Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Zeova nee ninsaalbã fãa, n mi b sũyã

A Zeova nee ninsaalbã fãa, n mi b sũyã

A Zeova nee ninsaalbã fãa, n mi b sũyã

“[A Zeova] nin-pagd nee ninsaalbã fãa.”—YƖƖL 11:4.

1. Nin-bʋs buud la d nong n yɩɩda?

NED sã n nong yãmb ne pʋ-peelem la a rat y neere, maand-y-la bõe? Tags-y-yã. Y sã n sok ned a woto bũmbu, a leokd-y-la ne pʋ-peelem. Y sã n dat sõngre, a sõngd-y-la ne a sũur fãa. Y sã n kos-a saglg me, a sagend-y-la neere. (Yɩɩl 141:5; Gal. 6:1) Rẽ yĩnga pa neb a woto buud la y nong n yɩɩd sɩda? A Zeova ne a Bi-riblã yaa woto bal kɛpɩ. B pʋd n data y neer n yɩɩd ãdem-biig buud fãa, la pa rẽ sẽn nafd-b yĩng ye. B rat n sõng-y lame tɩ y paam vɩɩm hakɩkã.—1 Tɩm. 6:19; Wil. 3:19.

2. Bõe la a Zeova maand tɩ wilgdẽ t’a sɩd rata a nin-buiidã neere?

2 Yɩɩl-gʋlsd a Davɩɩd wilgame t’a Zeova nong-d-la wʋsgo, n dat d neere. A yeela woto: “[A Zeova] nin getame, la bãmb nin-pagd nee ninsaalbã fãa.” (Yɩɩl 11:4) La Wẽnnaam pa get tõnd bal ye, a feesda d sũyã me. A Davɩɩd paasa woto: “Yãmb feesda mam sũuri, yãmb wata mam nengẽ ne yʋngo, . . . la y ka na n yã bõn-wẽng ye.” (Yɩɩl 17:3) Vẽenega, a Davɩɩd ra miime tɩ Wẽnnaam nee a tʋʋmã fãa, la a rata a neere. A ra miime t’a sã n tall tags-wẽns wall a sɩf wẽng a yamẽ, a na n sãama a Zeova sũuri. Rẽ yĩnga, y me kɩsa sɩd wa a Davɩɩd t’a Zeova ne y tʋʋmã fãa bɩ?

A Zeova nee sẽn be sũurẽ

3. Wãn to la a Zeova wilgd t’a miime tɩ d yaa koangdba?

3 A Zeova sẽn get ninsaal nengẽ n yɩɩd yaa sũurã, rat n yet tɩ d sẽn sɩd yaa ned ningã. (Yɩɩl 19:15; 26:2) La baa ne rẽ, a sẽn nong-dã yĩnga, a pa get d kong-bõonegã ye. Wala makre, a Abrahaam pag a Saara sẽn wa n gom ne malɛkã n pa togs sɩd zãngã, malɛkã bãngame tɩ yaa rabeem la yãnd n da tar a Saara, tɩ kɩt t’a bʋk a sũur ne-a n pa zab-a woto ye. (Sɩng. 18:12-15) A Zoob me ra wa n tẽeme t’a “tara bʋʋm n yɩɩd Wẽnnaam.” La a Zeova baas n ninga a Zoob barka, bala a ra miime t’a Sʋɩtãan nams-a-la wʋsgo. (Zoob 32:2; 42:12) Sarepta pʋg-kõorã me sẽn da wa n gom no-rɛɛs a Eli wã, a Zeova sũur kell n pa sãam ne pagã ye. A bãngame tɩ yaa a bi-yendã sẽn ki wã sũ-toog n kɩt t’a gom boto.—1 Rĩm 17:8-24.

4, 5. Wãn-wãn la a Zeova bʋk a sũur ne a Abimelɛke?

4 A Zeova sẽn mi sẽn be ninsaal sũurẽ wã yĩnga, a sak n basa neb sẽn da pa tũud-a meng taale. Wala makre, ges-y-yã a manesem sẽn yɩ to-to ne Geraar rĩm a Abimelɛk sẽn da zĩnd Filisti soolmẽ wã. Rĩm kãngã ra rɩka a Saara n pa bãng tɩ yaa a Abrahaam pag ye. La nand t’a kẽ ne a Saara, a zãmsd pʋgẽ, a Zeova goma ne-a n yeel-a woto: “Mam miime tɩ fo maana woto ne pʋ-peelem. La mam gɩdga foom tɩ f ra wa beeg maam ye. Yaa woto n kɩt tɩ mam ka sak tɩ fo sɩɩs-a ye. Masã, bɩ f lebs raoã a pagã t’a yaa mam no-rɛɛsa, la yẽ na n pʋʋsa fo yĩng tɩ fo vɩɩmd n kaoose.”—Sɩng. 20:1-7.

