Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Kẽn-y-yã a Zeova soayã zutu

Kẽn-y-yã a Zeova soayã zutu

Kẽn-y-​yã a Zeova soayã zutu

“Bark bee neb nins fãa sẽn zoet [a Zeova] n kẽnd bãmb soayã pʋsẽ wã zutu.”​—YƖƖL 128:1.

1, 2. Bõe yĩng tɩ d tõe n kɩs sɩd tɩ d tõe n paama vɩɩm sẽn tar bark n kõt sũ-noogo?

NEBÃ fãa rata vɩɩm sẽn tar bark n kõt sũ-noogo. La sãmbg sẽn ka be, d na n sak n deegame tɩ ned sẽn dat vɩɩm a woto bɩ sẽn baood-a, pa a ye ne ned sẽn zoe n tar-a ye.

2 La rẽ yĩnga d tõe n sɩd paama vɩɩm sẽn tar bark n kõt sũ-noog bɩ? N-ye. Yɩɩl Sõamyã 128:1 wã yeta woto: “Bark bee neb nins fãa sẽn zoet [a Zeova] n kẽnd bãmb soaya pʋsẽ wã zutu.” Woto wilgdame tɩ d sã n zoet Wẽnnaam n sakd a noyã d paamda a barka, tɩ kõt-d sũ-noogo. La d sã n yaa wẽn-​sakd bɩ wẽn-​zoɛta, d manesmã na n yɩɩ wãn-​wãna?

D na n yɩɩ sɩd rãmba

3. D sẽn dɩk d mens n kõ Wẽndã, wãn to la d tõe n wilg tɩ d yaa sɩd rãmba?

3 Neb nins sẽn zoet a Zeova wã yaa sɩd rãmb wa yẽ. A Zeova pidsa bũmb nins fãa a sẽn pʋlem pĩnd wẽndẽ Israɛll nin-​buiidã. (1 Rĩm 8:56) Tõnd me sẽn dɩk d mens n kõ Wẽnnaamã yaa pʋleng d sẽn segd n mao n pidsi. La d sã n wɩngd ne pʋʋsgo, d na n tõog n pids-a lame n yɩ sɩd rãmba. Wala makre, d tõe n pʋʋsa wa yɩɩl-​gʋlsd a Davɩɩde. A pʋʋsa woto: “Wẽnnaam, yãmb wʋma mam [pʋlemsã, NW ]. . . . Mam na yɩɩlame n pẽg yãmb yʋʋr n ka bas ye, n pids mam [pʋlemsã, NW ] daar fãa.” (Yɩɩl 61:​6, 9; Koɛ. 5:​3-5) D sã n dat n yɩ Wẽnnaam zo-​rãmba, d segd n yɩɩ sɩd rãmba, n pidsd d pʋlemsã.​—Yɩɩl 15:​1, 4.

4. Bõe la a Zɛfte ne a bi-​puglã maan-​yã?

4 Sẽn da wa n yaa bʋ-​kaoodb n dɩt naam Israɛllã, bʋ-​kaood a Zɛfte ra pʋlma a Zeova t’a sã n sõng-a t’a tõog Amõ nebã, a sã n wa lebg n watẽ, bũmb ninga fãa sẽn na n deng n yi a rignoorẽ wã n seg-a, a na n dɩk-a lame n maan maoong n kõ-a. La yɩɩ a bi-​puglã sẽn da yaa a bi-​yendã n yi pipi n seg-a. A Zɛfte ne a bi-​puglã sẽn da tẽed a Zeova wã, kɩtame t’a pids a sẽn pʋlem bũmb ningã. A biigã ra nan pa kul sɩd ye. La baa Israɛll nebã sẽn da get tɩ pa segd tɩ ned pa n pa kẽ kãadem wall a pa tol n paam biigã, a Zɛfte bi-​puglã sakame n pa n pa kul sɩda, n paam n tʋm a Zeova roogẽ wã a yõor tɛka.​—Bʋk. 11:28-40.

