Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Wilg-y tɩ y nonga Wẽnnaam ning sẽn nong-y wã

Wilg-y tɩ y nonga Wẽnnaam ning sẽn nong-y wã

Wilg-y tɩ y nonga Wẽnnaam ning sẽn nong-y wã

“Nong Zusoaba fo Wẽnnaam ne f sũur fãa, la ne f sɩɩga fãa, la ne f yam fãa.”—MATƖE 22:37.

1, 2. Bõe n kɩt tɩ nebã ra baood n na n bãng tõog ning sẽn yaa kãseng n yɩɩdã?

A ZEZI wakatẽ wã, Fariziẽ rãmbã ra wẽeda no-koeemd a Moiiz Tõogã zugu. A Moiiz Tõogã ra tara noy sõor sẽn yɩɩd bãmb 600. B ra rat n bãngã noor ning sẽn yaa a kãseng n yɩɩdã. Rẽ yĩnga, ra yaa noor b sẽn kõ maoongã wɛɛngẽ n yaa kãseng n yɩɩd bɩ? Maandã ra tara yõodo, bala nebã ra kʋʋda maandã sẽn na yɩl n paam b yel-wẽnã sugr la b pʋʋs Wẽnnaam barka. Bɩ yaa noor ning b sẽn da kõ tɩ b kẽes nebã bãongã n da yaa kãseng n yɩɩda? No-kãng me ra tara yõodo, bala yaa bãongã kõom n da yaa kaset t’a Zeova ra maana kaool ne a Abrahaam.—Sɩngre 17:9-13.

2 La wõnda wa neb a taab me ra yetame tɩ sẽn mik tɩ Wẽnnaam noyã fãa tara yõod wʋsgã, pa segd tɩ b yeel tɩ noor a ye yaa kãseng n yɩɩd a taabã ye, baa sã n wõnd noy kẽer yõod pa ta b taabã. Yaa rẽ n so tɩ Fariziẽ rãmbã tɩ sok a Zezi n na n bãng a sẽn tagsd bũmb ninga. B ra tẽedame t’a Zezi na n tudgame n yeel bũmb tɩ sãam a yʋʋrã. Fariziẽ a ye kolga a Zezi n sok-a woto: ‘Tõ-bʋg n yaa kãseng n yɩɩda?’—Matɩe 22:34-36.

3. A Zezi wilgame tɩ no-bʋg la kãseng n yɩɩda?

3 A Zezi sẽn leok to-to wã tara yõod wʋsg ne tõnd rũndã-rũndã. A leoorã pʋgẽ, a wilga bũmb ning sẽn sɩng n tara yõod n yɩɩda, la sẽn na n kell n tall yõod wʋsg sɩd Wẽnnaamã baleng pʋgẽ. A lebg n dɩka Tõod 6:5 wã n yell woto: “Nong Zusoaba fo Wẽnnaam ne f sũur fãa, la ne f sɩɩga fãa, la ne f yam fãa. Ada yaa pipi tõoga, la a yaa tõog sẽn yaa kãseng n yɩɩd tõoda fãa.” Fariziẽ wã ra soka noor a ye yell bala, la a Zezi togs-a-la noor a to n paase. A lebg n dɩka Maankʋʋr 19:18 wã n yeel tɩ: “La ad a yiib soaba sẽn wẽnd yẽnda: Nong f yak wa f menga.” Rẽ poore, a Zezi wilgame tɩ sɩd Wẽnnaamã baleng yẽbga no-kãensã a yiibã zutu. Sẽn na yɩl tɩ ned ra wa kos-a t’a sõdg noy a taabã n wilg b yɩɩdem pʋgdg-pʋgdga, a Zezi baasa a gomdã n yeel tɩ “Tõoda fãa ne Wẽnnaam no-rɛɛsdba koees yẽbga tõod a yiib kãens zutu.” (Matɩe 22:37-40) No-kãensã a yiibã sʋka, pipi soabã n yaa kãseng n yɩɩda, la sõs-kãngã pʋgẽ d na n goma no-kãng yelle. Bõe yĩng tɩ d segd n nong Wẽnnaam? Wãn to la d wilgd tɩ d nonga Wẽnnaam? La wãn to la d tõe n kɩt tɩ nonglem kãng paasdẽ? Yaa sõma tɩ d bãng sogs-kãensã leoore, bala d sã n dat n ta a Zeova yam, d segd n nong-a-la ne d sũurã fãa, d mengã fãa, la ne d yamã fãa.

