Karen-biisã maaneg kõta sũ-noogo
Karen-biisã maaneg kõta sũ-noogo
“Bɩ y kẽng n maan nebã buud fãa tɩ b yɩ mam karen-biisi.”—MAT. 28:19.
1-3. a) Bõe la koe-moondb wʋsg sẽn paam neb n zãms Biiblã yeta? b) Sogs-bʋs la d n na n leoke?
KAREN-BIISÃ maaneg wɛɛngẽ, Etazĩni saam-bi-poak a yembr sẽn be sull sẽn gomd buud-gom-zẽng pʋgẽ yeela woto: “Sẽn yɩɩd kiis a yiib pʋgẽ, mam zãmsa Biiblã ne zak a ye rãmb sẽn yit Pakistã. Tõnd tol n lebga zo-rãmba. Mam sã n da tagsd b sẽn na n wa leb Pakistã wã, m nintãmã yɩlsdame. Pa b sẽn na n loogã yĩng bal ye. Yaa sũ-noog ning m sẽn paamde, m sẽn sõngd-b tɩ b bãngd a Zeova wã yĩng me.”
2 Wala saam-bi-poakã, yãmb me zoe n paama sũ-noog y sẽn zãms Biiblã ne ned yĩng bɩ? A Zezi ne a karen-biisã paama sũ-noog wʋsg tʋʋm-kãngã pʋgẽ. A Zezi sẽn wa n zãms a karen-biis 70 wã koɛɛgã mooneg la a tʋm-bã, b lebg n wa togs-a-la kiba-noodo. La a Zezi me sũur yɩɩ noog wʋsgo. (Luk 10:17-21) Rũndã-rũndã me, karen-biisã maaneg kõta koe-moondb wʋsg sũ-noogo. Sɩd me, yʋʋmd 2007 soabã pʋgẽ, kiuug fãa, yɩɩ sẽn yɩɩd neb milyõ a yoob la b zãms Biiblã!
3 Baasgo, koe-moondb kẽer nan pa paam ned n zãms Biiblã ye. Sãnda me sẽn da paam karen-biis kaoosame n pa ye paam ned ye. La d sã n wa baood Biibl karen-biig ne d sũur fãa, zu-loe-bʋs la d tõe n paame? Wãn-wãn la d tõe n tõog zu-loe-kãense? La bark bʋs la d paamda, d sẽn maand d sẽn tõe fãa sẽn na yɩl n tũ a Zezi sẽn yeel tɩ d kẽng n tɩ maan nebã tɩ b yɩ a karen-biisã?—Mat. 28:19.
Zu-loees sẽn tõe n menes d sũ-noogã
4, 5. a) Nebã manesem ne koɛɛgã yaa wãn-wãn tẽns kẽer pʋsẽ? b) La zu-loe-bʋs la koe-moondbã paamd tẽns a taab me pʋsẽ?
4 Tẽns kẽer pʋsẽ, nebã nong n deegda d sɛbã, la b sakd n zãmsd Biiblã ne-do. Ostrali rao a ye ne a pag sẽn tɩ zĩnd Zãmbi soolmẽ wã bilf n moon koɛɛgã yeelame tɩ be sɩd yaa woto. B yeela woto: “Nebã sɩd kelgda sõma. Soayã noy moonegã nooma hal wʋsgo! Nebã babsda tõnd n deegd sɛbã, tɩ kẽer pʋd n kot sɛb takɩ b sẽn tʋll n karme.” Sẽn zems yʋʋm a wãn nanda, Zãmbi koe-moondbã fãa sẽn naag taab zãmsa Biiblã ne sẽn yɩɩd neb 200 000. B sã n pʋɩ sõor kãng tɩ zemse, koe-moond fãa talla karen-biig a ye, tɩ kẽer paam sẽn yɩɩd woto.
5 La tẽns a taab pʋsẽ, nebã pa nong n deegd sɛbã tɩ b sokd Biiblã zãmsg ye. Bõe yĩnga? Tõe tɩ naoor wʋsgo, koe-moondbã pa yãt neb yir ye. Wall b sã n yã kẽer me, b mikdame tɩ b rãmb pa nong tũudmã zug sõsg ye. Bala tõe n yaa neb toog sẽn kae ne tũudmã n wub nin-kãensã, wall ziri tũudmã zãmbã n sãamd b sũyã. Sɩd me, ziri tũudmã karen-saam dãmb kɩtame tɩ neb wʋsg sũy sãam tɩ b pãng sa. (Mat. 9:36) Dẽnd d wʋmda nin-kãens sẽn zoet Biiblã zug sõsgã võore.
