Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Dũniyã gill zugu, neb n zemsd taaba

Dũniyã gill zugu, neb n zemsd taaba

Dũniyã gill zugu, neb n zemsd taaba

NE YÃMBA, zems-n-taar yaa bõe? Ne kẽere, yaa neb sẽn na n be ne taab tɩ zabr bɩ no-koɛɛm kaẽ bala. Wala makre, ne sãnda, tẽns ne taab wall tẽng ne a to sã n maan zems-n-taar kaoola, b tõe n yeelame tɩ b zemsda taaba. La rẽ yĩnga sɩd yaa woto bɩ? Pa woto tɩlae ye.

D tẽeg tɩ hal pĩnd n tãag masã, zems-n-taar kaool toɛy-toɛy la tẽns kẽer maanẽ la pa yãk neng ye. Bõe yĩng tɩ pa yãk nenga? Yaa tɩ naoor wʋsgo, sẽn pak dũniyã nanambs n yɩɩd yaa b naamã lakae, pa laafɩ la zems-n-taar na zĩndã ye. Sẽn paase, tẽns kẽer sẽn maan laafɩ kaool baas n ket n yɛɛsdame tɩ b sã n pa bao zab-teed sõma, tẽng a to na n wa tõog-b lame.

Woto yĩnga tẽng ne a to sã n pa zabd taaba, pa rat n yeel tɩlae tɩ b zemsda taab ye. Neb a yiib sã n tees taab bug-raad la b pa tãood taaba, d tõe n yeelame tɩ laafɩ bee b sʋk sɩda? D pa tõe n tẽ rẽ abada! Rũndã-rũndã, tẽns wʋsg n pa zabd taaba, la yaool n pa rat n yeel tɩ b zemsda taab ye. Tẽnsã sẽn pa bas yard ne taabã yĩng kɩtame tɩ kẽer yɛɛsdẽ, bala b pa mi zabr sẽn na n wa pusg wakat ning ye. Bõe la b maan sẽn na yɩl tɩ zabr da wa pusgi?

Zab-te-toosã n sãamd zems-n-taarã

Neb wʋsg teega kaool a ye tẽns kẽer sẽn sak yʋʋmd 1968 pʋgẽ wã. Kaool kãng gɩdgame tɩ tẽns nins sẽn pa tar zab-te-toosã pa segd n bao-ba, la tɩ tẽns nins sẽn tar-bã me pa segd n maan n paas ye. Tẽns nins sẽn naag kaool kãng pʋgẽ wã sõor yɩɩda 180 masã, tɩ b fãa sẽn baoodã yaa tõog n menes zab-teedã fãa.

Baa bũmb ning kaool kãng sẽn datã sẽn wõnd yaa sõma wã, neb kẽer yetame tɩ kaoolã taoor dãmbã sẽn baood n yɩɩdã yaa gɩdg tẽns kẽer tɩ b ra maan zab-te-toose, sẽn na yɩl tɩ yɩ bãmb bal n tar zab-te-kãense. Woto kɩtame tɩ nebã yɛɛsdẽ tɩ tẽns sãnda sẽn naag kaoolã pʋgẽ yam na n wa yoome. Sɩd me, tẽns n yet tɩ b sẽn gɩdg bãmb tɩ b ra maan zab-te-toosã pa segd baa bilfu, bala kɩtame tɩ b pa tõe n kogl b mens ye.

Bũmb a ye me sẽn kɩt tɩ nebã sɩd yɛɛsdẽ yaa tɩ b pa gɩdg tẽng baa a ye t’a ra tall bũmb ning b sẽn tar n maand zab-te-toosã n maan kʋʋrã ye. Woto kɩtame tɩ sãnda yɛɛsdẽ tɩ tẽns kẽer tõe n wa soos n maana zab-te-toos tɩ b pa bãng ye.

Baa tẽns nins sẽn tar zab-te-toosã tõe n wa yik n maana b toor kae ne kaool ning b sẽn maan yʋʋmd 1970 pʋgẽ wã. Neb kẽer yetame tɩ b pa tõe n tẽ tɩ tẽns nins sẽn tar zab-te-toosã na n sak n sãam-b lame, wall b boog-b ye. Sebr a yembr yeelame tɩ “sẽn na yɩl n tõog tɩ tẽnsã sãam b zab-te-toosã, wall b boog-ba, rẽndame tɩ tẽns nins sẽn zabd taabã bas zabã la b kɩs taab sɩd n yõg zood hakɩka. La woto yaool n pa tol n tõe ye.”

