Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Pagba, bɩ y waoog y sɩdbã wʋsgo

Pagba, bɩ y waoog y sɩdbã wʋsgo

Pagba, bɩ y waoog y sɩdbã wʋsgo

“Pagba, bɩ y sak y sɩdbã.”—EFƐƐZ RÃMBA 5:22.

1. Bõe yĩng tɩ mi n yaa toog ne pagbã tɩ b waoog b sɩdbã?

TẼNS wʋsg pʋgẽ, pag ne rao kãadmẽ, pagã pʋlemdame t’a na n waooga a sɩdã wʋsgo. La pʋg-sɩdb wʋsg sẽn zãad b pagb to-to wã tõe n kɩtame tɩ yɩ nana wall toog ne pagbã tɩ b pids b sẽn pʋlmã. La kãadem sẽn sɩng to-to wã yɩɩ neere. Wẽnnaam yãka pipi rao a Ãdem sĩif n naan pagã n kõ-a, t’a Ãdem yeel woto: “Ada yaa mam kõaba kõbre, la mam yĩnga nemdo.”—Sɩngre 2:19-23.

2. Sẽn nan pa kaoos pʋgẽ, wãn-wãn la pagb wʋsg manesem toeem ne kãadmã?

2 Baa ne kãadem sɩngr sẽn tall bark woto wã, Ameriki, pagb soog-m-meng sull n yik yʋʋmd 1960 soabã loogr poor bilfu, n dat n kɩɩs rapã zu-sobendo. Sasa kãng tɩ neb nins sẽn da basd b zagsã sʋka, wʋsg ra yaa rapa. La yʋʋmd 1970 wã sẽn wa n kolgdẽ wã, pagb nins sẽn basd b zagsã me sõor paasa wʋsgo. Rũndã-rũndã, pagb wʋsg maanda wa rapa. B gomda gom-põosa, b yũuda rãam, b yũuda sɩgaare, la b yoaada. La rẽ yĩnga pagbã sẽn maand woto wã, b tara sũ-noog n yɩɩd bɩ? Ayo. Tẽns kẽer pʋsẽ, sẽn kẽed-b kãadmã sʋka, pʋɩ-sʋk kãadem wat n baas n kaoome. Rẽ yĩnga pagb sãnda sẽn bao soog-m-meng n tẽ tɩ rẽ n na n maneg b zagsã pʋsẽ vɩɩmã, sɩd manegame bɩ, bɩ sãam n paasame?—2 Tɩmote 3:1-5.

3. Bõe n kɩt tɩ zu-loees be kãadmã pʋgẽ?

3 Bõe n wa ne yel-kãngã? A sɩnga ne malɛg-tõtã, ‘wag-kʋdrã b sẽn boond tɩ diabl la Sʋɩtãanã’ sẽn belg a Hawa wã tɛka. (Wilgri 12:9; 1 Tɩmote 2:13, 14) A Sʋɩtãan sãbsa Wẽnnaam sẽn wilg ãdem-bɩɩsã bũmb ninsã. Wala makre, a yeelame tɩ Wẽnnaam sẽn gãneg noy nins kãadmã wɛɛngẽ wã namsda nebã. A Sʋɩtãan sẽn yaa dũni kãngã naabã yĩnga, a tũnugda ne televiziõ rãmbã, radio rãmbã la sɛbã n wilgdẽ tɩ Wẽnnaam noyã pa tɩrs la b pa ye tar yõod me ye. (2 Korẽnt dãmba 4:3, 4) La d sã n yaool n maag d yĩng n ges noy nins Wẽnnaam sẽn kõ pagbã kãadmã wɛɛngẽ a Gomdã pʋgẽ wã, d mikdame tɩ b tũub sɩd yaa sõma wʋsgo.

Sagls sẽn kẽed-b kãadmã yĩnga

4, 5. a) Bõe yĩng tɩ pag segd n tags neer n yaool n kẽ kãadem? b) Sok-bʋg la pag segd n sok a meng n yaool n kẽ kãadem?

