A Zoob yɩɩ nin-tɩrg sẽn tall sũ-mar toog pʋgẽ
A Zoob yɩɩ nin-tɩrg sẽn tall sũ-mar toog pʋgẽ
“Fo yãa mam tʋm-tʋmd a Zoob bɩ? Ned ka be dũniyã zug n wẽnd-a ye. Yẽ yaa pʋ-peelem soaba la nin-sõngo. La yẽ zoeta maam n ka rat n maan wẽng ye.”—ZOOB 1:8.
1, 2. a) Sabaab bʋs b sẽn da pa tẽed n paam a Zoobe? b) Bilg-y-yã a Zoob vɩɩmã sẽn da yaa to-to nand tɩ sabaab rãmb paam-a wã.
RAO a ye n da be n tar bũmba fãa la bala. A ra tara arzɛka, yʋ-noogo, la keelem, t’a zakã vɩɩm da yaa noogo. La sabaab a tãab n kell n pʋg taab n paam-a wakat yɛnga. Pipi, a arzɛkã tiig n sa zĩig pʋgẽ. Sẽn pʋgde, seb-kẽeng n kʋ a kambã fãa. Rẽ poor bilfu, bã-kɛgeng n yõk-a n kɩt t’a yĩngã fãa piuug ne nod-kɛgemse. Tõe tɩ y zoe n miime tɩ ned ning yell b sẽn gomdã yaa a Zoobe. B gomda a yell wʋsg Biiblã sebr ning b sẽn boond ne a yʋʋrã pʋgẽ.—Zoob sak a 1 ne a 2.
2 A Zoob sũ-sãangã pʋgẽ a yeela woto: “Mam nonga a sã n tõe n le yɩ wa a sẽn da yaa bũmb ningã.” (Zoob 3:3; 29:2) Yel-beed sã n paam-fo, f sɩd pa tõe n pa tags wakat ning f yɛlã sẽn da yaa sõma wã yell ye. A Zoob nengẽ wã, a ra yaa nin-tɩrga, tɩ wõnd yel-beed ra pa segd n paam-a ye. Nin-kãsems ra waoogd-a lame la b kot-a saglse. (Zoob 29:5-11) A Zoob ra yaa arzɛk soaba, la a ra pa teeg a arzɛkã ye. (Zoob 31:24, 25, 28) A sã n da yã pʋg-kõap wall kɩɩbs sẽn dat sõngre, a ra sõngd-b lame. (Zoob 29:12-16) Sẽn paase, a pa tol n zãmb a pagã n yo ye.—Zoob 31:1, 9, 11.
3. A Zeova yeelame t’a Zoob yaa nin-bʋg buudu?
3 A Zoob ra yaa nin-tɩrga, bala a ra tũuda Wẽnnaam. Sɩd me, a Zeova goma a Zoob yell n yeel woto: “Ned ka be dũniyã zug n wẽnd-a ye. Yẽ yaa pʋ-peelem soaba, la nin-sõngo. La yẽ zoeta maam n ka rat n maan wẽng ye.” (Zoob 1:1, 8) La baa ne a Zoob sẽn da yaa nin-tɩrgã, yel-beed toor-toor n wa n sãam a vɩɩmã. Bũmb nins fãa a sẽn da tʋm n paamã tiig n saame n bas-a, tɩ toog la sũ-sãams rat n sãam a tɩrlmã masã.
4. Zĩ-bʋs wɛɛngẽ la a Zoob namsgã kibar tõe n sõng-do?
4 Yaa sɩd tɩ pa a Zoob a ye n yaa a Zeova sõgen sabaab sẽn paam ye. Rũndã-rũndã, yel-beed nins sẽn paam a Zoobã buud paama kiris-neb wʋsgo. Rẽ kɩtame tɩ d segd n sok d mens sogs-kãensã b yiibã: Wãn-wãn la a Zoob namsgã kibar tõe n sõng tõnd tɩ d tõog n mao ne yel-beed nins sẽn paamd-dã? La wãn to la a Zoob kibarã leb n tõe n sõng-d tɩ d bãng n bels neb nins sẽn namsdã?