5. Bõe la a Ann maan n wilg t’a yaa sɩd soaba?

5 Pag a Ann me sẽn yɩ wẽn-​zoɛtã yɩɩ sɩd soaba. Yẽ ne a sɩd a Ɛlkana sẽn yaa Levi buudã nedã, n paas a pʋg-to a Penina ra vɩɩ Efrayim tãensã soolmẽ. A Penina roga kamba, n da yaand a Ann a sẽn da pa tar dogmã yĩnga. Sẽn yɩɩd fãa, yaa zakã neb sã n da wa rebd sɛk roogẽ wã la yaalgã yaa wʋsgo. Daar a yembr b sẽn tũ taab n kẽng be, a Ann pʋlma a Zeova t’a sã n sõng-a t’a rog bi-​ribla, a na n dɩk-a lame n kõ-a. Sẽn pa yã n kaoose, a sɩd rɩka pʋg n dog bi-​ribla, n pʋd a yʋʋr t’a Sãmwɛlle. A Sãmwɛll sẽn bas bĩisim bala, a Ann tall-a lame n kẽng Silo n tɩ kõ-a a Zeova t’a soog-a “a yõor tɛka.” (1 Sãm. 1:11) Baa ne a Ann sẽn da pa mi t’a na n wa roga kamb a taabã, a sak n pidsa a pʋlengã.​—1 Sãm. 2:20, 21.

6. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Tisik yɩɩ sɩd soaba?

6 Biiblã yeelame t’a Tisik me sẽn zĩnd pipi kiris-​nebã sʋkã ra yaa karen-​saamb sẽn yaa sɩd soaba. (Kol. 4:7) Yẽ ne tʋm-​tʋmd a Poll tũu taab n yi Gɛrɛs n kẽng Masedoanne, Aazi Mineere, la tõe meng tɩ b kẽnga Zerizalɛm. (Tʋʋ. 20:​2-4) Tog n yaa yẽ la ‘ba-​biig’ ning b sẽn yãk tɩ yãag a Tɩt tɩ b tɩ reeg kũun n tɩ kɩs Zida tẽedbã sẽn da rat sõngrã. (2 Kor. 8:18, 19; 12:18) B sẽn wa n kẽes a Poll bãens roog Rom pipi wã, yɩɩ sɩd soab a Tisik la a sẽn kɩs a lɛta wã t’a tɩ kɩs b tẽed-n-​taasã sẽn da be Efɛɛz ne Kolosã. (Ef. 6:21, 22; Kol. 4:​8, 9) A Poll bãensã kõom naoor a yiib-n-​soab Rommã sasa me, a tʋma a Tisik Efɛɛze. (2 Tɩm. 4:12) D sã n yaa sɩd soaba, d me na n paama zu-​noog tʋʋm a Zeova tʋʋmdã pʋgẽ.

7, 8. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Davɩɩd ne a Zonatã zoodã yɩɩ zood hakɩka?

7 A Zeova ratame tɩ d yɩ zo-​rãmb b sẽn tõe n teege. (Yel. 17:17) Rĩm a Sayull biig a Zonatã ra yõga zood ne a Davɩɩde. B yeelame t’a Zonatã sẽn wa n wʋm t’a Davɩɩd kʋ a Goliatã, a “sũur yɩɩ noog ne a Davɩɩd t’a nong-a wa a menga.” (1 Sãm. 18:​1, 3) A Sayull sẽn wa n dat n kʋ a Davɩɩdã menga, a Zonatã sakame n tɩ togs-a t’a zoe. Rẽ poore, a Zonatã ne a Davɩɩd sega taab n maan kaoola. A goma ne a Sayull a Davɩɩd yell meng t’a ra na n kʋ-a. La ne rẽ fãa, zo-​rãmb a yiibã ye sega taab n paas b zoodã pãnga. (1 Sãm. 20:24-41) A Zonatã sẽn tɩ ges a Davɩɩd yaoolmã, a kenga a Davɩɩd sũur n yeel-a “tɩ Wẽnnaam na n sõng-a lame.”​—1 Sãm. 23:16-18.

8 A Zonatã maana kaalem zabr ne Filisti nebã pʋgẽ. (1 Sãm. 31:6) A Davɩɩd pʋda sũ-sãoong yɩɩll a Zonatã kũumã yĩnga, n yɩɩl woto: “M saam-​biig a Zonatã, mam tara sũ-sãoong yãmb yĩnga. Mam da nonga yãmb wʋsgo. Yãmb da nonga maam n yɩɩd ned sẽn nong paga.” (2 Sãm. 1:26) A Davɩɩd ne a Zonatã zoodã sɩd yɩɩ zood hakɩka.

