Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Yãmb da wʋmame t’a Zoob saka namsg ne sũ-mare

Yãmb da wʋmame t’a Zoob saka namsg ne sũ-mare

Yãmb da wʋmame t’a Zoob saka namsg ne sũ-mare

“Yãmb wʋma a Zoob sũ-marã yelle, la yãmb bãnga Zusoabã sẽn yaool n maan bũmb ning n kõ yẽnda, tɩ bõe, Zusoabã tara sũ-bʋgsem la nimbãan-zoeer hal wʋsgo.”—ZAK 5:11.

1, 2. Poloyn tẽngã, mak-bʋg la rao a ye ne a pag paam-yã?

A HARALD ABT sẽn lebg a Zeova Kaset soab tɩ pa yã n ta yʋʋmde, a Hitlɛɛr sodaasã reega Poloyn tẽng a ye yʋʋr sẽn da boond tɩ Danzig. Rẽ tɛka, kiris-neb hakɩk nins sẽn da be tẽn-kãng pʋgẽ wã vɩɩm lebga toog wʋsgo. A Hitlɛɛr sodaas nins b sẽn da boond tɩ Gɛstapo wã makame n na n modg a Harald t’a sĩyn sebr sẽn wilgd t’a ye pa a Zeova Kaset soab ye. La a zãgsame. B kẽes-a-la bãens roogo, la semen a wãn poore, b tall-a lame n kẽng Sachsenhausen kã de kõnsãntrasiõ wã pʋgẽ. Beenẽ, sẽn na yɩl t’a sĩyn sebrã, b leb n modg-a lame la b pãb-a naoor ka tɛka. Roog n da be kã wã pʋg tɩ b yõogd neb bugum beenẽ. Sodaasã naab a yembr teesa roogã bug-zõos sẽn tũud zĩig ning n yit n teesd yĩngrã n yeel a Harald woto: “Ka la rasem 14 pʋgẽ tɩ fo sã n ket n yet tɩ f yaa a Zeova Kaset soaba, f na n tũ ka n yi n babs f Zeova wã yĩngri.”

2 B sẽn da wa n yõkd a Haraldã, t’a pag a Elsa ra nan tara b kiuug piig bi-pɛɛlga. La Gɛstapo wã pa bas a Elsa ye. Pa yã n kaoos la b reeg a biigã, la b tall a mengã n kẽng Auschwitz kã de kõnsãntrasiõ wã pʋgẽ. La yẽ ne a Harald fãa kell n tõog n deega toogã n maan yʋʋma. Y tõe n karma b kibarã sẽn wilgd b sẽn tõog to-to wã fãa yʋʋmd 1980 sẽoog kiuug rasem 15 Gũusg Gasgã pʋgẽ. A Harald gʋlsa woto: “Fãa sẽn naag taaba, yaa yʋʋm 14 la mam zĩnd kã de kõnsãntrasiõ rãmb la bãens rotẽ m tẽebã yĩnga. B zoe n soka maam n na n bãng mam pagã sã n sõng-m-la to-kãens fãa pʋgẽ. Hakɩka, a sõng-m lame! Hal sɩngrẽ wã, mam da miime t’a pa na n tol n bas a tẽebã ye. La mam sẽn da mi rẽ wã, sõng-m lame. Mam leb n da miime t’a sẽn da na n yã mam sẽn ki m tẽebã yĩng n são a sẽn yãt m sẽn sak n bas m tẽebã tɩ b yiis-m bãensã roogẽ. . . . Yʋʋm nins a Elsa me sẽn zĩnd Alemayn kã de kõnsãntrasiõ rãmbẽ wã, a reega toog wʋsgo.”

3, 4. a) Mak-sõma bʋs n tõe n sõng kiris-neb tɩ b tõog toogo? b) Bõe yĩng tɩ Biiblã sagend tõnd tɩ d bʋgs a Zoob kibarã zug neere?

3 A Zeova Kaset rãmb wʋsg tõe n wilgame tɩ b sã n namsd-f f tẽebã yĩnga, sɩd pa nana ye. Yaa rẽ n so tɩ Biiblã sagend kiris-nebã fãa woto: “Ne namsg la sũ-mar yelle, bɩ y mams Wẽnnaam no-rɛɛsdbã sẽn da gom ne Zusoaba yʋʋrã.” (Zak 5:10) Hal pĩnd n tãag masã, b namsa Wẽnnaam sõgen dãmb wʋsg zaalem yĩnga. Mak-sõma wã “kaset dãmb wʋsg” sẽn kõ wã tõe n sõng-d lame tɩ d kell n zoe tẽebã zoeesã n tãag a tɛka.—Hebre dãmba 11:32-38; 12:1.