5 Vẽenega, Wẽnnaam da tõe n sɩbga a Abimelɛk sẽn da tũud wẽn-zẽmsã. La a mikame t’a Abimelɛk maana yellã ne pʋ-peelem, tɩ kɩt t’a bʋk a sũur ne-a. A wilg-a-la a sẽn segd n maan bũmb ning t’a kõ-a sugr t’a kell n vɩɩmde. Hakɩka, pa Wẽnnaam a woto buud la d rat n tũ sɩda?

6. Zĩ-bʋs wɛɛngẽ la a Zezi me ra maand wa a Ba wã?

6 A Zezi me ra maanda wa a Ba wã bal kɛpɩ. A me ra geta a karen-biisã zʋg-sõmsã n sakd n kõt-b sugr b kong-bõonegã yĩnga. (Mark 10:35-45; 14:66-72; Luk 22:31, 32; Zã 15:15) A Zezi sẽn da maand boto wã zemsa ne a sẽn yeel Zã 3:17 wã. Be, a yeela woto: “Wẽnnaam ka tʋm b Biigã dũniyã zug tɩ b kao dũniyã bʋʋd ye, la yaa tɩ dũniyã paam fãagre, b maasem yĩnga.” A Zeova ne a Zezi sɩd nonga tõnd hal wʋsgo. B sẽn dat tɩ d paam vɩɩmã wilgda rẽ vẽenega. (Zoob 14:15) Yaa nonglem kãng yĩng n kɩt t’a Zeova feesd d sũyã. A sẽn mi-d la a remsd-d tɩ zemsd ne a sẽn yãtã me wilgdame t’a nong-d lame.—Karm-y 1 Zã 4:8, 19.

A feesd-d-la d neer yĩnga

7. Bõe yĩng t’a Zeova feesd tõndo?

7 D sẽn mi woto wã, d pa segd n tags t’a Zeova sẽn be saasẽ n get-dã, a gũusd-d-la wa polɩɩs n baood d kongr fãa ye. Yaa a Sʋɩtãan n gũusd tõnd a woto, n dat n paam n dõd tõnd Wẽnnaam taoore. (Wil. 12:10) A yetame meng tɩ pa ne pʋ-peelem la d sẽn tũud Wẽnnaamã ye. (Zoob 1:9-11; 2:4, 5) Yɩɩl-gʋlsdã ra goma Wẽnnaam yell n yeel woto: “[Zeova,] mam soaala, yãmb sã n tẽeg yel-wẽnã n ka base, ãnda n na n yalse?” (Yɩɩl 130:3) Yaa vẽeneg t’a sã n maan woto, ned baa a ye sɩd kõn põs ye. (Koɛ. 7:20) La a Zeova zoeta tõnd nimbãaneg a sẽn feesd-d to-to wã pʋgẽ. A maanda rẽ wa roagd sẽn nong a kamb sẽn maand to-to wã. A nong n tẽegd-d lame tɩ d yaa koangdba, la a wilgd-d zĩis nins d sẽn tõe n kongã sẽn na yɩl n sõng-d tɩ d gil yɛla.—Yɩɩl 103:10-14; Mat. 26:41.

8. Wãn-wãn la a Zeova zãmsd a nin-buiidã la a kibind-ba?

8 Wẽnnaam wilgda tõnd a nonglmã ne vẽnegr la kiblg ning d sẽn paamd Biiblã pʋgã, la ne “tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã” sɛb maasem. (Mat. 24:45; Heb. 12:5, 6) A Zeova leb n sõngda tõnd ne tigingã neb maasem, la ne rap nins a sẽn kõ tɩ yaa kũun tigingã yĩngã. (Ef. 4:8) Sẽn paase, a Zeova sẽn yaa d Ba wã gũusd n geta d sã n deegda a zãmsgã a sẽn kõt-dã, la a rat n sõng-d tɩ d tõog n tũ. Yɩɩl Sõamyã 32:8 soabã sɩd yeta woto: “Mam na n zãmsa foom n wilg foom sor ninga fo sẽn tog n tũ. Mam nif geta foom, la mam yaa fo sagenda.” Ad rẽnd sɩd tara yõod wʋsg tɩ d kelg a Zeova! D segd n sika d mens n sak n deeg t’a sɩd yaa d Karen-saamb la d Ba sẽn nong-d wʋsgo.—Karm-y Matɩe 18:4.

