Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Kiris-nebã balemda Wẽnnaam b yamẽ la ne sɩda

Kiris-nebã balemda Wẽnnaam b yamẽ la ne sɩda

Kiris-nebã balemda Wẽnnaam b yamẽ la ne sɩda

“Wẽnnaam yaa sɩɩga. La yaa tɩlae tɩ neb nins sẽn waoogd bãmba waoog bãmb [b yamẽ, Sebr Sõngo] la ne sɩda.”—ZÃ 4:24.

1. Baleng bʋg buud n tat Wẽnnaam yam?

A ZEOVA Biribl yend a Zezi Kirist wilga baleng ning sẽn tat a yĩngr Ba yamã sẽn ya a soab vẽenega. A Zezi sẽn da wa n kõt Samari poak kaset bulgẽ, Sɩkaar galʋ-tẽngã noorã a yeelame: “Yãmb Samari rãmba waoogda yãmb sẽn ka mi. La tõnd a Zʋɩf rãmba waoogda tõnd sẽn mi. Tɩ bõe, fãagr sɩnga ne Zʋɩf rãmba. La wakat watame la a taame masã, tɩ Wẽnnaam waoogdba sɩda na n waoog Ba a Wẽnnaam [b yamẽ, Sebr Sõngo] la ne sɩda. Tɩ bõe, yaa neb a woto la Wẽnnaam baood tɩ b waoog bãmba. Wẽnnaam yaa sɩɩga. La yaa tɩlae tɩ neb nins sẽn waoogd bãmba waoog bãmb ne b sɩɩse la ne sɩda.” (Zã 4:22-24) Wãn-wãn la d segd n wʋm gom-kãensã võore?

2. Samari nebã baleng ra tika bõe zugu?

2 Samari nebã ra tara ziri tagsa tũudmã zugu. Yaa Gʋlsg Sõamyã pipi sɛb a nu bal la b ra sak-yã, la rẽ me yaa sẽn zems ne bãmb lebgrã bala, tɩ b boond tɩ Samari Pãntatekã. Sɩd-sɩda Samari nebã ra ka mi Wẽnnaam ye, la ra yaa Zʋɩf rãmbã la b kõ Gʋlsg Sõamyã bãngre. (Rom dãmba 3:1, 2) Zʋɩf rãmb sẽn yaa sakdb la neb a taab ra tõe n paama a Zeova lohorem. La woto ra baoodame tɩ b maan bõe?

3. Bõe la b baood tɩ d maan sẽn na yɩl n balem Wẽnnaam ‘d yamẽ la ne sɩda’?

3 Bõe la Zʋɩf rãmbã, Samari neba, la neb a taabã sẽn vɩɩmd pĩndã ra segd n maan n tõog n ta a Zeova yam? B ra segd n balm-a-la ‘b yamẽ la ne sɩdã.’ Segd n yɩɩ woto ne tõnd me. Yaa sɩd tɩ d tog n balma Wẽnnaam ne yẽesem, tɩ sũur sẽn pid ne nonglem la tẽeb tusd tõnd tɩ d maand woto. La sẽn yɩɩd fãa d sã n balemd Wẽnnaam d yamẽ, baoodame tɩ d tall a vʋʋsem sõngã la d basdẽ t’a wilgd d sore. Ne Wẽnnaam Gomdã zãmsg la a tũub maasem, tõnd tog n manega d yamã t’a zems ne vʋʋsem sõngã. (1 Korẽnt dãmba 2:8-12) D sã n dat tɩ d balengã ta a Zeova yam, d segd n balm-a-la ne sɩd me. A segd n zemsa ne bũmb ning Wẽnnaam Gomdã sẽn yaa Biiblã sẽn wilgd Wẽnnaam la a raabã wɛɛngẽ wã.

