Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

B kõsa a Zeova tʋm-tʋmdã tõnd yel-wẽnã yĩnga

B kõsa a Zeova tʋm-tʋmdã tõnd yel-wẽnã yĩnga

B kõsa a Zeova tʋm-tʋmdã tõnd yel-wẽnã yĩnga

“B kõsa bãmb tõnd yel-wẽnã yĩnga. B pogla bãmb tõnd tʋʋm wẽnsã yĩnga. . . . La yaa bãmb sẽn paam pãbrã yĩng la tõnd paamd maagre.”—EZAI 53:5.

1. Yʋʋmd fãa, d sã n wa maand a Zezi kũumã tẽegre, bõe yell la d segd n tagse, la bãngr-gomd bʋg n na n sõng-d tɩ d tõog n maan dẽ sõma?

YƲƲMD fãa, d maanda a Zezi kũumã tẽegre, sẽn na yɩl n da yĩm a kũumã la a vʋʋgrã sẽn wa ne bark ninsã yell ye. A Zezi kũumã tẽegr sasa, d tẽegdame tɩ rẽ waa ne a Zeova yʋʋrã waoogre, la wilg me tɩ sɩd yaa a Zeova n segd n yɩ yĩngr la tẽng naaba. Woto kɩtame me t’a raabã pidsi. Wala makre kɩtame tɩ ãdem-biisã na n paam fãagr wa a sẽn da ratã. D tõe n yeelame tɩ bãngr-gomd a to pa be Biiblã pʋgẽ, n bilgd Kiristã maoongã la rẽ sẽn pids bũmb ningã sõma n ta sẽn be Ezai 53:3-12 wã ye. Be b ra pĩnd n goma tʋm-tʋmdã sẽn na n nams to-to wã yelle, la b togs yɛl kẽer sẽn na n maan a kũumã sasa takɩ. Sẽn paase, bãngr gomdã wilga a Zezi kũumã sẽn na n wa ne bark nins n kõ a saam-biis nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã, la a “piis a taabã.”—Zã 10:16.

2. Bõe la a Ezai sẽn da pĩnd n togs tʋm-tʋmdã zugã wilgda, la wãn to la rẽ na n sõng-do?

2 Sẽn zems yʋʋm 700 nand tɩ b rog a Zezi, a Zeova kɩtame t’a Ezai pĩnd n wilg t’a tʋm-tʋmd ning a sẽn yãkã na n sak-a lame n tãag a kũum. Woto wilgdame t’a Zeova ra kɩsa sɩd t’a biigã pa na n tol n kɩɩs-a ye. D sã n maag d yĩng n vaees bãngr-gomd kãngã, na n paasa d mi-beoogo, la keng d tẽebã.

B ‘paoog-a lame,’ n ‘ka nan-a’ ye

3. Bõe yĩng t’a Zezi waoongã ra segd n yɩẽ zʋɩf rãmbã noogo, la wãn to la b reeg-a?

3 Karm-y Ezai 53:3. Wẽnnaam bi-riblã ra bee ne a ba wã saasẽ n tʋmdẽ hal t’a sũur noome. La yãmb we n tags n gese! A wa n segd n basa a ba wã n wa tẽngã zugu, sẽn na yɩl n kõ a yõorã tɩ yɩ maoong n fãag ãdem-biisã ne yel-wẽnã la kũumã. (Fil. 2:5-8) Maoong kãng na n kɩtame tɩ ãdem-biisã tõog n paam b yel-wẽnã sugr zãng-zãnga, bala maand nins a Moiiz tõogã sẽn da kõ noor tɩ b kʋʋdã ra yaa a Zezi maoongã mamsg bala. (Heb. 10:1-4) Rẽ yĩnga woto pa segd n kɩtẽ tɩ zʋɩf rãmbã sẽn da sɩng n gũud Mesi wã sũy yɩ noog ne a waoongã la b waoog-a sɩda? (Zã 6:14) La pa yɩ woto ye. Wa a Ezai sẽn da pĩnd n togsã, zʋɩf rãmbã ‘paoog-a lame,’ la b ka ‘nan-a’ ye. Tʋm-tʋmd a Zã yeela woto: “Bãmb waa b meng nebã nengẽ, la b nebã ka reeg bãmb ye.” (Zã 1:11) Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr me yeela zʋɩf rãmbã woto: “Tõnd yaab rãmbã Wẽnnaamã n waoog b Biig a Zezi. Yaa bãmb la yãmb sẽn da yõk n kɩs a Pɩlat t’a Pɩlat dat n bas-b tɩ yãmb zãgsã. Yãmb zãgsa sõng la tɩrg soabã.”—Tʋʋ. 3:13, 14.

4. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Zezi ra minima toog bɩ bãase?

4 A Ezai ra pĩnd n togsame me t’a Zezi na n yɩɩ “ned sẽn minim toog” bɩ bãase. A Zezi sẽn da wa n moond koɛɛgã, a ra mi n wa yaame. La b pa wilgd Biiblã pʋgẽ t’a bẽeme ye. (Zã 4:6) Baasgo, d tõe n yeelame t’a Zezi ra minima toog bɩ bãase, bala a ra yãta neb nins a sẽn da moond koɛɛgã sẽn bẽede. B nimbãaneg yõk-a lame, t’a maag b wʋsg bãase. (Mark 1:32-34) A Zezi maana rẽ n pids bãngr-gomd sẽn yet woto: “Sɩda, bãmb deega tõnd toodo, la b zɩɩ tõnd sũ-sãoongo.”—Ezai 53:4a; Mat. 8:16, 17.

B ges-a-la ‘wa ned Wẽnnaam sẽn wẽ

5. Ne zʋɩf rãmb wʋsgo, bõe n kɩt tɩ b ra segd n kʋ a Zezi wã, la bõe yĩng tɩ rẽ maneg n paas a toogã?

5 Karm-y Ezai 53:4 baasgã. A Zezi wakatẽ wã, neb wʋsg pa wʋm a namsgã la a kũumã võor ye. B tẽeme tɩ yaa Wẽnnaam n sɩbg-a. (Mat. 27:38-44) Zʋɩf rãmbã rõda a Zezi t’a tʋʋsa Wẽnnaam. (Mark 14:61-64; Zã 10:33) A Zezi yaool n pa yɩ yel-wẽn-maand tɩ b gomd wẽn-tʋʋs ye. A ra yaa Wẽnnaam tʋm-tʋmda, n sak n namsd a sẽn nong a Ba wã ne a sũur fãa wã yĩnga. La b sẽn dõd-a t’a tʋʋsa Wẽnnaam n na n kʋ-a rẽ yĩngã maneg n paasa a toogã. La baa ne rẽ fãa, a kell n sakame t’a Zeova raabã pidsi.—Mat. 26:39.

6, 7. B sẽn yeel t’a Zeova sãama a tʋm-tʋmdã ne toogã võor yaa bõe, la bõe yĩng tɩ b yetẽ tɩ yɩ-a-la noogo?

6 A Ezai sẽn da pĩnd n togs tɩ nebã na n gesa Kiristã wa ned ‘Wẽnnaam sẽn wẽ’ wã võor wʋmb pa toog ye. La bũmb la a yeel a sebrã zĩig a to, t’a võorã wʋmb wõnd yaa toogo. A yeelame tɩ “taa [a Zeova] yam tɩ b sãam bãmb ne toogo.” (Ezai 53:10) A Zeova yaool n da yeela woto: “Ad mam tʋm-tʋmdã . . . Yaa mam nin-tũusdga mam sẽn nong ne m sũur fãa zãngã.” Bõe yĩng masã tɩ b yetẽ tɩ taa a Zeova yam t’a sãam a Zezi ne toogo? (Ezai 42:1) B sẽn yeel tɩ ta a Zeova yam bɩ yɩ-a-la noogã rat n yeelame tɩ bõe?

