Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

D zãms nebã Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ningã

D zãms nebã Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ningã

D zãms nebã Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ningã

‘Maan-y nebã buud fãa tɩ b yɩ mam karen-biisi, . . . La y zãms bãmba.’—MATƖE 28:19, 20.

1. Bõe la d tõe n yeel Biiblã wɛɛngẽ?

BIIBLÃ sẽn yaa a Zeova Gomdã yaa sɛb nins sẽn kẽem sɛb a taabã fãa wã a yembre. A leb n bee sɛb nins b sẽn pʋɩt dũniyã gill zug n yɩɩdã sʋka. B yiisa Biiblã babs ne buud goam sẽn yɩɩd 2300. La sẽn yɩɩd neb 90 neb koabg fãa zug tõe n paam-a-la ne b buudã gomde.

2, 3. a) Bõe yĩng tɩ nebã pa mi Biiblã sẽn sɩd yet bũmb nins takɩ? b) Sogs-bʋs la d na n leoke?

2 Neb milyõ rãmb n karemd Biiblã bilf daar fãa. Kẽer karma a zãngã naoor ka tɛka. Tũudum wʋsg taoor dãmb yetame tɩ b sẽn zãmsd nebã bũmb ninsã yita Biiblã, la bãmb ne tũudum a taab neb n yaool n kɩɩsd taab Biiblã sẽn yetã zugu. Sẽn paase, tũudum kẽer neb meng wẽneg n kɩɩsda taaba. Neb a taab me yam yooda ne Biiblã. B tara tags-kɛg a sẽn yitẽ wã la a yõodã wɛɛngẽ. Wʋsg get-a-la wa sebr sẽn yaa sõng wʋsg b sẽn segd n tikdẽ bal n pʋlemdẽ bɩ n wẽnd b sã n wa be bʋ-kaoodb taoore.

3 Sɩd-sɩda, Biiblã yaa Wẽnnaam goam sẽn tar pãng a sẽn taasd ãdem-biisã. (Hebre dãmba 4:12) Tõnd sẽn yaa a Zeova Kaset rãmbã yĩnga, d tʋllame tɩ nebã bãng Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ningã. D sũy yaa noog d sẽn sakd tẽn-tʋʋmd ning a Zezi Kirist sẽn bobl a karen-biisã. A yeel-b-la woto: ‘Kẽng-y n maan-y nebã buud fãa tɩ b yɩ mam karen-biisi, . . . La y zãms bãmba.’ (Matɩe 28:19, 20) Zĩig zãnga, tũudum toɛy-toɛyã sẽn zãmsd nebã bũmb ninsã sẽn kɩɩsd taabã kɩtame tɩ d koe-mooneg sasa, d segd pʋ-peelem dãmb sũy sẽn sãam rẽ yĩnga. Nin-kãensã tʋll n bãnga sɩdã d Naandã zugu, la Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ning d vɩɩmã võor wɛɛngẽ wã. Bɩ d sõs sogsg a tãab neb wʋsg sẽn tʋll n paam b leoor zugu. Sokr fãa zugu, d na n deng n wilga tũudum taoor dãmb sẽn leokd-b to-to tɩ pa zemse, la d yaool n wilg Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ninga. Sogs-kãens la woto: 1) Rẽ yĩnga, tõnd yell paka Wẽnnaam bɩ? 2) Bõe yĩng tɩ d vɩ tẽngã zugu? 3) D sã n ki, bõe n paamd-do?

Rẽ yĩnga, tõnd yell paka Wẽnnaam bɩ?

4, 5. Bõe yĩng tɩ nebã tagsdẽ tɩ tõnd yell pa pak Wẽnnaam?

4 Bɩ d sɩng ne sok-kãngã. Bʋko, neb wʋsg tagsdame tɩ tõnd yell pa pak Wẽnnaam ye. Bõe yĩng tɩ b tagsd woto? Yaa kisg-taabã, zabã la namsgã sẽn piuugd dũniyã zugã yĩnga. Sã n yaa ne bãmba, ‘tõnd yell sã n sɩd pakẽ-la Wẽnnaam, a pa na n bas tɩ yel-be-kãensã beẽ ye.’