4 Biiblã pĩnd n wilga sẽn kẽed-b kãadmã t’a Sʋɩtãan dũni kãngã pʋgẽ, baa neb nins kãadem sẽn yaa sõma wã na n ‘paama toogo.’ Dẽnd baa sẽn yaa Wẽnnaam n lugl kãadmã, Biiblã pĩnd n keooga sẽn kẽed-b kãadmã. Biiblã gʋlsdb nin-yend yeelame tɩ pag sɩd sã n maan kaalem n bas-a, a tõe n lebs n kẽe kãadem ne rao a to, la t’a “sã n zĩnd a yembre, a na n paama sũ-noog n yɩɩda.” A Zezi me yeelame tɩ neb nins sẽn tõe n pa kẽ kãadmã maan woto tɩ yaa sõma. La sẽn yãk-a yam n na n kẽ kãadem tog n kẽe ne ned sẽn tũud Zusoaba bala, sẽn dat n yeel tɩ ne ned sẽn dɩk a meng n kõ Wẽnnaam n deeg lisgu.—1 Korẽnt dãmba 7:28, 36-40, NW; Matɩe 19:10-12, NW.

5 Yaa Biiblã goam nins sẽn pʋgdã n kɩt tɩ pag segd n tags neer n yaool n yãk rao ning a sẽn na n kẽ ne kãadmã. Biiblã yeela woto: “Pag ninga sẽn tar sɩda, tõog loee yẽ ne a sɩdã.” Yaa raoã sã n wa maan yõor wall a yo tɩ kãadmã kao bal la a paamd a meng ‘ne tõog ning sẽn da loe-a ne a sɩdã.’ (Rom dãmba 7:2, 3) Yaa sɩd tɩ f tõe n yãa pag bɩ rao t’a neermã kẽ-fo, la f sã n tik rẽ bal n kẽ kãadem, fʋɩ pa wilgd tɩ y na n talla sũ-noog ye. Rẽ n so tɩ pag sã n dat n kẽ kãadem, a segd n deng n sok a meng woto: ‘Rẽ yĩnga m sã n kẽ kãadem ne ra-kãngã m na n tõog n saka a zu-sobendã bɩ?’ Yaa nand tɩ f kẽ kãadem la f segd n tags yãoã zugu, pa f kãadmã poor ye.

6. Bõe la pagb wʋsg tõe n yãk yam n maan rũndã-rũndã, la bõe yĩng tɩ rẽ pa reem yelle?

6 Rũndã-rũndã, tẽns wʋsg pʋsẽ, pag tõe n sak n kẽe kãadem ne rao sẽn dat-a wall a zãgse. La sẽn mik tɩ pag rata ne a sũur fãa n kẽ kãadem ne rao sẽn na n sɩd nong-a tɩ yẽ me nong-a wã, tõe n yɩɩ toog wʋsg ne-a t’a tõog n bãng n yãk rao ning sẽn tog ne-a wã. Seb-gʋlsd a yembr yeela woto: “Naoor wʋsgo, d sã n dat n maan bũmb ne d sũur fãa, yaa kãadem kõom tɩ yaa tãng rʋʋb me, d pa wae n tagsd zu-loees nins rẽ sẽn tõe n wa ne wã yell ye. D nong n kelga sagls sẽn noom-d bala.” Ned sẽn dat n dʋ tãng sã n pa reng n tags sõma, tõe n wa tũu ne a yõore, la ned sẽn dat n kẽ kãadem me sã n pa bãng n yãk rao bɩ pag sẽn sɩd zems ne-a, tõe n wa baasa wẽnga.

7. Sagl-bʋg sẽn yaa sõma la b kõt sẽn baood-b ned n na n kẽ ne kãadmã?

7 B sẽn yeel tɩ tõog loeya pag ne a sɩdã yĩnga, nand tɩ pag sak n kẽ kãadem ne rao sẽn dat-a, a segd n tagsa tõog kãng sẽn tõe wa baoodẽ t’a maan bũmb ningã yell neere. Yʋʋm wʋsg sẽn looge, bi-pugl a ye sẽn yit Ẽnd soolmẽ wã sak n yeel woto: “Tõnd roagdbã yʋʋm la b yam yɩɩd-d lame, la b pa tõe n belg-b faag-faag wa tõnd ye. . . . Mam tõe n tudga nana-nana.” Roagdbã la neb a taab sɩd tõe n sõng-d-la ne saglse. Hal sẽn kaoose, ned a ye sẽn mi neb saglg sõma sagenda kom-bɩɩsã tɩ b reng n bao n bãng ned ning b sẽn tʋll n kẽ ne kãadmã ba ne a ma, la b gũus n ges a manesem sẽn yaa to-to ne-ba, la ne a zakã neb a taabã.