B mak-a-la a wẽn-sakrã la a tɩrlmã yĩnga
5. A Sʋɩtãan yeelame t’a Zoob sakda Wẽnnaam bõe yĩnga?
5 Yell ning sẽn paam a Zoobã ka tar mak-n-taag ye. A Zoob ra pa mi t’a Sʋɩtãan da tɩ rõd-a-la Wẽnnaam taoore, n yeel tɩ pa ne yam sõng la a sẽn sakd-a wã ye. Daar a yembr a Zeova sẽn tall tigisg ne a malɛgsã fãa saasẽ, a pẽga a Zoob n yeel t’a yaa nin-tɩrga, t’a Sʋɩtãan leok woto: “A Zoob zoeta yãmb zaalem la? Yãmb wẽe yãgr n gũbg yẽ ne a zaka la a sẽn so wã fãa.” Ne gom-kãensã, a Sʋɩtãan yeelame t’a Zoob ne Wẽnnaam sõgen dãmb a taabã fãa sẽn sakd Wẽnnaamã yaa rẽ sẽn nafd-bã yĩng bala. A yeela woto n paase: “Bɩ y tẽeg y nug n sɩɩs bũmb nins a sẽn tarã, y na mik t’a tʋʋs yãmba.”—Zoob 1:8-11.
6. Gom-bʋg võor sẽn tagem la a Sʋɩtãan wa ne?
6 A Sʋɩtãan sẽn yeel bũmb ningã võor tagma wʋsgo. A yeelame t’a Zeova sẽn dɩt a naamã ãndũniyã zug to-to wã pa zems ye. Rẽ yĩnga malɛgsã la ãdem-biisã tõe n sakame tɩ Wẽnnaam yɩɩ b naab b sẽn nong-a yĩng bal bɩ? Bɩ wa a Sʋɩtãan sẽn yeelã, wakat fãa, yaa Wẽnnaam sakr sã n nafd-b bal la b na n sak-a? A Zeova basame t’a Sʋɩtãan mak a tʋm-tʋmd a Zoobe, n da miẽ t’a Zoob na n kell n pa n yɩɩ nin-tɩrg la wẽn-sakda, tɩ yɩ mak-sõng n kõ ãdem-biisã fãa. Dẽnd yaa a Sʋɩtãan n wa ne sabaab nins sẽn pʋg taab n paam a Zoobã, pa a Zeova ye. A sẽn sãam a Zoob paoongã fãa t’a baas n ket n sakd Wẽnnaamã, a lob-a-la bã-toaaga, n tẽ tɩ rẽ n na n tõog-a. A Sʋɩtãan yeela woto: “Gãong ned gãong yĩnga. Ned na n dɩka a sẽn tar fãa n kõ a vɩɩm yĩnga.”—Zoob 2:4.
7. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ Wẽnnaam sõgen dãmbã paamda tood buud toor-toor sẽn wõnd a Zoob rẽndã?
7 Rũndã-rũndã, baa kiris-neb wʋsg namsg wa n pa ta a Zoob nengẽ wã me, tood toɛy-toɛy paamd-b lame. Kiris-neb wʋsg namsda b tẽebã yĩnga, pa rẽ bɩ b zags pʋsẽ zu-loees yĩnga. Ligd wall laafɩ zu-loees tõe n nams-d-la wʋsgo. Kẽer meng sak n kii b tẽebã yĩnga. La yaa vẽeneg tɩ d pa segd n tẽ tɩ yaa a Sʋɩtãan n wat ne tood nins fãa sẽn paamd-dã ye. Bala, wakat ninga, d kongr wall komslem d sẽn dog ne me mi n kɩtame tɩ d namsdẽ. (Galat dãmba 6:7) Sẽn paase, d fãa kʋʋndame, la yel-lingdem leb n paamda d fãa. Biiblã wilga vẽeneg tɩ rũndã-rũndã, a Zeova pa maand yel-soalem n kogend a sõgen dãmbã ne yel-kãens ye.—Koɛɛg Soaba 9:11.