Sɩdã tõe n yãame

4. Neb kẽer tagsg ne sɩdã yaa wãn-wãna?

4 Sẽn zãmsd-b ninsaalb bãngrã sʋka, kẽer tagsdame tɩ sɩd zãng-zãngã ka bũmb ãdem-biisã sẽn tõe n bãng ye. Sɩda, Suɛɛd gʋlsd a Alf Ahlberg gʋlsa woto: “Sʋgsg nins b sẽn maand ninsaalbã bãngr wɛɛngẽ wã halhaal kɩtame tɩ b ka tõe n leok-b tɩ yɩ sɩd zãng ye.” Baa neb kẽer sẽn yet tɩ sɩd zãng-zãng ka be wã, rẽ yĩnga sɩd yaa woto bɩ? Pa woto la a Zezi ra tagsd ye.

5. Bõe yĩng la a Zezi wa dũniyã?

5 D mams d sã n da bee zĩig ning yɛl nins sẽn pʋgdã sẽn maanã sasa: Ra yaa yʋʋmd 33 sɩngr babgo, t’a Zezi yas Rom guvɛrneer a Põns Pɩlatã taoore. A Zezi yeela a Pɩlat woto: “Yaa bõn-kãng yĩng la mam wa dũniyã n na n kɩs sɩd kaseto.” T’a Pɩlat sʋke: “Sɩd yaa bõe?” La a ka yaas n gũ a Zezi leokr ye.—Zã 18:36-38.

6. a) Wãn-wãn la b bilg ‘sɩdã’ võore? b) Tʋʋm bʋg la a Zezi kõ a karen-biisã tɩ b maane?

6 Gom-biis võor sebr a yembr (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) yeelame tɩ ‘sɩd’ yaa “bũmb sẽn sɩd be, yɛl sẽn sɩd maane.” La sɩd ning a Zezi sẽn kɩs kasetã yaa sɩd zaall woto bal bɩ? Ayo. A ra tara sɩd takɩ a yamẽ. A tʋma a karen-biisã tɩ b tɩ moon sɩdã, n yeel-b woto: “Bɩ y kẽng n maan neba buud fãa tɩ b yɩ mam karen-biisi n lis bãmb ne Ba la Biiga la Sɩɩg Sõng yʋʋre. La zãms bãmb tɩ b sak bũmb nins fãa mam sẽn da togs yãmbã.” (Matɩe 28:19, 20) Sẽn deng zamaanã saabo, a Zezi karen-biis hakɩkã na n moona “koe-noogã” dũniyã gill zugu. (Galat dãmba 2:14) Woto na n pidsa a Zezi gom-kãensã: “Wẽnnaam soolem koe-noog kãngã na n moona dũniyã tɛk fãa tɩ yɩ kaset buud fãa yĩnga. Dẽ, dũniyã sɛɛb na yaool n ta.” (Matɩe 24:14) Dẽ, tara yõod wʋsg tɩ d bãng neb nins sẽn moond Rĩungã koe-noog n zãmsd tẽns-tẽnsã neb sɩdã.

D sẽn tõe n bãng sɩdã to-to

7. Wãn-wãn la y tõe n wilg tɩ sɩdã yita a Zeova nengẽ?

7 Sɩd sẽn tɩ loe ne a Zeova la a raabã yita a Zeova nengẽ. Yɩɩl-gʋlsd a Davɩɩd boola a Zeova tɩ “Wẽnnaam sẽn so sɩda.” (Yɩɩl Sõamyã 31:6; 43:3) A Zezi sak n deegame t’a Ba wã gomd yaa sɩda, la a leb n yeela woto: “A gʋlsa Wẽnnaam no-rɛɛsdba sɛba pʋsẽ yaa: ‘Bãmb fãa na n paama zãmsg Wẽnnaam nengẽ.’ Woto yĩnga, ned ninga fãa sẽn wʋm m Ba koɛɛgã n deeg bãmb zãmsgã, a wata mam nengẽ.” (Zã 6:45; 17:17; Ezai 54:13) Dẽ yaa vẽeneg tɩ neb nins sẽn baood sɩdã tog n paama zãmsg a Zeova sẽn yaa Karen-saam Kãsengã nengẽ. (Ezai 30:20, 21) Sɩdã baoodb segd n paama ‘Zusoaba bãngre.’ (Yelbũna 2:5) La ne nonglem, a Zeova zãmsa nebã bɩ a taas-b-la sɩdã ne manesem toɛy-toɛya.

