A Zeova yaa tõnd pe-kɩɩma
A Zeova yaa tõnd pe-kɩɩma
“Zusoaba yaa mam pe-kɩɩma, mam kõn kong bũmb ye.”—YƖƖL SÕAMYÃ 23:1.
1-3. Bõe yĩng t’a Davɩɩd sẽn mak a Zeova ne pe-kɩɩma pa lingri?
B SÃ N yeel yãmb tɩ y bilg a Zeova sẽn get a nin-buiidã to-to wã, bõe la y na n yeele? Mak-bʋg la y tõe n dɩk n wilg a Zeova sẽn get a sõgen dãmb nins sẽn sakd-a wakat fãa wã yell ne nonglmã? Sẽn yɩɩd yʋʋm 3000 sẽn looge, rĩm a Davɩɩd gʋlsa yɩɩll n bilg a Zeova ne goam sẽn be rasãnde, n dɩk makr ne tʋʋmd a sẽn da tʋm a sẽn da wa n yaa bi-bɩɩgã.
2 A Davɩɩd yɩɩ pe-kɩɩm a bi-bɩɩlem wakate, rẽnd a ra mii piis gũubu. A ra mii sõma tɩ b sã n bas piis n pa gũ-ba, b tõe n menema nana-nana, tɩ wagda wall we-rũms yõg-ba. (1 Sãmwɛll 17:34-36) B sã n pa tar pe-kɩɩm sõngo, b tõeeme n pa yã yamd zĩig n paam n wõb ye. A Davɩɩd sẽn wa n kʋʋlã, sãmbg sẽn ka be, a ra tẽra wakat wʋsg nins a sẽn da rɩk n wilgd a piisã sore, n kogend-b la a wõmend-bã.
3 Rẽnd pa lingr la a Davɩɩd sẽn tẽeg pe-kɩɩm tʋʋmdã yelle, a sẽn wa n paam vʋʋsem sõngã vẽnegr n na n bilg a Zeova sẽn get a nin-buiidã yell to-to wã ye. Yɩɩl Sõamyã 23 soabã a Davɩɩd sẽn gʋlsã sɩngda ne gom-kãngã: “Zusoaba yaa mam pe-kɩɩma, mam kõn kong bũmb ye.” D ges bũmb ning sẽn kɩt tɩ gom-kãngã zemsã. Ne Yɩɩl Sõamyã 23 soabã sõngre, d na n yãa a Zeova sẽn get a balemdbã yell wala pe-kɩɩm sẽn get a piis yell to-to wã.—1 Pɩɛɛr 2:25.
Makr sẽn zemse
4, 5. Wãn to la Biiblã bilgd piis zʋgdo?
4 B boonda a Zeova ne waoogr yʋy wʋsg Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ, la bãmb sʋkã, “Pekɩɩma” n pukd a bʋgsmã n yɩɩda. (Yɩɩl Sõamyã 80:2) Sẽn na yɩl tɩ d bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ zems tɩ b boond a Zeova tɩ Pekɩɩmã, yaa sõma tɩ d bãng yɛl a yiibu: Pipi, piis halhaale, la yiibu, pe-kɩɩm sõng sẽn segd n tʋm tʋʋm ninsã la a zʋgo.
5 Naoor wʋsgo, Biiblã gomda piis zʋg yelle, n yetẽ tɩ b pẽnegda b pe-kɩɩmã sẽn nong-bã nana-nana, (2 Sãmwɛll 12:3) tɩ b pa tar b toorẽ yelle, (Ezai 53:7) la tɩ b rata koglgo. (Miise 5:7) Gʋlsd a yembr sẽn gʋʋl piis yʋʋm wʋsg pʋgẽ yeela woto: “Piisã pa ‘tõe n ges b mens yell’ wa neb kẽer sẽn tagsdã ye. Yaa tɩlae tɩ ned ges b yell neer n yɩɩd rũms a taabã fãa.” Sẽn na yɩl n ket n vɩya, piisã sẽn pa tõe n kogl b mensã rata pe-kɩɩm sẽn get b yell neere.—Ezekɩɛll 34:5.