8. A Sʋɩtãan tõe n tũnuga ne tood nins sẽn paamd tõnd n maan bõe?
8 Baasg zãnga, a Sʋɩtãan tõe n tũnuga ne tood nins sẽn paamd tõndã n sãam d tẽebã. Tʋm-tʋmd a Poll goma “yĩng gõaag sẽn yaa Sʋɩtãanã tʋm-tʋmd” sẽn da ‘namsd-a’ yelle. (2 Korẽnt dãmba 12:7) Tõe tɩ yaa a ninã n da pa ne sõma, wall a ra tara zu-loɛɛg a to. La baa sẽn yaa a soab fãa, a Poll da miime t’a Sʋɩtãan da tõe n tũnuga ne rẽ n sãam a sũuri, n kɩt t’a bas Wẽnnaam sakre. (Yelbũna 24:10) Rũndã-rũndã, a Sʋɩtãan tõe n kɩtame tɩ Wẽnnaam sõgen dãmbã zags neba, b karen-bi-taas wall goosneema rãmb sẽn yaa toos nams-ba.
9. Bõe yĩng tɩ toog sã n paam-d wall b namsd-d d tẽebã yĩnga, pa segd n ling-d wʋsgo?
9 Wãn to la d tõe n mao ne zu-loe-kãens n tõoge? Yaa d sẽn na n get-b wa soay d sẽn tõe n tũnug n wilg tɩ d nonga a Zeova, la tɩ d sakda a naamã wakat fãa. (Zak 1:2-4) Baa sẽn yaa bũmb ning n wa ne tõnd zu-loeesã, d sã n bãng tɩ tara yõod tɩ d sak Wẽnnaam, na n sõng-d lame tɩ d kell n gãd d tẽebã kãn-kãe. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr gʋlsa kiris-nebã n yeel-b woto: “Mam zo-nongdse, bɩ y ra sak tɩ makr sẽn wẽnd bugum sẽn makd yãmbã ling yãmb wa bõn-sãang ye.” (1 Pɩɛɛr 4:12) A Poll me wilgame tɩ “neb nins fãa sẽn dat n tũ Kirist Zezi ne pʋ-peelmã na n paama namsgo.” (2 Tɩmote 3:12) Wa a Sʋɩtãan sẽn da yeel bũmb ning a Zoob zugã, a ket n yetame t’a Zeova Kaset rãmbã pa tõe n kell n pa n yɩ wẽn-sakdb ye. Biiblã sɩd wilgame tɩ rũndã-rũndã sẽn yaa yaoolem wakatã, a Sʋɩtãan zabda ne Wẽnnaam nin-buiidã n yɩɩd pĩndã.—Wilgri 12:9, 17.
A ra pa wʋmd a namsgã võore, tɩ b leb n da sagend-a sagl-yoodo
10. Bõe la a Zoobe ra pa mi?
10 Tõnd tõe n bãnga d namsg võore, la a Zoob yẽ ra pa mi bũmb ning sẽn kɩt tɩ yel-beed toɛy-toɛyã paam-a wã ye. Rẽ wa n kɩtame t’a tags kɛgr n yeel tɩ “yaa Zusoaba n da kõ la yaa bãmb n le reege.” (Zoob 1:21) Tõe t’a Sʋɩtãan da ratame t’a Zoob tẽ tɩ yaa Wẽnnaam n wa ne a sũ-sãamsã.
11. Yel-beedã sẽn paam a Zoobã, bõe la a tags-yã?
11 A Zoob wa n komsa raood wʋsgo, la baa ne rẽ, a pagã sẽn sagl-a t’a tʋʋs Wẽnnaamã, a tõdgame. (Zoob 2:9, 10) A Zoob ra wa n yeelame meng tɩ nin-wẽnsã sãoã yẽ, hal n da tẽed tɩ yaa Wẽnnaam n sɩbgd-a. (Zoob 21:7-9) A Zoob ra wa n pʋd n getame t’a sẽn kiid n são. A yeela woto: “Mam datame tɩ y solg maam kɩɩm-kulg pʋgẽ hal tɩ y sũura sigi.”—Zoob 14:13.
12, 13. A Zoob zo-rãmb a tãabã goam maan-a-la bõe?
12 A Zoob zo-rãmb a tãab n “kẽng n na n tɩ bels-a.” (Zoob 2:11) La b tɩ paasa a toogã. (Zoob 16:2) A Zoob sã n da paamẽ zo-rãmb tɩ b kelg-a la b bels-a, ra na n yols-a lame. La bʋko, a zo-rãmb a tãab nins sẽn kẽng a nengẽ wã tɩ nams-a lame n paas a sũ-sãamsã.—Zoob 19:2; 26:2.
