Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Rɩk-y togs-n-taar ne a Zeova sũ-marã

Rɩk-y togs-n-taar ne a Zeova sũ-marã

Rɩk-y togs-n-taar ne a Zeova sũ-marã

“Zusoaba ka kaoosda tɩ pids bãmb kãabg . . . ye. La bãmb . . . maanda sũ-mare.”—2 PƖƐƐR 3:9.

1. Kũun bʋg sẽn ka mak-n-taag la a Zeova kãab ninsaalbã?

A ZEOVA kãaba tõnd bũmb ned a to sẽn pa tõe n kõ-d ye. Yaa bũmb sẽn be yamleoog wʋsg la sẽn tar yõod wʋsgo. Pa bũmb f sẽn tõe n da bɩ n tʋm n paam ye. Bũmb ning a sẽn dat n kõ tõndã yaa vɩɩm sẽn pa satã. Neb wʋsg sẽn be tõnd sʋkã na n paama vɩ-kãngã tẽng zug arzãn pʋgẽ. (Zã 3:16) Ad sɩd yaa bũmb sẽn na n tall yamleoog wʋsgo! Bũmb nins sẽn wat ne sũ-sãang wala zabã, nen-kɛglmã, naongã, bi-beerã, bãasã la kũumã meng pa na n zĩnd sasa kãng ye. Nebã na n vɩɩmda laafɩ la zems-n-taar meng-meng pʋgẽ, nonglem naam ning Wẽnnaam Rĩungã sẽn na n dɩ wã wakate. Ad d sɩd gũuda arzãn kãngã waoong ne d sũy fãa!—Ezai 9:5, 6; Wilgri 21:4, 5.

2. Bõe yĩng t’a Zeova nan pa sãam a Sʋɩtãan dũniyã?

2 A Zeova me gũudame tɩ sasa ning yẽ mengã sẽn yãk n na n kɩt tɩ tẽngã lebg Arzãnã ta. A maanda woto, bala a nonga tɩrlem la bʋʋd sẽn yaa tɩrga. (Yɩɩl Sõamyã 33:5) A sẽn get dũniyã neb sẽn maand b toog kae ne a no-tɩrsã, bɩ b pʋd n kɩɩsd no-kãensã wã, la b sẽn kɩɩsd a zu-sobendã la b namsd a sõgen dãmbã, pa bũmb sẽn noom-a ye. La yaa bʋʋm sẽn sek yĩng la a sẽn nan pa menems a Sʋɩtãan dũni wẽngã. Bʋʋm-kãens tika sogs-bɛd nins b sẽn wa ne sõma la wẽngã wɛɛngẽ wã, sẽn mat Wẽnnaam naam sẽn ka to wã. A Zeova sẽn bas sẽk sẽn na yɩl tɩ sogs-kãensa paam leoorã sasa, a leb n pukda a zʋg-sõng a ye sẽn be yamleoog wʋsgo, tɩ neb wʋsg pa tar zʋg-kãng rũndã-rũndã ye. Yaa sũ-marã.

3. a) Gɛrk la Hebre gom-biis nins b sẽn lebg tɩ “sũ-mar” Biiblã pʋgẽ wã võor yaa bõe? b) Sogs-bʋs la d na n bao n leok masa?

3 Gɛrk gom-biig n be Biiblã pʋgẽ, t’a võorã koɛɛg-koɛɛg yaa “tags-woko,” tɩ b lebgd-a naoor wʋsg tɩ “sũ-mare,” la “maag-m-menga.” Gɛrk la Hebre goamẽ wã fãa, gom-biis nins b sẽn lebg tɩ “sũ-marã” võor yaa sugri, la sũ-maasem. Wãn to la a Zeova sũ-marã nafd tõndo? Bõe la a Zeova ne a sõgen-sakdbã sũ-mar la b tõog toogã zãmsd tõndo? Bõe n kɩt tɩ d miẽ t’a Zeova sũ-marã pa sũ-mar sẽn ka koaka? Bɩ d gese.