6. Wãn to la sebr a ye sẽn wilgd Biiblã gom-biis võor bilgd pĩnd wẽndẽ pe-kɩɩm sẽn da maand bũmb ning daarã pʋgẽ?
6 Pĩnd wẽndẽ wã, bõe la pe-kɩɩm da maand daarã pʋgẽ? Sebr a ye sẽn wilgd Biiblã gom-biis võor yeta woto: “Yibeoogo, a yiisda rũmsã yãgrẽ wã, n lʋɩ taoor n kẽng wõmenegã zĩigẽ. Beenẽ, a geta b yell daarã tõre, n gũusdẽ tɩ pesg baa a yembr ra menem ye. La a yembr sã n lak a meng n zãag ne a taabã t’a pa bãnge, a baood-a-la neer hal n wa yã-a n tall-a n wa . . . Zĩ-sobdo, a tallda piisã n wa yãgrẽ wã, tɩ b sã n wa kẽedẽ bɩ a sõt-ba, sẽn na yɩl n gese b fãa sã n beeme . . . Naoor wʋsgo, a segd n gũu rũmsã yʋngo, tɩ we-rũms ra wa yõg-ba, bɩ tɩ wagda ra wa zu-b ye.” *
7. Bõe yĩng tɩ wakat ninga, pe-kɩɩm da segd n tall sũ-mar la bʋgsem wʋsgo?
7 Wakat ninga, pe-kɩɩmã segd n talla sũ-mar la bʋgsem wʋsg ne piisã, sẽn yɩɩd fãa pe-yãans nins sẽn tar pʋsã la pe-biyã. (Sɩngre 33:13) Sebr a yembr sẽn gomd Biiblã yell yeelame tɩ: “Rũmsã nong n dogda weoogẽ, hal tãensã sigdsẽ. Pe-kɩɩmã gũuda pe-yãangã sẽn dog paalmã n dɩk pe-bilã n kẽng yãgrẽ wã. Rasem a wãnã pʋgẽ, a zãada pe-bilã a nusẽ bɩ n kolemd-a ne a fuugã n pẽgne, hal t’a wa tõe n kẽne.” (Ezai 40:10, 11) Vẽenega, pe-kɩɩm sõng ra segd n talla pãng la bʋgsem.
8. A Davɩɩd sõdgda bʋʋm bʋs sẽn kɩt t’a tar bas-m-yam ne a Zeova?
8 ‘A Zeova yaa mam pe-kɩɩmã’ sɩd yaa bilgr sẽn zems ne tõnd saasẽ Ba wã. D sã n wa vaeesd Yɩɩl Sõamyã 23 soabã, d na n bãnga Wẽnnaam sẽn get tõnd yell to-to wa pe-kɩɩm sẽn tar pãng la bʋgsem. Pipi verse wã pʋgẽ, a Davɩɩd wilgdame t’a tara bas-m-yam ne Wẽnnaam t’a na n kõo bũmb nins sẽn yaa tɩlae ne a piisã tɩ ‘bũmb ra kong-b ye.’ Verse rãmb nins sẽn pʋgdã pʋsẽ, a Davɩɩd sõdgda bʋʋm a tãab sẽn kɩt t’a tar bas-m-yamã: A Zeova wilgda a piisã sore, n kogend-b la a rɩlgd-ba. D vaees-b ball-balle.