4 A Zoob kibarã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã wilgdame t’a yɩɩ ned sẽn sak namsg ne sũ-mare, n kõ mak-sõngo. A Zak gʋlsa woto: “Gese, tõnd yetame tɩ bark bee neb nins sẽn sakd namsg ne sũ-marã zutu. Yãmb wʋma a Zoob sũ-marã yelle, la yãmb bãnga Zusoabã sẽn yaool n maan bũmb ning n kõ yẽnda, tɩ bõe, Zusoabã tara sũ-bʋgsem la nimbãan-zoeer hal wʋsgo.” (Zak 5:11) A Zoob sẽn paam bark ning a toogã loogr poorã zoe n wilgda tõnd bark nins fãa a Zeova sẽn na n wa ning wẽn-sakdbã. Sẽn yɩɩd fãa, a kibarã tara sagls sẽn tõe n sõng tõnd toog wakate. A Zoob sebrã sõng-d lame tɩ d bãng sogsg nins sẽn pʋgdã leoore: D sã n wa namsdẽ, bõe yĩng tɩ d segd n bao n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ d namsdẽ wã? Bõe n tõe n sõng-d tɩ d tõog toogo? D tẽed-n-taas sã n wa namsdẽ, wãn-wãn la d tõe n sõng-b tɩ b kell n tall b tẽebã?

D bao n wʋm d namsgã võor sõma

5. D sã n wa namsdẽ wall d be makr pʋgẽ, bõe la d pa segd n yĩmi?

5 Sẽn na yɩl n kell n tall d tẽebã kãn-kãe toog pʋgẽ, d segd n bao n wʋma d namsgã võor sõma. Sã n pa rẽ, d zu-loeesã tõe n wa luda d yamã n sãam d tẽebã. Yaa Wẽnnaam sakr n tar yõod n yɩɩda. Tõnd saasẽ Ba wã ratame tɩ tõnd ned kam fãa sak a saglg ning sẽn pʋgdã ne a sũur fãa. A yeelame: “M biiga, maan yam n kõ maam sũ-noogo, tɩ m paam n leok sẽn paoogd-a maamã.” (Yelbũna 27:11) Ad woto sɩd yaa zu-no-kãseng tɛkẽ! Baa ne tõnd sẽn yaa koangdb n pa tõe n maan sẽn yaa sõma wakat fãa wã, d tõe n nooga d Naandã sũuri. D noogda a Zeova sũur d sã n kell n sakd-a tood la makr toɛy-toɛy pʋgẽ d sẽn nong-a wã yĩnga. Kiris-nebã sẽn nong a Zeova ne nonglem hakɩk ningã tõe n tõoga toog fãa pʋgẽ. Nonglem kãng pa sat abada.—1 Korẽnt dãmba 13:7, 8.

6. Yaa wãn-wãna, la hal sẽn ta zĩ-bʋg la a Sʋɩtãan baood a Zeova noore?

6 A Zoob sebrã wilgda vẽeneg tɩ yaa a Sʋɩtãan la sẽn paoogd-a a Zeova bɩ sẽn baood a noorã. Sebrã leb n wilgda tõnd bɛ kãngã d sẽn pa tõe n yã ne nifã wẽnemã sẽn ta zĩig ninga. A wilgdame me t’a rat n sãama zood ning tõnd sẽn tar ne Wẽndã. Wala a Zoob makrã sẽn wilgã, a Sʋɩtãan rõta Wẽnnaam a Zeova sõgen dãmbã fãa tɩ b sakd-a-la rẽ sẽn nafd-bã yĩng bala, la tɩ b sẽn nong Wẽnnaam to-to wã me tõe n boogame. Yaa hal sẽn na maan yʋʋm tusa la woto la a Sʋɩtãan bao Wẽnnaam noor ne gom-kãensã. B sẽn wa n dig-a n yiis saasẽ wã, koɛɛg yii saasẽ n wilg t’a yaa “tõnd ba-biisã rõata,” la t’a rõt-b-la ‘Wẽnnaam taoor wĩntoog ne yʋngo.’ (Wilgri 12:10) Tõnd sã n kell n sak Wẽnnaam toog pʋgẽ, d wilgdame t’a Sʋɩtãan yagda ziri.

