Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

B yãa Mesi wã!

B yãa Mesi wã!

B yãa Mesi wã!

‘Tõnd yãa Mesi wã.’—ZÃ 1:41.

1. Sɩnga wãn t’a Ãnder wa yeel tɩ b “yãa Mesi” wã?

DAAR a yembre, a Zãmbatiis ne a karen-biis a yiib n da yase. Yɩ a Ãnder ne a Zã. B wa n yãa a Zezi sẽn loogde, t’a Zãmbatiis tees-a n yeele: “Ad Wẽnnaam Pe-bilã!” Zĩig pʋgẽ, b yiibã tũ a Zezi, n pa ne-a daarã tõre. A Ãnder wa n tɩ yãa a Sɩmo Pɩɛɛr n taas-a koe-no-kãngã: ‘Tõnd yãa Mesi wã.’ Dẽ poore, a Ãnder peega a Pɩɛɛr tɩ b babs a Zezi.—Zã 1:35-41.

2. D sã n wɛgs bãngr-goam nins sẽn gomd Mesi wã yellã, wãn to la na n naf-do?

2 Baraar tɛka, a Ãnder ne a Pɩɛɛr la neb a taab na n maaga b yĩng n zãms Gʋlsg Sõamyã, n wa tõog n kɩs sɩd t’a Zezi n yaa Mesi ning Wẽnnaam sẽn da pʋlem tɩ watame wã, la b moon rẽ. Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n wɛgsa Biiblã bãngr-goam a taab sẽn wilgd Mesi wã sẽn sɩd yaa a soaba. Woto na n sõng-d lame tɩ d maneg n tẽ Biiblã goamã, la d tẽ Mesi ning a Zeova sẽn yãkã ne d sũur fãa.

“Gese! Yãmb dĩmã wata yãmb nengẽ”

3. A Zezi sẽn wa n zomb bõn-bil n kẽ Zerizalɛm wa rĩmã, pidsa bãngr-gom-bʋse?

3 B pĩnd n togsame tɩ Mesi wã na n zomba bõn-bil n kẽ Zerizalɛm wa naaba. A Zakari ra yeela woto: “Siõ neba, kɩdm-y-yã! Zerizalɛm neba, kaas-y-yã! Gese, yãmb dĩmã wata y nengẽ. Bãmb yaa tɩrga, bãmb yaa tõogr soaba. Bãmb zomba bõn-bil sẽn yaa bõn-yãang biig ne sik-m-meng n watẽ.” (Zak. 9:9) Yɩɩl-gʋlsd a yembr me yeelame tɩ “bark bee ned ninga sẽn wat ne Zusoabã yʋʋrã zugu.” (Yɩɩl 118:26) Daar a yembr a Zezi sẽn wa n kẽed Zerizalɛm, kʋʋng n deeg-a ne sũ-noogo, hali n kaase. Pa a Zezi n yeel zãmã wã tɩ b kaas ye. La b sẽn maan bũmb ningã pidsa bãngr-gomdã sẽn da yeelã bal kɛpɩ. Y sã n wa karemd Biiblã vɛrse nins sẽn bilgd rẽ sẽn yɩ to-to wã, bɩ y mams y yamẽ tɩ yɩ wa y bee beenẽ, n wʋmd nebã sẽn kaasd ne sũ-noogã.—Karm-y Matɩe 21:4-9.

4. Wãn to la Yɩɩl Sõamyã 118:22, 23 wã pids-yã?

4 Baa wʋsg sẽn da pa na n sak t’a Zezi la Mesi wã, Wẽnnaam da na n nong-a-la wʋsgo. Wa bãngr-goamã sẽn da wilgã, neb wʋsg kisga a Zezi, n pa nan-a ye. Bãmb rãmbã pa tall tẽeb ye. (Ezai 53:3; Mark 9:12) La Biiblã yeela woto: “Kugr ninga tãn-metbã sẽn zãgsã, yaa kug-kãng n lebg roogã pãng kugri. Yãoã yii Zusoabã nengẽ; a yaa bõn-bãnd tõnd nifẽ.” (Yɩɩl 118:22, 23) Daar a yembre, a Zezi tẽega tũudmã taoor dãmb sẽn da kis-a wã bãngr-gom-kãngã. Tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr yeelame tɩ yaa bãngr-gomd sẽn da gomd a Zezi la kiris-neb tigingã yelle. A maka tigingã ne roogo. Roog fãa tara a pãng kugr a yẽbgrẽ wã. Woto me, tigingã sẽn wõnd roogã, yaa a Zezi n yaa a yẽbgrã pãng kugri. Neb nins sẽn pa tall tẽebã pa sak n deeg t’a Zezi la Mesi wã ye. Yaool n yaa yẽ la “Wẽnnaam sẽn yãke, la a waoogã.”—1 Pɩɛ. 2:4-6; Mark 12:10, 11; Tʋʋ. 4:8-11.

