Wilgd-y y kambã noy sẽn yaa sõma
Saglse, zak rãmb sũ-noog yĩnga
Wilgd-y y kambã noy sẽn yaa sõma
Pag sẽn yit Megsik t’a yʋʋr boondẽ t’a Loida * yeela woto: “B sẽn pʋɩt kambã kapot rãmb lekollẽ wã, kɩtame tɩ b tẽed tɩ b sã n ning rẽ n kẽ ne neda, yell kae ye.”
Pag sẽn yit Zapõ t’a yʋʋr boondẽ t’a Nobuko yeela woto: “Mam soka m bi-riblã tɩ yẽ ne a zoa sẽn yaa pʋg-sad sã n wa be ne taab b yiib bala, a na n maana bõe, t’a leok t’a pa mi ye.”
YÃMB biigã sẽn da wa n nan zãmsd kẽnã, rẽ yĩnga y pa maan yɛl kẽer y zakã pʋgẽ sẽn na yɩl n kogl-a sɩda? Wala makre, tõe tɩ y solga bũmb ning fãa sẽn tõe n wãag bɩ n kõs neda, bulg sã n bee zakã pʋga, y fõgn-a lame, la y zãaga bũmb ning fãa sẽn tõe n wa ne sabaabo.
La a sẽn lebg bedrã, a koglg lebga toogo. Tõe tɩ y maanda yɩɩre, n sokd y meng woto: ‘Rẽ yĩnga m bi-riblã pa paamd yoobã yɛl n getẽ sɩda?’ ‘Mam bi-puglã pa yõgd a meng fot-yood n tũnugd ne a selilɛɛrã n toond neb sɩda?’ La sẽn yɩɩd fãa, ‘mam biigã pa yood sɩda?’
Pa gũus-toog la yellã tɩɩm ye
Roagdb kẽer gũusda b kom-bɩɩsã wakat fãa, n pa rat tɩ b zãag ne-ba, la b get b sẽn maand bũmb ning fãa. Sẽn maand-b woto wã wʋsg wa n bãnga kaoosg zugẽ tɩ f sã n gũusd biig tɩ loog nugu, a wat n solgd-f-la a yɛlã. Bi-ribl wall bi-pugl b sẽn gũusd woto wat n bãnga a sẽn na n solg yɛl nins a roagdbã sẽn pa rat t’a maanã to-to.
Dẽnd vẽenega, yellã tɩɩm pa y sẽn na n gũusd-a ye. Wẽnnaam a Zeova meng pa maand woto sẽn na yɩl t’a bõn-naandsã sak-a, la roagdbã me pa segd n maand woto ye. (Tõodo 30:19) La wãn to la y tõe n sõng y kom-bɩɩsã tɩ b wa tõe n maan sẽn yaa sõma?—Yelbũna 27:11.
Bũmb ning sẽn tõe n sõng-y rẽ wɛɛngẽ yaa y sẽn na n minim n sõsd ne y kambã, la y sɩng rẽ maaneg tɩ b nan ket n paoodẽ. * (Yelbũna 22:6) La baa b sã n wa bɩtẽ bɩ y ket n sõsd ne-ba. Y sẽn yaa roagdã, sẽn yɩɩd fãa, yaa yãmb nengẽ la y kambã segd n paamd kiba-sõma. Bi-pugl sẽn yit Gãrãnd Bertayn t’a yʋʋr boondẽ t’a Alicia yeela woto: “Neb wʋsg tagsdame tɩ yaa ne d zo-rãmbã bal la d segd n gomd pag ne rao lagengã yelle. La pa woto ye. Sẽn noom tõnd yaa d roagdbã sẽn na n kõt-d kibay rẽ wɛɛngẽ. B sẽn na n togsd tõnd bũmb ninsã n sakd reegr n yɩɩda.”
Y segd n wilg-b-la noy sẽn yaa sõma
Kambã sã n wa bɩtẽ, segdame tɩ b wilg-b tɩ zʋʋg sẽn sɩngd to-to tɩ pag wa rogã. Sẽn paase, b segd n sõng-b lame tɩ b wa tõe n ‘bãng sõma ne wẽng n bake.’ (Hebre dãmba 5:14) Koɛɛg-koɛɛga, b rata saglse, rat n yeel tɩ noy takɩ raoolmã la poglmã tall n tʋmã wɛɛngẽ, la b sẽn tõe n tũ rẽ to-to. Wãn to la y tõe n kõ y kom-bɩɩsã noy sẽn yaa sõma?
