Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Rondã sẽn fãagd tõnd to-to

Rondã sẽn fãagd tõnd to-to

Rondã sẽn fãagd tõnd to-to

“Ned ninga sẽn tẽed Biigã tara vɩɩm sẽn ka sɛta. La ned ninga sẽn ka tẽed Biigã kõn paam vɩɩm ye, la Wẽnnaam [sũ-puugrã paada yẽ soab zugu, NW ].”—ZÃ 3:36.

1, 2. Bʋʋm nins sẽn kɩt tɩ b sɩng Gũusg Gasgã yiisgã a ye la bʋgo?

B YEELA Gũusg Gasgã nimero a naas-n-soabã sẽn yi yʋʋmd 1879 zĩ-likr kiuugã ne ãngilindã sõsg a ye pʋgẽ woto: “Ned sã n maag a yĩng n zãms Biiblã sõma, a pa tõe n pa yã tɩ Kiristã kũumã yõod sɩd ka to ye.” Sõs-kãng baasgẽ, b togsa gomd sẽn tar yõod wʋsgo. B yeela woto: “Bɩ d gũus d mens ne bũmb ninga fãa sẽn paoogd Kiristã kũumã wall sẽn dat tɩ d tẽ t’a pa yɩ maoong yel-wẽnã sugr yĩng ye.”—Karm-y 1 Zã 2:1, 2.

2 Bũmb a ye sẽn kɩt tɩ b sɩng Gũusg Gasgã yiisg yʋʋmd 1879 sẽoog kiuugã, yaa sẽn na n sõng nebã tɩ b tẽ tɩ Biiblã sẽn yeel tɩ Kiristã kiime tɩ yɩ rondã yaa sɩda. Sõss nins b sẽn da yiisd a pʋgẽ wã sɩd ra “zemsa” b wakate, bala yʋʋmd 1900 soabã sẽn wa n kolgã, neb wʋsg sẽn da yet tɩ b yaa kiris-neb yikame n sokd b mens a Zezi kũumã sã n sɩd tõe n dola tõnd yel-wẽnã. (Mat. 24:45) Wakat kãng me tɩ neb wʋsg sɩnga bãngdb nins sẽn yet tɩ ãndũniyã ne a bõn-vɩɩlɩ wã fãa wa n bee woto bal tɩ pa tũ ne naand sababã tẽebo. Woto yaool n kɩɩsda Biiblã sẽn wilg tɩ ninsaal da zemsa zãnga, la tɩ yaa yel-wẽndã n kɩt t’a lebg koangdã. Nin-kãensã yetame tɩ ninsaal lebgda sõma a toor n paasdẽ, la t’a pa baood rond sẽn na n kɩt t’a lebg sõma ye. Ad woto wilgda vẽeneg tɩ tʋm-tʋmd a Poll sẽn da kõ a Tɩmote sagl ningã sɩd zemsame. A Poll da yeel-a-la woto: “Tall bũmb ninga b sẽn ning fo nugẽ wã, la f lak ne gom-wẽnse, la gom-yaalse, la no-koɛɛma. Neb kẽer yetame tɩ b tara bãngre, la a yaool n ka sɩd ye, la woto, bãmb bʋdgame n bas tẽebo.”—1 Tɩm. 6:20, 21.

3. Sogs-bʋs la d na n leoke?

3 Yaa vẽeneg tɩ yãmb pa tol n dat n ‘bʋdg n bas tẽebã’ ye. Rẽ n so tɩ tõnd ned kam fãa segd n sok a meng sogs-kãensã: “Bõe yĩng tɩ rondã tar yõod ne maam? Bõe la a Zeova ne a Zezi fãa maan n tõog n kõ rondã? Bõe la m segd n maan tɩ kũun-kãngã sẽn tar yõod wʋsgã wa sõng-m tɩ m põs Wẽnnaam sũ-puugrã?”

D tõe n põsa Wẽnnaam sũ-puugrã

4, 5. Bõe n wilgd tɩ Wẽnnaam sũur puugda ne dũni-wẽn-kãngã nebã?

