Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Kell-y n sak-y Wẽnnaam ne yam a yembre

Kell-y n sak-y Wẽnnaam ne yam a yembre

Kell-y n sak-y Wẽnnaam ne yam a yembre

‘Mam na n kẽna yãmb sɩdã pʋgẽ. Kõ-y maam yam a yembr bal y yʋʋrã zoees yĩnga.’—YƖƖL 86:11.

1, 2. a) Sẽn zems ne Yɩɩl Sõamyã 86:2, 11 goamã, d sã n wa be toog wall makr pʋgẽ, bõe n na n sõng-d tɩ d kell n sak a Zeova? b) Yaa wakat bʋg la d segd n zãms Wẽnnaam sakr ne d sũur fãa zãnga?

KIRIS-NEB kẽer b sẽn nams wʋsg bɩ b sẽn kẽes bãens b tẽebã yĩng tõog n kell n saka Wẽnnaam yʋʋm wʋsg pʋgẽ, la laogã nonglem wa n kʋɩɩb-b lame. Bõe yĩnga? D tõe n yeelame tɩ bee ne ned kam fãa sũuri. Yɩɩl Sõamyã 86 soabã sɩd wilgame tɩ f sã n dat n kell n yɩ sakda, f segd n talla yam a ye bɩ sũur sẽn pa pʋɩ. Rat n yet tɩ yam sẽn pa yuusdi. Yɩɩl-gʋlsd a Davɩɩd ra kosa Wẽnnaam woto: “Bɩ y gũ maam tɩ m yaa yãmb dẽnda. Yãmb yaa mam Wẽnnaam, bɩ y fãag y tʋm-tʋmdã sẽn teeg yãmbã. Bɩ y zãms maam y sorã tɩ m kẽn yãmb sɩdã pʋgẽ, la y kõ maam yam a yembr bal y yʋʋrã zoees yĩnga.”—Yɩɩl 86:2, 11.

2 D sã n pa teeg Wẽnnaam a Zeova ne d sũur fãa, bilf-bilfu, zu-loees wall neb d sẽn nong tõe n wa kɩtame tɩ d kɩɩs-a. D tõe n maka ninsaal yĩngã ratem wẽnsã ne bẽds b sẽn bus sor zugu. Baa d sã n da zoe n wilga yel-kãsems pʋsẽ tɩ d sakda a Zeova, a Sʋɩtãan bẽds kẽer tõe n wa yõk-d lame. Woto yĩnga, nand meng tɩ d seg toog wall makre, tara yõod wʋsg tɩ d zãms a Zeova sakr ne d sũur fãa. Biiblã yet-d-la woto: “Bɩ f gũus ne f sũurã tagsg n yɩɩd bũmbã fãa.” (Yel. 4:23) Zida no-rɛɛs a ye la a Zeova ra tʋm Israɛll rĩm a Zeroboam nengẽ, t’a kibarã kõt-d sagls rẽ wɛɛngẽ.

‘Wa tɩ m bao bũmb n kõ-fo’

3. Wẽnnaam no-rɛɛsã sẽn tɩ taas a Zeroboam koe-beedã, a maana wãna?

3 Mams-y yɛlã sẽn yɩ to-to wã y yamẽ n gese. Wẽnnaam daoã taame, n togs Israɛll rĩm a Zeroboam sẽn lugl sãnem nag-bilã tũudmã koɛɛg sẽn zab-a wʋsgo. Rĩmã sũur yikame t’a yeel a nebã tɩ b yõk koe-taasdã. La a Zeova maana yel-solemd n sõng a tʋm-tʋmdã. Rĩmã sẽn tees raoã ne nug ningã kʋɩɩ zĩig pʋgẽ, t’a tẽn-kugrã me wã tɩ tompɛglmã sãeege. A Zeroboam manesmã tiig n toeemame. A ‘bõosa Wẽnnaam daoã t’a pʋʋs Wẽnnaam a yĩng t’a nugã vʋʋge.’ No-rɛɛsã pʋʋsame tɩ rĩmã nug sɩd vʋʋg n leb a zĩigẽ.—1 Rĩm 13:1-6.