A karen-biig n da na n zãmb-a, t’a taabã me zoe n bas-a

5, 6. Bõe la b ra pĩnd n togs Mesi wã zãmbgã wɛɛngẽ, la wãn to la rẽ pids-yã?

5 B ra pĩnd n togsame tɩ Mesi wã zoa n da na n zãmb-a. A Davɩɩd ra yeela bũmb sẽn yaa bãngr-gomde. A ra yeela woto: “Baa mam zoa mengã mam sẽn dag n tar laafɩ ne a soab n bas yard ne-a, ned sẽn dɩ mam dɩɩbo, yẽ zẽka a nao-kãsenkãar n tab maam.” (Yɩɩl Sõamyã 41:10) Pĩnd wẽndẽ zʋɩf rãmbã soolmẽ, neb sã n da naagd taab n dɩtẽ, wilgdame tɩ minim bɩ zood n bee b sʋka. (Sɩng. 31:54) Dẽnd bãngr-gomdã wilgdame tɩ ned sẽn yaa Mesi wã zoa n da na n wa tʋm sẽn pa segd lae-lae. A ra na n zãmba Mesi wã! A Zezi wa n goma nin-kãng yell ne a tʋm-tʋmdbã, n yeele: “Mam ka gomd yãmb fãa yell ye. Mam mii neb nins mam sẽn tũusã. La yaa tɩlae tɩ Gʋlsg Sõng sẽn yeel tɩ ‘ned ning sẽn dɩt ne maamã zẽka a nao-kãsenkãar n tab maamã’ pidsi.” (Zã 13:18) A Zezi ra gomda a Zida Iskariot sẽn yaa a karen-biig la a zoa wã yelle. A sẽn zãmb a Zezi wã, a Davɩɩd bãngr-gomdã pidsame.

6 Sẽn da na n zãmb-a Mesi wã na n deega wanzuri ligd pis-tã, sẽn zems b sẽn da raad yamb to-to wã! Sɩd me, a Matɩe yeelame t’a Zida zãmba a Zezi n deeg wanzuri ligd pis-tã bala, la tɩ rẽ pidsa bãngr-gomd ning sẽn be Zakari 11:12, 13 wã. La bõe yĩng tɩ bãngr-gomdã be Zakari sebrã pʋgẽ, t’a Matɩe yaool n yeel tɩ yaa no-rɛɛs a Zeremi n togse? A Matɩe wakatẽ wã, b ra naaga a Zeremi ne a Zakari sɛbã ne sɛb a taaba, tɩ tõe tɩ yaa a Zeremi sebrã n da yaa pipi. (Ges-y Luk 24:44.) A Zida pa tõog n dɩ ligdã ye. A lob-a-la wẽn-doogã pʋgẽ, n ‘yi n kẽng n tɩ sãrg a menga.’—Matɩe 26:14-16; 27:3-10.

7. Wãn to la Zakari 13:7 goamã pids-yã?

7 A karen-biisã ra na n wa sãeeg n bas-a lame. A Zakari ra yeela yaa: “Bɩ f kʋ pe-kɩɩmã tɩ piisã sãeege.” (Zak. 13:7) Yʋʋmd 33 Nizã kiuug rasem 14 soabã daare, a Zezi yeela a karen-biisã woto: “Yʋngã bala, yãmb fãa na n zoe n basa maam, tɩ bõe, a gʋlsame: ‘Mam na n wẽe pe-kɩɩmã la piisã na n sãeegame.’” Sɩd yɩɩ woto bal kɛpɩ. A Matɩe yeelame t’a Zezi karen-biisã fãa bas-a lame n zoe.—Mat. 26:31, 56.