A Zezi sẽn yɩ sakd to-to wã

8, 9. a) Wãn-wãn la a Zezi ra get Wẽnnaam sakrã? b) Sakr tõe n waa ne nafa bʋse?

8 Yaa sɩd tɩ zu-sobend sakr tõeeme n pa yɩ nana ye, la pagbã tõe n dɩka a Zezi togs-n-taar n ges sakrã wa zu-zẽkr bũmbu. Baa Wẽnnaam sakrã sẽn da baood t’a nams hal n tɩ ki ra-luk zugã, a kell n saka Wẽnnaam ne sũ-noogo. (Luk 22:41-44; Hebre dãmba 5:7, 8; 12:3) Pagbã tõe n dɩka a Zezi togs-n-taare, bala Biiblã wilgame tɩ ‘pag zu-soab yaa raoa, tɩ Kristã Zu-soab yaa Wẽnnaam.’ (1 Korẽnt dãmba 11:3, Sebr Sõngo) La sɩd-sɩda, pa pag sẽn wat n kẽ kãadem bal la a segd n sɩng rao zu-sobend sakr ye.

9 Biiblã wilgame tɩ pagbã fãa, sẽn kẽ-b la sẽn pa kẽ-b kãadmã segd n saka tigingã rap nins b sẽn yãk tɩ b yaa yel-gɛtbã zu-sobendo. (1 Tɩmote 2:12, 13; Hebre dãmba 13:17) Pagbã sã n tũud Wẽnnaam no-kãnga, b kõta malɛgsã sẽn segd n sak Wẽndã mak-sõngo. (1 Korẽnt dãmba 11:8-10) Sẽn paase, tigingã pʋg-yãans sẽn sakd b sɩdbã, kõta pʋg-bɩɩsã mak-sõngo, la b saglsã me leb n sõngda pʋg-bɩɩsã tɩ bãmb me ‘sakd b sɩdbã.’—Tɩt 2:3-5.

10. Wãn to la a Zezi kõ mak-sõng sakrã wɛɛngẽ?

10 A Zezi ra mii sakr sẽn zems yõodo. Daar a yembre, a tʋma tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr t’a tɩ yao lampo yẽ ne a Pɩɛɛr yĩnga, hal n wilg a Pɩɛɛr a sẽn na n maan to-to n paam ligdã menga. Kaoosg zugẽ, a Pɩɛɛr gʋlsa woto: “Bɩ yãmb sak dũniyã nebã tõod fãa Zusoabã yĩnga.” (1 Pɩɛɛr 2:13; Matɩe 17:24-27) A Zezi sakrã buud sẽn yɩ mak-sõng sẽn ka to wã wɛɛngẽ d karemda woto: “Bãmb basa b naam n lebg wa yamba, n dɩk yĩng wa ninsaala. La b sẽn lebg wa ninsaalã, b sika b meng n sak n ki, hali n ki kũum [da-lukã, NW] zugu.”—Filip rãmba 2:5-8.

11. Bõe yĩng t’a Pɩɛɛr sagl pagbã tɩ b sak b sɩdbã baa b sã n pa tẽedba?

11 Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr sẽn da wa n sagend kiris-nebã tɩ b sak dũni kãngã zu-soben dãmbã baa b sã n yaa toos la wẽgdbã, a yeela woto: “Yaa bõn-kãng yĩng la b bool yãmba, tɩ bõe, Kirist me namsa yãmb yĩng n bas mamsg ne yãmb tɩ y tũ bãmb naowã.” (1 Pɩɛɛr 2:21) A Pɩɛɛr sẽn wilg a Zezi sẽn nams to-to la a kell n yɩ sakd nams-kãens fãa pʋgẽ wã poore, a sagla tigingã pagb nins sẽn tar sɩdb tɩ b pa tẽedbã n yeele: “Woto me, pagba, bɩ y sak yãmb mens sɩdbã, tɩ kẽer sẽn ka sakd Wẽnnaam koɛɛgã na sak Wẽnnaam bãmb pagbã yel-manesem yĩnga, tɩ goam toor kaẽ ye, tɩ bõe, bãmb na n yãame tɩ yãmb maanda neere la y yõkda y mense.”—1 Pɩɛɛr 3:1, 2.

