Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

D na n kẽna tõnd Wẽnnaam a Zeova yʋʋr yĩnga

D na n kẽna tõnd Wẽnnaam a Zeova yʋʋr yĩnga

D na n kẽna tõnd Wẽnnaam a Zeova yʋʋr yĩnga

“La tõndo, tõnd na n kẽna ne a Zeova tõnd Wẽnnaam yʋʋrã yĩnga wakat sẽn pa yãk tɛka, n-yẽe wakat fãa.”—MIISE 4:5NW.

1. Nebã vɩɩm manesem ra yaa wãn to a Nowe wakatã, la bõe n kɩt t’a Nowe ra yaa toore?

A ENOK n yɩ pipi ninsaal Biiblã sẽn gom a yell n yeel t’a ra kẽnda ne Wẽnnaam. Yiib-n-soab ra yaa a Nowe. Biiblã yeta tõnd woto: “A Nowe yaa nin-tɩrga sẽn ka tar yell yẽ zamaan neba sʋk ye. La a Nowe ra tũuda Wẽnnaam.” (Sɩngre 6:9) A Nowe wakatã tɩ ãdem-biis wʋsg ra bʋdg n basa Wẽnnaam baleng hakɩkã. Malɛg-kɩɩsdb n tʋm wɩɩbd n dɩgs pagba, tɩ b bool kamb nins b sẽn paama tɩ “nin-wobd” sẽn yɩ gãndaad tɩ b yʋy ra saagd rẽ wẽnde, tɩ woto kɩt tɩ yɛlã zẽn n paase. Rẽnd pa lingr la tẽngã sẽn da pid ne neb sẽn da maand taab pãngã ye! (Sɩngre 6:2, 4, 11) Ne rẽ fãa, a Nowe wilgame t’a yaa “tɩrlem koe-moonda.” (2 Pɩɛɛr 2:5) Wẽnnaam sẽn yeel a Nowe t’a ka koom koglg n fãag yõyã, a Nowe sak n “maana woto. Bũmb nins fãa Wẽnnaam sẽn yeel yẽ t’a maana, yẽ maaname.” (Sɩngre 6:22) Sɩd-sɩda, a Nowe tũu Wẽnnaam.

2, 3. Mak-sõng bʋg la a Nowe kõ tõnd rũndã-rũndã?

2 A Poll sõdga a Nowe n naag kaset rãmb nins sẽn yɩ wẽn-sakdbã sʋka, a sẽn wa n gʋls woto wã: “Ne tẽebo, Wẽnnaam sẽn wilg a Nowe bũmb nins nin sẽn nan ka yã wã, yẽ zoee Wẽnnaam n maan koom koglg n fãag a yir dãmba. La ne yõwã yẽ ninga bʋʋd dũniyã neba zutu, la a Nowe paama tɩrlem tẽeb yĩnga.” (Hebre dãmba 11:7) Ad sɩd yaa mak-sõng tɛkẽ! A Nowe sẽn kɩs sɩd t’a Zeova goamã ra na n pidsame wã, a rɩka a sẽkã, a pãngã la a laogã n maan Wẽnnaam sẽn yeel-a t’a maan bũmb ninsã. Rũndã-rũndã me, neb wʋsg basa soay nins dũni kãngã sẽn pak n kõ tɩ f tõe n paam arzɛkã, n dɩkd b sẽkã, b pãngã la b laogã n maand a Zeova raabã. B tẽebã yaa vẽenega, la rẽ na n yɩɩ sabab tɩ bãmb ne neb a taab paam fãagre.—Luk 16:9; 1 Tɩmote 4:16.

3 Wala sẽn yɩ to-to ne a Nowe yaab a Enok yell tõnd sẽn gom sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ wã, pa yɩ nana ne a Nowe la a zakã rãmb tɩ b wilg tẽeb ye. A Nowe wakatã ne a Enok wakatã fãa, Wẽnnaam balemdb hakɩkã sõor da yaa bilfu. Sãoong sa-kãsengã sasa, ra yaa neb a nii bal n da wilg tɩ b ra yaa wẽn-sakdb sẽn zems ne põsbo. A Nowe moona tɩrlmã dũni sẽn da pid ne maan-taab-pãng la yoobã pʋgẽ. Sẽn paase, yẽ ne a zakã rãmb ra kaada raad koglg sẽn yaa kãsenga, sẽn na yɩl n segl b mens sãoong sa-kãsengã sẽn da wat dũniyã gill zugã yĩnga, baa ne ned baa a yembr sẽn da zɩ n yã sa-kãseng kãngã buud pĩndã. Rẽ ra segd n yɩɩ yel-sãang wʋsg ne neb nins sẽn da get-bã.

