1, 2. Wãn to la a Zeova wilgd a nin-buiidã sore?

A ZEOVA sɩng n wilgda a nin-buiidã sore. Pĩnd wẽndẽ, a tũu ne malɛgse, bõn-makr la zãmsd n wilg a nin-buiidã sẽn wat beoogo, wall a bobl neb kẽer tʋʋma. (Sõd. 7:89; Eze. 1:1; Dan. 2:19) Wakat ninga, Wẽnnaam yãkda neb tɩ b gomd a yʋʋr yĩnga, la b wilgd neb nins sẽn tũud-a wã sore. La baa a Zeova sẽn taas a koeesã to-to, neb nins sẽn sak a sor-wilgrã paama barka.

² Rũndã-rũndã, a Zeova wilgda a nin-buiidã sor ne Biiblã maasem, a vʋʋsem sõngã la ne a siglgã maasem. (Tʋʋ. 9:31; 15:28; 2 Tɩm. 3:16, 17) A sor-wilgrã yaa vẽenega, hal tɩ yaa wa d wʋmda koɛɛg sẽn be d poorẽ wã n yetẽ: “Ad sore, bɩ y kẽne.” (Ezai 30:21) Sẽn paase, a Zezi taasda tõnd a Zeova koeese. Yaa yẽ la a Zeova yãk t’a yaa tigingã zu-soaba, n wilgd-a sor ne ‘tʋm-tʋmd sẽn tũud sɩd la sẽn tar yamã’ maasem. (Mat. 24:45) D sã n dat n wa paam vɩɩm sẽn kõn sa wã, yaa tɩlae tɩ d sak a Zeova sor-wilgrã.—Heb. 5:9.

3. Bõe n tõe n kɩt tɩ d pa sak a Zeova zãng-zãnga? (Ges-y fotã sẽn be yĩngrã.)

³ A Sʋɩtãan miime t’a Zeova sẽn wilgd tõnd sorã yaa sẽn na yɩl tɩ d wa paam vɩɩm. Rẽ n so t’a maand a sẽn tõe  tɛk n dat n tiis tõnd tɩ d ra tũ a Zeova sor-wilgrã ye. Sẽn paase, tõnd sũurã sẽn pa zems zãngã tõe n kɩtame tɩ d pa sak a Zeova zãng-zãng ye. (Zer. 17:9) Sõs-kãngã na n wilga d sẽn tõe n maan to-to t’a Sʋɩtãan ne d sũurã ra tõog n belg-d tɩ d pa kelg Wẽnnaam ye. A na n wilgame me tɩ baa sẽn wa n yaa a soaba, d sã n kelgd a Zeova la d pʋʋsd-a, na n sõngame tɩ tõnd ne yẽ zoodã kell n tall pãnga.

4. Bõe la a Sʋɩtãan maand n dat n toeem nebã tagsg tɩ zems ne yẽ raabã?

⁴ A Sʋɩtãan tũnugda ne kibay sẽn pa sɩda, la sɩlem goam n dat n toeem nebã tagsg tɩ zems ne yẽ raabã. (Karm-y 1 Zã 5:19.) Zʋrnal-dãmbã, sɛbã, radio wã, televiziõ wã la ẽntɛrnetã taasda kibay dũniyã ween-vɩɩs a naasã. Baa b kibay kẽer sẽn yaa sõma wã, naoor wʋsgo, b gomda manesem sẽn pa zems ne a Zeova noyã yelle, n maandẽ tɩ yaa wa manesem kãens pa wẽns ye. (Zer. 2:13) Wala makre, b wae n yetame tɩ rao ne rao wall pag ne pag sã n kẽ kãadem pa wẽng ye. Woto kɩtame tɩ wʋsg tagsdẽ tɩ Biiblã sẽn yeel tɩ rao pa segd n kẽ ne raoa, la tɩ pag pa segd n kẽ ne pagã yaa dem-dem tɩ looge.—1 Kor. 6:9, 10.