Baa ne ãdem-biisã sẽn sɩd modgd n dat tɩ dũniyã gill neb zems taabã, pa yãkd neng ye. La yel-kãngã pa lingr ne neb nins sẽn zãmsd Biiblã ye. Bala b miime tɩ Wẽnnaam Gomdã yeta woto: “Yaa Zusoabã n wilgd ned sore. Ninsaal na n yɩɩ wãn n bãng a sore?” (Yelbũna 20:24) Biiblã leb n yeta woto: “Sor n be tɩ neb get-a wa so-tɩrga, la a yaool n dabda kũum zĩigẽ.” (Yelbũna 16:25) Modgr nins dũniyã nanambs sẽn maand sẽn na yɩl tɩ dũniyã neb zems taabã pa sek ye. La baa ne rẽ, d tara kaset sẽn wilgd tɩ dũniyã gill neb na n wa zemsa taaba.

Sẽn na n kɩt-a tɩ dũniyã gill neb zems taabã

Biiblã pʋgẽ, Wẽnnaam pʋlmame tɩ dũniyã neb gill na n wa zemsa taaba. La a wilgdame tɩ pa ninsaal n na n kɩt tɩ rẽ pids ye. Yaa Naandã bal n tõe n kɩt tɩ dũniyã gill neb zems taaba. A na n sɩd maana rẽ, bala a ra naana ãdem-biisã n dat tɩ b zems taaba. Kẽer tõe n tẽedame tɩ woto yaa bũmb sẽn pa tol n tõe n yɩ. La hal sɩngrẽ wã, Wẽnnaam da ratame tɩ ãdem-biisã zems taab n vɩɩmd ne laafɩ. * Biiblã verse rãmb wʋsg wilgdame tɩ Wẽnnaam na n sɩd kɩtame tɩ dũniyã gill neb zems taab wa a sẽn da ratã. Bɩ d ges verse kãens kẽere:

• “Wa-y n ges-y Zusoaba tʋʋma, yaa bãmb n wat ne sãoong dũniyã pʋgẽ. Bãmb kɩtdame tɩ zabr sɛ hal dũniyã tɛk fãa. Bãmb kaooda tãbdo, la b kʋʋsda kãna, la b yõogda saar dãmb bugum.”—YƖƖL SÕAMYÃ 46:9, 10.

• “Wẽng ne sãoong ka na n tol n le zĩnd mam tãn-sõngã zug ye. Tɩ bõe, dũniyã na n pida ne Zusoabã bãngr wa koom sẽn pid mogre.”—EZAI 11:9.

Bãmb na n sãama kũum wakat sẽn ka sɛta. Zusoaba sẽn yaa soaala na n yẽesa nintãm nins fãa sẽn be nebã ninẽ wã. La bãmb na n yiisa neb nins fãa sẽn be dũniyã zugã yãnde. Tɩ bõe, yaa Zusoabã n gom.”—EZAI 25:8.

• “La a wa sẽn zems bãmb kãabgo, tõnd gũuda yĩngr paalg la tẽn-paalga, tɩrlem sẽn na n zĩnd b pʋsẽ.”—2 PƖƐƐR 3:13.

• “[Wẽnnaam] na n yẽesa nintãmã fãa t’a ra le zĩnd bãmb ninẽ ye, la kũum ka na n le zĩnd ye, la sũ-sãoong bɩ yãbre walla toog kõn le zĩnd yɛs ye, tɩ bõe, dẽenem bũmb fãa loogame.”—WILGRI 21:4.

D tõe n basa yard ne kãab kãensã. Bõe yĩnga? Bala Wẽnnaam a Zeova sẽn yaa bũmba fãa Naandã tara pãng la tõog n tõe n kɩt tɩ ãdem-biisã zems taaba. (Luk 18:27) Sẽn paase, a rat n maana woto. Biiblã wilgdame tɩ rẽ yaa bũmb ning Wẽnnaam “sẽn pĩnd n yãk yam n na n maanã.” A rat n kɩtame tɩ “bũmb fãa sẽn be yĩngr la sẽn be dũniyã sak Kirist.”—Efɛɛz rãmba 1:8-10.