13 Tõe t’a Zoob ra sokda a meng woto: ‘Bõe yĩng tɩ wa yaa maam? Mam maana bõe n segd ne to-kãensã fãa?’ A zo-rãmbã sẽn leok a sogs-kãensã to-to wã fãa yaa ziri. B yeela a Zoob t’a sẽn namsdã, a maana yel-wẽn-kãsenga. A Elifaaz sok-a-la woto: “Fo nan yã tɩ ned tar bʋʋm t’a yell sãam?” La a paase: “Mam yãame tɩ neb sã n maand tʋʋm wẽns n dat n maan neb a taab wẽnga, lebd-b lame.”—Zoob 4:7, 8.
14. Ned sã n wa namsdẽ, bõe yĩng tɩ d pa segd n yɩ tao-tao n yeel t’a maana yel-wẽnde?
14 Yaa vẽeneg tɩ d sã n sak yĩngã ratem la pa vʋʋsem sõngã ratem, d na n paama zu-loeese. (Galat dãmba 6:7, 8) Sẽn yaa a soab fãa, dũni kãngã pʋgẽ, baa tõnd sẽn maan to-to, d pa tõe n pa paam zu-loees ye. Sɩda, d pa tol n tõe n yeel tɩ nin-tɩrsã põsda toog fãa ye. Wala makre, b kʋʋ a Zezi Kirist sẽn da ‘ka tar dẽgd la sẽn bak ne yel-wẽnã rãmbã’ kũum da-luk zugu. B kʋʋ tʋm-tʋmd a Zak me a tẽebã poorẽ. (Hebre dãmba 7:26; Tʋʋma 12:1, 2) A Elifaaz ne a tũud-n-taas a yiibã sẽn da rõt a Zoobã yĩnga, kɩtame t’a bao n na n wilg t’a pa beeg ye. La b kell n pẽdgame n wilg t’a Zoob sẽn namsdã, a maana yel-wẽnde. Tõe n yaa rõd-kãng meng la sẽn kɩt t’a Zoob tags kɛgr Wẽnnaam tɩrlmã zugã.—Zoob 34:5; 35:2.
D tõe n paama sõngr toog sasa
15. D sã n wa namsdẽ, tags-bʋs buud n tõe n sõng-do?
15 Bõe la a Zoob kibarã tõe n zãms-do? Yaa tɩ sasa ninga, tõe n yaa wala yaa tõnd d ye bal la sabaab rãmbã la bãasã paamda, bɩ wõnd wa tõnd d ye la b namsd d tẽebã yĩnga. (Yɩɩl Sõamyã 73:3-12) Segdame tɩ d mi n sok d mens woto: ‘Rẽ yĩnga mam sẽn nong Wẽnnaam to-to wã kɩtame tɩ baa sẽn na n yɩɩ a soaba, m na n kell n sak-a bɩ? Mam data ne m sũur fãa n kõ a Zeova sor t’a “paam n leok sẽn paoogd-a yẽ wã bɩ?”’ (Yelbũna 27:11; Matɩe 22:37) D pa tol n segd n bas tɩ neb a taabã goam wa kɩt tɩ d sãmbdẽ tɩ d saasẽ Ba wã pa na n sõngd-d ye. Kiris-nin-poak a ye sẽn yɩ wẽn-sakd sẽn da nams ne a bãag n kaoos yeela woto: “Mam miime tɩ toog ning fãa a Zeova sẽn na n bas tɩ paam maam pʋgẽ, m na n tõog n yalsa kãn-kãe, bala m kɩsa sɩd t’a na n sõng-m-lame. A maanda woto wakat fãa.”