4 Biiblã goamã, la ninsaalbã yɛl sẽn sɩng n yaa to-to n tãag masã wã wilgda vẽeneg t’a Ãdem beegrã tɛka, Wẽnnaam sũur puugda ne ninsaalbã. (Zã 3:36) Bũmb sẽn wilgd rẽ yaa tɩ ned baa a ye zɩ n tõog n põs kũum ye. A Sʋɩtãan sẽn kɩɩs Wẽnnaam naamã n deeg ãdem-biisã n soogã, a pa tol n tõog n kogl-b ne yel-beed nins sẽn namsd-bã ye. Sẽn paase, ninsaalbã goosneema rãmbã baa a ye zɩ n tõog tɩ nin-buiidã paam bũmb nins sẽn yaa tɩlae ne-bã ye. (1 Zã 5:19) Rẽ n so tɩ hal ne rũndã, zabã, nin-kʋʋrã la naongã namsd ãdem-biisã.

5 Rẽnd yaa vẽeneg tɩ dũni-wẽn-kãngã pa tar a Zeova bark ye. A Poll yeelame tɩ ‘Wẽnnaam sũ-puugr yii saasẽ n puki, nebã sẽn kɩɩsd Wẽnnaamã yĩnga.’ (Rom 1:18-20) Rẽnd neb nins sẽn maand yel-wẽnã n pa rat n tek yam n kos sugrã pa na n põs b tʋʋmã sẽn wat ne biis ninsã ye. Rũndã-rũndã, b moonda Wẽnnaam sũ-puugrã koeese, tɩ koe-kãens be tõnd sɛbã b sẽn tikd Biiblã zug n gʋlsdẽ wã wʋsg pʋsẽ. B sẽn moond koe-kãensã, yaa wa b sẽn pʋdgd tood a Sʋɩtãan dũniyã zugu.—Wil. 16:1.

6, 7. Sẽn paam-b vʋʋsem sõng zaeebã lʋɩta tʋʋm-bʋg taoore, la bõe la neb nins sẽn ket n be a Sʋɩtãan dũniyã pʋgẽ wã tar sor n tõe n maane?

6 Woto rat n yeelame tɩ neb pa le tõe n bas a Sʋɩtãan naamã sẽn weoogd-bã sakr la b sak Wẽnnaam n paam a lohormã bɩ? B tõeeme. Bala sor ket n paka yaleng n kõ-ba, tɩ b tõe n bao a Zeova zoodo. Kiris-neb nins sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã sẽn “yaa Kirist tʋm-tʋmdbã” lʋɩta koe-moonegã taoore, tɩ b moond koɛɛgã buud toor-toor neba, n kot-b tɩ b “sak Wẽnnaam paasgã.”—2 Kor. 5:20, 21.

7 Tʋm-tʋmd a Poll yeelame t’a Zezi yaa ‘sẽn fãagd-a tõnd ne sũ-puugr ning sẽn watã.’ (1 Tes. 1:10) Sũ-puug-kãng yaa a Zeova yaoolem sũ-yikr a sẽn na n wilgi. Wakat kãngã, a na n sãama sẽn maand-b yel-wẽnã n pa rat n tek yam n kos sugrã wakat sẽn kõn sa yĩnga. (2 Tes. 1:6-9) La ãnd rãmb n na n põse? Biiblã leokda woto: “Ned ninga sẽn tẽed Biigã tara vɩɩm sẽn ka sɛta. La ned ninga sẽn ka tẽed Biigã kõn paam vɩɩm ye, la Wẽnnaam [sũ-puugrã paada yẽ soab zugu, NW ].” (Zã 3:36) Dũni kãngã sãoongã wakate, neb nins fãa sẽn wilgd tɩ b tẽeda a Zezi la tɩ b tẽeda rondã na n põsa Wẽnnaam yaoolem sũ-puugrã sẽn na n wa ne tood ninsã.

Rondã sẽn nafd tõndã võore

8. a) Bark bʋg sẽn ka to la a Ãdem ne a Hawa ra na n paame? b) Bõe n maan tɩ wilgdẽ t’a Zeova tɩrlmã buud ka to?