6. Zu-loe-bʋs la koe-moondb kẽer tõe n tarẽ?
6 Zu-loɛɛg a to me n be n menesd koe-moondb nins sẽn sɩng n moond koɛɛgã hal sẽn kaoosã sũ-noogo. Yaa kʋʋlmã wall bãasã. Woto kɩtdame tɩ b pa ye tõe n moon koɛɛgã wʋsg wa pĩndã ye. La zu-loees a taab me tõe n yita tõnd mensã nengẽ. Wala makre, nina tõe n tagsdame t’a pa tõe n zãms ned Biiblã ye. Koe-moond sã n tar zu-loe-kãngã, a wõnda a Moiizi. A Zeova sẽn da wa n tʋm-a t’a tɩ gom ne a Faraõ wã, a yeela woto: “M Zusoaba, y kabre, mam ka gom-minim soab ye.” (Yik. 4:10) Kẽer nengẽ, yaa rabeemã la sẽn mi n kɩt tɩ b tagsdẽ tɩ b pa tõeyã. B mi n sãamda b sũy n yetẽ tɩ b pa mi neb zãmsg sõma, la tɩ b pa na n tol n tõog n maan karen-biig ye. Woto kɩtame tɩ b sẽn pa rat n mak n wa pa tõogã yĩnga, b pa baood n na n sɩng Biiblã zãmsg ne ned ye. Wãn-wãn la d tõe n welg zu-loe-kãensã fãa?
Segl-y y meng sõma
7. Bõe n kɩt t’a Zezi ra nong n moond koɛɛgã?
7 Pipi bũmb d sẽn segd n maan yaa d segl d mense, tɩ d sũyã pid ne bũmb nins d sẽn dat n togsã. A Zezi yeelame tɩ “sũur sẽn pid ne bũmb ninga, noor gomda bõn-kãense.” (Luk 6:45) Yaa nebã neer yell sẽn da pak a Zezi wã n kɩt t’a ra nong n moond koɛɛgã. Wala makre, a sẽn yã tɩ tũudmã taoor dãmbã tudga a zʋɩf-taasã, ‘b nimbãaneg yõk-a lame.’ Rẽ kɩtame t’a yeel a karen-biisã woto: “Tigisg yaa wʋsgo . . . Bɩ y kos tigisgã soab tɩ b tʋm tigisdb tɩ b kẽng bãmb tigisgã.”—Mat. 9:36-38.
8. a) Bõe yell la koe-moond segd n tẽege? b) Bõe la Biiblã karen-biig a yembr yeelẽ tɩ tõe n sõng-do?
8 Koe-moond sẽn zãmsd ned Biiblã sã n tẽeg tɩ ned n dɩk sẽk n zãms yẽ me, na n sõng-a lame. D tagsd neb nins d sẽn na n seg koe-moonegã sasa wã yelle, la koɛɛgã sẽn na n naf-b to-to wã me yelle. Pag a ye gʋlsa siglgã filiyall ning sẽn be b tẽngẽ wã n yeel woto: “Mam tʋll n wilg-y lame tɩ m sũur nooma wʋsg ne a Zeova Kaset rãmb nins sẽn zãmsd maam Biiblã. Mam miime tɩ tõe tɩ wakat ninga m sãamda b sũyã, bala m tara sogsg wʋsg tɩ kɩt tɩ m dɩkd b sẽkã wʋsgo. La ne rẽ fãa, b bʋkda b sũy ne maam, la b leokd m sogsgã fãa. Mam pʋʋsda a Zeova ne a Zezi barka, nin-kãensã sẽn wa m nengẽ wã yĩnga.”
