Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

A Zezi goamã sẽn sõngd tõnd tɩ d paam sũ-noog to-to

A Zezi goamã sẽn sõngd tõnd tɩ d paam sũ-noog to-to

A Zezi goamã sẽn sõngd tõnd tɩ d paam sũ-noog to-to

‘A Zezi rʋʋ tãng zug n zĩndi, la b karen-biisã kolga bãmba. Dẽ, bãmb yaaga b noor n zãms bãmba.’—MAT. 5:1, 2.

1, 2. a) Bõe la a Zezi maan n yaool n na n sɩng sõsg ne nebã tãngã zugu? b) Bõe la a Zezi wilg a sõsgã sɩngrẽ?

YƲƲMD 31 wã pʋgẽ, a Zezi basa koɛɛgã mooneg Galile n kẽng Zerizalɛm n na n tɩ maan Pakã. (Zã 5:1) A sẽn lebg n wa Galile wã, a pʋʋsa yʋng tõr n kos Wẽnnaam sõngre, sẽn na yɩl n yãk a tʋm-tʋmdb 12 wã. Vẽk-n-beoogã, a ra sãoogda bãad dãmb tɩ neb wʋsg wa gũbg-a. A zĩnda tãng zug ne a karen-biisã n paas neb a taaba, n sɩng nebã zãmsgo.—Mat. 4:23–5:2; Luk 6:12-19.

2 A Zezi sẽn na n zãms nebã tãngã zugã, a sõsgã sɩngrẽ, a wilgame tɩ sẽn na yɩl n paam sũ-noogo, d segd n baoa zood ne Wẽnnaam. (Karm-y Matɩe 5:1-12. *) A Zezi goma bũmb a wae sẽn kõt sũ-noog yelle, n wilg bũmb ning sẽn kɩt tɩ kiris-nebã tar sũ-noogã. La a sẽn yeelã tara yõod ne tõnd rũndã-rũndã wa b sẽn tall yõod pipi kiris-nebã wakatẽ wã. Bɩ d gom b yell ball-balle.

Neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã

3. Neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã baooda bõe?

3 “Sũ-noog rãmb la neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã. Tɩ bõe, saasẽ rĩungã yaa bãmb dẽnda.” (Mat. 5:3, NW ) “Neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã” ratame tɩ Wẽnnaam zoe b nimbãanega, la a sɩd wilg-b sore.

4, 5. a) Bõe yĩng tɩ neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã tar sũ-noogo? b) Bõe la d tõe n maan n paam Wẽnnaam sor-wilgri?

4 Neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã tara sũ-noogo, “tɩ bõe, [saasẽ] soolem yaa bãmb dẽnda.” A Zezi pipi karen-biisã sẽn sak n deeg tɩ yaa a Zezi la Mesi wã kɩtame tɩ b paam n na n tɩ rɩ naam ne yẽ Wẽnnaam Rĩungã pʋgẽ saasẽ. (Luk 22:28-30) D saagd n na n tɩ rɩɩ naam ne Kiristã saasẽ tɩ d saagd na n wa vɩɩmda wakat sẽn kõn sa tẽng zug arzãnã pʋgẽ me, d fãa sũy tõe n yɩɩ noogo, d sã n sɩd mi tɩ d rata Wẽnnaam sor-wilgri.

5 Pa nebã fãa n mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgr ye. Bala neb wʋsg pa tar tẽeb ne Wẽnnaam, la b pa nand bũmb nins sẽn tar yõod a nifẽ wã me ye. (2 Tes. 3:1, 2; Heb. 12:16) Bũmb nins tõnd sẽn tõe n maan n paam Wẽnnaam sor-wilgr yaa d sẽn na n zãmsd Biiblã sõma, n moond koɛɛgã ne yẽesem la d kẽnd tigissã wakat fãa.—Mat. 28:19, 20; Heb. 10:23-25.

Sũ-sãams rãmb sẽn tar sũ-noogo

6. “Sũ-sãoong rãmbã” yaa nin-bʋse, la bõe n kɩt tɩ b tar sũ-noogo?

6 “Bark bee sũ-sãoong rãmbã zutu, tɩ bõe, bãmb na paam belsgo.” (Mat. 5:4) “Sũ-sãoong rãmbã” ne neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã yaa yembre. Pa neb sũy sẽn sãam b zu-loees yĩng tɩ b yẽgemdẽ ye. Yaa b sẽn yaa koangdbã n paas ninsaalbã sẽn yaa yel-wẽn-maandbã sẽn wat ne yɛl ninsã n sãamd b sũyã. La bõe n kɩt tɩ b baas n tar sũ-noogo? Yaa b sẽn tẽed Wẽnnaam a Zeova la Kiristã, la b tar zood sõma ne a Zeova tɩ belsd-bã yĩnga.—Zã 3:36.

