Ne sũ-mare, bɩ y paas wẽn-sakre
Ne sũ-mare, bɩ y paas wẽn-sakre
“Yãmb tẽeba pʋgẽ . . . bɩ y paas sũ-mare, la ne sũ-mare, bɩ y paas Wẽnnaam sakre.”—2 PƖƐƐR 1:5, 6.
1, 2. a) B gũudame tɩ biig bɩ wãn-wãn to? b) Hal sẽn ta zĩ-bʋg la tẽebã bɩʋʋng tar yõodo?
BIIG bɩʋʋng tara yõodo, la yĩngã bɩʋʋng bal ka sek ye. B leb n gũudame t’a yama la a tagsa wã bɩ. Tarẽ-tarẽ, biigã wat n basa a yãadrã n lebg rao bɩ pag sẽn bɩ. Yaa rẽ yell la tʋm-tʋmd a Poll sẽn da gomdã, a sẽn da wa n gʋls tɩ: “Mam sẽn da yaa biiga, mam goama ne m tagsga la m yama ra yaa biig rẽnda; la mam sẽn lebg raoa, mam basa kamb dẽnda.”—1 Korẽnt dãmba 13:11.
2 A Poll gom-kãensã wilgda bũmb sẽn tar yõod tẽebã bɩʋʋng wɛɛngẽ. Kiris-nebã segdame n ka leb n yaa kom-peels tẽebã wɛɛngẽ ye, tɩ ‘ne yam-vẽnegre, bɩ b yɩ wa neb sẽn bɩ.’ (1 Korẽnt dãmba 14:20) B segd n modgame n “bɩ zãnga n zems wa Kirist sẽn zems zãngã.” Dẽ b ka na n leb n yɩ ‘wa kamb sẽn ka yam sẽn sakd kareng buud toor-toor wa sobg sẽn dɩkd bũmb’ ye.—Efɛɛz rãmba 4:13, 14.
3, 4. a) Bõe la d tog n maan n yɩ neb sẽn bɩ zãng tẽebã wɛɛngẽ? b) Zʋg-sõma bʋs Wẽnnaam sẽn nong la d segd n puki, la b yõodã taa hal zĩ-bʋgo?
3 Wãn to la d tõe n yɩ neb sẽn bɩ zãng tẽebã wɛɛngẽ? Sã n ka yell n be fãa, yĩngã bɩta a toore, la ned sẽn dat n bɩ tẽebã wɛɛngẽ segd n yãka yam n maan modgr rẽ wɛɛngẽ. Rẽ sɩngda ne d sẽn na n paam Wẽnnaam Gomdã bãngr hakɩka la bũmb nins d sẽn zãmsdã tũubu. (Hebre dãmba 5:14; 2 Pɩɛɛr 1:3) Rẽ me na n sõnga tõnd tɩ d tõog n puk zʋg-sõma nins Wẽnnaam sẽn nongã. Wa sẽn yaa to-to ne yĩngã bɩʋʋngã, ned sã n bɩ zʋg-sõng a ye pʋgẽ zʋg-sõma a taab n naagd n bɩtẽ. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gʋlsame: “Bɩ y maan yãmb sẽn tõe tɛka n paas sõmblem yãmb tẽeba pʋgẽ, la ne sõmblem, bɩ y paas bãngre, la ne bãngre, bɩ y paas yõk-m-menga, la ne yõk-m-menga, bɩ y paas sũ-mare, la ne sũ-mare, bɩ y paas Wẽnnaam sakre, la ne Wẽnnaam sakre, bɩ y maan taab neere la y paas nonglem.”—2 Pɩɛɛr 1:5-7.
4 Zʋg-sõma nins fãa a Pɩɛɛr sẽn sõdgã tara yõod wʋsgo, tɩ b ka tõe n yãk zʋg-sõng ba a yembr n bas ye. A paasame: “Bõn-kãens sã n pid yãmb n puugi, bãmb maanda yãmb tɩ yãmb sẽn bãng tõnd Zusoab a Zezi Kirist kõn yɩ kʋɩɩmba wala neb sẽn ka womd biis ye.” (2 Pɩɛɛr 1:8) Bɩ d modg sõma tɩ ne sũ-marã bɩ d paas wẽn-sakrã.