Reng-y n ges-y yãmb mengã sã n tũuda noy sẽn yaa sõma. Wala makre, tõe tɩ y kɩsa sɩd tɩ rao ne pag sã n lagem taab n yaool n pa kẽ kãadem, yaa yoobo, la tɩ yaa wẽnga. (1 Tesalonik rãmba 4:3) Y kambã tõe n mii y tagsg sẽn yaa a soab yoobã wɛɛngẽ, la b tõe n sõdg Biiblã vɛrse rãmb sẽn gomd rẽ yelle. B sã n sok-b b tagsgo, b tõe n leoka zĩig pʋgẽ tɩ rao ne pag sã n lagem taab tɩ pa kãadem pʋgẽ, yaa wẽnga.
La rẽ bal pa sek ye. Sebr a ye (La sexualité intelligente [ãngil.]) pʋgẽ, b yeelame tɩ pag ne rao lagengã wɛɛngẽ, kom-bɩɩs kẽer yetame bal tɩ b saka b roagdbã sẽn tẽed bũmb ningã. Sebrã paasa woto: “Bãmb mengã pa tolg n kɩs sɩd tɩ b tõe n talla b toorẽ tagsg ye. Yell sã n ling-ba, wall b sã n wa pa mi b sẽn maandg yell taoore, pakd-b lame hal tɩ pa nana ne-b ye.” Woto kɩtame tɩ y segd n wilg-b noy takɩ b sẽn segd n tũ. La wãn to la y tõe n sõng-ba?
Kɩt-y tɩ b bãng y sẽn tũud noy ninsã vẽenega: Yãmb kɩsa sɩd tɩ yaa kãadem pʋgẽ bal la rao ne pag tar sor n tõe n lagem taab bɩ? Sã n yaa woto bɩ y nong n wilgd y kom-bɩɩsã rẽ vẽenega. Sebr a ye (Au-delà de la grande discussion [ãngil.]) pʋgẽ, b yeelame tɩ b vaeesame n mik tɩ “roagdb nins sẽn wilgd b zagsã pʋsẽ tɩ b kisa kom-bɩɩs sẽn yoodã, b kambã kaoosdame n yaool n bãng rao wall paga.”
Yaa sɩd tɩ wa d sẽn zoe n togsã, pa y sẽn na n gomd noy nins y sẽn tũudã yell bal n na n kɩt tɩ y bi-riblã wall y bi-puglã sak n tũ-b ye. La baasgo, y sã n gãneg noy takɩ y zakã rãmb fãa sẽn segd n tũ, na n sõnga kambã tɩ b yãk yam n tũ-ba. Sẽn paase, b vaeesame n mik tɩ kom-bɩɩs wʋsg wat n baas n tũuda noy nins b roagdbã sẽn tũudã, baa sɩngrẽ wã sã n da wõnd b pa nong no-kãense.
MAK-Y WOTO: Tũnug-y ne kibar kiba-kɩtbã sẽn togse, n sõs ne y biigã n wilg-a noy nins y sẽn dat t’a tũ wã. Wala makre, b sã n goma pag b sẽn yõg yelle, y tõe n yeela woto: “Rap kẽer sẽn maand pagbã woto wã sãamda mam sũur hal wʋsgo. Fo tagsdame tɩ yaa bõe n kɩt tɩ nin-kãensã maand woto?”
Sõng-y-b tɩ b bãng sɩdã lagengã zugu: Yaa sɩd tɩ kambã segda ne keoogre. (1 Korẽnt dãmba 6:18; Zak 1:14, 15) La Biiblã pẽgda pag ne rao lagengã n wilgdẽ t’a yaa wẽnd-kũun lakae, pa a Sʋɩtãan bẽdg ye. (Yelbũna 5:18, 19; A Salomo Yɩɩllã 1:2) Y sã n gomd ne y kom-bɩɩsã yɛl nins lagengã sẽn tõe n wa ne wã yell bala, tõe n kɩtame tɩ b wa tar tags-kɛga, tagsg sẽn pa zems ne Biiblã sẽn yetã. Wala makre, a Corrina sẽn yaa pʋg-bɩɩg sẽn yit Fãrensã yeela woto: “Mam doagdbã sẽn da wae n gomd yoobã sẽn wat ne zu-loees ninsã yell bal ne maamã, kɩtame tɩ m da get pag ne rao lageng buudã fãa wa bũmb sẽn pa sõma.”