D na n yɩɩ sik-m-​mens rãmba

9. Wãn to la b wilg sik-m-​mengã yõod Bʋ-​kaoodb sak a 9 wã pʋgẽ?

9 D sã n dat n yɩ Wẽnnaam zo-​rãmba, d segd n yɩɩ “sik-m-​mens rãmba.” (1 Pɩɛ. 3:8; Yɩɩl 138:6) Bʋ-​kaoodb sak a 9 wã pʋgẽ, b wilgda tõnd sik-m-​mengã yõodo. Be a Zedeõ biig a Zotam yeela woto: “Daar a yembre, tɩɩs yiime n kẽng n na n tɩ yãk naab t’a soog-ba.” A goma oliiv tɩɩg ne kankang la viyn yelle. Tɩ-​kãens ra makda rap Israɛll nebã sẽn da rat tɩ b yɩ rĩm dãmb tɩ b tõdge. La yaa gõaag yõod sẽn pa waoogã n wa n sak n na n yɩ rĩma. Gõaagã makda wuk-m-​meng soab a Abimelɛk naamã. A yɩɩ nin-​kʋʋda, la ned sẽn da rat ne a sũur fãa n soog a taabã n weoog-ba. Baa a sẽn tõog n ‘soog Israɛll nebã yʋʋm a tãabã,’ a yõor yɩɩ koɛɛga. (Bʋk. 9:​8-15, 22, 50-54) Woto sɩd wilgdame tɩ f sã n yaa “sik-m-​meng” soaba, rẽ n são!

10. A Herood kibarã wilgda tõnd bõe “Wẽnnaam waoogrã” wɛɛngẽ?

10 Pipi kiris-​nebã wakate, mo-​yõsr n da wa n zĩnd Zida rĩm a Herood Agripa ne Tɩɩr la Sɩdõ nebã sʋka, tɩ b wa n na n bao laafɩ ne-a. A Herood sẽn yi n sõsd ne-​bã, b wa n kelmame n yeele: “Yãoã yaa Wẽnnaam koɛɛga, ka ninsaal dẽnd ye.” A Herood pa tõdg waoog-​kãngã sẽn loog noorã ye. Woto yĩnga, a Zeova malɛkã wẽ-a lame t’a ki kũ-toaaga, a “sẽn ka kõ Wẽnnaam waoogrã” yĩnga. (Tʋʋ. 12:20-​23) Tõnd sã n tar minim n tõe n sõs ne nebã sõma wall d tõe n zãms nebã Biiblã neere, yaa Wẽnnaam la d segd n kɩt tɩ b waooge, bala yaa yẽ n kõ tõnd tõogã.​—1 Kor. 4:​6, 7; Zak 4:6.

D na n nangda pãng la d tar daoodo

11, 12. Wãn to la a Enok kibarã wilgd t’a Zeova kõta a nin-​buiidã pãng la raoodo?

11 D sã n sik d meng n tũud a Zeova noyã, a na n kõ-d-la pãng la raoodo. (Tõo. 31:​6-8, 23) A Enok tũu Wẽnnaam ne raood n yɩ nin-​tɩrga, n pa wõneg a zãmaanã neb sẽn da yaa wẽnsã ye. (Sɩng. 5:21-24) B sẽn da yaa wẽn-​kɩɩsdb la pʋ-to-​rãmbã yĩnga, a Zeova kõo a Enok raood t’a taas-b bʋ-​kaoor koɛɛga. (Karm-y Ziid 14, 15.) Rẽ yĩnga y me moonda Wẽnnaam bʋ-​kaoorã koees ne raood bɩ?

12 A Nowe wakatã, a Zeova tʋma sãoong sa-​kãseng tɩ sãam wẽn-​kɩɩsdbã. A Enok sẽn pĩnd n togs bũmb ningã sẽn paam pidsgã kengda d raoodo, bala ka la bilf me, Wẽnnaam malɛgs tus-​kẽema wã na n wa sãama wẽn-​kɩɩsdbã. (Wil. 16:14-16; 19:11-​16) Tõnd sẽn pʋʋsd a Zeova n kot raood sẽn na yɩl n moon a koɛɛgã, a reegdame. Rẽ n sõngd-d tɩ d gomd a bʋ-​kaoorã la bark nins Rĩungã sẽn na n wa ne wã fãa yell ne nebã, n pa yɛɛsdẽ ye.

