn yɩ kiris-ned n kaoos to-to fãa woto yaa sɩd ne-a. Sẽn na yɩl tɩ rẽ yɩ vẽeneg y yamẽ bɩ y tẽeg a Tɩmote makrã. A ra yaa kiris-ned sẽn yaa kãsem soab sẽn zoe n tʋmd “wa Kirist Zezi soda-sõngo,” la ne rẽ fãa a Poll sagl-a lame t’a nang pãng n “togsd sɩd koɛɛga tɩrg bala.” (2 Tɩmote 2:3, 15; 1 Tɩmote 4:15) Vẽenega, ‘nang pãngã’ baoodame t’a minim n zãmsd wakat fãa.

13. a) Wãn-wãn la y tõe n paam sẽk n paas Biibl zãmsgã yĩnga? b) Toeen-bʋs la yãmb tõe n maan n paam sẽk n paas zãmsgã yĩnga?

13 Bũmb y sẽn na n maan n paas sẽn na yɩl n minim n zãmsd wakat fãa yaa y sẽn na n yãk sẽk wakat fãa Biiblã zãmsg yĩnga. Zĩ-kãngã wɛɛngẽ, yãmb maanda wãn-wãna? Baa y sẽn sɩd maand to-to zĩ-kãngã wɛɛngẽ me, rẽ yĩnga yãmb ka tagsd tɩ y sã n dɩk sẽk n paas y meng zãmsgã yĩnga na n naf-y lame sɩda? Tõe tɩ y sʋk y meng woto: ‘Wãn to la m tõe n bao sẽk zãmsgã yĩnga?’ Be neere, neb kẽer paasa sẽk ning b sẽn dɩkd n zãmsd Biiblã, b sẽn yikd pĩnd n yɩɩd yibeoog fãa wã yĩnga. Tõeeme tɩ b karemda Biiblã minit 15, bɩ b zãmsda bũmb b sẽn da yãk n na n zãmse. Y leb n tõeeme n maan toeeng bilf y mengã semenã tʋʋmd na-kẽndr pʋgẽ. Wala makre, yãmb sã n da minimame n karemd kɩbayã zʋrno rãmbã pʋsẽ rasem wʋsgo, bɩ y geta zʋrnall parle wã televiziõ wã pʋgẽ zaabre, rẽ yĩnga y tõeeme n bas rẽ n ka maan baa yaa vugr rasem a yopoe wã pʋgẽ? Raar ning yãmb sẽn bas n ka maan dẽ wã, y tõe n dɩka sẽkã n zãms Biiblã n paase. Yãmb sã n ledg dũniyã kɩbayã kelgr bɩ a kareng raar a yembr ne meng zãmsgã, n dɩk sẽn zems minit 30 rẽ yĩnga, yʋʋmd pʋgẽ yaa lɛɛr 25 la y paasd y zãmsgã wakat zugu. Mams-y n ges nafa nins y sẽn na n paam, y sã n paas lɛɛr 25 y Biiblã kareng la a zãmsg wakatã! Ad saglg a to semen ning sẽn watã yĩnga: Daar fãa baasgẽ bɩ y vaees y tʋʋmã n gese, n ges bũmb sã n bee y sẽn da tõe n bas n ka maan bɩ n booge, sẽn na yɩl n dɩk sẽkã n karem bɩ y zãms Biiblã n paase.—Efɛɛz rãmba 5:15, 16, Kãab-paalgã Koe-noogo.

14, 15. a) Bõe yĩng tɩ bõn-datɩ yãkr tar yõod d meng zãmsgã wɛɛngẽ? b) Biiblã kareng wɛɛngẽ, bõn-datɩ bʋs la d tõe n yãke?

