Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

D waoog a Zezi sẽn yaa Davɩɩd-kãseng la Salomo-kãsengã

D waoog a Zezi sẽn yaa Davɩɩd-kãseng la Salomo-kãsengã

D waoog a Zezi sẽn yaa Davɩɩd-kãseng la Salomo-kãsengã

“Gese, sẽn yɩɩd a Salomo bee ka.”—MAT. 12:42.

1, 2. Bõe yĩng tɩ nebã ra pa tõe n tẽ tɩ yaa a Davɩɩd la a Zeova na n kɩt t’a Sãmwɛll zae t’a wa lebg rĩmã?

B SẼN wa n na n zae a Davɩɩd t’a wa lebg rĩmã t’a ra yaa biiga, n kɩɩmd piisi. A Sãmwɛll meng ra pa tagsd t’a Zeova na n yãka a Davɩɩd t’a wa lebg rĩm ye. Sẽn paase, Betlehɛm sẽn da yaa a Davɩɩd ba-yirã ra yaa tẽn-bila. Biiblã yetame tɩ Betlehɛm nebã yaa “buud sẽn yaa bilf Zida buudã sʋka.” (Mii. 5:12 in NW) La baa ne rẽ fãa, yaa bi-kãngã sẽn da wõnd a pa baa fʋɩ n leb n yit tẽng sẽn paood pʋgẽ wã la a Zeova kɩtẽ tɩ no-rɛɛs a Sãmwɛll zae t’a na n wa lebg Israɛll rĩma.

2 A Sãmwɛll sẽn da wa n na n yãk a Isayi bɩ a Zese bi-yend t’a wa yɩ rĩmã, a ra pa tẽed tɩ yaa ned wa a Davɩɩd la a Zeova na n yãk ye. Wẽn-sakd a Zese kamb a nii wã sʋka, a Davɩɩd n da yaa yao, la a pʋd n da pa be yir baraar ye. La baa ne nebã sẽn da pa tẽed tɩ tõe n yɩ a Davɩɩdã, ra yaa yẽ la a Zeova sẽn yãk t’a na n wa lebg rĩmã.—1 Sãm. 16:1-10.

3. a) A Zeova sã n na n pẽg neda, bõe la a get n yɩɩda? b) B sẽn wa n zae a Davɩɩd n sa wã, bõe n maan-a?

3 A Sãmwɛll da pa ne bũmb ning a Zeova sẽn ne wã ye. Wẽnnaam da mii a Davɩɩd sũurã, n da nong-a rẽ yĩnga. Wẽnnaam pa get nif sẽn ne bal ye. A geta sũurã. (Karm-y 1 Sãmwɛll 16:7.) A Sãmwɛll sẽn wa n mik t’a Zeova pa yãk a Davɩɩd kẽem dãmb a yopoe wã baa a yen wã, a yeelame tɩ b tɩ tall a Davɩɩd sẽn yaa bi-yaoã weoogẽ wã n wa. A Zese tʋma ned t’a tɩ bool a Davɩɩd t’a wa. Kibarã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã yeta woto: “A nengã yaa neere. La a yaa nin-kɛɛma n tar dasãnde.” La b paas woto: “Zusoabã yeela a Sãmwɛll yaa: ‘Bɩ f yik n ning a zug rĩung kaam.’ A Sãmwɛll dɩka yɩɩll ninga sẽn tar rĩung kaamã n ning kaamã a zug a ba-biisã sʋka. La sẽn sɩng ne baraare, Zusoabã sɩɩgã kẽ a Davɩɩd.”—1 Sãm. 16:12, 13.

A Davɩɩd ra makda Kiristã

4, 5. a) Wilg-y bũmb kẽer sẽn kɩt t’a Zezi ne a Davɩɩd wõnd taaba. b) Bõe yĩng tɩ b tõe n bool a Zezi tɩ Davɩɩd-kãsenga?

4 A Zezi me roga Betlehɛm wa a Davɩɩde. Yɩɩ sẽn na maan yʋʋm 1100 a Davɩɩd rogmã poore. Neb wʋsg ra getame t’a Zezi me ra pa wõnd a na yɩ rĩm ye. B ra pa tẽed tɩ yaa yẽ la rĩm dãmb rĩm ning Israɛll nebã sẽn da gũudã ye. La wala sẽn yɩ to-to a Davɩɩd nengẽ wã, ra yaa a Zezi la a Zeova ra yãk-yã. A Zeova ra nonga a Zezi wa a sẽn da nong a Davɩɩdã. * (Luk 3:22) A Zeova kɩtame t’a sɩɩgã bɩ a vʋʋsem sõngã sig a Zezi zug me wa a sẽn maan a Davɩɩd nengẽ wã.