Sũ-mar tallg yaa tɩlae
5. Bõe yĩng tɩ d segd n tall sũ-mare?
5 A Pɩɛɛr ne a Poll fãa wilgame tɩ wẽn-sakrã tara loees ne sũ-marã. (1 Tɩmote 6:11) Ned sẽn tar sũ-mar ka ned sẽn tõe toogo, la sẽn tar sũ-keelem yell taoor bal ye. Sũ-marã leb n baoodame tɩ nin-kãng soab sã n paam makre, zu-loees bɩ namsgo, bɩ a yɩ maag-m-meng soaba, n tall daoodo, la a yals kãn-kãe n ka bas a tẽeb ye. D miimi tɩ d sẽn yaa ‘neb sẽn dat n tũ Kirist Zezi ne pʋ-peelma,’ d na n paama namsg d tẽebã yĩnga. (2 Tɩmote 3:12) D sã n dat n wilg d nonglem ne a Zeova la d bɩɩs zʋg-sõma nins sẽn yaa tɩlae fãagrã yĩngã, rɩlla d tall sũ-mare. (Rom dãmba 5:3-5; 2 Tɩmote 4:7, 8; Zak 1:3, 4, 12) D sã n ka tar sũ-mare, d ka na n paam vɩɩm sẽn ka sɛtã ye.—Rom dãmba 2:6, 7; Hebre dãmba 10:36.
6. Tall sũ-mar hal tɩ saabã ta wã baoodame tɩ d maan bõe?
6 Baa d sã n sɩnga neer me, bũmb ning sẽn tar yõod n yɩɩdã yaa d tall sũ-mare. A Zezi yeelame: “La ned ninga sẽn na n tall [sũ-mar hal tɩ saabã, NW ] ta, a na n paama fãagre.” (Matɩe 24:13) N-ye, d tog n talla sũ-mar hal tɩ ta d kũum, bɩ zamaan wẽngã saabo. Sẽn ya a soab fãa d tog n talla d burkĩndã Wẽnnaam taoore. Baasg zãnga, ne tõnd sũ-marã, d sã n ka paas wẽn-sakr fãa, d ka tõe n ta a Zeova yam n wa paam vɩɩm sẽn ka sɛtã ye. La wẽn-sakrã yaa bõe?
Wẽn-sakrã sẽn dat n yɛɛlga
7. Wẽn-sakr yaa bõe, la bõe la a tusd tõnd tɩ d maane?
7 Ned sẽn yaa wẽn-sakd waoogdame la a balemd Wẽnnaam a Zeova, la a maand a tʋʋmdã a sẽn kɩs sɩd ne a ãndũni naam sẽn-ka-to wã yĩnga. Sẽn na yɩl n yɩ wẽn-sakda, d segd n paama bãngr hakɩk ne a Zeova la a soayã. Tõnd mengã segd n tʋlgame n bãng Wẽnnaam a Zeova sõma. Rẽ na n tusa tõnd tɩ d sak-a ne d sũur fãa, n wilg rẽ ne d tʋʋm la ne d vɩɩm manesem. D segd n tʋlgame n wõneg a Zeova wʋsg wa d sẽn tõe tɛka, n dɩk togs-n-taar ne a manesmã la d puk a zʋg-sõma wã. (Efɛɛz rãmba 5:1) Sɩda, wẽn-sakrã tusda tõnd tɩ d rat n ta Wẽnnaam yam tõnd sẽn maanda fãa pʋgẽ.—1 Korẽnt dãmba 10:31.
8. Wãn-wãn la wẽn-sakrã la Wẽnd a yembr bal balengã yaa yɛl a yiib sẽn loe ne taab wʋsgo?
8 Sẽn na yɩl n yɩ wẽn-sakdb hakɩka, d tog n balma a Zeova a yembr bala, n da bas tɩ bũmb reeg a Zeova zĩig d sũurã pʋgẽ ye. A sẽn yaa tõnd Naandã, a tara sor n na n bao tɩ tond balem yẽ a ye bala. (Tõodo 4:24; Ezai 42:8) La a Zeova ka modgd tõnd tɩ d balem-a ye. A ratame tɩ d balm-a ne yamleoogo. Yaa tõnd Wẽnnaam nonglmã sẽn tik bãngr hakɩkã zugã n tusd tõnd tɩ d yɩlg d vɩɩmã la d rɩk d meng zãng n kõ-a, la d kell n vɩɩmd tɩ zems ne rẽ.