Nonglem yõodo

4, 5. a) Bõe yĩng t’a Zezi leokrã pa ling Fariziẽ wã? b) Bõe n tar yõod Wẽnnaam nifẽ n yɩɩd maand la kũuni?

4 Wõnda a Zezi leoorã pa ling Fariziẽ wã, leb n pa zab-a me ye. Fariziẽ kãngã ra miime tɩ baa neb wʋsg pa nong Wẽnnaam, ned ning sẽn dat n balem Wẽnnaam tɩ ta a yam segd n nong-a lame. Wẽnd-dotẽ wã, nebã ra nong n pʋʋsda hebre rãmbã pʋʋsg ning b sẽn boond tɩ Shema wã. Goam nins sẽn be Tõod 6:4-9 t’a Zezi lebg n dɩkã bee pʋs-kãng pʋgẽ. A Mark wilga a sebrã pʋgẽ tɩ Fariziẽ wã yeela a Zezi woto: “Hakɩɩka, karen-saamba, yãmb togsa sɩda tɩ Wẽnnaam ya a ye, la a to ka be kal bãmb bala. La tɩ nong bãmb ne sũur fãa, la ne yam fãa, la ne pãng fãa; la nong f yak wa f menga, a yɩɩda maand sẽn yõogd bugum, la maand buud a taaba fãa.”—Mark 12:32, 33.

5 Baa Tõogã sẽn da wilgd tɩ b segd n yõogã maandã, bũmb ning sẽn da sɩd tar yõod Wẽnnaam nifẽ n yɩɩd yaa a sõgen dãmbã sẽn na n nong-a ne b sũur fãa. Ned sã n da rɩk liuul n yõog maand n na n wilg t’a nonga Wẽnnaam la a rat n sak-a-la wakat fãa, rẽ tara yõod Wẽnnaam nifẽ n yɩɩd ned sẽn da na n dɩk pe-raad tusa n yõog maando, n yaool n tar yam-wẽnga. (Miise 6:6-8) Tẽeg-y pʋg-kõor ning sẽn yaa naong soabã sẽn da ningd ligd Zerizalɛm wẽnd-doogã ligd ningr zĩigẽ t’a Zezi ra zĩ n getẽ wã. Arzɛgsã rãmb ra ningda b sẽn da pa tar ligd ning tʋʋmdã. Pʋg-kõorã ninga ligd bõoneg a yiib sẽn da pa tõe n da liuul a yembr meng ye. La a kũunã ra tara yõod a Zeova nifẽ n yɩɩd arzɛgsã rãmb kũuni, bala a ra nonga a Zeova ne a sũur fãa. (Mark 12:41-44) Baa tõnd yɛlã sẽn wa n yaa a soab fãa, d sã n nong a Zeova, a nanda rẽ n yɩɩda. Ad d sẽn mi rẽ wã kengda d raood wʋsgo!

6. Bõe la a Poll gʋls n na n wilg nonglmã yõodo?

6 Sẽn na yɩl n wilg nonglmã yõod Wẽnnaam balengã pʋgẽ, tʋm-tʋmd a Poll gʋlsa woto: “Mam sã n gom ne neba goama la malɛɛk rãmb goama n ka tar nonglem, mam lebga wa waag sẽn wẽed zaalem la wa keonf sẽn wẽed zaalem. La mam sã n tar bãngr-goama kũuni, la bãng sãmbd fãa võyã la paam yam-vẽnegr fãa, la mam sã n tar tẽeb fãa hali n tõe n serg tãense, mam sã n ka tar nonglem mam yaa zaalem. La mam sã n pʋɩ m paoonga fãa n dɩlg naong rãmba, la baa mam sã n sak tɩ b yõog mam yĩnga bugum, mam sã n ka tar nonglem bõn-kãens ka be yõod mam yĩng ye.” (1 Korẽnt dãmba 13:1-3) Vẽenega, d sã n dat n balem Wẽnnaam tɩ ta a yam, yaa tɩlae tɩ d nong-a. La wãn to la d wilgd tɩ d nonga a Zeova?