4. A Nowe zãmaanã neb kong-bʋg la a Zezi wilg-yã?

4 Ges-y t’a Zezi sẽn gom a Nowe wakatã yellã, a pa gom maan-taab-pãngã, ziri tũudmã bɩ yoobã yelle, baa ne bõn-kãens sẽn da yaa wẽns wʋsgã ye. Tudgr ning yell a Zezi sẽn gomã yaa nebã sẽn zãgs n pa kelg keoogr ning b sẽn taasã. A yeelame tɩ b ra “rɩtame la b yũuda, la b peesd pagba, la b kõt b kamb sɩdba hal tɩ ta daar ning a Nowe sẽn kẽ koom-koglga pʋgẽ.” Rɩɩbo, yũubu, kãadem kõom, la kõ f bipugl sɩd ra pa wẽng ye. B ra vɩɩ wa raasenkam bala. La sa-kãsengã ra watame, la a Nowe ra moonda tɩrlem. A goamã la a tʋʋmã ra segd n yɩɩ keoogr n kõ-ba. Ne rẽ fãa, b “ka bãng hal tɩ sãoong sa-kãsenga wa n loog ne bãmb fãa.”—Matɩe 24:38, 39.

5. Zʋg-bʋs tallg n yɩ tɩlae ne a Nowe ne a zakã rãmba?

5 D sã n lebg n ges sẽn da maan dẽ wẽndã, d neeme t’a Nowe talla yam. La sẽn deng sãoong Sa-kãsengã, a ra tõog n talla raood n yɩ toor ne neb a taabã. A Nowe ne a zakã rãmb ra tog n tara tẽeb wʋsg la b sẽn ka koom kogl-kãseng n pids-a ne rũmsã buud toor-toorã. Wẽn-sakdb sõor bilf kãens sʋkã, kẽer n tʋlg wakat-wakat n vɩɩmd wa b zãmaanã neb a taabã bɩ? Baa tags-kãens sã n waa b yamẽ bilfu, b pa maag ne b wẽn-sakrã ye. Yʋʋm wʋsg poore, yʋʋm sõor sẽn yɩɩd tõnd sẽn na n vɩɩmd dũni kãngã pʋgẽ wã, a Nowe tẽebã kɩtame t’a paam fãagr sãoong Sa-kãsengã wẽnde. La a Zeova pidsa a bʋ-kaoorã neb nins fãa sẽn da vɩ wa neb a taabã n pa maan gũusg ne wakat ning pʋgẽ b sẽn da vɩyã võorã.

Ãdem-biisã leb n maanda taab pãnga

6. Sa-kãsengã poore, bõe n da ket n be?

6 Sãoong sa-kãsengã koom sẽn wa n sigã, ãdem-biisã sɩnga vɩ-paalga. La ninsaalbã ra ket n pa zems zãng ye, “ninsaalba sũya tagsg” ra ket n yaa “wẽns hal b yãadem wakate.” (Sɩngre 8:21) Sẽn paase, baa ne zĩn dãmbã sẽn da pa tõe n dɩk ninsaalb yĩns yɛsã, b ra ket n kʋɩɩbda nebã. Pa kaoos la ãdem-biisã sẽn da yaa wẽn-kɩɩsdbã wilg tɩ b ra “bee wẽng soaba nugẽ” ye. La wala rũndã-rũndã, sẽn da yaa b Wẽnnaam balemdb hakɩkã ra segd n maoa ne “Sʋɩtãana sɩlem fãa.”—1 Zã 5:19; Efɛɛz rãmba 6:11, 12.