A wilgda maam sore
9. Zĩ-bʋg sẽn be yamleoog la a Davɩɩd bilgda, la wãn to la piis tõe n paam bãan zĩig woto buudu?
9 Pipi, a Zeova wilgda a nin-buiidã sore. A Davɩɩd gʋlsame: “Bãmb gãnegda maam yam-maas zĩigẽ. Bãmb tallda maam n tat ko-bundim zĩigẽ. Bãmb leb n manegda mam vɩɩm. Bãmb kɩtdame tɩ mam tũ tɩrlem sor bãmb yʋʋra yĩnga.” (Yɩɩl Sõamyã 23:2, 3) Ka wã, a Davɩɩd gomda rũms sẽn gãe ne bãan la tɩgr pʋgẽ yelle, tɩ bilgd sũ-noog la bãane. Hebre gom-biig ning b sẽn lebg tɩ ‘yam-maas zĩigã’ tõe n dat n yeelame tɩ “zĩig sẽn be yamleoogo.” Piis pa tõe n yã wõmeneg zĩig sẽn yaa sõma b toor n gãand bãan ye. Yaa b pe-kɩɩmã n segd n wilg-b sor tɩ b yã zĩ-kãngã.
10. Wãn to la Wẽnnaam wilgd t’a tara bas-yard ne tõndo?
10 Wãn to la a Zeova wilgd tõnd sor rũndã-rũndã? Yaa ne a sẽn kõt-d mak-sõngã. A Gomdã sagenda tõnd tɩ d “yɩ Wẽnnaam togs-n-taase.” (Efɛɛz rãmba 5:1) Verse ning sẽn deng gom-kãngã la verse ning sẽn pʋgdã gomda nimbãan-zoeere, sugr la nonglem yelle. (Efɛɛz rãmba 4:32; 5:2) Sɩd-sɩda, a Zeova kõta mak-sõng ning sẽn ka to zʋg-sõma kãensã pukr wɛɛngẽ. Rẽ yĩnga a sẽn yeel tõnd tɩ d rɩk a togs-n-taarã yɩɩda tõnd pãng bɩ? Ayo. Wẽnnaam gom-kãensã sɩd wilgdame t’a tara bas-yard ne tõndo. Wãn to? Wẽnnaam naana tõnd a meng wõnego, sẽn dat n yeel t’a naana tõnd tɩ d tõe n tall zʋg-sõma, la d tõe n nong tẽebã yɛla. (Sɩngre 1:26) Woto, a Zeova miime tɩ baa ne tõnd sẽn yaa pãn-komsem dãmbã, d tõe n talla zʋg-sõma nins yẽ meng sẽn pukd neerã. Tags-y n ges-y: Tõnd Wẽnnaamã sẽn tar nonglmã kɩsa sɩd tɩ tõnd tõe n yɩɩ wa yẽ. D sã n tũ a mak-sõngã, a na n wilga tõnd sor tɩ d kẽng “zĩig sẽn be yamleoog pʋgẽ,” sẽn dat n yeel tɩ dũni kãngã sẽn pid ne nen-kɛglem tʋʋmã pʋgẽ, d na n ‘zĩnda ne laafɩ,’ n paam bãane, d sẽn mi tɩ d tata Wẽnnaam yamã yĩnga.—Yɩɩl Sõamyã 4:9; 29:11.
11. A Zeova sẽn wilgd a piisã sorã, bõe me la a geta, la wãn to la rẽ pukd a sẽn baood tɩ tõnd maan bũmb ninsã pʋgẽ?
11 A Zeova wilgda tõnd sor ne sũ-bʋgsem la sũ-mare. Pe-kɩɩm mii a piisã pãn-tõog tɛka, t’a kokd-b tɩ b kẽnda, ‘wa sẽn zems rũmsã pãnga.’ (Sɩngre 33:14) A Zeova me wilgda a piisã sor tɩ ‘zems ne b pãnga.’ A mii tõnd sẽn tõe n maan bũmb ninsã, la d yɛlã sẽn yaa to-to wã. A kɩtdame tɩ d kẽndã tʋʋlem zemse, la a zɩ n bao tɩ d maan sẽn yɩɩd d pãng ye. A sẽn sɩd baood tɩ d maan yaa d sak-a ne d sũur fãa. (Kolos rãmba 3:23) Yaa wãn to masã, yãmb sã n kʋʋl n pa tõe n tʋm tɩ ta pĩndã? Bɩ bã-kɛgeng sã n kɩt tɩ y pa tõe n tʋm wʋsgo? B sẽn baood tɩ tõnd tʋm ne d sũur fãa wã sɩd kengda d raood wʋsgo, bala nebã pa taab ye. Tʋm ne f sũur fãa rat n yeelame tɩ f rɩk f pãngã fãa n tʋm wa f sẽn tõe tɛk Wẽnnaam tʋʋmdã pʋgẽ. Baa ne pãn-komsem nins sẽn tõe n boog tõnd kẽndã tʋʋlmã, a Zeova nanda tõnd sẽn balemd-a ne d sũur fãa wã wʋsgo.—Mark 12:29, 30.