7. D yĩnsã pãng sã n boogdẽ, bõe n tõe n sõng-do?

7 D pa segd n yĩm t’a Sʋɩtãan bẽta ne zu-loees nins sẽn paamd tõndã, n dat n sãam zood ning d sẽn tar ne a Zeova wã ye. Tags-y n gese. Yaa wakat bʋg la a Sʋɩtãan sẽn mak a Zezi wã? Yaa kom sẽn da wa n tar a Zezi, a sẽn loe noor tɩ kaoos rasem wʋsgã poore. (Luk 4:1-3) La a Zezi tẽebã pãng kɩtame t’a tõog n zãgs a Sʋɩtãan sẽn da rat t’a maanã fasɩ. Ad woto wilgda tõnd tɩ kʋʋlem, bãag bɩ bũmb a to sã n wa kɩt tɩ d yĩnsa pãng booge, yaa d tẽebã pãng n na n sõng-do! Baa tõnd yĩnsã pãng sã n wa tar boogre, d ket n tara raoodo, bala d tẽebã pãng manegd n paasda daar fãa.—2 Korẽnt dãmba 4:16.

8. a) Wãn-wãn la sũ-sãams la tags-kɛg tõe n yɩ wẽng ne-do? b) Yam-bʋg la a Zezi tall-yã?

8 Sũ-sãams me tõe n sãama ned tẽebo. Yell sã n paam saam-biiga, a tõe n wa sokda a meng woto: ‘Bõe yĩng t’a Zeova bas tɩ yel-kãngã paam maam?’ Tigingã pʋgẽ, b sã n sãam nina sũur me, a tõe n wa sokdame: ‘Bõe yĩng tɩ saam-biigã maan maam woto?’ La tags-kãensã buud yaool n tõe n kɩtame tɩ lebg tõnd mengã yell bal n pak-do, tɩ d yĩm t’a Sʋɩtãan dat n tũnuga ne yel-kãensã n sãam d tẽebã. A Zoob sũur sẽn yik wʋsg ne a zɩlem-be-zo-rãmb a tãabã, nams-a-la wʋsg wa a bãagã me sẽn da namsd-a wã. (Zoob 16:20; 19:2) Tʋm-tʋmd a Poll me wilgame tɩ sũ-yikr sẽn tõt saab tõe n ‘kõo Sʋɩtãanã weere.’ (Efɛɛz rãmba 4:26, 27) Tõnd sẽn yaa kiris-nebã, d sũur sã n yik ne d tẽed-n-taaga, d pa segd n kãas taab raad ye. D pa segd n tagsd yel-kɛgr d sẽn ne zug me n pa satẽ ye. Sẽn são yaa d sẽn na n dɩk a Zezi togs-n-taare, n basd d yɛlã fãa Wẽnnaam a Zeova sẽn kaood bʋʋd tɩrgã nugẽ. (1 Pɩɛɛr 2:21-23) D sã n tar a Zezi yamã buudu, tõe n kogl-d-la wʋsg ne a Sʋɩtãana.—1 Pɩɛɛr 4:1.

9. D zɩɩb toɛy-toɛyã la makr nins sẽn paamd tõndã wɛɛngẽ, Wẽnnaam kãabame t’a na n maana bõe?

9 Sẽn yɩɩd fãa, d sã n wa tar zu-loeese, d pa segd n tẽ abada tɩ rẽ wilgdame tɩ Wẽnnaam sũur sãama ne-d ye. A Zoob zɩlem-be-zo-rãmbã goamã kɩtame t’a tẽ tɩ Wẽnnaam sɩd ra ye pa nong-a, tɩ rẽ paas a toogã. (Zoob 19:21, 22) Biiblã wilgda tõnd vẽeneg tɩ “bũmb ka tõe n mak Wẽnnaam tɩ b maan wẽng ye, la Wẽnnaam menga ka makd ned ba a ye t’a maan wẽng ye.” (Zak 1:13) A Zeova pʋd n kãabame t’a na n sõng-d lame tɩ d tʋk d zɩɩb buud fãa, la t’a na n sõng-d lame tɩ d tõog n yi makr toɛy-toɛyã pʋsẽ. (Yɩɩl Sõamyã 55:23; 1 Korẽnt dãmba 10:13) Toog wakate, d sã n pẽneg Wẽnnaam, a tõe n kɩtame tɩ d tall yam-sõng n tõog n da maan a Sʋɩtãan daab ye.—Zak 4:7, 8.

D tõe n paama sõngr toog wakate

10, 11. a) Bõe n sõng a Zoob t’a tõog n yals kãn-kãe a toogã pʋgẽ? b) Wãn-wãn la a Zoob sẽn da mi t’a pa beeg Wẽnnaamã sõng-a?