B ra na n dõda Mesi wã la b pãb-a

8. Wilg-y Ezai 53:8 wã sẽn pids to-to.

8 B ra na n talla a Mesi wã n kẽng bʋʋdo, n tɩ yeel t’a segda ne kũum. (Karm-y Ezai 53:8.) Nizã kiuugã rasem 14 daar yibeoog pĩnda, Sãnedrẽ wã neb sega taaba, n kɩt tɩ b sẽb a Zezi n tall-a n tɩ kɩs Rom guvɛrneer a Põns Pɩlate. A Pɩlat feesa a Zezi n mik t’a pa tar taal ye. La a sẽn sok kʋʋngã n ges b sã n datame t’a bas a Zezi wã, b fãa zẽka b koees n yeele: ‘Ka-y-yã-a [ra-luk, MN] zugu!’ A Pɩlat wa n sok-b lame t’a Zezi ne bi-bɛɛg a Barabas sʋka, ãnd la b rat t’a base, tɩ b leok t’a Barabase. La a Pɩlat sẽn da rat n noog kʋʋngã sũurã, a sɩd basa a Barabase. Rẽ poore, a kɩtame t’a nebã pãb a Zezi ne kalwaase, la b ka-a.—Mark 15:1-15.

9. Togs-y Yɩɩl Sõamyã 35:11 wã sẽn pids to-to.

9 Ziri kaset rãmb n da na n dõd Mesi wã. A Davɩɩd da yeela woto: “Zãmb kaset dãmbã zẽkda b mense. Bãmb sokda maam bũmb nins mam sẽn ka mi.” (Yɩɩl 35:11) Wa bãngr-gomdã sẽn da yeelã, “maan-kʋʋdbã kãsem dãmbã ne karengã bʋ-kaoodbã baoo kaset ziri ne a Zezi yell sẽn na sek tɩ b tõe n kʋ bãmba.” (Mat. 26:59) Sɩd me, Biiblã yeelame tɩ baraare, wʋsg kɩsa kaseto, la tɩ b kasetã ra pa zemsd taab ye. (Mark 14:56) Baa kaset rãmbã goam sẽn da pa sɩdã, a Zezi bɛɛbã ra pa bʋʋd ye. Sẽn da pak-bã yaa b we n paam tɩ b kʋ-a.

10. Wãn to la Ezai 53:7 goamã pids-yã?

10 Mesi wã ra pa na n leok a rõt-bã ye. A Ezai ra yeela woto: “B namsa bãmba, la bãmb sika b meng n ka yaag b noor ye. Bãmb sĩnda wa b sẽn tar pe-bil n dabd kodgre, la a wa pesg sẽn ka yãbd a wõrsd taoore.” (Ezai 53:7) ‘Maan-kʋʋdbã kãsem dãmbã ne kãsem dãmbã sẽn wa n dõt’ a Zezi wã, a pa leok-b ye. A Pɩlat sok-a lame t’a ‘ka wʋmd b sẽn dõt-a bũmb ningã la?’ La a Zezi “ka leok yẽ gomd baa a yembr ye, la ada yɛɛsa guvɛrneerã wʋsgo.” (Mat. 27:12-14) A Zezi pa tol n tʋʋs a bɛɛbã ye.—Rom 12:17-21; 1 Pɩɛ. 2:23.

11. Wilg-y Ezai 50:6 la Miise 4:14 sẽn pids to-to.

11 A Ezai ra togsame tɩ b na n pãba Mesi wã. Ad a sẽn yeele: “Mam zõondame tɩ b pãb maam, la mam sakame tɩ b võ mam toɛɛngã. Mam ka solg m meng ne neb nins sẽn ning maam yãnde, la b tʋbs mam neng kolkoodã ye.” (Ezai 50:6) A Miise me ra yeela woto: “Bãmb na n wẽe Israɛll naabã pɛka.” (Miise 4:14) A Mark wilgame tɩ bãngr-gom-kãensã ra gomda a Zezi yelle. A yeela woto: “Neb kẽer sɩngame n tʋbs bãmb kolkoodo, n pil bãmb neng ne peend n pãb bãmb ne nug-gil n yeel bãmb yaa: ‘Bɩ y togs bãngr-goama.’ La tʋm-tʋmdbã reega bãmb n pãb-b pɛgse.” A Mark yeelame me tɩ sodaasã pãba a Zezi zugã ne tãn-wĩiga, n tʋbs-a kolkoodo, la b yĩgimd n wõgemd a taoore. (Mark 14:65; 15:19) Yaa vẽeneg tɩ pa a Zezi sẽn maan wẽng yĩng la b sẽn nams-a woto fãa wã ye.

