Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

SAK 12

‘B goma ne raood a Zeova tõogã yĩnga’

‘B goma ne raood a Zeova tõogã yĩnga’

A Poll ne a Barnabaas yɩɩ sik-m-mens rãmba, n tõog toogo, la b kell n wɩng ne koɛɛgã moonego

Tika Tʋʋma 14:1-28

1, 2. Bõe n paam a Poll ne a Barnabaas Listr tẽngẽ wã?

 NEB nins sẽn da be Listrã sũy ra noomame, tɩ b kɩdemdẽ. Rap a yiib n sãoog ned sẽn da rog n yaa põore, t’a ra yɩgd n tĩimsdẽ. Linga nebã wʋsgo, hal tɩ b ra tagsdẽ tɩ rap a yiibã yaa wẽnnaam-dãmba. A Zees maan-kʋʋd n tall vãad b sẽn wʋge, ne lols n wa n na n maan maoongo. La a Poll ne a Barnabaas zẽka b koeese, n na n gɩdg-ba. B pãrsa b futã n zoe n kẽ kʋʋngã sʋka, n gɩdg-b tɩ b ra waoog-b wa wẽnnaam-dãmb ye.

2 Rẽ poore, bɛɛb sẽn yaa Zʋɩf-rãmb n yi Ikoniyom ne Ãntiyoos sẽn be Pisidi wã n wa. B kãnega a Poll ne a Barnabaase, tɩ kʋʋngã sɩng-b kisgri. Neb kʋʋngã sẽn da rat n waoog a Poll wa wẽnnaamã wa n gũbg-a lame, n lob-a kug hal t’a sobge. Rẽ poore, b vu-a lame n yiis tẽngã, n da tẽed t’a kiime.

3. Sogs-bʋs la d na n leok sag-kãngã pʋgẽ?

3 Yaa bõe n wa ne yel-kãngã? Yam-bʋg la rũndã-rũndã koe-moondbã tõe n dɩk yell ning sẽn paam a Polle, a Barnabaase, la Listr nebã sẽn da yaa neb yam sẽn toeemd tao-tao wã pʋgẽ? La wãn to la tigingã kãsem-dãmb tõe n dɩk a Barnabaas ne a Poll sẽn da moond koɛɛgã ne yẽesem, n “gomd ne raood a Zeova tõogã yĩngã” togs-n-taare?—Tʋʋ. 14:3.

‘Neb kʋʋng . . . lebga tẽedba’ (Tʋʋma 14:1-7)

4, 5. Bõe yĩng t’a Poll ne a Barnabaas kẽng Ikoniyom, la b sẽn wa n be beenẽ wã, bõe n maane?

4 Sẽn da nan pa kaoose, bɛɛb n yik n tõg neb tɩ b rig a Poll ne a Barnabaas n yiis Ãntiyoos sẽn be Pisidi, sẽn da yaa Rom dãmbã tẽngẽ wã. (Tʋʋ. 14:1-7) A Poll ne a Barnabaas pa koms raood ye. “B pĩmsa b naoã tom,” tẽngã neb sẽn pa kelg-bã yĩnga. (Tʋʋ. 13:50-52; Mat. 10:14) B looga ne laafɩ n bas-b ne sɩbgr ning sẽn na n yi Wẽnnaam nengẽ n wa wã. (Tʋʋ. 18:5, 6; 20:26) A Poll ne a Barnabaas kell n talla sũ-noogo, n da ket n gilgd n moond koɛɛgã. B kẽna sẽn ta kilo 150 n tees nug-goabg sẽnesã, n tɩ ta zĩig sẽn sakd koodo, sẽn be Torus ne Sultã tãmsã sʋka.

5 Sɩngrẽ wã, a Poll ne a Barnabaas yalsa Ikoniyom sẽn be Galasi sẽn yaa Rom porvẽnsã. Gɛrk-rãmbã minundã ra ket n tara pãng beenẽ. a Zʋɩf-rãmb wʋsg sẽn da yaa nin-kãsems n paas neb ka tɛk sẽn tuub n kẽ Zʋɩf-rãmbã tũudmã n da be beenẽ. A Poll ne a Barnabaas kẽe Zʋɩf-rãmbã tigsg roogẽ, n sɩng koɛɛgã mooneg wa b sẽn da minim n maandẽ wã. (Tʋʋ. 13:5, 14) B moona koɛɛgã, “hal tɩ b sẽn gom to-to wã kɩt tɩ neb kʋʋng sẽn yaa Zʋɩf-rãmb la Gɛrk-rãmb lebg tẽedba.”—Tʋʋ. 14:1.

6. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Poll ne a Barnabaas ra moonda koɛɛgã sõma, la wãn to la d tõe n dɩk b togs-n-taare?

6 Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel t’a Poll ne a Barnabaas sẽn moon koɛɛgã to-to wã yɩɩ sõma? A Poll ra mii Gʋls-sõamyã sõma. A tũnuga ne kʋdemdã yɛla, bãngr-goama, la a Moyiiz tõogã, n wilg vẽeneg t’a Zeezi la Mesi ning b sẽn da pĩnd n togs t’a na n waame wã. (Tʋʋ. 13:15-31; 26:22, 23) A Barnabaas sẽn gom to-to wã wilgdame tɩ neb a taabã yell ra pak-a lame. (Tʋʋ. 4:36, 37; 9:27; 11:23, 24) B ned baa a ye ra pa teeg a meng bãngr bɩ a minim ye. B fãa ra ‘gomda ne raood a Zeova tõogã yĩnga.’ Wãn to la y tõe n dɩk nin-kãensã togs-n-taar koɛɛgã mooneg wɛɛngẽ? Ad y sẽn tõe n maane: Modg-y n bãng-y Wẽnnaam Gomdã sõma. Yãkd-y Biiblã vɛrse-rãmb sẽn na n yɩ y kɛlgdbã noog n tɩ yɩɩda. Baood-y bũmb takɩ y sẽn tõe n maan n bels neb nins y sẽn moond koɛɛgã. Wakat fãa, tikd-y y sẽn yet bũmb ninsã a Zeova Gomdã zugu, la pa y meng tagsa wã zug ye.

7. a) Nebã manesem mi n yaa wãn to koe-noogã wɛɛngẽ? b) Yãmb sẽn sakd koe-noogã yĩng sã n kɩtame tɩ yãmb ne y zakã neb welg taaba, bõe la y segd n tẽege?

7 Pa neb nins fãa sẽn da be Ikoniyommã n da rat n kelg a Poll ne a Barnabaas ye. A Luk yeelame tɩ “Zʋɩf-rãmb nins sẽn pa tẽ wã pirsa bu-zẽmsã neba, n kɩt tɩ b kisg saam-biisã.” A Poll ne a Barnabaas bãngame tɩ yaa tɩlɛ tɩ b pa beenẽ, n gom n teel koe-noogã. La b sɩd “paa be n kaoose, n da gomd ne raood a Zeova tõogã yĩnga.” Baasa wãna? “Tẽngã nin-buiidã welgame. Kẽer da bee Zʋɩf-rãmbã poorẽ, tɩ sãnda be tẽn-tʋmdbã poorẽ.” (Tʋʋ. 14:2-4) Rũndã-rũndã me, nebã tara manesem a woto buud koe-noogã wɛɛngẽ. Neb kẽer sakd n kelgda koɛɛgã, tɩ paasd bãmb ne b taabã zood pãngã, tɩ neb a taab kɩɩsdẽ tɩ wat n welsgo. (Mat. 10:34-36) Yãmb sẽn sakd koe-noogã yĩng sã n kɩtame tɩ yãmb ne y zakã neb welg taaba, bɩ y tẽeg tɩ nebã nong n maanda woto, b sẽn tẽed yɛl sẽn pa sɩd tõnd zugã yĩnga. Y manesmã sã n yaa sõma, na n wilga vẽeneg tɩ nebã sẽn tẽed bũmb nins tõnd zugã pa sɩda, la tõe n kɩt tɩ neb nins sẽn namsd yãmbã toeem yam.—1 Pɩy. 2:12; 3:1, 2.