4. a) Bõe yĩng tɩ rĩmã sẽn da rat n kõ no-rɛɛsã bũmb ningã sɩd ra tõe n kɩt t’a kɩɩs Wẽnnaam? b) No-rɛɛsã leokame tɩ bõe?

4 Rẽ zugẽ, a Zeroboam yeela Wẽnnaam daoã t’a wa tɩ b kul n tɩ rɩ, tɩ rẽ poor bɩ a “bao bũmb n kõ-a.” (1 Rĩm 13:7) Woto wã, no-rɛɛsã maanda wãnã? Rẽ yĩnga a sẽn taas rĩmã koe-beedã poore, a tog n sak n tũ-a lame n kul bɩ? (Yɩɩl 119:113) Bɩ a tog n tõdgame, baa ne rĩmã sẽn da lebg n maand wa a sũur sãama ne a sẽn da rat n maan-a wẽngã fãa? A Zeroboam da tara arzɛk wʋsgo, n tõe n kõ a sẽn nong-b rãmbã kũun sẽn labse. Sã n da mik tɩ Wẽnnaam no-rɛɛsã solg n nonga laogo, rĩmã sẽn dat n tɩ kõ-a bũmb ningã sɩd tõe n kɩtame t’a kɩɩs Wẽnnaam. La a Zeova yaool n da yeela no-rɛɛsã woto: ‘Da rɩ rɩɩb la f ra yũ koom la f ra tũ sor ninga fo sẽn tũ n wa wã n kuil ye.’ Rẽ n so tɩ no-rɛɛsã leok-a vẽeneg woto: “Baa yãmb sã n dat n dɩk y zakã pʋɩ-sʋk n kõ maam, m ka na n tũ yãmb n kul ye. Mam ka na n lemb y rɩɩb bɩ y koom ye.” No-rɛɛsã sɩd tũu sor a to n lebge. (1 Rĩm 13:8-10) Sagl-bʋg la no-rɛɛsã manesem kõt-d Wẽnnaam sakr ne d sũur fãa zãngã wɛɛngẽ?—Rom 15:4.

D kɩt tɩ d sẽn tarã sek-do

5. Wãn to la laog nonglem tõe n kɩt tɩ d pa sak Wẽnnaam ne d sũur fãa zãnga?

5 Tõe n wõnda wa laog nonglem pa tõe n kɩt tɩ Wẽnnaam sakr yɩ toog ye. La yaool n tõeeme. Rẽ yĩnga d kɩsa sɩd t’a Zeova na n kõ-d-la bũmb nins sẽn yaa tɩlae ne-dã wa a sẽn yeelã bɩ? (Mat. 6:33; Heb. 13:5) Wall tɩ d gãd tɩ baa sẽn na yɩl fãa, rẽnda d paam teed kẽer paoong sẽn yaa toog ne-do, d tõe n sak n basa bõn-kãens baoob bɩ? (Karm-y Filip rãmb 4:11-13.) D mi n dat n basa zu-noog tʋʋm baoob tigingã pʋgẽ sẽn na yɩl n tõog n bao d yamleoog teed bɩ? D lʋɩɩsda a Zeova raabã maaneg taoor sɩda? D sẽn na n leok sogs-kãensã to-to wã na n wilga d sã n sɩd maanda Wẽnnaam daabã ne d sũur fãa. Tʋm-tʋmd a Poll yeela woto: “Ned sẽn sakd Wẽnnaam la a maand sũ-noog ne a sẽn yaa bũmb ningã, yãoã tara yõod wʋsgo. Tɩ bõe, tõnd ka zɩ bũmb n wa dũniyã pʋgẽ ye, la yaa sɩd tɩ tõnd ka tõe n zɩ bũmb n yi ye. Dẽ yĩnga, tõnd sã n tar dɩɩb ne futu, yãoã sekda tõndo.”—1 Tɩm. 6:6-8.

