Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

Wẽnnaam vʋʋsg raarã yaa bõe?

Wẽnnaam vʋʋsg raarã yaa bõe?

Wẽnnaam vʋʋsg raarã yaa bõe?

“Woto yĩnga, vʋʋsg raar keta Wẽnnaam nebã yĩnga.”—HEB. 4:9.

1, 2. Bõe la Sɩngr 2:1-3 wã sõngd-d tɩ d bãng rasem a yopoe soab daarã wɛɛngẽ, la rẽ wata ne sogs-bʋse?

SƖNGR sebrã pipi sakã pʋgẽ, b wilgame tɩ Wẽnnaam dɩka rasem a yoob n maneg tẽngã sẽn na yɩl tɩ ninsaalbã wa tõog n vɩɩmd a zugu. La ra-kãens baa a ye pa kaoos sẽn zems lɛɛr 24 ye. Kibarã pʋgẽ, daar fãa baasgẽ, b yeela woto: “Zaabr la yibeoog zĩndame.” (Sɩng. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) La d sã n yaool n karem Sɩngr 2:1-3 wã, d yãtame tɩ b sẽn gom rasem a yopoe soabã yellã, b pa yeel woto ye.

2 B sẽn pa yeel dẽ wã wilgdame tɩ rasem a yopoe soabã sẽn yaa Wẽnnaam vʋʋsg daarã ra ket n nan ka sa ye. La rẽ yĩnga Wẽnnaam vʋʋsg daarã ketame bɩ? A sã n nan pa sa, d tõe n paam n kẽ a pʋgẽ rũndã-rũndã bɩ? Sogs-kãensã leoor tara yõod wʋsg ne tõndo.

A Zeova ket n vʋʋsdame bɩ?

3. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Zezi goam nins sẽn be Zã 5:16, 17 wã wilgdame tɩ rasem a yopoe soab daarã ra ket n nan pa sa?

3 Bʋʋm a yiib n kɩt tɩ d tõe n yeel tɩ rasem a yopoe soabã tall n tãaga pipi kiris-nebã wakatẽ. Pipi bʋʋmã yaa a Zezi sẽn leok a bɛɛbã to-to b sẽn da wɩt-a n yetẽ t’a maagda bãad rãmb vʋʋsg daarã. Nin-kãensã ra geelgda rẽ wa tʋʋmã. Zusoabã yeel-b-la woto: ‘Mam Ba tʋmda daar fãa, la ma-me tʋmdame.’ (Zã 5:16, 17) A gomdã rat n yeelame tɩ bõe? B sẽn dõd-a t’a tʋmda vʋʋsg daarã, a leok-b lame n yeele: “Mam Ba tʋmda daar fãa.” Yaa wa a sẽn da na n yeel-b woto bala: ‘Maam ne m Ba wã sẽn tʋmd tʋʋmd ningã yaa a yembre. Sẽn mik tɩ m Ba ket n tʋmda a vʋʋsg daarã sẽn kaoosd yʋʋm tusa wã, ma-me tara sor n na n ket n tʋmd baa vʋʋsg daare.’ A Zezi gomdã wilgdame tɩ hal baa wakat kãng tɩ rasem a yopoe soabã ra ket n nan pa sa ye. Rat n yeel t’a Zeova sẽn wa n naan tẽngã bũmbã fãa n sa n sɩng vʋʋsgã, a ra ket n vʋʋsdame. La baasgo, a ra ket n tʋmda sẽn na yɩl n pids raab ning a sẽn tar ne ninsaalbã la ne tẽngã. *

4. Bõe la a Poll yeel tɩ wilgdẽ tɩ rasem a yopoe soab daarã ra ket n nan pa sa?

4 Bʋʋm a yiib-n-soabã yaa a Poll sẽn wilg bũmb ningã. A ra tẽega Sɩngr 2:2 wã sẽn gomd Wẽnnaam vʋʋsg daarã yellã, n yeel woto: ‘Tõnd sẽn tẽ wã, tõnd kẽeda vʋʋsg pʋgẽ.’ (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Dẽnd hal baa a Poll dãmb wakatẽ wã tɩ rasem a yopoe soab daarã ra ket n nan pa sa ye. La ra-kãng ra na n kaoos n tãaga wakat bʋgo?