D sẽn tõe n wilg tɩ d nonga a Zeova to-to

7, 8. Wãn to la d tõe n wilg tɩ d nonga a Zeova?

7 Neb wʋsg tagsdame tɩ nonglem sã n kẽ pag ne rao sʋk zĩig pʋgẽ, b pa tar a tɩɩm ye. La nonglem hakɩk pa bũmb sẽn be d yamẽ bal ye. Yaa ne d tʋʋmã la d wilgd tɩ d nonga neda. Biiblã wilgdame tɩ nonglmã yaa “bũmb sẽn yaa [sõmã] n yɩɩd” bũmb fãa, la tɩ yaa bũmb d sẽn segd n “bao.” (1 Korẽnt dãmba 12:31; 14:1) B sagenda kiris-nebã tɩ b ‘ra nong taab ne nonoom la gom vɩɩd ye, la tɩ b nong taab ne tʋʋma la ne sɩda.’—1 Zã 3:18.

8 Tõnd sã n nong Wẽnnaam na n kɩtame tɩ d maand a sẽn datã, la kɩt tɩ d wilg ne d goamã la d tʋʋmã tɩ d teenda a naamã sẽn ka to wã. Nonglem kãng na n kɩtame tɩ d ra nong dũniyã la a tʋʋm yoodã ye. (1 Zã 2:15, 16) Neb nins sẽn nong Wẽnnaamã kisa wẽnga. (Yɩɩl Sõamyã 97:10) Tõnd sã n nong Wẽnnaam me, d na n nonga d taabã. Yaa rẽ yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ. Sẽn paas me, tõnd sã n nong Wẽnnaam d segd n saka a noyã. Biiblã yeta woto: “Wẽnnaam nonglem yaa tɩ tõnd sak bãmb tõogo.”—1 Zã 5:3.

9. Wãn to la a Zezi wilg t’a nonga Wẽnnaam?

9 A Zezi wilga d sẽn segd n maan bũmb ning n wilg tɩ d nonga Wẽnnaam. Nonglmã kɩtame t’a yi saasẽ n wa tẽngã zugu. Leb n kɩtame t’a sẽn da maand bũmb ninsã, la a sẽn da zãmsd nebã to-to wã waoogd a Ba wã. Nonglmã yĩnga, a ‘sika a meng n sak n ki.’ (Filip rãmba 2:8) A sẽn sak n ki wã wilgdame t’a sɩd nonga Wẽnnaam. La rẽ paka sor tɩ nin-sakdbã tõe n yɩ tɩrs Wẽnnaam nifẽ. A Poll gʋlsa woto: “Wa rao a yembr [a Ãdem] kɩɩsg yĩng sẽn kɩt tɩ wʋsg lebg yel-wẽna rãmbã, dao a yembr [a Zezi Kirista] sakr yĩng me, wʋsg na n lebga nin-tɩrse.”—Rom dãmba 5:19.

10. Bõe yĩng tɩ ned sã n nong Wẽnnaam, a segd n sak-a me?

10 Wala a Zezi, tõnd me sã n sakd Wẽnnaam, d wilgdame tɩ d nong-a lame. Tʋm-tʋmd a Zã a Zezi sẽn da nongã gʋlsa woto: “Nonglem yaa tɩ [d] kẽn wa sẽn zems bãmb tõogo.” (2 Zã 6) Neb nins sẽn sɩd nong a Zeova wã rata ne b sũur fãa t’a wilg-b sore. B sẽn sak n deeg tɩ b pa tõe n tũ b mens sor tɩ zemsã yĩnga, b teegda Wẽnnaam yamã la b sakd t’a wilgd-b sor ne nonglem. (Zeremi 10:23) B wõnda Beere neb nins sẽn da tar yam-sõngã. Nin-bãmbã saka Wẽnnaam koɛɛgã ne b “sũyã fãa,” la b sɩd tʋll n na n maan Wẽnnaam daabã. (Tʋʋma 17:11) B maaga b yĩng n vaees Gʋlsg Sõamyã sẽn na yɩl n bãng Wẽnnaam daabã sõma, tɩ sõng-b tɩ b tall yel-manesem a taab sẽn wilgd tɩ b nonga Wẽnnaam la b sakd-a lame.