6. “Kũun” bʋs la b tõe n wa rat n kõ tõnd me, la bõe n na n sõng-d tɩ d bãng d sã n na sakame bɩ d na n tõdgame?

6 Wala makre, d tʋʋmd taoor soab tõe n wa rat n paas-d-la naam la a paas d kiuugã yaoodo, tɩ d na n paam nafa a taab me. Pa rẽ bɩ d wa bãng tɩ d sã n kẽng tẽn-zẽng n tɩ bao tʋʋmã, d na n paama ligd wʋsgo. Tõe tɩ d na n yɩɩ tao-tao n tags tɩ tʋʋm a woto buud paoong yaa a Zeova barka. La rẽ yĩnga nand tɩ d yãk d sẽn na n maanegã, pa zems tɩ d fees d meng neer n ges sɩda? Sẽn yɩɩd fãa d segd n soka d meng woto: “Bõe la mam yam-yãkrã na n maan zems-n-taar ning m sẽn tar ne a Zeova wã?”

7. Bõe yĩng tɩ d segd n yiis laog nonglem d sũurẽ?

7 A Sʋɩtãan dũniyã kɩtdame tɩ laogã nonglem paamd pãng n debda. (Karm-y 1 Zã 2:15, 16.) A Sʋɩtãan mengã sẽn datã yaa gõdg tõnd yamã. Rẽ n so tɩ d segd n gũusdẽ tɩ laogã nonglem sã n wa kẽed d sũurẽ bɩ d yiis-a tao-tao. (Wil. 3:15-17) A Sʋɩtãan sẽn kãab a Zezi dũniyã soolem fãa gillã, pa yɩ toog ne-a t’a tõdg ye. (Mat. 4:8-10) A Zezi keoog-d-la woto: “Bɩ y gũus y mens neer n da maan zoe-bõn ye; tɩ bõe, ned ka tar vɩɩm a paoong sẽn yaa wʋsg yĩng ye.” (Luk 12:15) D sã n nong a Zeova, d na n teeg-a-la zãng-zãnga, la d ra teeg d meng ye.

No-rɛɛs sẽn yaa nin-kẽem n belg-a

8. Wãn to la b mak n na n kɩt tɩ Wẽnnaam no-rɛɛsã kɩɩs-a?

8 Wẽnnaam no-rɛɛsã sã n da kellẽ n dɩkẽ-la sorã tɩrg n kuli, bũmb da pa na n maan-a ye. La a sẽn yals n na n vʋʋsã, a ye paama makre. Ad Biiblã sẽn yete: “Bãngd a ye n da be Betɛll n yaa nin-kẽema.” Yẽ kambã tɩ wilg-a-la bũmb ninga sẽn maan Betɛll baraarã. Nin-kẽemã sẽn wʋmã, a yeela a kambã tɩ b yõk a bõangã n wa kõ-a tao-tao t’a babs Wẽnnaam no-rɛɛsã. A sẽn yi wã, a pa zãag ye. A sɩd tɩ mika no-rɛɛsã sẽn zĩ tɩ-kẽeng tẽngr n vʋʋsdẽ t’a yeel-a yaa: “Yik-y tɩ d kuil tɩ m tɩ bao rɩɩb n kõ-y tɩ y rɩ.” Wẽnnaam daoã sẽn tõdgã, nin-kẽemã yeel-a-la woto: “Mam me yaa Wẽnnaam no-rɛɛs wa yãmba. La malɛk n wa n yeel maam [t’a Zeova] yeelame tɩ m wa peeg yãmb n kuil m yiri, tɩ y tɩ rɩ rɩɩb la y yũ koom be.” La Biiblã paasame tɩ “nin-kẽemã goama ka sɩd ye.” Dẽnd a belg-a lame.—1 Rĩm 13:11-18.