8. Bõe yĩng t’a Poll ne a Barnabaas yi Ikoniyom, la yam-bʋg la d tõe n dɩk b sẽn maan woto wã pʋgẽ?

8 Bɛɛbã sẽn da be Ikoniyommã wa n magdame n na n lob a Poll ne a Barnabaas kuga. B sẽn bãng rẽ wã, b yãka yam n na n kẽng zĩig a to n tɩ moon koɛɛgã. (Tʋʋ. 14:5-7) Yaa woto me la Rĩungã koe-moondbã maand rũndã-rũndã. Nebã sã n wa tʋʋd tõnd bɩ n sãbsd tõnd koe-noogã yĩnga, d ket n gomda ne raoodo. (Fili. 1:7; 1 Pɩy. 3:13-15) La sã n wa mik tɩ nebã rat n zaba ne-do, d gũusdame n da wa maan bũmb sẽn na n ning tõnd ne d tẽed-n-taasã vɩɩm yell pʋgẽ ye.—Yel. 22:3.

‘Wẽnemd-y . . . la y tũ Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã’ (Tʋʋma 14:8-19)

9, 10. Listr tẽngã ra bee yɛ, la bõe la d mi tẽngã nebã zugu?

9 A Poll ne a Barnabaas kẽnga Listri, sẽn be kilo 30 zĩigẽ ne Ikoniyommã. Yaa tẽng sẽn da be Rom soolmã pʋgẽ. Listr ne Ãntiyoos sẽn be Pisidi wã ra tara bũmb wʋsg sẽn wõnd taaba. La Zʋɩf-rãmbã sõor da pa waoog Listr ye. Yaa sɩd tɩ tẽngã neb ra gomda Gɛrk buud-gomdã, la b buud-gomdã meng ra yaa Likawoni buud-gomdã. Tõe tɩ yaa tẽngã sẽn da pa tar tigsg roogã yĩng la a Poll ne a Barnabaas sẽn sɩng koɛɛgã mooneg zãma zĩigẽ wã. A Pɩyɛɛr sẽn wa n be Zerizalɛmmã, a sãooga ned sẽn da rog n yaa koamsa. Listri, a Poll sãooga rao sẽn da yaa põor hal a rogmẽ. (Tʋʋ. 14:8-10) Yel-solemdã a Pɩyɛɛr sẽn maanã kɩtame tɩ neb kʋʋng lebg tẽedba. (Tʋʋ. 3:1-10) La nebã manesem sẽn yɩ to-to ne a Poll yel-solemdã yɩɩ toor fasɩ.

10 Wa d sẽn bilg sag-kãngã sɩngrẽ wã, a Poll sẽn sãoog põorã t’a ra yɩgd n tĩimsdẽ wã, Listr nebã sẽn da pʋʋsd wẽn-faadã tagsame t’a Poll ne a Barnabaas yaa wẽnnaam-dãmba. B sɩngame n boond a Barnabaas t’a Zeese, sẽn dat n yeel tɩ wẽnnaam-dãmbã naaba, la b boond a Poll t’a Ɛrmese, sẽn dat n yeel t’a Zees bi-ribla, la wẽnnaam-dãmbã no-rɛɛsa. (Ges-y zĩ-gũbrã: “ Listri: Nebã ra waoogda b wẽnnaam a Zeese, la a Ɛrmese.”) A Barnabaas ne a Poll ra rata ne b sũy fãa n sõng kʋʋngã tɩ b bãng tɩ b sẽn gomd la b maand bũmb ninsã fãa yaa ne a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam sɩd-sɩdã pãnga, la pa ne ziri wẽnnaam-dãmbã tõog ye.—Tʋʋ. 14:11-14.

‘Wẽnemd-y n bas-y bõn-kãensã sẽn yaa bõn-vɩɩdã, la y tũ Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã sẽn yaa soab ning sẽn naan saasã la tẽngã.’—Tʋʋma 14:15

11-13. a) Bõe la a Poll ne a Barnabaas yeel Listr nebã? b) A Poll ne a Barnabaas sẽn yeel bũmb ningã sõngda tõnd tɩ d bãng bõe?

