Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Zeova yaa Wẽnnaam sẽn so sɩda

A Zeova yaa Wẽnnaam sẽn so sɩda

A Zeova yaa Wẽnnaam sẽn so sɩda

“[Zeova] mam Wẽnnaam sẽn so sɩda, . . . Yãmb fãaga maam.”—YƖƖL SÕAMYÃ 31:65 in NW.

1. Ziri wã sẽn da ka be wã sasa yɛlã ra yaa wãn-wãn saasẽ la tẽngã zugu?

WAKAT n da zĩnd tɩ ziri ra kaẽ n ye. Malɛgsã sẽn vɩ saasẽ wã fãa ra zemsa zãng n balemd b Naandã sẽn yaa ‘Wẽnnaam sẽn so sɩdã.’ (Yɩɩl Sõamyã 31:65 in NW) Ziri la zãmb da kae ye. A Zeova ra togsda malɛgsã fãa sẽn ya a komdibli wã sɩda. A ra maana woto, a sẽn da nong-b la a rat-b neer hal wʋsgã yĩnga. Tẽngã zugu, yɛlã me ra yaa woto. A Zeova naana pipi raoã ne a pagã, n da nong n gomd ne-b vẽeneg wakat fãa, la a togsd-b sɩda. Ad wã sɩd ra bee yamleoog wʋsgo!

2. Ãnd soab n sɩng ziri yagbo, la bõe yĩnga?

2 La baasgo, Wẽnnaam biribl a ye n wa n yik n dat n maan a meng wẽnnaam n wags ne a Zeova. Malɛg-kãngã b sẽn wa n bool kaoosg zugẽ t’a Sʋɩtãan munaanfɩkã ra ratame tɩ bõn-naands a taabã balem yẽ. Sẽn na yɩl n tõog n pids a raabã, a sɩngame n yelgd ziri n na n soog neb a taabã. A sẽn maan woto wã, a lebga “ziri yagda, la ziri ba.”—Zã 8:44.

3. A Adam ne a Hawa manesem yɩɩ wãn a Sʋɩtãan ziri wã taoore, la bõe la rẽ wa ne?

3 A Sʋɩtãan tũnuga ne waaf n yeel pipi pag a Hawa t’a sã n kɩɩs Wẽnnaam noorã n dɩ tɩɩg ning biig a sẽn da gɩdg tɩ b ra rɩ wã, a pa na n ki ye. Woto ra yaa ziri. A leb n yeelame me t’a sã n dɩ tiigã bilã, a na n lebga wala Wẽnnaam, n mi sõama ne wẽng n bake. Woto me ra yaa ziri. Baa a Hawa sã n da zɩ n wʋm ziri pĩnd me, a ra segd n bãngame tɩ waafã sẽn yeelã pa zems ne Wẽnnaam sẽn da togs yẽ sɩd a Adem bũmb ningã ye. La a baas n yãka yam n na n tẽ a Sʋɩtãan goamã, n kɩɩs a Zeova sẽn yeelã. A sẽn tudg zãng fasɩ woto wã, a yãka tiigã bil n dɩ. Rẽ poore, a Ãdem me rɩɩ tɩɩgã bila. (Sɩngre 3:1-6) Wala a Hawa, a Ãdem me ra zɩ n wʋm zɩlem-beed ye. La b pa belg a Ãdem ye. (1 Tɩmote 2:14) A sẽn maan woto wã a kɩɩsa a Naandã. Woto waa ne yel-beed n kõ ninsaalbã. A Ãdem kɩɩsgã kɩtame tɩ yel-wẽna, kũum, pãn-komslem la yel-beed a taab sẽn kõn bãng n bilg bẽeg a yagensã fãa.—Rom dãmba 5:12.

4. a) Ziri ning b sẽn yelg Edɛn zẽedẽ wã yaa bõe? b) Bõe la d segd n maan t’a Sʋɩtãan ra tõog n belg-do?