9. Bõe la Biiblã yet neb nins sẽn belgd b taabã zugu, la bõe yĩng tɩ yaa wẽnga?

9 Baa d sẽn pa mi bũmb ning sẽn kɩt tɩ no-rɛɛs sẽn yaa nin-kẽemã gom woto wã, yaa vẽeneg tɩ pa sɩd ye. Tõe tɩ yẽ me sɩd ra yɩɩ a Zeova no-rɛɛsa. La so-kãngã wã, a yagame. Biiblã gɩdga a sẽn maan bũmb ningã buud fasɩ. (Karm-y Yelbũn 6:16, 17.) Ned sã n yagd ziri n belgd a taab woto, pa yẽ ne a Zeova zoodã bal la a sãamd ye. Naoor wʋsgo, a sãamda zood ning a taabã sẽn tar ne a Zeova wã me.

A “lebgame n tũ nin-kẽemã n kuli”

10. Nin-kẽemã sẽn bool Wẽnnaam no-rɛɛsã t’a wa tɩ b kulã, a maana wãna, la baasa wãn-wãna?

10 Zida no-rɛɛsã ra tõe n bãngame tɩ nin-kẽemã rat n yõk-a-la ne sɩlem. A sã n da tags neere, a ra tõe n soka a meng woto: ‘Bõe yĩng t’a Zeova rat n togs maam koe-zẽnga, n tʋmd malɛk ned a to nengẽ t’a wa taas maam?’ No-rɛɛsã ra tõe n deng n kosa a Zeova t’a sõng-a t’a wʋm yɛlã võor sõma, la Biiblã pa wilgd kibarã pʋgẽ t’a maana woto ye. B yeelame bal t’a “lebgame n tũ nin-kẽemã n kul n tɩ rɩ la a yũ.” A Zeova sũur sãama ne-a. Rẽ poore, no-rɛɛsã sẽn lebg n kuus Zida wã, bõnyẽeg n seg-a n kʋ-a. Kaeto, ad a no-reesemdã sɩd pa baas neer ye!—1 Rĩm 13:19-25. *

11. Mak-sõng bʋg la a Ahiza kõ-do?

11 No-rɛɛs a Ahiza b sẽn da tʋm t’a tɩ kõ a Zeroboam naamã yẽ kell n saka Wẽnnaam hal baa a kʋʋlmã wakate. A Zeroboam biig n da wa n ka laafɩ t’a tʋm a pagã a Ahiza nengẽ t’a tɩ sok n ges biigã yĩns sã n na n sigame. Rẽ wẽnd t’a Ahiza lebga zoanga. La ne raoodo, a yeela a Zeroboam pagã vẽeneg tɩ biigã na n kiime. (1 Rĩm 14:1-18) Wẽnnaam ninga a Ahiza bark wʋsgo. Wala makre, a sõngame tɩ b tõog n gʋls a Ɛsdras sebrã sẽn be Biiblã pʋgã. Wãn to? Bala yaa a Ahiza sɛbã la maan-kʋʋd a Ɛsdras wa n ges tɩ sõng-a t’a gʋls a sebrã.—2 Kib. 9:29.

12-14. a) Sagl-bʋg la d tõe n paam Zida no-rɛɛsã kibar pʋgẽ? b) Mak-bʋs n wilgd tɩ kãsem soab sã n sagl-do, d segd n tagsa a saglsã zug sõma?

12 Biiblã pa wilgd bũmb ning sẽn kɩt tɩ Zida no-rɛɛsã pa reng n sok a Zeova la a yaool n na n tɩ rɩ la a yũ nin-kẽemã yirã ye. Tõe tɩ nin-kẽemã goam da taa yẽ me yam. Sagl-bʋg la rẽ kõt tõndo? Woto wilgdame tɩ d segd n deng n kɩsa sɩd zãng t’a Zeova sẽn dat tɩ d maan bũmb ninsã fãa zemsame. Rẽ poore, baa sẽn na n yɩla, d segd n modg n tũume.