9. Zʋg-bʋs sẽn yaa wẽns la d pa segd n talle, la bõe yĩnga?

9 Woto yĩng bɩ d ra tol n bas tɩ wuk-m-meng la tẽeb kaalem wall “yel-wẽnã belgr” kɩt tɩ d sũyã riglim ye. (Heb. 3:13; Zak 4:6) Naoor wʋsgo, yaa ned sã n pidsd a sũurã ne tagsa sẽn pa sõma la tʋl-wẽnse, la a wat n tall zʋg-wẽn-kãensã. Ned a woto tõe n wa sɩnga Biiblã sagls kẽer kɩɩsg menga. Sẽn yaa wẽng n yɩɩd yaa t’a yel-manesem-wẽngã tõe n wa paama pãng n kɩt t’a lebg Wẽnnaam bɛ, la rẽ seka rabeem! (Yel. 1:22-31) D tẽeg a Ãdem ne a Hawa biig a Kayẽ kibarã.

A Zeova nee bũmb fãa n demsdẽ

10. Bõe yĩng t’a Zeova pa reeg a Kayẽ maoongã, la a Kayẽ manesem yɩɩ wãna?

10 A Kayẽ ne a Abɛll sẽn da wa n kõ a Zeova maandã, a Zeova pa ges b kũunã bal ye, a feesa b ned kam fãa sũur me. Woto kɩtame t’a mik t’a Abɛll kõ a rẽndã ne tẽeb t’a reege. La a tõdga a Kayẽ maoongã tɩ bala, a pa kõ ne tẽeb zãng ye. (Sɩng. 4:4, 5; Heb. 11:4) Baasgo, a Kayẽ tõdga a na rɩk yam n toeeme. A puuga a sũur ne a yaoã.—Sɩng. 4:6.

11. Wãn-wãn la a Kayẽ wilgẽ t’a sũurã yaa wẽnga, la sagl-bʋg la rẽ kõt-do?

11 A Zeova yã a Kayẽ sũurã sẽn puugã n keoog-a, la a sagl-a t’a sã n maan neere, a na n tõog n zẽka a nenga. La bʋko, a Kayẽ tõdga a Naandã saglgã n kʋ a yaoã. Wẽnnaam sẽn wa n sok-a t’a leok ne tɩtaam to-to wã wilga vẽeneg t’a sũurã sɩd ra yaa wẽnga. Wẽnnaam sok-a lame yaa: “Fo yao a Abɛll bee yɛ?” T’a leok woto: “M ka mi ye. Mam yaa m yaoã gũud la?” (Sɩng. 4:7-9) Kaeto! Ges-y ned sũur sẽn tõe n zãmb-a to-to hal n kɩt t’a tõdg Wẽnnaam saglg vẽeneg-vẽenega! (Zer. 17:9) Bɩ d rɩk yam kiba-kãensã pʋsẽ n lakd d mens ne tagsa la tʋls-wẽns buud fãa tao-tao. (Karm-y Zak 1:14, 15.) B sã n wa kõ-d sagls sẽn yit Biiblã pʋgẽ bɩ d reege, la d bãng tɩ sagl-kãens wilgda vẽeneg t’a Zeova nong-d lame.

Yel-wẽnd baa a ye pa solg ne a Zeova ye

12. Wãn-wãn la a Zeova kaood yel-wẽn-maandbã bʋʋdo?

12 Kẽer tõe n tẽedame tɩ b sã n maan wẽng tɩ ned pa yã, b pa na n paam sɩbgr ye. (Yɩɩl 19:13) La yel-wẽnd baa a ye pa solg ye. Bala “bũmba fãa yaa bɛɛl la vẽenes ne tõnd sẽn na n togs a soab tõnd yɛlã fãa wã.” (Heb. 4:13) A Zeova yaa bʋ-kaood sẽn mi bũmb nins fãa sẽn be d sũyẽ wã sõma, la a kaooda bʋʋd tɩrg me. A yaa ‘Wẽnnaam sẽn yaa nimbãan-zoɛt la bark kõata. A sũur ka yikd tao-tao ye, a nonglmã yaa wʋsgo, la a yaa sɩd soab’ me. La baasgo, a pa na n bas neb nins sẽn “maand yel-wẽnã ne yamleoog” n pa tekd yam n kot sugrã, wall sẽn tar-b sɩlem wẽnsã taal ye. (Yik. 34:6, 7; Heb. 10:26) A Zeova sẽn maan a Akã, a Ananias la a Safɩra bũmb ningã sɩd wilgda rẽ.