12. Mak-bʋg sẽn yit a Moiiz Tõogã pʋgẽ n wilgd t’a Zeova wilgda a piisã sor tɩ ‘zems b pãnga’?
12 Sẽn na yɩl n bãng t’a Zeova wilgda a piisã sor tɩ ‘zems ne b pãngã,’ bɩ d ges b sẽn yeel bũmb ning kongr maoongã a Moiiz Tõogã sẽn da yeel tɩ b maanã wɛɛngẽ. A Zeova ra ratame tɩ b kõ maand sẽn yaa sõma, mi-beoog yĩnga, la kũunã ra zemsda ne kõtã tarem. Tõogã yeelame: “Yẽ sã n ka tõe n da pe-bila, bɩ a tall wal a yiib walla marwal a yiib n wa.” La a sã n da pa tõe n paam marwal a yiib menga, a ra tõe n kõo ‘zom-bãanega.’ (Maankʋʋre 5:7, 11) Rẽ wilgdame tɩ Wẽnnaam pa baood tɩ kõtã kõ tɩ yɩɩg a sẽn tar ye. Sẽn mik tɩ Wẽnnaam pa toeemdã, d sũy segd n yɩɩ noogo, d sẽn bãng t’a zɩ n bao tɩ d maan sẽn yɩɩd d pãngã. La a sũur yaa noog ne tõnd sẽn tõe n maan tɛk n kõ-a wã. (Malaki 3:6) Ad d sẽn paam tɩ Pekɩɩm sẽn yaa wʋmd wilgd-d sorã sɩd noogda d sũyã!
‘Mam kõn zoe bõn-wẽng rabeem ye; tɩ bõe, fo bee ne maam’
13. Yɩɩl Sõamyã 23:4 pʋgẽ, wãn to la a Davɩɩd goamã wilgd t’a ra tara zood ne Wẽnnaam, la bõe yĩng tɩ rẽ pa lingri?
13 A Davɩɩd wilga bʋʋm a yiib-n-soab sẽn kɩt t’a tar bas-yardã: A Zeova kogenda a piisã. A Davɩɩd yeelame: “Baa mam sã n kẽnd tãng long sẽn yaa lik pʋgẽ, mam kõn zoe bõn-wẽng rabeem ye; tɩ bõe, yãmb bee ne maam. Yãmb dasaar belsda maam.” (Yɩɩl Sõamyã 23:4) A Davɩɩd gomda ne a Zeova masã wala a zoa n yetẽ tɩ ‘yãmb’ la pa ‘bãmb’ ye. Hebre goamã pʋgẽ, f sã n yetẽ tɩ yãmba, wilgdame tɩ zood n be y sʋka. Rẽ pa lingri, bala a Davɩɩd ra gomda Wẽnnaam sẽn sõng-a to-to t’a yals kãn-kãe toogã pʋgẽ wã yelle. A Davɩɩd ra kẽe tãens lond sẽn yaa lik pʋsẽ, sasa nins a vɩɩmã sẽn da wa n be yell pʋgẽ wã. La a pa bas tɩ rabeemã tõog-a ye, bala a ra miime tɩ Wẽnnaam bee ne-a, la t’a tõe tũnuga ne a “gʋlgã” la a “dasaarã” n kogl-a. A Davɩɩd sẽn da mi t’a ra na n paama koglgã, kenga a pɛlga, la sãmbg sẽn ka be, rẽ pẽneg-a-la ne a Zeova n paase. *