11 Baa ne nebã manesmã sẽn da pa sõma wã, a Poll ne a Barnabaas kell n taas-b-la koe-noogã. A Luk sẽn gom kiba-kãngã yellã sõngda tõnd tɩ d bãng d sẽn tõe n maan to-to, n moon koe-noogã neb nins sẽn pa tẽed Wẽnnaamã tɩ wom biisi. Ges-y a Poll ne a Barnabaas sẽn gom ne nebã to-to. B yeel-b lame yaa: “Rapa, bõe yĩng tɩ yãmb maand bõn-kãensã? Tõnd me yaa ninsaalba, n tar pãn-komsem nins yãmb sẽn tarã. La tõnd taasda yãmb koe-noogã sẽn na yɩl tɩ y wẽnemd n bas bõn-kãensã sẽn yaa bõn-vɩɩdã, la y tũ Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã sẽn yaa soab ning sẽn naan saasã, tẽngã, mogrã la bũmb nins fãa sẽn be b pʋsẽ wã. Zãmaan nins sẽn loogã pʋsẽ, a basa buud toɛy-toɛyã fãa tɩ b tũ b mens soaya. Baa ne rẽ fãa, a pa bas n pa kõ kaset a mengã zug ye. Bala a maana neer n kõt yãmb saag sẽn yit saasẽ la bõn-bɩʋʋng wakate, n kõt yãmb rɩɩb tɩ sekdẽ la a pidsd yãmb sũyã ne sũ-noogo.”—Tʋʋ. 14:15-17.

12 A Poll ne a Barnabaas sẽn yeel nebã bũmb ningã wilgda tõnd bõe? Pipi, a Poll ne a Barnabaas ra pa tagsd tɩ b yɩɩda b kɛlgdbã ye. B ra pa get tɩ b lebga wa wẽnnaam-dãmba, b sẽn tõog n sãoog nedã yĩng ye. B sika b mens n sak n deeg tɩ bãmb me yaa pãn-komsem dãmb wa neb nins sẽn da kelgd-bã. A Poll ne a Barnabaas ra paama vʋʋsem sõngã, la b ra paam b mens me ne zãmsg nins sẽn pa sɩdã. Sẽn paase, b ra saagdame n na n tɩ naag Kiristã saasẽ n dɩ naam. La b ra miime tɩ Listr nebã me tõe n paama zu-no-kãensã, b sã n sak Kiristã.

13 Tõnd manesem yaa wãn ne neb nins d sẽn moond koɛɛgã? D get-b-la wa neb sẽn yaa wa tõnd bɩ? D sã n wa sõngd nebã sẽn na yɩl tɩ b bãng sɩdã Wẽnnaam Gomdã zugu, rẽ yĩnga, d maanda wa a Poll ne a Barnabaase, n pa sakd tɩ b pẽg tõnd tɩ loog noor bɩ? A Charles Taze Russell sẽn da yaa karen-saamb sẽn tar minim, la sẽn lʋɩ koɛɛgã mooneg taoor yʋʋmd 1800 wã baasgẽ n tãag yʋʋmd 1900 wã sɩngr poor bilfã kõo mak-sõng rẽ wɛɛngẽ. A yeelame: “Tõnd pa baood tɩ nebã pẽg-do, wall b waoog-do, pa rẽ bɩ b pẽg d sɛbã ye. Tõnd ned baa a ye pa baood me tɩ b bool-a tɩ Reveerã bɩ karen-saamb ye.” Saam-biig a Russell yɩɩ sik-m-meng soab wa a Poll ne a Barnabaase. Tõnd me sẽn moond koɛɛgã pa sẽn na yɩl tɩ nebã pẽg-d ye. Yaa sẽn na yɩl n sõng nebã tɩ b tũ “Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã.”

14-16. Bõe ne bõe me la a Poll ne a Barnabaas sẽn yeel Listr nebã bũmb ningã sõngd tõnd tɩ d bãnge?