A kell n saka Wẽnnaam n tãag a kũum

12. Wãn to la Yɩɩl Sõamyã 22:17 soabã pids-yã? Wãn to la Ezai 53:12 goamã me pids-yã?

12 B ra na n ka-a-la ra-luk zug t’a ki. A Davɩɩd ra yeelame: “Nin-wẽns yegd-ma, b sẽb-m-la wa bõnyẽega, b sẽba m nus la m nao.” (Yɩɩl 22:17, Sebr Sõngo) Wa Biiblã karemdb sẽn mi wã, la wa a Mark sẽn togs a evãnzillã pʋgẽ wã, gom-kãngã pidsame. A Mark yeelame tɩ ‘yaa sõ-bɩɩmd wakat la b kaa a Zezi,’ rat n yeel tɩ yibeoog wakat a wae sasa. (Mark 15:25) Bãngr-gomd a to pʋgẽ, b yeelame tɩ b na n naaga Mesi wã ne yel-wẽn-maandb n kʋ. A Ezai yeela woto: “Bãmb saka kũum. B lagma bãmb ne yel-wẽnã rãmba.” (Ezai 53:12) Gom-kãensã sɩd pidsame. Bala b “kaa fãadb a yiib kũum [da-lugs, MN] zut ne bãmba, a yembr b rɩtgo, a to b goabga.”—Mat. 27:38.

13. Wilg-y Yɩɩl Sõamyã 22:8, 9 wã sẽn pids to-to.

13 A Davɩɩd ra togsame tɩ b na n yaala Mesi wã. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 22:8, 9.) Sɩd me, a Zezi sẽn da wa n be kũum da-lukã zug n namsdẽ wã, neb n yaal-a. A Matɩe yeela woto: “Neb nins sẽn loogd be wã goma bãmb wẽng n gõms b zut n yeele: ‘Yãmb sẽn tõe n sãam Wẽnnaam doog n leb n me-a rasem a tãab pʋgẽ wã, bɩ y fãag y menga. Yãmb sã n yaa Wẽnnaam Biiga, bɩ y wa sig kũum [da-lukã, MN] zugu.’” Maan-kʋʋdbã kãsem dãmbã ne gʋlsdbã la kãsem dãmbã me yaal-a lame n yeele: “Bãmb fãaga neb a taaba, la b ka tõe n fãag b meng ye. Bãmb sã n yaa Israɛll dĩma, bɩ b sig [da-lukã] zugu, la tõnd na tẽ bãmba. Bãmb da teega Wẽnnaam, bɩ Wẽnnaam fãag bãmb masã, b sã n nong bãmba. Tɩ bõe, b ra yeelame tɩ b yaa Wẽnnaam Biiga.” (Mat. 27:39-43) B sẽn nams a Zezi wã, a tõoga a meng n pa tol n yeel bũmb sẽn pa segd ye. Ad woto sɩd yaa mak-sõng n kõ tõndo.

14, 15. a) Wilg-y bãngr-goam nins sẽn gom Mesi wã fut yellã sẽn pids to-to. b) Wilg-y b sẽn b da yeel tɩ b na n kõ-a-la miisim t’a yũ wã me sẽn pids to-to.

14 B ra na n maana bãnd n pʋɩ taab Mesi wã fuugu. A Davɩɩd yeela woto: “Bãmb pʋɩta mam fut ne taaba, la bãmb maana bãnd ne mam fuug a ye.” (Yɩɩl 22:19) Sɩd yɩɩ woto. Biiblã yeelame tɩ Rom sodaasã sẽn ka a Zezi ra-lukã zugã poore, b maana bãnd a fuug a ye yĩnga.—Mat. 27:35; karm-y Zã 19:23, 24.