11. Nong Wẽnnaam ne f sũurã fãa, f yamã fãa, f mengã la f pãngã fãa rat n yeelame tɩ bõe?

11 Wala a Zezi sẽn yeelã, d segd n nonga Wẽnnaam ne d sũurã fãa, ne d yamã fãa, d mengã fãa la ne d pãngã fãa. (Mark 12:30) Nonglem kãng yita sũurẽ, sẽn dat n yeel tɩ tõnd tʋlsmã la d sẽn tagsd to-to wã wilgdame tɩ d nonga Wẽnnaam la d sɩd rat n ta a yam. D nonga Wẽnnaam me ne d yamã fãa. Tõnd pa sakd Wẽnnaam zond-yaar ye. D baoome n bãng a Zeova zʋgdã sẽn yaa sõma wã, a noyã la a sẽn na n maan bũmb ninsã. D rɩkda d mengã fãa, d vɩɩmã la d pãngã n maand a raabã la d pẽgd-a.

D sẽn segd n nong a Zeova wã võore

12. Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam dat tɩ d nong-a?

12 Bũmb a ye sẽn kɩt tɩ d segd n nong a Zeova yaa a sẽn dat tɩ tõnd me tall a zʋgdã sẽn yaa sõma wã. Nonglmã yita Wẽnnaam nengẽ, la yẽ n leb n kõt mak-sõng sẽn tɩ yɩɩd nonglmã wilgr wɛɛngẽ. Vʋʋsem sõngã vẽnega tʋm-tʋmd a Zã t’a gʋls tɩ “Wẽnnaam yaa nonglem.” (1 Zã 4:8) Wẽnnaam naana ninsaalbã a meng wõnego. Rẽ n so tɩ tõnd me tõe n tall nonglem. A Zeova meng rɩta a naamã sẽn ka to wã ne nonglem. A ratame tɩ neb nins sẽn sakd-a wã yɩ neb sẽn nong a sẽn dɩt a naamã ne tɩrlem to-to wã. Dẽnd sẽn na yɩl tɩ Wẽnnaam sẽn naan-b rãmbã fãa paam bãan la zems-n-taare, nonglmã yaa tɩlae.

13. a) Bõe yĩng tɩ b yeel Israɛll nebã tɩ b nong a Zeova b Wẽnnaam? b) Bõe yĩng t’a Zeova sẽn dat tɩ tõnd nong-a wã yaa bũmb sẽn zemse?

13 Bʋʋm a to me sẽn kɩt tɩ d nong a Zeova wã yaa d sẽn tar mi-beoog ne bũmb nins a sẽn maan n kõ-dã. D tẽeg t’a Zezi ra yeela Zʋɩf rãmbã tɩ: “Nong Zusoaba fo Wẽnnaam.” A Zezi ra pa yet-b tɩ b nong wẽnnaam b sẽn pa mi, la sẽn pa nong-b ye. B ra segd n nonga Wẽnnaam ning sẽn da wilg t’a nong-b lame wã. Yaa a Zeova n da yaa bãmb Wẽnnaam. Yaa yẽ n da yiis-b Ezipt tẽngẽ wã n tɩ kẽes Kãabg-tẽngã pʋgẽ. Leb n yaa yẽ n da kogend-ba, n get-b yelle, n nong-b la a kibind-b ne nonglem. Rũndã-rũndã me, a Zeova yaa tõnd Wẽnnaam. Yaa yẽ n kõ a biigã tɩ yɩ rond tɩ tõnd tõe n paam vɩɩm sẽn ka sɛtã. Dẽnd a Zeova sẽn dat tɩ tõnd me nong-a wã yaa bũmb sẽn zemse! Tõnd segd n nonga Wẽnnaam ning sẽn nonga tõndã. Tõnd nonga a soab ning sẽn ‘deng n nong tõndã.’—1 Zã 4:19.