8. Ne manesem bʋs la Wẽnnaam zãms bɩ a taas tõnd sɩdã?

8 Wala makre, Wẽnnaam tũnuga ne malɛgs n taas Israɛll nebã Tõogã. (Galat dãmba 3:19) A tũnuga ne zãmsd n kãab a Abrahaam ne a Zakoob bark toɛy-toɛya. (Sɩngre 15:12-16; 28:10-19) Wẽnnaam zĩnda saasẽ meng n gome, a Zezi lisgã reegr wakate, tɩ nebã zĩnd tẽng zug n wʋm gom-kãensã sẽn be yamleoog wʋsgã: “Ad-a yaa mam Bi-nongre, mam sẽn nong ne m sũur fãa zãnga.” (Matɩe 3:17) D leb n tara mi-beoog ne Wẽnnaam a sẽn taas tõnd sɩdã, n tũnug ne a vʋʋsem sõngã n vẽneg Biiblã gʋlsdbã. (2 Tɩmote 3:16, 17) Yaa d sẽn na n zãms Wẽnnaam Gomdã la d na n tõog n ‘tẽ sɩd koɛɛgã.’—2 Tesalonik rãmba 2:13.

Wẽnnaam Biriblã tʋʋmd sɩdã pʋgẽ

9. Wãn-wãn la Wẽnnaam tũnug ne a Biriblã n vẽneg sɩdã?

9 Sẽn yɩɩd fãa Wẽnnaam tũnuga ne a Biribl a Zezi Kirist n vẽneg ãdem-biisã sɩdã. (Hebre dãmba 1:1-3) Ned ba a ye zɩ n gom sɩdã yell wa a Zezi ye. (Zã 7:46) Ba a Zezi saasẽ wã rʋʋb poore, a vẽnega sɩdã sẽn yit a Ba wã nengẽ. Wala makre, tʋm-tʋmd a Zã paama “a Zezi Kirist wilgri Wẽnnaam sẽn kõ bãmb tɩ b wilg b nonglem yembsa bũmb nins sẽn yaa tɩlae tɩ zĩnd bilf sã n paasã.”—Wilgri 1:1-3.

10, 11. a) Sɩd ning a Zezi sẽn moonã tɩ loee ne bõe? b) Wãn to la a Zezi maan tɩ sɩdã lebg waaziba?

10 A Zezi yeela a Põns Pɩlat t’a waa tẽng zug n na n kɩs sɩd kaseto. A wilga a koe-moonegã sasa tɩ sɩd kãng tɩ loee ne a Zeova naam sẽn-ka-to wã zemsg wilgri, sẽn na n paam pidsg ne Wẽnnaam Rĩungã sẽn tar Kirist wa a Rĩma maasem yĩnga. La a Zezi sẽn kɩs sɩdã kasetã ka tek ne moonegã la zãmsgã bal ye. A Zezi kɩtame tɩ sɩd kãng lebg waaziba, n pids-a. Wa sẽn zems ne rẽ, tʋm-tʋmd a Poll gʋlsame: “Da sak-y tɩ ned bʋ yãmb bʋʋd ne dɩɩbo la yũubu wala kibsa wala ki-paalga wala vʋʋsg raar ye. A ra yaa bũmb nins sẽn na n wa wã mamsgo, la bũmba meng yaa Kirist.”—Kolos rãmba 2:16, 17.