7. Wãn to la d segd n ges a Sʋɩtãan dũniyã?

7 Tõnd me sũy sãamda wẽnemã sẽn pid a Sʋɩtãan dũniyã pʋgẽ wã yĩng bɩ? Wãn to la d get bũmb nins a Sʋɩtãan dũniyã sẽn tõe n kɩt tɩ d paamã? Tʋm-tʋmd a Zã yeela woto: “Bũmb nins fãa sẽn be dũniyã n yaa yĩng ratem wẽnga la nin datem wẽnga ne tɩtaamã ka yit tõnd Ba nengẽ ye.” (1 Zã 2:16) La d sã n wa mik tɩ dũniyã yamã, rat n yet tɩ yam ning neb nins sẽn pa tũud Wẽnnaamã sẽn tarã kɩtame tɩ d basd Wẽnnaam daabã maaneg bilf-bilfu, bõe la d segd n maane? D segd n pʋʋsa Wẽnnaam ne d sũur fãa, n zãmsd Biiblã, la d kos sõngr kãsem dãmbã nengẽ. Baa sẽn yaa bũmb ning fãa n da sãam d sũuri, d sã n pẽnegd a Zeova, d na n paama belsgo.—1 Kor. 2:12; Yɩɩl 119:52; Zak 5:14, 15.

“Sũ-maasem dãmbã” tara sũ-noogo

8, 9. Yɩ sũ-maasem soab rat n yeelame tɩ bõe, la bõe yĩng tɩ sũ-maasem dãmbã tar sũ-noogo?

8 “Bark bee sũ-maasem dãmbã zutu, tɩ bõe, bãmb na soog dũniyã.” (Mat. 5:5) “Sũ-maasem” soab bɩ sik-m-meng soab pa rabɛɛma, leb n pa ned sẽn maand wa a yaa nin-sõng n yaool n yaa pʋ-lik soab ye. (1 Tɩm. 6:11) D sã n yaa sũ-maasem soaba, d na n talla sik-m-menga, n maand a Zeova raabã la d sakdẽ t’a wilgd-d sore. D sã n yaa sũ-maasem dãmba, na n yɩɩ vẽeneg d manesmã ne d tẽed-n-taasã la ne neb a taabã pʋgẽ. Sik-m-meng kãng buud la tʋm-tʋmd a Poll sẽn sagl-d tɩ d tallã.—Karm-y Rom dãmba 12:17-19.

9 Bõe yĩng tɩ sũ-maasem dãmbã tar sũ-noogo? A Zezi sẽn yaa sũ-maasem soabã wilgame tɩ yaa b sẽn na n soog tẽngã yĩnga. Yaa a Zezi la tẽngã pipi soaada. (Yɩɩl 2:8; Mat. 11:29; Heb. 2:8, 9) La sũ-maasem dãmb nins sẽn na n naag Kiristã n dɩ naamã na n sooga tẽngã me. (Rom 8:16, 17) A Zezi sã n wa rɩt naam tẽngã zugu, sũ-maasem dãmb a taab n na n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa a zugu.—Yɩɩl 37:10, 11.

10. D sã n pa tar sũ-maasem, bõe la d pa tõe n paam tigingã pʋgẽ, la neb a taabã manesem na n yɩɩ wãn ne tõndo?

10 Tõnd me segd n yɩɩ sũ-maasem dãmb wa a Zezi. La d sã n yaa zab-zabda? Manesem kãngã tõe n kɩtame tɩ nebã pa nong tõnd zĩigẽ ye. Tõnd sã n yaa saam-biig n dat n paam zu-nood tʋʋm tigingã pʋgẽ, zʋg-kãngã yĩnga d pa tõe n paam tʋʋm-kãens ye. (1 Tɩm. 3:1, 3) A Poll yeela a Tɩt t’a ket n tẽegd Kɛrɛt kiris-nebã tɩ b ‘ra yɩ zabr dãmb ye, la tɩ b yɩ mi-m-neng rãmb sẽn maand sũ-bʋgsem ne nebã fãa.’ (Tɩt 3:1, 2) Woto maaneg na n sɩd nafa neb a taabã!

Tɩrlem kom n tar-ba

11-13. a) Tɩrlem kom la ko-yũud sã n tar neda, rat n yeelame tɩ bõe? b) Wãn to la tɩrlem kom la ko-yũud sẽn tar-b rãmbã na n tɩge?