14 Bõe n na n kɩt tɩ zãmsgã yɩ nana la a tall yamleoog n paase? Yaa y sẽn na n yãk bõn-datɩ. Bõn-datɩ bʋs zãmsgã wɛɛngẽ sẽn zems y nug la y tõe n yãke? Ne neb wʋsgo, pipi bõn-datl sẽn yaa sõma yaa tõog n karem Biiblã zãnga. Tõe tɩ hal tɩ ta masã, yãmb karma Biiblã wakat-wakate, n dɩ a nafa. Rẽ yĩnga masã y tõe n dɩka sard sẽn ka vigsd sẽn na yɩl n karem Biiblã zãng bɩ? Tõe tɩ sẽn na yɩl n tõog rẽ, y pipi bõn-datl tõe n yaa evãnzill dãmb a naasã karengo, tɩ bõn-datl a yiib-n-soab yɩ kiris-neb Gerɛk Gʋlsgã sɛb nins sẽn kellã karengo. Y sã n maan woto n paam sũ-noog la nafa n sa fãa, y bõn-datl ning sẽn pʋgdã yaa y karem a Moiiz sɛbã la sɛb nins sẽn gomd kʋdemdã yɛlã n pʋg taab n tɩ tãag Ɛstɛɛr. Yãmb sã n maan woto n sa fãa, y na n yãame tɩ yaa bũmb sẽn zems tɩ y kell n karem Biiblã n baase. Pag sẽn da lebg kiris-ned a yʋʋm 60 gʋlsa wakat ning a sẽn sɩng Biiblã tõr karengã a Biiblã pʋga, t’a sẽn wa n karem n baasã t’a gʋls baasgã wakat n kɛgl pipi zĩigẽ wã. Masã a karma Biiblã zãng naoor a nu! (Tõodo 32:45-47) Sẽn paase, ka ordinatɛɛr pʋgẽ bɩ sɛb sẽn tar Biiblã verse rãmb b sẽn yiis ordinatɛɛr pʋgẽ la a ges n karem ye, yaa Biiblã meng la a ra zãad a nusẽ n karemdẽ.

15 Neb kẽer sẽn tõog n zoe n karem Biiblã zãng maanda yɛl a taab sẽn na yɩl tɩ zãmsgã b sẽn maand wakat fãa wã tall nafr n paase. Bũmb a yembr d sẽn tõe n maane, yaa yãk bũmb d sẽn na n zãms nand tɩ d karem Biibl sebr ning sẽn pʋgdã. “ Toute Écriture est inspirée de Dieu et utile ” ne Étude perspicace des Écritures pʋsẽ, d tõe n paama kɩbay sẽn tar yõod wʋsg Biibl sebr fãa zugu, yɛl nins sẽn maan a gʋlsgã sasa wã, b sẽn gʋls-a to-to wã, la nafa nins d sẽn tõe n paam a pʋgẽ wã. *

16. Biiblã zãmsg wɛɛngẽ, manesem bʋs la d segd n lak d mens ne?

16 Y sã n wa zãmsdẽ bɩ y ra maan wa b sẽn boond b rãmb tɩ Biiblã mitbã wʋsg sẽn nong n maandẽ wã ye. B tika Biiblã goam sẽn gʋls to-to wã vaeesg zug tɩ loog noore, tɩ yaa wala Biiblã yita ninsaalb nengẽ. Bãmb kẽer mamsda b yamẽ wã n yãk neb nins yĩng b sẽn gʋls sebr fãa wã, bɩ bõn-datl la tagsg nins sebrã gʋlsd sẽn yaa ninsaalã sẽn da tar a yamẽ. Ninsaal tagsg a woto tõe n kɩtame tɩ b wa ges Biiblã wa pĩnd yɛl sebr bala, bɩ n get-a wala sebr sẽn wilgd tũudmã sẽn toeemd to-to bala. Mitb a taabã kẽesa b mens zãng gom-biis vaeesg pʋgẽ, wala b sẽn tũnug ne buud-goamã to-to n gʋls Biiblã. Gom-biisã sẽn sɩng to-to n wa beẽ wã la b võyã wilgr sã n yaa ne Hebre la Gerɛk buud-goamã n pak nin-kãensã n yɩɩd Wẽnnaam koɛɛgã võore. Yãmb tagsdame tɩ zãmsg manesem a woto tõe n kɩtame tɩ ned tall tẽeb sẽn tar pãng la sẽn tusd-a t’a tʋm sɩda?—1 Tesalonik rãmba 2:13.