7. Wãn to la nen-kɛglmã paas wʋsg sãoong Sa-kãsengã poore?

7 Sãoong sa-kãsengã poore, a Nimrood wakatã, tẽngã ra leb n pida ne neb sẽn maand taab pãnga. Nebã sõor sẽn paase, tɩ te-paalã me paasã yĩnga, nen-kɛglmã me kell n paasa wʋsg hal tɩ ta tõnd wakatã. Sɩngrẽ wã, ninsaalbã ra zabda taab ne sʋʋs la kãna, tãp la pɛɛma, la saar dãmb wed-moos sẽn tate. Rẽ poore, sẽn zems yʋʋm koabg sẽn loogã, b wa n maana bug-ra-moos la bug-ra-toaya, ne bug-raad buud toor-toore. La dũni gill pipi zabrã waa ne zab-te-paal sẽn yɩkd pɛlenga, wala makre zabr sɩlse, saar dãmba, zabr batayo rãmb sẽn lisd koomẽ la gaaz rãmb sẽn kʋʋde. Zab-kãng pʋgẽ, zab-te-paalã yãgsa neb milyõ rãmb yõyã. Rẽ yaa lingr bɩ? Ayo.

8. Wãn to la Wilgri 6:1-4 pidsda?

8 Yʋʋmd 1914, b kõo a Zezi naam t’a lebg Wẽnnaam saasẽ Rĩungã Rĩmã, tɩ ‘Zusoaba raar’ sɩnge. (Wilgri 1:10) Wilgr sebrã pʋgẽ, vẽnegr Wẽnnaam sẽn kõ pʋgẽ, b yãa a Zezi t’a yaa Rĩm n zao wed-pɛɛlg n na n tɩ zab n tõoge. Wed-rʋʋdb a taab n pʋgd-a, tɩ wed-rʋʋd fãa makd toog sẽn na n wa ãdem-biisã zutu. Wed-rʋʋd a yembr n zao wed-zẽega, la b kõ-a-la tõog t’a “yiis dũniyã laafɩ, tɩ neba kood taaba, la b kõo yẽnda sʋ-kẽenga.” (Wilgri 6:1-4) Wed-kãng ne a wed-rʋʋdã makda zabre, la sʋ-kãsengã makda masã zabã ne a zab-teed sẽn tar pãng wʋsgã sẽn kʋʋd neb wʋsg t’a buud zɩ n zĩndã. Nikleɛɛr zab-teedã sẽn yaa zab-teed sẽn tõe n kʋ neb tus ka tɛkã, la misill dãmb b sẽn tõe n lob tɩ zãag n tɩ kʋ neb sẽn zãr kɩlometa wʋsg zĩigẽ wã, n paas bãas b sẽn tũnugd ne wa zab-teed n kʋʋd neb ka tɛkã, bee zab-te-kãens sʋk rũndã-rũndã.

Tõnd kelgda a Zeova keoogrã

9. D sã n mak dũni kãngã ne dũni ning sẽn deng sãoong Sa-kãsengã, d tõe n yeelame tɩ bõe?

9 A Nowe wakatã, a Zeova sãama ãdem-biisã, nin-wẽnsã sẽn da paam Nefilim dãmbã teelg sẽn wa ne nen-kɛglem sẽn loog nugã yĩnga. Yaa wãn to rũndã-rũndã? Rat n yeelame tɩ tẽngã nen-kɛglem pa ta rẽ wẽndã bɩ? Ayo. Sẽn paase, wala sẽn yɩ to-to a Nowe wakatã, rũndã-rũndã me, nebã baoodame bal n na n vɩɩmd wa raasenkam, n zãgsd n pa kelgd keoogr nins b sẽn taasdã ye. (Luk 17:26, 27) Woto yĩnga, bʋʋm beeme tɩ d na n sãmb a Zeova sã n na n le sãama ãdem-biisã bɩ? Ayo.

10. a) Keoog-bʋg la b kõt n yɩlemd wʋsg Biiblã bãngr-gomd pʋgẽ? b) Manesem bʋg bal n yaa yam tʋʋmd rũndã-rũndã?