4 Ziri wã me yelgame. D segd n sak n deegame tɩ ziri ning b sẽn yelg Edɛn zẽedẽ wã, yaa sẽn na yɩl n kɩɩs t’a Zeova mengã pa sɩd soab ye. A Sʋɩtãan yeelame tɩ Wẽnnaam ra zãmbda pipi raoã ne a pagã n mongd-b bũmb sẽn yaa sõma. La yaa vẽeneg tɩ pa woto ye. A Ãdem ne a Hawa kɩɩsgã pa naf-b ye. B kii wala a Zeova sẽn da togsã bal kɛpɩ. La a Sʋɩtãan ket n dõta a Zeova, hal tɩ yʋʋm kob-gĩn loogr poore, vʋʋsem sõngã vẽnega tʋm-tʋmd a Zã t’a gʋls n wilg t’a Sʋɩtãan ‘belgda dũniyã fãa.’ (Wilgri 12:9) Sẽn na yɩl t’a Sʋɩtãan munaanfɩk ra tõog n tudg tõndo, d segd n kɩsa sɩd zãng-zãng t’a Zeova yaa sɩd soaba, la d tall bas-yard fasɩ ne a Gomdã. Wãn-wãn la y tõe n kɩs sɩd ne a Zeova n paase, sẽn na yɩl n tõog n da wa tẽ zãmb la ziri ning a Bɛ wã sẽn yelgdã?

A Zeova mii sɩdã

5, 6. a) Bãng-bʋg la a Zeova tara? b) Ninsaalbã bãngr zema wãn to, d sã n mak-a ne a Zeova bãngrã?

5 Biiblã wilgda wakat fãa t’a Zeova la “bũmb fãa naanda.” (Efɛɛz rãmba 3:9) Yaa yẽ n “naan yingri la tẽnga la ko-kãsenga ne bumb nins fãa sẽn be b pʋsẽ” wã. (Tʋʋma 4:24) A Zeova sẽn yaa Naandã yĩnga, a mii sɩdã bũmb fãa wɛɛngẽ. Sẽn na yɩl n wilg rẽ võore, d rɩk makr ne ned sẽn maan a roog palã n me-a a toore. Hakɩka, a soabã na n mii roogã sõma n yɩɩd ned ning fãa sẽn get-a bala. Naoor wʋsgo, ninsaalbã nong n mii teed nins b sẽn maan b toorã hal sõma. Woto, Naandã me mii bũmb nins fãa a sẽn naanã hal sõma.

6 No-rɛɛs a Ezai goma a Zeova bãngrã sẽn yaa wʋsgã yell ne manesem sẽn be rasãnd wʋsgo. D karemdame: “Yaa ãnda n mak ko-kãsengã a nug pʋgẽ? Yaa ãnda n mak yĩngr yalem ne a nug-yakemde, la yaa ãnda n mak tẽnga tom, la a mak tãensa ne kunkuba ne balãnse? Yaa ãnda n sagl Zusoabã? Yaa ãnda n yaa bãmb sagend n zãms bãmba? Bãmb yẽsa ne ãnda n paam bãngre? Yaa ãnda n zãms bãmb tɩrlem maanego, la yaa ãnda n zãms bãmb yam la yẽesem?” (Ezai 40:12-14) Hakɩka, a Zeova yaa Wẽnnaam sẽn tar ‘bãngre,’ la a ‘bãngrã zemsa zãng’ me. (1 Sãmwɛll 2:3; Zoob 36:4; 37:16) Sã n yaa makre, tõnd sẽn tar bãngr ningã sɩd pa baa fʋɩ ye. Baa ne ninsaalbã sẽn paam bãngr sẽn yaa kãsengã, tõnd sẽn wʋmd bũmb nins a sẽn naanã võorã pʋd n pa ta ‘Wẽnnaam pãngã bilf’ ye. D sẽn wʋmd naanegã võorã yaa wa ‘walengo,’ d sã n mak rẽ ne ‘sa-kɛleng sẽn yaa kãsengã bʋrgo.’—Zoob 26:14.