14. Bas-m-yam bʋg la Biiblã kõt tõnd a Zeova koglgã wɛɛngẽ, la bõe la rẽ pa rat n yeele?
14 Wãn to la a Zeova kogend a piisã rũndã-rũndã? Biiblã kõta tõnd bas-m-yam n yetẽ tɩ kɩɩsdbã baa a yembre, sẽn dat n yeel tɩ zĩn bɩ ninsaala, pa na n tol n tõog n menems a piisã tẽng zug ye. A Zeova pa na n tol n bas tɩ woto maan ye. (Ezai 54:17; 2 Pɩɛɛr 2:9) La rẽ pa rat n yeel tɩ tõnd Pekɩɩmã na n zãaga yel-beed buud fãa ne-d ye. Tood nins sẽn paamd ãdem-biis a taabã paamda tõnd me, la sẽn paase, d segda kɩɩsg ning kiris-neb hakɩkã fãa sẽn segdã. (2 Tɩmote 3:12; Zak 1:2) Tõe tɩ wakat n be tɩ yaa wala d ‘kẽnda tãng long sẽn yaa lik pʋgẽ.’ Wala makre, d yõorã tõe n wa rat n tõsgame, b sẽn namsd tõnd d tẽebã yĩng bɩ bãag yĩnga. Bɩ tõe tɩ tõnd nin-nongr n dat n ki, bɩ a maana yõor menga. Yɛl nins sẽn wõnd kãn-kãe n tɩ yɩɩdã sasa, tõnd Pekɩɩmã bee ne-do, la a na n kogl-d lame. Wãn to?
15, 16. a) Wãn to la a Zeova sõngd tõnd tɩ d maood ne zu-loeesã? b) Togs-y kibar n wilg a Zeova sẽn sõngd tõnd toog wakat to-to.
15 A Zeova pa kãabd t’a na n maana yel-solemd n kogl-d ye. * La d tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova na n sõnga tõnd tɩ d mao ne zu-loees nins fãa d sẽn na n segã. A tõe n kõo tõnd yam tɩ d mao ne “makr toɛy-toɛya.” (Zak 1:2-5) Pe-kɩɩm tũnugda ne a rasaarã n digd we-rũms nins sẽn dat n yõg piisã, la sẽn na yɩl n lɛgl a piisã so-tɩrgã zug me. A Zeova tõe n tũnuga ne d tẽed-n-taag n wilg-d sor n kɩt tɩ d tũ saglg sẽn tik Biiblã zug sẽn tõe n sõng tõnd wʋsg d yellã pʋgẽ. Sẽn paase, a Zeova tõe n kõo tõnd pãng tɩ d tall sũ-mar toogã pʋgẽ. (Filip rãmba 4:13) A tõe n tũnuga ne a vʋʋsem sõngã n kõ tõnd pãng ning sẽn yɩɩd ninsaal dẽndã. (2 Korẽnt dãmba 4:7) Wẽnnaam vʋʋsem sõngã tõe n kõo tõnd pãng tɩ d tõog makr buud fãa a Sʋɩtãan sẽn ningd tõnd taoore. (1 Korẽnt dãmba 10:13) Rẽ yĩnga d sẽn mi t’a Zeova rat n sõnga tõnd wakat fãa wã pa kengd d pɛlg sɩda?