Wẽnnaam a Zeova sẽn pʋlem ãdem-biisã ‘tẽn-paalg tɩ tɩrlem na n zĩnd a pʋgẽ’ wã pa belgr ye. (2 Pɩɛɛr 3:13) A yeela woto: “Gomd ninga sẽn yit mam noorẽ wã ka na n le wa mam nengẽ zaalem ye. A na n maana bũmb ninga mam sẽn datã. La a na n tõoga bũmb ninga mam sẽn tʋm-a t’a tɩ maanã.”—Ezai 55:11.

Wẽnnaam Gomdã kɩtame tɩ b zemsd taaba

Wala d sẽn yã sõsg ning sẽn loogã pʋgẽ wã, tũudum wʋsg pa sõngd nebã tɩ b zemsd taab ye. B pʋd n welgd-b lame. D segd n tagsa yel-kãng zug neere, bala d sã n sak n deegame tɩ Naand n sɩd be, zemsame tɩ d tẽ tɩ neb nins sẽn sɩd maand a raabã na n nonga taab la b zemsd taaba.

Tũudmã sẽn welgd nebã pa tat Wẽnnaam daabo, la pa zems ne a Gomdã sẽn yetã me ye. Woto sõngda tõnd tɩ d bãng tũudum nins sẽn bas Wẽnnaam raabã n teend ninsaalb siglsi, n tagsdẽ tɩ yaa sigls kãens n na n tõog n kɩt tɩ nebã zems taabã. A Zezi sẽn wa n be tẽngã zugã, a boola tũudmã taoor dãmb tɩ “zãmb rãmba,” la a yeel-b woto: “A Ezai togsa bãngr-goam ne yãmb yell n yeele: ‘Nin-kãensã waoogda maam ne no-bɩmse, la b sũurã zãra ne maam. Bãmb sẽn waoogd maama yaa zaalem, bãmb zãmsda neba ninsaalb tõod bala.’”—Matɩe 15:7-9.

La tũudum hakɩkã yẽ pa woto ye, a kɩtdame tɩ nebã zemsd taaba. No-rɛɛs a Ezai ra pĩnd n togsa woto: “Daar n wata tɩ Zusoaba roog tãnga na n yẽbge, t’a zãntlem yɩɩg tãensa fãa la kunkuba fãa. Ninsaalb buud fãa na n kẽnga be. Bãmb na n yɩɩ neb buud wʋsg bʋ-kaooda. Bãmb na n wilga buud wʋsg b sẽn tog n maan bũmb ninga. Neba na n dɩka b sʋʋsã n kud wãgse, la b rɩk b kãnã n kud goeto. Buud ka na n le zẽk sʋʋg ne buud a to ye, la b ka na n le zãms zabr yell yɛs ye.”—Ezai 2:2, 4.

Sẽn yɩɩd tẽns 230 pʋsẽ, a Zeova Kaset rãmbã tũuda noy nins Wẽnnaam a Zeova sẽn kõ, tɩ tõe n kɩt tɩ nebã zems taabã. La sẽn tɩ yɩɩda, yaa no-bʋg n kɩt tɩ b zemsd taabã? Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Bɩ y maan nonglem sẽn yaa bũmb fãa loɛtg sɩd-sɩdã.” (Kolos rãmba 3:14) B tõe n lebga gɛrk gom-biig ning b sẽn lebg tɩ loɛtgã me tɩ gĩina, ninsaal yĩngã gĩinã. Gĩind pãng yaa wa wĩir pãnga. A tara yõod wʋsg ninsaal yĩngã pʋgẽ. Yaa gĩinã n kɩtd tɩ yĩngã wil fãa be b zĩigẽ. Leb n yaa gĩinã n sogd yĩngã kõabã ne taaba.