13. Bõe n kɩt tɩ d tõe n yeel tɩ Wẽnnaam na n kõ-d-la pãng la raood tɩ d mao ne d zu-​loees nins sẽn wõnd b pa tar tɩɩmã?

13 Sẽn na yɩl n tõog n mao ne zu-​loees nins sẽn wõnd b pa tar tɩɩmã, d tʋlla pãng la raood ning Wẽnnaam sẽn kõtã. A Izaak ne a Rebeka biig a Ezayu ra rɩgsa pagb a yiib sẽn yaa Hɛt buudã neba. Rẽ kɩtame t’a ‘Izaak ne a Rebeka paam sũ-toog’ pʋg-​kãens yĩnga. A Rebeka wa n pʋd n yeela woto: “Mam yam yii ne m vɩɩmã Hɛt buud pʋg-​sadbã yĩnga. [Tõnd biig] a Zakoob sã n dɩk pag Hɛt buud pʋg-​sadbã sʋk wa bãmbã tẽnga pʋg-​sadbã sʋka, mam vɩɩm yõod yaa bõe?” (Sɩng. 26:34, 35; 27:46) Woto kɩtame t’a Izaak tʋm a Zakoob t’a tɩ bao a pagã a Zeova nin-​buiidã sʋka. Baa ne a Izaak ne a Rebeka sẽn da pa tar yell ning a Ezayu sẽn maanã tɩɩmã, Wẽnnaam kõ-b-la yam ne raood la pãng tɩ b tõog n kell n yɩ sakdba. Tõnd me sã n pʋʋs a Zeova d yel-​pakr wakate, a na n sõng-d lame.​—Yɩɩl 118:5.

14. Wãn-​wãn la Israɛll bi-​pugl kɩdg wilgẽ t’a tara raoodo?

14 Yʋʋm kobs zugẽ, Siiri sodaas n yõk Israɛll bi-​pugl kɩdga, n tall-a t’a tɩ lebg tʋʋm biig Siiri soda-​naab a Naama yirã. La wãood n da tar a Naama. Biigã ra wʋma yel-​soalem nins Wẽnnaam no-​rɛɛs a Eliize sẽn maanã kibare, tɩ kɩt t’a gom ne a Naama pagã n yeel-a woto ne raoodo: “Zakã soab sã n da kẽngẽ Wẽnnaam no-​rɛɛs ninga sẽn be Samari wã nengẽ, a na n maaga a wãoodã.” A Naama sɩd kẽnga Israɛll tɩ b maag a wãoodã ne yel-​solemde. (2 Rĩm 5:​1-3) Ad bi-​pugl-​kãngã kõo kamb nins fãa sẽn teegd a Zeova n kõt kasetã ne raood b karen-​saam dãmb la b karen-bi-​taasã mak-​sõng tɛkẽ! 

15. Rĩm a Akaaz sõgen-​kãseng a Abdias kenga a sũur n maan bõe?

15 Wẽnnaam sẽn kõt-d raood ningã sõngd-d lame tɩ d kell n sak-a, baa b sã n wa namsd a nin-​buiidã b tẽebã yĩnga. D ges rĩm a Akaaz sõgen-​kãseng a Abdias sẽn zĩnd no-​rɛɛs a Eli wakatẽ wã makre. A Akaaz pag a Zezabɛll sẽn da wa n kõ noor tɩ b kʋ Wẽnnaam no-​rɛɛsdbã, a Abdias solga bãmb koabga. A solg-b-la “pis nu-nu tãens bogd pʋsẽ.” (1 Rĩm 18:13; 19:18) B sã n wa namsd d tẽed-n-​taase, bɩ d fãa sõng-b wa a Abdiase.

16, 17. B sẽn nams a Aristark ne a Gayus b tẽebã yĩngã, b maana wãna?