11 Zĩig a yembr sɩdã sẽn lebg waazib ra ya a Zezi rogmã b sẽn da reng n togs tɩ na n yɩɩ Betlehɛmã. (Miise 5:1; Luk 2:4-11) Sɩdã lebga waazib me, a Daniɛll bãngr-goamã sẽn tɩ loe ne Mesi wã pukr ‘yʋʋm a yopoe’ naoor 69 wã baasgẽ wã pidsgu. Rẽ sɩd yɩɩ yʋʋmd 29, wakat ning takɩ b sẽn da reng n togsa bala, sẽn yɩ sasa ning a Zezi sẽn tɩ wilg a meng Wẽnnaam n deeg lisgã, t’a zae-a ne a vʋʋsem sõngã. (Daniɛll 9:25; Luk 3:1, 21, 22) Sɩdã lebga waazib me ne a Zezi sẽn moon Rĩungã tɩ kõ neb vẽnegrã. (Ezai 8:23-9:1, 5, 6; 61:1, 2; Matɩe 4:13-17; Luk 4:18-21) Sẽn paase, sɩdã lebga waazib ne a kũumã la a vʋʋgrã.—Yɩɩl Sõamyã 16:8-11; Ezai 53:5, 8, 11, 12; Matɩe 20:28; Zã 1:29; Tʋʋma 2:25-31.

12. Bõe yĩng t’a Zezi ra tõe n yeel tɩ ‘mam yaa sɩda’?

12 Sẽn mik tɩ sɩdã ra tika a Zezi Kirist zugã, a ra tõe n yeela woto: “Mam yaa sore la sɩda la vɩɩm. Ned ka tõe n ta m Ba nengẽ a sã n ka mam maasem yĩng ye.” (Zã 14:6) Neb nins sẽn sakd tʋʋmd ning a Zezi sẽn tar Wẽnnaam daabã pʋgẽ wã, n wilgd tɩ b yaa “sɩd dẽnda” ka le basd tɩ b belg-b Wẽnnaam tũudmã wɛɛngẽ ye. (Zã 8:32-36; 18:37) Yaa b rãmb nins piisã sẽn makdã sẽn sak sɩdã, la b tũud Kirist ne tẽebã yĩng la b sẽn na n paam vɩɩm sẽn ka sɛtã.—Zã 10:24-28.

13. D na n vaeesa Gʋlsg Sõamyã sɩd zĩ-bʋs a tãab wɛɛngẽ?

13 Yaa sɩd ning a Zezi ne a karen-biisã vʋʋsem sõng sẽn vẽnegã sẽn taasã n yaa kiris-neb tẽeb hakɩkã. Neb nins sẽn ‘sakd tẽeb kãngã’ ‘kẽnda sɩda pʋgẽ.’ (Tʋʋma 6:7; 3 Zã 3, 4) La ãnda n kẽnd sɩdã pʋgẽ rũndã-rũndã? Ãnda n sɩd zãmsd tẽn-tẽnsã neb sɩdã? Sẽn na yɩl n leok sʋgs-kãensã, d na n gom n tadga pipi kiris-nebã la Gʋlsg Sõamyã sɩd nins sẽn tɩ loe ne 1) tẽebã zãmsgo, 2) balengã sẽn da maand to-to, la ne 3) meng yel-manesmã zutu.

Sɩdã la tẽebã zãmsgo

14, 15. Bõe la yãmb na n yeele, sã n yaa ne tagsg ning pipi kiris-nebã la a Zeova Kaset rãmbã sẽn tar Gʋlsg Sõamyã zugã?

14 Pipi kiris-nebã ra nanda a Zeova Gomdã wʋsgo. (Zã 17:17) B zãmsgã la b tʋʋma ra tika rẽ zugu. A Kelma sẽn yit Alɛgsãndri sẽn vɩɩmd yʋʋm kob-gĩnd a yiib la a tãab soabã wakatã yeelame: “Bãmbã sẽn nangd pãng n baood bũmb sõmblem sẽn yaa kãseng n yɩɩdã ka na n bas sɩdã baoob hal tɩ b wa paam kaset sẽn wilgd tɩ b sẽn tẽedã yita Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ ye.”