10 Yʋʋm kobs sẽn deng sãoong sa-kãsengã, a Enok pĩnd n togsa bãngr-gomd n wilg tɩ sãang n segd n wa tõnd wakatã. (Ziid 14, 15) A Zezi me goma ‘to-kãsengã’ waoong yelle. (Matɩe 24:21) Wẽnnaam no-rɛɛsdb a taab me goma wakat kãnga yelle. (Ezekɩɛll 38:18-23; Daniɛll 12:1; Zoɛll 3:4, 5) La Wilgr sebrã pʋgẽ, d karemda goam sẽn bilgd baasg sãoong kãngã vẽenega. (Wilgri 19:11-21) Tõnd ned kam fãa rɩkda a Nowe togs-n-taar n yaa tɩrlem koe-moondba. Tõnd kelgda a Zeova keoogrã la d sõngd d taabã ne nonglem tɩ b maand boto. Woto yĩnga, d tũuda Wẽnnaam wa a Nowe. Yaa tɩlae ne ned ning fãa sẽn dat vɩɩmã t’a tũ Wẽnnaam. Wãn to la d tõe n maan boto, baa ne weoogr nins tõnd sẽn segd daar fãa wã? D segd n bɩɩsa tẽeb wʋsg ne Wẽnnaam daabã sẽn pidsd bilf-bilfã.—Hebre dãmba 11:6.

Ket-y n tũud-y Wẽnnaam gudgr wakate

11. Wãn to la tõnd rɩkd pipi kiris-nebã togs-n-taare?

11 Pipi kiris-nebã zãmaanẽ, b ra gomda kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã yell n yetẽ tɩ b yaa “So-paalga” tũudba. (Tʋʋma 9:2, Sebr Sõngo) B vɩɩmã fãa ra tika tẽeb ning b sẽn da tar ne a Zeova la a Zezi Kiristã zugu. B tũu b Zusoabã sore. Rũndã-rũndã, kiris-neb sẽn yaa sakdbã me maanda woto.

12. A Zezi sẽn dɩlg kʋʋng ne yel-solemdã poore, bõe n maane?

12 Bũmb sẽn maan a Zezi koe-moonegã wakat n kɩtd tɩ d bãng tẽebã yõodo. Vugri, a Zezi rɩlga sẽn zems rap 5000 ne yel-solemde, tɩ ling nin-buiidã la kõ-b sũ-noog wʋsgo. La ges-y bũmb ning sẽn maan dẽ poorã. D karemda woto: “Neb kãens sẽn yã a Zezi sẽn maan bõn-bãna b yeelame: ‘Sɩda, bãmb yaa Wẽnnaam no-rɛɛs ninga sẽn tog n wa dũniyã zugã.’ La a Zezi sẽn mik tɩ bãmb na n wa modga [yẽ t’a] yɩ rĩma [a] leb n kẽnga tãng zug [a] yembr bala.” (Zã 6:10-15) Yʋʋn-kãnga, a kẽnga zĩ-zẽnga. Yaa wa a Zezi sẽn zãgs naamã, sãama neb wʋsg sũyã. A wilgame t’a ra tara yam tɩ sek a na yɩ rĩma, sẽn paase a tara pãng n tõe n pids nebã bõn-datem. La a Zeova sẽn yãk wakat ning t’a na n yɩ Rĩmã ra nan pa ta ye. Sẽn paase, a Zezi Rĩungã ra na n yɩɩ saasẽ Rĩungu, pa tẽng zug rĩung ye.

13, 14. Tags-bʋg la neb wʋsg ra tara, la wãn to la b tẽebã paam makre?

13 Baasg zãnga, kʋʋngã kell n bʋʋga a Zezi, la a Zã wilgame tɩ b tɩ yã-a-la “mogra rʋʋnde.” Bõe yĩng tɩ b kell n pʋg-a, baa ne a sẽn zãgs t’a kõn yɩ b rĩmã? Neb wʋsg wilgame tɩ b ra tagsda wa ninsaalb sẽn ka tẽebo, n gom rɩɩbã a Zeova sẽn kõ we-koɛɛngã pʋgẽ a Moiiz wakatã yelle. Sã n yaa ne bãmba, a Zezi ra segd n ket n kõta bãmb rɩɩbo. A Zezi sẽn bãng tɩ b ra pa pʋgd-a ne yam-sõngã yĩnga, a sɩngame n zãms-b tẽebã yɛlã, sẽn na yɩl n sõng-b tɩ b rems b tagsgã. (Zã 6:17, 24, 25, 30, 31, 35-40) Rẽ kɩtame tɩ kẽer yẽgem ne-a, sẽn yɩɩd fãa a sẽn wa n dɩk mak-kãngã wã: “Mam yeta yãmb sɩd-sɩda tɩ yãmb sã n ka wãb Ninsaal Biiga nemdo, la y ka yũ a zɩɩm, yãmb ka tar vɩɩm ye. Ned ninga sẽn wãbd mam nemd la a yũud mam zɩɩm tara vɩɩm sẽn ka sɛta. La mam na n vʋʋga yẽnda yaoolem daare.”—Zã 6:53, 54.