7 Sẽn na n yɩl n wʋm bãngr-gomdã zĩ-kãngã võore, segdame tɩ d tẽeg t’a Sʋɩtãan sẽn wa n kɩɩs t’a Zeova pa segd n yɩ yĩngr la tẽng naabã, a yeelame tɩ malɛgsã la ãdem-biisã pa na n tol n sak Wẽnnaam, b sẽn nong-a yĩng bal ye. (Zoob 1:9-11; 2:3-5) La a Zezi sẽn kell n sak Wẽnnaam n tãag kũumã, a wilga vẽeneg fasɩ t’a Sʋɩtãan gomdã yaa ziri. Yaa vẽeneg t’a Zeova sẽn wa n sak t’a bɛɛbã na n kʋ Kiristã, nams-a lame. La baasgo, a sẽn yã a tʋm-tʋmdã bɩ a biigã sẽn kell n sak-a n tãag kũumã, a sũur yɩɩ noog wʋsgo. (Yel. 27:11) A sũur yɩɩ noog me, bala a ra mi a biigã kũumã sẽn na n wa ne bark nins n kõ sakdbã fãa wã.—Luk 15:7.

B ‘kõs-a-la tõnd yel-wẽnã yĩnga’

8, 9. a) B sẽn yeel tɩ b kõsa a Zezi tõnd yel-wẽnã yĩngã rat n yeelame tɩ bõe? b) Bõe la a Pɩɛɛr yeel n wilg tɩ rẽ sɩd yaa sɩda?

8 Karm-y Ezai 53:6. Ãdem-biisã fãa sẽn yaa yel-wẽn-maandbã wõnda piis sẽn meneme. B tʋll n paama b mens ne bãasã la kũumã a Ãdem sẽn wa ne wã. (1 Pɩɛ. 2:25) B fãa sẽn dog ne yel-wẽndã yĩnga, b baa a ye pa tõe n kõ Wẽnnaam yaood n lebs n paam bũmb nins a Ãdem sẽn bõnã ye. (Yɩɩl 49:87 in NW) A Zeova sẽn nong ninsaalbã hal wʋsgã yĩnga, a “kɩtame tɩ sɩbgr sẽn zems tõnd fãa yel-wẽnã” paam a Bi-nongrã sẽn yaa tʋm-tʋmdã. Kirist sẽn sak tɩ b ‘kõs-a tõnd yel-wẽnã’ yĩng la b ‘pogl-a tõnd tʋʋm wẽnsã’ yĩngã, a reega d yel-wẽnã fãa n ledg tõnd zĩigẽ n ki ra-lukã zugu.

9 Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeela woto: “Yaa bõn-kãng yĩng la b bool yãmba, tɩ bõe, Kirist me namsa yãmb yĩnga n bas mamsg ne yãmb tɩ y tũ bãmb naoã. Bãmb menga zɩɩ tõnd yel-wẽna bãmb yĩnga pʋgẽ [da-luka, NW ] zugu.” Dẽ poore, a lebs n dɩka a Ezai goamã, n yeel woto: “Yaa bãmb yĩngã bugb yĩng la yãmb paam maagre.” (1 Pɩɛ. 2:21, 24; Ezai 53:5) Woto kɩtame tɩ wa a Pɩɛɛr sẽn togs n paasã, ninsaalbã sẽn yaa koangdbã tõe n lebs n paam Wẽnnaam zoodo. A yeelame: “Kirist me kii vugri bal yel-wẽnã yĩnga. Bãmb sẽn yaa tɩrga, bãmb kii nin-wẽnsa yĩnga, tɩ bãmb tõe n tall tõnd tɩ d ta Wẽnnaam nengẽ.”—1 Pɩɛ. 3:18.

A “sĩnda wa b sẽn tar pe-bil n dabd kodgre”

10. a) A Zãmbatiis boola a Zezi tɩ bõe? b) La bõe yĩng t’a sẽn yeelã zemse?

10 Karm-y Ezai 53:7, 8A Zãmbatiis sẽn wa n yãa a Zezi sẽn wat a nengẽ wã, a yeela woto: “Ad Wẽnnaam Pe-bilã sẽn yiisd dũniyã yel-wẽnã.” (Zã 1:29) A sẽn bool a Zezi tɩ pe-bilã, tõe t’a tẽega a Ezai sẽn da gom a Zezi yell n yeel t’a “sĩnda wa b sẽn tar pe-bil n dabd kodgrã.” (Ezai 53:7) A Ezai ra pĩnd n togsa woto me: “Bãmb saka kũum.” (Ezai 53:12) Sɩd me, daar ning yʋng a Zezi sẽn wilg b sẽn segd n yõd n maand bũmb ning n tẽegd a kũumã, a kõo a tʋm-tʋmdb 11 wã sẽn kell n pa ne-a wã divẽ la a yeel woto: ‘Yãoã yaa mam zɩɩm sẽn yaa kãab paalg zɩɩm sẽn na n daag neb wʋsg yel-wẽnã sugr yĩngã.’—Mat. 26:28.