15 A Zeova Kaset rãmbã nanda Biiblã wʋsg wa pipi kiris-nebã. B tẽedame tɩ “Gʋlsg Sõamyã zãnga yaa Wẽnnaam n kõ tõndo: la a bee bark zãmsg yĩnga.” (2 Tɩmote 3:16) Bɩ d vaees pipi kiris-nebã tẽeb zãmsg a wãna, n mak-b ne a Zeova rũndã-rũndã sõgen dãmbã sẽn tũnug ne Biiblã n zãms n bãng bũmb ningã.

Sɩɩgã sẽn ya a soaba

16. Sɩdã sɩɩgã wɛɛngẽ yaa bõe?

16 Pipi kiris-nebã sẽn da tẽed bũmb ning b sẽn togs Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ wã yĩngã b zãmsa yɛl sẽn yaa sɩd sɩɩgã zugu. B ra miimi tɩ Wẽnnaam sẽn naan ninsaalã, a “lebga nin-vɩɩga [“sɩ-vɩɩga”, NW ].” (Sɩngre 2:7) Sẽn paase, b sak n deegame tɩ ninsaal sɩɩg kiidame. (Ezekɩɛll 18:4, NW; Zak 5:20, Sebr Sõngo) B ra leb n miimi tɩ sẽn ki-bã “ka mi bũmb ye.”—Koɛɛg Soaba 9:5, 10.

17. Wãn-wãn la y na n wilg sẽn ki-bã saagr võore?

17 Baasg zãnga, a Zezi pipi karen-biisã ra tara saagr hakɩk tɩ b na n vʋʋga sẽn ki-bã, b rãmb nins sẽn be Wẽnnaam pʋ-tẽerẽ wã. A Poll ra wilga saagr a woto vẽeneg a sẽn yeel tɩ: “Mam tara tẽeb kãng ne Wẽnnaam . . . tɩ kũum fãa na n vʋʋgame, [sẽn pa-b tɩrsã, NW] ne nin-tɩrsa fãa.” (Tʋʋma 24:15) Kaoosg zugẽ menga, a Minucius Felix sẽn da yet t’a yaa kiris-nedã gʋlsame: “Ãnda n ya ned yam sẽn paooda, n na n saag n yeel tɩ Wẽnnaam sẽn naan ninsaal sɩngrẽ wã ka tõe n lebs n naan-a?” Wa pipi kiris-nebã, a Zeova Kaset rãmbã saka sɩd ning sẽn be Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ wã sẽn tɩ loe ne sɩɩgã, kũumã, la vʋʋgrã. Masã bɩ d ges Wẽnnaam la Kirist sẽn yaa neb ninsi.

Sɩdã Tãablmã wɛɛngẽ

18, 19. Bõe yĩng tɩ b tõe n yeel tɩ Tãablmã ka zãmsg sẽn yit Biiblã pʋgẽ?

18 Pipi kiris-nebã ra pa get tɩ Wẽnnaam, Kiristã, la vʋʋsem sõngã naaga taab Tãablem pʋgẽ ye. Sebr a yembr (The Encyclopædia Britannica) yeelame: “Gom-bil ning sẽn yaa Tãablmã bɩ a zãmsgã ka pukd Kãab Paalgã pʋgẽ vẽeneg ye. A Zezi ne a karen-biisã me ra ka rat n kɩɩs Sema wã [Hebre rãmb pʋʋsgã] sẽn be Kãab Kʋdgã pʋgẽ sẽn yet tɩ: ‘Israɛll neba, kelg-y-yã, tõnd Zusoab a Wẽnnaam yaa Zusoab a ye bala’ ye (Tõodo 6:4).” Kiris-nebã ka balem Rom dãmb tãablma bɩ wẽnnaam dãmb a taab ye. B saka a Zezi sẽn yeel tɩ ya a Zeova a yembr la b segd n balmã. (Matɩe 4:10) Sẽn paase, b ra tẽeda Kiristã gom-kãensã: “Mam Ba yɩɩda maam.” (Zã 14:28) Yaa woto la a Zeova Kaset rãmba me tagsd rũndã-rũndã.