12. A Zezi sẽn yɩ sakdã, waa ne nafa bʋse?

12 F sã n sakd ned t’a yaand-f la a namsd-fo, b tõe n getame tɩ f ka võor ye. La a Zezi pa tags woto ye. A Pɩɛɛr goma a yell n yeel woto: “Neb sẽn gom bãmb wẽnga, bãmb ka lebs wẽng ye. Neb sẽn maan bãmb wẽnga, bãmb ka zab ne bãmb ye.” (1 Pɩɛɛr 2:23) Neb kẽer sẽn yã a Zezi t’a namsdẽ wa n sak n deegame t’a yaa Wẽnnaam neda. Nin-kãens sʋka, d tõe n sõdga bi-bɛɛg b sẽn da ka ra-luk zug n yɛgl-a, n paas sodaas naab ning sẽn da zĩnd b kʋʋbã. (Matɩe 27:38-44, 54; Mark 15:39; Luk 23:39-43) A Pɩɛɛr me wilgame tɩ pagb nins sɩdb sẽn pa tẽedbã, baa sẽn yaa-b toosã tõe n lebga tẽedba, b sã n yã b pagbã sẽn sakd-b to-to wã. Rũndã-rũndã, d sɩd yãa rap sẽn sak tẽebã b pagbã mak-sõng yĩnga.

Pagbã sẽn tõe n paam tɩ b sɩdbã sak tẽebã to-to

13, 14. Wãn to la pagb sak b sɩdb sẽn pa tẽedb tɩ tall nafa?

13 Pagb sẽn lebg kiris-neb paamame tɩ b sɩdb me lebg tẽedba, b sɩdbã sẽn yã b manesem-sõngã yĩnga. A Zeova Kaset rãmbã rasem a tãab tigis-kãseng a ye sẽn loog sẽn nan pa kaoos sasa, pʋg-sɩd a ye goma a pag sẽn yaa kiris-ned yell n yeel woto: “M tagsdame tɩ m yɩɩ toaag ne-a. La ne rẽ fãa a ra ket n waoogd-m-la wʋsgo. A zɩ n paoog maam ye. A zɩ n bao me n na n modg maam tɩ m sak a tẽebã ye. A gesa mam yell sõma. A sã n da rigd tigis-kãsenga, a modgd n deng n segla mam dɩɩb n bĩng la a tʋm a tʋʋm a taab fãa kɛpɩ. A manesmã wa n kɩtame tɩ mam tʋlg n na n zãms Biiblã. La ade, rũndã-rũndã, m lebga a Zeova Kaset soaba!” Pʋg-kãngã manesem-sõngã yĩng kɩtame t’a paam t’a sɩdã sak n lebg tẽed tɩ pa tũ ne no-goam ye.

14 Wa a Pɩɛɛr sẽn wilgã, pag no-goam yõod pa ta a tʋʋmã ye. Sẽn yɩ to-to ne pag a yembr sẽn da zãmsd Biiblã n wa tʋll ne a sũur fãa n kẽng tigissã n sɩd wilgd rẽ. Daar a yembr a sẽn yi t’a na n kẽng tigisga, a sɩdã teesa rignoorã n tãs-a woto: “Agnès! f sã n gãng rigno-kãngã fãa, bɩ f ra ye wa ye.” A sẽn yeel woto wã, a Agnès tɩ tũu zakã noor a to n yi n looge. Tigisg ning sẽn pʋglã daar yʋngo, a sɩdã makame n na n yaees-a n yeel-a woto: “F sã n kɩɩs n kẽng tigisgã, f pa na n wa mik maam ye!” A sɩd yõd n yiime n tɩ maan rasem a tãab kɛɛnga. La a sẽn lebg n wa wã, ne bʋgsem, a Agnès tɩ sok-a-la woto: “M wa ne rɩɩb bɩ?” A Agnès kell n pa bas a Zeova sakr ye. A sɩdã wa n sak n zãmsa Biiblã n dɩk a meng n kõ Wẽnnaam. Kaoosg zugẽ, a wa n yɩɩ yel-gɛt n tall taoor-sobend wʋsgo.