5 La bũmb a taab me n kɩt t’a Davɩɩd ne a Zezi wõnd taaba. Wala makre, A Davɩɩd zoa la a sagend a Ahitofɛll wa n zãmb-a lame. A Zida sẽn da yaa a Zezi tʋm-tʋmdã me wa n zãmb-a lame. (Yɩɩl 41:10; Zã 13:18) A Davɩɩd ne a Zezi fãa wilgame tɩ b ra nonga a Zeova roogã wʋsgo. (Yɩɩl 27:4; 69:10; Zã 2:17) Ra yaa a Zezi la a Davɩɩd yageng ning sẽn da na n wa reeg a naamã n soogã. Sẽn deng tɩ b rog a Zezi, malɛk n yeel a ma wã woto: “Zusoab a Wẽnnaam na n kõo yẽ a yaab a Davɩɩd naam.” (Luk 1:32; Mat. 1:1) La sẽn yaa a Zezi n da na n pids bũmb nins b sẽn deng n togs tɩ Mesi ning sẽn da watã na n maaname wã yĩnga, a yɩɩda a Davɩɩd wʋsgo. A Zezi n yaa Davɩɩd-kãseng ning Israɛll nebã sẽn da sɩng n gũud hal daar zãrã. Yaa yẽ la Mesi wã sẽn na n yɩ rĩmã.—Zã 7:42.

Tũ-y rĩm ning sẽn yaa pe-kɩɩmã

6. Bõe yĩng tɩ b yetẽ t’a Davɩɩd yɩɩ pe-kɩɩm sõngo?

6 A Zezi me yaa pe-kɩɩm wa a Davɩɩde. Bõe n wilgd tɩ pe-kɩɩm yaa pe-kɩɩm sõngo? Pe-kɩɩm sõng gũuda a piis sõma, n maand a sẽn tõe wakat fãa sẽn na yɩl tɩ bũmb da paam-ba, n dɩlgd-b sõma la a kogend-ba. (Yɩɩl 23:2-4) A Davɩɩd sẽn wa n yaa bi-bɩɩgã, a ra gũuda a ba wã piisi, n da get b yell hal sõma. A sak n gẽnega a yõor meng n kogl a piisã ne gɩgemde, la ne katre.—1 Sãm. 17:34, 35.

7. a) Bõe n sõng a Davɩɩd t’a wa tõog n ges nin-buiidã yell a naamã sasa? b) Bõe la a Zezi maan tɩ wilgdẽ t’a yaa a nebã pe-kɩɩm sõngo?

7 A Davɩɩd sẽn gũ piisã weoogẽ wã la tãensã zut yʋʋm wʋsg pʋgẽ wã sõng-a lame t’a wa tõog n ges Israɛll nebã yell sõma, baa ne rẽ sẽn da yaa tʋʋm-toogã. * (Yɩɩl 78:70, 71) A Zezi me sẽn ges nebã yell to-to wã wilgame t’a mi neb yell gesg sõma wa pe-kɩɩm sõng sẽn get a piis yell to-to wã. A Zeova kõt-a-la pãng la a wilgd-a a sẽn segd n ges neb nins a sẽn boond t’a bãg-bilã la a sẽn boond b rãmb t’a ‘piis a taabã’ yell to-to. (Luk 12:32; Zã 10:16) Woto kɩtame t’a Zezi tõog n sɩd wilg t’a yaa pe-kɩɩm sõngo. A mii a piisã sõma n boond-b ne b yʋyã. A nonga a piisã hal sõma. Rẽ n kɩt t’a sak n ki tɩ yɩɩ maoong a piisã vɩɩm na yɩ neer yĩnga. (Zã 10:3, 11, 14, 15) Pe-kɩɩm-sõng a Zezi maana bũmb a Davɩɩd sẽn da pa tõe n maane. A Zezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã kɩtame tɩ ãdem-biisã tõe n paam b mens ne kũumã. A na n kɩtame t’a bãg-bilã piis wa paam n vɩɩmd saasẽ n pa ye tõe n ki, la a kɩt t’a piis a taabã vɩɩmd wakat sẽn kõn sa me tẽngã sẽn na n wa lebg arzãnã pʋgẽ, tɩ nin-wẽns sẽn wõnd we-baas pa ye beẽ ye. Bũmb pa tõe n gɩdg-a t’a pa maan woto ye.—Karm-y Zã 10:27-29.

