Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Bɩ y yãk vɩɩm n paam n vɩɩmde

Bɩ y yãk vɩɩm n paam n vɩɩmde

Bɩ y yãk vɩɩm n paam n vɩɩmde

“Mam wilga yãmb vɩɩm ne kũum la bark ne kãab wẽnse. Bɩ y yãk vɩɩm tɩ yãmb ne y yagensa tõe n vɩɩnde.”—TÕODO 30:19.

1, 2. Wãn to la Wẽnnaam naan ninsaal a meng wẽnego?

“TƖ D naan ninsaal t’a yɩ wa tõndo n wẽneg tõndo.” Yaa woto la Wẽnnaam yeel Biiblã pipi sakã pʋgẽ. Rẽ n so tɩ Sɩngr 1:26, 27 yeel tɩ “Wẽnnaam naana ninsaal wa b meng wẽnego, Wẽnnaam naana yẽ wa bãmb wẽnego.” Rẽnd pipi ninsaalã ra yaa toor ne bõn-naands a taabã fãa sẽn da be tẽng zugã. A ra wõnda a Naandã, n tõe n maan wa Wẽnnaam. A ra tõe n tagsame, n tall nonglem, n nong tɩrlem, n tall yam la pãnga. A ra tara sũur kaset sẽn da tõe n sõng-a t’a yãk yam tɩ naf-a, la a ta a saasẽ Ba wã yam. (Rom dãmba 2:15) Koɛɛg-koɛɛga a Ãdem da tara a toorẽ yam-yãkre. A Zeova sẽn wa n naan ninsaal b sẽn tõe n bool t’a biriblã n sa wã, a yeela woto: “Gese, a yaa sõama wʋsgo.”—Sɩngre 1:31; Yɩɩl Sõamyã 95:6.

2 Tõnd sẽn yaa Ãdem yagensã, b naana tõnd me Wẽnnaam wẽnego. La rẽ yĩnga, tõnd sẽn maand bũmb ninsã fãa pʋgẽ, d tara d toorẽ yam-yãkr bɩ? N-ye. Baa ne a Zeova sẽn tõe n pĩnd n bãng sẽn watã, a pa pʋlemd tõnd ned kam fãa vɩɩmã, n yãk d tʋʋmã la d baasgã sẽn na n wa yɩ to-to wã ye. A zɩ n pʋlem ãdem-biisã sẽn yaa a tẽng zug kambã vɩɩm ye. Sẽn na yɩl tɩ d bãng tɩ tara yõod tɩ d yãk yam n maan sẽn yaa tɩrga, bɩ d reng n ges Israɛll buudã sẽn tall manesem ningã, n dɩk yam ne rẽ.—Rom dãmba 15:4.

Israɛll nebã ra tõe n yãka b toorẽ yam

3. Tõod piigã pipi soabã ra yetame tɩ bõe, la Israɛll wẽn-sakdbã yãka yam n na n sak-a ne yam-bʋgo?

3 “Mam yaa fo Zusoab a Wẽnnaam sẽn yiis foom Ezipti, zĩig ninga f sẽn da yaa yambã.” Woto la a Zeova yeel Israɛll nebã. (Tõodo 5:6) Yʋʋmd 1513 sẽn deng a Zezi rogem, Israɛll buudã yãa Wẽnnaam sẽn fãag-b ne yel-solemd n yiis Ezipt yembdã pʋgẽ, tɩ rẽ kɩt tɩ b ra pa tar bʋʋm n na n maan sãmb-sãmb ne gom-kãensã ye. Tõod piigã pipi soabã pʋgẽ, a Zeova tũnuga ne a no-rɛɛs a Moiiz n togs woto: “Ra bao wẽnnaam dãmb a taab ye, kal maam bala.” (Yikri 20:1, 3) Kaanẽ wã, Israɛll nebã yãka yam n na n sak a Zeova. B saka ne yamleoog n na n tũ a Zeova a yembr bala.—Yikri 20:5; Sõdbo 25:11, Sebr Sõngo.

4. a) A Moiiz wilga Israɛll nebã tɩ b tõe n yãka yam n maan bõe? b) Rũndã-rũndã, tõnd me tõe n yãka yam n maan bõe?