7. Bõe la a Davɩɩd yeel a Zeova bãngrã wɛɛngẽ, la woto yĩnga, bõe la tõnd segd n sak n deege?

7 Sẽn ya a Zeova n naan tõndã yĩnga, zemsame tɩ d sak n deeg t’a mii tõnd sõma. Rĩm a Davɩɩd sak n deega rẽ. A gʋlsa woto: “Zusoaba, yãmb feesda maam n mi maam. Yãmb mii wakat ninga mam sẽn zĩndeda la wakat ninga mam sẽn yikda, yãmb bãnga mam tagsga yɩɩga. Yãmb feesda mam kẽnd ne m sẽn gãe n vʋʋsdẽ, la yãmb mii mam manesem fãa. Goam sẽn nan ka ta mam zɩlemdẽ, gese, Zusoaba, gese, yãmb deng n bãng-a-la zãnga.” (Yɩɩl Sõamyã 139:1-4) Yaa vẽeneg t’a Davɩɩd ra bãngame tɩ ninsaalbã sẽn tar yam-yakrã, Wẽnnaam kõ-d-la sor tɩ d tõe n sak-a walla d kɩɩs-a. (Tõodo 30:19, 20; Zozue 24:15) La baa ne rẽ fãa a Zeova mii tõnd sõma wʋsg n yɩɩd tõnd sẽn mi d mensã. A rat-d-la ne neere, la a tõe n wilg-d-la sore. (Zeremi 10:23) Vẽenega, karen-saamba, mita, sagend sẽn tar tõog ka be n yɩɩd a Zeova, n tõe n zãms tõnd sɩdã tɩ d yɩ yam dãmba, la d tall sũ-noog ye.

A Zeova yaa sɩd soaba

8. Wãn to la d mi t’a Zeova yaa sɩd soaba?

8 Bãng sɩdã pa rat n yeel tɩ f na n togsda sɩd ne pʋ-peelem wakat fãa ye. Wala makre, a Sʋɩtãan yãka a yam n pa na n “paad sɩd pʋgẽ ye.” (Zã 8:44) La a Zeova yaa “sɩd soaba.” (Yikri 34:7) Biiblã wilgda vẽeneg wakat fãa t’a Zeova yaa sɩd soaba. Tʋm-tʋmd a Poll yeelame tɩ ‘Wẽnnaam pa tõe n yag zĩri’ ye. (Hebre dãmba 6:18; Tɩt 1:2) Sɩdã pʋd n yaa Wẽnnaam zʋg-sõng a yembre. D tõe n talla bas-yard ne a a Zeova la d teeg-a, bala a yaa sɩd soaba, la a zɩ n belg a sõgen dãmb nins sẽn sakd-a wã ye.

9. Wan to la a Zeova yʋʋrã tar loees ne sɩdã?

9 A Zeova yʋʋrã meng wilgdame t’a yaa sɩd soaba. Wẽnnaam yʋʋrã rat n yeelame tɩ: “A kɩtdame tɩ yɩ.” Woto wilgdame t’a Zeova pidsda bũmb nins fãa a sẽn kãabã bilf-bilfu. Ned a to ka be n tõe n maan woto ye. A Zeova sẽn yaa zãntlem sẽn ka to Soabã yĩnga, baa fʋɩ pa tõe n gɩdg a kãabsã pidsg ye. A Zeova sẽn yaa sɩd soabã toor sẽn ka be, leb n yaa yẽ a ye bal n tar pãng la yam n tõe n kɩt t’a sẽn yeel bũmb ninsã fãa pidsi.

10. a) Wãn to la a Zozue maan kaset ne yɛl sẽn wilgd t’a Zeova yaa sɩd soaba? b) Yãmb maana kaset ne a Zeova kãab bʋs pidsgu?

