Bõe yĩng tɩ y segd n tall y burkĩndã?
Bõe yĩng tɩ y segd n tall y burkĩndã?
“Zeova, bɩ y bʋ mam bʋʋd . . . wa sẽn zems mam burkĩndi.”—Yɩɩl 7:8, NW.
1, 2. Sõdg-y yɛl kẽer sẽn tõe n kɩt tɩ yɩ toog ne kiris-ned t’a kell n yɩ burkĩna.
D RƖK makr toɛy-toɛy a tã n sɩng d sõsgã. Pipi, mams-y n ges-y bi-ribl karen-bi-taas sẽn na n yaand-a n dat t’a sũur yik t’a tʋʋs-b wall a zab ne-ba. A na n leokame bɩ, bɩ a na n sĩndame n looge? Ad makr a yiib-n-soabã: Pʋg-sɩd n be a roogẽ a ye n tʋmd ne ẽntɛrnetã, n wa yã b sẽn tool-a bũmb n wilgd-a yel-yood zĩiga. A na n sak n tɩ pak n gesame bɩ, bɩ a pa na n sake? Tãab-n-soabã la woto: Saam-bi-poak n sõsd ne a taaba, tɩ b kẽer wa sɩng tigingã saam-bi-poak a ye wɩdbo. A na n naag n wɩdame bɩ, bɩ a na n bao n kɩtame tɩ b toeem sõsga?
2 Yaa sɩd tɩ mak-kãensã yaa toor-toore. La bõn-yɛng n kɩt tɩ b wõnd taaba: B tãabã fãa pʋsẽ, kiris-ned segd n mao n kell n yɩɩ burkĩna. Rẽ yĩnga yãmb vɩɩmã nens fãa pʋsẽ, y tagsda y burkĩndã yell bɩ? Daar buud fãa, ãdem-biisã wae n tagsda b laafɩ wã yelle, bao n kõ noorã yelle, b tʋʋmã wall vɩɩmã sẽn kengdã yelle, pa rẽ bɩ b tagsd ne b sũur fãa b sẽn na n paam ned ning n kẽ kãadem yelle. Yaa sɩd tɩ zu-loe-kãensã tõe n pak-d-la wʋsgo. La a Zeova sã n feesd ned sũuri, yaa bõe la a baood n yɩɩda? (Yɩɩl 139:23, 24) A tʋll n bãnga a soabã sã n yaa burkĩna.
3. A Zeova kõo tõnd ned kam fãa sor t’a maan bõe, la bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?
3 A Zeova sẽn yaa “bark sõma fãa la kũun sõma fãa” kõtã kõo tõnd ned kam fãa kũun toor-toore. (Zak 1:17) Wala makre, yaa yẽ n naan d yĩngã, yẽ n kõ-d yamã, laafɩ wã la pãn-tõod toor-toorã d sẽn tarã. (1 Kor. 4:7) La a Zeova yaool n pa modgd tõnd n dat tɩ d yɩ burkĩmb ye. A basa ned kam fãa t’a yãk a sã n na n yɩɩ burkĩna. (Tõo. 30:19) Woto yĩnga, segdame tɩ d bao n bãng burkĩnd võore. D na n wilga bʋʋm a tãab me sẽn kɩt tɩ burkĩnd tar yõod hal wʋsgã.
Burkĩnd yaa bõe?
4. Yɩ burkĩn baoodame tɩ f maan bõe, la noor ning a Zeova sẽn da kõ rũmsã maoong wɛɛngẽ wã wilgda bõe?
4 Wõnda neb wʋsg pa wʋmd burkĩnd võor sõma ye. Wala makre, d sã n kelgd na-baoodbã sẽn mi n pẽgd b mens n yetẽ tɩ b yaa burkĩmbã, wõnda ne bãmba, burkĩn yaa pʋ-peelem soab bala. Yaa sɩd tɩ pʋ-peelem yaa zʋg-sõngo, la tɩ pʋ-peelem ne burkĩnd tũuda taaba. La b yaa toor-toore. B sẽn gomd burkĩndã yell to-to Biiblã pʋgẽ wã wilgdame tɩ yɩ burkĩn rat n yeelame tɩ f tall yel-manesem sẽn yaa sõma, la f sakd Wẽnnaam ne f sũurã fãa. Hebre gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “burkĩndã” yita gom-bil a to pʋgẽ, tɩ yẽ soabã võor dat n yeel tɩ sõma, sẽn pid zãnga, bɩ sẽn pa tar zanga. Wala makre, rũms nins b sẽn da kʋʋd maoong n kõt a Zeova wã ra segd n yɩɩ rũms sẽn yaa sõma zãnga, bɩ sẽn ka zanga sẽn na yɩl tɩ maoongã ta a Zeova yam. (Karm-y Maankʋʋre 22:19, 20.) A zaba neb nins sẽn da pa tũud no-kãngã n wat ne rũms sẽn yaa zoens bɩ wobs wall bãad rãmb n maand maandã.—Mal. 1:6-8.