17. Bõe yĩng tɩ d segd n ges Biiblã koɛɛg wala koɛɛg neba fãa yĩnga?

17 Mitba sẽn yet bũmb ningã pʋd n yaa sɩd bɩ? Rẽ yĩnga yaa sɩd tɩ Biiblã sebr fãa tara tags-zu-raoog a yembr bala, bɩ tɩ b gʋls-a-la neb sull takɩ yĩng bal bɩ? (1 Korẽnt dãmba 1:19-21) Sɩda, Wẽnnaam Gomdã sɛb tara yõod wakat fãa ne neb sẽn tar yʋʋm toɛy-toɛy la sẽn yit zĩis fãa. Baa b sã n da gʋlsa sebr sɩngrẽ wã ned a yembr yĩng wala a Tɩmote bɩ a Tɩte, bɩ neb sull takɩ yĩng wala Galat rãmbã bɩ Filip rãmbã, tõnd fãa tõeeme la d segdame n zãms seb-kãense. B tara yõod ne tõnd fãa, sẽn paase sebr ning gomda yɛl toɛy-toɛy yelle, tɩ nafd neb sul toɛy-toɛy wʋsgo. Sɩda, koɛɛg ning sẽn be Biiblã pʋgẽ wã yaa dũniyã neb fãa yĩnga. Rẽ sõngda tõnd tɩ d bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ b lebg-a dũniyã gill neb buud-goam toɛy-toɛy pʋsẽ wã.—Rom dãmba 15:4.

A yõod ne yãmb la ne neb a taabã

18. Y sã n karemd Wẽnnaam Gomdã, tags-bʋs la y segd n talle?

18 Y sã n wa zãmsd Biiblã, y na n yãame tɩ tara yõod tɩ y bao n wʋm a võore, la y mak n bãng bũmb nins yell a sẽn gomdã sẽn tɩ loe ne taab to-to. (Yelbũna 2:3-5; 4:7) Bũmb nins a Zeova sẽn vẽneg n togs a Gomdã pʋgẽ wã tɩ loee wʋsg ne a raabã. Woto yĩnga, y sã n wa karemdẽ tags-y n ges yɛlã la saglsã a sẽn togsdã sẽn tɩ loe ne a rãabã to-to. Y tõeeme n tags n ges yell sẽn maane, tagsgo, bɩ bãngr-gomd sẽn tɩ loe ne a Zeova raabã to-to. Sʋk y meng woto: ‘Bõe la bõn-kãngã zãmsd maam a Zeova wɛɛngẽ? Wãn-wãn la bõn-kãng tɩ loe ne Wẽnnaam daabã sẽn na n paam pidsg ne a Rĩungã maasmã?’ Y leb n tõe n bʋgsa woto: ‘Wãn to la m tõe n dɩk tags-kãngã n tʋme? Rẽ yĩnga m tõe n tũnuga ne-a n tik Gʋlsg Sõamyã zug n zãms bɩ m sagl neb a taab bɩ?’—Zozue 1:8.