11, 12. a) Wõneg bʋg n be a Izaak sẽn da sak tɩ b rɩk-a n na n kʋ maoongã ne Kiristã maoongã sʋka? b) D sã n wa maand a Zezi kũumã tẽegre, bõe yĩng tɩ d pa segd n yĩm a Zeova sẽn yaa Abrahaam kãsengã yelle?

11 Wa a Izaak sẽn da sak pĩnd wẽndẽ tɩ b rɩk-a n na n kõ maoongã, a Zezi sakame n ki tɩ yɩ maoongo. (Sɩng. 22:1, 2, 9-13; Heb. 10:5-10) Yaa sɩd t’a Izaak sakame tɩ b na n dɩk-a n kʋ maoongã, la yaa a ba a Abrahaam n da tʋlg n na n kʋ maoong kãnga. (Heb. 11:17) Woto me, a Zezi sakame n ki tõnd yĩnga, la yaa a Zeova n kɩt tɩ yɩ woto sẽn na yɩl tɩ tõnd paam d yel-wẽnã sugri. A sẽn kɩt t’a Biigã rɩk a vɩɩmã n kõ tõnd yĩngã, a wilgame t’a nonga ãdem-biisã wʋsgo.

12 A Zezi meng yeela woto: “Wẽnnaam nonga dũniyã hal tɩ b kõ b Biigã sẽn ka to, tɩ ned ninga fãa sẽn tẽed bãmb kõn sãam ye, la a na paam vɩɩm sẽn ka sɛta.” (Zã 3:16) Tʋm-tʋmd a Poll me yeela woto: “Wẽnnaam wilga bãmb nonglem tõnd yĩnga, tɩ tõnd sẽn da ket n yaa yel-wẽna rãmba Kirist kii tõnd yĩnga.” (Rom 5:8) Woto yĩnga, baa d waoogda a Zezi n tẽegd a kũumã yʋʋmd fãa, d pa yĩmd lae-lae tɩ yaa a Zeova sẽn yaa Abrahaam kãsengã n dɩk segl-kãng tõnd yĩng ye. Dẽnd d maanda a Zezi kũumã tẽegre, a Zeova pẽgr yĩnga.

Tʋm-tʋmdã kɩtame tɩ “neb wʋsg lebg nin-tɩrse”

13, 14. Wãn-wãn la a Zeova tʋm-tʋmdã kɩt tɩ neb wʋsg lebg nin-tɩrse?

13 Karm-y Ezai 53:11, 12. A Zeova goma a tʋm-tʋmdã yell n yeel woto: ‘B na n kɩtame tɩ neb wʋsg lebg nin-tɩrse.’ Wãn to la a ra na n maan rẽ? Verse 12 wã baasgẽ, b yeela bũmb sẽn sõngd tõnd tɩ d bãng a võore. Be b yeela woto: “Bãmb [tʋm-tʋmdã] yõka Wẽnnaam sɛɛg yel-wẽn-maandbã yĩnga.” A Ãdem yagensã fãa roga ne yel-wẽnd n yaa yel-wẽn-maandba, tɩ kɩt tɩ b paamd “yel-wẽna yaood” sẽn yaa kũumã. (Rom 5:12; 6:23) Woto kɩtame tɩ ra yaa tɩlae tɩ b yõk a Zeova sɛɛg n kõ-ba. Ezai sak 53 wã pʋgẽ, b bilgda a Zezi sẽn yõk Wẽnnaam sɛɛg ãdem-biisã sẽn yaa yel-wẽn-maandbã yĩngã sõma. Be b yeta woto: “Sɩbgr sẽn wa ne tõnd laafɩ siga bãmb zugu. La yaa bãmb sẽn paam pãbrã yĩng la tõnd paamd maagre.”—Ezai 53:5.

