Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Zabã saabo

Zabã saabo

Zabã saabo

‘Tõnd tara yʋʋm 12 bala. Tõnd ka tõe n modg nanambsã bɩ n kɩt tɩ zabã sa ye, la tõnd datame bal n vɩɩmde! Tõnd gũuda laafɩ. Rẽ yĩnga rẽ na n waame tɩ d ket n vɩ bɩ?’—Lekoll karen-biisi

‘Tõnd dat n kẽnga lekolle, n tɩ ges d zo-rãmb la d zags neba, n da yɛɛsd b na n wa yõg-d ye. M saagdame tɩ goosneema wã na n wʋma tõnd koɛɛgã. Tõnd data vɩɩm sẽn yaa noogo. Tõnd data laafɩ.’—A Alhaji, yʋʋm 14

GOM-KÃENSÃ sẽn sidgd yĩnsã wilgda kom-bɩɩs sẽn nams yʋʋm wʋsg tẽng-n-biis ne taab zab yĩnga, sẽn saagd ne b sũy fãa tɩ bũmb ning wa wã. B sẽn datã yaa b tõog n vɩɩmd bãan pʋgẽ bala. La paam tɩ bũmb ning b sẽn saagd tɩ wa wã pids ka nana ye. Rẽ yĩnga, dũni zabr sẽn kaẽ na n tõog n waame tɩ d ket n vɩ bɩ?

Yʋʋm sẽn pa kaoos pʋgẽ, tẽn-tẽns sũu taab n modg tẽns tẽng-n-biis sul sẽn wẽneg n zabd taab tɩ b sĩyn zems-taab sɛb sẽn na yɩl n sõng tɩ zabrã sa. Tẽns kẽer tʋma sodaas sẽn yaa laafɩ-gũudb sẽn na yɩl n kɩt tɩ b tũ noy nins b sẽn gãneg seb-kãens pʋsẽ wã. La tẽns wʋsg ka tar ligd bɩ b pa rat n tʋm sodaas tɩ b tɩ sõng tɩ bãan zĩnd tẽn-zãrsẽ, zĩis nins kisg taabã la bas-yardã kaalem sẽn yaa wʋsg hal tɩ zabd-n-taasã zems-taab ka zɛɛd sãoongã ye. Naoor wʋsgo b sã n sĩyn sɛb tɩ zabrã saame, ka yãt n maan semen bɩ kiis a wãn bal tɩ leb n yãng ye. Wala Stockholm tẽn-tẽns bãan vaeesg siglgã sẽn wilgã, “yaa toog tɩ b tõog tɩ laafɩ zĩndi, zab-zabdbã sã n dat la b leb n tõe n kẽng taoor ne zabrã.”

Wakat kãng pʋgẽ me, zabã sẽn zabd dũniyã babs wʋsg pʋsẽ tɩ b ka tõe tɩ sa wã tẽegda kiris-nebã Biiblã bãngr-gomd a yembre. Wilgr sebrã gomda wakat sẽn yaa toog sẽn da na n wa zĩnd yelle, tɩ sasa kãng bɩ makr wɛɛngẽ wed-moaag soab na n “yiis dũniyã laafɩ.” (Wilgri 6:4) Zabã sẽn zabd n ka satẽ wã bee bãnd sẽn tar babs wʋsg pʋsẽ, sẽn wilgd tɩ tõnd vɩɩ sasa Biiblã sẽn boond tɩ ‘yaoolem wakate.’ * (2 Tɩmote 3:1) La Wẽnnaam Gomdã kõta tõnd bas-m-yam tɩ yaoolem day kãensã poore, laafɩ n na n wa.

Biiblã wilgda Yɩɩll Sõamyã 46:10 pʋgẽ tɩ sẽn na yɩl tɩ laafɩ wã sɩd zĩndi, rẽnda zabã sa dũniyã gill zugu, la pa tẽngã babs kẽer pʋsẽ bal ye. Sẽn paase, verse kãnga gomda Biiblã gʋlsg wakatẽ zab-teed kẽer sãoong yelle, wala tãbd la kãna. B segd n sãama zab-teedã sẽn piuug tõnd wakatã me sẽn na yɩl tɩ ãdem-biisã tõog n vɩɩmd ne laafɩ.