A Zeova sũ-marã

4. Bõe la tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gʋls a Zeova sũ-marã wɛɛngẽ?

4 Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gʋlsa woto a Zeova sũ-marã wɛɛngẽ: “Mam zo-nongdse, bũmb a ye n be yãmb sẽn ka tog n yĩm ye. Yaa tɩ ne Zusoabã, daar a ye wẽnda yʋʋm tusri, la yʋʋm tusr wẽnda daar a ye. Zusoaba ka kaoosda tɩ pids bãmb kãabg wa neb kẽer sẽn tagsda ye. La bãmb sẽn ka rat tɩ ned ba a ye sãama yĩnga, bãmb maanda sũ-mar ne yãmba n dat tɩ yãmb fãa yam tek tɩ y kos sugri.” (2 Pɩɛɛr 3:8, 9) Yɛl a yiib la b togs ka sẽn tõe n sõng tõnd tɩ d wʋm a Zeova sũ-marã võore.

5. A Zeova sẽn get wakatã to-to wã kɩtame t’a tar yel-manesem bʋgo?

5 Pipi, a Zeova pa get wakatã wa tõnd sẽn get-a to-to wã ye. Ne yẽ sẽn vɩ wakat sẽn kõn sa wã, yʋʋm tusr yaa raar a yembre. Sẽkã yell pa gĩi ne yẽ ye, la a yaool n pa maas ne yell remsg me ye. A Zeova sẽn tar yam sẽn ka koakã yĩnga, a mii a sẽn na n maan yɛlã sasa ning sẽn zems n yɩɩdã takɩ tɩ naf nebã fãa, la a gũuda ne maag-m-meng tɩ sasa kãng ta. La d pa segd n kʋmb n tags t’a Zeova toor kae ne a rũndã-rũndã sõgen dãmbã namsg ye. A yaa Wẽnnaam sẽn tar ‘nimbãan-zoeere,’ la a yaa nonglem. (Luk 1:78; 1 Zã 4:8) A tõe n kɩtame tɩ wẽngã la namsgã a sẽn bas tɩ zĩnd wakat bilfã sa zãng fasɩ.—Yɩɩl Sõamyã 37:10.

6. Bõe la d pa segd n kʋmb n yeel Wẽnnaam zugu, la bõe yĩnga?

6 Yaa sɩd tɩ f sã n pa paam f sẽn datã tao-tao, f sũur sãamdame. (Yelbũna 13:12) Nebã sã n wa pa pidsd bũmb ning b sẽn pʋlmã tao-tao, neb a taabã tõe n kʋmb n yeelame tɩ b pʋd n pa rat n pids b pʋlengã ye. La pa na n yɩ yam tʋʋmd tɩ d tags woto ne Wẽnnaam ye! Tõnd sã n ges Wẽnnaam sũ-marã, n belg d meng n tẽ t’a yaa maasga, sã n wa beẽ-beẽ, d tõe n wa talla sãmbs la d koms raoodo, la sã n pa gũusi d wat n lebga kʋɩɩmb tẽebã tʋʋm pʋgẽ. Wẽnem sẽn yɩɩd rẽ menga, d tõe n basame tɩ laadbã sẽn pa tar tẽebã, a Pɩɛɛr sẽn da keoog-d tɩ d gũus ne wã belg-do. Nin-kãensã yeta woto ne paoogre: “Bãmb waoong kãabg bee yɛ? Tɩ bõe, hal tõnd yaab rãmba sẽn ki tɩ ta masã, bũmb fãa ket n yaa wa dũniyã naaneg wakate.”—2 Pɩɛɛr 3:4.

7. Wãn to la a Zeova sũ-marã wilgd t’a ratame tɩ nebã tek yam n kos sugri?

7 Zãmsg a yiib-n-soab d sẽn tõe n paam ne a Pɩɛɛr goamã yaa t’a Zeova ket n maanda sũ-mare, a sẽn tʋll tɩ nebã fãa tek yam n kos sugrã yĩngã. A Zeova na n sãama neb nins sẽn zãgsd tɩ b kõn bas b manesem wẽnsã. La nin-wẽng kũum pa noom Wẽnnaam ye. La a nongame tɩ nebã tek yam n kos sugri, n bas b manesem wẽnsã, n paam vɩɩm. (Ezekɩɛll 33:11) Yaa rẽ yĩng la a sẽn maand sũ-mare, la a kɩt tɩ b moond koe-noogã dũniyã gill zug sẽn na yɩl tɩ nebã tõog n paam vɩɩmã.