Modg-y n sõng-y y kambã tɩ b bãng sɩdã lagengã zugu. Rẽ wɛɛngẽ, pag sẽn yit Megsik t’a yʋʋr boond t’a Nadia yeela woto: “Mam wilgda m kambã tɩ lagengã yaa bũmb sẽn yaa sõma la sẽn segde, la tɩ yaa Wẽnnaam a Zeova n kõ ninsaalbã tõog tɩ b tõe n maan rẽ. Mam wilgd-b lame tɩ baasgo, yaa kãadem pʋgẽ bal la lagengã segda. A na kõ-d sũ-noog bɩ sũ-sãamsã bee ne tõnd sẽn na n tʋm ne-a to-to wã.”
MAK-Y WOTO: Nindaare, y sã n na n sõs ne y bi-bɩɩgã lagengã zugu, baasgẽ wã bɩ y modg n kɩt t’a bãng t’a pa wẽng ye. Ra n zoe-y rabeem ne y wilg-a tɩ yaa wẽnd-kũun a sẽn tõe n wa rɩ a yõodo, a sã n wa kẽ kãadem. Wilg-y y goamã pʋgẽ tɩ y kɩsa sɩd t’a na n tõog n tɩ kẽe kãadem n yaool n bãng pag bɩ rao wa Wẽnnaam sẽn datã.
Sõng-y y bi-bɩɩgã t’a bãng sakr wall kɩɩsg sẽn wat ne biis ninsã: Sẽn na yɩl n tõog n maan yam-yãkr tɩ zemse, kom-bɩɩsã segd n deng n bao n bãnga yɛl toor-toor b sẽn tõe n yãk yam n maane, la yell fãa sẽn tõe n wa ne bi-sõma bɩ bi-wẽns ninsi. Ra n tags-y tɩ b sẽn mi sõma ne wẽng n bakã bal sekame ye. Pag sẽn yaa kiris-ned n yit Ostrali t’a yʋʋr boondẽ t’a Emma yeela woto: “Mam sã n tags yel-yood nins mam sẽn maan m bi-bɩɩlmã sasa wã yelle, m tõe n yeelame tɩ f sã n mi Wẽnnaam noyã pa rat n yeel tɩ f sakd-b-la tɩlae ye. Rẽndame tɩ f bãng b sakr sẽn nafd-f to-to, la b kɩɩsg sẽn wat ne bi-wẽns ninsã.”
Biiblã tõe n sõng-y lame, bala a wilgda a noyã wʋsg kɩɩsg sẽn tõe n wa ne zu-loees ninsã me. Wala makre, Sebr Sõng pʋgẽ wã, Yelbũn 5:8, 9 wã sagenda kom-bɩɩsã tɩ b zãag b mens ne yoob tɩ ‘pa rẽ, b yʋʋr na n sãama b taab nengẽ.’ Wa vɛrse kãensã sẽn wilgdã, neb nins sẽn lagemd ne rap wall pagb tɩ b nan pa kẽ kãadmã kãsda b burkĩndi, b sãamda b yʋya, b pa le paamd b taabã waoogre. Kɩtdame me tɩ ned sẽn tar yʋ-noog wa pa rat-b n kẽ ne kãadem ye. Y sã n sõng y kom-bɩɩsã tɩ b tags Wẽnnaam noyã kɩɩsg sẽn tõe n kɩt tɩ b kong a zoodo, n paam bãase, yʋ-sãang la zu-loees a taabã zugu, tõe n sõng-b lame tɩ b sak n tũ no-kãense. *
MAK-Y WOTO: Rɩkd-y makr toor-toor n sõngd y bi-bɩɩgã t’a bãngdẽ tɩ Wẽnnaam noyã tũub sɩd yaa yam bũmbu. Wala makre, y tõe n yeela woto: “Ragend bugum yaa sõma, la bugum sẽn yõk weoog pa sõma ye. Welg-bʋg n be bug-kãensã b yiibã sʋka, la wãn to la fo tõe n tik f leoorã zug n wilg noy nins Wẽnnaam sẽn gãneg lagengã wɛɛngẽ wã yõodo?” Tik-y Yelbũn 5:3-14 goamã n sõng y bi-bɩɩgã t’a bãng yoob sẽn tõe n wa ne zu-loees ninsã.