13. Yɩɩ bõe n kɩt t’a Akã kɩɩs Wẽnnaam noorã?

13 Zeriko tẽngã sãoong sasa, a Akã kɩɩsa Wẽnnaam noor vẽeneg n zu teed n solg a fu-roogã pʋgẽ, tɩ wõnd a zakã rãmb bãngame la b sĩnd n pa togs ye. A Akã yel-wẽndã sẽn wa n vẽnegã, a bãngame tɩ bũmb ning a sẽn maanã sɩd yaa wẽng wʋsgo. Bala a yeela woto: “Sɩda, yaa maam n beeg Israɛll Zusoab a Wẽnnaam.” (Zoz. 7:20) Dẽnd a Akã me wa n lebga sũ-kɛgeng soab wa a Kayẽ. La sẽn yɩɩda, yɩɩ bõn-zoeer n kɩt t’a lebg woto. La rẽ kɩtame t’a tʋm pʋ-lika. A Zeova sẽn da yeel tɩ Zeriko tẽngã sãoong poore, a laogã fãa yaa yẽ n so wã yĩnga, yaa Wẽnnaam la a Akã sẽn zu wã. La rẽ kɩtame tɩ b kʋ-a ne a zakã rãmb fãa.—Zoz. 7:25.

14, 15. Bõe yĩng t’a Zeova sũur sãam ne a Ananias la a Safɩra, la sagl-bʋg la rẽ kõt-do?

14 Pipi kiris-nebã wakate, a Ananias ne a pag a Safɩra yɩɩ Zerizalɛm tigingã saam-biisi. Yʋʋmd 33 Pãntekotã poore, saam-biisã ra tigsda ligd n na n ges neb sẽn yi zĩ-zãrsẽ n wa Zerizalɛm yelle. Nin-kãens wa n wʋma koe-noogã n lebg tẽedba, n da ket Zerizalɛm. Ligdã tigsg ra yaa ned kam fãa kõ a sẽn tare, la ne a yamleoogo. A Ananias koosa a pʋʋg n yãk ligdã n wa kɩse. A pagã me ra miime tɩ pa ligdã fãa la a sẽn kɩsã ye. La a Ananias tɩ yeelame tɩ yaa fãa. Vẽenega, ra-kãngã ne a pagã yagame n da rat tɩ tigingã neb pẽg-ba. A Zeova vẽnega yellã tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr t’a bãng t’a Ananias yagame. A Pɩɛɛr sẽn sok-a wã, a lʋɩɩme n be kũumẽ. Sẽn yɩ bilfu, a Safɩra me kiime.—Tʋʋ. 5:1-11.

15 Pa a Ananias ne a Safɩra sẽn yaa pãn-komsem dãmbã yĩng n kɩt tɩ b tudg ye. B ra reng n zemsa taab n na n tɩ belg tʋm-tʋmdbã. Wẽngã meng yaa tɩ yaa Wẽnnaam ne a vʋʋsem sõngã la b sẽn bao n na n belgã. A Zeova sẽn maan-b bũmb ningã wilga vẽeneg t’a rɩka segls n na n kogl tigingã tɩ zãmb soab ra zĩnd a nebã sʋk ye. Ad Wẽnnaam ninga sẽn vɩ wã nugẽ lʋɩɩs sɩd seka rabeem wʋsgo!—Heb. 10:31.

D kell n yɩ pʋ-peelem dãmba

16. a) Wãn-wãn la a Sʋɩtãan maand n dat n kʋɩɩb Wẽnnaam nin-buiidã? b) Sɩlem bʋs la a Sʋɩtãan maand n kʋɩɩbd nebã yãmb soolmẽ wã?

16 A Sʋɩtãan maanda a sẽn tõe fãa n dat n kʋɩɩb-d tɩ d sãam zood ning d sẽn tar ne a Zeova wã. (Wil. 12:12, 17) Yoobã la nen-kɛglmã sẽn tar piuugr dũniyã zugã wilgda a Sʋɩtãan sɩlem-wẽnsã vẽenega. Rũndã-rũndã, b wilgda yoobã yɛl ordinatɛɛr dãmbẽ la zĩis a taab tɩ b tõe n paam-b n ges nana-nana. D mao n da tol n lʋɩ a Sʋɩtãan bẽdsã pʋsẽ ye. D pʋd n maan wa yɩɩl-gʋlsd a Davɩɩde. A yeela woto: “Mam na n gũusame n tũ zemsg sore. . . . Mam na n kẽna ne pʋ-peelem m zaka pʋgẽ.”—Yɩɩl 101:2.

17. a) Bõe yĩng t’a Zeova mi n wa vẽneg yel-wẽnd b sẽn solge? b) Bõe la tõnd ned kam fãa segd n kell n mao ne a sũur fãa n maane?