5, 6. a) Mak-bʋs n wilgd tɩ naoor wʋsgo, d nonga bũmb sẽn pa tar zanga? b) Rẽ yĩnga yaa tɩlae tɩ ned zems zãng n yaool n tõog n yɩ burkĩn bɩ? Rɩk-y makr n wilgi.
5 Ned kae n dat bũmb sẽn pa sõma bɩ sẽn tar zang ye. Makre, ned sã n gẽesd sebr sẽn tar yõod wʋsg n wa yã-a n mik t’a seb-nens wʋsg 2 Kib. 16:9.
ka be, yaa vẽeneg t’a sũur na n sãamame. Wall tags-y n ges-y wa pag sã n na n da gɛla. Rẽ yĩnga a kõn tũus sɩda? Hakɩka, a na n tũusa sẽn yaa-b sõma wã la a bas gel-koosã. Yaa woto me ne Wẽnnaam. A baooda neb sẽn tar yel-manesem sẽn yaa sõma, la sẽn dat n sak yẽ ne b sũy fãa wã.—6 La tõe tɩ y sokda y mens n get burkĩnd tallg sã n baoodame tɩ y yɩ ned sẽn zems zãnga. Tõnd sẽn dog ne yel-wẽnd n pa zems zãngã yĩnga, d tõe n wa tagsdame tɩ d me yaa wa sebr sẽn pa tar a nens gilli, wall gel-koose. Rẽ yĩnga yãmb mi n tagsda woto bɩ? Sã n yaa rẽ bɩ y bãng t’a Zeova pa baood tɩ d reng n zems zãng ye. A pa tol n baoodẽ tɩ d maan sẽn yɩɩd d pãng ye. * (Yɩɩl 103:14; Zak 3:2) La baasgo, a ratame tɩ d kell n yɩ burkĩmba. La rẽ yĩnga welgr bee burkĩnd ne zems-zãng sʋk bɩ? N-ye. D na n dɩka makr n wilg rẽ: Wala bi-bɩɩg sã n nong pʋg-sad n dat-a n kẽ kãadem, yaa vẽeneg t’a pa na n baoodẽ t’a zems zãng ye. La a na n datame tɩ pʋg-sadã sɩd nong-a ne a sũur fãa, la a ra tʋlg rao a to ye. Yaa woto me ne a Zeova. A “yaa Wẽnnaam sẽn yaa sũ-kiir soaba.” (Yik. 20:5) A pa baood tɩ d zems zãng ye. La a baoodame tɩ d nong-a ne d sũur fãa la d tũud yẽ a ye bala.
7, 8. a) Burkĩndã wɛɛngẽ, mak-sõng bʋg la Zezi kõ tõndo? b) Sẽn zems ne Biiblã sẽn wilgdã, yɩ burkĩn dat n yeelame tɩ bõe?
7 Tõe tɩ d tẽra a Zezi sẽn leok to-to, b sẽn da wa n sok-a tɩ Tõogã no-bʋg la kãseng n yɩɩdã. (Karm-y Mark 12:28-30.) A Zezi leoka sokrã, la a meng ra tũuda bũmb ning a sẽn yeelã. A sɩd ra nonga a Zeova ne a sũurã fãa, ne a sɩɩga fãa, ne a yamã fãa, la ne a pãngã fãa tɩ yaa mak-sõng sẽn ka to n kõ tõndo. A Zezi wilgame tɩ yaa ne tʋʋm la ne yam-sõng la d segd n wilg tɩ d yaa burkĩmba, la pa ne no-goam bal ye. Sẽn na yɩl n kell n yɩ burkĩmba, d segd n tũ a Zezi nao.—1 Pɩɛ. 2:21.
8 Sẽn zems ne Biiblã sẽn wilgdã, yɩ burkĩn dat n yeelame tɩ f sak Wẽnnaam a Zeova sẽn be saasẽ wã a yen tãa ne f sũur fãa la f maan a raabã. Kell n yɩ burkĩn dat n yeelame tɩ d modgd wakat buud fãa n wilgdẽ tɩ d tʋll n taa a Zeova yam bala. Leb n baoodame tɩ d lʋɩɩsd bũmb nins sẽn tar yõod Wẽnnaam nifẽ wã taoore. D ges bʋʋm a tãab sẽn kɩt tɩ woto tar yõod wʋsgã.