15. B sẽn sagl pagb nins sẽn yaa kiris-nebã tɩ b ‘maneg b mensã’ rat n yeelame tɩ bõe?

15 Pagb nins yell d sẽn gom zugẽ wã, tũu saglg tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr sẽn kõ n ‘maneg b mense.’ Woto pa rat n yeel tɩ b pãnma b zut pãnem-toose, wall tɩ b yeelga nagem fut ye. Ayo. A Pɩɛɛr yeela pagbã tɩ b meng manegrã “tog n yɩɩ sũur dẽnd sẽn lilli, sẽn ka sãamd ye, sẽn yaa sũ-bʋgsem la sũ-maasem, sẽn yaa paoong kãseng Wẽnnaam nifẽ.” Yaa pag goamẽ la a manesmẽ la b bãngd t’a tara sũ-bʋgsem la sũ-maasem, la t’a pa baood n soog a sɩdã ye. Rẽ n so tɩ pag sẽn yaa kiris-ned waoogd a sɩd wʋsgã.—1 Pɩɛɛr 3:3, 4.

Mak-sõms sẽn segd ne tũubu

16. Bõe la a Saara maan n kõ pagb nins sẽn yaa kiris-nebã mak-sõngo?

16 A Pɩɛɛr gʋlsa woto: “Kʋdemd wakate, pʋg-sõma sẽn teeg Wẽnnaam da yaa woto, la b saka b mens sɩdba.” (1 Pɩɛɛr 3:5) Pʋg-kãens ra mii vẽeneg tɩ b sã n tũud a Zeova noyã, b na n ta a yam, b zagsã na n talla sũ-noogo, la b na n wa paama vɩɩm sẽn-kõn-sa wã me. A Pɩɛɛr yeelame t’a Abrahaam pʋg-neer a Saara ra ‘sakda a Abrahaam n boond-a t’a zu-soaba.’ A Saara sak n tũ a sɩdã sẽn da yaa wẽn-zoɛta, Wẽnnaam sẽn tʋm t’a tɩ zĩnd tẽn-zãrgẽ n maan a raabã. A sak n basa naar vɩɩm hal n gẽneg a yõor meng n sõng a sɩdã. (Sɩngre 12:1, 10-13) A Pɩɛɛr pẽga a Saara sẽn tall raoodã n yeel pagbã woto: “Yãmb lebga yẽ kamba, yãmb sã n maan tʋʋm sõma n ka sak tɩ bũmb baa a ye kẽes yãmb dabeem ye.”—1 Pɩɛɛr 3:6.

17. Bõe yĩng tɩ d tõe n tẽ t’a Pɩɛɛr da tagsda a Abigayill me yell a sẽn wa n sõt pagb nins sẽn kõ kiris-nin-pogsã mak-sõngã?

17 A Abigayill me yɩɩ pag sẽn da tar daood la sẽn da teeg Wẽnnaam, tɩ tõe t’a Pɩɛɛr tagsa a yell me. A ra yaa pʋg-sõngo, la a sɩd a Naball da yaa ‘nin-wẽng n ka maand neer ye.’ Daar a yembre, a Naball tõdgame t’a kõn sõng a Davɩɩd ne a neba, tɩ b ra yik n wat n na n sãam-a ne a zakã rãmb fãa. La a Abigayill yikame n bao rɩɩb n zɩlg bõens n na n yek-b sorẽ. A sẽn seg a Davɩɩdã, a sigame n yĩgimd a taoor n bõos-a t’a ra maan bũmb ning a sẽn sɩf n na n maanã ye. A manesmã kẽe a Davɩɩd sũur wʋsg hal t’a yeel woto: “Bɩ Israɛll Zusoab a Wẽnnaam sẽn tʋm foom tɩ f wa seg maam dũnda wã paam pẽgre. Bark Wẽnnaam f yamã yĩnga.”—1 Sãmwɛll 25:2-33.