5. Bõe la d tõe n maan t’a Sʋɩtãan da tõog n belg-do?

⁵ Bõe la neb nins sẽn nong a Zeova noyã tõe n maan t’a Sʋɩtãan da tõog n belg-ba? Wãn to la b tõe n bãng sõma ne wẽng n bake? Yaa b sẽn “na n kẽn wa sẽn zems [Wẽnnaam] goamã.” (Yɩɩl 119:9) Biiblã sõngda tõnd tɩ d tõe n bãng sɩd ne ziri n bake. (Yel. 23:23) A Zezi yeelame tɩ ninsaal segd n vɩɩ “ne goam nins sẽn yit Wẽnnaam noorẽ wã.” (Mat. 4:4) La d segd n bao n wʋma a Zeova saglsã võore, n bãng n tũ-ba. Wala makre, yʋʋm wʋsg nand tɩ Wẽnnaam kõ a Moiiz tõog ning sẽn gɩdg yoobã, a Zozɛf ra miime tɩ ned sã n yo, a beega Wẽnnaam. A Potifaar pagã sẽn wa n dat t’a gãand-a wã, a pa sak ye. (Karm-y Sɩngr 39:7-9.) Baa pagã sẽn pẽdg-a n kaoosã, a pa kelg-a ye. A kell n kelga a Zeova. Rũndã-rũndã, tõnd me pa segd n kelg a Sʋɩtãan sɩlem goamã ye. D segd n kelga a Zeova.

6, 7. Bõe la d segd n maan n da kelg a Sʋɩtãan sagl-yoodã?

⁶ Rũndã-rũndã, nebã sẽn yet bũmb ning Wẽnnaam zugã kɩɩsda taaba, hal tɩ wʋsg tagsdẽ tɩ b pa tõe n bãng sɩdã Wẽnnaam zug ye. La a Zeova kɩtame t’a sor-wilgrã yaa vẽeneg ne neb nins sẽn sɩd baood-a wã. D segd n yãka d sẽn na n kelg a soaba. Sẽn mik tɩ yaa toog tɩ d kelg neb a yiib sẽn naag taab n gomdã,  d segd n bãnga a Zezi koɛɛgã n kelg-a. Yaa yẽ la a Zeova yãk t’a get d yelle, wa pe-kɩɩm sẽn get a piis yellã.—Karm-y Zã 10:3-5.

⁷ A Zezi yeelame: “Gũus-y neer ne bũmb ning yãmb sẽn wʋmdã.” (Mark 4:24) A Zeova saglsã yaa sõma la vẽenese, la d segd n maaga d yĩng n kelg-b tɩ kẽ d sũurã. D sã n pa gũusi, d tõe n wa basa Wẽnnaam sagl-sõma wã n kelg a Sʋɩtãan sagl-yoodã. Ra bas-y tɩ mizik-rãmbã, filim-dãmbã, televiziõ wã, sɛbã, y karen-saam-dãmbã, y mitinsi, wall bãngdbã wilg-y y sẽn tog n maaneg ye.—Kol. 2:8.

8. a) Wãn to la a Sʋɩtãan tõe n tũ ne d tʋls-wẽnsã n paamd-do? b) Tʋls-wẽng sã n paam pãng d sũurẽ wã, tõe n baasa wãna?