9. Bõe yell la a Zezi kell n tagse, la wãn to la d tõe n dɩk a togs-n-taare?
9 A Zezi sẽn moon koɛɛgã, pa nebã fãa n sak n lebg a karen-biis ye. (Mat. 23:37) Sãnda sɩnga a tũubu, n wa tõdg a goamã kẽer tɩ kɩt tɩ b bas-a. (Zã 6:66) La rẽ pa kɩt t’a Zezi tags t’a koɛɛgã ka yõod ye. Baa ne bõn-buudã a sẽn bʋdã wʋsg sẽn pa yi wã, a kell n tagsa a tʋʋmdã yõod yelle. A yãame tɩ pʋtã pelgame n ta tigsgu, t’a sẽn da sõngd n tigsdẽ wã kõt-a sũ-noogo. (Karm-y Zã 4:35, 36.) Wa a Zezi, bɩ tõnd me ra tagsd neb wʋsg sẽn pa kelgdã yell ye. D ket n wɩngd ne d tʋʋmdã, n miẽ tɩ kẽer na n sakame. Bɩ d ges d sẽn tõe n maan to-to n kell n tall yam-sõng a woto.
Bao-y karen-biiga
10, 11. Sẽn na yɩl tɩ y sũy ket n noom ne tʋʋmdã, bõe la y tõe n maane?
10 Ka-koaad sã n bʋtẽ, yaa sẽn na yɩl n wa kẽebe. Woto me, d sã n moondẽ, d tog n baooda ned d sẽn na n zãms Biiblã. La sã n mik tɩ d moonda wakat fãa n pa yãt neb wʋsg yiri, wall d pa le mikd neb nins d sẽn da zoe n sõs ne wã? Woto tõe n sãama sũuri. La rẽ segd n kɩtame tɩ d bas zak ne zak moonegã bɩ? Abada! Bala hal n tãag masã, yaa ne manesem kãngã la neb wʋsg wʋmd koɛɛgã pipi.
11 Sẽn na yɩl tɩ y sũy ket n noom ne tʋʋmdã, rẽ yĩnga y pa tõe n baood soay a taab me sẽn na n sõng-y tɩ y yãt nebã n sõsd sɩda? Rẽ yĩnga yãmb zoe n maka soayã noy wall tʋʋmã zĩisẽ mooneg sɩda? Tõe me tɩ y tõe n moonda ne telefõn wall y reegd y sẽn sõs ne-b rãmbã nimero rãmba, sẽn na yɩl tɩ y wa tõog n le seg taaba. Y sã n ket n pẽdgdẽ la y baood soay a taaba, y na n paama sũ-noogo, bala y na n paamda neba.
Ra bas-y tɩ nebã manesem koms y raood ye
12. Neb wʋsg sã n pa rat n kelg koɛɛgã, bõe la d tõe n maane?
12 La sã n mik tɩ neb nins y sẽn moondã wʋsg pʋd n pa nong tũudum? Sã n yaa woto, y pa tõe n sɩngd y goamã ne yɛl sẽn pak-b sɩda? Tʋm-tʋmd a Poll yeela Korẽnt kiris-nebã woto: “Ne Zʋɩf rãmba mam lebga wa Zʋɩf . . . Ne neb nins sẽn ka tar tõogã, mam lebga wa ned sẽn ka tar tõogo, baa mam sẽn tar Wẽnnaam tõogã.” Bõe yĩng t’a Poll da maand woto? Ad a sẽn yeele: “Mam lebga bũmb fãa neba yĩnga tɩ mam sẽn sakd bũmb fãa wã yĩnga, mam tõe n fãaga kẽere.” (1 Kor. 9:20-22) Rẽ yĩnga, d moonegã sasa, tõnd me tõe n gomda goam d sẽn mi tɩ nebã na n sak n kelgame bɩ? Wala makre, baa neb nins sẽn pa nong tũudmã wae n datame tɩ b zagsã pʋsẽ vɩɩm yɩ sõma. B tõe n dat n bãngã ninsaal sẽn be wã võor me. Rẽ yĩnga d pa tõe n bao n bãng d sẽn na n sõs ne nin-kãensã to-to tɩ kɩt tɩ b kelg sɩda?
13, 14. Bõe la d tõe n maan n paam sũ-noog n paas karen-biisã maaneg pʋgẽ?
13 Baa zĩis nins nebã sẽn pa nong n kelgdẽ wã, koe-moondb wʋsg tõog n paama sũ-noog wʋsg karen-biisã maaneg pʋgẽ. Wãn-wãn la b maan-yã? B zãmsa buud-gom-zẽnga. Rao a ye ne a pag yʋʋm sẽn yɩɩd 60 gũus n gesame tɩ Sinoa rãmb wʋsg n be bãmb tigingã mooneg zĩigẽ. Pagã sɩd yeelame tɩ rẽ kɩtame tɩ b ra segd n zãms Sinoa rãmbã buud-gomde. A paasa woto: “Yaa sɩd tɩ d ra segd n dɩka sẽk daar fãa n zãms b buudã gomde, la kɩtame tɩ d paam Sinoa rãmb wʋsg n zãms Biiblã.”