10 Baa ne a Zoob namsgã, a zɩlem-be-zo-rãmbã rõdgã n paas a mengã sẽn da pa wʋmd a namsgã võorã, a kell n yɩɩ nin-tɩrga. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Zoob makrã pʋgẽ? Yaa vẽeneg tɩ yaa a Zoob sẽn kell n sak a Zeova wã la a sẽn tõogã. A “ra zoeta Wẽnnaam n ka maand wẽng ye.” (Zoob 1:1) Baa ne a Zoob sẽn da pa wʋmd a yɛlã sẽn tiig n sãamã võorã, a tõdgame t’a kõn bas a Zeova sakr ye. A Zoob ra miime t’a segd n saka Wẽnnaam noog la toog wakat me.—Zoob 1:21; 2:10.

11 Sẽn paase, a Zoob sẽn da mi t’a pa beeg Wẽnnaamã sõng-a lame. Sẽn da wa n wõnd a na n kiime wã, a ra miime t’a maana a sẽn tõe tɛk n sõng neb a taaba, t’a ra tũud a Zeova noyã sẽn yaa tɩrsã, la t’a pa tol n tũ Wẽnnaam a to, tɩ woto fãa keng a raoodo.—Zoob 31:4-11, 26-28.

12. A Zoob manesem yɩɩ wãn a Elihu sẽn sagl-a wã?

12 Yaa vẽeneg t’a Zoob da ratame tɩ b sõng-a t’a rems a tagsgã yɛl kẽer zutu. La a sẽn sik a meng n sak rems-kãngã me sɩd sõng-a-la wʋsg t’a tõoge. A Zoob maaga a yĩng n kelg a Elihu saglsã neere, n sak t’a Zeova kibl-a. A sak n deega woto: “Mam goma m sẽn ka mi. . . . Mam yam tekame tɩ m zĩ tom ne tompɛglem pʋgẽ n kot-y sugri.” (Zoob 42:3, 6) Baa ne a Zoob bãagã sẽn da ket n namsd-a wã, a sũur yɩɩ noog ne remsgã sẽn kɩt t’a pẽneg Wẽnnaam n paasã. A yeela woto: “Mam miime tɩ yãmb [a Zeova] tõe bũmb fãa.” (Zoob 42:2) A Zeova sẽn sõng a Zoob t’a bãng tɩ yẽ yaa kãseng n ka to wã, kɩtame t’a Zoob bãng vẽeneg t’a paooda wʋsg a Naandã taoore.

13. A Zoob sẽn kõ a taabã sugrã, naf-a-la wãn-wãna?

13 Sẽn na n baase, a Zoob saka sugri, n kõ-d sugr kũun mak-sõngo. A zɩlem-be-zo-rãmbã ra sãama a sũur wʋsgo, la baasgo, a Zeova sẽn kos-a t’a pʋʋs b yĩngã, a sakame. Rẽ poore, a Zeova kɩtame t’a lebs n paam laafɩ. (Zoob 42:8, 10) Yaa vẽeneg tɩ d sã n wa be toog pʋgẽ, d sũ-toogã pa tõe n sõng-d tɩ d tõog ye. Yaa nonglem la sugr n na n sõng-do. Tõnd sã n kõ d taabã sugri, d paamda barka, bala a Zeova nonga sugr soaba.—Mark 11:25.

Sagendb sẽn yaa sõma na n sõng-d lame tɩ d tõoge

14, 15. a) Bõe n na n sõng sagend t’a tõog n sagl ned sõma? b) Wilg-y bũmb ning sẽn kɩt t’a Elihu tõog n sõng a Zoobã.

14 A Zoob kibarã wilgd-d lame me tɩ sagendb sẽn yaa sõma tara yõodo. Sagendb kãens buudã yaa wa ‘saam-biis sẽn dog toog wakat yĩnga.’ (Yelbũna 17:17, NW) La wala d sẽn yã sẽn yɩ to-to a Zoob nengẽ wã, sagendb kẽer sagls tõe n namsa neda, n pa sõng-a ye. Sagend sẽn yaa sõma segd n dɩka a Elihu togs-n-taare. A segd n wilgame t’a kʋmda ned ning a sẽn sagendã, la a waoog-a. Saam-biig sã n wa tar zu-loees wʋsg tɩ kɩt t’a tar tags-kɛga, tõe n yɩɩ tɩlae tɩ kãsem dãmbã la kiris-neb a taab tẽeb sẽn bɩ sõng-a t’a rems a tagsgã. Sẽn na yɩl n tõog n maan dẽ sõma, sagendb kãens tõe n dɩka yam wʋsg a Zoob sebrã pʋgẽ.—Galat dãmba 6:1; Hebre dãmba 12:12, 13.