1. Tõnd burkĩndã ne a Zeova naamã
9. Tõnd ned kam fãa burkĩnd yõod Wẽnnaam naamã pʋgẽ la bʋgo?
9 Pa tõnd burkĩndã n na n kɩt t’a Zeova yɩ yĩngr la tẽng naab ye. A rɩta a naamã ne tɩrlem, yĩngr la tẽng zugu, la yaa wakat fãa. Na n kell n yɩɩ woto, baa ne ninsaalb wall malɛgs sẽn yet bɩ b sẽn maand bũmb ninga. La b sãbsa Wẽnnaam sẽn dɩt a naamã to-to wã saasẽ la tẽng zug ka. Rẽ n so t’a segd n wilg t’a naamã yaa sõma hal wʋsgo, la tɩ yaa yẽ bal n segd n kell n yɩ yĩngr la tẽng naaba. Tõnd sẽn yaa a Zeova Kaset rãmbã yĩnga, d baooda soay n wilgd sẽn dat-bã fãa tɩ Wẽnnaam n sɩd segd n yɩ ãndũniyã fãa naaba. La wãn-wãn la tõnd ned kam fãa tõe n wilg vẽeneg t’a sɩd tʋllame t’a Zeova yɩ a naaba? Yaa d sẽn na n kell n yɩ burkĩmba.
10. Bõe la a Sʋɩtãan yeel ãdem-biisã burkĩnd wɛɛngẽ n dõd-ba, la bõe la y tʋll n maan n leok-a?
10 Kelg-y bũmb ning sẽn kɩt tɩ yãmb ned kam fãa segd n yɩ burkĩnã võore. A Sʋɩtãan yeelame tɩ ned kae n na n sak n deeg t’a Zeova la yĩngr la tẽng naaba, la a maan a raabã a sẽn nong-a yĩng bal ye. Malɛgs kʋʋng taoore, a yeela a Zeova woto: “Gãong ned gãong yĩnga. Ned na n dɩka a sẽn tar fãa n kõ a vɩɩm yĩnga.” (Zoob 2:4) Bãng-y t’a Sʋɩtãan sẽn yeel woto wã, pa nin-tɩrg a Zoob bal la a sẽn dõdã ye, yaa ãdem-biisã fãa. Rẽ n so tɩ b boond-a Biiblã pʋgẽ tɩ “tõnd ba-biisã rõata.” (Wil. 12:10) A paooga a Zeova a sẽn yeel tɩ kiris-nebã fãa, rat n yet tɩ yãmb ned kam fãa pa na n kell n yɩ sakdã. A Sʋɩtãan yeelame tɩ y sã n wa mik tɩ yell na n tũu ne y yõore, y na n basa a Zeova. Bõe la yãmb tagsd ne rõd-kãngã? Rẽ yĩnga y pa tʋll n wilg t’a yagdame sɩda? Dẽnd y sã n kell n yɩ burkĩna, y na n tõog n sɩd wilgame t’a gomdã yaa ziri.
11, 12. a) Mak-bʋs n wilgd bũmb nins fãa d sẽn maandã yõod d burkĩndã pʋgẽ? b) Bõe n kɩt tɩ d sẽn segd n kell n yɩ burkĩmbã yaa zu-zẽkr n kõ-do?
11 A Sʋɩtãan sẽn yeel bũmb ningã kɩtame tɩ y segd n mao tɩ y yel-manesmã la bũmb nins y sẽn maandã fãa yɩ sõma. Tẽeg-y makr a tãab nins d sẽn dɩk d sõsgã sɩngrẽ wã. Bi-riblã ne pʋg-sɩdã la saam-bi-poakã sã n dat n kell n wilg tɩ b yaa burkĩmba, bõe la b segd n maane? Bi-riblã zo-rãmb sẽn wa n baood a noor n dat zabrã, a tẽega sagl-kãngã: “Da tug-y beem ye. Bas-y taale; tɩ bõe, a gʋlsame: ‘Zusoabã yetame yaa: Sũ-dokr yaa maam n so, la mam na keo.’ ” (Rom 12:19) Woto kɩtame t’a sĩnd n looge. Pʋg-sɩdã sẽn tʋmd ne ẽntɛrnetã ra tõe n gesa yɛl sẽn nekd pag ne rao lagengã tʋlsem. La a tagsa a Zoob sẽn yeelã yelle. A Zoob ra yeela woto: “Mam wẽena ne m nin tɩ m ka na n ges pʋg-sadb ne ratem sẽn yaa wẽng ye.” (Zoob 31:1) Woto kɩtame tɩ yẽ me geelg bũmb buud fãa sẽn nekd tʋls-wẽns wa zẽnem n tõdg a gesgo. Saam-bi-poakã sẽn da sõsd ne a taabã n wa wʋm wɩdgã, a pa bao n na n naag n wɩd ye. A tẽega no-kãngã: “Bɩ tõnd ned kam fãa maan sẽn noom [a to] a sõngr la a bɩɩb yĩnga.” (Rom 15:2) A sã n naagẽ wɩdgã pʋgẽ, a pa sõng a taabã ye. Sẽn paase pa na n wilg t’a yaa kiris-ned hakɩka, la a pa na n noog a saasẽ Ba wã sũur me ye. Rẽ kɩtame t’a tõog a noor n bao n na n toeem sõsgã.