14 Kiristã sẽn deeg tõnd yel-wẽnã la a sak n ledg tõnd zĩigẽ n ki wã, a kɩtame tɩ “neb wʋsg lebg nin-tɩrse.” A Poll yeela woto: “Tɩ bõe, a nooma Wẽnnaam tɩ bãmb sẽn yaa bũmb ning fãa, Kirist me na yɩ woto, la tɩ ne Kiristi, b na yiis yell ning sẽn be bãmb ne bũmb fãa sʋkã, a sã n yaa bũmb sẽn be tẽnga, wall sẽn be yĩngri, b sẽn wa ne laafɩ ne bãmb [da-lukã, NW ] zɩɩmã.”—Kol. 1:19, 20.

15. a) Yaa ãnd dãmb la a Poll sẽn bool tɩ ‘bũmb nins sẽn be yĩngrã’? b) A Zezi kũumã tẽegr sasa, ãnd dãmb bal n tõe n wãb burã la b yũ divẽ wã, la bõe yĩnga?

15 Yaa kiris-neb nins sẽn paam zaeeb n na n tɩ rɩ naam ne Kiristã saasẽ wã la b sẽn bool tɩ ‘bũmb nins sẽn be yĩngri,’ la b yeel tɩ Kirist zɩɩmã sẽn daagã kɩtame tɩ zems-n-taar lebs n zĩnd bãmb ne Wẽnnaam sʋkã. Wẽnnaam geelgda kiris-neb nins fãa sẽn paam “pʋɩɩr ne [saasẽ] boolgã” wa nin-tɩrs sẽn zems ne vɩɩm sẽn pa satã. (Heb. 3:1; Rom 5:1, 18) Woto yĩnga, a Zeova geelgd-b-la wa a kamba. Vʋʋsem sõngã meng kõt-b-la kaset tɩ b yaa “pʋɩt-n-taas ne Kiristã,” n segd n tɩ yɩ rĩm dãmb la maan-kʋʋdb saasẽ Rĩungã pʋgẽ. (Rom 8:15-17; Wil. 5:9, 10) B lebga ‘Wẽnnaam Israɛllã’ neba, n be “kaool paalgã” pʋgẽ. (Zer. 31:31-34; Gal. 6:16) B sẽn kẽ kaool paalgã pʋgẽ wã yĩng kɩtame tɩ b wãbd burã la b yũud divẽ wã a Zezi kũumã tẽegr sasa. Yaa divẽ kãng yell la a Zezi sẽn da gom n yeel woto wã: ‘Bõn-yũudl kãngã yaa mam zɩɩm sẽn yaa kãab paalg zɩɩm sẽn na n daag yãmb yĩnga.’—Luk 22:20.

16. Yaa ãnd dãmb la b sẽn boond tɩ ‘bũmb nins sẽn be tẽng zugã,’ la b sẽn yeel tɩ b lebga nin-tɩrs a Zeova nifẽ wã rat n yeelame tɩ bõe?

16 Yaa Kiristã piis a taabã, rat n yeel tɩ neb nins sẽn na n wa vɩɩmd tẽngã zug wakat sẽn pa satã la b sẽn bool tɩ ‘bũmb nins sẽn be tẽngã zugã.’ A Zeova tʋm-tʋmdã kɩtame tɩ nin-kãensã me lebg nin-tɩrs Wẽnnaam nifẽ. B sak n deegame tɩ Kiristã kii b yĩnga, n ‘pek b fut tɩ lebg peels ne Pebilã zɩɩm,’ tɩ kɩt t’a Zeova geelgd-b wa nin-tɩrse. La a pa boond nin-kãensã t’a kamb ye. B yaa a zo-rãmba, t’a pʋlem t’a na n kɩtame tɩ b põs “to-kãsengã” sasa. (Wil. 7:9, 10, 14; Zak 2:23) Nin-kãensã b sẽn boond tɩ piis a taabã sẽn pa be kaool-paalgã pʋgẽ, tɩ kɩt tɩ b pa na n wa tɩ vɩɩmd saasẽ wã yĩnga, a Zezi kũumã tẽegr sasa b pa wãbd burã, la b pa yũud divẽ wã me ye. La yʋʋmd fãa b naagd n maanda tẽegrã, n wilgdẽ tɩ b mi a yõodã.