15 B ra na n kõo Mesi wã rãam sẽn kalem ne tɩɩm, la b kõ-a miisim. Ad b sẽn da yeele: “Bãmb kõo maam zẽnem tɩ m dɩ; la ko-yũud sẽn tar maam, b yũnuga maam miisim.” (Yɩɩl 69:22) Gom-kãensã paama pidsgu, bala a Matɩe yeelame tɩ b ‘kõo a Zezi rãam sẽn kalem ne tɩɩm sẽn yaa toog wa yam. . . . La a sẽn lembe, a ka sak n yũ ye.’ Rẽ poore, a paasame tɩ b ned a ye wa n “wudgame n dɩk needg n los miisim pʋgẽ n sel tãnwĩig n kõ bãmb tɩ b yũ.”—Mat. 27:34, 48.

16. Wilg-y Yɩɩl Sõamyã 22:2 goamã sẽn pids to-to.

16 B ra pĩnd n togsame tɩ na n yɩɩ wa Wẽnnaam basa Mesi wã. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 22:2.) Sɩd me, a Mark yeelame tɩ sẽn wa n zems zafar wakate, a Zezi zẽka a koɛɛg n kelem n yeel tɩ Eloi, Eloi, lama sabaktani?’ A Matɩe paasame t’a sẽn yeelã võor yaa: “Mam Wẽnnaam, mam Wẽnnaam, yaa bõe tɩ yãmb bas maam?” (Mark 15:34) A Zezi sẽn yeel tɩ Wẽnnaam bas-a lame wã, pa rat n yeel t’a ra tagsdame t’a Ba wã bas-a-la fasɩ ye. Bala a ra miime t’a kũumã wakate, Wẽnnaam da na n basa a koglgo, t’a bɛɛbã paam n maan-a b sẽn date. Rẽ kõo a Zezi sor t’a wilg t’a na n kell n saka Wẽnnaam wakat buud fãa. A sẽn zẽk a koɛɛg n yeel woto wã pidsa Yɩɩl Sõamyã 22:2 wã sẽn yeelã.

17. Togs-y Zakari 12:10 ne Yɩɩl Sõamyã 34:21 wã sẽn pids to-to.

17 B ra togsame t’a bɛɛbã na n kõs-a lame la t’a kõbr baa a ye pa na n kao ye. A Zakari yeelame tɩ Zerizalɛm nebã na n gesa b sẽn da kõs a soabã. (Zak. 12:10) Yɩɩl Sõamyã 34:21 wã yeelame tɩ Wẽnnaam gũuda yẽ kõabã fãa, la tɩ baa a yembr kõn tol n kaoog ye. Tʋm-tʋmd a Zã yeelame tɩ gom-kãensã pidsame. Ad a sẽn yeele: “Sodaag a yembr kõsa a Zezi lʋgrã ne kãnde. La zɩɩm ne koom yii tao-tao. Ned ninga sẽn yã bõn-kãngã kɩta kaseto. La yẽ kasetã yaa sɩda.” A Zã paasa woto: “Bõn-kãens maaname tɩ Gʋlsg Sõng sẽn yeel tɩ ‘bãmb kõbr baa a ye kõn kaoogã’ pidsi. Zĩig a to, Gʋlsg Sõng le yeelame: ‘Bãmb na n gesa b sẽn kõs a soabã.’”—Zã 19:33-37.

18. Sɩnga wãn tɩ b sẽn da yeel tɩ b na n muma a Zezi arzɛgs rãmb yaadẽ wã pidsi?

18 B ra togsame tɩ b na n muma Mesi wã arzɛgs rãmb yaadẽ. (Karm-y Ezai 53:5, 8, 9.) Nizã rasem 14 daar zaabre, “arzɛk soab a ye n yi Arimate n wa, t’a yʋʋr boondẽ t’a Zozɛfe.” A kẽnga a Pɩlat nengẽ n tɩ kos n na n dɩk kũumã n mumi, t’a Pɩlat sake. A Matɩe yeela woto: “A Zozɛf rɩka kũumã n vil ne peen-pɛɛlga, n gãneg yao-paalg pʋgẽ sẽn dag n tu kugr pʋgẽ a meng yĩnga. La yẽ bilma kug-bedr n pag yaoogã n bas n looge.”—Mat. 27:57-60.