Bao-y n tall zems-n-taar ne Wẽnnaam
9, 10. Wãn-wãn la d tõe n bao la d tall zems-n-taar sẽn tar pãng ne Wẽnnaam?
9 Tõnd sã n deeg lisg n wilg tɩ d rɩka d meng n kõ a Zeova poore, d segd n kell n modgame tɩ d zems-n-taar ne-a pãng paasdẽ. Dẽ, tõnd sẽn tʋll n maan dẽ la d maan a Zeova tʋʋmdã ne kɩs-sɩdã na n tusa tõnd tɩ d ket n zãmsd a Gomdã la d bʋgsd a zugu. D sẽn basd tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã toeemd tõnd yamã la d sũyã sasa, d nonglmã me ne a Zeova wã paasdame. Tõnd zems-n-taarã ne yẽ wã na n ket n yaa bũmb ning sẽn tar-a yõod n yɩɩd tõnd vɩɩmã pʋgẽ. D geta a Zeova wala d zoa meng-meng n dat n maan sẽn noom-a wakat fãa. (1 Zã 5:3) Tõnd zems-n-taarã ne Wẽnnaamã sẽn kõt-d sũ-noog ningã na n paasame. Sẽn paase, d tara mi-beoog ne Wẽnnaam, a sẽn zãmsd tõnd la a remsd tõnd ne nonglem, zĩig ning rẽ sẽn yaa tɩlae wã yĩngã.—Tõodo 8:5.
10 Sã n ka d modgda wakat fãa n kengd d zems-n-taarã ne a Zeova wã pãnga, a tõe n wa boogame. Sã n yɩ woto ka Wẽnnaam yell ye, bala Wẽnnaam “ka zãr ne tõnd fãa ye.” (Tʋʋma 17:27) Ad d sũy noom a Zeova sẽn maan tɩ d tõe n kolg-a nana-nana wã. (1 Zã 5:14, 15) Yaa sɩd tɩ d tog n maoome n tall zems-n-taar sẽn tar pãng ne a Zeova. Baasg zãnga, a sõngda tõnd tɩ d pẽneg-a, n kõt tõnd bũmb nins d sẽn datã fãa sẽn na yɩl n yɩ wẽn-sakdba. (Zak 4:8) Wãn to la d tõe n tʋm ne bõn-kãensã a sẽn kõ tõnd ne nonglmã?
Tall-y pãng tẽebã wɛɛngẽ
11. Wẽn-sakrã tʋʋm kẽer la bʋse?
11 Tõnd nonglmã ne Wẽnnaam sẽn vigl sõma wã na n tusa tõnd tɩ d wilg d wẽn-sakrã sẽn ta zĩig ninga, tɩ zems ne a Poll sẽn sagl woto wã: “Nang pãng n ta Wẽnnaam yam n yɩ tʋm-tʋmd sẽn kõn zoe yãnd ye, la sẽn togsd sɩd koɛɛga tɩrg bala.” (2 Tɩmote 2:15) Sẽn na yɩl n maan dẽ, rɩllame tɩ d zãmsd Biiblã, n debd tigissã, la d moond koɛɛgã wakat fãa n ka vaandẽ ye. D tõe n pẽnega a Zeova me, d sã n ‘pʋʋsd-a n ka basdẽ ye.’ (1 Tesalonik rãmba 5:17) Woto fãa yaa wẽn-sakr tʋʋm sẽn tar yõodo. D sã n bas bõn-kãensã a yembr n ka maane, tõe n komsa tõnd tẽebã la kɩt t’a Sʋɩtãan tõog n kʋɩɩb-do.—1 Pɩɛɛr 5:8.