16. Wãn-wãn la Wẽnnaam Gomdã sõng neb sẽn paam zu-loeese?
16 Tõnd mii a Sʋɩtãan sẽn tʋmd to-to wã n yɩɩd a Zoobe. “Tõnd ka zɩ Sʋɩtãanã sɩlem ye.” (2 Korẽnt dãmba 2:11) Sẽn paase, tõnd tara sagl-sõma ka tɛka. Pagb la rap sẽn yɩ wẽn-sakdb sẽn tõog n mao ne zu-loees toor-toor kibay bee Biiblã pʋgẽ. Tʋm-tʋmd a Poll sẽn nams n yɩɩg kiris-neb wʋsgã gʋlsa woto: “Bũmb fãa sẽn gʋls pĩnda gʋlsa tõnd zãmsg yĩnga, tɩ tõnd tõe n gũ tõnd tẽeb pidsg ne sũ-mare la ne Gʋlsg Sõamyã belsgo.” (Rom dãmba 15:4) Erop saam-biig a ye la b ra kẽes roog dũni gill zabr a yiib-n-soabã sasa a tẽebã yĩnga. Bãensã roogẽ, a rɩka a rasem a tãab rɩɩb n tek ne Biible. Ad a sẽn wa n yeele: “Tek-kãngã sẽn tall yõod ningã pa yɩ bilf ye. Baa ne kom sẽn da tar-ma, mam paama Wẽnnaam goamã tɩ sõng maam la neb a taab d toogã pʋgẽ wakat kãnga. Hal ne rũndã m ket n tara Biibl kãngã.”
17. Bõe la Wẽnnaam kõ tõnd sẽn na yɩl n sõng-d tɩ d tõog n mao ne yɛlã?
17 Belsg ning d sẽn paamd Gʋlsg Sõamyã pʋgẽ wã toor sẽn ka be, d tara sɛb wʋsg sẽn kõt sagls sẽn sõngd-d tɩ d tõe n mao ne d zu-loeesã. Wala makre, d sã n vaees ẽndɛgs rãmbã pʋsẽ, d tõe n yãa d tẽed-n-taag sẽn tall tõnd zu-loɛɛgã buud kibar n paam saglse. (1 Pɩɛɛr 5:9) D leb n tõe n tɩ sõsa d yellã zug ne kãsem dãmb sẽn yaa wʋmdba, pa rẽ bɩ ne kiris-neb a taab tẽeb sẽn bɩ. Sẽn yɩɩd fãa, d tõe n teega a Zeova n pʋʋs-a t’a sõng-d ne a vʋʋsem sõngã. A Sʋɩtãan sẽn da wa n namsd a Pollã, wãn-wãn la a Poll tõog n mao ne a toogã? A zãmsa Wẽnnaam teegre. (2 Korẽnt dãmba 12:9, 10) A Poll gʋlsa woto: “Mam tõee fãa ne ned ning sẽn kõt maam pãngã.”—Filip rãmba 4:13, Sebr Sõngo.
18. Wãn-wãn la tõnd tẽed-n-taasã tõe n sõng-do?
18 Dẽnd d tõe n paama sõngre, la d segd n baoa sõng-kãng me. Yelbũnã sebr yeela woto: “Fo raood komsa toog daar bɩ? F pãngã na n yɩɩ bilfu.” (Yelbũna 24:10, NW) Wala mogd sẽn tõe n mok ra-pẽgd roog to-to hal t’a wa lʋɩyã, raood komsg tõe n wa sãama kiris-ned tẽebo. Sẽn na yɩl tɩ yel-kãngã ra wa paam-do, a Zeova sõng-d-la ne a sõgen dãmb a taabã maasem. Wala makre, yʋng ning b sẽn na n yõk a Zezi wã, malɛk n vẽneg a meng ne a Zezi n paas-a pãnga. (Luk 22:43) B sẽn da wa n yõk a Poll n debd Rommã, a sega sãam-biisã Apiyus raagẽ wã, la a sẽn wa n ta Troa-Tavɛrnã me. A Poll sẽn yã saam-biisã, a “pʋʋsa Wẽnnaam bark n keng a sũuri.” (Tʋʋma 28:15) Alemayn saam-bi-poak a ye sẽn da wa n yaa bi-bɩɩga, b yõk-a lame n na n kẽng Ravensbrück kã de kõnsãntrasiõ wã pʋgẽ, t’a ra yɛɛsd wʋsgo. A tẽega sõngr ning a sẽn paam sasa kãngã yell n yeel woto: “Mam tẽrame tɩ baraar mam sẽn ta wã bala, saam-bi-poak a ye n yã maam n tol n wa pʋʋs maam sõma. Sẽn paase, saam-bi-poak a to me gesa mam yell la a sõng-m tɩ m kell n tall m zoodã ne a Zeova, hal n lebg wa mam ma.”