19. Yãmb sã n togsd neb a taabã bũmb ning y sẽn zãmsã nafda ãnda, la bõe yĩng tɩ yaa woto?

19 Leb n tara yõod me tɩ y tags neb a taabã yelle. Yãmb na n zãmsa bõn-paals la y wʋm yɛl wʋsg võor n paas y Biiblã kareng la a zãmsg wakate. Y sã n wa sõsd sõsg sẽn kengd tẽeb ne y zak rãmb la neb a taaba, bɩ y mak n tũnug ne tags-kãense. Y sã n maand rẽ wakat sẽn zems pʋgẽ la ne sik-m-menga, sik kae tɩ sõss a woto na n talla nafr ye. Yãmb sã n togs neb a taabã yãmb sẽn zãms bũmb ningã bɩ y sẽn yã tɩ bũmbã neng ning bee yamleoogã ne pʋ-peelem la ne yẽesem, yaa vẽeneg tɩ na n zĩnda yamleoog n yɩɩd ne nin-kãense. La ka rẽ bal ye, woto na n nafa yãmb mengã me. Wãn-wãn to? Mitb yeelame tɩ ned na n maana wakat sẽn kaoos n ket n tẽr bũmb a sẽn da zãmse, a sã n da rɩk-a lame n tʋm, bɩ a sã n da tũnuga ne-a n yɩlem wakat ning bũmbã sẽn da ket n be a yamẽ paalmã. *

20. Bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsg tɩ d karemd Biiblã n yɩlemdẽ?

20 Sãmbg sẽn ka be, y sã n zãms Biiblã sebr fãa, y na n zãmsa bõn-paals n paase. Tõe tɩ verse kẽer yãmb sẽn karem pĩnd tɩ ka zĩnd yamleoog wʋsg ne-y na n zĩnda yamleoog ne-y n paase. Y na n wʋma verse kãens võor n paase. Woto segd n wilga vẽeneg tɩ Biiblã sɛb ka ninsaalb seb-zaal bal ye, la b yaa sɛb sẽn tar yõod la sẽn yaa sõma ne-yã, y sẽn segd n zãms n yɩlem tɩ naf-yã. Tẽeg-y tɩ rĩm wala a Davɩɩd ra segd n ‘karemd-a-la daar fãa a yõor tɛka.’

21. Yãmb sã n zãmsd Wẽnnaam Gomdã n paasdẽ, bark bʋs la y tõe n wa paame?

21 N-ye neb nins sẽn dɩkd sẽk n zãmsd Biiblã sõma-sõma wã rɩta a yõod hal wʋsgo. B paamda arzɛgs tẽebã wɛɛngẽ la b wʋmd tẽeba yɛl wʋsg võore. B zems-n-taarã ne Wẽnnaamã pãng paasdame. B lebgda neb sẽn nafd b zak rãmbã, saam-biisã la saam-bi-pogsã sẽn be kiris-neb tigingã pʋgẽ wã, la sẽn na n wa lebg-b a Zeova balemdbã n paasdẽ.—Rom dãmba 10:9-14; 1 Tɩmote 4:16.

[Tẽngr not rãmbã]

^ sull 15 Seb-kãensã ya a Zeova Kaset rãmbã n yiis-ba, tɩ b tõe n paam-b buud-goam wʋsg pʋsẽ.

^ sull 19 Ges-y yʋʋmd 1993, sa-sik kiuug rasem 15 Gũusg Gasgã (ne farende), seb-neng 13-14.

Yãmb tẽrame bɩ?

• Bõe la b ra baood tɩ Israɛll rĩm dãmbã maane?

• Biibl zãmsgã wɛɛngẽ, mak-sõma bʋs la a Zezi ne tʋm-tʋmdbã kõ-yã?

• Toeen-bʋs la y tõe n maan sẽn na yɩl n paam sẽk n paas y meng zãmsgã yĩnga?

• Yaa ne yam bʋg la y segd n zãms Wẽnnaam Gomdã?

[Zãmsgã sogsgã]

[Zĩ-gũbri, seb-​neng 11]

“Tõnd mengã nusẽ”

“Tõnd sã n dat n . . . yã zĩis takɩ Biiblã pʋgẽ, tʋʋm-teoog ka be d sẽn tõe n tũnug ne tɩ sãoog ẽntɛrnɛtã ye. La tõnd sã n dat n karem Biiblã, n zãms-a, n tags a zugu, n bʋgs a zugu, d segd n tar-a-la tõnd mengã nusẽ, bala yaa woto bal la d tõe n maan t’a tagsa wã kẽ tõnd yamã la d sũyã sõma.”—A Gertrude Himmelfarb, New York inivɛrsite porfesɛɛr kãseng sẽn dɩk retrɛte.