5 Tũudmã taoor dãmb me kɩtame tɩ nebã tẽed tɩ tõnd yell pa pak Wẽnnaam ye. Yel-beed sã n mi n maane, bõe la tũudmã taoor dãmb nong n yetẽ? Wala makre, pag a yembr kom-bõoneg a yiib n maan kaalem mobill agsɩdã pʋgẽ, tɩ b wẽn-doogã taoor soab yeel-a woto: “Tũu ne Wẽnnaam daabo. Wẽnnaam da rata malɛgs a yiib n paase. Rẽ n so t’a reeg f kambã yõyã.” Tũudmã taoor dãmb sẽn yet woto wã, sɩd-sɩda, b ningda Wẽnnaam taal yel-beed toɛy-toɛyã poorẽ. La karen-biig a Zak yaool n gʋlsa woto: “Ned sã n paam makr bɩ a ra yeel tɩ yaa Wẽnnaam n makd yẽ ye. Tɩ bõe, bũmb ka tõe n mak Wẽnnaam tɩ b maan wẽng ye, la Wẽnnaam menga ka makd ned baa a ye t’a maan wẽng ye.” (Zak 1:13) Wẽnnaam a Zeova zɩ n maan wẽng ye. Hakɩka, “Wẽnnaam Sẽn-tõeyã-fãa wã zãra ne wẽnga.”—Zoob 34:10.

6. Yaa ãnd soab n kɩt tɩ wẽnemã la namsgã be dũniyã zugã?

6 La bõe yĩng masã tɩ wẽnemã la namsgã yaa wʋsg woto? Pipi, yaa tɩ ãdem-biisã fãa la bal tõdgame tɩ Wẽnnaam kõn yɩ b Naaba, n pa rat n tũ a noyã ye. Ãdem-biisã saka a Sʋɩtãan sẽn yaa wẽng soab la Wẽnnaam bɛ wã n pa miẽ ye, bala dũniyã fãa bee yẽ nugẽ. (1 Zã 5:19) D sẽn mi rẽ wã kɩtame tɩ d tõe n wʋm yel-beed toɛy-toɛyã sẽn be wã võore. A Sʋɩtãan yaa wẽng wʋsgo, a kisa neba, a yaa bɛlgd la wẽnem soaba. A sẽn yaa dũniyã naabã yĩnga, dũniyã neb tara a zʋgã buudu. Yaa rẽ yĩng la wẽnema sẽn piuug woto wã.

7. Wilg-y bʋʋm a wãn sẽn kɩt tɩ d namsdẽ.

7 Tõnd sẽn dog ne yel-wẽnã yĩng me kɩtame tɩ d namsdẽ. Ninsaalbã sẽn yaa yel-wẽn-maandbã wagsda taab naamã poorẽ tɩ nong n wat ne zaba, wẽgb la namsgo. Koɛɛg Soaba 8:9 wã sɩd yeta woto: “Wakat n be tɩ ninsaal tõe a to n maand-a wẽnga.” Bũmb a to me sẽn kɩt tɩ namsgã beẽ wã yaa “yel-lingdem” sẽn mi n watẽ wã. (Koɛɛg Soaba 9:11, NW) Toog tõe n paam-d lame, bala d mii n wa tɩ bee zĩig ning tɩ sabaab paam-d sasa kãnga.

8, 9. Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ tõnd yell sɩd paka a Zeova?

8 D sẽn mi tɩ pa a Zeova n kɩt tɩ d namsdẽ wã, kõt-d-la belsgo. La rẽ yĩnga yɛl nins sẽn paamd tõndã yell sɩd paka Wẽnnaam bɩ? Vẽenega, sɩd pak-a lame. D miime tɩ d yell paka a Zeova, bala a Gomdã wilgda tõnd bũmb ning sẽn kɩt t’a bas tɩ ãdem-biisã namsdẽ wã. Yaa bʋʋm a yiib yĩnga. Pipi, yaa sẽn na yɩl tɩ d bãng tɩ yaa yẽ bal n segd n yɩ ãndũniyã gill Naaba. Yiib-n-soaba, yaa sẽn na yɩl tɩ ãdem-biig fãa wilg a sã n na n kell n saka Wẽnnaam baa namsg pʋgẽ. A Zeova sẽn yaa bũmba fãa Naandã yĩnga, pa tɩlae ne-a t’a wilg bũmb ning sẽn kɩt t’a bas tɩ d namsdẽ wã ye. La tõnd yell sẽn pak-a wã yĩnga, a sak n wilg-d lame.