19 A Zezi pipi karen-biisã wilga vẽeneg tɩ Wẽnnaam, Kiristã, la vʋʋsem sõngã yaa toɛy-toɛy ne taaba. Sɩd me, b lisa karen-biis 1) Ba wã yʋʋr yĩnga, 2) Biigã yʋʋr yĩnga, la 3) vʋʋsem sõngã yʋʋr yĩnga, la ka Tãablem yʋʋr yĩng ye. Woto me a Zeova Kaset rãmbã zãmsda sɩd ning sẽn be Biiblã pʋgẽ, n wilgd vẽeneg tɩ Wẽnnaam, a Biriblã, la vʋʋsem sõngã yaa toɛy-toɛy ne taaba.—Matɩe 28:19.

Sɩdã lisgã wɛɛngẽ

20. Bãng-bʋg la sẽn dat-b n deeg lisgã segd n paame?

20 A Zezi tʋma a karen-biisã tɩ b tɩ maan karen-biisi, n zãms nebã sɩdã. B segd n zãms n bãnga Gʋlsg Sõamyã zãms-yẽg sẽn na yɩl n tall zʋg-sõma nins sẽn segdã lisgã yĩnga. Wala makre, b tog n saka Ba wã ne a Biribl a Zezi Kirist sẽn tar zĩig la zu-sobend ningã. (Zã 3:16) Sẽn dat-b n deeg lisgã segd n bãngame me tɩ vʋʋsem sõngã ka ned ye, yaa Wẽnnaam pãng sẽn tʋmda.—Sɩngre 1:2, Sebr Sõngo.

21, 22. Bõe yĩng tɩ yaa tẽedb bal n segd n deeg lisgu?

21 Ra yaa neb nins sẽn paam zãmsgo, la sẽn tek yam n kos sugr n dɩk b mens zãng n kõ Wẽnnaam n na n maan a raabã bal la pipi kiris-nebã ra kõt lisgu. Zʋɩf rãmb la neb nins sẽn tuub n kẽ Zʋɩf rãmbã tũudum pʋgẽ wã sẽn da be Zerizalɛm yʋʋmd 33 Pãntekotẽ wã ra zoe n mii Hebre Gʋlsg Sõamyã. Neb sẽn zems 3 000 sẽn wʋm tɩ tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gom a Zezi sẽn yaa Mesi wã yellã, ‘reega a goamã’ n “paam koom lisgu.”—Tʋʋma 2:41; 3:19–4:4; 10:34-38.

22 Yaa tẽedb n deegd kiris-neb lisgã. Samari nebã saka sɩdã, la “neba sẽn wa n tẽ a Filip sẽn moon Wẽnnaam soolem koe-nooga ne a Zezi Kirist yʋʋrã koe-noogã, bãmb saka lisgu, raopa ne pagbã.” (Tʋʋma 8:12) Etiopi balem naaba sẽn da tuub n lebg Zʋɩf rãmbã tũudum nedã ra mii a Zeova. La a reng n saka a Filip sẽn yeel bũmb ning bãngr-goam nins sẽn tɩ loe ne Mesi wã pidsgã wɛɛngẽ n yaool n deeg lisgu. (Tʋʋma 8:34-36) Rẽ poore, a Pɩɛɛr yeela a Korney ne bu-zẽms neb a taab tɩ “ned ninga sẽn zoet [Wẽnnaam] la sẽn maand tɩrga, yẽ soab tata [Wẽnnaam] yam,” la tɩ ned ninga sẽn tẽed a Zezi Kirist paamda yel-wẽn sugri. (Tʋʋma 10:35, 43; 11:18) Woto fãa zemsa ne noor ning a Zezi sẽn kõ tɩ b ‘maan karen-biis n zãms-b tɩ b sak bũmb nins fãa yẽ sẽn da togs bãmbã.’ (Matɩe 28:19, 20; Tʋʋma 1:8) A Zeova Kaset rãmbã tũuda noy a woto, n sakdẽ tɩ yaa neb nins sẽn paam Gʋlsg Sõamyã zãms-yẽg la b rɩk b mens n kõ Wẽnnaamã bal n tõe n deeg lisgu.