Kell-y n tall-y y tẽebã
19. Baa ne a Sʋɩtãan modgrã fãa, bõe n sõng a Zoob t’a tõog n yals kãn-kãe?
19 A Zeova ra yeelame t’a Zoob “ket n kengda a sũur a pʋ-peelma pʋgẽ.” (Zoob 2:3) Baa ne a Zoob sẽn da koms raood la a ra pa wʋmd a namsgã võorã, a ra miime t’a segd n kell n saka a Zeova, la a sɩd maana woto. A Zoob pa sak n na n tek a wẽn-sakrã ne bũmb baa a yembr ye. A wilga rẽ n yeel woto: “Mam na n gãda tɩrlma kãn-kãe n ka bas ye.”—Zoob 27:6.
20. Bõe yĩng tɩ baa toog pʋgẽ, d segd n kell n yɩ wẽn-sakdba?
20 D sẽn wa n be yell ning fãa pʋgẽ, b sã n namsda tõnd d tẽebã poorẽ, wall d bee makr a to pʋgẽ me, d sã n yãk yam ne d sũur fãa wa a Zoob tɩ d kõn bas d tɩrlmã, d na n tõog n kell n saka Wẽnnaam. A Zezi yeela Smirn tigingã nebã woto: “Bɩ y ra zoe rabeem ne bũmb nins sẽn na n nams yãmbã ye. Gese, Sʋɩtãanã na n kẽesa yãmb kẽer bi-bees roogẽ tɩ yãmb paam makre, la yãmb na n paama namsgo [zu-loees wall sũ-sãams bɩ wẽgbo] rasem piiga. Bɩ y maan neer hal tɩ ta kũum, la mam na kõ yãmb vɩɩm maanfo.”—Wilgri 2:10.
21, 22. D sã n wa maood ne zu-loeese, bõe yell la d tõe n tẽeg tɩ sõng-do?
21 Dũni kãngã a Sʋɩtãan sẽn so wã pʋgẽ, tõnd sũ-marã la d wẽn-sakrã na n kell n paama makre. La a Zezi yeelame tɩ d sã n tagsd keoor ning d sẽn na n wa paama yelle, d pa segd n zoe rabeem ye. Sẽn tar yõod yaa d kell n tall d tẽebã. Tʋm-tʋmd a Poll yeelame tɩ ‘tõnd namsgã ka kaoosde,’ la tɩ bark ning a Zeova sẽn na n kõ tõndã yaool n yaa kãseng la a na n pa wakat fãa. (2 Korẽnt dãmba 4:17, 18) D sã n na n sõd yʋʋm nins fãa a Zoob sẽn vɩɩmd sũ-noog pʋgẽ sẽn deng a namsgã la rẽ poorã n naag taab menga, d tõe n yeelame t’a namsgã pa kaoos wʋsg ye.—Zoob 42:16.
22 La wakat ninga, tõe n wõnda wa d makrã kaoosda wʋsgo, wall wõnd d toogã waooga wʋsg n yɩɩd d pãnga. Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n yãa sagls a taab a Zoob makrã sẽn kõt tõndo, sẽn na n sõng-d tɩ d tõog n tall sũ-mar toog pʋgẽ. A leb n na n wilg-d-la d sẽn tõe n sõng neb nins sẽn be makr pʋgẽ wã to-to.
Y na n leokame tɩ bõe?
• A Sʋɩtãan waa ne gom-bʋg võor sẽn tagem a Zoob wẽn-sakrã wɛɛngẽ?
• Bõe yĩng tɩ zu-loeesã sẽn paamd tõndã pa segd n ling-du?
• Wãn-wãn la a Zeova sõngd tõnd tɩ d tõe n tall sũ-mar toog pʋgẽ?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto rãmba, seb-neng 15]
D sã n vaeesd Siglgã sɛbã la d sõsd ne kiris-neb nins tẽeb sẽn bɩ wã la d pʋʋsd ne d sũur fãa, tõe n sõng-d lame tɩ d tall sũ-mar tõog pʋgẽ