La bũmb ning sẽn paas zabã wẽnem n tɩ yɩɩdã ka vẽenã la bug-raadã ye, yaa kisgrã la rat-tɩ-loogã. Yaa rat-tɩ-loogã n nong n wat ne zabã, la naoor wʋsgo yaa kisgrã n wat ne nen-kɛglem tʋʋma. Sẽn na yɩl tɩ tʋls-wẽns a woto yi nebã sũyẽ, rɩlla b toeem b tagsgã. B segd n zãmsa nebã tɩ b bãng n vɩɩmd ne laafɩ. Yaa rẽ yĩng la tẽn-kʋdem wẽndẽ no-rɛɛs a Ezai sẽn yeel tɩ zabã na n saa wakat ning bal nebã ‘sẽn ka na n le zãms zabrã.’—Ezai 2:4.

La tõnd sẽn be dũni ning pʋgẽ wã, b ka zãmsd kãsembã la kambã laafɩ yõod ye, b zãmsd-b lame tɩ zabr bee ziiri. Zu-bʋko, b zãmsda kambã meng neb kʋʋbo.

B zãmsa neb kʋʋbo

Ya a Alhaji sẽn da wa n tar yʋʋm 14 la a bas sodaarã. A sẽn da wa n tar yʋʋm piig bala, soda-tõatb n yõk-a n zãms-a a sẽn tõe n tão bug-raoog sẽn boond tɩ AK-47 to-to. B sẽn da wa n modg-a t’a lebg sodaagã poore, a kẽngame n tɩ fã rɩɩb la a yõ roto. Sẽn paase, a kʋʋ neb la a nams neb tɩ loog nug me. Rũndã-rũndã, yaa toog ne a Alhaji t’a yĩm bũmb ning a sẽn yã la a maan zabrẽ wã, la a maneg a vɩɩmã n vɩɩmd wa neb nins sẽn pa sodaasã. A Abrahaam me sẽn yaa biig a to sẽn yɩ sodaagã zãmsa neb kʋʋbo, la a ra ka rat n lebs a bug-raoogã ye. A yeelame: “B sã n yeel maam tɩ m bas m bug-raoogã la m looge, m ka mi m sẽn na n maan masã sẽn na yɩl n paam n kõ m noorã ye.”

Tẽngã gill zugu, kamb sẽn yaa so-daas sẽn yɩɩd 300 000 sẽn yaa komdibli la kompugli n ket n zabdẽ la b kiid tẽng-n-biis ne taab zab sẽn zabd n ka satẽ wã pʋsẽ. Soda-tõatb taoor soab a yembr yeelame: “Kambã sakd n tũuda noy nins b sẽn kõt-bã, lebg n kul n tɩ yã pag bɩ zak nebã yell ka pak-b ye, sẽn paase b ka yɛɛsd ye.” Baasg zãnga, kom-kãensã rata vɩɩm sẽn são woto, b leb n segda ne rẽ me.

Tõe n yaa toog wʋsg ne neb nins sẽn be tẽns nins sẽn yidgã pʋsẽ tɩ b mams b yamẽ biig sẽn yaa sodaag sẽn be yel-beed ning pʋgẽ wã sẽn yaa to-to. Ne rẽ fãa, tẽn-kãens kamb wʋsg zãmsda zabr b mens zagsẽ. Wãn-wãn to?