10 Neb wʋsg n maan kaset ne yel-kãsems sẽn wilg vẽeneg t’a Zeova yaa sɩd soaba. A Zozue ra zĩnda nin-kãens sʋka. A zĩnda Ezipt wakat ning a Zeova sẽn lob tẽng-kãng tood piigã, n da reng n gom toog fãa yell t’a yaool n wa wã. Yɛl nins fãa b sẽn da reng n togs tɩ wa paam pidsgã sʋka, a Zozue yãa a Zeova sẽn da kãab t’a na n fãaga Israɛll nebã Ezipt nugẽ n tall-b n tɩ kẽes kãabg tẽngẽ wã pidsgu. Israɛl nebã tõoga Kãnã tãb-biisã sẽn tar pãng wʋsg n da bao n na n gɩgd-bã. A Zozue sẽn da wa n kolgd kũumã, a yeela Israɛll kãsem dãmbã woto: “Yãmb bãngame la y miimi tɩ yãmb Zusoab a Wẽnnaam sẽn da yeel tɩ b na n maana bũmb nins fãa n kõ yãmbã, b maaname n ka tol n bas ba a ye tɩ vaal ye. Bãmb maana fãa, ba a ye ka pa ye.” (Zozue 23:14) Baa ne y sẽn pa maan kaset ne yel-soalem nins a Zozue sẽn yã wã, rẽ yĩnga, bũmb n zoe n maan yãmb vɩɩmã pʋgẽ sẽn wilg-y tɩ Wẽnnaam kãabsã yaa sɩd bɩ?

A Zeova vẽnegda sɩdã

11. Bõe n wilgd t’a Zeova ratame tɩ ninsaalbã bãng sɩdã?

11 Tags-y n ges wala roagd sẽn na n tar bãngr sẽn yaa kãseng n yaool n pa wɛ n gomd ne a kambã ye. Rẽ yĩnga, y pa tar mi-beoog ne a Zeova, a sẽn pa woto wã sɩda? Ne nonglem, a Zeova gomda ne ninsaalbã hal sõma. Gʋlsg Sõamyã boond-a lame tɩ ‘Karen-saam-kãsenga.’ (Ezai 30:20) A sõmblmã yĩng kɩtame t’a gomd ne neb nins sẽn pa rat n kelg-a wã menga. Wala makre, a Zeova ra tʋma a Ezekɩɛll t’a tɩ moon neb a sẽn da mi tɩ b pa na n deeg a koɛɛgã ye. A ra yeela woto: “Ninsaal biiga, yik n kẽng Israɛll neba nengẽ n tɩ togs bãmb m goama.” La rẽ poore, a keoog-a lame: “Israɛll neba ka na n kelg foom ye, bãmb sẽn ka rat n kelg maamã yĩnga. Bala, bãmb yaa nin-tõts la sũ-keelem dãmba.” Woto sɩd ra yɩɩ tʋʋm-toog ne a Ezekɩɛlle, la a sakame n maan-a. A sẽn maan woto wã a puka a Zeova nimbãan-zoeerã. Y sã n moond zĩigẽ moonegã sẽn yaa toogo, y sã n teeg Wẽnnaam, y tõe n talla bas-m-yam t’a na n kenga y raood wala a sẽn da keng no-rɛɛs a Ezekɩɛll raood to-to wã.—Ezekɩɛll 3:4, 7-9.

12, 13. Wẽnnaam tũnuga ne bõe n taas ninsaalbã koeese?

12 A Zeova tʋllame tɩ “neb fãa paam fãagre la b bãng sẽn yaa sɩda.” (1 Tɩmote 2:4) A ra tũnuga ne no-rɛɛsdba, malɛgse, la ne a Biribl-nongr a Zezi Kirist meng n gome. (Hebre dãmba 1:1, 2; 2:2) A Zezi ra yeela a Pɩlat tɩ: “Yaa bõn-kãng yĩng la mam dog-yã, la yaa bõn-kãng yĩng la mam wa dũniyã n na n kɩs sɩda kaseto. Ned ninga fãa sẽn yaa sɩd dẽnda a kelgda mam koɛɛgã.” A Pɩlat ra paama zu-no-kãseng n na n bãng sɩdã sẽn tɩ loe ne segls nins a Zeova sẽn maan fãagrã yĩngã Wẽnnaam Biriblã meng nengẽ. La a Pɩlat ra pa baood sɩdã ye, sẽn paase a ra pa rat t’a Zezi zãms-a bũmb ye. Wall t’a Pɩlat sak t’a zãms-a wã, a leoka a Zezi ne paoogr tɩ: “Sɩd yaa bõe?” (Zã 18:37, 38) Ad a Pɩlat sẽn maan woto wã sɩd yɩɩ kaeto! La baasgo, neb wʋsg yẽ kelga sɩdã a Zezi sẽn da moondã. A yeela a karen-biisã yaa: “Bark bee yãmb zutu yãmb nin sẽn yãta la y tʋba sẽn wʋmda yĩnga.”—Matɩe 13:16.