⁸ A Sʋɩtãan miime tɩ d tara tʋls-wẽnse, n maand a sẽn tõe fãa n dat tɩ tʋls-kãens paam pãnga. A sã n wa makd tõnd ne d tʋls-wẽnsã, tõe n yɩɩ toog tɩ d kell n sak a Zeova. (Zã 8:44-47) Rẽ tõe n kɩtame tɩ d pa le pʋʋsd Wẽnnaam, n pa le moond koɛɛgã sõma, la d vaand tigissã. Sã n wa yaa woto, rat n yeelame tɩ tʋls-wẽns n paamd pãng d sũurẽ wã, tɩ d sã n pa gũus bɩ tõe n wa ne yelle. Bilf-bilfu, d tõeeme n wa pa le kelgd a Zeova koɛɛgã ye. D tʋls-wẽnsã wat n tõog-d lame, tɩ d maan yel-wẽnd d sẽn da tagsd tɩ d pa na n tol n maan ye. (Rom 7:15) D sã n pa rat tɩ yell a woto wa paam-do, d segd n yɩɩ gũusdba, tɩ d sã n wa yã tɩ tʋls-wẽng n dat n paam pãng d sũurẽ wã bɩ d yɩ tao-tao n yiis-a. Sẽn paase, d sã n kelgd a Zeova koeesã, na n sõngame tɩ d ra tol n kelg sɩdã kɩɩsdb koees ye.—Yel. 11:9.

9. Tʋls-wẽng sã n paamd pãng d sũurẽ wã tɩ d bãng tao-tao, wãn to la tõe n sõng-do?

⁹ Ned sã n lʋɩ bãaga, n bãng sẽn yaa bãag ningã tao-tao, a tɩpgã yita nana. Woto me, tʋls-wẽng sã n paamd pãng d sũurẽ wã tɩ d bãng tao-tao, d tõe n gila zu-loeese. D segd n yɩɩ tao-tao n yiis-a t’a Sʋɩtãan da wa tõog tɩ d sak a raabã ye. (2 Tɩm. 2:26) D sã n wa mik tɩ d tagsa wã la d tʋlsmã pa zems ne a Zeova raabã, bõe la d segd n maane? D segd n yɩɩ tao-tao n bao a Zeova sor-wilgri, la d tũ. (Ezai 44:22) La yaa d bãng tɩ d sã n maan yel-wẽn kẽere, baa d sã n wa tek yam n le sakd a Zeova, b biisã tõe n kell n nams-d lame. Rẽnd sẽn  são yaa d sẽn na n yɩt tao-tao n yiisd tʋls-wẽng buud fãa d sũurẽ wã, t’a ra wa kɩt tɩ d kɩɩs a Zeova ye.

10, 11. a) Wãn to la tɩta-ned get a menga? b) Yam bʋg la d tõe n dɩk a Koore ne a Datã la a Abiram kibarã pʋgẽ?

¹⁰ D pa segd n yĩm tɩ d sũurã tõe n belg-d lame tɩ d bas a Zeova ye. Wala makre, d tõe n wa lebga tɩta-ned wall zoe-bõn soaba. Rẽ tõe n kɩtame tɩ d beeg a Zeova. Tɩta-ned tagsdame t’a yɩɩda neb a taabã, la t’a tõe n maana a sẽn date. A tõe n tagsdame t’a tẽed-n-taasã, kãsem-dãmbã, la baa Wẽnnaam siglgã meng pa tog n wilg-a a sẽn segd n maan ye. Ned a woto pa le wʋmd a Zeova koɛɛgã sõma ye.

¹¹ Israyɛll nebã sẽn wa n be rasempʋɩɩgẽ wã, a Koore ne a Datã la a Abiram kɩɩsa a Moiiz la a Aarõ. B tɩtaamã kɩtame tɩ b maan bũmb a Zeova sẽn pa kõ-b sor tɩ b maane. La pa yɩ a Zeova noog ye. A kʋ-b lame. (Sõd. 26:8-10) Yam bʋg la d tõe n dɩk kiba-kãngã pʋgẽ? Wilgdame t’a Zeova kɩɩsg wata ne yel-beedo. Biiblã yeelame tɩ “wuk-m-meng n lʋɩt taoor tɩ lʋɩɩs pʋgda.”—Yel. 16:18; Ezai 13:11.

12, 13. a) Kiba-bʋg n wilgd tɩ zoe-bõn tõe n waa ne yelle? b) Wãn to la zoe-bõn tõe n paam pãng ned sũurẽ tao-tao?