12. Wãn-wãn la d tõogd n mao ne makr toɛy-toɛyã?
12 Tõnd tẽebã sã n tar pãng tɩ d yaa nin-yẽesense, leb n tõe n sõng-d lame tɩ d mao ne makr toɛy-toɛy wʋsg d sẽn paamda. Makrã tõe n yii zĩis nins sẽn tõe n nams tõnd wʋsgo. Sũ-mar tallg yam-kaalgo, kɩɩsgo, la namsg d tẽebã yĩng taoor yaa toog n yɩɩda, b sã n yita zak nebẽ, roagdbẽ, bɩ yagsẽ. D tʋʋma zĩigẽ bɩ lekollẽ wã, yɛl n tõe n wa puk n tus tõnd bilf-bilf tɩ d wa kɩɩs Wẽnnaam noyã. Raood komsgo, bãaga, la yam-ka-m-meng tõe n booga tõnd pãnga, la kɩt tɩ yaa toog n yɩɩd tɩ d mao ne tẽeb makre. La d tõogdame n mao ne makrã d sã n wɩngd n yɩt neb “yel-manesem sẽn yaa sõama la sẽn sakd Wẽnnaam n gũud bãmb daara ne datem kãseng[a].” (2 Pɩɛɛr 3:11, 12) La d tõe n ket n maanda woto ne sũ-noogo, n kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam na n ning-d-la barka.—Yelbũna 10:22.
13. Tõnd sã n dat n kell n yɩ wẽn-sakdba, bõe la d tog n maane?
13 Yaa sɩd tɩ yaa wẽn-sakdbã la a Sʋɩtãan zabd ne, la d ka segd n maan rabeem ye. Bõe yĩnga? Yaa ‘Zusoaba sẽn mi tɩ fãag nin-sõamyã makr pʋgẽ’ wã yĩnga. (2 Pɩɛɛr 2:9) Sẽn na yɩl n tall sũ-mar makr taoor la d paam fãagr a woto, d tog n “bas[a] Wẽnnaam kɩɩsgo la dũniyã ratem sẽn yaa wẽnsã, la d gũus d mens dũniyã ka masã n maan tɩrga la d sak Wẽnnaam.” (Tɩt 2:12) D sẽn yaa kiris-nebã d segd n gũusame tɩ pãn-komslem buud ba a ye sẽn tɩ loe ne yĩng ratem wẽng bɩ tʋʋm wẽng ra wa sãam tõnd wẽn-sakrã ye. Bɩ d ges yɛl kẽer sẽn tõe n wa sãam tõnd wẽn-sakrã masã.
D gũus ne yɛl nins sẽn tõe n wa sãam d wẽn-sakrã
14. Bõe la d segd n ning d yamẽ, d sã n dat n lʋɩ laog nonglmã bẽdg pʋgẽ?
14 Laog nonglmã yaa bẽdg ne neb wʋsgo. D tõeeme meng n belgd d mense, “n tẽed tɩ neba sakda Wẽnnaam yaood yĩnga.” Rẽ tõe n kenga d sũur tɩ d tũnug ne d tẽed-n-taasã sẽn tar bas-yard ne-dã n tʋm tɩ nare. (1 Tɩmote 6:5) D tõeeme meng n tags tɩ yaa bũmb sẽn zemse, tɩ d pẽdg kiris-ned nug sẽn zãad t’a kõ-d samd d sẽn ka na n wa tõog n lebse. Tags-kãnga ka zems ye. (Yɩɩl Sõamyã 37:21) Yaa wẽn-sakrã n be “yõod ne vɩɩm ninga sẽn be masã wã, la vɩɩm ninga sẽn watã,” la ka arzɛgsã ye. (1 Tɩmote 4:8) Sẽn mik tɩ ‘tõnd ka zɩ bũmb n wa dũniyã pʋgẽ [wã], la d ka tõe n zɩ bũmb n yi’ wã, bɩ d rɩk sard sẽn ka vigsd n bao n yɩ ‘neb sẽn sakd Wẽnnaam la sẽn maand sũ-noog ne’ d sẽn tarã, n basdẽ tɩ ‘tõnd sã n tar rɩɩb bɩ futu, bɩ rẽ sekd tõndo.’—1 Tɩmote 6:6-11.