13 A Zeova kogla sɩdã Biiblã pʋgẽ, la a kɩtame tɩ nebã tõe n paam-a zĩig fãa. Biiblã vẽnega yɛlã wa b sẽn sɩd yaa to-to wã. A bilga Wẽnnaam zʋg-sõma wã, a raabã, a noyã la ãdem-biisã vɩɩm yɛl sẽn yaa to-to. A Zezi yeela a Zeova pʋʋsg pʋgẽ tɩ: “Yãmb goama yaa sɩda.” (Zã 17:17) Woto yĩnga, Biiblã sɩd yaa sebr sẽn pa tar mak-n-taaga. Yaa Biiblã bal a yen tãa la Wẽnnaam sẽn mi bũmb fãa wã vẽneg tɩ b gʋlse. (2 Tɩmote 3:16) A yaa kũun-kãseng b sẽn kõ ãdem-biisã, tɩ Wẽnnaam sõgen dãmbã nand-a hal wʋsgo. Yaa yam tʋʋmd tɩ d karemd-a daar fãa.

Gãd-y sɩdã kãn-kãe

14. Yel-bʋs kẽer la a Zeova kãab t’a na n maaname, la bõe yĩng tɩ d segd n tẽ?

14 D segd n sak n deega bũmb ning a Zeova sẽn yeel tõnd a Gomdã pʋgẽ wã ne bas-m-yam zãnga. Hakɩka, a sɩd ya a sẽn yeel t’a ya a soabã, la a na n pidsa a sẽn yeel t’a na n maana bũmb ningã me. D sɩd bee bʋʋm n na n tall bas-yard ne Wẽnnaam. D segd n sɩd tẽe a Zeova sẽn yeel t’a na n “sɩbga neb nins sẽn ka mi Wẽnnaam la sẽn ka sakd tõnd Zusoab a Zezi Koe-noogã.” (2 Tesalonik rãmba 1:8) D leb n segd n tẽe a Zeova sẽn yeel t’a nonga neb nins sẽn tũud tɩrlmã, t’a na n kõo neb nins sẽn tẽedã vɩɩm sẽn ka sɛta, la t’a na n kɩtame tɩ toogo, yãbre bɩ kũum meng ra ye zĩndã. A Zeova wilga vẽeneg tɩ kãab-kãngã zemsa ne bas-yardo, n kõ tʋm-tʋmd a Zã noor woto: “Gʋlse! Tɩ bõe gom-kãens yaa sɩda la b zemsa reegre.”—Wilgri 21:4, 5; Yelbũna 15:9; Zã 3:36.

15. Ziri kẽer bʋs la a Sʋɩtãan yelgda?

15 A Sʋɩtãan manesmã tolg n yaa lebend fãsɩ ne a Zeova rẽndã. Wall t’a kõ ãdem-biisã vẽenemã, a belgd-b lame. A sẽn dat tɩ nebã bas baleng hakɩkã yĩng kɩtame t’a yelgd ziri buud toor-toor wʋsgo. Wala makre, a Sʋɩtãan ratame tɩ tõnd tẽ tɩ Wẽnnaam pa tol n nong-do, la t’a toor kae ne namsgã sẽn be tẽngã zugã ye. La Biiblã wilgda vẽeneg t’a Zeova geta a bõn-naandsã fãa yelle, la t’a sũur pa noom ne wẽngã la namsgã sẽn be wã ye. (Tʋʋma 17:24-30) A Sʋɩtãan ratame me tɩ tõnd tẽ tɩ tẽeb bõn-datɩ pʋgb pa tar yõod ye. La Biiblã yẽ kõt-d-la bas-m-yam tɩ ‘Wẽnnaam yaa tɩrga, la a kõn yĩm d tʋʋmda ne nonglmã d sẽn wilgd a yʋʋra yĩnga ye.’ Sẽn paase, a togsa vẽeneg me t’a “yaa neb nins sẽn baood [yẽ wã] roanda.”—Hebre dãmba 6:10; 11:6.