9 Ges-y bũmb a taab sẽn wilgd vẽeneg tɩ tõnd yell sɩd paka Wẽnnaam. A Nowe wakatẽ wã, Wẽnnaam sũur sãama wʋsgo, a sẽn wa n yã tɩ ninsaalba wẽnem yaa wʋsg dũniya zugã. (Sɩngre 6:5, 6) Woto me, wẽnemã sẽn be rũndã-rũndã wã sãamda Wẽnnaam sũuri, bala a pa toeemd ye. (Malaki 3:6) A kisa wẽgbo, la nebã sẽn namsdã, pa noom-a ye. Biiblã yetame tɩ ka la bilfu, Wẽnnaam na n menemsa zu-loees nins fãa ãdem-biisã goosneema rãmb a Sʋɩtãan sẽn so wã sẽn kɩt tɩ beẽ wã. Rẽ yĩnga wã pa bũmb sẽn wilgd vẽeneg tɩ tõnd yell paka Wẽnnaam sɩda?

10. Ãdem-biisã sẽn namsdã wɛɛngẽ, bõe la a Zeova rat n maane?

10 Tũudmã taoor dãmb paoogda Wẽnnaam b sẽn yet tɩ yel-beed nins sẽn paamd nebã tũuda ne a raabã. La a Zeova yaool n data ne a sũur fãa n kɩt tɩ namsgã sa. Pipi Pɩɛɛr 5:7 yeelame tɩ Wẽnnaam ‘geta tõnd yelle.’ Yaa woto la Biiblã sɩd yeta.

Bõe yĩng tɩ d vɩ tẽngã zugu?

11. Dũniyã tũudum toɛy-toɛyã taoor dãmb nong n yeta bõe tõnd sẽn vɩ tẽngã zugã wɛɛngẽ?

11 Bɩ d leok sokr a yiib-n-soab neb wʋsg sẽn sokd b mense. B tʋll n bãnga tõnd sẽn vɩ tẽngã zugã võore. Dũniyã tũudum toɛy-toɛyã taoor dãmb nong n leokda sok-kãngã n yetẽ tɩ ninsaal segd n zĩnda tẽngã zug wakat bilf bala. Sã n yaa ne bãmba, tẽngã yaa zĩig ãdem-biig fãa sẽn segd n zĩnd bilf bal la a yaool n sãag zĩig a to. Tũudum taoor dãmb kẽer zãmsda nebã tɩ Wẽnnaam na n wa sãama tẽngã. La yaool n yaa ziri. B sẽn yet woto wã yĩng kɩtame tɩ nebã tagsdẽ tɩ sã n yaa woto, b segd n nooga b yõor tɩ seke, bala beoog daare, b na n kiime. La sã n yaa ne Biiblã, bõe yĩng tɩ d vɩ tẽngã zugu?

12-14. Biiblã yetame tɩ Wẽnnaam daab ne tẽngã la ne ãdem-biisã yaa bõe?

12 Wẽnnaam sẽn dat bũmb ning ne tẽngã la ne ãdem-biisã bee rasãnd wʋsgo. A ‘ka naan [tẽngã] t’a lebg zaalem ye. A naan-a lame tɩ neb zĩnd a zugu.’ (Ezai 45:18) Sẽn paase, a Zeova “yẽbga dũniyã a yẽgr zugu; a kõn tol n dĩms abada ye.” (Yɩɩl Sõamyã 104:5) D sẽn mi woto wã, tõe n sõng-d lame tɩ d wʋm d sẽn vɩ tẽngã zugã võore.