Tũ-y rĩm ning sẽn tõogd a bɛɛbã

8. Bõe la a Davɩɩd maan tɩ wilgdẽ t’a yɩɩ rĩm sẽn tõog a bɛɛbã?

8 A Davɩɩd naamã sasa, a zaba ne a pãng fãa n koglg Wẽnnaam nin-buiidã tẽnga, la a Zeova “sõnga a Davɩɩd t’a tõog zĩig ninga fãa a sẽn kẽngã.” A Davɩɩd sẽn wa n so naamã, a kɩtame tɩ tẽngã tods yẽrs n ta hal Ezipt kʋɩlgã ne Efrat kʋɩlgã. (2 Sãm. 8:1-14) Ne a Zeova sõngre, a Davɩɩd lebga rĩm sẽn tar pãng n yɩɩd buud a taabã fãa rĩm dãmbã. Biiblã yeta woto: “A Davɩɩd yʋʋr saaga tẽnsã fãa pʋsẽ. La Zusoabã kɩtame tɩ buudã fãa zoe-a.”—1 Kib. 14:17.

9. Wilg-y bũmb ning sẽn kɩt tɩ b yetẽ t’a Zezi sẽn yaa rĩm Wẽnnaam sẽn yãkã yaa tõogdã?

9 A Zezi sẽn wa n be tẽng zugã, a me talla raood wa a Davɩɩde. Wẽnnaam sẽn da yãk-a t’a na n wa yɩ rĩmã yĩnga, a wilgame t’a tõeyã zĩn-dãmbã, n dig-b tɩ b yi n bas neb b sẽn da namsde. (Mark 5:2, 6-13; Luk 4:36) Baa bɛ-kãseng a Sʋɩtãan meng da pa tõe n maan-a bũmb ye. Ne a Zeova sõngre, a Zezi tõoga dũniyã sẽn yaa a Sʋɩtãan n so wã.—Zã 14:30; 16:33; 1 Zã 5:19.

10, 11. Tʋʋm-bʋs la a Zezi sẽn yaa rĩm sẽn tõogd a bɛɛbã na n tʋme?

10 Yʋʋm 60 a Zezi sẽn vʋʋg n kẽng saasẽ wã poore, Wẽnnaam vẽnega tʋm-tʋmd a Zã t’a yã a sẽn lebg rĩm n zabd zabre. Woto ra wilgda bũmb a Zezi sẽn na n wa maane. A Zã wilga a sẽn yã bũmb ningã n yeele: “Mam gesame, la haya! mam yãa wed-pɛɛlga. La sẽn zao-a weefã tara tãpo, la b kõo yẽ maanfo, la a kẽngame, la a tara tõogre.” (Wil. 6:2) Yaa a Zezi la sẽn zao wed-pɛɛlgã. ‘B kõ-a-la maanf’ yʋʋmd 1914 soabã pʋgẽ, wakat ning a sẽn lebg Rĩungã rĩm saasẽ wã. Rẽ poore, “a kẽngame, la a tara tõogre.” Sɩd-sɩda, a Zezi me yaa rĩm sẽn tõogd a bɛɛb wa a Davɩɩde. Wẽnnaam sẽn kɩt t’a lebg a Rĩungã naabã poor bala, a zaba ne a Sʋɩtãan n tõog-a, n dig-a ne a zĩn-dãmbã tɩ b sig tẽngã zugu. (Wil. 12:7-9) A na n kell n zomba wed-pɛɛlgã n zab hal n tãag a sẽn na n wa sãam a Sʋɩtãan dũniyã zãng-zãnga.—Karm-y Wilgri 19:11, 19-21.

11 La a Zezi sẽn yaa rĩm sẽn nong a nin-buiidã wa rĩm a Davɩɩdã yĩnga, a na n kogla kʋʋn-kãsengã tɩ b põs Armagedõ zabrã sasa. (Wil. 7:9, 14) Sẽn paase, neb 144 000 sã n wa vʋʋg n kẽng saasẽ tɩ bãmb ne a Zezi na n dɩ naamã, b na n vʋʋga “nin-tɩrse” la neb sẽn pa tɩrs me. (Tʋʋ. 24:15) B sẽn na n vʋʋg-b rãmbã tõe n wa paam n vɩɩmda wakat sẽn kõn sa tẽngã zugu. Ad wã sɩd yaa zu-noog tɛkẽ n kõ nin-kãensã! Woto yĩnga, bɩ d fãa modgd n ket n ‘maand neere,’ tɩ rẽ la d na n wa paam n zĩnd Davɩɩd kãsengã neb sẽn na n yɩ nin-tɩrs yen-yen wã sʋka, wakat ning b sẽn na n soog tẽngã n kɩdem sũ-noogã.—Yɩɩl 37:27-29.