¹² Zoe-bõn me tõe n waa ne yelle. Zoe-bõn soab mi n baooda padems n pa tũud a Zeova noyã ye. A mi n tagsdame t’a tõe n dɩka bũmb a sẽn pa so. Wala makre, Siri soda-naab a Naama waa no-rɛɛs a Eliize nengẽ t’a maag a wãoodã. Rẽ poore, a kõ a Eliize ligd la fut t’a pa reeg ye. La a Eliize tʋm-tʋmd a Gehazi sẽn da yaa zoe-bõn soabã tʋlga ligdã la futã. A yeela a meng woto: “M wẽen ne Zu-soabã, mam na n wudgame n tɩ reeg bũmb [a Naama] nengẽ.” A soosame n yi n zoe n babs a Naama, n yag ziri n kos “wanzuri kɩlo pis-tã la a nu la fut a yiibu.” A Gehazi sẽn maan woto la a yag a Zeova no-rɛɛsã ziri wã, baasa wãna? A Naama wãoodã yõk-a lame.—2 Rĩm 5:20-27.

¹³ Zoe-bõn tõe n sɩnga bilf ned sũurẽ, la a soabã sã n pa yiis-a, a tõe n paama pãnga, n wa ne yel-beedo. A Akã kibarã sẽn be Biiblã pʋgẽ wã wilgda rẽ. A Akã yeela woto: ‘Mam yãa Sineaar fu-neer a yembre, la wanzuri sẽn kolg kilo a tãabo, la sãnem gilg sẽn kolg kilo a ye teedã sʋka. La bõn yõka maam tɩ m dɩk-a.’ A Akã sẽn wa n yã teedã tɩ bõn yõk-a wã, a ra segd n yiisa tʋls-kãng a sũurẽ wã. La a pa maan woto ye. A wʋka teedã n tɩ solg a fu-roogẽ wã. A Zeova puka a Akã bãong tɩ nebã fãa bãng a sẽn maanã. Rẽ poore, b loba yẽ ne a zakã rãmb kug tɩ b ki. (Zoz. 7:11, 21, 24, 25) Tõnd ned kam fãa tõe n wa lebga zoe-bõn soab wa a Akã. Yaa rẽ la d sẽn segd n ‘gũus d mens neer n da maan zoe-bõnã.’ (Luk 12:15) D tõe n mi n wa tagsda yoob yelle, wall bũmb a taab sẽn pa sõma yelle. Sã n wa yaa woto, d segd n yɩɩ tao-tao n yiis tags-kãens tɩ b ra wa kɩt tɩ d maand yel-wẽnd ye.—Karm-y Zak 1:14, 15.

14. Tɩtaam wall zoe-bõn sã n wa kɩt tɩ d rat n maan yel-wẽnde, bõe la d segd n maane?

¹⁴ Tɩtaam ne zoe-bõn fãa tõe n waa ne yel-beedo. D sã n bʋgs yel-wẽnã maaneg sẽn tõe n wa ne biis ninsã  zugu, tõe n sõngame tɩ d ket n kelgd a Zeova koɛɛgã. (Tõo. 32:29) Biiblã pʋgẽ, a Zeova wilga a noyã sakr sẽn nafd tõnd to-to, la b kɩɩsg sẽn wat ne yɛl ninsi. Tɩtaam wall zoe-bõn sã n wa kɩt tɩ d rat n maan yel-wẽnde, yɩta sõma tɩ d tags rẽ sẽn tõe n wa ne yɛl ninsã zugu. Tõe n namsa tõndo, d zakã rãmb la d zo-rãmbã, la sãam tõnd ne a Zeova zoodã.