4 Sẽn zems yʋʋm 40 loogr poore, a Moiiz lebs n togsa Israɛll buudã zãmaan sẽn da vɩ rẽ wẽndã vẽeneg tɩ b ra segd n yãka yam yɛl a yiib taoore. A togs-b-la woto: “Dũnda mam boonda yĩngr ne tẽnga tɩ b wa yɩ kaset dãmb tõnd sʋka tɩ mam wilga yãmb vɩɩm ne kũum la bark ne kãab wẽnse. Bɩ y yãk vɩɩm tɩ yãmb ne y yagensa tõe n vɩɩnde.” (Tõodo 30:19) Rũndã-rũndã, tõnd me tõe n yãka d toorẽ yam. N-ye, d tõe n yãka yam n maan a Zeova raabã ne kɩs-sɩda, n miẽ tɩ d na n wa paama vɩɩm sẽn pa sate. D leb n tõe n yãka yam n kɩɩs-a n paam toogo. Bɩ d ges neb a yiib sẽn tall yam yãkr sẽn pa wõnd taab lae-lae.

5, 6. A Zozue yãkame n na n maan bõe, la rẽ waa ne bõe a zugu?

5 Yʋʋmd 1473, a Zozue talla Israɛll nebã n kẽes Kãabg Tẽngẽ wã. Sẽn deng a kũumã, a Zozue taasa Israɛll buudã saglg sẽn tar pãng n yeel-b woto: ‘Yãmb sã n ka rat n tũ Zusoabã, bɩ y bao y sẽn na n tũ a soab rũnda. Y sã n dat n tũ wẽnnaam dãmb nins y yaab rãmba sẽn da tũud Efrat kʋɩlga rʋʋndã, bɩ y tũ. Wala y sã n dat n tũ Amoor dãmba wẽnnaam dãmba sẽn be tẽng ninga yãmb sẽn be wã, bɩ y tũ.’ Rẽ poore, a goma yẽ ne a zakã rãmb yelle, n paas woto: “Maam ne m yir dãmba yẽ, tõnd na n tũu Zusoabã.”—Zozue 24:15.

6 Sẽn deng rẽ, a Zeova sagla a Zozue t’a tall pãng la raoodo, n yeel-a t’a ra bʋdg n bas Wẽnnaam Tõogã sakr ye. A Zozue sã n da rat n tõog a yɛlã pʋgẽ, a ra segd n sikda a koɛɛg n karemd Tõogã wĩndg la yʋngo. (Zozue 1:7, 8) La a sɩd maana woto. A Zozue yãkrã waa ne bark n kõ-a. A togsame: “Kãab-nood nins fãa Zusoaba sẽn da kãab bãmb neba baa a ye ka tol n vaal ye. Fãa paama pidsgu.”—Zozue 21:45.

7. A Ezai wakatã, yãk bʋg la Israɛll neb kẽer maan-yã, la a biisã yɩɩ bõe?

7 La bɩ y ges Israɛll nebã tẽeb sẽn da yaa to-to yʋʋm 700 loogr poore. B yam yãkrã pa wõneg a Zozue rẽndã lae-lae ye. Rẽ wẽnd tɩ Israɛll neb wʋsg ra tũuda bu-zẽmsã rog-n-migs la b minungu. Wala makre, yʋʋmdã yaoolem daare, neb n da segd taab n dɩt rɩ-nood buud toor-toor la b yũud divẽ noogo. La rẽ ra pa zak neb sẽn segd taab n na n noog b yõor bal ye. Ra yaa kibs sẽn waoogd payẽ rãmbã wẽnnaam dãmb a yiibu. No-rɛɛs a Ezai gʋlsa Wẽnnaam tagsg sẽn yaa a soab ne wẽn-kɩɩsdb kãensã n yeele: “Yãmb sẽn basd maama, yãmb la m na n leok marsã, n leok-y tɩ y ka le rɩkd baa bilfu sor ning sẽn dʋʋsd yãmb m tãn-sõnga zuga ye. Y sẽn mi marsã yaa y sam rɩ-noodo a Gad, y zu-noog wẽndã, wa y sẽn gomdã. Y sẽn mi marsã, yaa y pul rã-toose n kõ a Meni, la y yetame tɩ y pʋlemd nooga be-la a Meni nugẽ.” B ra tẽedame tɩ yʋʋmdã kood paoong ra pa be ne Zeova barkã, la tɩ ra bee ne bãmb sẽn na n bao n noog ‘zu-noog wẽnd’ a Gaade, la ‘pʋleng wẽnd a Meni’ sũyã. La sɩd-sɩda, b sẽn yãk yam n na n yɩ tõatbã kɩtame tɩ baas-beed sɩd na n paam-ba. A Zeova yeelame: “Yaa kũ-toog la m pʋlemd y fãa gilli. Y fãa na n pãs n lʋɩɩme tɩ b kood-yã. M boolame la yãmb pa sak ye, m gomame la yãmb pa wʋm ye, m sẽn get tɩ yaa wẽnga la yãmb maan-yã, sẽn ka noom maama n noom yãmb sũuri.” (Ezai 65:11, 12, Sebr Sõngo) B yam yãkrã sẽn pa yɩ sõma wã kɩtame tɩ b sãam-ba, tɩ pʋleng la zu-noog wẽnnaam dãmbã ra pa tõe n gɩdg rẽ ye.