13 B sã n sagl neb kẽere, b baasd n maana sẽn noom bãmbã. D rɩk makr wa b sẽn na n kãab koe-moond tʋʋmde, t’a sã n sak bɩ tõe n kɩt t’a pa ye yãt sẽk n sõsd ne a zakã rãmba, bɩ a pa tõe n tʋm tẽebã tʋʋm sõma ye. Tõe t’a tɩ kos kãsem soab sagls rẽ wɛɛngẽ. Kãsem soabã tõe n deng n yeela saam-biigã tɩ pa yẽ n segd n wilg-a a sẽn tog n ges a zakã rãmb yell to-to ye. Rẽ poore, tõe tɩ kãsem soabã na n kɩtame tɩ b naag taab n tẽeg yɛl nins tʋʋmd a woto buud sakr sẽn tõe n wa ne wã. Rẽ yĩnga saam-biigã na n maana a yam tɩ bala, kãsem soabã meng yeelame tɩ pa yẽ n segd n wilg-a a sẽn tog n ges a zakã yell to-to bɩ, bɩ a na n deega sagls nins b sẽn kõ-a rẽ zugẽ wã? Vẽenega, saam-biigã tog n tũu sagls nins sẽn na n sõng-a t’a tẽebã kell n yɩ kãn-kãeyã.

14 D rɩk makr a to. Ges-y wala saam-bi-poak sɩd sẽn na n pa a tẽed-n-taaga, t’a tɩ sok kãsem soab n na n bãng a sã n segd n bas-a lame. Vẽenega, kãsem soabã na n wilg-a lame tɩ yaa yẽ bal n segd n yãk a sẽn na n maanega. Rẽ poore, b na n naaga taab n lebg n ges Biiblã sẽn yet bũmb ning rẽ wɛɛngẽ. (1 Kor. 7:10-16) Saam-bi-poakã na n deega kãsem soabã sagls bɩ, bɩ a ra zoe n yãka yam n na n bas a sɩdã? Nand t’a yãk a sẽn na n maanegã, segdame t’a reng n pʋʋs la a bʋgs Biiblã sagls b sẽn kõ wã zug sõma.

Ra teeg-y y mens ye

15. Sagl-bʋg la d paamd Wẽnnaam no-rɛɛsã kongr pʋgẽ?

15 Sagl-bʋg me la d paamd Zida no-rɛɛsã kongr pʋgẽ? Yelbũn 3:5 yeela woto: “Teeg [a Zeova] ne f sũur fãa la f ra teeg f meng bãngr ye.” Wall tɩ no-rɛɛsã ra kell n teeg a Zeova wa a sẽn da sɩng n maandẽ wã, a basame n teeg a meng tagsgo. A sẽn maanã sãama Wẽnnaam sũuri, la tũ ne yẽ mengã yõore. Bũmb ning sẽn paam-a wã wilgda vẽeneg tɩ d segd n teega a Zeova wakat fãa la d sakd-a!

16, 17. Bõe n na n sõng-d tɩ d kell n sak a Zeova?

16 Naoor wʋsgo, tõnd sũurã sẽn nong n sagend-d tɩ d maan sẽn noom tõndã tudgda tõndo. “Ninsaal sũur tara ziri n yɩɩd bũmb fãa, la a yaa wẽng wʋsgo.” (Zer. 17:9) Sẽn na yɩl n ket n sakd a Zeova, d segd n modgdame n toeemd d pĩnd zʋgã, bala tõe tɩ d ra nong n wukda d meng la d teegd d menga. D segdame me n baood zʋg-sõma n lebgd “nin-paalg Wẽnnaam sẽn naan wa bãmb wẽnegã, ne tɩrlem la pʋ-peelem sẽn wat ne sɩdã.”—Karm-y Efɛɛz rãmb 4:22-24.