8. Wãn to la Wẽnnaam sũ-marã yɩ vẽenega, manesem ning a sẽn tall ne Israɛll buudã pʋgẽ?

8 D sã n ges Wẽnnaam sẽn tall manesem ning ne pĩnd wẽndẽ Israɛllã, d le nee a sũ-marã yɛsa. A talla sũ-mar ne-ba, b sẽn tõdg-a sẽn na maan yʋʋm kobsã sasa. A tũnuga ne a no-rɛɛsdbã n sagl-b woto n yɩlem: “Bas-y y yel-wẽna n sak mam noora ne m minundã, la y sak tõod nins fãa mam sẽn kõ y yaab rãmbã la mam sẽn kɩt tɩ m tʋm-tʋmdba ne m no-rɛɛsdba kõ yãmbã.” B talla manesem bʋgo? Zu-bʋko, nin-buiidã “ka kelg ye.”—2 Rĩm dãmba 17:13, 14.

9. Wãn to la a Zezi tall a Ba wã sũ-mar buudu?

9 Sẽn na n baase, a Zeova tʋma a Biriblã t’a moon Zʋɩf rãmbã ne yẽesem, n yeel-b tɩ b modg n lebs n zems ne Wẽnnaam. A Zezi talla a Ba wã sũ-mar buud bal kɛpɩ. A sẽn da mi vẽeneg tɩ ra pa na n kaoos la b kʋ-a wã yĩnga, a yeela woto ne sũ-sãoong wʋsgo: “Zerizalɛm, Zerizalɛm, sẽn kʋʋd Wẽnnaam no-rɛɛsdba n lobd neb nins b sẽn tʋm fo nengẽ wã kuga! Naoor wʋsgo mam da rat n tigma fo kamba wa no-yãang sẽn põgend a kamba a pɩgsẽ, la fo ka sak ye.” (Matɩe 23:37) Gom-kãensã sẽn tar pãngã pa bʋ-kaood sẽn pa tar nimbãan-zoeer sẽn dat bal n sɩbg ned goam ye, la yaa zo-nongr sẽn tar sũ-mar ne neb goama. A Zezi wõnda a saasẽ Ba wã, bala yẽ me ra ratame tɩ nebã tek yam n kos sugr n da wa paam taal bʋ-kaoorã sasa ye. Kẽer saka keoogr ning a Zezi sẽn taasã, n paam n põs bʋ-kao-toaag ning sẽn wa Zerizalɛm zug yʋʋmd 70 wã.—Luk 21:20-22.

10. Wãn to la Wẽnnaam sũ-marã nafd tõndo?

10 Ad Wẽnnaam sũ-marã sɩd yaa kãsenga! Baa ne ãdem-biisã kɩɩsg sẽn yaa wʋsgã, a Zeova basa sẽk tɩ tõnd ned kam fãa la neb milyõ rãmb a taab paam n bãng-a, la a kõt-d saagr tɩ d na n wa paama fãagre. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gʋlsa a kiris-nin-taasã woto: “Bɩ y bãng tɩ Zusoabã sẽn maand sũ-mara yaa yãmb fãagr yĩnga.” (2 Pɩɛɛr 3:15) Tõnd pa tar mi-beoogo, a Zeova sũ-marã sẽn kɩt tɩ d tõe n wa paam fãagrã yĩng sɩda? Rẽ yĩnga d pa segd n pʋʋsd a Zeova t’a kell n tall sũ-mar ne tõnd daar ne a to fãa, d sẽn balemd-a daar fãa wã yĩng sɩda?—Matɩe 6:12.