14 Baa y sã n pa tõe n zãms buud-gom-zẽnga, y sã n seg ned sẽn pa wʋmd y buudã gomde, y tõe n talla Une bonne nouvelle pour des gens de toutes nations seb-bilã n sõng a soaba. Naoor wʋsgo, y tõe n paama d sɛbã ne buud-goam a taab me. Yaa sɩd tɩ yɩl tɩ koɛɛgã ta neb sẽn gomd buud-gom-zẽnga, pa nana ye. Bala, baooda modgr wʋsgo, la rɩkd sẽka. La baasgo, tẽeg-y tɩ Wẽnnaam Gomdã yeelame tɩ “ned ninga sẽn bʋt bilfu, a na n wʋka bilfu, la ned ninga sẽn bʋt wʋsgo, a na n wʋka wʋsgo.”—2 Kor. 9:6.
Yaa tigingã neb fãa tʋʋmde
15, 16. a) Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ karen-biig maaneg yaa tigingã neb fãa tʋʋmde? b) Bõe la tigingã neb nins sẽn kʋʋlã maanda?
15 Karen-biig maaneg pa nin-yend tʋʋmd ye. Yaa tigingã neb fãa tʋʋmde. Bõe yĩnga? A Zezi yeela woto: “Yãmb sã n nong taaba, neba fãa na n bãngame tɩ yãmb yaa mam karen-biisi.” (Zã 13:35) Sɩd me, Biiblã karen-biis sã n wat d tigissẽ wã n yãt nonglem ning sẽn be tõnd ne taab sʋkã, noom-b-la wʋsgo. Karen-biig a yembr yeela woto: “Mam nonga tigissã hal wʋsgo. Bala wakat fãa, saam-biisã reegd-m-la sõma!” A Zezi yeelame tɩ yẽ karen-biisã kẽer zags rãmb na n kisg-b lame. (Karm-y Matɩe 10:35-37.) La a yeelame me tɩ tigingã pʋgẽ, b na n paama “ba-bi-rap la ba-bi-pogse, la ma rãmba, la kamba.”—Mark 10:30.
16 Sẽn yɩɩd fãa, tigingã neb nins sẽn kʋʋlã sõngda karen-bi-paalsã wʋsgo. Wãn-wãn la b sõngd-ba? Baa sẽn kʋʋlbã kẽer sã n pa ye tõe n zãms ned Biiblã me, b sẽn leokd to-to tigissẽ wã kengda kɛlgdbã fãa tẽebo. B sẽn sɩng n tũud “tɩrlem sorã” hal na maan yʋʋmã yaa waoogr n kõ tigingã, la kɩtdẽ me tɩ pʋ-peen-neb wat Wẽnnaam nin-buiidã sʋka.—Yel. 16:31.
D sẽn tõe n tõog d sãmbsã to-to
17. D sã n tagsdẽ tɩ d pa tõe n zãms ned Biiblã, bõe la d tõe n maane?
17 La sã n mik tɩ y sãmbdame tɩ y pa tõe n zãms ned Biiblã? Sã n yaa woto bɩ y tẽeg t’a Zeova sõnga a Moiizi, n kõ-a a vʋʋsem sõngã la a kɩt t’a kẽem a Aarõ me sõng-a. (Yik. 4:10-17) A Zezi yeelame tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã na n sõng-d-la koe-moonegã pʋgẽ. (Tʋʋ. 1:8) Sẽn paase, a sẽn wa n tʋm a karen-biisã tɩ b tɩ moonã, a tʋm-b-la yiib-yiibu. (Luk 10:1) Woto yĩnga, sã n wõnd yaa toog ne-y tɩ y zãms ned Biiblã, bɩ y pʋʋs Wẽnnaam n kos a vʋʋsem sõngã sẽn na yɩl n paam yam. Rẽ poor bɩ y bao ned sẽn tar minim t’a yãag-yã. D sã n tẽeg tɩ Biiblã yeelame t’a Zeova yãka “dũniyã bũmb nins sẽn ka pãngã,” sẽn dat n yeel tɩ nin-zaalsã n bobl-b tʋʋm kãseng kãngã, sɩd kengda raoodo.—1 Kor. 1:26-29.