15 D tõe n paama sagls wʋsg a Elihu sẽn welg yellã to-to wã pʋgẽ. A maaga a yĩng n kelg goamã n yaool n na n leok a Zoob zo-rãmb a tãabã n wilg tɩ b goamã yaa ziri. (Zoob 32:11; Yelbũna 18:13) A Elihu yẽsa ne a Zoob wa ned sẽn sõsd ne a zoa. (Zoob 33:1) A pa maan wa yẽ tɩrlem yɩɩda a Zoobe, wa a Zoob zɩlem-be-zo-rãmb a tãabã sẽn maanã ye. A yeela woto: “Mam yaa wa foom Wẽnnaam taoore. Bãmb naana maam ne tẽng tom.” A sẽn da pa rat n paas a Zoob toogã, a pa gom goam sẽn na zab-a ye. (Zoob 33:6, 7; Yelbũna 12:18) A Elihu pa bao n na n sãbs a Zoob a tags-kɛgã yĩng ye. A pʋd n pẽg-a-la a tɩrlmã yĩnga. (Zoob 33:32, NW) Sẽn yɩɩd fãa, a Elihu gesa yɛlã wa Wẽnnaam sẽn da get-b to-to wã, n sõng a Zoob t’a tags sõma n bãng t’a Zeova pa maand wẽng ye. (Zoob 34:10-12) A sagla a Zoob t’a gũ t’a Zeova wa welg yellã, la a ra nams n bao n wilg a toor t’a yaa nin-tɩrg ye. (Zoob 35:2; 37:14, 23) Hakɩka, tigingã kãsem dãmb la a neb a taabã fãa tõe n dɩka yam wʋsg a Elihu manesmã pʋgẽ.

16. Wãn-wãn la a Zoob zɩlem-be-zo-rãmb a tãabã sõng a Sʋɩtãana?

16 A Elihu saglsã sẽn yɩ sõma wã yɩɩ toor fasɩ ne a Elifaaz la a Bildaad ne a Zofaar goamã sẽn sãamd sũurã. A Zeova yeel-b lame tɩ b pa togs sɩd yẽ zug ye. (Zoob 42:7) Baa a Zoob zo-rãmbã sã n da yetame tɩ b rat n sõng-a lame, yaa a Sʋɩtãan la b sõng-yã. Bãmb b tãabã fãa yeelame t’a Zoob beega Wẽnnaam la a sẽn namsdã. (Zoob 4:7, 8; 8:6; 20:22, 29) A Elifaaz yeelame tɩ Wẽnnaam pa basd yard ne a sõgen dãmbã, la t’a toor kae ne tõnd tɩrlmã ye. (Zoob 15:15; 22:2, 3) A sõdga yel-kɛg kẽer a Zoob sẽn pa maan meng n dogl-a. (Zoob 22:5, 9) La a Elihu yẽ sõnga a Zoob wala sagend sẽn nong a sẽn sagend a soabã sẽn segd n maan to-to wã, t’a maneg zood ning a sẽn tar ne Wẽndã.

17. D sã n wa namsdẽ, bõe la d pa segd n yĩmi?

17 Bũmb a to me la d leb n tõe n zãms a Zoob sebrã pʋgẽ sũ-mar tallg toog pʋgẽ wã wɛɛngẽ. A Zoob kibarã wilgdame tɩ tõnd Wẽnnaamã sẽn yaa nonglem soabã nee tõnd zu-loeesã n dat n sõng-do, la a tõe n sõng-d-la ne manesem toor-toor me. D ra zoe n goma bũmb ning sẽn paam a Elsa wã yelle. Kelg-y-yã a sẽn wa n yeele: “Nand tɩ b yõk maamã, mam da karma saam-bi-poak a ye lɛtr pʋgẽ tɩ ned sã n wa be toog sẽn loog nug pʋgẽ, a Zeova vʋʋsem sõngã kõt-a-la sũur pʋgẽ bãane. M da pa tẽed a goamã zãng ye. La mam meng sẽn wa n be toog pʋgẽ wã, m bãngame t’a sẽn yeelã yaa sɩda. Sɩd yɩɩ woto bal kɛpɩ. A buud sã n nan pa paam-fo, f pa tõe n tẽ ye. La yaool n yaa sɩda. A Zeova sõng-d-la toog wakate.” A Elsa gom-kãensã pa wilg bũmb ning a Zeova sẽn tõe n maan bɩ a sẽn zoe n maan a Zoob zãmaanẽ wã ye. Yaa a Zeova sẽn tõe n maan bũmb ning rũndã-rũndã n sõng tõnd yell la a sẽn gomdã!