23, 24. Kiris-ned lisg ning buud sẽn zemsã la bʋgo?

23 Lisg ning buud sẽn zems tẽed yĩng yaa b sẽn na n lis-a koomẽ wã zãng fasɩ. B sẽn da wa n lis a Zezi Zʋrdẽ Kʋɩlgã pʋgẽ wã poore, a ‘yii koomẽ wã.’ (Mark 1:10) Etiopi balem naabã reega lisg “koom zĩigẽ.” Yẽ ne a Filip “sigame n kẽ koomẽ wã” tɩ rẽ poor tɩ b “yi koomẽ wã.” (Tʋʋma 8:36-40) Loees ning Gʋlsg Sõamyã sẽn maan lisgã ne makr wɛɛngẽ mumbã sʋkã me wilgdame tɩ lisg yaa ned bõrb zãng-zãng koomẽ.—Rom dãmba 6:4-6; Kolos rãmba 2:12.

24 Sebr a yembr (The Oxford Companion to the Bible) yetame: “B sẽn bilg lisg kẽer to-to Kãab Paalgã pʋgẽ wã wilgdame tɩ b sã n na n lis neda b bõrd-a-la koomẽ wã zãng fasɩ.” Sã n yaa ne farend sebr a yembre [Larousse du XXe Siècle (Paris, 1928)], “pipi kiris-nebã reega lisg ne bõrb koom pʋgẽ tũnugri, zĩig ning fãa b sẽn da tõe n yãẽ koom.” Sẽn paase, sebr a to (After Jesus—The Triumph of Christianity) yeela woto: “Sã n yaa ne a sẽn da segd n yɩ to-to, [lisg] baoodame tɩ sẽn dat n deeg-a lisgã moon a tẽebo, tɩ b yaool n bõr a koomẽ zãng-zãng a Zezi yʋʋr yĩnga.”

25. Sõasg ning sẽn pʋgdã na n wilga bõe?

25 Pipi kiris-nebã tẽeb zãmsg la tʋʋm nins sẽn tik Biiblã zugã b sẽn wilg zugẽ wã yaa makr a wãn bala. D ra leb n tõeeme n wilg zãmsg a taab b sẽn da tar tɩ yaa yembr ne b rãmb nins a Zeova Kaset rãmbã sẽn tarã. Sõasg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n wilga manesem a taab d sẽn tõe n tũnug ne n bãng neb nins sẽn zãmsd nebã sɩdã n bake.

Wãn to la y na n leokẽ?

• Baleng bʋg buud la Wẽnnaam baooda?

• Wãn-wãn la sɩdã lebg waazib ne a Zezi Kirist maasem?

• Sɩdã sɩɩgã la kũumã wɛɛngẽ yaa bõe?

• Wãn-wãn la b kõt kiris-neb lisgu, la bõe la b baood tɩ sẽn dat-b n deeg lisgã maane?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 14]

A Zezi yeela a Pɩlate: ‘Mam waame n na n kɩs sɩd kaseto’

[Foto, seb-neng 15]

Y tõe n wilga a Zezi sẽn yeel tɩ ‘mam yaa sɩdã’ võor bɩ?

[Foto, seb-neng 16]

Sɩdã kiris-neb lisgã wɛɛngẽ la bʋgo?