8 Wẽnnaam sẽn wa n naan a Ãdem ne a Hawa wã, b ra zemsa zãnga. B sã n da kell n sakẽ-la Wẽnnaam, rũndã-rũndã, tẽngã ra na n pidẽ-la ne b kamb la b yagense, tɩ b fãa naag taab n vɩ ne sũ-noog arzãnã pʋgẽ. La zu-bʋko, b yãka yam n kɩɩs Wẽnnaam noore. Woto kɩtame tɩ Wẽnnaam yeel tɩ b na n kii wakat fãa yĩnga, la a rig-b n yiis pipi arzãnã pʋgẽ. A Ãdem ne a Hawa wa n paama kamba, la yel-wẽndã mada b fãa. Sẽn paase, b mensã wa n kʋʋlame, n ki. Woto wilgdame t’a Zeova gomd fãa pidsdame. La leb n wilgdame t’a tɩrlmã buud ka to ye. A Zeova ra pĩnd n yeela a Ãdem tɩ b sã n dɩ tɩɩgã bil a sẽn gɩdg-b tɩ b ra rɩ wã, b na n kiime. La b sẽn kɩɩsã, b sɩd kiime.

9, 10. a) Bõe yĩng tɩ ãdem-biisã kiidẽ? b) Bõe n tõe n kɩt tɩ d tõog n põs kũumã?

9 Tõnd sẽn yaa Ãdem yagensã yĩnga, d rogda ne yel-wẽndã tɩ kɩt tɩ d maand yel-wẽna, la d kiidẽ. A Ãdem sẽn maan yel-wẽndã, tõnd me lebga yel-wẽn rãmba, bala wakat kãng t’a ra nan pa rog kamb ye. Dẽnd Wẽnnaam sẽn yeel-a t’a na n kiime wã, tõnd me naagame. A Zeova sã n da kɩtẽ lame tɩ nebã pa kʋʋndẽ la b kiidẽ tɩ pa tũ ne rond yaoobo, a gomdã ra pa na n yɩẽ sɩd ye. Sɩd me, tõnd fãa yaa wa a Polle. A ra yeela woto: “Tõnd mii hakɩka tɩ tõog yaa sɩɩg rẽnda, la mam yaa yĩng ratem dẽnda, sẽn koos ne yel-wẽnã. Mam yaa nimbãan-ned bala. Ãnda n na n fãag maam ne kũum sẽn be yĩn-kãngã pʋgẽ wã?”—Rom 7:14, 24.

10 Yaa Wẽnnaam a Zeova bal n da tõe n kõ bũmb a sẽn na n tik n bas tõnd yel-wẽnã taal tɩ zems ne a tɩrlmã, la a kɩt tɩ d põs kũumã wakat fãa yĩnga. A sɩd maana woto, n tʋm a bi-nongrã t’a yi saasẽ, n wa rog tẽngã zug n yɩ ninsaal sẽn zems zãnga, sẽn na yɩl t’a tõog n kõ a vɩɩmã tɩ yɩ rond tõnd yĩnga. A Zezi pa maan wa a Ãdem ye. A kell n saka Wẽnnaam. Sɩd me, “a ka tol n maan yel-wẽn ye.” (1 Pɩɛ. 2:22) Dẽnd a Zezi ra tõe n doga kamb la yagens sẽn zems zãnga. La a basame tɩ Wẽnnaam bɛɛbã kʋ-a, sẽn na yɩl t’a tõog n deeg a Ãdem yagensã sẽn dogd ne yel-wẽnã tɩ b lebg a kamba, tɩ sẽn na n tall-b tẽeb ne-a wã wa tõog n paam vɩɩm sẽn kõn sa. Biiblã wilga rẽ võore, n yeel woto: “Wẽnnaam a ye bal n be, la sɛ-yõkd a yembr me n be Wẽnnaam ne nebã sʋka, sẽn yaa rao ninga sẽn boond tɩ Kirist Zezi sẽn kõ bãmb meng tɩ ra nebã fãa” wã.—1 Tɩm. 2:5, 6.