17 Yelbũn 11:2 yeelame tɩ “sik-m-mens rãmbã tara yam.” D sã n sakd n deegdẽ tɩ d pa mi bũmba fãa n kot a Zeova sõngre, d na n gila yɛl sẽn tõe n dɩ-do. Wala makre, d sã n koms raoodo, tõe n kɩtame tɩ d wa pa le tagsd tɩrg ye. (Yel. 24:10) Tõe n wa kɩtame tɩ d yam yi Wẽnnaam tʋʋmã kẽere, n tẽed tɩ d sẽn zoe n tʋm yʋʋm wʋsg pʋgẽ wã sekame, la tɩ masã, d segd n vʋʋsame tɩ d taabã tʋme. Tõe me tɩ d wa rat n bas n bao teed kẽer n paam n wõneg d taaba. La d sã n maood ne d sũur fãa la d ‘maand Zusoabã tʋʋmd wʋsgo,’ na n kogla d yamã tɩ ra yuus ye.—Luk 13:24; 1 Kor. 15:58.

18. D sã n wa be yell taoor n pa mi d sẽn na n maane, d segd n maana wãna?

18 Wakat ninga, d tõe n wa tara zu-loees n pa mi d sẽn segd n welg-b to-to tɩ ta Wẽnnaam yam ye. Rẽ yĩnga sã n wa yaa woto, d na n dat n maana d yam bɩ? Sẽn wa n yaa zu-loɛɛg ning fãa, sẽn são yaa d sẽn na n kos a Zeova sõngre. Zak 1:5 yeta woto: “Ned sã n be yãmb sʋk t’a yam paoodẽ, bɩ a kos Wẽnnaam sẽn kõt nebã fãa ne yamleoog n ka lengdẽ wã, la a na paame.” Tõnd sã n kos d saasẽ ba wã a vʋʋsem sõngã, a na n sɩd kõ-d lame tɩ d tõog n bãng d sẽn segd n maanega.—Karm-y Luk 11:9, 13.

Modg-y n yɩ-y sakdb wakat fãa

19, 20. Bõe la d segd n modg n maane?

19 A Salomo sẽn wa n bas Wẽnnaam a Zeova sakrã tɛka, nin-buiidã vɩɩm lebga toogo, tɩ Wẽnnaam sakr me lebg toog wʋsgo. Yaa sɩd tɩ wakat kãense, neb wʋsg kɩɩsa a Zeova. La baasgo, kẽer me kell n sak-a-la ne b sũy fãa.

20 Daar fãa, d yãkda yam n maand yɛl toor-toore, la d miime tɩ bũmb fãa pʋgẽ, d sã n pa gũusi, d tõe n wa kɩɩsa Wẽnnaam. Baasgo, tõnd ned kam fãa me tõe n kell n yɩɩ sakda. Bɩ d mao n kell n tall yam a yembr n sak a Zeova ne d sũy fãa, n kɩs sɩd zãng-zãng t’a na n ket n ningda neb nins sẽn nong-a wã barka.—2 Sãm. 22:26.

[Tẽngr note]

^ sull 10 Biiblã pa wilgd a Zeova sã n kɩtame tɩ no-rɛɛs sẽn yaa nin-kẽemã ki ye.

Wãn to la y na n leoke?

• Bõe yĩng tɩ d segd n modg tɩ laog nonglem da tol n kẽ-d baa bilf menga?

• Bõe n na n sõng-d tɩ d ra tol n bas a Zeova sakre?

• D sã n tar sik-m-menga, wãn to la na n sõng-d tɩ d ket n sakd Wẽnnaam?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto rãmba, seb-neng 15]

Bũmb sã n dat n kʋɩɩb-yã, yaa toog ne-y tɩ y ra lʋɩ bɩ?

[Foto rãmba, seb-neng 16]

B sã n kõ-y saglse, y rengd n pʋʋsame la y bʋgs b zug bɩ?