16. Bõe yĩng tɩ kiris-neb hakɩkã segd n gũus neer la b gãd sɩdã kãn-kaẽ?

16 Tʋm-tʋmd a Poll gʋlsa woto a Sʋɩtãan wɛɛngẽ: “Duni kãngã Wẽnnaamã luda neb nins sẽn ka tẽebã yam tɩ b ra yã koe-noogã vẽenem sẽn pukd Kirist ziirã sẽn yaa Wẽnnaam wẽnegã ye.” (2 Korẽnt dãmba 4:4) A Sʋɩtãan munaanfɩɩk belga neb kẽer wa a sẽn belg a Hawa zãng fasɩ wã. Sãnda me maana wala a Ãdem sẽn yãk yam n tũ kɩɩsgã sorã. (Ziid 5, 11) Dẽnd yaa tɩlae ne kiris-neb hakɩkã tɩ b gũus b mens neer la b gãd sɩdã kãn-kãe.

A Zeova baoodame tɩ d tall “tẽeb sɩd-sɩda”

17. Bõe la tõnd segd n maan n paam a Zeova lohorem?

17 A Zeova sẽn yaa sɩd soab a sẽn maandã fãa pʋgẽ wã yĩngã, a gũudame t’a balemdbã fãa me yɩ sɩd rãmba. Yɩɩl-gʋlsda ra gʋlsa woto: “[Zeova,] ãnda n na n sig yãmb zãndẽ? Ãnda n na n pa yãmb tãn-sõnga zugu? Yaa ned ninga sẽn kẽnd ne pʋ-peelem la a maand tɩrga la a gomd sɩd ne a sũur fãa.” (Yɩɩl Sõamyã 15:1, 2) Sãmbg sẽn ka be, a Zeova tãn-sõngã yell b sẽn gom ka wã tẽegda Zʋɩf rãmb nins sẽn da yɩɩnd yɩɩn-kãngã wã Siõ tãngã, zĩig ning rĩm a Davɩɩd sẽn da tilg fu-roog n tall kãabg koglgã n tɩ ning a pʋgẽ wã. (2 Sãmwɛll 6:12, 17) Tãngã la fu-roogã ra tẽegd-b-la zĩig ning a Zeova sẽn da beẽ makr pʋgẽ wã. Nin-buiidã ra tõe n kolga zĩ-kãng n kos Wẽnnaam sõngre.

18. a) D sã n dat n paam Wẽnnaam zoodo, bõe la d segd n maane? b) Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

18 Ned ning fãa sẽn tʋll n paam a Zeova zood segdame n togsd sɩd “ne a sũur fãa,” la pa ne noor bal ye. Wẽnnaam zo-rãmb hakɩkã segd n talla pʋ-peelem, n wilg tɩ b tara “tẽeb sɩd-sɩda,” bala tʋʋm sẽn maand ne sɩd yita sũurẽ. (1 Tɩmote 1:5; Matɩe 12:34, 35) Wẽnnaam zoa pa segd n yɩ ziri yagd walla bɛlgd ye, bala a “[Zeova] kisa . . . belgr dãmbã.” (Yɩɩl Sõamyã 5:7) Tẽngã gill zugu, a Zeova Kaset rãmbã maoodame n na n yɩ sɩd rãmba, n dɩkd b Wẽnnaamã togs-n-taare. Sõsg ning sẽn pʋgdã na n goma rẽ yelle.

Wãn to la y na n leokẽ?

• Bõe yĩng t’a Zeova mi sɩda bũmb fãa wɛɛngẽ?

• Bõe n wilgd t’a Zeova yaa sɩd soaba?

• Wãn to la a Zeova vẽneg sɩdã?

• Bõe la b baood tɩ tõnd maan sɩdã wɛɛngẽ?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto rãmba, seb-neng 23]

Wẽnnaam sẽn so sɩdã mii bũmb nins fãa a sẽn naana.

[Foto rãmba, seb-neng 24, 25]

A Zeova kãabsã na n pidsame