5. Yaa raab bʋg yĩng n kɩt tɩ Wẽnnaam welg rasem a yopoe soab daarã, la wakat bʋg la raab-kãng na n pidsi?

5 Sẽn na yɩl n tõog n leok sok-kãngã, segdame tɩ d tẽeg bũmb ning sẽn kɩt tɩ Wẽnnaam welg rasem a yopoe soab daarã. Sɩngr 2:3 wã wilgda rẽ n yet woto: ‘Wẽnnaam ninga rasem a yopoe wã raar barka, n welg-a ne dasem a taabã.’ A Zeova sẽn welg ra-kãng ne rasem a taabã n ning-a barkã, yaa sẽn na yɩl n baas raab ning a sẽn da tar ne tẽngã. Raab-kãng yaa tɩ rap la pagb sẽn yaa wẽn-sakdb vɩɩmd tẽngã zugu, n ges a yell la b ges bũmb nins fãa sẽn be a zugã yelle. (Sɩng. 1:28) Yaa raab-kãng pidsg yĩng la Wẽnnaam a Zeova la a Zezi Kirist sẽn yaa “vʋʋsg raarã Zusoabã” ket n ‘tʋmd daar fãa.’ (Mat. 12:8) Wẽnnaam vʋʋsg daarã na n tall n tãaga wakat ning a sẽn na n pids a raabã zãng-zãngã. Na n yɩɩ Kiristã naam sẽn na n kaoos yʋʋm tusrã saabẽ.

Ra ‘yɩ-y wa neb nins sẽn ka tall tẽeb n kongã n lʋɩ ye’

6. Mak-bʋs n yaa keoogr tõnd yĩnga, la sagl-bʋg la mak-kãens kõt tõndo?

6 Wẽnnaam wilga a Ãdem ne a Hawa a raabã vẽenega, la b maana bũmb n tõdg raab-kãngã. A Ãdem ne a Hawa poore, neb milyõ rãmb me n kɩɩs Wẽnnaam. Baa Israɛll nebã Wẽnnaam sẽn da yãk tɩ yaa a nin-buiidã kɩɩs-a-la naoor wʋsgo. A Poll keooga a wakatẽ kiris-nebã tɩ b sã n pa gũusi, bãmb me tõe n wa lebga tõtb wa Israɛll nebã. A yeel-b-la woto: “Bɩ tõnd nang pãng n kẽ vʋʋsg kãnga, tɩ ned ba a ye ra yɩ wa neb nins sẽn ka tall tẽeb n kongã n lʋɩ ye.” (Heb. 4:11) A Poll sẽn yeelã wilgdame tɩ kɩɩsd pa tõe n paam n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg raarã pʋgẽ ye. La tõnd yẽ? Rẽ yĩnga rat n yeelame tɩ d me sã n kɩɩsd Wẽnnaam daabã, d pa na n paam n kẽ a vʋʋsg daarã pʋgẽ bɩ? Tara yõod tɩ d bao n bãng sok-kãngã leoorã. Rẽ n so tɩ d na n gom a yell sõma sõs-kãngã pʋgẽ. La d na n deng n goma pĩnd wẽndẽ Israɛllã neb sẽn bas mak-wẽng ningã yelle, la rẽ sẽn kɩt tɩ b pa tõog n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ wã me yelle.