16 Baa tãn-long ning pʋgẽ tõnd sẽn kẽ wã lik sẽn yaa to-to fãa, pa tɩlae tɩ d kẽn a pʋgẽ d yembr ye. Tõnd Pekɩɩmã bee ne-do, n sõngd tõnd ne manesem d sẽn tõe n pa bãng sõma zĩig pʋgẽ ye. D rɩk makr ne kiris-ned a ye sẽn yaa kãsem soab sẽn wa n bãng t’a tara kãnsɛɛr bãag a kalkõtẽ wã. A yeelame: “Sɩngrẽ wã, m da sokda m meng n getẽ rẽ yĩnga a Zeova sũur da pa yik ne-ma, bɩ rẽ yĩnga a ket n nong-m lame. La m da yãka yam tɩ m pa na n bas a Zeova ye. M pʋʋs-a lame n wilg m yɩɩrã. La a Zeova sõng-m lame, n tũnug ne m tẽebã pʋgẽ saam-biisã n bels-m naoor wʋsgo. Bãmb wʋsg togsa maam goam sẽn kõt vẽenem yellã zugu, n tik bãmb mens sẽn mao ne bã-kɛgems zugu. B belsg goamã tẽega maam tɩ bũmb ning sẽn da paamd maamã pa bõn-sãang ye. Bãmb kẽer sẽn sõng-m vẽeneg-vẽeneg t’a taab kãab b sõngr ne nonglem hakɩkã kɩtame tɩ m sɩd bãng t’a Zeova sũur da pa yik ne-m ye. Yaa sɩd tɩ m segd n ket n maooda ne m bãagã, la m pa mi a sẽn na n baas to-to ye. La m kɩsa sɩd t’a Zeova bee ne-ma, la t’a na n ket n sõngda maam to-kãngã pʋgẽ.”
“Yãmb segenda rɩɩb n kõt maam”
17. Wãn to la a Davɩɩd bilgd a Zeova Yɩɩl Sõamyã 23:5 pʋgẽ, la bõe yĩng tɩ b sẽn bilg pe-kɩɩm to-to be wã zemse?
17 Masã a Davɩɩd wilgda bʋʋm a tãab-n-soab sẽn kɩt t’a tar bas-yard ne a Pekɩɩmã: Yaa a Zeova sẽn dɩlgd a piisã tɩ sek wʋsgã yĩnga. A Davɩɩd gʋlsame: “Yãmb segenda rɩɩb n kõt maam m bɛɛb nifẽ. Yãmb ningda mam zug kaam. Mam wamd pidame n daagdẽ.” (Yɩɩl Sõamyã 23:5) Verse kãngã pʋgẽ, a Davɩɩd bilgda a Pekɩɩmã wala kõt sẽn kõt rɩɩb la bõn-yũudl tɩ sek wʋsgo. B sẽn bilgd tɩ pe-kɩɩmã geta a piisã yelle, la t’a yaa kõtã kell n zemsame. D sã n na n ges menga, pe-kɩɩm-sõng segd n bãnga a sẽn na n yã yam-maas wʋsg la koom wʋsg zĩiga, sẽn na yɩl t’a piisã ra “kong bũmb ye.”—Yɩɩl Sõamyã 23:1, 2.
18. Bõe n wilgd t’a Zeova yaa kõta?
18 Tõnd me Pekɩɩmã yaa kõt bɩ? Rẽ pa be sãmbg ye. Yãmb yee n tags tẽebã rɩɩb sõmblem, a waooglmã la sẽn yaa buud toor-toorã d sẽn paamdã yelle. Ne tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã maasem, a Zeova kõta tõnd sɛb la tigiss ne tigis-kãsems sẽn sõngd tõndo, tɩ rẽ fãa pidsd tõnd tẽebã ratem. (Matɩe 24:45-47) Sɩd-sɩda, tẽeb rɩɩb pa kongd-d ye. ‘Tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã’ yiisa Biibl dãmb la Biiblã zãmsg sɛb milyõ rãmba, ne buud-goam 413 masã. A Zeova kõo tẽeba rɩɩb buud toor-toor wʋsgo. A kõo Biiblã zãms-yẽgã d sẽn tõe n mak ne “bĩisim,” a leb n kõo “rɩɩb sẽn yaa taok” sẽn yaa zãmsg sẽn tar pãng wʋsgã. (Hebre dãmba 5:11-14) Rẽ kɩtame tɩ d sã n wa segd zu-loees bɩ d sã n wa segd n yãk yam yɛl kẽer taoore, naoor wʋsgo, d tõe n yãa sor-wilgr takɩ ning d sẽn datã. D sã n da pa tarẽ tẽeb rɩ-kãngã, d ra na n kẽe yɛ? Tõnd Pekɩɩmã sɩd yaa kõt sẽn ka to!—Ezai 25:6; 65:13.