14 Naoor wʋsgo, a Zezi sẽn da rɩkd makr ninsã ra kɩtdame tɩ nebã wilg b sã n sɩd ra rat n tũu Wẽnnaam bɩ b pa rate. Mak-kãngã me kɩtame tɩ nebã tall manesem sẽn yaa vẽenega, tɩ puk sẽn be b sũyẽ wã. D karemda woto: “Bãmb karen-biis wʋsg sẽn wʋm bãmb goama b yeelame: ‘Gom-kãngã yaa toogo. Ãnd n tõe n deeg yõwã?’” A Zezi wilgame tɩ b ra segd n bao n bãnga a goamã võor ne tẽeb nini. A yeelame: “Yaa sɩɩg n kõt vɩɩm. Yĩnga ka yõod ye. Goam nins mam sẽn togs yãmba yaa sɩɩga la vɩɩm.” Ne rẽ fãa, neb wʋsg pa kelg ye, tɩ Biiblã paase: “Sẽn sɩng wakat kãnga, bãmb karen-biisa wʋsg leba poorẽ n ka le tũ bãmb ye.”—Zã 6:60, 63, 66.

15. A Zezi karen-biis kẽer talla tags-sõng bʋgo?

15 Baasg zãnga, pa a Zezi karen-biisã fãa n maan woto ye. Yaa sɩd t’a Zezi karen-bi-sakdbã pa wʋm a goamã võor zãng ye. La ne rẽ fãa, b kell n kɩsa sɩd zãng ne-a. A Pɩɛɛr sẽn da be bãmb sʋkã wilga neb nins fãa sẽn kell n pa ne a Zezi wã tagsg n yeel woto: “Zusoaba, tõnd na n basa yãmb n kẽng ãnda nengẽ? Yãmb tara vɩɩm sẽn ka sɛt goama.” (Zã 6:68) Ad sɩd yɩɩ tags-sõngo, la mak-sõng menga!

16. Wãn to la d tõe n paam makre, la tags-sõng bʋg la d segd n bao?

16 Rũndã-rũndã, tõnd me tõe n paama makr wala a Zezi pipi karen-bi-kãensã. Tõnd sũy tõe n wa sãamame, a Zeova kãabsã sẽn pa paam pidsg tao-tao wa tõnd mengã sẽn da tʋll to-to wã yĩnga. D tõe n tagsame tɩ b sen wilg verse rãmbã võor to-to tõnd sɛb nins b sẽn tik Biiblã zug n gʋlsã pʋgẽ wã võor-wʋmb yaa toogo. Kiris-nin-taag yel-manesem tõe n sãama d sũuri. Zemsame tɩ d bas n le pa tũud Wẽnnaam bʋʋm kãensã bɩ a taab sẽn wõnd woto yĩng bɩ? Yaa vẽeneg tɩ yaa ayo. A Zezi karen-biis nins sẽn bas-a wã wilgame tɩ b ra tagsda wa ninsaalb sẽn ka tẽebo. D segd n laka d mens ne manesem kãngã buudu.