11 “Bark bee tɩrlem kom la ko-yũud sẽn tar-b rãmbã zutu, tɩ bõe, bãmb na tɩge.” (Mat. 5:6) Tɩrlem ning yell a Zezi sẽn gomdã yaa sẽn kɩtd-a tɩ ned tũud Wẽnnaam noyã la a raabã n maand sẽn yaa tɩrgã. Yɩɩl gʋlsdã wilgame t’a nonga a Zeova noyã sẽn yaa tɩrsã wʋsgo. (Yɩɩl 119:20) Tõnd me getame tɩ tɩrlmã tara yõod wʋsg tɩ d sɩd baood-a ne d sũur fãa bɩ?

12 A Zezi yeelame tɩ tɩrlem kom la ko-yũud sẽn tar-b rãmbã na n paama sũ-noogo, bala b na n tɩgame. Sɩd yɩɩ woto yʋʋmd 33 Pãntekotã poor tɛka. Bala yaa sasa kãng la a Zeova tũnug ne a vʋʋsem sõngã n kɩt tɩ dũniyã rãmb na n bãng bũmb wʋsg tɩrlmã wɛɛngẽ. (Zã 16:8) Wẽnnaam vẽnega neb kẽer ne a vʋʋsem sõngã maasem tɩ b gʋls Biiblã sɛb nins b sẽn gʋls ne gɛrkã, tɩ seb-kãens tõe n ‘zãms ned tɩrlem.’ (2 Tɩm. 3:16) Wẽnnaam vʋʋsem sõngã leb n sõngda tõnd tɩ d ‘yeelgd nin-paalgã Wẽnnaam sẽn naan wa bãmb wẽneg ne tɩrlmã.’ (Ef. 4:24) Rẽ yĩnga tõnd sẽn mi tɩ ned ning fãa sẽn kot a yel-wẽnã sugr a Zezi maoongã maasem yĩngã tõe n paam n taa Wẽnnaam yam n yɩ nin-tɩrg a nifẽ wã, d sũy pa noom sɩda!—Karm-y Rom dãmba 3:23, 24.

13 D sã n saagd n na n vɩɩmd tẽngã zugu, d tɩrlem kom la ko-yũud na n saa fasɩ, tẽngã sã n wa lebg arzãn tɩ d na n vɩɩmd a zug wakat sẽn kõn sa. La nanda, bɩ d ket n tũud a Zeova noyã wakat fãa. A Zezi yeela woto: “Bɩ y reng n bao Wẽnnaam soolem ne bãmb tɩrlem.” (Mat. 6:33) D sã n maand woto, d na n tõog n tʋma Wẽnnaam tʋʋmdã wʋsg n paam sũ-noog hakɩka.—1 Kor. 15:58.

Bũmb ning sẽn kɩt tɩ nimbãan-zoɛtbã tar sũ-noogã

14, 15. Wãn to la d tõe n wilg tɩ d zoeta d taabã nimbãanega, la bõe yĩng tɩ nimbãan-zoɛtbã tar sũ-noogo?

14 “Bark bee nimbãan-zoɛtbã zutu, tɩ bõe, bãmb na paam nimbãan-zoeere.” (Mat. 5:7) Nimbãan-zoɛt kʋmda neb a taabã nimbãanega. A Zezi maana yel-soalem n yiis neb wʋsg zu-loees pʋgẽ, a sẽn zoe b nimbãanegã yĩnga. (Mat. 14:14) Ned sã n beeg a to t’a bas taale, a kʋma a nimbãanega, wa a Zeova sẽn zoet neb nins sẽn kot-a sugrã nimbãaneg n basd-b taalã. (Yik. 34:6, 7; Yɩɩl 103:10) Ne d no-goam la d tʋʋm me, d tõe n wilgame tɩ d kʋmda neb nins sẽn be zu-loees pʋgẽ wã nimbãanega. Bũmb tõnd sẽn tõe n maan n wilg tɩ d zoeta d taabã nimbãaneg tɩ yaa sõma n yɩɩd yaa d sẽn na n wilgd-b Biiblã sẽn yet bũmb ningã. A Zezi sẽn zoe kʋʋngã nimbãanegã, a ‘sɩng-b-la bũmb wʋsg zãmsgo.’—Mark 6:34.