14. Wãn to la Zeova sẽn nong ãdem-biisã to-to wã wõnd roagdbã sẽn nong b kambã?

14 A Zeova sẽn nong ãdem-biisã to-to wã wõnda roagd sẽn nong a kamba. Baa ne roagdbã sẽn pa zems zãngã, b sakdame n yiisd ligd wʋsg la b maand yɛl a taab n get b kambã yell yʋʋm ka tɛka. Roagdbã sẽn zãmsd b kambã, n sagend-b, n teend-b la b kibind-bã, yaa b sẽn dat tɩ b kambã vɩɩm yɩ noog la sõma wã yĩnga. La bõe la roagdbã rat tɩ b kambã me maane? B ratame tɩ b kambã nong-ba, la b sak n tũ bũmb nins b sẽn zãms-bã, b nafr yĩngã. Dẽnd tõnd saasẽ Ba wã sẽn zems zãngã sẽn dat tɩ d wilg d mi-beoog ne bũmb nins a sẽn maan n kõ-dã fãa wã sɩd zemsame.

D sẽn na n maan to-to n nong Wẽnnaam n paasdẽ

15. Tõnd sã n dat n nong Wẽnnaam n paasdẽ, bõe la d segd n deng n maane?

15 Tõnd zɩ n yã Wẽnnaam, d zɩ n wʋm a koɛɛg me ye. (Zã 1:18) La a ratame tɩ d yõg zood ne-a, la d nong-a. (Zak 4:8) Wãn to la d tõe n maan dẽ? Tõnd sã n dat n nong neda, d segd n deng n bãnga a soabã. D sã n pa mi neda, yaa toog tɩ d sɩd nong a soabã. A Zeova kɩtame tɩ b gʋls Biiblã sẽn yaa a Gomdã, sẽn na yɩl tɩ d tõog n bãng-a. Yaa rẽ n so tɩ ne a siglgã maasem, a Zeova sagend tõnd tɩ d karemd Biiblã wakat fãa. Yaa Biiblã n wilgd tõnd Wẽnnaam sẽn yaa a soaba, la a manesem sẽn yɩ to-to ne neb wʋsg yʋʋm tusa sẽn looge. D sã n bʋgsd rẽ fãa zugu, d na n pẽgda Wẽnnaam la d nong-a n paasdẽ.—Rom dãmba 15:4.

16. Bõe yĩng tɩ d sã n bʋgsd a Zezi sẽn moon koɛɛgã to-to wã zugu, d na n nong Wẽnnaam n paasdẽ?

16 Sẽn tɩ yɩɩd fãa, d sã n bʋgs n bãng a Zezi sẽn vɩɩmd la a moon koɛɛgã to-to tẽng zugã, tõe n kɩtame tɩ d nong Wẽnnaam n paasdẽ. A Zezi rɩka a Ba wã togs-n-taar bal kɛpɩ. A yeela woto: “Ned ninga sẽn yã maam, a yãa m Ba.” (Zã 14:9) Rẽ yĩnga, a Zezi sẽn zoe pʋg-kõor nimbãaneg n vʋʋg a bi-yendã n kõ-a wã pa bũmb sẽn kẽed sũur sɩda? (Luk 7:11-15) D miime t’a Zezi yaa Wẽnnaam Biribla, la zãmaan fãa nin-kãseng sẽn ka to. A yaool n sika a meng n waas a karen-biisã naoã. Ad woto sɩd bee yamleoogo! (Zã 13:3-5) Baa ne a Zezi sẽn da ka to t’a yam leb n da yɩɩd nebã fãa wã, a sakame tɩ ned buud fãa la baa kambã meng ra tõe n pẽneg-a. Ad woto sɩd kẽeda sũuri! (Mark 10:13, 14) D sã n nand kiba-kãensã la d bʋgsd b zutu, d wat n lebga wa kiris-neb nins a Pɩɛɛr sẽn yeel woto wã: “Baa yãmb sẽn nan ka yã bãmb [a Zezi] yãmb nonga bãmba.” (1 Pɩɛɛr 1:8) Tõnd sã n nong a Zezi n paasdẽ, d na n nonga a Zeova me n paasdẽ.

17, 18. Bõe ne bõe la a Zeova maan n kõ tõndo, tɩ d sã n bʋgsd rẽ zug bɩ tõe n kɩt tɩ d nong-a n paasdẽ?