11. a) Rɩk-y makr n wilg rondã sẽn nafd tõnd to-to wã. b) Rondã yõod taa zĩ-bʋgo?

11 D tõe n dɩka makr n wilg rondã sẽn nafd tõnd to-to wã. Yaa wa ned sẽn na n dɩk a ligd n tɩ gũnug a to, t’a soabã rɩ ligdã. B yõka sẽn dɩ-a ligdã n pag roog yʋʋm wʋsg yĩnga. La ligdã soab na n maana a wãna? A lebga naong soaba, n pa tar a sẽn maandg a yellã pʋgẽ ye. Sã n pa ned sẽn yaa nin-sõng la a tar ligd n na n sõng-a, n lebs-a a ligdã. Wẽnnaam a Zeova ne a Bi-nongrã kʋma a Ãdem kambã la a yagensã nimbãaneg woto, n yẽes b yel-wẽndã ne a Zezi zɩɩmã sẽn daagã maasem. Yaa rẽ n so t’a Zãmbatiis wa tees a Zezi n yeel woto: “Ad Wẽnnaam Pe-bilã sẽn yiisd dũniyã yel-wẽnã.” (Zã 1:29) A Zãmbatiis sẽn yeel tɩ dũniyã yel-wẽnã, yaa sẽn vɩ-bã la sẽn ki-bã fãa yel-wẽn yell la a sẽn gomã.

Rondã yaoob pa yɩ nana ye

12, 13. A Abrahaam sẽn sak n na n dɩk a Izaak n maan maoongã wilgda tõnd bõe?

12 Yaa sɩd tɩ d pa tõe n bãng rondã yaoob sẽn yɩ toog to-to ne d saasẽ Ba wã la ne a Bi-nongrã sõma ye. La Biiblã tara kibay sẽn tõe n sõng-d tɩ d bʋgs yel-kãngã zugu. Wala makre, tags-y n ges-y-yã a Abrahaam tagsg sẽn yɩ to-to, a sẽn da wa n segd n sak Wẽnnaam noore, n dɩk rasem a tãab n tog sor n kẽng Moria tãngẽ wã. Wẽnnaam da yeel-a-la woto: “Rɩk f bi-riblã sẽn yaa fo bi-yendã, a Izaak fo sẽn nongã n kẽng Moria tãng n tɩ maan maoong sẽn yõogd bugum tãng ninga mam sẽn na n wilg foomã zugu.”—Sɩng. 22:2-4.

13 A Abrahaam wa n taa zĩig ninga Wẽnnaam sẽn yãkã. Tags-y n ges-y sẽn yɩ toog to-to ne-a, a sẽn wa n sẽbd a biigã nus la a naoã, la a sẽn wa n gãnegd-a tẽn-kugr ning a sẽn maanã zugã. Tags-y n ges-y sẽn yɩ toog ne a Abrahaam to-to t’a zẽk sʋʋg ning a sẽn da segd n tall n kʋ a biigã! Tags-y n ges-y-yã a Izaak tagsg sẽn da tog n yaa to-to, a sẽn wa n gãe tẽn-kugrã zug n gũud sʋʋgã noor sẽn na n tik-a, t’a wʋm zabdmã sẽn na n baas ne a kũumã. La a Abrahaam sẽn wa n tẽeg a nug t’a na n kodg biigã, a Zeova malɛkã gɩdg-a lame. A Abrahaam ne a Izaak kiba-kãngã sõngda tõnd tɩ d bãng a Zeova sẽn bas a Sʋɩtãan poorẽ dãmbã tɩ b kʋ a Biigã sẽn zab-a to-to. A Izaak sẽn sak a Abrahaam to-to wã wilgda tõnd a Zezi me sẽn sak ne yamleoog to-to n nams la a ki tõnd yĩngã.—Heb. 11:17-19.