A Salomo pʋʋsa Wẽnnaam n kos yam t’a kõ-a

12. A Salomo kosa bõe a pʋʋsgã pʋgẽ?

12 A Davɩɩd biig a Salomo me ra makda a Zezi. * A Salomo sẽn wa n lebg rĩmã, a Zeova vẽenega a meng ne-a zãmsd pʋgẽ n yeel-a t’a kos bũmb ning a sẽn dat t’a na n kõ-a lame. A Salomo ra tõe n kosa arzɛka, wall a kos t’a paas a naamã pãng la ziiri, pa rẽ bɩ a kos yõ-woko. La a kosgã pʋgẽ, a pa tags a meng yell bal ye. A yeela a Zeova woto: “M kotame tɩ y kõ-m yam ne bãngr masã, tɩ m tõog n zã y nebã. Yaa ãnda n tõe n soog neb wʋsg a woto?” (2 Kib. 1:7-10) A Zeova reega a Salomo kosgã.—Karm-y 2 Kibay 1:11, 12.

13. Bõe yĩng tɩ b yetẽ t’a Salomo yamã buud ra ka to, la a yamã ra yita ãnd nengẽ?

13 A Salomo sẽn da wa n ket n tũud a Zeova ne a sũur fãa wã, a wakatẽ nebã sʋka, a yamã buud ra ka to ye. A Salomo “wẽe yel-bũn tus a tã.” (1 Rĩm 5:10, 12, 14) B gʋlsa a yel-bũn wʋsg tɩ be Biiblã pʋga, la hal baa rũndã-rũndã menga, neb nins sẽn dat yamã nonga yel-bũn-kãensã. Seba rĩm-poakã toga sor n maan sẽn na ta kilo 2 400 n wa a Salomo nengẽ, n na n mak-a ne sogsg leoor sẽn yaa toogo. La rĩm-poakã sẽn kelg a Salomo goamã la a yã a soolmã arzɛkã, ling-a-la wʋsgo. (1 Rĩm 10:1-9) Biiblã wilgda vẽeneg t’a Salomo yamã ra yita a Zeova nengẽ. B yeta woto: “Dũniyã rãmb fãa rabda a Salomo nengẽ n kelgd a yam goamã Wẽnnaam sẽn kõ yẽ wã.”—1 Rĩm 10:24.

Tũ-y rĩm ning sẽn tar yamã

14. Bõe n kɩt t’a Zezi yɩɩd a Salomo?

14 Ned a ye bal yam n yɩɩg a Salomo rẽndã. Yaa a Zezi Kirist. A ra goma a meng yell n yeel woto: “Sẽn yɩɩd a Salomo bee ka.” (Mat. 12:42) A Zezi ra gomda “vɩɩm sẽn ka sɛt goama.” (Zã 6:68) Wala makre, a sẽn sõs ne nebã tãngã zugã, a wɛgsa a Salomo yel-bũn kẽer tɩ b wʋm b võorã sõma n paase. A Salomo wilga bũmb toɛy-toɛy sẽn kɩtd tɩ ned sẽn maand a Zeova raabã tar sũ-noogo. (Yel. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) A Zezi me wilgame tɩ ned sã n dat sũ-noog hakɩka, a segd n tũ a Zeova la a tẽ a kãab-noodã pidsgu. A yeela woto: “Sũ-noog rãmb la neb nins sẽn mi tɩ b segd n baoa Wẽnnaamã. Tɩ bõe, saasẽ rĩungã yaa bãmb dẽnda.” (Mat. 5:3, NW ) Neb nins sẽn tũud sagls nins a Zezi sẽn kõ a sõssã pʋsẽ wã paamda a Zeova sẽn yaa vɩɩmã kõtã zoodo. (Yɩɩl 36:10; Yel. 22:11; Mat. 5:8) Kiristã yamã kɩtame tɩ nebã bãng “Wẽnnaam yamã.” (1 Kor. 1:24, 30) A Zezi sẽn yaa Mesi ning sẽn na n dɩ naamã yĩnga, Wẽnnaam kõ-a-la yam.—Ezai 11:2.