Yãk-y sẽn yaa sõma

8. Sã n yaa ne Tõodo 30:20, yaa bõe la d segd n maan sẽn na yɩl n yãk sẽn yaa tɩrga?

8 A Moiiz sẽn sagl Israɛll nebã tɩ b yãk vɩɩmã, a wilg-b-la yɛl a tãab b sẽn da segd n maane: Yaa b sẽn na ‘n nong Wẽnnaam, n kelgd a koɛɛga, n gãd-a.’ (Tõodo 30:20) Bɩ d vaees yel-kãensã ball-ball tɩ rẽ na n sõng-d lame tɩ d yãk sẽn yaa tɩrga.

9. Wãn to la d tõe n wilg tɩ d nonga a Zeova?

9 D sẽn na n nong a Zeova tõnd Wẽnnaamã: D yãkame n na n balem a Zeova, d sẽn nong-a wã yĩnga. D sã n dɩk yam ne pĩnd Israɛll neb nins yel-manesmã sẽn yaa keoogrã, d na n yalsa kãn-kãe yoob kʋɩɩbg taoore, la d zãag d mens ne vɩɩm manesem nins sẽn tõe n kɩt tɩ d wa nong laogã wʋsg wa dũniyã nebã. (1 Korẽnt dãmba 10:11; 1 Tɩmote 6:6-10) D gãd a Zeova la a noyã kãn-kãe. (Zozue 23:8; Yɩɩl Sõamyã 119:5, 8) Nand tɩ Israɛll nebã kẽ Kãabg Tẽngã, a Moiiz sagl-b-la woto: “Gese, mam zãmsa yãmb tõoda ne minunda wa mam Zusoab a Wẽnnaam sẽn wilg maama. Bɩ y sak bãmb tẽng ninga yãmb sẽn na n tɩ kẽ n sooga pʋgẽ. Bɩ y sak bãmba n maan wa b sẽn wilg yãmbã. Woto, neb a taaba sã n yã tõod nins yãmb sẽn tarã, b na n bãngame tɩ yãmb yaa buud sẽn tar yam la y yaa mitba.” (Tõodo 4:5, 6) Yaa masã la d segd n wilg tɩ d nonga a Zeova, n lʋɩɩs a raabã pipi zĩigẽ d vɩɩmã pʋgẽ. Sɩd-sɩda, d na n paama barka, d sã n yãk yam n maan woto.—Matɩe 6:33.

10-12. Bũmb nins sẽn zĩnd a Nowe zamaanẽ wã zãmsda tõnd bõe?

10 D sẽn na n kelgd Wẽnnaam koɛɛgã: A Nowe ra yaa “tɩrlem koe-moaanda.” (2 Pɩɛɛr 2:5) A Nowe zãmaanã neb fãa la bal basame tɩ yɛl wʋsg tiis-b tɩ b pa kelg a keoogrã ye. Tɩ bõe paam-ba? “Sãoong sa-kãsenga wa n looga ne bãmb fãa.” A Zezi keooga nebã tɩ na n yɩɩ woto tõnd wakatã, sẽn yaa “Ninsaal Biiga waoong” bɩ a belem wakatã. Bũmb ning sẽn zĩnd a Nowe wakatã yaa keoogr sẽn tar pãng n kõ neb nins sẽn yãkd n pa na n kelg Wẽnnaam koɛɛgã.—Matɩe 24:39.