13 Sɩngr sak a 1 ne a 2 wã wilgdame t’a Zeova maaga a yĩng n naan tẽngã sõma sẽn na yɩl tɩ ãdem-biis zĩnd a zugu. A sẽn wa naan bũmbã fãa n sa wã, a yeelame tɩ fãa “yaa sõama wʋsgo.” (Sɩngre 1:31) Wẽnnaam zĩniga pipi rao a Ãdem ne a pag a Hawa Edɛn zẽedã a sẽn naan tɩ yaa neer wʋsgã pʋgẽ n kõ-b rɩɩb wʋsg sẽn yaa sõma. Rẽ poore, A yeel-b-lame tɩ “b rog kamb n pid dũniyã la b tõog-a.” B rag n segd n doga kamb sẽn pa tar yel-wẽnã. B leb n da segd n yalga Edɛn zẽedã t’a pid dũniyã, la b soog rũmsã ne nonglem.—Sɩngre 1:26-28.

14 A Zeova ratame tɩ nin-tɩrs sẽn zems zãng vɩɩmd tẽngã zug wakat sẽn-kõn-sa. Wẽnnaam Gomdã yeelame tɩ ‘nin-tɩrsã na n sooga dũniyã la bãmb na n zĩnda a zug wakat sẽn ka sɛta.’ (Yɩɩl Sõamyã 37:29) Sɩd-sɩda, Wẽnnaam da ratame tɩ ãdem-biisã vɩɩmd arzãn pʋgẽ tẽngã zug wakat sẽn-kõn-sa yĩnga. Yaa Wẽnnaam daab la woto, la rẽ la Biiblã sɩd yeta.

Tõnd sã n ki, bõe n paamd-do?

15. Bõe la dũniyã tũudum kẽer neb yet sẽn ki-bã wɛɛngẽ?

15 D leok sokr a tãab-n-soab me sẽn pak neb wʋsgo. B sokda b mens bũmb ning sẽn paamd ned a kũum poore. Dũniyã tũudum toɛy-toɛyã wʋsg wilgda nebã tɩ bũmb sẽn pa kiid n yit ninsaal yĩngẽ wã n ket n vɩ a kũum poore. Tũudum kẽer neb n ket n tẽed tɩ Wẽnnaam sɩbgda nin-wẽnsã bugum yir wakat sẽn kõn-sa yĩng b kũum poore. La yaa sɩd bɩ? Bõe la Biiblã yet sẽn ki-bã wɛɛngẽ vẽenega?

16, 17. Sã n yaa ne Biiblã, bõe n paamd ned a kũum poore?

16 Wẽnnaam Gomdã yeta woto: “Nin-vɩɩs miime tɩ b na n kiime. La kũum ka mi bũmb ye, la bãmb ka le paamd tʋʋmd yaood ye.” Sẽn mik tɩ sẽn ki-bã ‘ka mi bũmbã,’ b pa tõe n wʋme, n gome, n tagse, n wʋm zabdem bɩ toog ye. B pa le ne bũmb me ye. B pa le paamd tʋʋm yaoodo, bala b pa ye tõe n tʋm ye. Sẽn paase, b pa ye tõe n wilg b sẽn nong bɩ b sẽn pa nonge, bala b nonglmã ne b kisgrã la b sũ-kiira fãa me sɛɛme.—Koɛɛg Soaba 9:5, 6, 10.

17 Biiblã yeta vẽeneg bal tɩ ned sã n ki, a pa toeem zĩig n tɩ vɩ ye. Bũmb sẽn pa kiid kae n yit ninsaal yĩngẽ wã n tõe n lebg bũmb a to wala neb kẽer sẽn tẽedã ye. D tõe n maka tõnd vɩɩmã ne fɩtl bugum. Fɩtl bugum sã n ki, a pa kẽngd ni ye. A kiime bala.

18. Ned sẽn zãmsd Biiblã sã n wa bãng tɩ neb nins sẽn ki wã pa le mi bũmbu, bõe me la a na n bãnge?

18 Tags-y n ges-y zãms-kãngã sẽn tõe n sõng ned to-to wã. Ned sẽn zãmsd Biiblã sã n wa bãng tɩ sẽn ki-bã pa mi bũmbu, a na n bãnga faag-faag tɩ baa ne a yaab rãmb nins sẽn ki wã sẽn da yɩ toos to-to fãa, b pa ye tõe n maan-a bũmb ye. A leb n na n bãnga tao-tao t’a neb nins sẽn ki wã pa ye tõe n wʋme, n gome, n tagse, n wʋm zabdem bɩ toogo, la tɩ b pa le ne bũmb ye. Rẽ na n kɩtame t’a bãng tɩ b pa tɩ be pirgatoaarẽ wall bugum yir n namsdẽ ye. Biiblã pʋd n yetame tɩ neb nins fãa sẽn ki tɩ Wẽnnaam tẽr b yellã na n vʋʋgame. Ad woto sɩd yaa saagr sẽn noogd sũur wʋsgo!—Zã 5:28, 29.