11. Bõe la a Zeova sũ-marã võor wʋmb na n tus tõnd tɩ d maane?

11 Tõnd sã n wʋmd bũmb ning sẽn kɩt t’a Zeova tar sũ-marã võore, na n sõng-d lame tɩ d tõog n gũ fãagr ning a sẽn na n wa ne wã ne sũ-mare, n da wa tags abada t’a kaoosda ne a kãabsã pidsg ye. (Wiisgu 3:26) D sẽn ket n pʋʋsd tɩ Wẽnnaam Rĩungã wa wã, d kɩsa sɩd tɩ Wẽnnaam mii sasa ning sẽn zems n yɩɩd ne pʋʋs-kãng reegrã. Sẽn paase, kɩtame tɩ d rat n dɩk togs-n-taar ne a Zeova n tall a sũ-marã buudu, d yel-manesmã ne d saam-biisã la ne neb nins d sẽn moondã pʋgẽ. Tõnd me pa rat tɩ ned baa a yembr sãam ye, la d ratame tɩ b tek yam n kos sugri, la b paam vɩɩm sẽn pa satã saagr wa tõndo.—1 Tɩmote 2:3, 4.

No-rɛɛsdbã sũ-mare

12, 13. Wa sẽn zems ne Zak 5:10, wãn to la no-rɛɛs a Ezai tõog n tall sũ-mare?

12 D sã n tags a Zeova sũ-marã yelle, sõngd-d lame tɩ d tall naneb wʋsg ne zʋg-kãngã la d mao n tall-a me. Pa nana ne ninsaalbã sẽn pa zems zãngã tɩ b bao sũ-mar ye, la tõeeme. Wẽnnaam pĩnd wẽndẽ sõgen dãmbã vɩɩm zãmsda tõnd bũmb wʋsgo. Karen-biig a Zak gʋlsame: “M ba-biisi, ne namsg la sũ-mar yelle, bɩ y mams Wẽnnaam no-rɛɛsdba sẽn da gom ne Zusoaba yʋʋrã.” (Zak 5:10) D sẽn mi tɩ neb a taab n mao ne zu-loees nins tõnd sẽn segdã buud n tõogã kengda d pɛlga.

13 Wala makre, no-rɛɛs a Ezai ra rata sũ-mar a tʋʋmdã pʋgẽ. A Zeova wilga rẽ n yeel woto: “Bɩ f kẽng n tɩ yeel nin-kãens yaa: Bɩ y kelg n kaoos n da wʋm ye. La bɩ y ges n kaoos n da yã ye. ‘Maan neb kãens sũyã tɩ yɩ kɛgemse la f kɩt tɩ b yẽd b tʋba la b mum b nini tɩ b ra yã ne b nina ye, la b ra wʋm ne b tʋba ye, la tɩ b kõn tol n bãng ne b sũyã la b yam kõn tek tɩ b paam fãagr me ye.’” (Ezai 6:9, 10) Baa ne nin-buiidã sẽn da pa kelgdã, a Ezai moona a Zeova koeesã sẽn da yaa keoogrã ne sũ-mar sẽn na ta yʋʋm 46. Woto me, sũ-marã na n sõnga tõnd tɩ d tõog toog d koe-noogã moonegẽ, baa neb wʋsg sã n pa sakd n kelgdẽ.

14, 15. Bõe n sõng a Zeremi t’a mao ne toodã la raood komsgã?

14 Yaa vẽeneg tɩ no-rɛɛsdbã sẽn wa n pidsd b tʋʋmdã, b ra pa segd n mao ne nebã yam-kaalg bal ye, nebã ra namsd-b lame me. B balga a Zeremi, b kẽes-a-la bãens roogẽ, la b lob-a bulg sẽn tar bɛgd pʋgẽ me. (Zeremi 20:2; 37:15; 38:6) Yɩɩ neb a sẽn da tʋll n sõng la sẽn nams-a woto wã. Ne rẽ fãa, a Zeremi pa tall sũ-kẽka, bɩ n bao n na n dok a sũur ye. A talla sũ-mar yʋʋm wʋsg pʋgẽ.