15. Mak-sõng bʋg la a Zezi kõ tõndo?

¹⁵ A Zeova rata d neere. (Yɩɩl 1:1-3) D sã n wa rat sor-wilgri, a sõngd-d lame. (Karm-y Hebre dãmb 4:16.) A Zezi ra zemsa zãnga. Baa ne rẽ, a ra pʋʋsda a Zeova wakat fãa la a kelgd-a. A Zeova teela a Zezi, la a wilg-a sore. Wala makre, a tʋma malɛgs tɩ b wa sõng-a. A kõ a Zezi a vʋʋsem sõngã la a sõng-a t’a yãk a tʋm-tʋmdb 12 wã. A Zeova paa saasẽ, n zẽk a koɛɛg n gom n wilg t’a nong-a lame, la a teend-a. (Mat. 3:17; 17:5; Mark 1:12, 13; Luk 6:12, 13; Zã 12:28) Tõnd me segd n pelgda d pʋs n pʋʋsdẽ, wa a Zezi sẽn da maandã. (Yɩɩl 62:8, 9; Heb. 5:7) D sã n pʋʋsd a Zeova la d kelgd-a, d na n tõog n tũ a noyã, tɩ waoog a yʋʋrã.

16. Wãn to la a Zeova sõngd tõnd tɩ d kelgd-a?

¹⁶ Baa a Zeova sẽn kɩt tɩ d tõe n paam a saglsã nana-nana wã, a pa modgd ned baa a ye t’a tũ-b ye. Tõnd n segd n kos-a a vʋʋsem sõngã t’a wilg-d sore. D sã n kos-a, a na n kõ-d-la ne yamleoogo. (Karm-y Luk 11:10-13.) Biiblã yeelame tɩ d ‘gũus neer ne tõnd sẽn kelgdã.’ (Luk 8:18) Wala makre, d sã n pʋʋsd a Zeova t’a sõng-d tɩ d gil yoobo, la d ket n get yoobã yɛl sɛbã pʋsẽ, ẽntɛrnetã la filim-dãmb pʋsẽ, d wilgdame tɩ d pa rat a sõngr ye. D sã n dat a Zeova sõngre, d segd n kẽnda zĩis nins d sẽn tõe n paam a vʋʋsem sõngã. D miime tɩ d tõe n paama vʋʋsem sõngã tigissã sasa. Sɩd me, d tẽed-n-taas wʋsg kelga a Zeova saglsã sõma tigissã sasa, tɩ sõng-b tɩ b gil zu-loeese. B bãngame tɩ tʋls-wẽng n paamd pãng b sũurẽ wã, n yɩ tao-tao n yiis-a.—Yɩɩl 73:12-17; 143:10.

17. Bõe yĩng tɩ d pa segd n teeg d menga?

¹⁷ Israyɛll rĩm a Davɩɩd kibarã zãmsda tõnd bũmb sẽn tar yõodo. A sẽn wa n teeg a Zeova wã, a tõog n maana bõn-kãsemse. A sẽn wa n yaa bi-bɩɩga, a kʋʋ nin-wobg a Goliat. A wa n lebga sodaaga, la rĩma. A tʋʋmd ra yaa kogl Israyɛll soolmã, la a wilg a nin-buiidã sore. La a sẽn wa n teeg a mengã, a sũurã belg-a lame. A yoo ne a Batseba, n maan sɩlem meng tɩ b kʋ a sɩdã. La a Zeova kibla a Davɩɩd t’a sik a meng n sak n deeg t’a kongame. A Davɩɩd lebs n manega yẽ ne a Zeova zoodã.—Yɩɩl 51:6, 8, 12, 13.

18. Bõe n tõe n sõng-d tɩ d kelg a Zeova koɛɛgã wakat fãa?

¹⁸ Bɩ d tũ 1 Korẽnt dãmb 10:12 saglgã, n da teeg d meng ye. Biiblã yeelame tɩ tõnd pa tõe n wilg d meng sor ye. Rẽnd d sã n pa kelgd a Zeova koɛɛgã, yaa a Sʋɩtãan koɛɛg la d kelgda. (Zer. 10:23) Rẽ n so tɩ d segd n pʋʋsd a Zeova la d sakd a vʋʋsem sõngã sor-wilgri. Woto la d wilgd tɩ kelgda a Zeova koɛɛgã wakat fãa.