Seb-paal d sẽn paame

19, 20. Tõnd sẽn yaa kiris-nebã bõe la d segd n maane, la seb-bʋg b sẽn yiis Biiblã zãmsg yĩng n tõe n sõng-d tɩ d maan rẽ?

19 Yaa sogsg a tãab neb wʋsg sẽn nong n sokd b mens bal la d sẽn leokã. Biiblã sẽn leokd sogs-kãensã fãa to-to wã yaa vẽenega tɩ b võor wʋmb yaa nana. Ad d sũy sɩd yaa noogo, d sẽn tõe n wilg sẽn dat-b rãmbã Biiblã sẽn leokd sogs-kãensã to-to wã! La sogsg wʋsg n ket tɩ pʋ-peelem dãmbã segd n bãng b leoore. D sẽn yaa kiris-nebã, yaa tõnd n segd n sõng-b tɩ b paam sogs-kãens leoore.

20 Tõog n zãms ned sɩd nins sẽn be Biiblã pʋgẽ wã sõma tɩ kẽe a sũur yaa toogo. La ‘tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã’ yiisa sebr n na n sõng-d tɩ d tõog n maan rẽ. (Matɩe 24:45-47) Seb-kãng tara nens 224, t’a gom-zugã yaa: Biiblã sɩd yetame tɩ bõe?

21, 22. Biiblã sɩd yetame tɩ bõe? sebrã zĩ-bʋs n yaa sõma hal wʋsgo?

21 Yaa a Zeova Kaset rãmbã rasem a tãab tigis-kãseng ning sẽn zĩnd yʋʋmd 2005 wã pʋgẽ t’a gom-zug yɩ ‘Wẽnnaam sakrã’ sasa la b yiis seb-kãngã. A tara zĩis toɛy-toɛy sẽn yaa sõma hal wʋsgo. Wala makre, a seb-neng a tã n tɩ ta a yopoeyã tõe n sõng-d lame tɩ d sɩng Biiblã zãmsg ne ned nana-nana. Y na n yãame tɩ y tõe n tika foto rãmbã la verse nins sẽn be seb-nens kãens zutã n sõs ne nebã faag-faaga. Y leb n tõe n tika a neng a yopoeyã n wilg Biiblã karen-biig a sẽn tõe n bao Biiblã sags la a verse rãmbã a toor to-to.

22 Seb-kãngã goamã yaa vẽenese, tɩ b võorã wʋmb me yaa nana. B maana modgr wʋsg tɩ karen-biigã tõe n kẽes a meng zãmsgã pʋgẽ sẽn na yɩl tɩ sebrã goam kẽe a sũurã sõma. Sogsg n be a sak fãa sɩngrẽ, tɩ zĩ-gũbr gom-zug sẽn yaa: “Biiblã sẽn yet bũmb ninga” be sakã baasgẽ. Be b sõdga Biiblã verse rãmb sẽn leokd sogsg nins sẽn be sakã sɩngrẽ wã. Seb-kãngã leb n tara foto rãmb la goam sẽn tũud-ba, n paas makr toɛy-toɛy sẽn na sõng karen-biigã t’a wʋm bũmb toor-toor võor a sẽn da pa mi. Baa ne sebrã goam võor wʋmb sẽn yaa nana wã, b kõo vẽnegr gom-zut 14 zutu, sẽn na yɩl tɩ d tõog n kõ karen-biigã kibay a taab a sã n data.