15. Yõ-noogrã sã n wa rat n sãam tõnd wẽn-sakrã, bõe la d segd n maane?
15 Yõ-noogrã pʋgb tõe n sãama tõnd wẽn-sakrã. Rẽ yĩnga tõe n yaa tɩlae tɩ d maan remsg tao-tao zĩ-kãng wɛɛngẽ bɩ? Yaa sɩd tɩ yĩn-wɩsgr la reem tara yõodo. La yõod kãng yaa bilf b sã n mak-a ne vɩɩm sẽn ka sɛtã. (1 Zã 2:25) Rũndã-rũndã neb wʋsg ‘nonga dũniyã sũ-noog n yɩɩd Wẽnnaam, n wẽnd wa neb sẽn sakd Wẽnnaam, la b yaool n kɩɩsda a pãnga.’ La tõnd segd n zãaga d mens ne neb a woto. (2 Tɩmote 3:4, 5) Neb nins sẽn get tɩ Wẽnnaam sakr tara yõod n yɩɩdã ‘bĩngda arzɛgs beoog yĩnga yẽbgr ninga sẽn tar pãnga zugu, tɩ bãmb tõe n paam vɩɩm sẽn yaa sɩda.’—1 Tɩmote 6:19.
16. Tʋls-wẽns bʋs n kɩtd tɩ neb kẽer ka tõe n vɩɩmd tɩ zems ne Wẽnnaam no-tɩrsã, la wãn to la d tõe n tõog n bas tʋls-wẽns kãense?
16 Rã-yũur la dorg rɩkre, yoobo, la tʋls-wẽns tõe n sãama tõnd wẽn-sakrã. D sã n lʋɩ yel-wẽn-kãensã pʋsẽ, tõe n kɩtame tɩ d ka tõog n vɩɩmd tɩ zems ne Wẽnnaam no-tɩrsã ye. (1 Korẽnt dãmba 6:9, 10; 2 Korẽnt dãmba 7:1) Yɩɩ tɩlae ne a Poll meng t’a mao ne yĩngã ratem wẽns wakat fãa. (Rom dãmba 7:21-25) Sẽn na yɩl n yiis tʋls-wẽnsã, rɩlla d maan modgr wʋsgo. La d segd n dɩka sard sẽn ka vigsd n tall vɩɩm manesem sẽn yaa yɩlemde. A Poll yeela tõndo: “Bɩ y kɩɩs y yĩnga ratem dũniyã zug ka, sẽn yaa yoobo la rẽgdo la wẽng ratem la tags-wẽnse la zoe-bõne sẽn yaa bõn-naands pʋʋsgo.” (Kolos rãmba 3:5) Sẽn na yɩl n kɩɩs d yĩngã ratem wẽnsã, dẽnda d rɩk sard sẽn ka vigsd n yiis-ba. D sã n pʋʋs Wẽnnaam ne pʋ-peelem n kos a sõngre, d na n tõogame n yiis tʋls-wẽnsã la d tall tɩrlem ne wẽn-sakr zamaan wẽng kãngã neb sʋka.
17. Wãn-wãn la d segd n ges kiblgu?
17 Raood komsg tõe n booga tõnd sũ-marã la a sãam tõnd wẽn-sakrã. A Zeova Kaset rãmb wʋsg komsa raoodo. (Sõdbo 11:11-15; Ɛsdras 4:4; Zonas 4:3) Sẽn yɩɩd fãa, d raoodã tõe n komsa wʋsgo, sã n mikame tɩ lagma ne sũ-kẽk d sẽn tara, ned sẽn beeg-d bɩ b sẽn kibl-d wʋsg yĩnga. La d sã n paam lengr bɩ kiblgu, wilgdame t’a Zeova geta d yell ne nonglem. (Hebre dãmba 12:5-7, 10, 11) D ka segd n ges kiblg wala sɩbgr bal ye, la wa bũmb b sẽn tũnugd ne n zãmsd tõnd tɩ d kẽn tɩrlmã sor zugu. D sã n yaa sik-m-meng soaba d na n talla naneb ne saglg la d reeg-a, n miẽ tɩ “b sã n tãs foom n sagl-fo, yaa vɩɩm sor la b wilg-fu.” (Yelbũna 6:23) Rẽ tõe n sõnga tõnd tɩ d bɩ tẽebã wɛɛngẽ sõma n yɩ wẽn-sakdba.