17 Bũmb a to me sẽn tõe n kɩt tɩ d nong Wẽnnaam n paasdẽ, yaa d sẽn na n bʋgsd bũmb nins a sẽn maan n kõ tõnd ne nonglmã zugu. Bõn-kãensã kɩtame tɩ d tõe n dɩ vɩɩmã yoodo. Wala makre, a naana bũmb fãa tɩ yaa neere, n kõ-d rɩ-nood buud toor-toore, n kɩt tɩ d tõe n paam zo-rãmba, la a kõ-d bõn-sõma ka tɛk a taab sẽn noogd d sũyã. (Tʋʋma 14:17) D sã n bãngd Wẽnnaam n paasdẽ, d na n paamda bʋʋm wʋsg n pʋʋs-a bark a sõmblmã sẽn yaa wʋsgã yĩnga, la a sẽn yaa kõtã. D wee n tags a Zeova sẽn maan bũmb nins n kõ tõnd ned kam fãa yembr-yembrã yelle. Rẽ yĩnga, d pa segd n nong-a sɩda?

18 Tõnd sẽn paam n tõe n pʋʋs Wẽnnaam wakat fãa n miẽ t’a ‘wʋmda d pʋʋsgã’ me naaga kũun nins Wẽnnaam sẽn kõ-dã. (Yɩɩl Sõamyã 65:3) A Zeova kɩtame t’a bi-nongrã rɩt naam, la a na n kao bʋʋdo. La sã n yaa ne pʋʋsgã kelgre, a pa bobl ned baa a yen ye, baa a biigã menga. Yaa yẽ meng a toor n kelgd tõnd pʋʋsgã. A Zeova sẽn get tõnd yell a toor la nong-dã kɩtame tɩ d pẽnegd-a.

19. A Zeova kãab-bʋs n kɩt tɩ d nong-a n paasdẽ?

19 D sã n leb n tags a Zeova sẽn na n wa maan bũmb ning n kõ ãdem-biisã yelle, kɩtdame tɩ d nong-a n paasdẽ. A kãabame t’a na n kɩtame tɩ bãase, sũ-sãoong la kũum meneme. (Wilgri 21:3, 4) Ninsaalbã sã n wa zems zãnga, ned baa a ye pa na n le yeel t’a yam ka a menga, t’a komsa raoodo, bɩ tɩ yel-beed n sãam a sũur ye. Komã, naongã, la zabã pa na n le zĩnd ye. (Yɩɩl Sõamyã 46:10; 72:16) Tẽngã na n lebga arzãna. (Luk 23:43) A Zeova na n maana woto fãa a sẽn nong tõndã yĩnga, lakae pa tɩlae ne-a t’a maan ye.

20. Bõe la a Moiiz yeel n wilg tɩ tara yõod tɩ d nong a Zeova?

20 Dẽnd bʋʋm sẽn yaa kãsems yĩng n kɩt tɩ d segd n nong d Wẽnnaamã, la d kɩt tɩ nonglem kãng paasdẽ. Rẽ yĩnga, y na n kell n nonga Wẽnnaam n paasdẽ la y bas t’a wilgd-y sor bɩ? Rẽ bee ne yãmba. A Moiiz ra miime tɩ tara yõod tɩ d kell n nong a Zeova n paasdẽ. A yeela pĩnd Israɛll nebã woto: “Bɩ y yãk vɩɩm tɩ yãmb ne y yagensa tõe n vɩɩnde. La y nong Zusoab a Wẽnnaam la y sak bãmb koɛɛga n gãd bãmba. Yaa woto la yãmb na n vɩɩnd n paam yõ-woko.”—Tõodo 30:19, 20.

Y tẽrame bɩ?

• Bõe yĩng tɩ tar yõod tɩ d nong a Zeova?

• Wãn to la d tõe n wilg tɩ d nonga Wẽnnaam?

• Bʋʋm-bʋs yĩng n kɩt tɩ d nong a Zeova?

• Wãn to la d tõe n nong Wẽnnaam n paasdẽ?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 18]

Tõnd sã n nong a Zeova, a nanda rẽ n yɩɩda

[Foto rãmba, seb-neng 21]

“Ned ninga sẽn yã maam, a yãa m Ba.”—Zã 14:9