“Tõnd ka neb nins sẽn na n targ n sãama ye”

17. Wãn to la d tõe n paam sõngr n ket n kẽnd ne Wẽnnaam?

17 Tʋm-tʋmd a Poll gʋlsame: “Gʋlsg Sõamyã zãng yaa Wẽnnaam n kõ tõndo.” (2 Tɩmote 3:16) Biiblã fãa pʋgẽ, a Zeova yeta tõnd woto vẽenega: “Ad sore, bɩ y kẽne.” (Ezai 30:21) Wẽnnaam Gomdã sakr sõngda tõnd tɩ d kell n ‘gũus ne d kẽndã neere.’ (Efɛɛz rãmba 5:15) D sã n zãmsd Biiblã la d bʋgsd bũmb ning d sẽn zãmsdã zugu, na n sõnga tõnd tɩ d ket n ‘kẽnd sɩdã pʋgẽ.’ (3 Zã 3) Sɩd-sɩda, wa a Zezi sẽn yeelã, “yaa sɩɩg n kõt vɩɩm. Yĩngã ka yõod ye.” Yaa tẽebã sor-wilgr sẽn tũud ne a Zeova Gomdã, a vʋʋsem sõngã la a siglgã bal n tõe n wilg tõnd sor sõma.

18. a) Bõe la kẽer maand tɩ yaa yalemdo? b) Tẽeb bʋg buud la tõnd baooda?

18 Rũndã-rũndã, neb nins sũy sẽn sãam wʋsgo, b sẽn tagsd wa ninsaalb sẽn ka tẽebã yĩnga, bɩ yɛl kẽer b sẽn da gẽegd sẽn pa pidsã yĩng nong n maooda wʋsg n dat n paam bũmb nins dũni kãngã sẽn tõe n kõ wã. B yĩmdame tɩ d vɩɩ yãgdem wakate, n le pa neẽ tɩ yaa tɩlae tɩ d ‘ket n gũusdẽ,’ tɩ b yãkd ratem-yembr bõn-datɩ n yaool n pa lʋɩɩsd Rĩungã taoor ye. (Matɩe 24:42) Manesem kãngã yaa yalemd wʋsgo. Ges-y tʋm-tʋmd a Poll sẽn yeelã: “Tõnd ka neb nins sẽn na n targ n sãama ye, tõnd yaa neb nins sẽn tẽed n paamd sɩɩg fãagrã.” (Hebre dãmba 10:39) Wala a Enok la a Nowe, tõnd me vɩɩ gudgr wakate, la wala bãmba, d tara zu-noog n kẽnd ne Wẽnnaam. D sẽn maand woto wã, d gẽegda ne bas-m-yam tɩ d na n yãa a Zeova kãabsã pidsgu, nin-wẽnsã sãoongo, la dũni paalg sẽn yaa tɩrg luglgu. Ad sɩd yaa saagr sẽn be rasãnde!

19. Wãn to la a Miise bilgd Wẽnnaam balemdb hakɩkã yel-manesem?

19 No-rɛɛs a Miise paama vʋʋsem sõng vẽnegr n yeel tɩ dũniyã tẽns ra na n kẽna “tẽng fãa a wẽnnaam yʋʋr yĩnga.” Rẽ poore, a goma yẽ ne Wẽnnaam balemdb hakɩkã yell n yeele: “La tõndo, tõnd na n kẽna a Zeova tõnd Wẽnnaamã yʋʋr yĩnga wakat sẽn pa yãk tɛka, n-yẽe wakat fãa.” (Miise 4:5NW) Yãmb sã n dɩka sard wa a Miise, bɩ y kell n pẽneg a Zeova, baa wakatã sẽn gudg to-to fãa. (Zak 4:8) Bɩ tõnd ned kam fãa tʋlg ne a sũur fãa n kẽn ne tõnd Wẽnnaam a Zeova masã la wakat sẽn pa yãk tɛka, n-yẽe, wakat fãa yĩnga.

Wãn to la y na n leoke?

• Wõneg bʋg n be a Nowe wakatã la tõnd wakatã sʋka?

• Manesem bʋg la a Nowe la a zakã rãmb tall-yã, la wãn to la d tõe n tall b tẽebã buudu?

• Tags-kɛgr bʋg la a Zezi karen-biis kẽer tall-yã?

• Bõe la kiris-neb hakɩkã rɩk sard n na n maane?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto rãmba, seb-neng 30]

Wala sẽn yɩ to-to a Nowe wakatã, rũndã-rũndã me, daar fãa tʋʋmã dɩkda nebã sẽkã

[Foto, seb-neng 31]

Tõnd sẽn yaa Wẽnnaam Rĩungã moondbã, ‘d ka neb nins sẽn tardã’ ye