15 D bee bʋʋm n na n sak a Zezi sẽn togs bũmb ningã. A yeela woto: “Bark bee nimbãan-zoɛtbã zutu, tɩ bõe, bãmb na paam nimbãan-zoeere.” D sã n zoet d taabã nimbãanega, bãmb me na n zoeya tõnd nimbãanega. Tõnd sã n kʋmd d taabã nimbãanega, Wẽnnaam me tõe n zoeya tõnd nimbãaneg d bʋʋd kaoob sasa. (Zak 2:13) Yaa nimbãan-zoɛtbã bal n na n paam b yel-wẽnã sugr la vɩɩm sẽn kõn sa wã.—Mat. 6:15.

Bũmb ning sẽn kɩt tɩ pʋ-peelem dãmbã tar sũ-noogã

16. Yɩ pʋ-peelem soab rat n yeelame tɩ bõe, la wãn to la pʋ-peelem dãmbã yãt Wẽnnaam?

16 “Bark bee pʋ-peelem dãmbã zutu, tɩ bõe, bãmb na yã Wẽnnaam.” (Mat. 5:8) D sã n yaa pʋ-peelem soaba, d sũurã tʋlsem na n yɩɩ sõma, la d sẽn maandã fãa me na n yɩɩ ne pʋ-peelem. D na n nonga nebã ne pʋ-peelem me. (1 Tɩm. 1:5) Biiblã sẽn yeel tɩ d sã n yaa pʋ-peelem soaba, d na n yãa Wẽnnaamã, pa rat n yeel tɩ d na n sɩd yãa Wẽnnaam ne nif ye. Bala “ninsaal ka tõe n yã [Wẽnnaam] n ket n vɩ ye.” (Yik. 33:20) A Zezi sẽn da rɩkd Wẽnnaam togs-n-taar kɛpɩ wã yĩnga, a yeela woto: “Ned ninga sẽn yã maam, a yãa m Ba.” (Zã 14:7-9) Tõnd sẽn yaa a Zeova nin-buiid n be tẽngã zugã, bũmb nins a sẽn maand tõnd yĩngã kɩtdame tɩ yaa wala d ne-a lame. (Zoob 42:5) La kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeebã sã n wa vʋʋg n kẽng saasẽ, b na n sɩd yãa Wẽnnaam vẽeneg-vẽenega.—1 Zã 3:2.

17. D sã n yaa pʋ-peelem soabã, na n kɩtame tɩ d maan bõe?

17 Pʋ-peelem soab sẽn tar manesem sõng la a modgd n na n ta a Zeova yamã yĩnga, a pa maand bũmb a Zeova sẽn kis ye. (1 Kib. 28:9; Ezai 52:11) D sã n yaa pʋ-peelem soaba, d sẽn maand bũmb ninsã, la d sẽn yetã fãa na n yɩɩ ne pʋ-peelem. La d na n tʋma a Zeova tʋʋmã ne pʋ-peelem me.

Laafɩ rãmbã na n yɩɩ Wẽnnaam kamba

18, 19. Laafɩ rãmbã manesem yaa wãn-wãna?

18 “Bark bee zab-paasdbã zutu, tɩ bõe, b na bool bãmb tɩ Wẽnnaam kamba.” (Mat. 5:9) Yaa ned manesem n wilgd a sã n yaa laafɩ soaba. D sã n dat n yɩ zab-paasdb wa a Zezi sẽn yeelã, d na n nonga laafɩ, n pa ‘lebsd ned wẽng wẽng yĩng ye.’ Wakat fãa d na n baooda d taabã neere.—1 Tes. 5:15.

19 Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg Matɩe 5:9 pʋgẽ wã tɩ zab-paasdbã rat n yeelame tɩ “laafɩ rãmba.” D sã n dat n zĩnd laafɩ rãmbã sʋka, d segd n yɩɩ neb sẽn baood laafɩ. Ned sẽn baood laafɩ bɩ zab-paasd pa maand bũmb sẽn na n kɩt tɩ “ned ne a zoa welg taab” ye. (Yel. 16:28) D sẽn yaa laafɩ rãmbã, d maanda d sẽn tõe fãa sẽn na yɩl ‘tɩ laafɩ zĩnd tõnd ne nebã fãa sʋka.’—Heb. 12:14.

20. Ãnd dãmb n zoe n yaa Wẽnnaam kamba, la ãnd dãmb me n na n wa lebg Wẽnnaam kamba?