12 Makr toɛy-toɛy kãensã pʋsẽ, kiris-ned fãa sẽn yãk yam n maan bũmb ningã wilgdame t’a tagsa a sũurẽ woto: ‘A Zeova la mam naaba. Yel-kãngã pʋgẽ, m na n modg n maana sẽn tat a yam.’ Rẽ yĩnga yãmb me baood n na maana Yelbũn 27:11 goamã sẽn kengd raoodã. Be b yeta woto: “M biiga, maan yam n kõ maam sũ-noogo, tɩ m paam n leok sẽn paoogd-a maamã.” Ad d sẽn paam n tõe n noog Wẽnnaam sũurã sɩd yaa zu-zẽkr n kõ-do! Rẽ yĩnga woto pa sek d na mao n kell n yɩ burkĩmb sɩda?
sẽn tat a Zeova yam bũmb fãa pʋgẽ bɩ? Y sã n maand woto, y tũuda2. A Zeova tikda d burkĩndã zug n kaood d bʋʋdo
13. Wãn-wãn la a Zoob ne a Davɩɩd wilgẽ t’a Zeova tikda d burkĩndã zug n kaood d bʋʋdo?
13 D yãame tɩ yaa ne d burkĩndã maasem la d tõe n wilg tɩ Wẽnnaam a Zeova la yĩngr la tẽng naaba. Woto kɩtame tɩ yaa d burkĩndã zug la a na n tik n kao d bʋʋdo. A Zoob ra mii rẽ tiiri. (Karm-y Zoob 31:6. *) A ra miime tɩ Wẽnnaam tikda a noyã sẽn zems zãng n yaa tɩrsã zut n bãngd tõnd sã n yaa burkĩmba. A Davɩɩd me ra yeela woto: “A Zeova na n bʋʋ nebã bʋʋdo. Zeova, bɩ y bʋ mam bʋʋd wa sẽn zems mam tɩrlem, la a wa sẽn zems mam burkĩndi. . . . Wẽnnaam sẽn yaa tɩrlem soabã makda nebã sũyã ne b ratmã.” (Yɩɩl 7:8, 9, NW ) D miime tɩ Wẽnnaam sɩd tõe n bãnga tõnd “sũyã la d ratmã,” rat n yeel t’a mii tõnd sẽn sɩd yaa neb ninsã hal sõma. La d segd n tẽega bũmb ning a sẽn feesd tõnd n datã. Wa a Davɩɩd sẽn yeelã, a Zeova tʋll n bãnga d sã n yaa burkĩmba, bala yaa rẽ zug la a tikd n kaood d bʋʋdo.
14. Bõe yĩng tɩ d pa segd n tags tɩ d sẽn pa zems zãngã yĩnga, d pa tõe n kell n yɩ burkĩmba?
14 Tags-y n ges-y a Zeova sẽn feesd ãdem-biis milyaar dãmbã sũyã. (1 Kib. 28:9) Rẽ yĩnga a wae n yãta neb sẽn maood n na n kell n yɩ burkĩmb bɩ? Hakɩka, neb a woto buud yaa kar-kare! La d pa segd n tẽ tɩ d sẽn yaa yel-wẽn-maandbã yĩnga, d pa tõe n yɩ burkĩmb ye. D segd n tẽe wa a Davɩɩd ne a Zoob t’a Zeova sã n fees-do, a na n mikame tɩ baa d sẽn pa zems zãngã, d yaa burkĩmba. Tẽeg-y tɩ baa d sã n zemsa zãnga, baa fʋɩ pa wilgd tɩ d na n kell n yɩɩ burkĩmb ye. Yaa neb a tãab bal n zĩnd tẽngã zug ka n da zems zãnga. La b yiibã sẽn yɩ a Ãdem ne a Hawa wã pa kell n yɩ burkĩmb ye. La baasgo, neb milyõ rãmb sẽn pa zems zãng n tõog n kell n yɩ burkĩmba. Yãmb me tõeeme.