14 Yiibu, a Poll ne a Barnabaas ra sakd n toeemda b sẽn moond to-to wã tɩ zemsd ne kɛlgdbã yɛlã sẽn yaa to-to wã. Listr nebã sẽn da mi bũmb nins Gʋls-sõamyã pʋgẽ wã ra pa waooge, b leb n da pa mi Wẽnnaam sẽn ges Israyɛll nin-buiidã yell to-to ye. La ra pa woto ne Zʋɩf-rãmbã, la ne neb nins sẽn tuub n kẽ Zʋɩf-rãmbã tũudmã n da be Ikoniyommã ye. Neb nins sẽn da kelgd a Poll ne a Barnabaasã ra yaa ka-koaadba. Saagã ra niida be sõma, tɩ tẽngã me ra sakd koodo. Bõn-kãensã kɩtame tɩ nin-kãensã ra tõe n yã Naandã zʋg-sõma wã vẽenega, bũmb nins a sẽn naanã pʋgẽ. Rẽ n so t’a Poll ne a Barnabaas tik rẽ n taas-b koe-noogã.—Rom. 1:19, 20.

15 Tõnd me segd n sakd n toeemda d sẽn moond to-to wã tɩ zemsd ne nebã yɛl sẽn yaa to-to wã. Baa ne ka-koaad sẽn tõe n bʋd bõn-bu-yɛng a pʋt toor-toor pʋgẽ wã, a sẽn na n maneg tẽngã to-to bʋdbã yĩngã pa na n yɩ yembr ye. Pʋt kẽer tõe n zoe n yaa sõma n sakd bʋdbo, t’a taab baood manegr bilfu. Woto me, Rĩungã koɛɛgã sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ n yaa wa bõn-buud d sẽn bʋtã yaa a ye. La wa a Poll ne a Barnabaase, d segd n modgame n bao n bãng neb nins d sẽn moondã yɛl sẽn yaa to-to, la b sẽn tẽed bũmb ninsã. D sã n bãng woto fãa, d na n toeema d sẽn moond Rĩungã koɛɛgã to-to wã tɩ zems ne rẽ.—Luk 8:11, 15.

16 Tãabo, a Poll ne a Barnabaas ne Listr nebã kibarã sõngda tõnd tɩ d bãng tɩ baa ne d modgrã fãa, sasa ninga, wẽng soabã yiisda bõn-buudã d sẽn bʋtã nebã sũyẽ wã, pa rẽ bɩ bõn-buudã lʋɩta “kug zĩigẽ.” (Mat. 13:18-21) Sã n wa yaa woto, bɩ y ra koms raood ye. Wa a Poll sẽn wa n tẽeg Rom kiris-nebã bũmb ningã, “tõnd ned kam fãa [ned ning fãa d sẽn sõs Wẽnnaam Gomdã zug ne-a sẽn naage] na n yalsa Wẽnnaam taoor t’a kao a bʋʋd wa sẽn zems a tʋʋma.”—Rom. 14:12.

‘B rɩk-b lame n ning a Zeova . . . nugẽ’ (Tʋʋma 14:20-28)

17. A Poll ne a Barnabaas sẽn yi Dɛrbe wã poore, yɛ la b kẽng-yã, la bõe yĩnga?

17 B sẽn vu a Poll n yiis Listr tẽngã pʋgẽ n da tẽed t’a kiime wã poore, karen-biisã wa n gũbg-a lame, n tall-a n loog n tɩ bao zĩig n kõ-a t’a gãand yʋngã. Vẽkembeoogã, a Poll ne a Barnabaas rɩka sor n na n kẽng Dɛrbe sẽn da be kilo 100 zĩigẽ ne be wã. D miime tɩ so-toakã pa yɩ nana ne a Poll ye. Bala lɛɛr a wãn sẽn deng rẽ, b ra lob-a-la kuga, t’a ra tar toogo. Baa ne rẽ, yẽ ne a Barnabaas kell n kẽnga taoor ne b tʋʋmdã. B taa Dɛrbe, n “sõng neb wʋsg tɩ b lebg karen-biisi.” B ra tõe n tũu so-koɛɛg n leb b yirã sẽn yaa Ãntiyoos sẽn be Siiri wã. La b lebg n “leba Listr ne Ikoniyom la Ãntiyoose [sẽn be Pisidi wã].” Bõe yĩnga? B tɩ “kenga karen-biisã raood n sagl-b tɩ b kell n pa tẽebã pʋgẽ.” (Tʋʋ. 14:20-22) A Poll ne a Barnabaas kõo tõnd mak-sõng tɛkẽ! B lʋɩɩsa tigingã neb raab taoore, n pa bao b mens nafr ye. Tigims sull yel-gɛtbã la misioneer-dãmbã rɩkda b togs-n-taar rũndã-rũndã.