Nonglem me maanda wa ninsaal yĩngã gĩinã. A pa kɩtd bal tɩ nebã pa kʋʋd taab ye. Kiristã nonglem buud kɩtdame tɩ neb buud toor-toor nong taab la b zemsd taaba. Wala makre, nonglem kãng kɩtdame tɩ nebã sakd gomd ning a Zezi sẽn togs Matɩe 7:12 pʋgẽ wã. A yeela woto: “Yãmb sẽn dat tɩ nebã maan yãmb bũmb ningã, bɩ yãmb me maan bãmb boto, tɩ bõe, yãoã yaa tõogo la Wẽnnaam no-rɛɛsdba noore.” Neb wʋsg tũu sagl kãnga tɩ kɩt tɩ b tõog n bas bu-welsgo.

Nong-y taaba

A Zeova Kaset rãmbã sakame n na n maand a Zezi sẽn yeel nebã tɩ b maan bũmb ningã, n wilg tɩ b sɩd yaa a karen-biisi. A yeela woto: “Yãmb sã n nong taaba, nebã fãa na n bãngame tɩ yãmb yaa mam karen-biisi.” (Zã 13:35) Buud ne taab zabr wakate, la baa gudgr politikã sẽn wa ne sasa, a Zeova Kaset rãmbã wilgame tɩ b sɩd nonga taaba. Wala makre, nebã sẽn wa n yik n kʋʋd taab Roanda yʋʋmd 1994 pʋgẽ wã, a Zeova Kaset rãmbã wilgame tɩ b sɩd nonga taaba. A Zeova Kaset rãmb nins sẽn yaa Hutu buudã nebã gẽnega b yõy sẽn na yɩl n kogl b tẽed-n-taas nins sẽn yaa Tutsi buudã nebã.

La vẽenega, d pa segd n tẽ tɩ bilf-bilfã, tẽnsã neb na n wa tõog n nonga taaba, hal tɩ wa kɩt tɩ dũniyã gill neb zems taab ye. Wala Biiblã sẽn wilgdã, yaa Wẽnnaam n na n maan dẽ, wakat ning a sẽn yãkã sã n ta. La baa masã menga, neb sẽn yit zĩis toɛy-toɛy tõe n nonga taab tɩ kɩt tɩ b zemsd taaba.

Rɩẽ, a Zeova Kaset rãmbã rɩka lɛɛr dãmb sõor sẽn yɩɩd milyaar a yembr n wilg nebã Biiblã sẽn yet bũmb ningã, la a sẽn sõngd tõnd rũndã-rũndã to-to. Wẽnnaam Gomdã bãngr kɩtame tɩ neb milyõ rãmb zems taaba. Hal baa neb sẽn da rɩt beem ne taaba. Wala makre, Araab rãmb ne Zʋɩf rãmba, Armeni rãmb ne Turki rãmba, Alema rãmb ne Ris rãmba.

Y nong n bãnga Wẽnnaam Gomdã sẽn yet bũmb ning tɩ kɩtdẽ tɩ nebã zemsd taabã n paas bɩ? Sã n yaa woto bɩ y tɩ yã a Zeova Kaset rãmb nins sẽn pẽ yãmbã, wall y gʋls sebr n tool adɛrs nins sẽn be seb-neng a 2 soabã pʋgẽ a wã a yembrẽ.

[Tẽngr note]

^ sull 12 Y sã n dat n bãng Wẽnnaam sẽn naan ãdem-biisã bũmb ning yĩngã n paase, bɩ y ges Biiblã sɩd yetame tɩ bõe? sebrã sak a 3 wã pʋgẽ. A Zeova Kaset rãmbã n yiis seb-kãnga.

[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 4]

Zems-n-taar kaool toɛy-toɛy la b maan tɩ pa yãk neng ye

[Goam sẽn tar pãngã, seb-neng a 7]

Biiblã noyã tũub waa ne zems-n-taar buud dũniyã nanambs sẽn pa tõe n kɩt tɩ zĩndi

[Foto, seb-neng a 5]

Wẽnnaam Gomdã wilgda sẽn na n kɩt-a tɩ dũniyã gill neb zems taaba

[Foto, seb-neng a 7]

A Zeova Kaset rãmb sẽn yaa Hutu la Tutsi rãmb sẽn naag taab n met Rĩung Roogo