D rɩk makr ne a José sẽn be Ɛspayn wã. Ra yaa bi-bɩɩg sẽn nong n maand karete buudu. Bũmb a sẽn da nong wʋsg yaa sʋ-wok buud sẽn yit Zapõ a ba wã sẽn da ra n kõ-a nowɛllã yĩnga. Sẽn paase, a ra nonga video reem, sẽn yɩɩd fãa sẽn wilgd nen-kɛglem tʋʋmã. Yʋʋmd 2000, tʋʋl-nif kiuugã 1 daarã, a togsa gãndaoog ning a sẽn mi n yãt video reemã pʋgẽ wã n maan sɩd-sɩda. Ne nen-kɛglem sẽn pa tõe n bãng n bilgi, a kʋʋ a ba wã, a ma wã ne a yao bipugl ne sʋʋg ning a ba wã sẽn da kõ-a wã. A wilga polɩɩs rãmbã woto: “Mam da ratame n be m yembr dũniyã zugu, m da ka rat tɩ m roagdbã baood maam ye.”

A Dave Grossman sẽn yaa soda-naab la seb-gʋlsdã yeela reem nins sẽn wilgd nen-kɛglmã sẽn tar pãn-tusdg ningã wɛɛngẽ woto: “Masã nebã sũy sẽn kidb to-to wã kɩtame tɩ nams ned meng lebg reem. Rẽ ka sãamd b sũy ye, la noogda b sũyã. D zãmsda neb kʋʋbo, sẽn paase d zãmsda neb kʋʋb nonglem.”

A Alhaji ne a José fãa zãmsa neb kʋʋbo. Pa tɩ yaa neb kʋʋb n da be b yamẽ ye, yaa zãmsg buud la b paam tɩ sãam b tagsgã. Yaa kamb tɩ yaa kãsemb n paam zãms-kãngã buud me, a wat n baasame n kɩt tɩ b kẽes b mens nen-kɛglem tʋʋm la zab pʋsẽ.

B zãmsa laafɩ, ka zabr ye

Nebã sã n ket n zãmsd neb kʋʋbo, laafɩ sẽn kaoosd ka na n tol n wa zĩnd ye. No-rɛɛs a Ezai gʋlsa yʋʋm kobs sẽn loog woto: “Yãmb sã n da sak mam tõodã, yãmb laafɩ wã ra na n yɩɩ wa kʋɩls koom.” (Ezai 48:17, 18) Nebã sã n paam Wẽnnaam Gomdã bãngr hakɩk la b zãms n nong a noyã, b wat n kisga nen-kɛglem tʋʋm la zabre. Masã menga, roagdba tõe n modgame tɩ b kambã reem ra tall loees ne nen-kɛglem tʋʋm ye. Kãsembã me tõe n modgame n da kisg neb a taabã, n da yɩ maan-tɩ-loog rãmb ye. A Zeova Kaset rãmbã yãa naoor wʋsg tɩ Wẽnnaam Gomdã tara pãng n tõe n toeem ned zʋgo.—Hebre rãmba 4:12.

Ges-y a Hortêncio makrã. B sẽn da wa n modg-a t’a yɩ sodaagã t’a ra yaa bi-bɩɩga. A wilgame tɩ sodaarã zãmsg bõn-datl ra yaa sẽn na yɩl n ning “d yamẽ neb a taab kʋʋb tʋlsem, la tɩ d ra maan rabeem ne neb kʋʋb ye.” A zaba tẽng-n-biis ne taab zabr sẽn kaoos wʋsg pʋgẽ Afiriki. A sak n deega woto: “Zabrã toeema mam zʋgã. Hal ne rũndã, m ket n tẽra m sẽn maanã fãa. B sẽn modg maam tɩ m maan bũmb ningã sãamda m sũur wʋsgo.”

A Hortêncio soda-taag n gom ne-a Biiblã yelle, tɩ goama kẽ a sũurã sõma. Wẽnnaam sẽn kãab Yɩɩl Sõamyã 46:10 pʋgẽ t’a na n kɩtame tɩ zabr buud fãa sa wã yɩ-a-la noog wʋsgo. A sã n zãmsd Biiblã n paasdẽ, la a sẽn ne t’a zabrã tʋlsem tara boogre. Pa kaoos la b yiis yẽ ne a soda-taas a yiib sodaarã pʋgẽ ye. Rẽ poore, b rɩka b mens n kõ Wẽnnaam a Zeova. A Hortêncio yeelame: “Biiblã sɩd kɩtame tɩ m nong m bɛɛbã. Mam yãame tɩ m sẽn da zabd zabrã m da sɩd beegda a Zeova, bala Wẽnnaam yeelame tɩ d ka segd n kʋ d to ye. Sẽn na yɩl n wilg nonglem kãngã, yɩɩ tɩlae tɩ m toeem m tagsgã n da le ges nebã wa m bɛɛb ye.”