‘Mam na n paa a Zeova yiri’
19, 20. a) Yɩɩl Sõamyã 23:6 pʋgẽ, bas-m-yam bʋg la a Davɩɩd wilgda, la wãn to la tõnd me tõe n tall bas-m-yam kãnga? b) Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?
19 A Davɩɩd sẽn ges a Pekɩɩmã sẽn yaa Kõtã yel-manesem poore, a yeelame: “N-ye, neerlem ne bark na n tũu maam hal tɩ ta m yõor tɛka. La mam na n paa [a Zeova] yir wakat fãa.” (Yɩɩl Sõamyã 23:6) A Davɩɩd ra gomda ne sũur sẽn pid ne mi-beoog la tẽebo. A ra tara mi-beoog ne bũmb nins a sẽn da zoe n paamã, la a ra tar tẽeb ne a sẽn da gẽegd b rãmb beoog-daarã. A Davɩɩd sẽn da yaa pe-kɩɩmã ra tara bas-m-yam t’a sã n kell n pẽneg a saasẽ Pekɩɩmã wa a bee Wẽnnaam yiri, a ra na n paamame t’a Zeova ges a yell ne nonglem wakat fãa.
20 D sɩd tara mi-beoogo, goam sẽn be yamleoog nins b sẽn gʋls Yɩɩl Sõamyã 23 soabã pʋgẽ wã yĩnga! A Davɩɩd sẽn bilg a Zeova sẽn wilgd a piisã sore, n kogend-b la a rɩlgd-b to-to wã sɩd yaa bilgr sẽn zems kɛpɩ. B bĩnga a Davɩɩd goamã sẽn pid ne nonglmã Biiblã pʋgẽ, sẽn na yɩl n kõ tõnd bas-m-yam tɩ tõnd me tõe n gesa a Zeova wa d Pekɩɩmã. N-ye, tõnd sã n kell n pẽneg a Zeova fãa, a sẽn yaa Pekɩɩm sẽn tar nonglmã, a na n gesa d yell “wakat fãa,” wakat sẽn ka saab menga. La tõnd sẽn yaa Pekɩɩm kãseng a Zeova piisã, d segd n kẽna ne-a. D na n goma rẽ sẽn baood tɩ d maan bũmb ningã yell sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ.
[Tẽngr not rãmbã]
^ sull 13 A Davɩɩd gʋlsa yɩɩl n pẽg a Zeova, a sẽn fãag-a yell pʋgẽ wã yĩnga.—Wala makre, ges-y Yɩɩl Sõamyã 18, 34, 56, 57, 59 la 63 soabã pipi verse rãmbã goamã.
^ sull 15 Ges-y sõsg ning gom-zug sẽn yaa “Wẽnnaam sã n kẽes a toog yell pʋgẽ, bõe la d tõe n gẽege?” sẽn be yʋʋmd 2003, zĩ-likr kiuug pipi daar Gũusg Gasgã pʋgẽ wã.
Y tẽrame bɩ?
• Bõe yĩng tɩ zems t’a Davɩɩd mak a Zeova ne pe-kɩɩma?
• Wãn to la a Zeova wilgd tõnd sor tɩ zemsd d pãnga?
• Wãn to la a Zeova sõngd tõnd tɩ d tall sũ-mar toogã pʋgẽ?
• Bõe n wilgd t’a Zeova yaa kõta?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto, seb-neng 24]
A Zeova wilgda a piisã sor wala pe-kɩɩmbã sẽn da maand to-to Israɛllã