18. Rao sã n wa rood pag sẽn kẽ kãadem, pagã segd n tagsa pʋg-bʋg yelle, la bõe yĩnga?

18 Pag a to me sẽn kõ pagbã mak-sõng yaa Sulamitã. A pa sak n zãmb bi-bɩɩg sẽn da yaa pe-kɩɩm la talg a sẽn da pʋlem kãadem ye. A sẽn da nong pe-kɩɩmã ne a sũur fãa wã yĩnga, a tõdga rĩm sẽn yaa rakãagr meng sẽn da rood-a. A sẽn da nong pe-kɩɩmã keelem kɩtame t’a yeel woto: “Kɩt tɩ m yɩ wa nod-dãoong fo sũurã pʋgẽ la f kanga zugu. Tɩ bõe, nonglem tara pãng wa kũum. . . . Koom wʋsg ka tõe n kiis nonglem ye, la ko-zoetem ka tõe n dɩ-a ye.” (A Salomo Yɩɩllã 8:6, 7) Bɩ pagb nins fãa sẽn sak n kẽ kãadmã me ra sak n zãmb b sɩdbã, la b waoog-b wʋsg me.

Sagls a taab Wẽnnaam sẽn kõ

19, 20. a) Bõe yĩng tɩ pagbã segd n sak b sɩdbã? b) Ãnd n kõ pagbã mak-sõngo?

19 Sẽn na n baase, d ges sẽn sɩng to-to tɩ b wa yet d sõsgã sẽn tik verse ningã pʋgẽ tɩ “pagba, bɩ y sak y sɩdbã.” (Efɛɛz rãmba 5:22) Rẽ yõod yaa bõe? Verse 23 wã paasa woto: “Tɩ bõe, sɩd yaa pag zu-soab wa Kirist sẽn yaa bãmb nebã zu-soabã.” Yaa rẽ n so tɩ b sagl pagbã woto: “Wa a Zezi tẽedba sẽn sakd Kiristã, bɩ pagbã me sak b sɩdba woto ne bũmb fãa.”—Efɛɛz rãmba 5:23, 24, 33.

20 Sẽn na yɩl n tũ no-kãngã, pagbã segd n bao n bãnga Kiristã karen-biis nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã sẽn sak-a to-to wã la b rɩk b togs-n-taare. Karm-y 2 Korẽnt dãmba 11:23-28 wã n ges tʋm-tʋmd a Poll sẽn yaa karen-bi-kãens nin-yendã sẽn nams to-to la a kell n sak a Zezi Kirist sẽn yaa a Zusoabã. Wala a Polle, tigingã pagb la a nebã fãa segd n kell n saka a Zezi ne b sũy fãa. Pagbã sã n sakd b sɩdbã, b wilgdame tɩ b sakda a Zezi.

21. Bõe n tõe n sõng pagbã tɩ b kell n sak b sɩdbã?

21 Yaa sɩd tɩ rũndã-rũndã, pagb wʋsg tõeeme n pa rat n sak rao zu-sobend ye. La pag sẽn tar yam geta sak-kãng sẽn tar nafa ninsã. Wala makre, sã n mik t’a sɩdã pa tẽeda, a sã n kell n sak-a ne bũmb fãa la a pa kɩɩs Wẽnnaam noyã, tõe t’a tõog ‘n fãag a sɩdã.’ (1 Korẽnt dãmba 7:13, 16) Sẽn paase, a sũur na n nooma a sẽn mi t’a sẽn sakd a sɩdã nooma Wẽnnaam a Zeova, la t’a na n dol-a-la a sẽn dɩkd a Bi-nongrã togs-n-taarã.

Y tẽrame bɩ?

• Bõe yĩng tɩ tõe n yɩ toog ne pag t’a waoog a sɩda?

• Bõe yĩng tɩ pag segd n tags neer n yaool n sak rao sẽn dat-a n kẽ kãadem?

• Wãn to la a Zezi kõ pagbã mak-sõngo, la rẽ tũub tõe n waa ne nafa bʋse?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 16]

Bõe yĩng tɩ pag segd n tags neer n yaool n sak rao sẽn dat-a n kẽ kãadem?