11 Neb nins sẽn laad keoogr ning Wẽnnaam rũndã-rũndã sõgen dãmbã sẽn taasdã segd n bãnga bũmb ning sẽn na n paam-ba, b sẽn pa kelgdã yĩnga. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto laadb kãens wɛɛngẽ: “Bãmb ka rat n deeg tɩ yaa ne Wẽnnaam goama la yĩngri be hal pĩnda, la koom kɩtame tɩ tẽng puk yẽ pʋgẽ, la ne ko-kãnga dũniyã sẽn da be pĩnda sãama koom sẽn lim-a wã yĩng ye. La yaa ne gom-kãng bala, yĩngri la dũniyã sẽn be masã wã bĩnga bugum yĩnga, bʋʋd kaoobo la Wẽn-kɩɩsdba sãoong daar sẽn na n ta wã.”—2 Pɩɛɛr 3:3-7.

12 Mak-y laadb kãensã yãkrã ne a Nowe la a zakã rãmb yãkre. Biiblã yetame: “Ne tẽebo, Wẽnnaam sẽn wilg a Nowe bũmb nins nin sẽn nan ka yã wã, yẽ zoee Wẽnnaam n maan koom koglg n fãag a yir dãmba.” A sẽn sak Wẽnnaam keoogrã, a zakã rãmb paama fãagre. (Hebre dãmba 11:7) Bɩ tõnd me yɩ tao-tao n kelg Wẽnnaam koɛɛgã la d sak n tũ-a.—Zak 1:19, 22-25.

13, 14. a) Bõe yĩng t’a Zeova gãdb tar yõod wʋsgo? b) Tõnd sẽn yaa yagd a Zeova nugẽ wã, wãn to la d segd n bas t’a rems-do?

13 D sẽn na n gãd a Zeova: Sẽn na yɩl n ‘yãk vɩɩmã n ket n vɩ,’ d pa segd bal n nong a Zeova la d kelgd-a ye, d segdame me n gãd-a kãn-kãe, sẽn dat n yeel tɩ d ket n maand a raabã. A Zezi yeelame: “La ned ninga sẽn na n tall a tẽeb hal tɩ wakat ta, a na n paama fãagre.” (Matɩe 24:13) Sɩd-sɩda, tõnd yam yãkrã rẽ wɛɛngẽ wã wilgda sẽn be tõnd sũurẽ wã. Yelbũna 28:14 yetame tɩ: “Sẽn zoeta Wẽnnaam wakat fãa tara sũ-noogo. La sẽn kengda a sũur na n paama toogo.” Pĩnd wẽndẽ Ezipt naab a Faraõ sẽn tall yel-manesem ningã yaa makr sẽn wilgd tɩ gom-kãngã yaa sɩda. Tood piig n wa Ezipt zugu. La toog fãa poore, a Faraõ kell n kenga a sũur n pa tall wẽn-zoeer ye. A Zeova pa modg a Faraõ t’a sak-a ye. A basa rĩm kãngã sẽn tar wuk-m-mengã t’a yãke. Sẽn yɩ to-to fãa, a Zeova raabã ra pa tõe n pa pids ye. Yaa wa tʋm-tʋmd a Poll sẽn gʋls n wilg tõnd Wẽnnaam tagsg a Faraõ zugã. A yeelame: “Mam zẽka foom n dat n wilg mam pãng ne foom, la tɩ m yʋʋr saag dũniyã tɛk fãa.”—Rom dãmba 9:17.

14 B sẽn fãag Israɛll n yiis Faraõ nugẽ wã tɩ yʋʋm kobs poore, no-rɛɛs a Ezai togsame: “Zusoaba, yãmb yaa tõnd ba. Tõnd yaa yagdo, la yãmb yaa tõnd yagdba. Tõnd fãa yaa yãmb nug-tʋʋmde.” (Ezai 64:7) Tõnd sã n bas a Zeova t’a rems-d ne d meng Biibl zãmsgã la ne d sẽn na n tũud a Gomdã, bilf-bilfu, d na n yeelga nin-paalgã wa fuugu. D lebgda sũ-bʋgsem dãmb la sik-m-mens rãmb n yɩɩd pĩndã, tɩ rẽ kɩt tɩ yaa nana n yɩɩd ne-d tɩ d sak a Zeova wakat fãa, bala d sɩd rat n ta a yam ne d sũy fãa.—Efɛɛz rãmba 4:23, 24; Kolos rãmba 3:8-10.