15 Nebã sẽn nams a Zeremi la b yaal-a wã pa kɩt t’a sĩnd n bas mooneg ye. La rũndã-rũndã, bõn-kãens me pa segd n kɩt tɩ tõnd me sĩnd n bas mooneg ye. Sɩda, tõe tɩ wakat-wakat bɩ d mi n koms raoodo. A Zeremi me ra mi n komsa raood wakat ninga. A gʋlsame: “Mam paama paoogr ne yaalg wakat fãa yãmb goama yĩnga.” A paasame: “Mam ka na n le togs Zusoaba yelle walla m gom bãmb yʋʋr” yĩng ye. La bõe la a Zeremi maan-yã? A basa mooneg bɩ? A meng paasa woto: “[Wẽnnaam goama] lebgda wa bugum m sũura pʋgẽ, a bee m kõab pʋsẽ. M maoodame n dat n sĩndi, la m ka tõe ye.” (Zeremi 20:8, 9) Ges-y koee! A sã n tags nebã sẽn yaand-a wã yell wʋsgo, a sũ-noogã menemdame. La a sã n tags koɛɛgã rasãnd la a yõod yelle, a sũ-noogã yãngdame. Sẽn paase, a Zeova ra bee ne a Zeremi wala “gãndaoog sẽn tar pãnga,” sẽn kengd-a pɛlg t’a moond Wẽnnaam Gomdã ne yẽesem la raoodo.—Zeremi 20:11.

16. Wãn to la d tõe n kell n tall sũ-noog koe-noogã mooneg tʋʋmdẽ?

16 No-rɛɛs a Zeremi paama sũ-noog a tʋʋmdã pʋgẽ bɩ? N-ye! A yeela a Zeova woto: “Mam sẽn wʋm y goama, mam deegame. Saasẽ-pãng-soab a Wẽnnaam, yaa yãmb n so maam, la y goama kõo maam sũ-noog n kɩt tɩ m kɩdem.” (Zeremi 15:16) A Zeremi ra maanda sũ-noog ne a sẽn da paam zu-noog n gomd sɩd Wẽnnaamã yʋʋr yĩng la a moond a goamã. Tõnd me tõe n maana sũ-noogo. Sẽn paase, d maanda sũ-noog wa malɛgsã sẽn be saasẽ wã, bala dũniyã gill zugu, neb wʋsg n sakd Rĩungã koɛɛga, n tekd yam n kot sugri, la b rɩkd vɩɩm sẽn pa satã sore.—Luk 15:10.

“A Zoob sũ-marã”

17, 18. Wãn to la a Zoob tõog toogo, la a baasg yɩɩ wãn to?

17 Karen-biig a Zak sẽn gom pĩnd wẽndẽ no-rɛɛsdbã yell n sa poore, a gʋlsa woto: “Yãmb wʋma a Zoob sũ-mara yelle, la yãmb bãnga Zusoaba sẽn yaool n maan bũmb ninga n kõ yẽnda, tɩ bõe, Zusoaba tara sũ-bʋgsem la nimbãan-zoeer hal wʋsgo.” (Zak 5:11) Gɛrk gom-biig ning b sẽn lebg ka tɩ “sũ-marã” võor yaa toor ne gom-biig ning a Zak sẽn tũnug ne verse 10 pʋgẽ tɩ b lebg yẽ me tɩ “sũ-marã.” Mit a yembr wilga gom-bi-kãensã a yiibã võor sẽn yaa toor ne taab to-to wã. A yeelame tɩ gɛrk gom-biig ning b sẽn lebg tɩ sũ-mar verse 10 pʋgẽ wã gomda neb sẽn na n namsd-f yelle, tɩ gɛrk gom-biig ning b sẽn lebg verse 11 wã pʋgẽ me tɩ sũ-marã gomd f sẽn na n pẽdgd yel-tood pʋsẽ ne raood yelle.

18 A Zoob paama toog sẽn yaa kãsenga. A laogã fãa yɩɩ bõne, a kambã fãa kiime, tɩ bã-toaag me le yõk-a. A leb n da segd n modgame n da wa tags tɩ yaa a Zeova n da sɩbgd-a wa nebã sẽn da yete, tɩ yaool n pa sɩdã ye. A Zoob pa sĩnd n pa gom a namsgã yell ye. A wilga a sũ-sãoonga, hali meng n gom goam sẽn da rat n yeel t’a yaa tɩrg n yɩɩd Wẽnde. (Zoob 35:2) La a zɩ n kong tẽebo, a zɩ n bas a wẽn-sakrã me ye. A pa tʋʋs Wẽnnaam wa a Sʋɩtãan sẽn da yeel t’a na n maaname wã ye. (Zoob 1:11, 21) Baasa wãn to? A Zeova “kõo a Zoob sũ-noog a yaoolem yʋʋma pʋgẽ n yɩɩd a sẽn da tar pĩndã.” (Zoob 42:12) A Zeova sãooga a Zoob bãagã, n kɩt t’a paam arzɛk tɩ ta a sẽn da tarã naoor a yiibu, la a ning-a bark wʋsgo, t’a paam sũ-noog ne a zakã rãmba. A Zoob sẽn maan sũ-mar toog wakat ne kɩs-sɩdã sõng-a lame me t’a bãng a Zeova sõma n paase.