Kɩba-kãensã sẽn wilgd yɛl sẽn sɩd zĩndã wilgdame tɩ Biiblã zãmsg sɩd wata ne laafɩ. Rẽ pa lingd tõnd ye. Norɛɛs a Ezai yeelame tɩ Wẽnnaam zãmsgã wata ne laafɩ. A reng n togsame: ‘Fo kamba fãa na n yɩɩ [a Zeova] karen-biisi. La bãmb laafɩ wã na n yɩɩ wʋsgo.’ (Ezai 54:13) No-rɛɛs kãng reng n togsame me tɩ wakat n na n wa tɩ neb sẽn yit tẽn-tẽnsã fãa pʋsẽ na n kaoog n wa Wẽnnaam a Zeova baleng sẽn yaa yɩlemdã pʋgẽ n zãms a soayã. Rẽ na n waa ne bõe? ‘Neba na n dɩka b sʋʋsã n kud wãgse, la b rɩk b kãna n kud goeto. Buud ka na n le zẽk sʋʋg ne buud a to ye, la b ka na n le zãms zabr yell yɛs ye.’—Ezai 2:2-4.

Sẽn zems ne bãngr-gom-kãngã, a Zeova Kaset rãmbã kẽesa b mens dũni gill zãmsg tʋʋmd pʋgẽ, sẽn zoe n sõng neb milyõ rãmb tɩ b bas kisgrã sẽn wat ne ninsaalbã zabã.

Kaset sẽn sɩd wilgd tɩ dũniyã na n paama laafɩ

Zãmsgã toor sẽn ka be, Wẽnnaam leb n lugla goosneema, bɩ Rĩungu, sẽn na n wa ne laafɩ dũniyã gill zugu. Tara yõod tɩ d bãng tɩ Biiblã bilgdame t’a Zezi Kirist sẽn yaa Rĩm ning Wẽnnaam sẽn yãkã yaa “Laafɩ naaba.” A leb n kõta tõnd bas-m-yam tɩ “yẽ soolem paadame, la a laafɩ ka be tɛk ye.”—Ezai 9:5, 6

Kaset sẽn be bas-m-yam bʋg la d tara, sẽn wilgd tɩ Kirist naamã na n sɩd tõogame n yiis zabr buud fãa? No-rɛɛs a Ezai paasame: “Yaa Saasẽ-pãng-soaba nonglmã n na n maan woto.” (Ezai 9:6) Wẽnnaam datame la a leb n tõeeme n kɩt tɩ laafɩ sẽn kaoosd zĩndi. A Zezi tara bas-yard zãng-zãng tɩ kãab-kãngã na n paama pidsgu. Yaa rẽ yĩng la a sẽn zãms a karen-biisã tɩ b pʋʋs tɩ Wẽnnaam Rĩungã wa, la tɩ Wẽnnaam daabã maan tẽng zugã. (Matɩe 6:9, 10) Wẽnnaam sã n wa reeg kos-kãngã d sẽn kot ne d sũur fãa wã, zabr kõn leb n sãam tẽngã ye.

[Tẽngr note]

^ sull 6 Y sã n dat n vaees kaset nins sẽn wilgd tɩ tõnd bee yaoolem dayã pʋsẽ wã bɩ y ges sak 11 wã sẽn be Bãngr Sẽn Tar n Debd Vɩɩm Sẽn-Kõn-Saẽ Wã sebr a Zeova Kaset rãmbã sẽn yiisã pʋgẽ.

[Foto, seb-neng a 5]

Biiblã zãmsg wata ne laafɩ hakɩka