14. Bõe sẽn paam a Zakoob n tõe n sõng tõnd tɩ d bãng rondã kũun sẽn yɩ toog to-to?

14 Bũmb a ye sẽn paam a Zakoob me n tõe n sõng-d tɩ d bãng rondã kũun sẽn yɩ toog to-to wã. A Zakoob kambã fãa sʋka, a Zozɛf la a ra nong n yɩɩda. Bʋko, a Zozɛf kẽem-dãmbã ra maanda sũ-kiir ne-a, tɩ kɩt tɩ b kis-a. La baa ne rẽ, a Zozɛf sakame t’a ba wã tʋm-a a kẽem-dãmbã nengẽ. B ra basa b roagdbã Hebrõ n tɩ be na maan kɩlo 100 zĩigẽ, n gũud b ba a Zakoob rũmsã. Tags-y n ges-y-yã a Zakoob tagsg sẽn yɩ to-to, b sẽn wa n tɩ kɩs-a a Zozɛf fuugã sẽn monem ne zɩɩmã! A meng yeela woto: ‘Yaa mam biigã fuugu. We-rũms n wãb yẽnda. We-rũmsã yĩ a Zozɛfe.’ Woto namsa a Zakoob hal sõma, tɩ kɩt t’a yãb rasem wʋsg a biigã yĩnga. (Sɩng. 37:33, 34) Yaa sɩd tɩ yɛl a woto taoore, a Zeova pa sidgd wa ãdem-biisã sẽn pa zems zãngã ye. La baasgo, d sã n bʋgs yɛl nins sẽn paam a Zakoobã zugu, tõe n sõng-d lame tɩ d bãng Wẽnnaam tagsg sẽn yɩ to-to, b sẽn wa n namsd a Bi-nongrã tẽng zug ka tɩ na n baas ne a kũumã.

Rondã sẽn nafd tõnd to-to

15, 16. a) Wãn to la a Zeova wilg t’a sak n deega rondã? b) Wãn to la rondã naf yãmba?

15 Wẽnnaam a Zeova vʋʋga a Biigã sẽn kell n sak-a wã, t’a yaa malɛk sẽn tar ziir sẽn yaa kãsenga. (1 Pɩɛ. 3:18) A Zezi vʋʋgrã poore, maana rasem 40 t’a vẽnegd a meng a karen-biisã, n kengd b tẽebã la segend-b koe-mooneg tʋʋm-kãseng ning a sẽn da na n wa bobl-bã yĩnga. Rẽ poore, a rʋʋ saasẽ n tɩ wilg Wẽnnaam a zɩɩmã sẽn daagã yõodo, la sẽn na n naf a karen-biis hakɩkã sẽn kɩs sɩd t’a maoongã sɩd yɩɩ rond b yĩngã. Wẽnnaam a Zeova wilgame t’a saka a Zezi Kirist maoongã sẽn yɩ rondã, n kɩt t’a Zezi pʋdg vʋʋsem sõngã a karen-biisã sẽn da tigim taab Zerizalɛm yʋʋmd 33 Pãntekotã sasa wã zutu.—Tʋʋ. 2:33.

16 Kiris-nin-kãensã sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã poor bala, b sɩnga neb a taabã saglg tɩ b reeg lisg a Zezi Kirist yʋʋr yĩng n paam b yel-wẽnã sugri, n wa põs Wẽnnaam sũ-puugrã sẽn watã. (Karm-y Tʋʋm 2:38-40.) Pãntekot kãng tɛk n tãag rũndã, neb milyõ rãmb sẽn yit buud fãa pʋsẽ paamame tɩ Wẽnnaam tik b sẽn tẽed a Zezi maoongã sẽn yɩ rondã zugu, n sõng-b tɩ b paam a zoodo. (Zã 6:44) D sẽn bãng bõn-kãensã fãa wã, yɩta sõma tɩ d sok d mens sogs-kãensã b yiibã: Rẽ yĩnga ned bee tõnd sʋka, n tõe n saag t’a na n wa paama vɩɩm sẽn kõn sa wã a tʋʋm-sõma maasem yĩng bɩ? La d sã n paam saag-kãngã sẽn ka to wã, d tõe n wa bõn-a lame bɩ?