16 B sã n wa namsd-d d tẽebã yĩnga, d tõe n kɩsa sɩd t’a Zeova na n sõng-d lame. (Rom 8:35-39) Efɛɛz tẽngã pʋgẽ, kʋʋng n da kaoog zabr ne a Poll tũud-n-​taas a Gayus ne a Aristark reem zĩigẽ. Yɩɩ yõak a ye yʋʋr sẽn boond t’a Demetiryus n dãmb kʋʋngã. Yẽ ne a yõg-​taasã ra maanda wẽn-​poak a Artemis pʋʋsg ro-​bõoneg n koosdẽ tɩ nafd-ba. La koɛɛg ning a Poll sẽn da moondã wa n kɩtame tɩ tẽngã neb wʋsg basd bõn-​naandgã pʋʋsgo. Kʋʋngã kaoog n wula a Aristark ne a Gayusi, n tall-b ne pãng n kẽes reema zĩigẽ, n kaasd n yet woto: “Efɛɛz rãmbã Artemis yaa kãsenga!” Tõe t’a Aristark ne a Gayus ra yɛɛsdame tɩ kʋʋngã na n kʋ-b lame. La tẽngã gʋlsdã wa n kɩtame tɩ nebã sĩndi.​—Tʋʋ. 19:23-41.

17 Rẽ yĩnga yel-​kãngã buud sã n paam-​yã, y na n basa koɛɛgã mooneg n bao y meng bɩ? B pa yeel t’a Aristark ne a Gayus komsa raood ye. A Aristark sẽn yaa Tesalonik nedã yĩnga, a ra miime tɩ b tõe n namsa ned koe-​moonegã poorẽ. Nand tɩ yel-​kãngã zĩndi, a ra yãa a Poll sẽn moon Tesalonik tẽngã pʋgẽ tɩ tẽngã gudgi. (Tʋʋ. 17:5; 20:4) A Aristark ne a Gayus sẽn da tũud a Zeova noyã yĩnga, a kõ-b-la pãng la raood tɩ b kell n sak-a, b sẽn wa namsd-b b tẽebã yĩnga.

D na n geta d taabã yelle

18. Wãn-​wãn la a Priska ne a Akila “ges b taab yelle”?

18 B namsd-d-la d tẽebã yĩng tɩ b pa namsd-d me, d segd n sõnga d tẽed-n-​taasã. A Priska ne a sɩd a Akila ra ‘geta b taabã yelle.’ (Karm-y Filip rãmba 2:4.) Wõnda pʋg-​kãngã ne a sɩdã sẽn da kõt mak-​sõngã reega a Poll sãand Efɛɛz tẽngã pʋgẽ, zĩig ning yõak a Demetiryus sẽn da rãmb kʋʋngã wa d sẽn wilg zugẽ wã. Tõe tɩ yaa rẽ n kɩt t’a Akila ne a Priska ‘gẽneg b yõe’ n fãag a Pollã. (Rom 16:​3, 4; 2 Kor. 1:8) Rũndã-rũndã, d sẽn dat n sõng d tẽed-n-​taas nins b sẽn namsdã yĩng kɩtame tɩ d gũusd “wa wiisi.” (Mat. 10:16-​18) D kelld n tʋmda d tʋʋmdã ne gũusgu, la d pa sakd n togs b yʋy wall kibay b zut tɩ b wa paam-b ye.

19. Tʋʋm sõma bʋs la a Dorkas maan n sõng neba?

19 Bũmb toɛy-​toɛy la d tõe n maan n ges d taabã yelle. Kiris-​neb kẽer tõe n bee raab pʋgẽ tɩ d tõe n maan bũmb n sõng-ba. (Ef. 4:28; Zak 2:14-17) Pipi kiris-​nebã wakatẽ, pag a ye sẽn yaa kõt n da be Zope tigingã pʋgẽ t’a yʋʋr boondẽ t’a Dorkase. (Karm-y Tʋʋma 9:36-42.) A Dorkas “maana tʋʋm sõma wʋsg n sõng naong rãmba.” Wala makre, a ra sẽta fut n kõt pʋg-​kõap nins sẽn da rat sõngrã. Yʋʋmd 36 soabã pʋgẽ, a sẽn maan kaalmã, pʋg-​kõapã sũy sãama wʋsgo. La Wẽnnaam tũnuga ne tʋm-​tʋmd a Pɩɛɛr n vʋʋg a Dorkase. Wõnda rẽ poore, pʋg-​kãngã tõog n kell n moona koe-​noogã ne sũ-noogo, la a ra ket n maand a taabã neere. Ad d sũy sɩd nooma hal wʋsgo, pʋg-​sõms a woto buud sẽn be kiris-​nebã sʋk rũndã-rũndã wã!