“Bãmb kõn kẽ mam vʋʋsgã” pʋgẽ ye

7. A Zeova sẽn wa n yiisd Israɛll nebã Eziptã, bõe n da be a yamẽ, la bõe la a kos-b tɩ b maane?

7 Yʋʋm 1513 sẽn deng Kiristã rogmã, Wẽnnaam wilga a tʋm-tʋmd a Moiiz bũmb ning a sẽn da rat ne Israɛll nebã. Wẽnnaam yeel-a-la woto: “Mam waame n na n fãag bãmb Ezipt nebã nusẽ la m yiis bãmb soolem kãng pʋgẽ n tall bãmb n kẽng tẽn-sõng sẽn yaa bedr pʋgẽ. Yaa tẽng sẽn tar bĩisim ne sɩɩd wʋsgo.” (Yik. 3:8) A Zeova fãaga Israɛll Ezipt nebã nusẽ, n na n kɩt tɩ b lebg a nin-buiidu, wa a sẽn da pʋlem a Abrahaamã. (Sɩng. 22:17) Wẽnnaam kõ-b-la noy sẽn da tõe n sõng-b tɩ b kell n sak-a, tɩ kɩt tɩ b paam a zoodã. (Ezai 48:17, 18) A yeela Israɛll nebã woto: ‘Sẽn sɩng masã, yãmb sã n sak mam koɛɛgã la y sak mam kãabgã, [rat n yeel tɩ noy nins fãa sẽn gʋls tõogã pʋgẽ wã,] yãmb na n lebga mam neb buudã fãa sʋka. Tɩ bõe, dũniyã fãa yaa maam n so.’ (Yik. 19:5, 6) Dẽnd da yaa Israɛll nebã sã n sak Wẽnnaam tõogã bal la b na n yɩ a nin-buiidu.

8. Israɛll nebã sã n da kell n sak Wẽnnaam, bark bʋs la b ra na n paame?

8 Tags-y n ges-y bark ning Israɛll nebã sẽn da tarã! A Zeova ra yeel-b lame tɩ b sã n sak-a, a na n ninga b pʋtã, b viyn tɩɩsã la b rũmsã barka. A ra pʋlmame me t’a na n kogl-b-la ne b bɛɛbã. (Karm-y 1 Rĩm dãmb 10:23-27.) B sã n da kell n sak Wẽnnaam, a ra na n fãag-b-la tẽns a taabã nusẽ, la baa Rom dãmbã sẽn da so tẽns wʋsg a Zezi wakatẽ wã nusẽ menga. A Zeova ra tʋllame tɩ Israɛll buudã yɩ mak-sõng n kõ tẽns a taabã. A ra ratame tɩ nebã fãa bãng vẽeneg tɩ neb nins sẽn sakd yẽ sẽn yaa Wẽnnaam sɩd-sɩdã paamda barka.

9, 10. a) Bõe n yĩng tɩ Israɛll nebã sẽn tʋlg n na n leb Eziptã yaa bũmb sẽn pa zemse? b) Rẽ yĩnga b sã n da leb beenẽ, b na tɩ tõog n tũ a Zeova wa a sẽn datã sɩda?

9 Israɛll nebã ra na n paamame t’a Zeova tũnug ne-b n pids a raabã. B ra tõe n paama a Zeova barkã la b yɩ sabab tɩ dũniyã buud a taabã fãa me paam barka. (Sɩng. 22:18) La Israɛll nebã wʋsg pa ges b sẽn paam n yaa Wẽnnaam nin-buiidu, n segd n yɩ mak-sõng n kõ buud a taabã nebã wa bũmb sẽn tar yõod ye. B wa n pʋd n yeelame tɩ b rat n leba Ezipti! (Karm-y Sõdb 14:2-4.) La b sã n da yaool n leb Ezipti, b ra pa na n tõog n tũ a Zeova wa a sẽn datã ye. B ra pa na n tõog n yɩ mak-sõng n kõ buud a taabã me ye. Sɩd me, b sã n da leb Ezipt n le tɩ lebg yembse, b ra pa na n yã zug n tũ Wẽnnaam tõogã tɩ kɩt tɩ b paam b yel-wẽnã sugr ye. B sẽn da wa n yetẽ tɩ b na n leba Eziptã, yaa b mensã yell bal n da pak-ba, pa Wẽnnaam la a raabã yell n da pak-b ye. Rẽ n kɩt t’a Zeova gom nin-kãensã yelle, n yeel woto: “Mam yam yii ne zãmaan kãng nebã, la mam yeelame: ‘Daar fãa bãmb ka tagsd tags-sõma ye. La bãmb ka bãng mam soayã ye.’ Dẽ, mam sũur sẽn puugã, mam wẽename n yeel tɩ bãmb kõn kẽ mam vʋʋsgã ye.”—Heb. 3:10, 11; Yɩɩl 95:10, 11.