18. Wãn to la b yãkd kãsem-dãmb tigimsã pʋgẽ?

18 A Poll ne a Barnabaas kenga karen-biisã raood ne b no-goam la ne b mak-sõngã, la pa rẽ bal ye. “B yãka neb tɩ b lebg kãsem-dãmb tiging fãa pʋgẽ.” Baa ne ‘vʋʋsem sõngã sẽn tʋm’ a Poll ne a Barnabaas tɩ b gilg n moon koɛɛgã, b kell n “pʋʋsame la b loe noore, la b rɩk-b [kãsem-dãmbã] n ning a Zeova . . . nugẽ.” (Tʋʋ. 13:1-4; 14:23) Yaa woto me rũndã-rũndã. Nand tɩ b yãk saam-biig t’a lebg kãsem-soaba, tigingã kãsem-dãmb rengd n pʋʋsame la b naag taab n bao n bãng nin-kãng sã n bɩɩsda zʋg-sõma nins kãsem-soab sẽn segd n bɩɩsã, tɩ b gomd rẽ yell Biiblã pʋgẽ wã. (1 Tɩm. 3:1-10, 12, 13; Tɩt 1:5-9; Zak 3:17, 18; 1 Pɩy. 5:2, 3) Pa a soabã sẽn kaoos sɩdã pʋgẽ to-to wã n tar yõod n yɩɩd ye. Yaa a no-goamã, a yel-manesmã, la neb a taabã sẽn get-a to-to wã n na n wilg a sã n sɩd basdame tɩ vʋʋsem sõngã wilgd-a sore. Dẽnd nin-kãng sã n bɩɩsda zʋg-sõma nins kãsem-soab sẽn segd n bɩɩsã, tɩ b gomd rẽ yell Biiblã pʋgẽ wã, b yãkd-a lame t’a tõe n ges Wẽnnaam bãgrã yelle. (Gal. 5:22, 23) Yaa tigims sull yel-gɛtã n yãkd nin-kãensã.—Ges-y 1 Tɩm. 5:22.

19. Bõe la kãsem-dãmbã mi, b sẽn get tigingã neb yell to-to wã wɛɛngẽ, la wãn to la b rɩkd a Poll ne a Barnabaas togs-n-taare?

19 B sẽn yãk neb nins tɩ b yaa kãsem-dãmb tigingã pʋgẽ wã miime tɩ Wẽnnaam na n kao-b-la bʋʋdo, b sẽn get tigingã yell to-to wã wɛɛngẽ. (Ebre. 13:17) Wa a Poll ne a Barnabaase, kãsem-dãmbã lʋɩta taoor koɛɛgã mooneg pʋgẽ. B kengda b tẽed-n-taasã raood ne b no-goamã. B sakdame me n lʋɩɩsd tigingã neb raab taoore, n pa baood b mens nafr ye.—Fili. 2:3, 4.

20. D sã n karemd kibay sẽn gomd d tẽed-n-taas sẽn moon koɛɛgã to-to yelle, wãn to la nafd tõndo?

20 A Poll ne a Barnabaas sẽn wa n leb Ãntiyoos sẽn be Siiri wã, b togsa tigingã neb “bũmb wʋsgã Wẽnnaam sẽn tũnug ne bãmb n maanã, la b wilg me tɩ Wẽnnaam paka kʋɩleng bu-zẽmsã yĩng sẽn na yɩl tɩ b tõe n tẽ.” (Tʋʋ. 14:27) D sã n karemd kibay sẽn gomd d tẽed-n-taas sẽn moon koɛɛgã to-to yelle, la a Zeova sẽn ning b tʋʋmdã bark to-to wã, na n sõng-d lame tɩ d ket n “gomd ne raood a Zeova tõogã yĩnga.”

a Ges-y zĩ-gũbrã: “ Ikoniyom: Firzi nebã tẽnga.”