D pʋʋs a Zeova ne a tʋm-tʋmdã barka

17. Wãn-wãn la d sẽn lebs n vaees a Ezai sebrã bãngr-goam nins sẽn gomd tʋm-tʋmdã yellã sõng-d tɩ d segl d yamã sõma, a Zezi kũumã tẽegr yĩnga?

17 D sẽn lebg n vaees a Ezai sebrã bãngr-goam nins sẽn gomd tʋm-tʋmdã yellã, sõng-d lame tɩ d segl d yamã sõma Kiristã kũum tẽegr yĩnga. Sõng-d lame me tɩ d na n tõog n “ges a Zezi sẽn yaa tõnd tẽebã sɩngd la a taasdã.” (Heb. 12:2) D bãngame tɩ Wẽnnaam bi-riblã pa tõt wa a Sʋɩtãan ye. A sakda ne a sũur fãa t’a Zeova wilgd-a sẽn segde, n miẽ t’a Zeova la yĩngr la tẽng naaba. D leb n yãame t’a sẽn wa n be tẽng zugã, a zoeya neb nins a sẽn da moond koɛɛgã nimbãanega, n maag wʋsg bãase, la a sõng-b me tɩ b paam Wẽnnaam zoodo. A sẽn maan woto fãa wã, a wilga a sẽn na n maan bũmb nins dũni-paalgã pʋgẽ, rat n yet tɩ wakat ning a sẽn na n dɩ a naamã n kɩt tɩ “tɩrlem zĩnd dũniyã zugã.” (Ezai 42:4) A sẽn moon Rĩungã koɛɛg ne yẽesem ning n wilg t’a yaa ‘dũniyã fãa vẽenemã,’ tẽegda neb nins sẽn tũud-a wã fãa tɩ b segd n moona koe-noogã ne yẽesem dũniyã gill zugu.—Ezai 42:6.

18. Bõe yĩng t’a Ezai bãngr-goamã vaeesg kɩt tɩ d pʋʋsd a Zeova ne a tʋm-tʋmdã barka?

18 A Ezai bãngr-goamã sõng-d lame me tɩ d wʋm a Zeova sẽn tʋm a biigã t’a wa nams la a ki tõnd yĩngã võor sõma n paase. A Zeova sũur pa yɩɩ noog a biigã sẽn namsã ye, la a Zezi sẽn kell n sak-a n tãag kũumã, yɩ-a-la noogo. Tõnd me sũy segd n yɩɩ noog wa a Zeova, bala d miime t’a a Zezi wilga ne bũmb nins a sẽn maanã fãa, t’a Sʋɩtãan yaa zɩlem-beed soaba, la a wilg t’a Zeova bal n segd n yɩ yĩngr la tẽng naaba. Sẽn paase, Kiristã reega tõnd yel-wẽnã fãa n ki tõnd yĩnga. A sẽn maan woto wã, a kɩtame t’a saam-biis nins sẽn paam zaeeb t’a boond-b t’a bãg-bilã, n paas neb nins a sẽn boond t’a piis a taabã me lebg nin-tɩrs a Zeova nifẽ. Woto yĩnga, d sã n wa tigim taab n na n maan a Zezi kũumã tẽegre, bɩ d fãa wilg d mi-beoogo, n naag taab n pʋʋs a Zeova ne a tʋm-tʋmdã bark ne d sũy fãa.

D lebs n tẽege

• B sẽn yeel tɩ taa a Zeova yam t’a sãam a biigã ne toogã võor yaa bõe?

• Wãn-wãn la b kõs a Zezi tõnd yel-wẽnã yĩnga?

• Wãn-wãn la tʋm-tʋmdã “kɩt tɩ neb wʋsg lebg nin-tɩrse”?

• Wãn-wãn la d sẽn lebs n vaees bãngr-goam nins sẽn gomd tʋm-tʋmdã yellã sõng-d tɩ d segl d yamã sõma a Zezi kũumã tẽegr yĩnga?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 26]

‘B paoog-a lame, n ka nan-a ye’

[Foto, seb-neng 28]

‘A saka kũum’

[Foto, seb-neng 29]

“Piis a taabã” maanda tẽegrã, b sẽn mi a yõodã yĩnga