15. Bõe la d segd n maan n dɩ yam ning Wẽnnaam sẽn kõtã nafa?

15 Tõnd sẽn yaa Salomo-kãsengã karen-biisã, bõe la d segd n maan n tõog n dɩ yam ning Wẽnnaam sẽn kõt-a wã nafa? A Zeova yamã sẽn be Biiblã sẽn yaa a Gomdã pʋgẽ wã yĩnga, d segd n maoodame n karemd-a sõma, sẽn yɩɩd fãa, a Zezi goamã sẽn beẽ wã, la d bʋgsd bũmb ning d sẽn karemdã zugu. (Yel. 2:1-5) Sẽn paase, d segd n pʋʋsda Wẽnnaam wakat fãa n kot-a yam. Wẽnnaam yet-d-la vẽeneg a Gomdã pʋgẽ tɩ d sã n pʋʋs-a n kos a sõngre, a na n deegame. (Zak 1:5) Ne Wẽnnaam vʋʋsem sõngã sõngre, d sã n karem a Gomdã, d na n paama yam tɩ sõng-d tɩ d tõogd n mao ne zu-loeesã, la d bãng n vɩɩmde. (Luk 11:13) B ra boonda a Salomo tɩ “koɛɛg Soab” sẽn da tigimd nebã n ‘zãmsd-b bãngre.’ (Koɛ. 12:9, 10) A Zezi me sẽn yaa kiris-neb tigingã zusoabã tigimda a nin-buiidã n zãmsd-ba. (Zã 10:16; Kol. 1:18) Woto yĩnga, d segd n modgd n kẽnda tigissã, zĩig ning d sẽn paamd tɩ b ‘zãmsd-d bãngr’ wakat fãa wã.

16. Bõe n kɩt t’a Salomo ne a Zezi wõnd taaba?

16 A Salomo naamã sasa, a tʋma wʋsgo. A kɩtame tɩ b maneg tẽngã zĩig fãa. Wala makre, a kɩtame tɩ b me na-yirã rot wʋsgo, n tug la b maneg soaya, n kɩt tɩ b tuk ko-soay la b me a laogã bĩngr zĩisi, la b me tẽns a saar dãmbã ne a wiidã la a wed-rʋʋdbã yĩng me. (1 Rĩm 9:17-19) A Zezi me tʋma wʋsgo. Wala makre, a goma a tigingã yelle, n yeel t’a lugl-a-la ‘kugr’ zugu. (Matɩe 16:18) Leb n yaa yẽ n na n wa ges tʋʋm nins fãa b sẽn na n tʋm n kɩt tɩ tẽngã lebg arzãnã yelle.—Ezai 65:21, 22.

Tũ-y laafɩ naabã

17. a) Bõe n kɩt t’a Salomo naamã pa wõneg a taaba? b) La bõe la a Salomo pa tõog n maane?

17 A Salomo yʋʋrã yita gom-bil a ye pʋgẽ. Gom-bi-kãng yaa “Salɛm.” La salɛm dat n yeelame tɩ bãan bɩ laafɩ. Rĩm a Salomo na-tẽngã yɩɩ Zerizalɛm. La Zerizalɛm me rat n yeelame tɩ “laafɩ ne laafɩ zĩiga.” A Salomo naamã kaoosa yʋʋm 40. La yʋʋm kãens fãa sasa, Israɛll nin-buiidã sẽn vɩɩmd laafɩ ning pʋgẽ wã buud da zɩ n zĩnd ye. Biiblã yeta woto: “Laafɩ zĩnda Zida ne Israɛll tẽnsã pʋsẽ sẽn sɩng ne Dan hal tɩ ta Beer-Seba, tɩ ned kam fãa so a viyn tɩɩg ne a kankanga, n zĩ a tẽngr a Salomo yõor tɛka.” (1 Rĩm 5:5) La baa a Salomo sẽn yɩ yam-kãseng soabã, a pa tõog n kɩt t’a nin-buiidã paam b mens ne bãasã, yel-wẽnã la kũumã ye. La a Zezi sẽn yaa Salomo-kãsengã na n kɩtame t’a nin-buiidã paam b mens ne yel-kãensã fãa fasɩ.—Karm-y Rom dãmba 8:19-21.