18. Bõe n na n sõng-d tɩ d tõog sãmbsã?
18 Y sã n sãmbdẽ tɩ y pa na n tol n tõog n sõng ned t’a lebg karen-biiga, bõe n na n sõng-yã? Tẽeg-y tɩ karen-biig maaneg pa wa rɩɩb seglg ye. Bala naoor wʋsgo, rɩɩb sã n yɩ sõma wall pa yɩ sõma, bee ne segendã. La karen-biig maaneg yẽ pa be ne nin-yend ye. Bãng-y tɩ sẽn yɩɩd fãa, yaa a Zeova n boond nedã. (Zã 6:44) Koe-moondã ne tigingã neb a taabã fãa segd n gũusa ne b sẽn zãmsd karen-biigã to-to wã sẽn na yɩl n sõng-a. (Karm-y 2 Tɩmote 2:15.) La karen-biigã me segd n mao n tũu a sẽn zãmsd bũmb ningã. (Mat. 7:24-27) Ned sã n wa bas Biiblã zãmsgo, sãamda sũuri. D sẽn dat yaa karen-biig fãa kell n kẽng taoor ne zãmsgã, la baasgo, d miime tɩ ned kam fãa na n “togsa a meng yell Wẽnnaam taoore.”—Rom 14:12.
Nafa bʋs la d paamda?
19-21. a) D sã n zãmsd ned Biiblã, wãn to la tõnd mensã nafda? b) A Zeova tagsg yaa bõe ne modgr ning koe-moondbã fãa sẽn maandã?
19 D sã n zãmsd nebã Biiblã, sõngd-d lame tɩ d lʋɩɩsd Rĩungã yell taoore. Leb n kɩtdame tɩ sɩd ninga sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgã kẽed d yamẽ sõma. Wãn to? So-pakd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Barak wilga rẽ võore. A yeela woto: “F sã n zãmsd ned Biiblã, kɩtdame tɩ fo mengã segd n deng n zãms Wẽnnaam Gomdã sõma. Mam meng neeme tɩ m sã n dat n sõng ned t’a wʋm bũmb võore, rẽndame tɩ m deng n wʋm a võorã sõma.”
20 La rẽ yĩnga y sã n pa tar Biibl karen-biiga, rat n yeelame tɩ y koe-moonegã ka yõod Wẽnnaam nifẽ bɩ? Lae-lae! A Zeova nanda modgr ning fãa y sẽn maand n pẽgd a yʋʋrã hal wʋsgo. Neb nins fãa sẽn moond koɛɛgã yaa ‘Wẽnnaam tʋmd-n-taase.’ La baasgo, d sã n paam ned n zãmsd-a Biiblã la d ne Wẽnnaam sẽn kɩtd t’a bɩtẽ, paasda d sũ-noogã. (1 Kor. 3:6, 9) So-pakd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Amy yeela woto: “Ned sã n sak tɩ f zãmsd-a Biiblã tɩ kẽngd taoore f sũur noomame, hal tɩ f pʋʋsd a Zeova bark wʋsgo, a sẽn tũnugd ne-f n sõngd nin-kãngã sẽn na yɩl t’a bãng-a la a wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã.”
21 D sã n maand d sẽn tõe fãa n zãmsd Biiblã ne nebã, na n sõng-d-la wʋsgo. Na n kɩtame tɩ d ket n lʋɩɩsd Wẽnnaam daabã maaneg taoore, la sõngd-d me tɩ d ket n tẽed ne d sũy fãa tɩ d na n paam n kẽe dũni-paalgã pʋgẽ. Ne a Zeova sõngre, tõe tɩ d tõog me n sõng sẽn kelgd-b tõndã tɩ b wa paam n põse. (Karm-y 1 Tɩmote 4:16.) Ad rẽ na n sɩd kõ-d-la sũ-noog tɛkẽ!
Y tẽrame bɩ?
• Zu-loe-bʋs n tõe n kɩt tɩ kẽer pa bao n zãms Biiblã ne neba?
• Nebã sã n pa rat n kelg-do, bõe la d tõe n maane?
• D sã n zãmsd ned Biiblã, wãn-wãn la nafd tõnd mengã?
[Zãmsgã sogsgã]