20, 21. a) Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d sã n kengd d taabã raoodo, d wilgdame tɩ d geta b yelle? b) Bõe la d tõe n maan n keng d to raoodo?

20 D sã n kengd d taabã raoodo, wilgdame tɩ d geta b yelle. (Rom 1:11, 12) A Poll tʋmd-n-​taag a Sɩlas ra kengda a taabã raoodo. Yʋʋmd 49 soabã sẽnese, kiris-​nebã taoor-​lʋɩtbã sull sẽn da be Zerizalɛmmã sẽn welg bãongã yellã poore, b gʋlsa lɛta n tʋm neb tɩ b taas tẽedbã sẽn da be zĩis a taabã. Wala makre, b tʋma a Sɩlas ne a Zida la a Barnabas n paas a Poll Ãntiose. Beenẽ, a Sɩlas ne a Zida “sagla ba-​biisã ne goam wʋsgo n paas bãmb pãnga.”​—Tʋʋ. 15:32.

21 Kaoosg zugẽ, b kẽesa a Poll ne a Sɩlas bãens Filip tẽngã pʋgẽ la tũu ne tẽn-​digimdg tɩ b paam n kõ bãens roog gũudã ne a zakã rãmb kasetã tɩ b sak n lebg tẽedba. Nand t’a Sɩlas ne a Poll yi tẽngã, b kenga saam-​biisã sẽn da be be wã raoodo. (Tʋʋ. 16:12, 40) D modgd wa a Poll ne a Sɩlas n kengd d taabã raoodo. Wala makre, d moond koɛɛgã ne yẽesem. Sẽn paase, d sẽn leokd tigissã sõss pʋsẽ sõma to-to wã la d meng sõssã tigingã neb taoorã, kengda d taabã raoodo. Sẽn yɩɩd fãa, d sã n wa tar “koɛɛg n na n gom ne nebã n paas b raoodo,” bɩ d modg n gome.​—Tʋʋ. 13:15, Sebr Sõngo.

Ket-y n sakd-y-​yã a Zeova noyã

22, 23. Bõe la d tõe n maan n dɩ Biiblã kibay yõodo?

22 D sũy sɩd segd n yɩɩ noog hal wʋsgo, d sẽn paam tɩ kibay be “belsg fãa Wẽnnaam” a Zeova Gomdã pʋgẽ n gomd neb vɩɩm yellã yĩnga. (2 Kor. 1:3) D sã n dat n dɩ kiba-​kãens yõodo, d segd n tũuda Biiblã noyã, n sakdẽ tɩ Wẽnnaam sõng-d ne a vʋʋsem sõngã.​—Gal. 5:22-25.

23 D sã n bʋgsd Biiblã kibay zutu, na n kɩtame tɩ d tar manesem sẽn tat Wẽnnaam yam. Leb n na n paasa d zoodã ne a Zeova sẽn kõt-d “yẽesem la bãngr la sũ-noogã.” (Koɛ. 2:26) Rẽ na n kɩtdame tɩ d noogd Wẽnnaam sũuri. (Yel. 27:11) Woto yĩng bɩ d ket n modgd wakat fãa n tũud a Zeova noyã, n noogd a sũuri.

Y na n leokame tɩ bõe?

• Wãn to la d tõe n wilg tɩ d yaa sɩd soaba?

• Bõe yĩng tɩ d segd n yɩ ‘sik-m-​mens’ rãmba?

• Wãn-​wãn la Biiblã kibay tõe n sõng-d tɩ d tall raoodo?

• Sõdg-y bũmb kẽer d sẽn tõe n maan tɩ wilg tɩ d geta d taabã yelle.

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 12]

Baa sɩd soab a Zɛfte pʋlengã pidsg sẽn yɩ toogã, yẽ ne a bi-​puglã pids-a lame

[Foto, seb-neng 14]

Kambã, bõe la Israɛll bi-​puglã kibar wilgd yãmba?

[Foto, seb-neng 15]

Wãn-​wãn la a Dorkas ges a tẽed-n-​taas yelle?