18. Ned sã n beeg a to, bõe la a segd n maane?
18 Mo-yõsã la neb a taab beegr tõe n kɩtame tɩ d Wẽnnaam sakrã yɩ toogo. Rẽ tõe n waa ne yɩɩre, bɩ a kɩt tɩ neb kẽer tall yam-yook n zãag b mens ne b tẽeb saam-biisã la b saam-bi-pogsã. (Yelbũna 18:1) La d segd n ninga d yamẽ tɩ sũ-kẽk tallg ne neb a taab tõe n sãama tõnd zems-n-taarã ne a Zeova. (Maankʋʋre 19:18) Sɩda, “ned sã n ka nong a ba-biiga a sẽn yãta, a na n yɩɩ wãn n nong Wẽnnaam a sẽn ka yãtã?” (1 Zã 4:20) A Zezi wilga a Tãng zug Zãmsgã pʋgẽ tɩ d segd n welga mo-yõsa tao-tao. A yeela a kɛlgdbã woto: “Dẽ yĩnga, fo sã n wa ne f kũun tẽn-kugri taoore, n zĩnd be n tẽeg tɩ f tara yell ne f ba-biiga, bɩ f bas f kũuna tẽn-kugrã taoore n kẽng n deng n maneg f yella ne f ba-biigã n yaool n wa n kõ f kũunã.” (Matɩe 5:23, 24) Ned sã n yeel yell bɩ a maana bũmb tɩ sãam a to sũuri, sugr kosg tõe n sõng n maaga a to wã sũuri. D sã n kos sugr la d sak tɩ d ka maan yɛlã wa sẽn segdã, zems-taab tõe n leb n zĩndame tɩ d moorã leb n yɩ noog ne taaba. A Zezi leb n kõo sagls a taab sẽn wilgd d sẽn tõe n welg zu-loees to-to. (Matɩe 18:15-17) Ad yaa sũ-noog n kõ-do, d sã n tõogd n welgd zu-loeesã!—Rom dãmba 12:18; Efɛɛz rãmba 4:26, 27.
D rɩk togs-n-taar ne a Zezi
19. Bõe yĩng tɩ tar yõod wʋsg tɩ d rɩk togs-n-taar ne a Zezi makrã?
19 Yaa sɩd tɩ d na n paama makr toɛy-toɛya, la ka tɩlae tɩ d bas tɩ rẽ kɩt tɩ d yi vɩɩm sẽn-kõn-sa wã sor zug ye. Tẽeg-y t’a Zeova tõe n yiisa tõnd makr pʋgẽ. D sẽn “bas zɩɩb fãa” n ‘zoet zoees ninga sẽn be tõnd taoorã,’ bɩ d “ges a Zezi sẽn yaa tõnd tẽeb sɩngda la a taasda.” (Hebre dãmba 12:1-3) D sã n maag d yĩng n ges a Zezi makrã la d rɩk togs-n-taar ne-a d goamã la d tʋʋma pʋsẽ, na n sõng-d lame tɩ d sak Wẽnnaam zãng n yɩɩda.
20. D sã n tall sũ-mar la d yɩ wẽn-sakdba, bõe la d na n paame?
20 Sũ-marã la wẽn-sakrã lagma taab sõma n sõngdẽ tɩ d fãagrã lebgd waaziba. D sã n tar zʋg-sõma kãensã, d na n tõogame n ket n balemd Wẽnnaam ne kɩs-sɩda. Baa d sã n wa paam makre, d na n paama sũ-noog a Zeova sẽn wilgd a nonglem ne-d la a ningd tõnd barkã yĩnga, tɩ bala d tara sũ-mar la d sakd-a. (Zak 5:11) Sẽn paase, a Zeova mengã kõta tõnd bas-m-yam woto: “Ne sũ-mare yãmb na n fãaga y mense.”—Luk 21:19.
Wãn to la y na n leokẽ?
• Bõe yĩng tɩ sũ-marã tar yõod wʋsgo?
• Wẽn-sakrã yaa bõe, la wãn to la b pukd-a?
• Wãn to la d tõe n paam la d kell n tall zems-n-taar sẽn tar pãng ne Wẽnnaam?
• Yel-bʋs n tõe n wa sãam d wẽn-sakrã, la wãn-wãn to la d tõe n gil-ba?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto rãmba, seb-neng a 8, 9]
Wẽn-sakrã pukda ne manesem toɛy-toɛya
[Foto rãmba, seb-neng 10]
Gũus-y ne yɛl nins sẽn sãamd wẽn-sakrã