19. Bõe la a Zoob sẽn tõog toog ne sũ-marã zãmsd tõndo?

19 Bõe la a Zoob sẽn tõog toog ne sũ-mar woto wã zãmsd tõndo? Wala a Zoobe, bãag bɩ bũmb a to tõe n namsd-d lame. Makr ning pʋgẽ, tõe tɩ d pa mi bũmb ning sẽn kɩt t’a Zeova bas tɩ tõnd namsdẽ wã võor fasɩ ye. La d tõe n kɩsa sɩd ne woto: D sã n kell n yɩ kɩs-sɩd soaba, d na n paama barka. Sãmbg sẽn ka be, a Zeova na n keoa neb nins sẽn sɩd baood-a wã. (Hebre dãmba 11:6) A Zezi yeelame: “Ned ninga sẽn na n tall a tẽeb hal tɩ wakat ta, a na n paama fãagre.”—Matɩe 10:22; 24:13.

A Zeova “daarã na n waame”

20. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Zeova daarã na n waame?

20 Baa ne a Zeova sẽn tar sũ-marã, a leb n yaa tɩrga, la a pa na n bas wẽngã tɩ zĩnd wakat sẽn pa sat yĩng ye. A sũ-marã tara tɛka. A Pɩɛɛr gʋlsame: “[Wẽnnaam] ka bas pĩnd dũniyã tɩ põs ye.” Baa ne a sẽn kogl a Nowe la a zakã rãmb tɩ b põsã, a sãama rẽ wẽndẽ dũniyã neb sẽn yɩ wẽn-kɩɩsdbã sa-kãseng pʋgẽ. A Zeova leb n kaoa Sodom la Gomoor bʋʋd n sãam-ba, tɩ b lebg tompɛglem. Bʋ-kao kãens yaa “mamsg Wẽn-kɩɩsdb sẽn na n yaool n zĩnda yĩnga.” Bɩ d kɩs sɩd ne woto: ‘A Zeova daarã na n waame.’2 Pɩɛɛr 2:5, 6; 3:10.

21. Wãn to la d tõe n wilg d sũ-mar la d tõog-toogo, la gom-zu-bʋg la d na n wɛgs sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

21 Woto yĩnga, bɩ d rɩk a Zeova togs-n-taare, n sõng neb a taabã ne sũ-mar tɩ b tek yam n kos sugri, sẽn na yɩl tɩ b tõog n paam fãagre. Bɩ tõnd me rɩk togs-n-taar ne no-rɛɛsdbã, n togs koe-noogã ne sũ-mare, baa neb nins d sẽn moondã sã n pa rat n kelge. Sẽn paase, tõnd sã n tõog toog makrã pʋsẽ wa a Zoobe, bɩ d kɩs sɩd t’a Zeova na n ning-d-la bark wʋsgo, d sã n kell n sak-a. D tara bʋʋm wʋsg n na n maan sũ-noog d koe-moonegã pʋgẽ, d sã n ges a Zeova sẽn ning a nin-buiidã sẽn maan modgr nins n moon koe-noogã bark wʋsg dũniyã fãa gill zugã. D na n yãa rẽ sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ.

Y tẽrame bɩ?

• Bõe yĩng t’a Zeova tar sũ-mare?

• Bõe la no-rɛɛsdbã sũ-mar zãmsd tõndo?

• Wãn to la a Zoob wilg tõog-toogo, la a baasg yɩɩ bõe?

• Wãn to la d mi t’a Zeova sũ-marã tara koaka?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 15]

A Zezi talla a Ba wã sũ-mar buud bal kɛpɩ

[Foto rãmba, seb-neng 16]

Wãn to la a Zeova keo a Zeremi a sũ-marã yĩnga?

[Foto rãmba, seb-neng 17]

Wãn to la a Zeova keo a Zoob a tõog-toogã yĩnga?