3. D burkĩndã ne d saagrã tũuda taaba
15. Wãn-wãn la a Davɩɩd wilgẽ tɩ sẽn na yɩl n tall beoog daarã saagre, d segd n kell n yɩɩ burkĩmba?
15 Sẽn mik tɩ yaa ned burkĩnd zug la a Zeova tikd n kao a bʋʋdã yĩnga, tara yõod wʋsg tɩ d yɩ burkĩmba, bal yaa rẽ n na n kɩt tɩ d tall beoog daarã saagre. A Davɩɩd ra mii rẽ tiiri. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 41:13.) A sũur da nooma wʋsg a sẽn da paam tɩ Wẽnnaam kogend-a wã. Wa kiris-nebã fãa, a Davɩɩd me ra saagd n na n wa vɩɩmda wakat sẽn kõn sa, n paam n maand Wẽnnaam a Zeova raabã la a bãngd-a n paasdẽ. A Davɩɩd ra miime tɩ sẽn na yɩl t’a saagrã pidsi, a segd n kell n yɩɩ burkĩna. Woto me, d sã n kell n yɩ burkĩmba, a Zeova na n teenda tõndo, n zãmsd tõndo, n wilgd-d sor la a ningd-d barka.
16, 17. a) Bõe yĩng tɩ y tʋll n mao n kell n yɩ burkĩmba? b) Sogs-bʋs la d na n leok sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?
16 Yaa d sã n tar saagr la d tõe n tall sũ-noog rũndã-rũndã. D saagrã tõe n sõng-d lame tɩ d ra maan yɩɩr wʋsg toog sasa ye. A leb n tõe n kogla d tagsa wã. Tẽeg-y tɩ Biiblã pʋgẽ, b maka saagrã bɩ tẽeb ning tõnd sẽn tar tɩ d na n paama fãagrã ne kut pugla. (1 Tes. 5:8) Wala kut pugl sẽn kogend sodaag zug zabr pʋgẽ wã, saagrã kogenda d tagsa wã tɩ d ra tall tags-wẽns la tags-kɛg nins buud sẽn pid a Sʋɩtãan dũniyã sẽn sãamd n debdã pʋgẽ wã ye. D sã n sɩd pa tar saagre, d vɩɩmã ka võor ye. D segd n feesa d mens ne pʋ-peelem n bãng d sã n sɩd yaa burkĩmba, la d sã n tara saagre. Tẽegd-y tɩ y sã n kell n yɩ burkĩmba, y wilgdame t’a Zeova la yĩngr la tẽng naaba, la y kogenda saagr ning y sẽn tar beoog daarã wɛɛngẽ wã me. Bɩ y kell n mao n yɩ burkĩmb wakat fãa!
17 Sẽn mik tɩ burkĩndã tara yõod wʋsgã, d segd n bao n bãnga bũmb a taab a zugu. Wala makre, sogs-kãensã leoore: Ned maanda wãn n yɩ burkĩna? Wãn-wãn la d tõe n kogl d burkĩndi? La ned burkĩnd sã n kãsge, bõe la a tõe n maane? Sõsg ning sẽn pʋgdã na n leoka sogs-kãensã.
[Tẽngr not rãmbã]
^ sull 6 A Zezi yeela woto: “Bɩ yãmb zems zãnga, a wa yãmb Ba sẽn be [saasẽ] sẽn zems zãngã.” (Mat. 5:48) Yaa vẽeneg t’a Zezi rat n yeelame tɩ baa ninsaalbã sẽn pa zems zãngã, b tõe n maana yɛl kẽer tɩ zems bɩ yɩ sõma wʋsgo. Wala makre, d tõe n tũu noor ning sẽn yet tɩ d nong d taabã wʋsgã n noog Wẽnnaam sũuri. La b sã n wa yetẽ t’a Zeova meng yaa burkĩna, rat n yeelame me t’a zemsa zãnga.—Yɩɩl 18:31.
^ sull 13 Gom-bil ning b sẽn lebg verse kãngã pʋgẽ tɩ pʋ-peelmã võor meng-meng yaa burkĩndi.
Wãn to la y na n leoke?
• Burkĩnd võor yaa bõe?
• Tõnd burkĩndã yõod Wẽnnaam naamã pʋgẽ la bʋgo?
• Wãn-wãn la d burkĩndã ne d saagrã tũud taaba?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto rãmba, seb-neng 14]
Daar fãa d segda zu-loees sẽn kɩtd tɩ d burkĩndã tallg pa nana ye