Kils-y Mesi wã sẽn yaa tõnd Rĩmã!

19. Wãn to la Yɩɩl Sõamyã 16:10 goamã pids-yã?

19 B ra pĩnd n togsame t’a Zeova na n vʋʋga Mesi wã. A Davɩɩd ra yeela woto: “Yãmb ka na n bas maam kɩɩm-kulg ye.” (Yɩɩl 16:10) Sɩd me, Nizã rasem 16 daare, pagb n kẽng a Zezi yaoogẽ wã n tɩ mik tɩ kũumã ka be ye. La b yãa malɛk sẽn zĩ yaoogã pʋgẽ. Tags-y n ges-y yellã sẽn ling-b to-to wã! Malɛkã yeela pagbã yaa: “Da yɛɛs-y ye. Yãmb baooda Nazarɛt dao a Zezi b sẽn ka kũum [da-luk, MN] zugã. Bãmb vʋʋgame. Bãmb ka be ka ye. Bɩ y ges zĩig ninga b sẽn da gãneg bãmbã.” (Mark 16:6) Yʋʋmd 33 Pãntekotã raare, tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr sõsa ne neb kʋʋngã sẽn tigim Zerizalɛmmã, n tẽeg-b a Davɩɩd bãngr-gomd ning sẽn be Yɩɩl Sõamyã 16 pʋgẽ wã. A yeel-b-la woto: “A Davɩɩd sẽn yã tɩ bõn-kãng be taoorã, bãmb togsa Kirist kũum vʋʋgr yell n yeel tɩ b ka na n pa kɩɩm-kulg ye, la b yĩngã ka na n põog ye.” (Tʋʋ. 2:29-31) Wẽnnaam pa bas t’a Bi-nongrã kũum põog ye. A maana yel-solemd buud sẽn ka to, n vʋʋg-a t’a lebg malɛka!—1 Pɩɛ. 3:18, MN.

20. Bõe la b ra pĩnd n yeel Mesi wã naam wɛɛngẽ?

20 Wẽnnaam da na n togsa vẽeneg t’a Zezi yaa yẽ Biiga. (Karm-y Yɩɩl Sõamyã 2:7; Matɩe 3:17.) Sẽn paase, kʋʋngã kilsa a Zezi la b pẽg a Rĩungã sẽn watã, a sẽn da wa n zomb bõn-bil n kẽed Zerizalɛmmã. Rũndã-rũndã, tõnd me kilsda a Zezi. Yaa ne sũ-noog la d gomd a yell ne nebã, la d moond a Rĩungã. (Mark 11:7-10) Ka la bilfu, Kiristã sẽn na n dɩ a naamã “sɩd tõogr yĩng la tɩrlem sakr yĩngã,” a na n sãama a bɛɛbã. (Yɩɩl 2:8, 9; 45:3-8) Rẽ poore, a na n dɩɩ naam dũniyã gill zugu. Wakat kãnga, ned fãa na n vɩɩmda bãane, la a paam a sẽn datã. (Yɩɩl 72:1b, 3, 12, 16; Ezai 9:5, 6) A Zeova Bi-ribl-nongr a Zezi Kirist zoe n dɩta naam saasẽ. Ad d sẽn paam n yaa a Zeova Kaset rãmba, la d taasd nebã koe-kãensã sẽn yaa sɩdã yaa zu-zẽkr tɛkẽ!

Y na n leokame tɩ bõe?

• Wilg-y b sẽn da pĩnd n yeel tɩ b na n zãmba a Zezi t’a karen-biisã me zoe n bas-a wã sẽn pids to-to.

• Wãn to la b sẽn da wilg a Zezi kũumã sẽn na n yɩ to-to wã pids-yã?

• Bõe n kɩt tɩ yãmb kɩs sɩd t’a Zezi la Mesi wã?

[Zãmsgã sogsgã]

[Foto, seb-neng 15]

A Zezi sẽn zomb bõn-bil n kẽ Zerizalɛmmã, pidsa bãngr-gom-bʋse?

[Foto, seb-neng 17]

A Zezi kii tõnd yel-wẽnã yĩnga, la masã a rɩta naam saasẽ