18. Bark bʋs la d zoe n paamd d tigimsã pʋsẽ?

18 Baa rũndã-rũndã menga, d tigimsã pʋsẽ, laafɩ bee tõnd ne taab sʋka. Hakɩka, tõnd sẽn mi Wẽnnaam tɩ kɩt tɩ d vɩ ne taab to-to wã zoe n wõnda arzãna. D nooma ne Wẽnnaam la ne d taabã. No-rɛɛs a Ezai goma bark nins d sẽn zoe n paamd rũndã-rũndã wã yell n yeel woto: “Nebã na n dɩka b sʋʋsã n kud wãgse, la b rɩk b kãna n kud goeto. Buud ka na n le zẽk sʋʋg ne buud a to ye, la b ka na n le zãms zabr yell yɛs ye.” (Ezai 2:3, 4) D sã n sakdẽ tɩ Wẽnnaam vʋʋsem sõngã wilgd tõnd sẽn segde, na n kɩtame tɩ zems-n-taar ning sẽn be tõnd ne taab sʋkã paasdẽ.

19, 20. Bʋʋm bʋs n kɩt tɩ d segd n kɩdem sũ-noogo?

19 La bark nins sẽn watã na n yɩɩga woto. A Zezi naamã sasa, ãdem-bi-sakdbã sã n wa vɩ laafɩ sẽn ka to pʋgẽ, bilf-bilfu, b na n wa ‘paama yolsg ne faoolmã yembdo,’ hal n wa pa ye tar yel-wẽn ye. (Rom 8:21) La a Zezi naamã sẽn na n kaoos yʋʋm tusrã zugẽ, b na n le mak-b lame. Rẽ poore, sẽn yaa-b “sũ-maasem dãmbã na n sooga dũniyã n maan sũ-noog laafɩ wʋsg yĩnga.” (Yɩɩl 37:11; Wil. 20:7-10) Sɩd-sɩda, Kirist Zezi naamã bark sẽn na n yɩɩg a Salomo rẽndã to-to wã nan pa tõe n bãng n bilg zãng ye!

20 Israɛll nebã sũy yɩɩ noog a Moiizi, a Davɩɩd la a Salomo sẽn wa n get b yellã. La Kiristã naam sasa, tõnd sũ-noog na n yɩɩga bãmba. (1 Rĩm 8:66) Bɩ d pʋʋs a Zeova bark wʋsgo, a sẽn tʋm a bi-riblã sẽn yaa Moiiz-kãsenga, Davɩɩd-kãseng la Salomo-kãsengã tẽng zug ka tõnd neer yĩngã!

[Tẽngr not rãmbã]

^ sull 4 Wõnda wa a Davɩɩd yʋʋrã võor yaa “b sẽn nong a soabã.” Naoor a yiib fãa, a Zeova zĩnda saasẽ n gome, n bool a Zezi t’a “bi-nongre.”—Mat. 3:17; 17:5.

^ sull 7 La baa a Davɩɩd sẽn da wa n get Israɛll nebã yell wa b pe-kɩɩmã, a ra geta a meng wa pe-bila, t’a Zeova yaa a pe-kɩɩma, n kogend-a. A ra teeg-a lame t’a wilgd-a sẽn segde. A meng yeela woto: “Zusoabã yaa mam pe-kɩɩma, mam kõn kong bũmb ye.” (Yɩɩl 23:1) A Zãmbatiis boola a Zezi me tɩ “Wẽnnaam Pe-bila.”—Zã 1:29.

^ sull 12 Tẽeg-y t’a Salomo yʋʋr a to la a Zedidza, sẽn dat n yeel t’a ‘Za sẽn nong a soabã.’—2 Sãm. 12:24, 25.

Y tõe n wilga a võor bɩ?

• Bõe yĩng tɩ b boond a Zezi tɩ Davɩɩd-kãsenga?

• Bõe yĩng me tɩ b boond a Zezi tɩ Salomo-kãsenga?

• Bõe n kɩt tɩ y waoogd Davɩɩd-kãseng la Salomo-kãseng a Zezi?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 31]

Wẽnnaam sẽn kõ a Salomo yam ningã ra wilgdame tɩ Salomo-kãsengã me na n yɩ yam kãseng soaba

[Foto, seb-neng 32]

A Zezi naamã bark sẽn na n yɩɩg a Salomo rẽndã to-to wã nan pa tõe n bãng n bilg zãng ye!