17. Y tagsg segd n yɩɩ wãn y sẽn paam n yaa Wẽnnaam zoa wã?

17 Tõnd ra pa segd ne rondã baa bilf ye. La rũndã-rũndã, neb milyõ rãmb sẽn tẽed rondã yĩnga, b paam n lebga Wẽnnaam zo-rãmba, n saagd n na n wa vɩɩmd wakat sẽn kõn sa tẽngã sẽn na n lebg arzãnã zugu. La d sẽn lebg a Zeova zo-rãmbã, pa rat n yeel tɩ bũmb pa tõe n sãam d zoodã ye. Sẽn na yɩl n wa tõog n põs Wẽnnaam sũ-puugrã daar sẽn watã, d segd n ket n wilgda d mi-beoog rondã a Zezi Kirist sẽn yao wã yĩnga.Rom 3:24; karm-y Filip rãmb 2:12.

Kell-y n tall-y tẽeb ne rondã

18. Rondã tẽeb baooda bõe me maanego?

18 Zã 3:36 soabã sẽn yaa sõs-kãngã vɛrse yẽgrã wilgdame tɩ tẽ Zu-soab a Zezi Kiristã rat n yeelame me tɩ f sak-a. Tõnd sã n tara mi-beoog ne Wẽnnaam rondã yĩnga, d segd n sak n tũu bũmb nins fãa a Zezi sẽn wilg-dã, tɩ noy nins a sẽn dat t’a karen-biig fãa tũ wã be bõn-kãens sʋka. (Mark 7:21-23) “Wẽnnaam sũ-puugrã wata” neb nins fãa sẽn yoodã zutu, la sẽn maand-b kʋʋsem ne yoob yɛla, la b tʋmd “rẽgd fãa,” tɩ yoobã yɛl gesg be rẽ sʋka, la b maand woto n pa rat n tek yam n kos sugrã zutu.—Ef. 5:3-6.

19. Bõe la d segd n maan n wilg tɩ d tẽeda rondã?

19 D sã n tara mi-beoog ne Wẽnnaam rondã yĩnga, segd n kɩtame tɩ d modg tɩ d ‘yel-manesmã yaa sõma la d sakd Wẽnnaam.’ (2 Pɩɛ. 3:11) D baood sẽk n pʋʋsd ne d sũur fãa, n zãmsd Biiblã, n kẽnd tigissã, n maand d zak pʋgẽ Biibl zãmsgã la d moond Rĩungã koɛɛg ne yẽesem. La bɩ d maoodẽ me n “da yĩm tɩ maan neer la sõng nebã ye, tɩ bõe, maand kãens nooma Wẽnnaam sũuri.”—Heb. 13:15, 16.

20. Yaa bark bʋg n gũud neb nins fãa sẽn tẽed rondã?

20 A Zeova sũ-puugrã sã n wa wa dũni kãngã neb zugu, d sũy sɩd na n yɩɩ noog d sẽn sak n tẽ rondã yĩnga, la d sẽn kell n wilg d mi-beoog rondã yĩng n tãag wakat kãngã! Dũni-paalg ning Wẽnnaam sẽn pʋlem tõndã pʋgẽ me, d na n kell n wilga d mi-beoogo, rondã sẽn yaa kũun sẽn ka to wã sẽn sõng tõnd tɩ d paam n põs Wẽnnaam sũ-puugrã.—Karm-y Zã 3:16; Wilgr 7:9, 10, 13, 14.

Y na n leokame tɩ bõe?

• Bõe yĩng tɩ rõndã yaa tɩlae ne-do?

• Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ rondã kũun yɩɩ toogo?

• Rondã waa ne nafa bʋse?

• Wãn to la d wilgd tɩ d tẽeda a Zezi maoongã sẽn yɩ rondã?

[Study Questions]

[Foto, seb-neng 19]

Sor ket n paka yaleng n kõ neb nins sẽn pa mi a Zeova wã tɩ b tõe n bao a zoodo

[Foto, seb-neng 21]

A Abrahaam ne a Izaak kibarã, n paas a Zakoob kibarã zug bʋgsg tõe n sõng-d lame tɩ d bãng rondã kũun sẽn yɩ toog to-to wã