10 B sẽn tʋlg n na n leb Eziptã wilgame tɩ b ra pa nand bark nins b sẽn da paamd a Zeova nugẽ wã ye. Israɛll nin-kãensã sẽn yaa kɩɩsdbã ra bas n data rɩ-nood nins b sẽn da paamd Eziptã. (Sõd. 11:5) B yɩɩ wa a Ezayu. Nin-kãngã pa wilg t’a sẽn paam n yaa a ba wã bi-kãsengã, tara yõod ye. A rɩka a kaosengã n kõ n deeg rɩɩbo.—Sɩng. 25:30-32; Heb. 12:16.

11. Israɛll neb nins sẽn yi Eziptã pa tẽ a Zeova ye. La rẽ yĩnga woto kɩtame t’a toeem raab ning a sẽn da tar ne-bã bɩ?

11 La baa Israɛll nin-kãensã sẽn pa tẽ a Zeova wã, a pa toeem raab ning a sẽn da tar ne-bã ye. B kambã yɩɩ sakdb n yɩɩg-ba. A Zeova sẽn wa n yeel-b tɩ b yik n kẽ kãabg tẽngã n zab n deeg-a wã, b sakame. Zozue 24:31 wã yeta woto: “Israɛll nebã saka Zusoabã a Zozue vɩɩmã wakate la nin-kẽemb nins sẽn da be a Zozue wakatẽ wã vɩɩm wakate, la nebã sẽn da ket n tẽr bũmb nins fãa Zusoabã sẽn da maan n kõ Israɛll nebã wakate.”

12. Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ d tõe n paam n kẽe Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ rũndã-rũndã?

12 La bilf-bilfu, nin-kãensã sẽn yaa sakdbã wa n kiime. Sẽn pʋgl-b bãmbã ra “ka mi [a Zeova,] la b [ra] ka mi tʋʋm nins bãmb sẽn da maan n kõ Israɛll nebã me ye.” Woto kɩtame tɩ ‘Israɛll nebã beeg a Zeova n waoog Baal dãmba.’ (Bʋk. 2:10, 11) Israɛll nin-kãensã sẽn kɩɩs Wẽnnaamã kɩtame tɩ b kong a zoodã. Woto kɩtame tɩ Kãabg Tẽngã pa yɩ vʋʋsg zĩig n kõ-b ye. A Poll goma b yell n yeel woto: “A Zozue sã n da kõ [Israɛll nebã] vʋʋsgo, Wẽnnaam da ka na n le gom wakat a to yell yɛs ye. Woto yĩnga, vʋʋsg raar keta Wẽnnaam nebã yĩnga.” (Heb. 4:8, 9) A Poll sẽn bool neb nins ka tɩ “Wẽnnaam nebã” yaa kiris-nebã. Woto rat n yeelame tɩ kiris-nebã tõe n kẽe Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ bɩ? N-ye! Kiris-neb nins sẽn yaa zʋɩf rãmbã, la sẽn yaa-b buud a taab nebã fãa.

Kẽer pa tõog n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ ye

13, 14. a) A Moiiz wakatã tɛka, bõe la Israɛll nebã ra segd n maan n tõog n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ? b) Pipi kiris-nebã wakat tɛka, bõe la kiris-nebã segd n maan n paam n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ?