23. Sagl-bʋs la b kõ n na n sõng-d tɩ d bãng n tall Biiblã yetame sebrã n zãms nebã?

23 B sẽn maan Biiblã yetame sebrã to-to wã yaa sẽn na yɩl n sõng neb buud toor-toor, sẽn pa mi-b kareng sõma wã la sẽn mi-b karengã, la tũudum toɛy-toɛy neba. Karen-biigã sã n pa mi Biiblã baa bilfu, sak fãa zãmsg tõe n dɩka sẽk wʋsgo. D pa segd n maan zãmsgã var-var n bao tɩ sa tao-tao ye. D segd n modgame tɩ zãmsgã kẽe karen-biigã sũur sõma. A sã n pa wʋm makr b sẽn dɩk sebrã pʋgẽ võore, d segd n bilg-a lame wall d rɩk makr a to. D segd n segla zãmsgã sõma la d maan d sẽn tõe fãa n tall seb-kãngã n sõng nebã. La d segd n pʋʋsa Wẽnnaam n kos-a t’a sõng-d tɩ d tõog n ‘togs sɩd koɛɛgã tɩrga.’—2 Tɩmote 2:15.

D wilg tɩ d nanda zu-no-kãseng ning d sẽn tarã

24, 25. Zu-no-bʋg sẽn ka to la a Zeova kõ a nin-buiidã?

24 A Zeova kõo tõnd sẽn yaa a nin-buiidã zu-noog sẽn ka to. A sõnga tõnd tɩ d bãng-a sõma, la d pa segd abada n deem ne zu-no-kãngã ye! Sɩd me, Wẽnnaam solga a raabã ne wuk-m-mens rãmbã n yaool n vẽneg-a ne sik-m-mens rãmbã. Rẽ wɛɛngẽ, a Zezi yeela woto: “M Ba sẽn yaa arzãna ne dũniyã Zusoaba, mam pẽgda yãmba, yãmb sẽn solg bõn-kãens ne yẽesem dãmba la ne yam dãmba, n yaool n vẽneg kom-bõoneg ne bõn-kãensa yĩnga.” (Matɩe 11:25) D sẽn paam n be sik-m-mens rãmb nins sẽn maand ãndũni wã fãa Naab a Zeova raabã sʋkã, sɩd yaa zu-noog sẽn ka to menga.

25 Wẽnnaam leb n kõo tõnd sor tɩ d sõngd neb a taabã sẽn na yɩl tɩ b bãng-a, tɩ rẽ me yaa zu-noog a to. D tẽeg tɩ neb nins sẽn zãmsd nebã ziri Wẽnnaam a Zeova zugã paoogd-a lame. Rẽ kɩtame tɩ neb wʋsg pa mi-a sõma, n tagsdẽ tɩ ãdem-biisã sẽn namsdã yell pa pak-a, la t’a pa zoet d nimbãaneg ye. Y rata ne y sũur fãa n sõng nebã tɩ b bãng sɩdã Wẽnnaam zug bɩ? Y ratame tɩ pʋ-peelem dãmbã sẽn be zĩig fãa wã bãng tɩ Wẽnnaam pa wa neb wʋsg sẽn tẽed t’a yaa to-to wã bɩ? Sã n yaa woto bɩ y modg n wilg tɩ y nonga Wẽnnaam, ne y sẽn na n moon koɛɛgã la y sõng nebã ne yẽesem tɩ b bãng Biiblã sẽn sɩd yet bũmb ninsã. Neb nins sẽn tʋll n bãng sɩdã tog n zãmsa Biiblã n bãng a sẽn sɩd yet bũmb ninga.

Wãn to la y leokda?

• Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ tõnd yell paka Wẽnnaam?

• Bõe yĩng tɩ d vɩ tẽngã zugu?

• Tõnd sã n ki, bõe n paamd-do?

• Biiblã yetame sebrã zĩ-bʋs n noom yãmb wʋsgo?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto rãmba, seb-neng a 7]

Biiblã yetame tɩ namsgã na n saame

[Fotã soaadba]

En haut à droite, petite fille : © Bruno Morandi/age fotostock; à gauche, femme: AP Photo/Gemunu Amarasinghe; en bas, réfugiés: © Sven Torfinn/Panos Pictures

[Foto rãmba, seb-neng a 9]

Nin-tɩrsã na n vɩɩmda arzãn pʋgẽ wakat sẽn kõn sa