20 Laafɩ rãmbã tara sũ-noogo, bala ‘b na n boola bãmb tɩ Wẽnnaam kamba.’ A Zeova reega kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõngã zaeeb n tũud-a ne b sũy fãa wã tɩ b lebg a kamba. B yaa Wẽnnaam kamb sẽn zoe n tar zood sõma ne-a, bala b tẽeda Kiristã la b maand “Wẽnnaam sẽn yaa nonglem la laafɩ soabã” raab ne b sũy fãa. (2 Kor. 13:11; Zã 1:12) La yaa wãn to yẽ ne a Zezi “piis a taabã” me sẽn yaa laafɩ rãmbã? B na n paamame t’a Zezi yɩ b “Ba sẽn-ka-kiida,” a yʋʋm tusr naamã rɩɩb sasa. La yʋʋm tusrã saabẽ, a na n dɩka bũmba fãa n ning a Zeova nugẽ tɩ piis a taabã me lebg Wẽnnaam kamba.—Zã 10:16; Ezai 9:5; Rom 8:21; 1 Kor. 15:27, 28.

21. D sã n sakd vʋʋsem sõngã sor-wilgri, bõe la d na n maane?

21 Tõnd sã n sakd vʋʋsem sõngã sor-wilgri, neb a taabã na n bãnga vẽeneg tɩ d yaa laafɩ rãmba. D pa na n wagsd taaba, bɩ n baood d taabã noor ye. (Gal. 5:22-26) D na n modgame tɩ ‘laafɩ zĩnd tõnd ne nebã fãa sʋka.’—Rom 12:18.

Baa ne nebã sẽn namsd-bã, b tara sũ-noogo

22-24. a) Bõe yĩng tɩ neb nins b sẽn namsd tɩrlem yĩngã tar sũ-noogo? b) Bõe la d na n yã sõss a yiibã sẽn pʋgdã pʋgẽ?

22 ‘Bark bee neb nins b sẽn namsd tɩrlem yĩngã zutu, tɩ bõe, arzãn soolem yaa bãmb dẽnda.’ (Mat. 5:10) A Zezi sẽn yeel woto wã poore, a paasa woto: “Bark bee yãmb zutu neb sẽn na n gom yãmb wẽnga, la [b] nams yãmba, la sãbs yãmb mam yĩnga. Bɩ y maan sũ-noogo n kɩdem, yãmb keoor sẽn yaa kãseng arzãn pʋgẽ wã yĩnga; tɩ bõe, b ra namsa Wẽnnaam no-rɛɛsdbã me woto sẽn deng yãmba.” Mat. 5:11, 12.

23 Wala sẽn yɩ to-to ne Wẽnnaam no-rɛɛsdbã pĩnd wẽndẽ wã, kiris-nebã miime tɩ b tɩrlmã yĩnga, nebã na n sãbs-b lame, n nams-ba, n dõd-b la b yaal-ba. D sã n kell n tõog toog nams-kãensã fãa pʋgẽ, d na n paama sũ-noogo, d sẽn tat a Zeova yam la d waoogd-a wã yĩnga. (1 Pɩɛ. 2:19-21) Namsgã pa tõe n boog sũ-noog ning a Zeova raabã maaneg sẽn kõt tõnd masã la na n kõ-d beoog daarã ye. D saagd n na n wa tɩ rɩ naam ne Kiristã saasẽ wall d na n wa vɩɩmda arzãnã pʋgẽ tẽngã zug me, namsgã pa tõe n boog sũ-noog ning d sẽn tarã ye. Bark kãensã fãa wilgda vẽeneg tɩ d tata Wẽnnaam yam, la t’a nong-d lame.

24 Pa bũmb nins a Zezi sẽn wilg nebã tãngã zugã tɛk la woto ye. D sõss a yiibã sẽn pʋgdã pʋsẽ, d na n yãa sagls toɛy-toɛy yɛs d sẽn tõe n paame. Yɩta sõma tɩ d bao n bãng d sẽn tõe n tũ a Zezi Kirist sagl-kãens me to-to.

[Tẽngr note]

^ sull 2 Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg verse kãensã pʋgẽ tɩ barkã rat n yeelame tɩ sũ-noogo.

Y na n leokame tɩ bõe?

• Bõe yĩng tɩ neb nins sẽn mi tɩ b rata Wẽnnaam sor-wilgrã tar sũ-noogo?

• Bõe yĩng tɩ “sũ-maasem dãmbã” tar sũ-noogo?

• Bõe yĩng tɩ b namsd kiris-nebã tɩ b baas n tar sũ-noogo?

• Bũmb nins fãa a Zezi sẽn wilg tɩ kõta sũ-noogã sʋka, bʋg n noom yãmb n yɩɩda?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng a 5]

Bũmb a wae sẽn kõt sũ-noog a Zezi sẽn wilgã ket n tara yõod rũndã-rũndã

[Foto, seb-neng a 7]

D sã n wilgd nebã Biiblã sẽn yetã, wilgdame tɩ d zoeta b nimbãanega