A Takao sẽn tar yʋʋm 18 n yit Zapõ wã yeela woto: “Mam miime tɩ segdame tɩ m maand sẽn yaa tɩrga, la yĩngã tʋls-wẽnsã sẽn be ne-ma kɩtame tɩ wakat fãa, pa nana ne-m ye.” Kom-bɩɩs nins sẽn tagsd woto wã sã n bãng tɩ pa bãmb bal n tar zu-loe-kãngã, na n bels-b lame. Baa tʋm-tʋmd a Poll sẽn yɩ kiris-ned sẽn tũ Wẽnnaam ne a sũur fãa wã yeela woto: “Mam sẽn dat n maan neerã, wẽng loee ne maam.”—Rom dãmba 7:21.
Segdame tɩ kom-bɩɩsã bãng tɩ maoor a woto pa wẽng ye. Tõe n kɩtame tɩ b bãng b sẽn tʋll n yɩ ned ning buudã vẽenega. Rẽ tõe n sõng-b lame tɩ b tags sok-kãngã zug neere: ‘Mam dat n zãada m meng sõma tɩ kɩt tɩ b get-m wa ned sẽn tar zʋg-sõma la sẽn yaa burkĩn bɩ, bɩ m datame tɩ b get-m wa ned sẽn tũud a yĩngã tʋlsem bala?’ Y bi-bɩɩgã sẽn tũud noy ninsã sã n yaa sõma, na n sõng-a lame t’a tõog n leok sokrã tɩ zemse.
[Tẽngr not rãmbã]
^ sull 3 D toeema yʋy kẽere.
^ sull 10 Y sã n dat sagls sẽn wilgd y sẽn tõe n sɩng sõsg ne y kambã pag ne rao lagengã yɛl zug la y sẽn tõe n maan dẽ to-to tɩ zems ne b yʋʋmã, bɩ y ges yʋʋmd 2010 yʋʋm-sar kiuugã pipi daar Gũusg Gasgã neng 12-14.
^ sull 22 Y sã n dat kibay n paas bɩ y ges yʋʋmd 2010 tʋʋl-nif kiuug Réveillez-vous ! wã sõs-kãngã: “ Les jeunes s’interrogent — Faut-il qu’on couche ensemble ? ” A Zeova Kaset rãmbã n yiis seb-kãngã.
SOK-Y Y MENG WOTO . . .
▪ Bõe n wilgd tɩ m biigã sẽn tũud noy ninsã yaa sõma?
▪ M sã n wa gomd lagengã yell ne m biigã, m wilgdame tɩ yaa wẽnd-kũun bɩ, bɩ m kɩtdame t’a get-a wa a Sʋɩtãan bẽdgo?
[Zĩ-gũbri, seb-neng 21]
Hal ne rũndã, Biiblã sagls ket n yaa sõma
Sebr a yembr (Élever des adolescents avec amour et logique [ãngil.]) yeela woto: “Hal ne rũndã, Biiblã sẽn kõt sagls nins lagengã wɛɛngẽ wã ket n yaa sõma. Rũndã-rũndã, kom-bɩɩs nins sẽn paamd zu-loees yoobã yĩngã sõor tara paasgo. Wala makre, pʋsã rɩgsgo, SIDA wã la lagengã bãas a taab sẽn yõgd-bã fãa wilgdame tɩ Biiblã sẽn yet tɩ yaa kãadmã pʋgẽ bal la lagengã segdã . . . yaa saglg sẽn yaa sõma hal wʋsgo. Yaa sagl-kãngã tũub bal n sɩd kogend ned n yɩɩda.”