Bark bee ned ning sẽn sakd namsg ne sũ-marã zugu

18. A Zoob sẽn tall sũ-mar a toogã pʋgẽ wã, nafa bʋs la a paam-yã?

18 Tõnd sʋkã, neb nins sẽn na n paam a Zoob toogã buud sõor paoodame. La baa tõnd sẽn na n deeg toog buud ning fãa dũni kãngã pʋgẽ, d tara bʋʋm n na n kell n tall d tɩrlmã wa a Zoobe. A Zoob sẽn tall sũ-mar a toogã pʋgẽ wã, sɩd manega a vɩɩmã. Kɩtame t’a bɩ n zems zãng tɩ bũmb pa paoog-a ye. (Zak 1:2-4) Manega zood ning a sẽn da tar ne Wẽnnaamã n paase. A Zoob yeela woto: “Mam da wʋma yãmb kibare. La masã, mam nin yãa yãmba.” (Zoob 42:5) A Sʋɩtãan sẽn pa tõog n kɩt t’a Zoob bas Wẽnnaamã, wilgdame t’a yaa ziri-yagda. Baa yʋʋm wʋsg rẽ loogr poore, a Zeova kell n wilgame t’a Zoob yɩɩ nin-tɩrga. (Ezekɩɛll 14:14) Baa rũndã-rũndã, a kibarã sẽn wilgd t’a kell n yɩɩ nin-tɩrg baa toog pʋgẽ wã sõngda Wẽnnaam nin-buiidã tɩ b mao n dɩk a togs-n-taare.

19. Bõe yĩng tɩ y tagsdẽ tɩ sũ-mar tallg toog pʋgẽ tara yõodo?

19 A Zak sẽn wa n gʋlsd pipi kiris-nebã n na n gom ne-b sũ-mar tallg toog pʋgẽ wã yellã, a wilga rẽ sẽn kõt ned bark ninsã. Sẽn paase, a tika a Zoob makrã n tẽeg-b t’a Zeova ningda a sõgen dãmb nins sẽn sakd-a wã bark kẽengo. (Zak 5:11) D karemda woto Zoob 42:12 wã pʋgẽ: “Zusoaba kõo a Zoob sũ-noog a yaoolem yʋʋma pʋgẽ n yɩɩd a sẽn da tar pĩndã.” Wẽnnaam lebs n kõ a Zoob bũmb nins fãa a sẽn da bõnã naoor a yiibu, la a kɩt t’a vɩɩmd sũ-noog pʋgẽ n kaoose. (Zoob 42:16, 17) Wẽnnaam dũni paalgã pʋgẽ, tõnd me na n yĩma sũ-sãamsã, namsgã la toog buud fãa sẽn tar tõnd dũni kãngã sẽn be a saab zugã pʋgẽ. (Ezai 65:17; Wilgri 21:4) D wʋmame t’a Zoob tõog n talla sũ-mar toog pʋgẽ. Woto yĩnga ne a Zeova sõngre, bɩ tõnd me maan d sẽn tõe fãa n dɩk a Zoob togs-n-taare. Biiblã yet-d-la woto: ‘Bark bee ned ninga sẽn yalsd kãn-kãe makr wakatã zugu, tɩ bõe, a sã n paam makr n tõoge, a na n deega vɩɩm maanf a Zeova sẽn kãab neb nins sẽn nong bãmbã.’—Zak 1:12.

Y na n leokame tɩ bõe?

• Wãn to la d tõe n noog a Zeova sũuri?

• D sã n wa namsdẽ, bõe yĩng tɩ d pa segd n tẽ tɩ wilgdame tɩ Wẽnnaam sũur pa noom ne-do?

• Bõe n sõng a Zoob a toogã pʋgẽ?

• D sã n wa n rat n sõng d tẽed-n-taaga, wãn-wãn la d tõe n dɩk a Elihu togs-n-taare?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 20]

Sagend sẽn yaa sõma yaa wʋmda, la a waoogd neba

[Foto rãmba, seb-neng 21]

A Elsa ne a Harald Abt