13 A Poll sẽn gʋls a lɛtr ning a sẽn tool kiris-neb nins sẽn yaa hebre rãmba, yaa b kẽer sẽn da maand yɛl toor-toor sẽn kɩɩsd Wẽnnaam daabã yĩnga. (Karm-y Hebre dãmb 4:1.) Bõe la b ra maanda? B ra baas n ket n sakda a Moiiz tõogã noy kẽere. Yaa sɩd tɩ sẽn deng rẽ, na maan yʋʋm 1500 pʋgẽ, Israɛll ned ning fãa sẽn da rat n ta Wẽnnaam yam ra segd n tũu a Moiiz tõogã. La a Zezi kũumã poore, a Moiiz tõogã tũub ra pa le yaa tɩlae ye. Baasgo, kiris-neb kẽer n da pa wʋmd rẽ võore, tɩ kɩt tɩ b ra ket n tẽed tɩ b segd n tũu tõogã noy kẽere. *

14 A Poll wilga kiris-nin-kãensã t’a Zezi yaa maan-kʋʋdb kãsem sẽn yaa sõma n yɩɩd maan-kʋʋdb kãsem dãmb a taabã sẽn yaa koangdbã. A wilg-b lame tɩ kaool-paalgã yaa sõma n yɩɩd kaool ning Wẽnnaam sẽn da maan ne Israɛll nebã. A wilg-b lame me t’a Zeova wẽnd-do-kãsengã sɩd ‘yaa kãseng la a zems’ n yɩɩd wẽnd-doog ning sẽn ‘maan ne neb nusã.’ (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) A Poll tika a Moiiz tõogã sẽn gomd vʋʋsg daar ning yellã, n wilg kiris-nebã sẽn tõe n kẽ a Zeova vʋʋsg daarã pʋgẽ to-to. A yeela woto: “Vʋʋsg raar keta Wẽnnaam nebã yĩnga. Tɩ bõe, ned ninga sẽn kẽed Wẽnnaam vʋʋsgã, a basda a tʋʋmã wa Wẽnnaam me sẽn da bas b tʋʋmã.” (Heb. 4:8-10) Ra pa segd tɩ hebre kiris-nin-kãensã ket n tẽed tɩ ned tõe n paamame tɩ Wẽnnaam geelg-a wa nin-tɩrg ‘a tʋʋm’ yĩnga, rat n yeel t’a sẽn tũud a Moiiz tõogã yĩng ye. Paam t’a Zeova ges-f wa nin-tɩrgã yaa kũuni. La yʋʋmd 33 Pãntekotã tɛka, yaa neb nins sẽn wilgd tɩ b tẽeda a Zezi Kiristã n paamd kũun-kãnga.

15. Bõe yĩng tɩ d sã n dat n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ bɩ d segd n yɩ sakdb tɩlae?

15 Bõe n kɩt tɩ Israɛll neb nins sẽn zĩnd a Moiiz wakatẽ wã pa tõog n kẽ Kãabg tẽngã pʋgẽ? Yaa b sẽn yɩ kɩɩsdbã yĩnga. Bõe n kɩt tɩ kiris-neb nins sẽn zĩnd a Poll wakatẽ wã kẽer pa kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ? Yaa bãmb me sẽn yɩ kɩɩsdbã yĩnga. B pa sak n deeg t’a Zeova toeema a sẽn dat t’a nin-buiidã tũ-a to-to wã, la t’a Moiiz tõogã tũub ra pa le yaa tɩlae ye.