17 Rũndã-rũndã, ned sã n maan yel-wẽn-kãseng wall a tʋm pʋ-lika, a Zeova pa vẽnegd yellã ne yel-solemd wa pĩndã ye. La baasgo, a nee bũmba fãa la a na n wa vẽnega yell fãa sẽn solg wakat ning a sẽn date, la a mi a sẽn na n maan dẽ to-to me. A Poll yeela woto: “Neb kẽer bʋʋd sẽn nan ka kao wã, b yel-wẽnã yaa vẽenese, la neb a taab rẽnd ka pukd masã ye, la b na n wa pukame.” (1 Tɩm. 5:24) Sẽn yɩɩd fãa, yaa nonglem yĩng n kɩt t’a Zeova vẽnegd yel-wẽnã. A nonga tigingã la a rat n kogl-a tɩ yel-wẽn ra zĩnd a pʋgẽ ye. Sẽn paase, ned sã n maan yel-wẽnd n sak n tek yam n kos sugri, a maand-a-la nimbãan-zoeere. (Yel. 28:13) Bɩ d fãa mao n kell n sak Wẽnnaam zãng-zãng la d zãag d mens ne bũmb ning fãa sẽn tõe n kɩt tɩ d maan wẽnga.

Kell-y n sak-y Wẽnnaam ne y sũur fãa

18. Bõe la rĩm a Davɩɩd da rat t’a biigã bãng Wẽnnaam zugu?

18 Rĩm a Davɩɩd yeela a biig a Salomo woto: “Bãng f ba Wẽnnaam la f sak bãmb ne f sũur fãa la ne f yam fãa. Bala, Zusoaba feesda nebã fãa sũyã n mi tõnd fãa tagsg la d ratem.” (1 Kib. 28:9) A Davɩɩd da pa rat t’a biigã tẽ Wẽnnaam bal ye. A ra ratame me t’a Salomo bãng a Zeova sẽn nong a nin-buiidã la a rat b neer tɩ ta zĩig ninga. Rẽ yĩnga y sũur nooma ne a Zeova a sẽn nong-d la a rat d neer woto wã bɩ?

19, 20. Sẽn zems ne Yɩɩl Sõamyã 19:8-12 wã, bõe n sõng a Davɩɩd t’a pẽneg Wẽnnaam, la wãn to la d tõe n dɩk a togs-n-taare?

19 A Zeova miime tɩ pʋ-peelem dãmbã na n wa a nengẽ, la a miẽ tɩ b sã n sɩd bãng a sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã, b sũy na n yɩɩ noog wʋsgo. Rẽ n kɩt t’a rat tɩ d bãng-a sõma la d mao n bãng bũmb nins sẽn kɩt t’a pẽnegr be yamleoogã. Wãn-wãn la d maand rẽ? Yaa d sẽn na n zãmsd a Gomdã la d gũusd n get bark toor-toor nins a sẽn ningd-dã.—Yel. 10:22; Zã 14:9.

20 Rẽ yĩnga y karemda Biiblã daar fãa la y kɩs sɩd t’a yaa Wẽnnaam Gomde, n pʋʋsd sẽn na yɩl n tõog n tũ a saglsã bɩ? Y mii Biiblã noy tũub yõod bɩ? (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 19:8-12.) Sã n yaa woto, y tẽebã ne a Zeova la y sẽn nong-a to-to wã na n ket n paasdame. La a me na n kolg-y lame tɩ yaa wa a sẽn gãd y nug tɩ y kẽnd ne-a. (Ezai 42:6; Zak 4:8) Hakɩka, y sã n ket n tũud so-bãaneg ninga sẽn debd vɩɩm zĩigẽ wã, a Zeova na n nong-y lame n ningd-y barka, la a sõngd-y tɩ y bãngd-a n paasdẽ.—Yɩɩl 91:1, 2; Mat. 7:13, 14.

Wãn to la y na n leoke?

• Bõe yĩng t’a Zeova feesd tõndo?

• Bõe n kɩt tɩ neb kẽer wa lebg a Zeova bɛɛba?

• Wãn to la d tõe n wilg tɩ d miime t’a Zeova ne-d lame?

• Bõe n na n sõng-d tɩ d sak a Zeova zãng-zãnga?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng a 9]

Wãn-wãn la a Zeova gũusd n get-d wa Ba?

[Foto, seb-neng 10]

A Ananias kibarã kõta tõnd sagl-bʋgo?

[Foto, seb-neng 11]

Bõe n na n sõng tõnd tɩ d sak a Zeova zãng-zãnga?