“Zãms-y yãmb kamba ne y yagensã”

15. Sã n yaa ne Tõodo 4:9, bũmb a yiib la a Moiiz tẽeg Israɛll buudã tɩ b segd n maaname. Yaa bʋse?

15 Israɛll buudã sẽn wa n tigim n na n kẽ Kãabg Tẽngã pʋgẽ sasa, a Moiiz yeelame: “Gũus-y y mens neer y yõor tɛka n da wa bas bũmb nins y nin sẽn yã wã n yĩm b yell ye. Zãms-y yãmb kamba ne y yagensã.” (Tõodo 4:9) Nin-buiidã ra tõe n paama a Zeova bark la paoong tẽng ning b sẽn na n tɩ soogã pʋgẽ. La bũmb a yiib la Wẽnnaam a Zeova ra kot tɩ b maane. B ra pa segd n yĩm tʋʋm-kãsems nins a sẽn da maan tɩ bãmb mens yã wã ye. Sẽn paase, b ra segd n zãmsa b kambã bõn-kãensã. Yaa woto me la tõnd me sẽn yaa Wẽnnaam nin-buiidã segd n maan rũndã-rũndã, d sã n dat n yãk vɩɩmã n paam n vɩɩmde. Bõe la a Zeova maan n kõ tõnd tɩ tõnd meng yã?

16, 17. a) Bõe la misioneer dãmb nins sẽn paam zãmsg Gileaad lekollẽ wã tõog n pids Rĩungã mooneg tʋʋmdẽ? b) Neb sẽn kell n tall b yẽesem mak-sõma bʋs la yãmb mi?

16 D sũy yaa noog wʋsgo, d sẽn ne a Zeova sẽn bark tõnd moonegã la d karen-biisã maaneg tʋʋmd to-to wã. B sẽn pak Watstawa Biibl zãmsg lekoll b sẽn boond tɩ Gileaad yʋʋmd 1943 tɛka, yaa misioneer dãmbã n lʋɩ karen-biisã maaneg tʋʋmd taoor tẽns wʋsg pʋsẽ. Hal tɩ ta masã, lekoll kãng pipi karen-biisã ket n tara yẽesem Rĩungã mooneg pʋgẽ, baa ne b yʋʋmã sẽn vẽsge, tɩ sãnda koms tɩ b pãngã boog wʋsgã. Mak-sõma kãens sʋkã, d tõe n sõdga a Mary Olson sẽn paam a Gileaad lekollã dipolom yʋʋmd 1944. Pipi, a yɩɩ misioneer Urugoe tẽngã, rẽ poore a zĩnda Kolõmbi, la masã a bee Porto Riko. Baa ne kʋʋlmã sẽn kɩt t’a tʋʋmdã boogã, saam-bi-poak a Olson ket n tara yẽesem koe-moonegã pʋgẽ. A sẽn zãms Ɛspayõllã yĩnga, a yãkda wakat semen fãa n na n tɩ moon ne koe-moondb nins sẽn be a tigingã pʋgẽ wã.

17 A Nancy Porter paama a Gileaad lekollẽ dipolomã yʋʋmd 1947 wã. A yaa pʋg-kõor masã, n ket n be Bahamas. Yẽ me yaa misioneer sẽn ket n moond koe-noogã. Saam-bi-poak a Porter yeela woto a vɩɩmã kibar * pʋgẽ: “M sẽn zãmsd neb a taabã Biiblã sɩd kõt-m-la sũ-noog wʋsgo. Rẽ kɩtame tɩ m yãk wakat bũmb fãa yĩng daar fãa sẽn na yɩl n lʋɩɩs Wẽnnaam balengã taoore, la woto kɩtame tɩ m vɩɩmã tar võore.” Saam-bi-poak a Porter la wẽn-sakdb a taabã me sã n tẽegd sẽn loogã, b pa yĩmd a Zeova sẽn maan bũmb ning n kõ-bã ye. Yaa wãn to yẽ ne tõndo? Tõnd tẽegda a Zeova sẽn bark Rĩungã koe-mooneg tõnd babgẽ wã ne mi-beoog bɩ?—Yɩɩl Sõamyã 68:12.