D sẽn tõe n kẽ Wẽnnaam vʋʋsgã pʋgẽ to-to rũndã-rũndã

16, 17. a) Wãn to la kiris-nebã tõe n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ rũndã-rũndã? b) Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

16 Rũndã-rũndã, tõnd ned baa a ye pa tẽed tɩ yaa tɩlae ne kiris-nebã tɩ b tũ a Moiiz tõogã sẽn na yɩl n paam fãagrã ye. Wẽnnaam sẽn vẽneg a Poll t’a yeel bũmb ning lɛtr ning a sẽn tool Efɛɛz kiris-nebã wilgda rẽ vẽenega. A yeela woto: “Tɩ bõe, yaa ne bark la yãmb paam fãagr tẽeb yĩnga, la ka ne yãmb mens pãng ye, yaa Wẽnnaam kũuni. La a ka tʋʋmã yĩnga, tɩ ned da pẽg a meng ye.” (Ef. 2:8, 9) Woto yĩnga wãn-wãn la kiris-nebã tõe n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ rũndã-rũndã? Tẽeg-y tɩ Wẽnnaam welga rasem a yopoe soabã, rat n yeel t’a vʋʋsg daarã sẽn na yɩl n pids raab ning a sẽn tar ne tẽngã. A Zeova tũnugda ne a siglgã n wilgd tõnd raab-kãnga, la a sẽn dat tɩ d maanã. Tõnd ned kam fãa sã n dat n kẽ a Zeova vʋʋsg raarã pʋgẽ, rẽndame tɩ d sakd-a la d teend a siglgã wa a sẽn datã.

17 La d sã n pa sakd sagls nins tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã sẽn tikd Biiblã zug n kõt-dã, n bas n maand sẽn noom-d bala, d kɩɩsda Wẽnnaam raabã. Rẽ maaneg sãamda zood ning d sẽn tar ne a Zeova wã. Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ, d na n goma zu-loees kẽer yelle. Yaa zu-loees sẽn tõe n kɩt tɩ d paam sor n wilg d sã n sɩd yaa sakdba. D sẽn na n yãk yam n zã d mens to-to zu-loe-kãensã buud pʋgẽ wã na n wilga d sã n kẽe Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ.

[Tẽngr not rãmbã]

^ sull 3 Maan-kʋʋdbã ne Levi nebã ra tʋmda wẽnd-doogã tʋʋm vʋʋsg raarã tɩ ‘yell kaẽ ye.’ A Zezi sẽn yaa wẽnd-doog ning sẽn pa ninsaalb nus n me wã maan-kʋʋdb kãsmã yĩnga, a me ra tara sor n na n tʋm a tʋʋmã vʋʋsg raarã tɩ yell kaẽ ye.—Mat. 12:5, 6.

^ sull 13 D pa mi yʋʋmd 33 Pãntekotã poore, kiris-neb kẽer sẽn yaa hebre rãmb sã n da baas n ket n kʋʋda maand Paasg daarã ye. B sã n da maanda woto, wilgda vẽeneg tɩ b pa nand a Zezi maoongã ye. La d miime yẽ tɩ kiris-neb nins sẽn yaa hebre rãmbã sʋka, sãnda ra baas n ket n tũuda a Moiiz tõogã yel-maandɩ kẽere.—Gal. 4:9-11.

Wãn to la y na n leoke?

• Bõe yĩng tɩ Wẽnnaam welg rasem a yopoe soab daarã?

• Bõe n kɩt tɩ d miẽ tɩ hal ne rũndã, rasem a yopoe soab daarã ketame?

• Bõe n kɩt Israɛll neb nins sẽn zĩnd a Moiiz wakatẽ wã, la pipi kiris-nebã kẽer pa kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ?

• Wãn to la d tõe n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ rũndã-rũndã?

[Zãmsgã sogsgã]

[Goam sẽn tar pãnga, seb-neng 27]

Tõnd ned kam fãa sã n dat n kẽ a Zeova vʋʋsg raarã pʋgẽ, rẽndame tɩ d sakd-a la d teend a siglgã wa a sẽn datã

[Foto rãmba, seb-neng 26]

Yɩl n paam n kẽ Wẽnnaam vʋʋsg daarã pʋgẽ, bõe n ket n yaa tɩlae ne Wẽnnaam nin-buiidã?