18. D sã n karem misioneer dãmbã vɩɩm kibaya, yam-bʋg la d tõe n paame?

18 D maanda sũ-noog ne nin-kãensã sẽn pids bũmb nins a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ yʋʋm wʋsg pʋgẽ wã la b sẽn ket n pidsdẽ wã. D sã n karemd b vɩɩmã kibaya, kengda d raoodo, bala d sã n ges a Zeova sẽn maan bũmb ning n kõ wẽn-sakdb kãensã wã, kɩtdame tɩ d rat n maan a Zeova raabã n yɩɩd pĩndã. Rẽ yĩnga, yãmb karemda kiba-kãensã sẽn noogd sũur b sẽn yiisd Gũusg Gasgã pʋgẽ wã wakat fãa la y bʋgsd b zut bɩ?

19. Wãn to la roagdb nins sẽn yaa kiris-nebã tõe n kɩt tɩ neb vɩɩm kibay nins sẽn be Gũusg Gasgã pʋgẽ wã naf b kambã?

19 A Moiiz tẽega Israɛll nebã tɩ b yõor tɛka, b pa segd n yĩm bũmb nins a Zeova sẽn da maan n kõ-bã ye. Rẽ poore, a paasame: “Zãms-y yãmb kamba ne y yagensã.” (Tõodo 4:9) Nebã vɩɩm kiba-kãensã kareng sɩd nooma neb wʋsgo. Kom-bɩɩsã rata mak-sõma. Saam-bi-pogs nins sẽn pa kẽ kãadmã tõe n dɩka yam ne saam-bi-pogs nins yʋʋm sẽn vẽsg sẽn kõ mak-sõngã, tɩ b vɩɩmã kibay be Gũusg Gasgã pʋgẽ wã. Saam-biisã, rap la pagb sã n kẽes b meng wakat fãa koe-moonegã pʋgẽ n moond bu-zẽms neb sẽn be bãmb tẽngẽ wã, b tõe n paam n moona neb wʋsg n paase. Yãmb sẽn yaa roagdb n yaa kiris-nebã, y tõe n tũnuga ne Gileaad misioneer dãmbã vɩɩm kibay la neb a taab kibay n kɩt tɩ y kambã tʋlg n wa yɩ wakat fãa koe-moondb b vɩɩmã tõre.

20. Bõe la d segd n maan n yãk vɩɩmã?

20 Rẽ, wãn to la tõnd ned kam fãa tõe n ‘yãk vɩɩmã’? Yaa d sẽn na n tũnugd ne a Zeova sẽn naan tõnd tɩ d tõe n tall d toorẽ yam yãkrã n yãk sẽn yaa tɩrga, n wilg tɩ d nong-a lame, la d ket n maand a raabã wa d sẽn tõe tɛka, t’a sã n ket n kõt-d sore. Bala, wala a Moiiz sẽn togsã, a Zeova na n kɩtame tɩ d “paam yõ-woko.”—Tõodo 30:19, 20.

[Tẽngr note]

^ sull 17 Ges-y kibar ning gom-zug sẽn yaa: “A talla sũ-noog la mi-beoogo, baa ne a sẽn paam sũ-sãang wʋsg a nin-nongr kũum yĩngã,” b sẽn yiis yʋʋmd 2001 sigr kiuug pipi daar Gũusg Gasgã pʋgẽ (ne farendã), a seb-neng 23 n tɩ ta 27 pʋgẽ wã.

Y tõe n tẽegame bɩ?

• Yam yãkr sẽn pa tol n wõnd taab lae-lae tõnd sẽn yã wã zãmsda tõnd bõe?

• D sã n dat n yãk vɩɩmã, bõe ne bõe la d segd n maane?

• Bõe ne bõe la b baood tɩ d maane?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 24]

“Mam wilga yãmb vɩɩm ne kũum”

[Foto, seb-neng 27]

Wẽnnaam koɛɛgã kelgr kõo a Nowe ne a zakã rãmb fãagre

[Foto, seb-neng 28]

A Mary Olson

[Foto, seb-neng 28]

A Nancy Porter